News @ M-Media

Tag: 2014census

  • အျငင္းပြားဖြယ္ ျမန္မာ့သန္းေခါင္စာရင္း

    အျငင္းပြားဖြယ္ ျမန္မာ့သန္းေခါင္စာရင္း

    စက္တင္ဘာ ၇ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    -ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္  ဘာသာျပန္သည္။

    အဖိႏွိပ္ခံလူနည္းစု၀င္တစ္ရပ္ကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ပ်က္ကြက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက အလိုမက်စိတ္ပ်က္ေနၾကပါတယ္။

    c4ebf973d2d51b0c500f6a706700c25d
    ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ရိုဟင္ဂ်ာ မိသားစု တစုကို သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူေနစဥ္ ျမင္ကြင္း

    ႏွစ္ေပါင္း (၃၀)အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုးသန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံမႈက ထြက္ရိွလာတဲ့ ေရွ႕ေျပးအေျဖမ်ားကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္သတၱပတ္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ မူလက ယူဆထားတဲ့ပမာဏထက္ (၉)သန္းနီးပါး ေလ်ာ့နည္းေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဖိႏွိပ္ခံရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြရဲ႕ လူဦးေရစာရင္းကို အသိအမွတ္ျပဳထည့္သြင္းမထားျခင္းအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ရႈတ္ခ်ခဲ့ၾကတယ္။

    ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္းအရ လက္ရိွျမန္မာႏိုင္ငံလူဦးေရဟာ (၅၁.၄၁)သန္းရိွၿပီး ကနဦးပိုင္း ကမာၻကိုတင္ျပထားတဲ့ ခန္႔မွန္းေခ် သန္း(၆၀)ဆိုေသာ ျပည္တြင္းေန လူစာရင္းနဲ႔ ေတာ္ေတာ့္ကို ကြာဟသြားတယ္။

    ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြကို တိုင္းရင္းႏြယ္ စာရင္းထဲကေန ဖယ္ထုတ္ထားတာဟာ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးအတြက္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈ မရိွတာေၾကာင့္ ေဒၚလာသန္း(၅၀)လက္ခံ ရယူျပဳလုပ္ထားတဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္း အဆင့္ မ၀င္ဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုမ်ားက သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။

    “ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို သန္းေခါင္စာရင္းကေန ဖယ္ထုတ္ထားျခင္းက သန္းေခါင္စာရင္းဆိုင္ရာ ပင္မရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ စည္းမ်ဥ္းေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာက အလွဴရွင္ေတြ၊ ဒီအေရးထဲ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္တဲ့ ကုလေအဂ်င္စီေတြ အေပၚ သစၥာခ်ဳိးေဖာက္ျခင္းျဖစ္တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္လူမ်ဳိးအမည္ကို ကိုယ္ပိုင္သတ္မွတ္ ပိုင္ခြင့္ရိွတယ္။ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးရသင့္တဲ့ သူေတြလည္းျဖစ္တယ္။ သန္းေခါင္စာရင္းမွာ ဒါေတြကို ျငင္းပယ္လိုက္ယံုနဲ႔ နယ္ေျမမဲ့ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးကို ေျဖရွင္းလိုက္ရာ မေရာက္ပါဘဲ ပိုမို ဆိုးရြားသြားေစပါတယ္။ အစိုးရဖက္က အစြန္းေရာက္သမားေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒအစီအမံေတြအေပၚ လူမိုက္အားေပး မလုပ္သင့္ပါဘူး။ အာရကန္(ရခိုင္ျပည္နယ္)ထဲ မွီတင္းေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ျပည္သူအားလံုး၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားျပႏိုင္ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာအျဖစ္ မိမိကိုယ္ကို ခံယူသူမ်ားကို ထည့္သြင္းေရတြက္သင့္တယ္ ” လို႔  The Diplomat ထံေပးပို႔တဲ့အီးေမးလ္မွာ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ရဲ႕ အထက္တန္း သုေတသီ David Mathieson က ေရးသားေပးပို႔ပါတယ္။

    ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္းက ႏွစ္ရွည္လမ်ား မသိခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာ့လူဦးေရကို မၿခံဳငံု မေဖာ္ျပႏိုင္ခဲ့ဘူး၊ ႏိုင္ငံတြင္းရိွေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားအႏြယ္ အားလံုး အပါအ၀င္ အဓိကက်တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြလည္း မပါ၀င္ႏိုင္ခဲ့ဘူး။ လာမယ့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ အခ်ိန္၀န္းက်င္ (၂၀၁၅)ေမလမွာ ထုတ္ျပန္ဖို႔ု အခ်ိန္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္။ လူမ်ဳိးေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလ၀န္းက်င္မွာ ထုတ္ျပန္ေစတာလားလို႔ စိုးရိမ္မႈေတြ ရိွေနၾကဆဲပါ” လို႔ Mathieson က ဆုိပါတယ္။

    ၾသဂုတ္လ (၃၀)ရက္ ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္း ထုတ္ျပန္မႈဆုိင္ရာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ျမန္မာ့ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက လူမ်ဳိးေရး အျပန္အလွန္ တင္းမာမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရိွေသာ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေရွာင္လႊဲေသာအားျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ထည့္သြင္းေရတြက္ မထားပါဘူးလို႔ တရား၀င္ေျပာၾကား သြားခဲ့တယ္။

    “သူတို႔ကိုသူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ခံယူေျပာဆိုေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းထဲမွာ ဘဂၤါလီလို႔သာ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကိုလည္း သံုးခြင့္ မျပဳပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္မခံခဲ့ဘဲ စာရင္းသြင္းခြင့္မရိွသူေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတာပါ” ဆိုၿပီး ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။

    ျမန္မာျပည္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြ (၈)သိန္းေလာက္ရိွမယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားက သံုးသပ္ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

    ကုလလူဦးေရရံပံုေငြအဖြဲ႕(UNFPA)ရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈနဲ႔ လ၀က ၀န္ႀကီးဌာနေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္ စာရင္းက မတ္လ(၃၀)ရက္မွ (၁၂)ရက္တာအတြင္း ေကာက္ခံ ခဲ့တာပါ။ ရခိုင္၊ ကရင္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ စတဲ့ ပဋိပကၡဧရိယာေတြမွာ အဲ့ဒီကာလအတြင္း သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံ လုပ္ငန္းကို မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ စုစုေပါင္း (၅၀.၂၁)သန္း လူဦးေရထဲက လူဦးေရ (၁.၂၀)သန္းကို လ၀ကအရာရိွမ်ားက ႀကိဳတင္ပံုေဖာ္ထားတဲ့ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းေတြနဲ႔ ထပ္တိုးျဖည့္စြက္ထားပါတယ္တဲ့။

    စုစုေပါင္းလူဦးေရပမာဏကို ကိုယ္စားျပဳ မေဖာ္ျပႏိုင္ေပမယ့္လည္း အဲ့ဒီသန္းေခါင္စာရင္းက အိမ္ေထာင္စုတစ္စုရဲ႕ ပ်မ္းမွ်ခန္႔မွန္းဦးေရ (၄.၄)ဦးထက္ ေလ်ာ့နည္းေန သလို အမ်ဳိးသမီးမ်ားက အမ်ဳိးသားမ်ားထက္ ပမာဏ (၂)သန္းနီးပါး မ်ားျပားတာကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္။

    UNFPA ရဲ႕အဆိုအရ ဒီစာရင္းေတြရရိွဖို႔ အိမ္ေျခ (၁၁)သန္းဆီ စာရင္းေကာက္ တစ္သိန္း တစ္ေသာင္းငါးေထာင္ကို ကြင္းဆင္းေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။

    KIO ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသအခ်ဳိ႕မွာ မေကာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း၊ စာရင္းေကာက္မ်ားဟာလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္က ရိုဟင္ဂ်ာရြာနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းအခ်ဳိ႕ဆီ မသြားေရာက္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း တရား၀င္ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္းက ေဖာ္ျပေနပါတယ္။

    “KIO က သူတို႔ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကခ်င္ေဒသတြင္းက ရြာသူရြာသားေတြကို စာရင္းေကာက္ခံဖို႔ စာရင္းေကာက္၀န္ထမ္းေတြကို ၀င္ခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အစိုးရ အၾကား ညိွႏိႈင္းေစ့စပ္မႈ မရရိွခဲ့ပါဘူး” လို႔ အဲ့ဒီေဒသက (၉၇)ရြာဆီ စာရင္းမေကာက္ခံႏိုင္ ခဲ့ေၾကာင္း ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ဆိုထားပါတယ္။

    ကခ်င္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ေဒသအခ်ဳိ႕ဟာ (၁၉၄၈)လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ဗမာလူမ်ားစု စိုးမိုးတဲ့ အစိုးရအေပၚ လက္နက္ကိုင္ ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကေသာ လက္က်န္တိုင္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ထားၾကတယ္။

    ကခ်င္ျပည္နယ္တစ္ခုထဲမွာပဲ KIA နဲ႔ အစိုးရအၾကား (၁၇)ႏွစ္တာအပစ္ရပ္စဲေရးၿပိဳလဲတဲ့ ပဋိပကၡေၾကာင့္ (၂၀၁၁)ခုနွစ္ကတည္းက ေနရပ္စြန္႔ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းရသူေတြ တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းနီးပါး ရိွေနပါတယ္။

    စီးပြားေရးေဆာင္ရြက္မႈေတြ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရေစဖို႔ ဂုဏ္သိကၡာရိွေအာင္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ျမန္မာျပည္က စာရင္းဇယားေတြထဲမွာလည္း စိတ္ခ်ယံုၾကည္စရာ လံုးလံုး မရိွမေသးဘူးလို႔ ကၽြမ္းက်င္သူ အခ်ဳိ႔က ဆိုပါတယ္။

    “ပမာဏေဖာ္ျပခ်က္မွာ မရိုးသားမႈ အၿမဲတမ္း ေတြ႕ေနရတယ္။ ခ်န္ရစ္ထားတာ အမွန္တကယ္ ရိွမွာပဲ။ လူဦးေရပမာဏနဲ႔ GDP ကို ခ်ိန္ထိုးအခ်ဳိးခ်ၾကည့္ရတာဆိုေတာ့ ၿခံဳငံုခန္းမွန္းလိုက္တဲ့ GDP ဟာ ယံုၾကည္စိတ္ခ်စရာ စာရင္းမ၀င္ပါဘူး ” လို႔ ၾသစေတးလ်၊ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕၊ Macquarie တကၠသိုလ္က ျမန္မာ့စီးပြားေရးကၽြမ္းက်င္သူ Sean Turnell က ေျပာၾကားပါတယ္။

    “သန္းေခါင္စာရင္းကေန အေကာင္းဆံုးေကာက္ယူႏိုင္တဲ့ အခ်က္က ျမန္မာစားသံုးသူေစ်းကြက္ဟာ သန္း(၆၀)ကေန (၅၁)သန္းအထိ ေလွ်ာက်သြားတာပါပဲ။ အျခားအာဆီယံႏိုင္ငံေတြနဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ မေျပာပေလာက္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အတြက္ ေတာ္ေတာ့္ကို ဆြဲေဆာင္ေနေၾကာင္း ကိန္းဂဏန္းေတြက ေဖာ္ျပေနတယ္။ စီးပြားေရး အရေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ကုန္ထုတ္စြမ္းရည္နဲ႔ ၀ယ္လိုအား ညီမွ်ေနတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႕ေနရဆဲပါ။ ဒါေပမယ့္ အခုဆုိရင္ လူဦးေရပမာဏ ေျပာင္းလဲသြားၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ၀ယ္လုိအား ၀င္ေငြတြက္ခ်က္တဲ့အခါ ခန္႔မွန္းမႈေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရေတာ့မွာပဲ” လို႔ Thura Swiss ျမဳပ္ႏွံေစ်းကြက္နဲ႔ သုေတသနအဖြဲ႕ CEO ေအာင္သူရက ဆိုပါတယ္။

    (၁၉၈၃)ခုႏွစ္က ေနာက္ဆံုးေကာက္ခံထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ လူဦးေရ စာရင္းထက္စာရင္ လက္ရိွစာရင္းက ပိုတိက်မႈရိွလာတယ္ဆိုၿပီး အဆိုးထဲက အေကာင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ UNFPA ကေတာ့ ယူဆပါတယ္။

    “သန္းေခါင္စာရင္းဆိုတာ ႏိုင္ငံ့ရတနာတစ္ပါးပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာအဖို႔ ျပည္သူေတြအတြက္ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနတဲ့ လမ္းေတြ၊ ေက်ာင္းေတြ၊ က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ အျခားအေျခခံအေဆာက္အဦမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေရးလိုအပ္ခ်က္ေတြကုိ တစ္ခ်က္တည္းနဲ႔ တြက္ခ်က္ သံုးသပ္ႏိုင္လို႔ပါပဲ။ ဒီေရွ႕ေျပးစာရင္းက ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြမွာ လူဦးေရ ပိုမိုထူထပ္သိပ္သည္းေနေၾကာင္း ဖြင့္ျပေနပါတယ္။ မည္သည့္စီမံကိန္းရိွရိွမရိွရိွ ၿမိဳ႕အစြန္အဖ်ားက လူေတြအပါအ၀င္ လူေနႏႈန္းျမင့္တက္တာ အရမ္းျမန္ဆန္ႀကီးထြားေနပါတယ္” ဆိုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ UNFPA ကိုယ္စားလွယ္ ဂ်က္နက္ဂ်က္ဆင္က ဆိုပါတယ္။

    ျမန္မာ့ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ လူဦးေရထူထပ္လာမႈပံုရိပ္တစ္ခုကို ဒီအခ်က္အလက္ေတြက ရွင္းလင္းစြာ ျပဆိုေနပါတယ္။ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လူဦးေရဟာ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္ မႏၱေလးထက္ ေလးဆမ်ားျပားၿပီး (၅.၂၀)သန္း ရိွေနပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာေတာ့ (၁.၁၅)သန္းသာ ရိွပါတယ္။ စုစုေပါင္းလူဦးေရအနက္ (၂၉.၆) ရာခိုင္ႏႈန္းက ဆင္ေျခဖံုးမွာ ေနထိုင္ေနၾကေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနပါတယ္။

    The Diplomat တြင္ေဖာ္ျပေသာ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ဂ်ာနယ္လစ္ Philip Heijmans ေရးသားသည့္ Myanmar’s Controversial Census ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုပါသည္။

  • သန္းေခါင္စာရင္း ေ႔႐ွေျပး လူဦးေရစာရင္း အေၾကာင္း ရွငး္လင္းပြဲမွ ေျပာစကားအခ်ိဳ႕

    သန္းေခါင္စာရင္း ေ႔႐ွေျပး လူဦးေရစာရင္း အေၾကာင္း ရွငး္လင္းပြဲမွ ေျပာစကားအခ်ိဳ႕

    ၾသဂုတ္ ၃၀ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    ခ်မ္းျငိမ္းေအး
    1422396_848986098467672_2868873874454039935_n
    သန္းေခါင္စာရင္း ကိစၥမွာ လူမ်ဳိး ၁၃၅ မ်ဳိးကို တရားေသစြဲ ကိုင္ထားျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊

    ရခိုင္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတာင္းခံသည့္ ခ႐ိုင္ ၃ ခု နဲ႔ ကခ်င္ ၂၅ အုပ္စုကို စာရင္းမေကာက္ခံႏိုင္ခဲ့၊

    ရခိုင္ျပႆနာက ႏိုင္ငံေရးျဖစ္လို႔ နည္းပညာျဖင့္ ေျဖ႐ွင္းလို႔မရ နိုင္ငံေရးနည္းျဖင့္သာ ေျဖ႐ွင္းနိုင္ေၾကာင္း၊

    အရင္ သန္း ၆၀ ေက်ာ္ဆိုတာ ခန္႔မွန္းခ်က္သာျဖစ္လို႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒီေန႔ေျပာသြားတဲ့ ၅၁.၄ သန္းကိုသာ လက္႐ွိအတည္ယူေပးပါရန္၊

    ၅၁.၄ သန္းက အတည္မဟုတ္ေသးေၾကာင္း၊

    ၅၁.၄ သန္းမွာ ႏိုင္ငံျခားကို တရား၀င္ေရာ ေအာက္လမ္းကေရာ သြားသူေတြမပါေသးေၾကာင္း၊

    ၂၀၁၅ ေမလခန္႔မွာ ထြက္လာမယ့္ ပင္မစာရင္းကသာလွ်င္ အတည္ျပဳခ်က္ျဖစ္မွာျဖစ္ေၾကာငး္၊

    သန္းေခါင္စာရင္းကို လိမ္လည္ေျဖဆိုရင္ အေရးယူမယ္ဆိုေပမယ့္ သန္းေခါင္စာရင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္မွာ ေသြးထြက္သံယုိမျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းကို အေရးယူလို႔မရႏိုင္ေၾကာင္း၊

    ယေန႔ ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔ တြင္း က်င္းပါျပဳလုပ္ခဲ့သည့္၂၀၁၄ ခုႏွစ္ လူဦးေရႏွင့္ အိမ္အေၾကာင္းအရာ သန္းေခါင္စာရင္း ေ႔႐ွေျပး လူဦးေရစာရင္းအား ရွငး္လင္းေျပာၾကားသည့္ ပြဲမွ ဝန္ၾကီး ဦးခင္ရီႏွင့္ ညႊန္ၾကားေရးမွဳး ေဒၚခိုင္ခိုင္စိုးတို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ျဖစ္ပါသည္။

  • က်န္႐ွိေနသည့္ ရခိုင္ႏွင့္ ကခ်င္မွ ျပည္သူမ်ားကို ေမလကုန္ထိ သန္းေခါင္စာရင္း ဆက္လက္ေကာက္ခံမည္ဟု ဦးခင္ရီ ေျပာ

    က်န္႐ွိေနသည့္ ရခိုင္ႏွင့္ ကခ်င္မွ ျပည္သူမ်ားကို ေမလကုန္ထိ သန္းေခါင္စာရင္း ဆက္လက္ေကာက္ခံမည္ဟု ဦးခင္ရီ ေျပာ

    ေမ ၈၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    လမင္း

    DSC01551

    ရန္ကုန္  ။      ။      ရခိုင္ျပည္နယ္ေဒသ႐ွိ သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ယူရန္ က်န္႐ွိေနေသးေသာ ေနရာမ်ားသို႔ ေမလကုန္သည္ အထိ ဆက္လက္ ေကာက္ခံ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး ဦးခင္ရီက ရန္ကုန္တိုင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္႐ုံးတြင္ ျပဳလုပ္ေသာေတြ႔ဆံု ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ယခုကဲ့သို႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    “ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ခ႐ုိင္ ၅ ခု႐ွိရာတာ ၂ ခုက ဘဂါၤလီလို႔ အေကာက္ခံပါတယ္။ ခ႐ုိင္ ၃ ခုကအေကာက္မခံပါဘူး။ အဲ့ဒီက်န္ ႐ွိေနေသးတဲ့ေနရာေတြကို ေမလကုန္ ေနာက္ဆံုး သတ္မွတ္ထားျပီး ဆက္လက္ေကာက္ခံမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံမွာႏွစ္လၾကာ႐ွည္စြာေနထိုင္တဲ့ သူေတြျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ဖို႔ ႏုိင္ငံေတာ္မွာ တာ၀န္႐ွိပါတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္” ဟု၀န္ၾကီးကဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    သန္းေခါင္စာရင္း ဆက္လက္ေကာက္ခံရာတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဟုအမည္ျဖည့္သြင္းေျဖဆိုမႈမ်ားကိုေတာ့ လက္ခံမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာကို လက္ခံထားတာ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ႐ုိဟင္ဂ်ာနဲ ႔ပတ္သက္တဲ့ ရပ္တည္ခ်က္ကုိေတာ့ ေျပာင္းလဲမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ ယခုရခိုင္ေဒသတြင္  ေကာက္ခံျပီးခဲ့သည့္ လူဦးေရမွာ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္႐ွိေၾကာင္း သိရသည္။

    အစုိးရ ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းသည့္ ဘဂၤလီလူဦးေရ တႏိုုင္ငံလံုးတြင္ ၁၃ သိန္းခန္႔ရိွျပိး ရခိုင္ျပည္နယ္ျပင္ပ တြင္ ၃ သိန္းေကာက္ယူျပိး ျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၁ သန္းခန္႔က်န္ရိွေနေၾကာင္းကို ဘီဘီစီႏွင့္ ေမးျမန္းခန္းတြင္ ဝန္ၾကီး ဦးခင္ရီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    စာရင္းေကာက္ယူရန္က်န္႐ွိေနေသးသည့္ ရခိုင္ေဒသရိွ ျပည္သူမ်ားအား ပဋိပကၡမျဖစ္ပဲ အျမန္ဆံုးေျဖ႐ွင္းႏုိင္ရန္ အတြက္ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴး ဘန္ကီမြန္းက ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းေနသည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ၀န္ၾကီးကေျပာခဲ့သည္။

    လံုျခံဳေရးအေျခအေနေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္လည္း သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ယူရန္ ၉၇ ႐ြာက်န္႐ွိေနျပီး ဆက္လက္ေကာက္ခံႏုိင္ရန္အတြက္ ေကအိုင္အို (ဗဟို)ကို အစိုးရမွ စာသံုးၾကိမ္ပို႔ထားျပီး ေမလတြင္ျပဳလုပ္မည့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ထိုကိစၥကို ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

    ျပည္လံုးကၽြတ္သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ယူထားသည့္ ေ႔႐ွေျပး လူဦးေရစာရင္းကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ အမ်ားျပည္သူမ်ားကိုထုတ္ျပန္ေၾကျငာသြားမည္ျဖစ္ျပီး လူဦးေရစာရင္း အတိအက်ကိုမႈ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ တြင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

    ကုလသမဂၢလူဦးေရရံပံုေငြအဖြဲ႕ United Nations Population Fund (UNFPA) ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ အကူအညီျဖင့္ ေကာက္ခံသည့္ ျပည္လံုးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္းတြင္ ေျဖဆိုသူတို႔ ေျဖၾကားသည့္ခ်က္မ်ားကိုသာ ေရးသြငး္မည္ဟု ျမန္မာ အစုိးရမွ သေဘာတူလက္ခံခဲ့ျပိးမွ သန္းေခါင္စာရငး္ေကာက္ခံမည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာ ဟုေရးသြငး္ေကာက္ခံလွ်င္ သန္းေခါင္းစာရင္းအား သပိတ္ေမွာက္မည္ဟု ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ဆႏၵျပခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရမွာ ၄င္းကတိကို ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ျပိး ရိုဟင္ဂ်ာအစား ဘဂၤလီသာ လက္ခံမည္ဟု ေၾကညာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ရခိုင္ေဒသမွ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားမွ ၄င္းတုိ႔ကုိ ရိုဟင္ဂ်ာ ထည့္သြငး္မေပးလွ်င္ သန္းေခါင္းစာရငး္ အေကာက္မခံဟု တံု႔ျပန္ခဲ့ျခငး္ေၾကာင္း ယခုကဲ့သို႔ လူဦးေရ ၁ သန္းခန္႔ က်န္ရိွေနျခင္းျဖစ္သည္။

  • သန္းေခါင္စာရင္း မုန္တိုင္း

    ဧျပီ ၂၉ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    ဘာသာျပန္ဆိုသူ- ျမင့္မုိရ္ေမာင္ေမာင္
    မူရင္းအဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ေဆာင္းပါး- Myanmar Times

    c4ebf973d2d51b0c500f6a706700c25d
    စစ္ေတြ သဲေခ်ာင္း မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူေနပံု

    ျပည္လံုးကၽြတ္သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံမႈ အခ်က္အလက္အားလံုးနီးပါးမွာ ယခုသီတင္းပတ္အကုန္တြင္ အေခ်ာသတ္ၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေမလဒုတိယပတ္ အေစာပိုင္းတြင္ ရလဒ္မ်ားအေပၚ ျပန္လည္ ဆန္းစစ္မည့္ အစိုးရဖက္မွ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ အျငင္းပြားမႈကေတာ့ ဆက္လက္ရွိေနႏိုင္၏။

    အဓိကျပႆနာျဖစ္ပြားေသာ ေဒသမ်ားမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ မိမိကိုယ္ကို ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဟု သတ္မွတ္ေဖာ္ျပလိုသည့္ မြတ္စ္လင္မ္တို႔ကို ေကာက္ခံသူမ်ားမွ ထိုအခ်က္အလက္ အတိုင္း ျဖည့္သြင္းရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္၌ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ KIA ၏ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမ်ား အတြင္း သန္းေခါင္စာရင္း မေကာက္ယူႏိုင္ခဲ့။

    မြတ္စ္လင္မ္တို႔အား ရိုဟင္ဂ်ာဟု သတ္မွတ္ေဖာ္ျပခြင့္ျပဳလိုက္ပါက ရခုိင္ျပည္နယ္သာမက အျခားေဒသမ်ားတြင္ ျပင္းထန္သည့္ျပႆနာမ်ားကို ျဖစ္ေပၚလာေစႏိုင္ေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမွာ ယင္းကိစၥသည္ ႏို္င္ငံသားအျဖစ္ စာရင္း၀င္ေအာင္ လုပ္ယူသည့္ေျခလွမ္း တစ္ရပ္ဟု လူမ်ားတို႔မွ သိျမင္ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းသို႔ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္လိုက္ေၾကာင္း လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူ႔အင္အားဦးစီးဌာနက ဆိုသည္။

    “ဒီသန္းေခါင္စာရင္း ကိစၥထဲ မည္သည့္ျပႆနာ၊  မည္သည့္ေသြးေခ်ာင္းစီးမႈကိုမွ ကၽြန္မတို႔ မလိုလားပါဘူး” ဟု ၀န္ႀကီးဌာန၏ သန္းေခါင္စာရင္း နည္းပညာ အဖြဲ႕ဒါရိုက္တာ ေဒၚခိုင္ခိုင္စိုးက ေျပာၾကားသည္။

    သို႔ေသာ္ ကခ်င္ျပည္နယ္၌ သန္းေခါင္စာရင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈမ်ားမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြား ေပၚလြင္ခဲ့သည္။ စာရင္းေကာက္မ်ား၏လံုၿခံဳေရး အတြက္ ေကအိုင္ေအပိုင္နက္အတြင္း တပ္စိတ္ တစ္ခုအား ဦးေဆာင္၀င္ေရာက္ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္ဗိုလ္ႀကီးတစ္ဦးမွာ သတ္ျဖတ္ခံလိုက္ရသည္။

    ႏိုင္ငံပိုင္မီဒီယာသတင္းမ်ားႏွင့္ လံုး၀ကြဲလြဲ ဆန္႔က်င္လ်က္ – ထိုတိုက္ပြဲသည္ သန္းေခါင္စာရင္းကိစၥႏွင့္ အလ်ဥ္း မသက္ဆိုင္ပါ ဟု ေဒၚခိုင္ခုိင္စုိးက အခိုင္အမာ ဆိုပါသည္႔တိုင္ ယင္းျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားရာ လူေပါင္း ၅၀၀၀ အိုးအိမ္စြန္႔ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္။

    သို႔ေသာ္ စာရင္းေကာက္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံတြင္းအျခားေဒသရိွ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ား၌ သတ္မွတ္ေမးခြန္းအားလံုးကို ေမးျမန္းခဲ့ျခင္းမရိွေၾကာင္း သတင္းတို႔ႏွင့္တစ္ကြ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူပံု ေစာဒကမ်ားလည္း ပြင့္အံလာခဲ့ၾကသည္။

    ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕၏ ေဒသတြင္းအစီအစဥ္မွဴး Salai Bawi Thaing က မိမိသည္ ၿမိဳ႕နယ္ မ်ားစြာရိွ ခ်င္းလူမ်ဳိးတို႔ထံမွ သတင္းမ်ား လက္ခံရရိွခဲ့ေၾကာင္း၊ မ်ဳိးႏြယ္စု သို႔မဟုတ္ ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာအား ေမးျမန္းခဲ့ျခင္း မရိွပါဟု ၎တို႔မွဆိုေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ စာရင္းေကာက္မ်ားသည္ ေမးျမန္းျခင္း မျပဳဘဲ ေရးသြင္းခဲ့ရာ ထိုသူတို႔အဖို႔  မည္သည့္ ဘာသာ၊ လူမ်ဳိးအျဖစ္ ထည့္သြင္းခံရေၾကာင္း မသိရိွၾကပါဟု ဆိုသည္။

    စာရင္းေကာက္ခံရာ၌ အမွားအယြင္းမ်ားရိွခဲ့သည္ဟု ျမန္မာအစိုးရအား နည္းပညာပံ့ပိုးေသာ ကုလသမဂၢလူဦးေရရံပံုေငြအဖြဲ႕ United Nations Population Fund (UNFPA) ေရာ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာနပါ ၀န္ခံထားၾကသည္။ သို႔ျဖစ္ေစကာမူ အခ်က္အလက္အားလံုး ထိခိုက္ပ်က္စီး သြားေစေလာက္ေအာင္ မႀကီးမား မက်ယ္ျပန္႔ႏိုင္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ၎တို႔က ေျပာဆိုထား၏။

    “ ေမးခြန္းေတြရဲ႕အေျဖေတြကို ရံဖန္ရံခါ အမွန္ေတြရခဲ့တယ္။ သူတို႔ကြင္းဆင္းေကာက္ယူတဲ့ အခ်ဳိ႕အခ်ိန္ေတြမွာေတာ့ အသင့္ရိွေနေသာ ျပင္ပလူေတြက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္တာမ်ဳိးလည္း ရိွခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီေဘးပန္းေ၀ဖန္ စကားေတြကို ဒုတိယဆင့္မွာပဲ ထားခဲ့ပါတယ္ ” ဟု UNFPA မွ ဧၿပီ ၁၁ ရက္တြင္ ေျပာၾကားသည္။

    ရခိုင္ျပည္နယ္မွအပ ႏိုင္ငံေဒသအမ်ားစုတြင္ လုပ္ငန္းစဥ္ ေခ်ာေမြ႕ခဲ့သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာေလ့လာသူမ်ားက ဆိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရး UNFPA ကိုယ္စားလွယ္ Janet Jackson က “ ရခိုင္ကျဖစ္ရပ္ေတြမွာ ကတိျပဳထားတဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းအေပၚ ပံုဟန္တစ္မ်ဳိးနဲ႔ အရိပ္ လႊမ္းမိုးေနေၾကာင္း ထင္ရွားခဲ့တယ္ ” ဟု ေျပာ၏။

    လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူ႔အင္အားဦစီးဌာနအရာရိွမ်ားက ေ၀ဖန္ခ်က္ အမ်ားစုကို ပယ္ခ်ထားၿပီး အလြန္ေအာင္ျမင္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ လူဦးေရ စာရင္းကို ေကာက္ခံျပဳစုၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ က်န္ရိွေနေသးသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ေကာက္ယူႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း လြန္ခဲ့သည့္ရက္သတၱပတ္က ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

    ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ သန္းေခါင္စာရင္း လုပ္ငန္းစဥ္အား ေအးခ်မ္းစြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရး အတြက္ အစိုးရသည္ ေကအိုင္ေအႏွင့္ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းေနေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးတြင္မူ မိမိသည္ UNFPA ၏ ႏိုင္ငံတကာ သန္းေခါင္ စာရင္းကၽြမ္းက်င္သူမ်ား ပါ၀င္သည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ နည္းပညာ အႀကံေပးဘုတ္ အဖြဲ႕ႏွင့္ အတူ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ေဒၚခိုင္ခိုင္စိုးက ဆိုသည္။

    သို႔ေသာ္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာနသည္ မြတ္စ္လင္မ္တို႔အား ရိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ညႊန္းဆိုမည့္ မည္သည့္နည္းလမ္းကိုမွ လက္ခံ စဥ္းစားေပးလိမ့္မည ္မဟုတ္ဟု သူမက အေလးအနက္ထား ေျပာၾကားသြားသည္။ ဘုတ္အဖြဲ႕၏ ဒုဥကၠဌ Paul Cheung က နည္းလမ္းရွာ အေျဖထုတ္ဖို႔ အခ်ိန္ယူရေပဦးမည္ဟု ဆိုသည္။

    “ နည္းပညာပိုင္းအရ အေျဖရွာမႈေတြကေတာ့ ရွင္းလင္းလွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး အတိုင္းအတာအရ ခရီးတြင္ေပါက္ေျမာက္မွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ နည္းပညာက ထပ္တူက်ဖို႔လည္း မလြယ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေဆြးေႏြးမႈနဲ႔ သံုးသပ္မႈအတြက္ အကန္႔အသတ္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ နားလည္ထားရပါမယ္ ”။

    အစိုးရဖက္မွ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုထပ္မံ ခင္းထားၿပီးျဖစ္သည္။ ပထမအႀကိမ္ ခ်န္လွပ္ခံရေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္မြတ္စ္လင္မ္တို႔သည္ မိမိကိုယ္ကို ဘဂၤလီမ်ား ဟု သတ္မွတ္ေဖာ္ျပလွ်င္ သို႔မဟုတ္ တင္းျပည့္ က်ပ္ျပည့္ေမးျမန္းမႈကို လ်စ္လ်ဴရႈရန္ သေဘာတူလွ်င္ သန္းေခါင္စာရင္းထဲ ျပန္လည္ထည့္သြင္းႏိုင္မည္ ုုျဖစ္သည္။ ဧၿပီလ ၂၅ ရက္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၆၀၀၀ မွာ ဤလမ္းေၾကာင္းကို လက္ခံလိုက္ၿပီဟု ႏိုင္ငံပိုင္မီဒီယာမ်ားမွ သတင္းေဖာ္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ထိုကိန္းဂဏန္းမွာ ေႏွာင္ႀကိဳးမဲ့ အတည္ မျပဳႏိုင္ေသးေခ်။

    ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ “အျခားလူမ်ဳိး” စာရင္း၀င္သူမ်ားအားလံုးကို ေရတြက္မွတ္တမ္းတင္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္မည္။ ၎မွာ အခ်ိန္ယူရမည္။ ေဒၚခိုင္ခိုင္စိုး၏ အဆိုအရ ဤလုပ္ငန္းစဥ္ကို စက္ျဖင့္မဖတ္ဘဲ လက္ျဖင့္ ေရးသြင္း မွတ္တမ္းတင္မည္ျဖစ္သည္။

    ယခုလအေစာပိုင္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ တစ္ခု၌ လ၀က၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း စာရင္းေကာက္ခံမႈဆိုင္ရာ သေဘာကြဲလြဲမႈသည္ အစိုးရႏွင့္ UNFPA သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံတကာ အလွဴရွင္မ်ားအၾကားရိွ ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္နစ္နာေစလိမ့္မည္ဟု မိမိ မယံုၾကည္ေၾကာင္း၊ အကယ္၍ စာရင္းေကာက္မ်ားမွ မြတ္စ္လင္မ္တို႔အား ရိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္ ေရးသြင္းခြင့္ျပဳခဲ့ပါက ရခိုင္ျပည္နယ္၌ အၾကမ္းဖက္မႈ ပိုမိုျဖစ္ပြားေအာင္ တြန္းပို႔ရာေရာက္ေၾကာင္းကို “ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ႏိုင္ငံ့ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာ တည္တံ့ေရး အတြက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္ရဲ႕ မူ၀ါဒအရ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဆီက စာရင္းေကာက္ခံမႈ မျပဳခဲ့ၾကပါဘူး ” ဟူ၍ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

    ၎ျပင္ သူက ဘဂၤလီအစား ရိုဟင္ဂ်ာဟု ေဖာ္ျပလိုသူတို႔၏ တရား၀င္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။
    “ တရုတ္လူမ်ဳိးေတြက တရုတ္ျပည္ ဇာတိ ျဖစ္တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာတိုင္းျပည္ဆိုတာ ဘယ္မွာလဲ ? ရိုဟင္ဂ်ာကို ဘယ္ႏို္င္ငံက လက္ခံပါသလဲ ? ကၽြန္ေတာ္တု႔ိတုိင္းျပည္က သူတို႔ကို လက္ခံဖို႔ ဘယ္လိုမွ မဆီေလ်ာ္ပါဘူး ”။

    ၀န္ႀကီးဌာနမွ ဤျပႆနာမ်ား ထုတ္ျပေနသလို အခ်က္အလက္ လုပ္ငန္းစဥ္သည္လည္း ေမလ ပထမလ၀က္အတြင္း စတင္မည္ျဖစ္သည္။ ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ ၿဗိတိန္ကုမၸဏီ DRS မွ ၀န္ထမ္းမ်ားက ကုမၸဏီပိုင္စက္မ်ားျဖင့္ အေျဖလႊာမ်ားကို အၿပီးသတ္ဖတ္ယူမွတ္တမ္းတင္မည္။ DRS သည္ UNFPA ၏ကန္ထရိုက္ေအာက္မွ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သန္းေခါင္စာရင္းႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအတြက္ ပစၥည္းကိရိယာေထာက္ပံ့သည့္ ပုဂၢလိကအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သည္။

    ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ “အျခားလူမ်ဳိး” စာရင္း၀င္သူမ်ား အားလံုးကို ေရတြက္မွတ္တမ္းတင္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္မည္။ ၎မွာ အခ်ိန္ယူရမည္။ ေဒၚခိုင္ခိုင္စိုး၏ အဆိုအရ ဤလုပ္ငန္းစဥ္ကို စက္ျဖင့္ မဖတ္ဘဲ လက္ျဖင့္ ေရးသြင္း မွတ္တမ္းတင္မည္ျဖစ္သည္။

    ၀န္ႀကီးဌာနသည္ အျခားလူမ်ဳိး စာရင္း၀င္ မည္ေရြ႕ မည္မွ်ရိွေၾကာင္း မသိရိွေသးသျဖင့္ ေရတြက္မႈအခ်ိန္ မည္မွ်ၾကာေညာင္းမည္ကို သူမက မခန္႔မွန္းႏိုင္။ အခ်က္အလက္မ်ား ဆန္းစစ္မႈကို ႏိုင္ငံတကာေလ့လာသူမ်ားေရွ႕တြင္ ျပဳလည္မည္ေလာဟု ေမးျမန္းရာ ၎ကိစၥမွာ မူလအစီအစဥ္၌ မပါ၀င္ဟု သူမက ဆိုသည္။
    “ DRS ကုမၸဏီနဲ႔ မေဆြးေႏြးရေသးတဲ့ အတြက္ ကၽြန္မ အေသအခ်ာ မေျပာနိုင္ေသးပါဘူး ”။

    DRS မွလည္း မည္သည့္ မွတ္ခ်က္မွ် မေပးႏိုင္ခဲ့။

    သန္းေခါင္စာရင္းလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္းရိွ လက္သည္း၀ွက္မ်ား၊ ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲႏိုင္မႈမ်ားကို ေထာက္ျပ၍ လူမ်ဳိးေရးတင္းမာမႈမ်ား ႀကီးထြားလာမည္ဟု ပေရာဂ်က္ အလွဴရွင္မ်ား အပါအ၀င္ ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာသူမ်ားက လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ႏွစ္ေလာ္ကပင္ သတိေပးထားခဲ့သည္။

    အစိုးရအသိအမွတ္ျပဳ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး ၁၃၅ မ်ဳိးစာရင္းကို အေျခခံေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္၏ လက္ေ၀ခံ လုပ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား ရိွသည္။ ထို႔အျပင္ သန္းေခါင္စာရင္း၌ မိသားစုသံုးအိမ္သာအမ်ဳိးအစားမွသည္ တစ္ႏွစ္အတြင္းေသဆံုးသူ မိသားစု၀င္အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားအထိ ေမးခြန္း ၄၁ ခုကို အဓိပၸာယ္မဲ့ ရွည္လ်ားေထြျပားစြာ ထည့္သြင္းထားသည္။

    “ သန္းေခါင္စာရင္းရဲ႕ အခင္းအက်င္းထဲမွာ အခ်က္အလက္ေတြ ေကာက္ခံစစ္ေဆးၿပီးကာမွ ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္မႈ ျပဳမျပဳဆိုတာ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ထည့္ခြင့္မျပဳထားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေပါ့။ သန္းေခါင္စာရင္းအခ်က္အလက္မ်ားအရ ႏိုင္ငံေတာ္စီမံကိန္းနဲ႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာပူးေပါင္းမႈကို လမ္းညႊန္ေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ဖြယ္ရာေတာ့ ရိွပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းဒီဇိုင္းနာေတြက စီစဥ္ဆဲအဆင့္မွာ ျပည္သူ႔အသံ နားမစြင့္ခဲ့တာဟာျဖင့္ သံသယ၀င္စရာပါဘဲ ” ဟု ရန္ကုန္အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မႈအဖြဲ႕ သုေတသီ Mr David Mathieson က ဆိုသည္။

    Foftify Rights လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ Matt Smith ကလည္း အခ်က္အလက္ေသခ်ာစြာရရိွေရးကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာကဲ့သို႔ တင္းမာမႈမီးေမႊးရန္ အသံုးခ်မခ်ဟူသည္ ေနာက္ထပ္စိန္ေခၚခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ေျပာဆိုသြား၏။

    “ တင္းမာေနၿပီးျဖစ္တဲ့ အေနအထားတစ္ရပ္ကို မပြင့္ထြက္ေစဖို႔  အစိုးရမွာ တာ၀န္ရိွပါတယ္။ ဘာသာေရးထိန္းခ်ဳပ္မႈအေပၚ ဒီအခ်က္အလက္ကို ကိုင္တြယ္မယ္ဆိုရင္ ဒီလမ္းေၾကာင္းက အဲ့ဒီမွာဘဲ အဆံုးသတ္သြားမွာျဖစ္တယ္။ ဒီအေနအထားေရာက္ရင္ အစိုးရရဲ႕ ဖ်က္ဆီးေရးထိန္းခ်ဳပ္မႈလို႔ ဆိုရပါမယ္”။

    Myanmar Times English ပိုင္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ Census collection winds down amid controversy  ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။

  • ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားမ်ား ထြက္ခြာျပီးေနာက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ ပ်က္သုဥ္း

    ဧျပီ ၃၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    ဘာသာျပန္ဆိုသူ- O’Laie Manzu

    ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကိုထားရွိရာ စခန္းေတြမွာ နာရီနဲ႔အမၽွ စာနပ္ရိကၡာေတြေလ်ာ့ပါးလာျပီး ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ တဟုန္ထိုး တက္လာတာေၾကာင့္ စခန္းတြင္းေနထိုင္သူ ကိုလွေမာင္ က အစားအေသာက္ရရွိေရးအတြက္ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ရြာက မိတ္ေဆြဆီမွာ အကူအညီေတာင္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ရပါတယ္။

    A family stand at the entrance of their temporary shelter as the government embarks on a national census at a Rohingya refugee camp in Sittwe
    REUTERS/Soe Zeya Tun

    စေနေန႔မနက္ေလာက္မွာ ဆန္တစ္အိတ္ က်ပ္ တစ္ေသာင္းခြဲ (၁၅ ေဒၚလာ)ရွိေပမယ္ ေန႔တြင္းခ်င္း က်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းခြဲအထိ ထိုးတက္ခဲ့တယ္လို႔ မိတ္ေဆြအိမ္ သြားရင္း လမ္းမွာေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ သူ႕မိတ္ေဆြကေတာ့ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ရွိ အေနာက္ပိုင္းရခိုင္ျပည္နယ္မွာမၾကာခဏ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ေနတဲ့ၾကားက အိုးအိမ္မေပ်ာက္၊ ေလွမဆံုးဘဲ ကံေကာင္းလွတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာတစ္ဦးလို႔ေျပာလို႔ရပါလိမ့္မယ္။

    ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြျမိဳ႕မွာ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အေထာက္အကူျပဳလုပ္သားေတြကို ဖယ္ရွားလိုက္တဲ့အတြက္ ကိုလွေမာင္နဲ႔ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဒုကၡသည္ေတြဟာ အစာေရစာေတြအတြက္ ပိုမိုစိုးရြားတဲ့ အေျခအေနေတြကို ရင္ဆိုင္ႏိုင္ဖြယ္ရွိတယ္လို႔ဆိုရပါမယ္။ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးစခန္းက ဒုကၡသည္ အနည္းဆံုး ႏွစ္ေသာင္းေလာက္အတြက္ကေတာ့ ဆယ္ရက္အတြင္း ေသာက္သံုးေရကုန္ခမ္းသြားမွာျဖစ္ျပီး ႏွစ္ပါတ္အတြင္း အစားအေသာက္ေတြ ပ်က္ေတာက္သြားပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ထပ္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာလည္း ဒုကၡေရာက္ႏိုင္ေခ်ရွိေနပါတယ္။

    ဒါကေတာ့ စစ္ေတြ ေဒသပိုင္းမွာရွိတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းကို အေျခခံျပီး ရည္ညြန္းေျပာဆိုတာျဖစ္လို႔ အားလံုးျခံဳၾကည့္ရင္ေတာ့ ကုန္စည္ခမ္းေျခာက္မႈေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ ဦးေရက ပိုမ်ားပါလိမ့္မယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕ေတြက စစ္ေတြကို အေျချပဳျပီး ဒုကၡသည္စခန္းက လူဦးေရ တစ္သိန္းေလးေသာင္းေလာက္ကို ေထာက္ပံ့တဲ့အျပင္ အျခားေက်းရြာေတြက လူဦးေရ ေလးေသာင္းခန္႔ကိုလည္း ကူညီေနၾကရလို႔ပါဘဲ။

    Children look out from their temporary shelter as the government embarks on a national census at a Rohingya refugee camp in Sittwe
    REUTERS/Soe Zeya Tun

    ျပည္နယ္အတြင္း လူနည္းစု ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြက အကူအညီလက္ခံရရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ဦးေရမ်ားတယ္ဆိုေပမယ့္ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြလည္း လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြအေပၚမွီခိုေနရတာေတြလည္းရွိပါတယ္။

    ျပီးခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဟူးေန႔က ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ ၄၀၀ ေလာက္ဟာ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ အိုးအိမ္ေတြ၊ ရံုးေတြ၊ ဂိုေဒါင္ေတြ၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စက္ေလွေတြကို ဖ်က္ဆီးလိုက္ၾကတဲ့အတြက္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ရပ္တန္႔လိုက္ရတာပါ။ လူစုခြဲဖို႔အတြက္နဲ႔ လူအုပ္ေတြၾကားက ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြကို ကယ္ဆယ္ဖို႔အတြက္ ရဲေတြက သတိေပး ေသနတ္ေတြ ပစ္ေဖာက္ခဲ့ၾကျပီး ေသဆံုးမႈေတြ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈေတြေတာ့မရွိခဲ့ပါဘူး။

    ေနာက္တစ္ရက္မွာေတာ့ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး ရဲေတြက သတိေပး ေသနတ္ေတြေၾကာင့္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ မိန္းခေလးတစ္ဦး ေသဆံုးခဲ့ျပီး ၃၉ ႏွစ္အရြယ္အမ်ိဳးသမီး ေသနတ္ဒဏ္ရာ ရခဲ့တယ္လို႔ အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

    အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အရပ္ဖက္အန္ဂ်ီအို အဖြဲ႕အစည္းေတြမရွိေတာ့တဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ညိႇႏႈိင္းျပီး အေရးေပၚ ကုန္စည္ေတြကို ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲ ေပးပို႔ေနပါတယ္။ ဒါကလည္း ေရတို ေျဖရွင္းခ်က္သာျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ Office for the Coordination of Humanitarian Affairs က ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ Pierre Peron ေျပာျပပါတယ္။

    “ေရတိုနဲ႔ေရရွည္မွာ အရပ္ဖက္ အန္ဂ်ီအို အဖြဲ႕ ေတြအတြက္ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ေနရာေတြ ရွိဖို႔ အရမ္းလိုအပ္ပါတယ္။” “ ႏိုင္ငံတကာလုပ္သားေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းဝန္ထမ္း ေတြအတြက္ပါ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္ဖို႔ အစိုးရက အာမခံဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

    ဇြန္လ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးစခန္းေတြထဲကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ တစ္သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ကို ဦးစားေပးကူညီတယ္လို႔ စြပ္စြဲေနတဲ့ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္အသိုင္းအဝိုင္းရဲ႕ မႏွစ္ျမိဳမႈကို ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတာၾကာပါျပီ။

    အရပ္ဖက္ အန္ဂ်ီအို ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ အသိုင္းအဝိုင္းကိုလည္း ကူညီေပးပါတယ္လို႔ဆိုကာ ဘက္လိုက္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလသမဂၢရဲ႕ အဆိုအရကေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြက ျခိမ္းေျခာက္တာ၊ ေစာ္ကားတာကို ခံၾကရပါတယ္။

    A Rohingya man carrying his child looks at police and volunteer conducting a national census at a Rohingya village in Sittwe
    REUTERS/Soe Zeya Tun

    အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အရပ္ဖက္ အန္ဂ်ီအို ေတြကို ျပည္နယ္ကေန ႏွင္ထုတ္ေပးဖို႔ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြက အစိုးရဆီမွာ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ လက္တေလာျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အဓိကရုဏ္းကေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕အစည္းက ဝန္ထမ္းေတြကို စစ္ေတြျမိဳ႕က ဖယ္ရွားေအာင္ ဖန္တီးလိုက္သလိုပါဘဲ။

    “သူတို႔က က်န္ရွိေနေသးတဲ့ အန္ဂ်ီအို လုပ္သားေတြကို စာရင္းျပဳစုျပီး အျပီးရွင္းဖို႔ ၾကိဳးစားေနတာ” လို႔ အမည္မေဖာ္လိုသူ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားတစ္ဦးကေျပာျပပါတယ္။

    စားနပ္ရိကၡာေတြ သယ္ယူဖို႔ေဆာင္ေပးဖို႔ တဆင့္ခံလုပ္ေပးတဲ့ ေဒသခံေတြကိုလည္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အလုပ္မလုပ္ဖို႔ ျခိမ္းေျခာက္ထားတဲ့အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အလုပ္ေတြ ဆက္လုပ္ဖို႔ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲ့ပါလိမ့္မယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

    “ရုံးေတြ၊ ကားေတြ၊ ယဥ္ေတြ၊ ကုန္ကားေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ကို ဘယ္သူမွ မငွားေပးေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကို ဘာမွလည္း မေရာင္းေပးေတာ့ဘူး။” လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

    သန္းေခါင္စာရင္း အရႈပ္ေတာ္ပံု

    ဒီလို ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြကို ဖယ္ရွားလိုက္ခ်ိန္ဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ိဳးေရး ေမးခြန္းေတြေၾကာင့္ အျငင္းပြားမႈေတြ ေပါက္ဖြားေနတဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ဖို႔ျပင္ဆင္ေနတဲ့အခ်ိန္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အစိုးရကိုယ္ႏိႈက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က တရားမဝင္ဘန္ဂါလီေတြလို႔ စြပ္စြဲခံေနရတဲ့ သန္းခ်ီ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ရဲ႕ ဇာတိေျမျဖစ္ရာ ဒီရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း တင္းမာမႈ ပိုမိုၾကီးထြားလာေစႏိုင္တဲ့ ကိစၥလည္းျဖစ္ပါတယ္။

    “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတဲ့ အမည္ဟာ သန္းေခါင္စာရင္းမွာမပါေပမယ့္ “အျခား” ဆိုတာကိုေရြးခ်ယ္ျပီး သန္းေခါင္စာရင္းလာေကာက္သူကို ကိုယ့္ရဲ႕ လူမ်ိဳးေရးထည့္ေပးဖို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကို တရားဝင္သိအမွတ္ျပဳတဲ့ အေနအထားကို ေရာက္သြားႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုျပီး တခ်ိဳ႕ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြက သန္းေခါင္စာရင္းကို သပိတ္ေမွာက္ဖို႔ ျခိမ္းေျခာက္ၾကပါတယ္။

    သန္းေခါင္စာရင္းကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ သေကၤတ အမွတ္အသားေနနဲ႔ စစ္ေတြက ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ဘာသာေရးအလံေတြကို အိမ္ေရွ႕မွာ ခ်ိတ္ဆြဲၾကပါတယ္။ Malteser International ကယ္ဆယ္ေရးရံုးေရွ႕မွာ ဘာသာေရးအလံ ခ်ိတ္ဆြဲထားလို႔ ဘာသာေရး သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး သေကၤတဟာအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕စည္းမ်ဥ္းကိုခ်ိဳးေဖာက္တယ္ဆိုျပီး ဖယ္ရွားလိုက္ပါတယ္။

    A Rohingya woman carries a child inside a temporary shelter as the government embarks on a national census at a Rohingya refugee camp in Sittwe
    REUTERS/Soe Zeya Tun

    ဒါကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သား အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ဘာသာေရးအလံကို မဖြယ္မရာ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ ေကာလဟာလ ျပန္႔လြင့္ခဲ့တဲ့ေနာက္ ညေန ၈ နာရီေလာက္မွာေတာ့ Malteser International ရံုးေရွ႕မွ လူ ၄၀၀ ေလာက္ စုေဝးခဲ့ျပီး ေက်ာက္ခဲေတြနဲ႔ ပစ္ေပါက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အျခား အန္ဂ်ီအိုနဲ႔ ယူအန္ရံုးေတြကိုလည္း ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္လို႔ ကုလသမဂၢအတြင္းပိုင္းအစီရင္ခံစာမွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    စေနေန႔မွာေတာ့ အစိုးရေျပာေရဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္က “ရိုဟင္ဂ်ာ” လို႔ထုတ္ေဖာ္ရင္ေတာ့ သန္းေခါင္းစာရင္ေကာက္သူေတြက မွတ္တမ္းတင္မွမဟုတ္ဘဲ “ဘန္ဂါလီ” ဆိုမွသာ စာရင္းသြင္းမယ္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကိုေျပာခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္က သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္သူေတြကလည္း ညြန္ၾကားထားတဲ့အတိုင္းသာ လိုက္လုပ္ၾကရပါတယ္ လို႔ Reuters သတင္းဌာနကိုေျပာၾကပါတယ္။

    “အားလံုးကေတာ့ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာပါ လို႔ေျပာတာဘဲ” လို႔ စံျပေက်းရြာက သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ေပးသူ ေက်ာင္းဆရာ ဦးစိန္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။

    “ဒီလိုဆို က်ေနာ္တို႔လည္း ဘာမွမေရးရဘူး။ အထက္က အသိအမွတ္မျပဳထားတဲ့ လူမ်ိဳးဆိုရင္ မေရးနဲ႔လို႔ အမိန္႔ထုတ္ထားတာကို” လို႔ေျပာပါတယ္။

    သန္းေခါင္စာရင္းကို စီမံေဆာင္ရြက္ရာမွာ ကူညီေပးတဲ့ UN Population Fund (UNFPA) ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ “ကိုယ္ပိုင္ေဖာ္ထုတ္ခြင့္” ကို ခြင့္မျပဳတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာ စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္မွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    “ႏိုင္ငံတကာသန္းေခါင္စာရင္း စံခ်ိန္စံႏႈန္းမ်ားမွလည္းေကာင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးစည္းမ်ဥ္းမ်ားမွ လည္းေကာင္း၊ သေဘာတူလက္ခံထားၿပီးေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားမွ လည္းေကာင္း ဤသို႔ ေက်ာခိုင္းခြဲထြက္လာမႈအေပၚ UNFPA မွ အထူးပင္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနရပါသည္။” လို႔ု အဂၤါေန႔ထုတ္ ေၾကညာခ်က္ေတြ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ “လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈသမိုင္းေၾကာင္း ရိွေနေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ဤလုပ္ရပ္က တင္းမာမႈမ်ား ျမွင့္တက္ႀကီးထြား လာေစႏိုင္ျပီး ေကာက္ခံရရွိသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ ယံုၾကည္ထိုက္မႈတန္ဖိုး ေလ်ာ့က်လာမည္ကိုလည္း စိုးရိမ္ပါသည္။” လို႔ UNFPA က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

    မွတ္ခ်က္။ Reuters သတင္းေထာက္မ်ားေပးပို႔ျပီး Jared Ferrie ေရးသားကာ Nick Macfie မွတီးျဖတ္ထားသည့္ Humanitarian crisis looms in western Myanmar as foreign aid workers leave သတင္းေဆာင္းပါးအား O’Laie Manzu မွ ဆီေလၽွာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ထားပါသည္။