ေမာ္ကြန္း မဂၢဇင္း မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
ခင္ေမာင္ၿမင့္ ႏွင့္ ေက်ာ္ေဇယ်ာထြန္း ေရးသည္။
ေကာင္းၿမတ္မိုး ပံ့ပုိးသည္။
လြန္ခဲ့တဲ့သံုးႏွစ္အတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္တဲ့ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႔ အတူ ေပၚထြက္လာခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ အသင္းအဖြဲ႕ေတြထဲမွာ အင္အားအေကာင္းဆံုး၊ အတက္ ၾကြဆံုးနဲ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ ေဝဖန္ခံရမႈေတြ၊ ေထာက္ခံမႈေတြနဲ႔ အမ်ားအာ႐ံုစုိက္ခံရဆုံးအဖြဲ႕ကေတာ့ မဘသ လို႔ အတိုေကာက္ေခၚေနၾကတဲ့ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ရြာမပရိယတၱိစာသင္တုိက္မွာ ၂ဝ၁၃၊ ဇြန္ ၂၆-၂၇ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ သံဃာ့ညီလာခံကေန ေပၚထြန္းလာခဲ့တဲ့ မဘသအဖြဲ႕ရဲ႕ သက္တမ္းဟာ လာမယ့္ ဇြန္ဆုိ ရင္ ႏွစ္ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္ပါေတာ့မယ္။
မဘသအဖြဲ႕ဟာ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အေတာ္ပဲ အင္အား ေကာင္းတဲ့အဖြဲ႕ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ မဘသအဖြဲ႕ထံမွ ရရွိတဲ့စာရင္း ဇယားေတြအရ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး မဘသ အဖဲြ႕ေပါင္း ၁၇၃ ဖဲြ႕အထိ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္စုစုေပါင္းရဲ႕ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ျဖစ္ပါ တယ္။ သေဘာကေတာ့ မဘသအဖြဲ႕ေတြဟာ ၿမိဳ႕နယ္ႏွစ္ၿမိဳ႕နယ္ လွ်င္ တစ္ၿမိဳ႕နယ္ႏႈန္းရွိတဲ့ သေဘာပါ။
ဗဟုိအဆင့္၊ ျပည္နယ္/တုိင္းေဒသႀကီးအဆင့္၊ ခ႐ုိင္ အဆင့္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ ရပ္/ေက်းအဆင့္ ဆုိၿပီးေတာ့ အဆင့္ငါး ဆင့္နဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ဒီအဖြဲ႕အစည္းမွာ ဥကၠ႒က အင္းစိန္ရြာမ ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱတိေလာကာဘိဝံသျဖစ္ပါတယ္။ မဘသ (အထက္ျမန္မာျပည္) ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ကေတာ့ ဦးဝီရသူ (မစုိးရိမ္)ျဖစ္ၿပီး မဘသ(ေအာက္ျမန္မာျပည္) ကုိေတာ့ ဓမၼဒူတ ဆရာေတာ္ ဦးပညာဝရက တာဝန္ယူထားပါတယ္။ မေကြး ေက်ာင္းတုိက္ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡက ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး ရဲ႕ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္အျဖစ္ တာဝန္ယူထားပါတယ္။
ႏွစ္ႏွစ္ဆိုတဲ့အတိုင္းအတာအတြင္းမွာ မဘသဟာ ဘာ ေတြလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသလဲ၊ ဘယ္အခ်က္ေတြကို လူအမ်ားက သေဘာက် ေထာက္ခံၾကၿပီး ဘယ္လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ အျပစ္တင္ေဝဖန္ခဲ့ၾကပါသလဲ။ အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာကို အမွန္တကယ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေစာင့္ေရွာက္ရာက်ပါရဲ႕လား စတဲ့အခ်က္ေတြကို ဆန္းစစ္ေဝဖန္ဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။
ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ေကာင္းေပမယ့္ ေဝဖန္ခံရ
အမ်ဳိးဘာသာသာသနာကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ တည္တ့ံျပန္႔ပြားေရး၊ ႏိုင္ငံအတြင္း လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္မႈ ပဋိပကၡေတြ မေပၚေပါက္ေရး၊ သာသနာေရး၊ လူမႈ ေရးေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ အဖြဲ႕အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ခ်ိတ္ဆက္ ပံ့ပိုးကူညီႏိုင္ေရးဆိုတဲ့ မဘသအဖြဲ႕ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို ေဝဖန္ မႈေတြ မရွိေပမယ့္လည္း ဒီအဖြဲ႕ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈအခ်ဳိ႕ အေပၚမွာေတာ့ ေဝဖန္စရာေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ေႏြရာသီမွာ ကေလးသူငယ္ေတြကို သင္ေပးတဲ့ ယဥ္ေက်း လိမၼာသင္တန္းေတြ ဖြင့္လွစ္ျခင္း၊ တနဂၤေႏြေန႔ေတြမွာ ဖြင့္လွစ္ ေပးတဲ့ ဓမၼစကူးလ္ေတြ ဖြင့္လွစ္ျခင္းစတာေတြအေပၚမွာ ရဟန္း ရွင္လူမ်ားက ႏွစ္သက္သေဘာက်ၾကတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြလုိ႔ ဆုိေသာ္လည္း ဗုဒၶ ဘာသာ အသိတရားေတြနဲ႔ ကင္းကြာ၊ ျပတ္ထြက္သြားတဲ့အတြက္ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ဘာသာေရး အသိတရားေတြကုိ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ ေအာင္ မဘသအေနနဲ႔ ယဥ္ေက်းလိမၼာသင္တန္းေတြ၊ ဓမၼစကူးလ္ ေတြ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးေနသလုိ ေတာေရာ ၿမိဳ႕ပါမက်န္ တစ္ ႏုိင္ငံလုံးအတုိင္းအတာနဲ႔ သင္တန္းေတြ ေပးသြားဖုိ႔ရွိတယ္လုိ႔ မဘသ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြက မိန္႔ပါတယ္။
နယ္လွည့္ဓမၼကထိကဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္တဲ့ မႏၲေလးမွ ဒယ္အုိးေလးဆရာေတာ္ အရွင္ေတဇနႏၵကေတာ့ ယဥ္ေက်း လိမၼာသင္တန္းေတြ၊ ဓမၼစကူးလ္ေတြ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးေန တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ယခုလုိ မိန္႔ပါတယ္။
”မဘသက အခုလုိ ယဥ္ေက်းလိမၼာသင္တန္းေတြ ေပးေန တာ ဒါက အင္မတန္ေကာင္းတဲ့ ပႏၷက္႐ုိက္မႈေတြပဲ”
သုိ႔ေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕ အခ်က္ေတြကိုေတာ့ ေဝဖန္ၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးတလွယ္ ေဝဖန္ခံရတဲ့ကိစၥကေတာ့ အမ်ဳိး ေစာင့္ဥပေဒျပ႒ာန္းေရးကိစၥမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလိုေဝဖန္တဲ့သူေတြထဲမွာ အမ်ားဆံုးကေတာ့ လူ႔ အခြင့္အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ေဝဖန္ၾကတဲ့ အထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အခ်ဳိ႕ ပါ ဝင္ၾကေပမယ့္ အမ်ားစုကေတာ့ ဒီအဖြဲ႕နဲ႔ ထိပ္တိုက္ မတိုးခ်င္တာ ေၾကာင့္ လက္ေရွာင္ၾကတဲ့ သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ မဘသကို ေဝဖန္တဲ့ေနရာမွာ လူပုဂၢိဳလ္ေတြ ကပဲ ေဝဖန္ၾကတာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ နာမည္ႀကီး သံဃာအခ်ဳိ႕ ေတာင္ ေဝဖန္တဲ့ေနရာမွာ ပါဝင္ေနၾကတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။
ေရႊညဝါဆရာေတာ္ဆိုရင္ ကနဦးကာလေတြမွာ မဘသ အဖြဲ႕ရဲ႕ ေကာင္းမြန္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကုိ ႀကိဳက္တဲ့အတြက္ မဘသအဖြဲ႕ထဲ ဝင္ခဲ့တာပါ။
သံဃာေတြ စည္းစည္းလံုးလံုး၊ ညီညီၫြတ္ၫြတ္နဲ႔ တုိင္း ျပည္ေကာင္းေအာင္ ၿပိဳင္တူတြန္းမလားဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဝင္ခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္း ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ပူးေပါင္းလုိ႔ မရ ေတာ့လို႔ မဘသအဖြဲ႕မွာ ဆက္လက္ မပါဝင္ေတာ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ မိန္႔ပါတယ္။
”ငါ့ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ၊ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြနဲ႔ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္မႈအပုိင္းေတြမွာ ငါက တစ္မ်ဳိးသားလံုးကုိ ဗဟုိျပဳတဲ့ အက်ဳိးစီးပြားကုိ လုိခ်င္တာ”လုိ႔ ေရႊညဝါဆရာေတာ္က မိန္႔ပါတယ္။
မဘသရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဓိက ေဝဖန္ ၾကတာကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ဳိးသမီးေတြက အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္အမ်ဳိးသားေတြကို လက္မထပ္ၾကဖို႔ လံႈ႔ေဆာ္စည္း႐ုံး တာေတြကုိပဲ အမ်ားဆံုးဦးတည္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပဲျဖစ္ ပါတယ္။
ျပည္တြင္းမွာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ လက္ထပ္တာ ေတြက သိပ္မေျပာပေလာက္ဘူးလို႔ ေရႊညဝါဆရာေတာ္က ယူဆပါတယ္။
ျပည္ပမွာ ”ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေကာင္းေတြ အတင္းအဓမၼ အက်င့္ခံရတာေတြအပါအဝင္ တ႐ုတ္ျပည္ကုိ လူကုန္ကူး ေရာင္းစားခံလုိက္ရတာေတြကုိလည္း ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လုိအပ္တယ္” လုိ႔ မိန္႔ပါတယ္။
”အခုေတာ့ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူးကြာ။ မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္ေတြ”လို႔ ေရႊညဝါဆရာေတာ္က ေျပာဆိုပါတယ္။
ေရႊညဝါဆရာေတာ္လိုပဲ သီတဂူဆရာေတာ္ ဦးဥာဏိ ႆရလည္း မဘသစတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္တုန္းက ပါဝင္ခဲ့ပါေသး တယ္။ ဗဟုိေကာ္မတီအဖြဲ႕မွာ ပါဝင္ခဲ့တာပါ။ ေနာက္ပုိင္းကာလ ေတြမွာေတာ့ မဘသအဖြဲ႕မွာ သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီး ပါဝင္မႈ ရွိျခင္း၊ မရွိျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အျငင္းပြားမႈတခ်ဳိ႕ပင္ ျဖစ္ခဲ့ပါ ေသးတယ္။
ဒီအေၾကာင္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မဘသအေပၚ သီတဂူ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕အျမင္ကို သိရွိႏိုင္ဖို႔ ေမာ္ကြန္းက ဆက္သြယ္ ေပမယ့္ ဆရာေတာ္ႀကီးကို ဆက္သြယ္လို႔မရခဲ့ပါဘူး။ သီတဂူမွ က်န္တဲ့ဆရာေတာ္ေတြကလည္း သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ညႊန္ၾကားမိန္႔ မရတဲ့အတြက္ အင္တာဗ်ဴးလက္မခံပါဘူးလို႔ သီတဂူ ဗုဒၶ တကၠသိုလ္ (ရန္ကုန္)မွ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာအရွင္ေကာဝိဒ သိရီက မိန္႔ပါတယ္။
ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း မဘသ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္ဆိုတာ ကို အခုၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။
မဘသ ဘာေတြလုပ္ခဲ့လဲ
အြန္လိုင္းလူမႈကြန္ရက္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Facebook ကို အသံုးျပဳၿပီး လူထုနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းေတြလည္း ေဖာက္ထားတဲ့ မဘသဟာ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ သေဘာထားေၾက ညာခ်က္အမ်ားအျပားကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြထဲမွာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္ေနတဲ့ ကိစၥအေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပတာ၊ သေဘာထားေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္တာေတြ မ်ား စြာလုပ္ခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဘဂၤါလီလူ မ်ဳိးေတြကုိ ႐ုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ႏုိင္ငံတကာက ေခၚေဝၚသံုးစြဲေနမႈအေပၚ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့တာေတြ ပါပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေလာက္ကုိင္စစ္ပြဲ၊ ပညာေရးဥပေဒကုိ ေက်ာင္း သားေတြ ဆႏၵျပမႈ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ႏွစ္ ၁ဝဝ ျပည့္၊ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးဆံုး႐ႈံးမႈ၊ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံႏွင့္ အီရတ္ေျမာက္ပုိင္း ရိႈISIS အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္လုပ္ရပ္ စတာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထားထုတ္ျပန္ေၾကညာ ခ်က္တုိ႔ လုပ္ခဲ့တာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။
မဘသ(ဗဟုိ)ရဲ႕ ေနာက္ဆုံးထုတ္ျပန္ခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိကအထြတ္အျမတ္ထားၾကတဲ့ ေရႊတိဂုံေစတီပုံကုိ မေလးရွားႏုိင္ငံထုတ္္ ွSong Singha အရက္ပုလင္းေတြမွာ တံ ဆိပ္ကပ္ေရာင္းခ်ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဧၿပီ ၂၂ ရက္က ကန္႔ကြက္ ႐ႈံ႕ခ်ခဲ့တာပါပဲ။
ေၾကညာခ်က္ေတြထဲမွာ မဘသအဖြဲ႕ကုိ စြပ္စြဲေျပာဆုိေန ျခင္းနဲ႔ ေဝဖန္မႈျပဳလုပ္ျခင္းေတြအေပၚ တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ထုတ္ျပန္ ခ်က္ေတြလည္း ပါပါတယ္။
မဘသအဖြဲ႕က ေနာက္ထပ္ လုိက္လံေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုက ဘာသာျခားေတြရဲ႕ အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္းခံရတဲ့ မိန္းကေလးေတြ၊ အသက္မျပည့္ေသးဘဲ အိမ္ေထာင္ျပဳခံရတဲ့ မိန္း ကေလးေတြအေနနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာမွာ အမႈဖြင့္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ အမႈ ဖြင့္ႏုိင္ေအာင္ လုိက္လံေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ အလုပ္ျဖစ္တယ္လုိ႔ မဘသ(ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး) ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡက မိန္႔ပါတယ္။
ဦးပါေမာကၡကို ေမာ္ကြန္းက ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းတဲ့ေန႔က ဆရာ ေတာ္ဟာ အမႈတစ္ခုကို လိုက္ပါဖြင့္ေပးခဲ့ရတယ္လို႔မိန္႔ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ကဒီလိုပါ။ အသက္၁၅ ႏွစ္အရြယ္ ဗုဒၶဘာသာမိန္း ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ဘာသာျခားတစ္ေယာက္နဲ႔ ခိုးရာလိုက္ သြားခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ လိုက္သြားတုန္းက ဘာသာျခားအမ်ဳိး သားက ဗုဒၶဘာသာကို ကူးေျပာင္းမယ္လို႔ဆိုေပမယ့္ ဘာသာျခား ရြာေရာက္သြားတဲ့အခါမွာ သူ႔ရဲ႕ ဘာသာကိုပဲ မိန္းကေလးကို လိုက္ ပါေျပာင္းလဲရမယ္ဆိုလာတာေၾကာင့္ ျပႆနာျဖစ္လာခဲ့ပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ မိန္းကေလးမွာ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့အတြက္ တရား နည္းလမ္းနဲ႔အညီ အေရးယူေပးဖို႔ ”ကိုယ့္အမ်ဳိးသားေရးဘက္က ေန အမႈဖြင့္ေပးခဲ့ရတယ္” လို႔ ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡက မိန္႔ပါတယ္။
ဘာသာတူ၊ လူမ်ဳိးတူေတြျဖစ္တဲ့ အမႈေတြကုိေတာ့ လုိက္ ပါေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းမရွိဘဲ ဘာသာျခားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အမႈကိစၥ ေတြမွသာ လုိက္ပါကူညီေဆာင္ရြက္ေပးတယ္လုိ႔ မဘသအဖြဲ႕ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြက ဆိုပါတယ္။
မဘသတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ၄င္းကဲ့သုိ႔ အမႈ ေပါင္း မည္မွ်ရွိခဲ့တယ္ဆုိတာကို ေမာ္ကြန္းက စာရင္းမွတ္တမ္း မ်ား ေတာင္းဆုိေသာ္လည္း စာရင္းအတိအက်မရွိခဲ့ပါဘူး။
မဘသရဲ႕ အႀကီးမားဆံုးလႈပ္ရွားမႈ
ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း မဘသလုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ ေတြထဲမွာ ယေန႔အထိ အျငင္းပြားဖြယ္အျဖစ္ဆံုးနဲ႔ အႀကီးမားဆံုး လႈပ္ရွားမႈကေတာ့ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေရးဆြဲ အတည္ျပဳေရးလႈပ္ ရွားမႈပဲျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ဳိးဘာသာသာသာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးေဆာင္ရြက္ ေနၾကတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္ေတြ အဓိကစိုးရိမ္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ဦးေရမ်ားျပားလာၿပီး တစ္ခ်ိန္မွာ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံကေန အစၥလာမၼစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သြားမွာကိုပါ။
အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံေတြဟာ တစ္ခ်ိန္က ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားရာေနရာေတြ ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ဦးေရ မ်ားျပားလာတဲ့အခ်ိန္မွာ အစၥလာမၼစ္ႏိုင္ငံေတြျဖစ္ကုန္တာေတြဟာ ဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ထိန္းေရး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္ ေတြအတြက္ ထိတ္လန္႔စရာျဖစ္ရပ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း မဘသအဖြဲ႕ စတင္ဖဲြ႕စည္းကတည္းက အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒျပ႒ာန္းႏုိင္ေရးဟာ မဘသရဲ႕အဓိက ရည္မွန္း ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
”မြတ္ဆလင္ေတြကို လက္ခံလုိက္တာနဲ႔ မြတ္ဆလင္ဦးေရ ပြားမ်ားလာတာေတြကုိ သင္ခန္းစာယူဖုိ႔အတြက္ သမုိင္းသုေတသနဆုိတာ ရွိတယ္။ အၿမဲတမ္းေဆာင္ရြက္ေနမွာပါ”လို႔ ဦးဝီရ သူက ရွင္းျပပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ ဟိႏၵဴ ဘာသာ၊ အစၥလာမ္ဘာသာ စတဲ့ ဘာသာႀကီးေတြအျပင္ နတ္ကုိး ကြယ္တဲ့သူေတြပါ ေပါင္းလုိက္မယ္ဆုိရင္ ကုိးကြယ္တဲ့ဘာသာ ငါးခုရွိပါတယ္။ ဒီအထဲကမွ ခရစ္ယာန္၊ ဟိႏၵဴ၊ အစၥလာမ္ဘာသာ ေတြမွာ အမ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒေတြ အသီးသီးရွိၿပီး ဗုဒၶဘာသာမွာ ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီးေတြကုိ ကာကြယ္ေပးမယ့္ တိက်တဲ့ ဥပေဒမရွိတဲ့အတြက္ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းဖို႔ ေတာင္းဆုိရ ျခင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ မဘသအဖြဲ႕ရဲ႕ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္တစ္ပါး ျဖစ္ တဲ့ ဦးပါေမာကၡကမိန္႔ပါတယ္။
တရားရုံးေတြမွာ တရားရင္ဆုိင္ရတဲ့အခါ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေတြအတြက္ ျမန္မာဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒဟာ တျခားေသာ ဘာ သာႀကီးသုံးခုရဲ႕ ဥပေဒေတြကုိ ေက်ာ္လြန္ႏုိင္ျခင္းမရွိဘူးလုိ႔ ဆရာ ေတာ္ဦးပါေမာကၡက မိန္႔ပါတယ္။
”ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီးေတြကုိလည္း တျခားဘာသာႀကီး သုံးခုနည္းတူ တန္းတူအခြင့္အေရးရေစခ်င္လုိ႔ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းရျခင္းျဖစ္တယ္”လုိ႔ ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡက ဆက္ လက္မိန္႔ပါတယ္။
တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ဘာသာႀကီးသံုးခုမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ ျပ႒ာန္း ထားတဲ့ ဥပေဒလို႔ဆိုရာမွာ အဲဒီဥပေဒေတြက ကိုးကြယ္ရာဘာ သာရဲ႕ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြသာျဖစ္ၿပီး ဥပေဒတစ္ခုအေနနဲ႔ မရွိဘူး လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
”လင္မယားကိစၥတုိ႔၊ အေမြဆက္ခံတဲ့ ကိစၥတုိ႔မွာသာ ဒီ ဓေလ့ထုံးတမ္းက အသက္ဝင္တာပါ။ ျပစ္ဒဏ္ေပးလုိ႔မရပါဘူး။လင္မယားကိစၥ၊ အေမြဆက္ခံတဲ့ ကိစၥတုိ႔မွာကလည္း ႏွစ္ဖက္ ေသာပုဂၢိဳလ္ေတြ ဘာသာတူမွ ဘာသာေရး ဓေလ့ထုံးတမ္းနဲ႔ ဆုံး ျဖတ္ေပးလုိ႔ရတယ္။
”မတူညီရင္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္ သက္ရင္ေတာ့ အထူးဥပေဒတစ္ရပ္ရွိတဲ့အတြက္ အထူးဥပေဒ အရ ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ဳိးသမီးမ်ား လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဆုိင္ ရာ ဥပေဒအရ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္”လို႔ ဦးေရာဘတ္စန္း ေအာင္က ရွင္းျပပါတယ္။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစ မဘသကေတာ့ သူတို႔တင္တဲ့ အမ်ဳိး ေစာင့္ဥပေဒေလးရပ္ကို ျပ႒ာန္းေပးဖို႔ကို ေတာင္းဆိုခဲ့ပါၿပီ။
အဲဒီဥပေဒေလးရပ္ကေတာ့ ကုိးကြယ္ရာဘာသာကူး ေျပာင္းျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒၾကမ္း၊ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္းထိန္းညႇိ ျခင္းဆုိင္ရာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒၾကမ္း၊ ျမန္မာဗုဒၶ ဘာသာဝင္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းဆုိင္ရာဥပေဒၾကမ္း၊ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းတုိ႔ျဖစ္ ပါတယ္။
ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္း ထိန္းညႇိျခင္းဆုိင္ရာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒၾကမ္းနဲ႔ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းဥပေဒၾကမ္းကုိ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္က အတည္ျပဳလုိက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ကုိးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းနဲ႔ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္က်င့္သုံးျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းတို႔က ေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ အတည္မျပဳရေသးပါဘူး။
အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေတြဟာ ႏုိင္ငံအတြင္း ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္တဲ့သူေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ဘာသာကူးေျပာင္းခြင့္နဲ႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားခြင့္ေတြကုိ ခဲြျခားမႈေတြျဖစ္ေစသလုိ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရာ ေရာက္ေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆုိင္ရာ အေမရိကန္ေကာ္ မရွင္က ေဝဖန္႐ႈံ႕ခ်မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္း ၉ဝ ေက်ာ္က လည္း အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒကုိ လက္မွတ္ေရးထုိး ကန္႔ကြက္ခဲ့တာ ေတြ ရွိပါတယ္။ ၄င္း ကန္႔ကြက္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကုိ စစ္ကိုင္းနဲ႔ လား႐ႈိးမဘသအဖြဲ႕ေတြက အမ်ဳိးသားသစၥာ ေဖာက္အျဖစ္ ထုတ္ ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ မဘသ(ဗဟို)ကေတာ့ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ ၿပီး ထုတ္ျပန္တာမရွိဘူးလို႔ မဘသ (ဗဟို) သုသေတသနႏွင့္ သမုိင္းမွတ္တမ္းဌာနအဖြဲ႕ဝင္ ဦးေအာင္ၿမိဳင္က ဆိုပါတယ္။
အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေတြနဲ႕ ပတ္သက္လာရင္ အျမင္အမ်ဳိး မ်ဳိးနဲ႔ မတူကြဲျပားတာေတြဟာ မ်ားစြာရွိပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ Equality Myanmar ရဲ႕ ဒါ ႐ုိက္တာတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းကေတာ့ အမ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒအေပၚမွာ အခုလုိ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ပါတယ္။
”အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ ကာကြယ္ေပးမယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသမီးေတြအျပင္ ဘာသာေပါင္းစံု၊ လူမ်ဳိးေပါင္းစံုက အမ်ဳိး သမီးေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ခံရျခင္း၊ အတင္းအက်ပ္ ဘာသာကူး ေျပာင္းေစျခင္း၊ ဘာသာမကူးေျပာင္းလုိ႔ ႏိွပ္စက္တာေတြကုိပါ ကာကြယ္ေပးတဲ့ အားလံုးနဲ႔သက္ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒမ်ဳိးျဖစ္သင့္ တယ္”လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
လူတုိင္းကသာ ကုိယ့္လူမ်ဳိးနဲ႔ကုိယ့္ဘာသာကုိပဲ ကာကြယ္ ေနမယ္ဆုိတဲ့ စိတ္ဓာတ္လြန္ကဲသြားမယ္ဆုိပါက တျခားလူမ်ဳိး ေတြရဲ႕ ဘဝေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြကုိ အသိအမွတ္မျပဳရာ ေရာက္ သြားႏိုင္တယ္။ ၿပီးတဲ့အခါ သံဃာေတြအေနနဲ႔ ေနရာတုိင္းမွာသာ ပါဝင္ေနမယ္ဆုိရင္ အစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္တာမဟုတ္ဘဲနဲ႕ သာသနာပုိင္ ေတြကပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အဂၤလန္က သက္ဦးဆံပုိင္စနစ္လုိ ပံုစံမ်ဳိး ျပန္ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္လုိ႔ သူက သံုးသပ္ပါတယ္။
မဘသအဖြဲ႕အေနနဲ႔ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒကုိ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အခါ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ကုိက္ညီမႈမရွိတဲ့အပုိင္းေတြကုိ လာေရာက္ ေဆြးေႏြးအႀကံေပးဖုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖဲြ႕ အစည္းေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးအေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖဲြ႕အစည္း ေတြကုိ ဖိတ္ေခၚခဲ့ေသာ္လည္း ဥပေဒစတင္ေဆာင္ရြက္ခ်ိန္က အမ်ဳိးသမီးအဖဲြ႕အစည္းေတြသာ လာေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ လာေရာက္ေဆြးေႏြးတာမရွိေတာ့ဘူးလုိ႔ မဘသ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာအရွင္ေသာပါက က မိန္႔ၾကားပါတယ္။
မဘသအဖြဲ႕က လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္တဲ့အခါ တံခါးပိတ္ ေဆာင္ရြက္ေနတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ တံခါးဖြင့္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးဥပေဒေတြနဲ႔ ၿငိစြန္းေနရင္ ႀကိဳက္တဲ့အခ်ိန္မွာ လာေဆြးေႏြးႏုိင္တယ္လုိ႔ ေဒါက္တာအရွင္ ေသာပါက က မိန္႔ပါတယ္။
”ေဘးကေန အျပစ္ေျပာေနမယ့္အစား ဒီအခ်က္၊ ဒီ အခ်က္ေတြ ၿငိစြန္းေနတယ္။ ဒါေလးကေတာ့ ဒီလုိေလးလုပ္လိုက္ ရင္ မေကာင္းဘူးလားဆုိတဲ့ အႀကံေပးမႈေတြနဲ႔ လာၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုရင္ တို႔က ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ႀကိဳဆိုၿပီးေတာ့ သူ႔အႀကံေကာင္းရင္ လက္ခံသြားမယ္”လုိ႔ ေဒါက္တာအရွင္ေသာ ပါကက ဆက္လက္မိန္႔ပါတယ္။
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးတယ္ဆုိရာမွာ တစ္ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္ အျပန္ အလွန္ေဆြးေႏြးၾကတာဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အေလ့အထျဖစ္ေပ မယ့္ တစ္ဦးကုိ တစ္ဦး အျပန္အလွန္ေလးစားမႈနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး ဖုိ႔ လုိအပ္သလုိ လံုၿခံဳမႈရွိဖုိ႔လည္း လုိအပ္တယ္လုိ႔ ဦးေအာင္မ်ဳိး မင္းက ဆုိပါတယ္။
ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကုိ အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။
”ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မွာ ေတြ႕ေတာင္မေတြ႕ရေသးဘူး။ ကြၽန္ ေတာ္တုိ႔အေပၚမွာ အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာကုိ မေစာင့္ေရွာက္ တဲ့သူဆုိၿပီး ေၾကြးေၾကာ္ၿခိမ္းေျခာက္တာ၊ စာနယ္ဇင္းေတြမွာ ေရးသားေနတာေတြကုိ ႀကဳံေတြ႕ေနရသမွ် ကာလပတ္လုံး ေတြ႕ ဆံုေဆြးေႏြးမႈက အက်ဳိးျပဳမွာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ပုိၿပီးေတာ့ ပဋိပကၡေတြ ေပါမ်ားစရာျဖစ္တယ္”
ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္းက အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွ အမ်ဳိး သမီးႏွစ္ဦးကုိ ေမးျမန္းရာမွာ တစ္ဦးက မဘသနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွ မေျပာခ်င္ဘူးလုိ႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သလုိ ေနာက္တစ္ဦး ကလည္း ဒီအဖြဲ႕အစည္းဟာ ရွိေနစရာမလုိဘူးလုိ႔ ထင္တဲ့အတြက္ လည္း ဘာမွတ္ခ်က္မွ မေျပာလုိဘူးလုိ႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာမိန္းကေလးေတြအေနနဲ႔ ဘာသာျခား၊ လူမ်ဳိးျခားေတြနဲ႔ လက္ထပ္ရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းဟာ စီးပြားဥစၥာဆင္းရဲျခင္း၊ ဆင္းရဲတဲ့အတြက္ အသိဥာဏ္ပညာ ဗဟု သုတနည္းပါးျခင္း၊ အသိဥာဏ္ပညာနည္းပါးတဲ့အတြက္ လူေတာ သူေတာထဲ မတုိးရဲျခင္းဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ အဓိကအေျခခံတယ္ လုိ႔ ေရႊညဝါဆရာေတာ္က မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။
”ဘာသာျခား၊ လူမ်ိဳးျခားက အဲဒီအားနည္းခ်က္ကို အၿမဲ ေခ်ာင္းေနတာ။ အဲဒါေတြကို ဘယ္လိုကာကြယ္ႏိုင္မလဲ။ အဲဒါ ေတြကို ကာကြယ္ဖို႔လုပ္တာက ဥပေဒထက္မေကာင္းဘူးလား”လုိ႔ ေရႊညဝါဆရာေတာ္က ေမးခြန္းထုတ္လုိက္ပါတယ္။
မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ျခင္းနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ တင္းက်ပ္ တဲ့ ေထာင္ဒဏ္၊ ေသဒဏ္ေတြနဲ႔ ဥပေဒေတြကုိ ျပ႒ာန္းထားေပ မယ့္ မိသားစုအတြင္း ဆင္းရဲမြဲေတမႈဒဏ္ကုိ ရင္ဆုိင္လာရတဲ့အခါ မွာ မည္သည့္အျပစ္ဒဏ္ကုိမွ မေၾကာက္ေတာ့ဘဲ က်ဴးလြန္သူ ေတြ ရွိၾကတာေၾကာင့္ ဥပေဒဟာ ျပ႒ာန္းထားေပမယ့္ မလုိက္နာ ရင္ အလကားပဲလုိ႔ ဆရာေတာ္က ယူဆပါတယ္။
”စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈဘဝ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္လာတာနဲ႔အမွ် ဗုဒၶ ဘာသာ ေပ်ာက္ကြယ္စရာ အေၾကာင္းမရွိသလုိ သာသနာလည္း ေပ်ာက္ကြယ္စရာအေၾကာင္းမရွိဘူး”လုိ႔ ေရႊညဝါဆရာေတာ္က ဆက္လက္မိန္႔ပါတယ္။
အထက္ပါအယူအဆကုိ မဘသအဖြဲ႕ အထက္ျမန္မာျပည္ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ျဖစ္တဲ့ ဦးဝီရသူက အခုလို ေခ်ပပါတယ္။
”ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာမိန္းကေလးေတြ ဆင္းရဲလုိ႔ ဘာသာ ျခား၊ လူမ်ဳိးျခားေတြကုိ လက္ထပ္တယ္ဆုိတာေတာ့ ဟုတ္ပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့အထိ ထုိင္ေစာင့္ေနမွာလား။ ငါးဆယ္ရာခုိင္ႏႈန္း ခ်မ္းသာေအာင္ ထုိင္ေစာင့္ေနရမွာလား။ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ ဥပေဒမလုိဘူးလား။ အဲဒါ အတြက္ က်ဳပ္တုိ႔က အလုပ္လုပ္ေနရတာ”
ဘယ္သူေတြက ဘယ္ေလာက္ပဲကန္႔ကြက္ေနေပမယ့္ စတင္ဖြဲ႕စည္းကတည္းက ျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒကို ေတာ့ ျပ႒ာန္းျဖစ္ေအာင္ မျဖစ္မေနႀကိဳးစားသြားမယ္လို႔ မဘသ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြက မိန္႔ပါတယ္။
လုပ္ကိုင္ပံုေတြမွားေနသလား
မဘသဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြက လုပ္ေဆာင္စရာရွိ တာေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနၾကေပမယ့္ ယင္းအဖြဲ႕ရဲ႕ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာ မွန္သမွ်ကို သံဃာထုအားလံုးက ႏွစ္သက္လက္ခံ ၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
နယ္လွည့္ဓမၼကထိကဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္တဲ့ မၲေလးမွ ဒယ္အုိးေလးဆရာေတာ္ အရွင္ေတဇနႏၵက မဘသအဖြဲ႕ ရွိသင့္ တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို လက္ခံေပမယ့္ လုပ္ပံုကိုင္ပံုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဝဖန္စရာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ မိန္႔ပါတယ္။
”ဘာသာ သာသနာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ဆိုတာ သက္ဆိုင္ရာဘာသာတိုင္းမွာရွိတာပဲ။ ခရစ္ယာန္မွာလည္း ရွိတယ္။ အစၥလာမ္မွာလည္းရွိတယ္။ ဟိႏၵဴမွာလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူမ်ားဘာသာကို မပုတ္ခတ္၊ မေစာ္ကားတဲ့ အသင္းအဖြဲ႕ ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္”လုိ႔ အရွင္ေတဇနႏၵက ေထာက္ျပပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ မဘသရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းအေပၚမွာလည္း ဒယ္အိုးေလးဆရာေတာ္က သံသယရွိေနပါတယ္။
”ဗုဒၶဘာသာအတြင္းမွာရွိေနတဲ့ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း၊ ကုိယ့္ရဟန္းအခ်င္းခ်င္းေတာင္ ယံုၾကည္ေအာင္ စည္း႐ုံးသိမ္း သြင္း ႏိုင္ျခင္းမရွိတဲ့ ဒီအဖြဲ႕အစည္းသည္ ဘယ္လိုလုပ္ သာသနာ ကို ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မွာလဲ”လို႔ ဆရာေတာ္က မိန္႔ပါတယ္။
”ဦးဇင္းတို႔ ယံုၾကည္လာေအာင္၊ ဒီအဖြဲ႕အစည္းကို ဦးဇင္းတို႔ အားကိုးလာေအာင္ သူတို႔အေနနဲ႔ စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္းဖို႔ မလုပ္ သင့္ဘူးလား”လို႔လည္း အရွင္ေတဇနႏၵက ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။
သူ႔အတြက္ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာ မဘသအဖြဲ႕ဟာ အားကိုးစရာမဟုတ္တဲ့အျပင္ အေႏွာင့္အယွက္ေတာင္ အေပးခံ ေနရတယ္လို႔ အရွင္ေတဇနႏၵက မိန္႔ပါတယ္။
မဘသရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္တခ်ိဳ႕ကို ေဝဖန္မိတဲ့အတြက္ သူ႔မွာ အပုတ္ခတ္ခံေနရ၊ အဆဲအဆိုခံေနရတယ္လို႔ အရွင္ေတဇနႏၵက မိန္႔ပါတယ္။
”မဘသရဲ႕ အထက္ပိုင္း ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြ မသိ ဘူး၊ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြကို။ ေအာက္ေျခမွာရွိေနတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္၊ ရပ္/ေက်း အဲဒီက အဖြဲ႕ေတြက လိုက္ေႏွာင့္ယွက္တယ္။ ၾကည့္ျမင္တိုင္ သရက္ေတာ ၄ လမ္း တရားပြဲဆိုရင္ ဦးဇင္းကို တရားပြဲႀကိဳပင့္ထား တာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ရွိတယ္။ တရားပြဲနားလည္းနီးေရာ ဒီမဘသ က ကိုယ္ေတာ္ေတြက ဦးဇင္း အဲဒီတရားပြဲကို တက္ရင္ မပ်က္ ပ်က္ေအာင္ဖ်က္မယ္တဲ့။ ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္စဥ္ေတြရွိတယ္”လို႔ ဒယ္ အိုးေလးဆရာေတာ္က မိန္႔ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခါ မၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပုသိမ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ အာယုပါလက ပရဟိတအသင္းက ႀကီးမွဴးၿပီးလုပ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွစ္ ၁ဝဝ ျပည့္ တရားပြဲမွာ ၿမိဳ႕နယ္သံဃာ့နာယက၊ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕ အစည္းေတြက သူ႔ကိုခြင့္ျပဳေပမယ့္ မဘသအဖြဲ႕ဝင္ေတြက ကန္႔ ကြက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
”၉၆၉ – မဘသေတြကေနၿပီးေတာ့ ဦးဇင္းကို တရားပြဲလာ ပိတ္တယ္။ တကယ္လို႔ ဦးဇင္းက ပလႅင္ေပၚကေန သံဃာသင္း ကြဲေအာင္ ေဟာေျပာလို႔ရွိရင္ ဒီပြဲကို ပ်က္စီးေအာင္ ဖ်က္ဆီးမယ္ ဆိုတာေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒါေတြက ဦးဇင္းဆီမွာ သက္ေသ သာဓက အားလံုးရွိတယ္”လို႔ အရွင္ေတဇနႏၵက မိန္႔ပါတယ္။
”ဒါေၾကာင့္ ဦးဇင္းက တရားဝင္စိန္ေခၚတာ။ မဘသ၊ ၉၆၉ ေတြအကုန္လံုးကို စိန္ေခၚတယ္လို႔ ေျပာတာ။ ဘာလို႔ မဘသ လုပ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရလည္းဆိုရင္ တရားပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္ မတီေတြကိုယ္တိုင္က ဦးဇင္းကိုေျပာတာ”
ေရႊညဝါဆရာေတာ္လည္း ဘိုကေလးကို သြားေဟာမယ့္ တရားပြဲတစ္ပြဲ အပိတ္ခံခဲ့ရဖူးတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
”ငါ့ကို လက္မခံပါဘူး၊ တရားေဟာခြင့္မေပးဘူး(ဆိုၿပီး) သူတို႔စာေတြထုတ္ျပန္တယ္။ မဘသနဲ႔ သံဃာ့မဟာနာယကက ထုတ္ျပန္တာ”လို႔ ေရႊညဝါဆရာေတာ္က မိန္႔ပါတယ္။
ပံုမွန္အေနအထားဆိုရင္ ဇြတ္တိုးမွာျဖစ္ေပမယ့္ ‘ခြင္’ဆင္ ထားတယ္ထင္တာနဲ႔ ဘိုကေလးကို မသြားျဖစ္ေတာ့ဘူးလို႔ ေရႊည ဝါက မိန္႔ပါတယ္။
”ဇြတ္တိုးရင္ တစ္ေန႔သံုးေထာင္(က်ပ္)နဲ႔ ဒံေပါက္တစ္ ထုပ္ ေကြၽးၿပီး လုပ္လို႔ရတဲ့ အေကာင္ေတြ ငါ့ကို လုပ္ႀကံမယ္။ငါ ႏိုင္လည္း မေကာင္းဘူး။ သူတို႔ႏိုင္လည္းမေကာင္းဘူး။ ဘယ္သူ ပဲႏိုင္ႏိုင္ မေကာင္းဘူး”
ဦးဝီရသူကေတာ့ မဘသမွာ တရားပြဲေတြ၊ ေဟာေျပာပြဲေတြ လိုက္ပိတ္တဲ့ မူမရွိဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
”တရားပဲြပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေဟာေျပာပဲြပဲျဖစ္ျဖစ္ မပိတ္ပင္ ေကာင္းဘူး။ သူမ်ားလုပ္တဲ့ ကုသုိလ္ ေႏွာင့္ယွက္ရာေရာက္တယ္။ ဦးဇင္းတုိ႔မဘသမွာလည္း အဲဒီလုိမူမရွိပါဘူး”လို႔ ဦးဝီရသူက မိန္႔ ပါတယ္။
သူကိုယ္တိုင္လည္း တရားပြဲအပိတ္ခံခဲ့ရတယ္လို႔ ဦးဝီရသူ က ဆိုပါတယ္။
”၂ဝ၁၃ က စမ္းေခ်ာင္းက တရားပဲြမွာ ဦးဇင္းတစ္ပါး တည္းကုိ ခ်န္ခဲ့တယ္။ အခုလည္း မရမ္းကုန္း ၂ ရပ္ကြက္ တရားပဲြ မွာ ဦးဇင္းတစ္ပါးတည္းကုိ ကြက္ခ်န္ခုိင္းတယ္။ ဒါေတြက ေဒသ အာဏာပုိင္ရယ္၊ ၿမိဳ႕နယ္သံဃာ့မဟာနာယကရယ္ ဒါေတြနဲ႔ပဲ ဆုိင္တယ္။ မဘသနဲ႔မဆုိင္ဘူး”လို႔ ဦးဝီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
ဒယ္အိုးေလးဆရာေတာ္နဲ႔ ေရႊညဝါဆရာေတာ္တို႔က သူတို႔ ရဲ႕တရားပြဲ မျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ အေႏွာင့္အယွက္ခံခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာဆိုေနတဲ့အခ်ိန္မွာ စာေရးဆရာထင္လင္းဦးကေတာ့ သံဃာ အခ်ဳိ႕ကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေဝဖန္မိတဲ့အတြက္ ဘာသာ သာ သနာညႇိဳးႏြမ္းေစမႈနဲ႔ တရားစြဲခံထားရပါတယ္။
စစ္ကုိင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ ေခ်ာင္းဦးၿမိဳ႕နယ္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD က ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ရက္မွာ က်င္းပခဲ့ တဲ့ စာေပေဟာေျပာပြဲမွာ ေဟာေျပာခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာထင္လင္း ဦးရဲ႕ အေျပာအေဟာေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာကို ေစာ္ကားရာက် တယ္ဆိုၿပီး တရားစြဲဆိုခံခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔ေဟာေျပာခ်က္တခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ စိတ္ ႏွလံုးမခ်မ္းေျမ႕ဘူးဆိုတာ သိရတဲ့အတြက္ လူအမ်ားေရွ႕မွာ ရဟန္းသံဃာေတြကို ေတာင္းပန္ခဲ့ေပမယ့္ ေခ်ာင္းဦးၿမိဳ႕နယ္သာသနာေရးဦးစီးဌာနက ခြင့္မလႊတ္ခဲ့ပါဘူး။ တရားစြဲဆိုခဲ့ပါတယ္။
မဘသအဖြဲ႕ကေတာ့ စာေရးဆရာထင္လင္းဦးကုိ တရားစြဲ ဆုိထားတာဟာ သူတုိ႔အဖြဲ႕က တရားစြဲတာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ စာေရးဆရာထင္လင္းဦးကုိ တရားစြဲဖုိ႔အတြက္ မဘသအဖြဲ႕က ဖိအားေပးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြကိုေတာ့ သတင္းမီဒီယာေတြမွာ ေတြ႕ ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။
မဘသရဲ႕မူဝါဒထဲမွာ တရားပြဲေတြ၊ စာေပေဟာေျပာပြဲေတြ ပိတ္ဖို႔ မူဝါဒမရွိေပမယ့္ မဘသကို တိုက္ခိုက္ပုတ္ခတ္ေစာ္ကား လာမယ့္ စာေပေဟာေျပာပြဲမ်ဳိး မလုပ္ပါဘူးလို႔ေတာ့ ပြဲစီစဥ္တဲ့ သူနဲ႔ ေဟာေျပာမယ့္သူေတြက နယ္မွာရွိတဲ့ မဘသေတြဆီမွာ လက္မွတ္ထုိးရတယ္လုိ႔ ဦးပါေမာကၡက ရွင္းျပပါတယ္။
အေၾကာင္းကေတာ့ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာနဲ႔ ၉၆၉ ကုိ ေစာ္ကားေဟာေျပာလာရင္ ျပႆနာတစ္စုံတစ္ရာမျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္တားဆီးတဲ့သေဘာလုိ႔ ဆရာေတာ္က ရွင္းျပပါတယ္။
”မဘသတုိ႔၊ ၉၆၉ တုိ႔ကုိ ထိခုိက္ပုတ္ခတ္လုိ႔ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ျပႆနာေတြကုိ ေဟာေျပာသူနဲ႔ ေဟာေျပာပဲြျဖစ္ေျမာက္ေရး တာဝန္သာ ျဖစ္တယ္။ မဘသနဲ႔မသက္ဆုိင္ဘူး”လို႔လည္း ဆရာ ေတာ္က မိန္႔ပါတယ္။
စာေရးဆရာထင္လင္းဦးျဖစ္ရပ္ေနာက္ပိုင္းမွာ မဘသ ဟာ အေဝဖန္ခံႏိုင္တဲ့အဖြဲ႕မ်ဳိး မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာဆိုမႈေတြလည္း ရွိလာပါတယ္။
ေဝဖန္မခံႏုိင္တာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရႊညဝါဆရာေတာ္ က ”အခုက ဆတ္ဆတ္ထိမခံ၊ ၾကက္ေခါင္းဆိတ္မခံ”လို႔ မွတ္ ခ်က္ျပဳပါတယ္။
”အဲဒါေတြကုိ လူေတြက မလုပ္ဖုိ႔ ဘုန္းႀကီးေတြက ဆံုးမ ရမွာ။ အခုက ဘုန္းႀကီးေတြ ကိုယ္တုိင္က အဲဒီလုိျဖစ္ေနတယ္”
မဘသအဖြဲ႕ကုိ ေဝဖန္ေျပာဆိုေနျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဦးဝီရ သူက ႏုိင္ငံေရးေလာကနဲ႔ စာနယ္ဇင္းေလာကဟာ ေဝဖန္တာနဲ႔ ျပစ္မွားေစာ္ကားတာကုိ မသဲကြဲေသးဘူးလုိ႔ဆုိပါတယ္။ မဘသ ကုိ ေဝဖန္ၾကသူေတြဟာ ေဝဖန္တဲ့အဆင့္ကုိ ေက်ာ္လြန္ကာ ျပစ္ မွား၊ ေစာ္ကားတဲ့အထိ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ သူကဆုိပါတယ္။
ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ၉၆၉ ဆက္စပ္မႈရွိလား
မဘသကို အခုလိုေထာက္ျပစရာျဖစ္ေနတာဟာ မဘသ အဖြဲ႕ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြနဲ႕ မသက္ဆုိင္ဘဲ တျခားေသာ မ်ဳိး ခ်စ္အဖြဲ႕ေတြက မဘသအဖြဲ႕အမည္ခံကာ တစ္သီးပုဂၢလ ေရးသား၊ ေျပာဆုိေနျခင္းေတြေၾကာင့္ ေဝဖန္ခ်င္သူေတြ အတြက္ ေထာက္ ျပစရာေတြ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ မဘသ(အထက္ျမန္မာျပည္) ဦး ေဆာင္ဆရာေတာ္ ဦးဝီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
တစ္ခါတစ္ရံမွာ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္၊ ဦးဇင္းတစ္ ပါးစသျဖင့္ ေျပာေဟာသြားတာျဖစ္ေစ၊ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာ မွာ ေရးသားထားတာျဖစ္ေစ တခ်ဳိ႕က မဘသအဖြဲ႕လုိ႔သာ ထင္ ျမင္ၾကတယ္လုိ႔ ဆရာေတာ္က မိန္႔ပါတယ္။
”ဦးဇင္းရဲ႕ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွာတက္ေနတာက မဘသနဲ႔ မဆုိင္ ပါဘူး။ ဦးဇင္းတစ္သီးပုဂၢလပါ။ ဝီရသူသေဘာထားပါပဲ။ မဘသ ကလည္း မတားျမစ္ထားဘူး။ အဖြဲ႕အစည္းအမည္မသံုးရင္ ႀကိဳက္ သလိုလုပ္ခြင့္ရွိတယ္”လို႔ ဆရာေတာ္ဦးဝီရသူက ဆက္လက္ မိန္႔ပါတယ္။
မဘသအဖြဲ႕ေပၚလာတာ မၾကာေသးတာေၾကာင့္ စည္း ကမ္းပိုင္းဆုိင္ရာမွာ ေသသပ္မႈမရွိေသးဘူးလို႔လည္း ဆရာေတာ္ က မိန္႔ၾကားပါတယ္။
ယခုႏွစ္ မတ္လ အတြင္း Justice Trust အဖဲြ႕မွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ၉၆၉ ေခါင္းေဆာင္ ဦးဝီရသူဟာ ရခိုင္၊ မိတၴီလာ၊ လား႐ႈိးနဲ႔ မနၲေလးတို႔မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မွာ မြတ္ဆလင္မုန္းတီးေရးတရားေတြ ေဟာၿပီးျဖစ္ေစ၊ လူမႈမီဒီ ယာမွာ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြျပဳလုပ္ၿပီး ျဖစ္ေစ တုိက္႐ုိက္ပါဝင္ပတ္ သက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
”သူရဲ႕ ေဟာေျပာခ်က္ေတြနဲ႔ ရာဇဝတ္ေၾကာင္း အၾကမ္း ဖက္မႈျဖစ္ရပ္ေတြ ဆက္စပ္ေနမႈဟာ လႈံ႔ေဆာ္မႈအတြက္ အဓိက သက္ေသအေၾကာင္းရင္းျဖစ္တယ္”လုိ႔ အစီရင္ခံစာက ဆက္ လက္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
မဘသဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ သုသေတသနႏွင့္ သမုိင္း မွတ္တမ္းဌာနအဖြဲ႕ဝင္ ဦးေအာင္ၿမိဳင္ကလည္း ၉၆၉ အဖြဲ႕ဟာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ေျပာ ဆိုခ်က္ေတြကို လုံးဝလက္မခံပါဘူးတဲ့။
”၉၆၉ ေဟာေျပာခ်က္ေတြေၾကာင့္ အဓိက႐ုဏ္းေတြ ျဖစ္ လာတယ္ဆိုတဲ့သတင္းက အမွားႀကီးဗ်။ ေဟာေျပာၿပီးမွ ပဋိပကၡ ျဖစ္လာတာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီစကားကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပတ္ျပတ္ သားသားျငင္းဆိုပါတယ္”လို႔ ဦးေအာင္ၿမိဳင္က ဆိုပါတယ္။
မဘသဦးေဆာင္ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ အရွင္ေသာပါကကလည္း ၉၆၉ ေတြ သြားေဟာတဲ့အထဲမွာ ဘာ သာျခားေတြကို ထိခိုက္ဖို႔၊ ဘာသာျခားေတြကို သတ္ျဖတ္အႏိုင္ က်င့္ဖို႔ ေဟာေျပာမႈဆိုတာ တစ္ခုမွ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ တံု႔ျပန္ပါတယ္။
”ရွိခဲ့လို႔ရွိရင္ ႀကိဳက္သလိုလာၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးလို႔ရတယ္။ ၉၆၉ ရဲ႕ေဟာေျပာမႈက အၾကမ္းဖက္တယ္ ေဟာတယ္ဆို ဘယ္ စကားက ေဟာလဲ၊ ဘယ္သူ႔ကိုတိုက္ခိုက္ေအာင္ေဟာလဲ”လို႔ ဆရာေတာ္က ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။
၂ဝ၁၂၊ ဇြန္က ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြေနာက္ပုိင္းမွာ ၉၆၉ ကြန္ရက္လႈပ္ ရွားမႈေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ ၉၆၉ ရဲ႕ အဓိပၸာယ္က ဘုရား ဂုဏ္ေတာ္ ကုိးပါး၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ ေျခာက္ပါးနဲ႔ သံဃာ ဂုဏ္ ေတာ္ ကုိးပါးကုိ ရည္ညႊန္း ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ လႈပ္ရွားတဲ့ ရည္ ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဘာသာ သာသနာထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ၾကေရးျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာေတြ ညီၫြတ္ၾကဖို႔၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာလည္း ကိုယ့္ဘာသာဝင္အခ်င္းခ်င္း အားေပးၾကဖို႔ တိုက္တြန္းတာေတြ ပါပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ကမာၻ့မီဒီယာစာမ်က္ႏွာမွာေတာ့ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ေပၚေအာင္ လံႈ႔ေဆာ္တဲ့အဖြဲ႕ အစည္းအျဖစ္ ေရးသားၾကတာေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ အဓိက ေထာက္ ျပၾကတာကေတာ့ မိမိဘာသာကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းဖို႔ လံႈ႔ေဆာ္ ရင္းနဲ႔ အျခားဘာသာဝင္ေတြကို ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့အေျပာအေဟာ ေတြ ပါလာတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဟာ အမွတ္တံဆိပ္ တစ္ခုအျဖစ္နဲ႔သာက်န္ခဲ့ၿပီး ၉၆၉ သံဃာေတာ္ေတြလည္း မဘသ အဖြဲ႕ထဲသုိ႔ ေရာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္လုိ႔ ဦးဝီရသူက ရွင္းျပပါတယ္။
မဘသမွ သံဃာအခ်ဳိ႕ မိမိဘာသာကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရး လိုက္လံေဟာေျပာစည္း႐ုံးတဲ့ေနရာမွာ အျခားဘာသာေတြကို ဆိုးဆိုးရြားရြား ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုတာေတြအေပၚမွာလည္း ေဝဖန္ ၾကတာေတြရွိပါတယ္။
ဦးဝီရသူဆိုရင္ သူ႔ရဲ႕တရားပြဲအခ်ဳိ႕မွာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ေတြကို ရင့္သီးၾကမ္းတမ္းတဲ့အသံုးအႏႈန္းေတြ သံုးႏႈန္းကာ ပုတ္ခတ္ ေျပာေဟာေနတာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။
တျခားေသာ ဘာသာျခားေတြကုိ ေဝဖန္ပုတ္ခတ္ျခင္း မျပဳဘဲ ေျပာေဟာစည္း႐ုံးလုိ႔ မရဘူးလားဆုိတဲ့ ေမာ္ကြန္းမဂၢဇင္း ရဲ႕ ေမးခြန္းကုိ ဦးဝီရသူက ”အဲဒါဆုိ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကားေတြ၊ အဂၤလိပ္ေတာ္လွန္ေရးကားေတြ မ႐ုိက္နဲ႔။ ကမာၻမေၾကသီခ်င္း မဆုိနဲ႔။ သူမ်ားေတြ ေစာ္ကားတာကုိ ေျပာျပမွ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဆုိတာ ေပၚမွာေလ။ အမွန္တရားကုိ ျမတ္ႏုိးမွာေလ”လို႔ တုံ႔ျပန္ပါတယ္။
နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းတရားဆုိတာ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕စြာ တစ္ခြန္းခ်င္းေဟာရတာျဖစ္ၿပီး မိမိေဟာၾကားေနသည္မွာ နိဗၺာန္ ေရာက္ေၾကာင္း တရားေဟာေနတာမဟုတ္ဘဲ ဇာတိေသြး၊ ဇာတိ မာန္ေတြ ကိန္းေအာင္းလာေအာင္ ဆြေပးရ၊ ႏိႈးေပးရတာေၾကာင့္ အခုလုိ နည္းဗ်ဴဟာေတြကုိ အသံုးျပဳေနရတာလုိ႔ ဦးဝီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
”ဦးဇင္းတုိ႔က သူတုိ႔ကုိ ေစာ္ကားေနတာ၊ တုိက္ခုိက္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ဦးဇင္းတုိ႔က ေစာ္ကားခံေနရတာကုိ ခ်ျပတာ။ ေစာ္ကားတဲ့သူက ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ေစာ္ကားတာကုိ ဦးဇင္းတုိ႔က နာမည္ေလးေတာင္ မတပ္ရဘူးလား။ ဒီဘက္ကလည္း ထည့္ တြက္ၾကဦး”လုိ႔လည္း ဦးဝီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
ဦးဝီရသူသံုးႏႈန္းတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြထဲမွာ တစ္ကမာၻလုံး က ႐ႈံ႕ခ်ရတဲ့အထိ ျဖစ္သြားတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကေတာ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးသံတမန္ မစၥရန္ဟီလီကုိ ‘ျပည့္တန္ဆာမ’နဲ႔ ႏိႈင္း ၿပီး ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ကိစၥပါပဲ။
ဘဂၤါလီေတြကို ႐ုိဟင္ဂ်ာအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးဖို႔ ေတာင္း ဆိုေနတာကို လက္မခံႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း ကမာၻကသိေအာင္ အခု လို ေျပာဆိုခဲ့ရတာပါလို႔ ဦးဝီရသူက ဆိုတဲ့တိုင္ေအာင္ ဒီအသံုး အႏႈန္းေၾကာင့္ ကမာၻ့အျမင္မွာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကို ထိ ခိုက္ေစတယ္လုိ႔ ဆရာေတာ္ေတြက ေဝဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အစုိးရလက္ကုိင္တုတ္လား
မဘသအေနနဲ႔ အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာ ကာကြယ္ထိန္း သိမ္းေနတယ္ဆိုေပမယ့္ အစိုးရပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ကိစၥရပ္ ေတြအေပၚမွာေတာ့ လက္ေရွာင္ေနတတ္ၿပီး အစုိးရမႀကိဳက္တာ ေတြကုိ မလုပ္ဘူးလုိ႔ သံဃာေတာ္တခ်ဳိ႕နဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္တခ်ဳိ႕က ေဝ ဖန္ေထာက္ျပတာေတြ ရွိပါတယ္။
ေဝဖန္သူေတြ ေထာက္ျပတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္းရွိ လယ္တီသိမ္ေတာ္ႀကီး ေျပာင္းေရႊ႕ခံရတဲ့ ျဖစ္စဥ္၊ ယင္းစီမံကိန္းလုပ္ငန္းခြင္အနီး ေသ နတ္နဲ႔ ပစ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေဒၚခင္ဝင္းျဖစ္စဥ္ေတြမွာ မဘသအဖြဲ႕ဟာ ထိထိေရာက္ေရာက္ဘာမွ ေဝဖန္ကန္႔ကြက္တာမ်ဳိးမလုပ္ခဲ့ဘူးလုိ႔ ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
အလားတူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ သႏၱိသုခေက်ာင္းတုိက္ ဝင္ေရာက္ စီးနင္းခံရမႈ၊ သံဃာေတာ္ေတြကို သကၤန္းအတင္းခြၽတ္ကာ တရားစြဲဆုိခံရမႈ ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ မဘသအဖြဲ႕က ပါဝင္ခဲ့ျခင္း မေတြ႕ ခဲ့ပါဘူး။
”ဘာသာျခားက ကိုယ့္ဘာသာကိုလာေစာ္ကားမွ အမ်ိဳး ေစာင့္မွာလား၊ ဘာသာအခ်င္းခ်င္းက အာဏာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ရာ ထူးေတြနဲ႔ မတရားအႏိုင္က်င့္တာကိုေရာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ဖို႔ မသင့္ဘူးလား”လုိ႔ ဒယ္အိုးေလးဆရာေတာ္ အရွင္ေတဇနႏၵ က ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။
အရွင္ဝီရသူကေတာ့ အထက္ပါ ေဝဖန္ေထာက္ျပခ်က္ ေတြကုိ အခုလို ျပန္လည္တံု႔ျပန္ပါတယ္။
”လယ္တီသိမ္ေတာ္ ဖ်က္တာက မဟနရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ ဖ်က္တာျဖစ္ၿပီး ဖ်က္ဆီးတာမဟုတ္ဘဲ ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းဖုိ႔ ဖ်က္ တာျဖစ္တဲ့အတြက္ တရားနည္းလမ္းက်တယ္”လုိ႔ မိန္႔ၾကားပါတယ္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္အေရးမွာ ေသဆံုးခဲ့တဲ့ ေဒၚခင္ဝင္း နဲ႔ ပတ္ သက္လုိ႔လည္း ဦးဝီရသူက ”အစုိးရနဲ႔ ျပည္သူက ဗုဒၶဘာ သာအခ်င္းခ်င္းျဖစ္တာ။ (မဘသက ဝင္ၿပီး)မပါဘူး။ လူမႈေရး အရေတာ့ ဗဟုိမဘသကလည္း ေဒၚခင္ဝင္းကုိ သြားလွဴသလုိ မႏၱေလးမဘသကလည္း ေဒၚခင္ဝင္းေရာ ဒဏ္ရာရ ရဲေတြကိုေရာ သြားလွဴတယ္”လုိ႔ မိန္႔ဆိုပါတယ္။
ယင္းသုိ႔ အစုိးရနဲ႔ ထိပ္တုိက္ေတြ႕ရမယ့္ ျဖစ္စဥ္ေတြအေပၚ မွာ ေဝဖန္ေထာက္ျပ၊ ကန္႔ကြက္ေျပာဆုိတာမ်ဳိး မလုပ္တဲ့အတြက္ မဘသအဖြဲ႕ဟာ အစုိးရရဲ႕ လက္ကုိင္တုတ္မ်ားျဖစ္ေလမလားဆုိ တဲ့ အယူအဆမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေဝဖန္ေျပာဆုိၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။
”ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမဟုတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံ ေရးမွာ၊ အစုိးရနဲ႔ ဆန္႔က်င္တာေတြမွာ မပါဝင္ဖုိ႔ (မဟန က) ေမတၱာရပ္ခံထားတယ္။ သံဃာ့မဟာနာယကကလည္း သူတုိ႔ လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ဝင္မပါဖုိ႔ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ေပးထားတယ္။ ဦးဇင္းတုိ႔ က အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာကာကြယ္ဖုိ႔ အတြက္ပဲ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရွိတယ္”လုိ႔ ဆရာေတာ္ ဦးဝီရသူက မိန္႔ဆုိပါတယ္။
မဘသ (ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး)ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယကရဲ႕ လုပ္ငန္း စဥ္ သံုးရပ္ျဖစ္တဲ့ သာသနာသန္႔ရွင္းေရး၊ သာသနာတည္တံ့ေရး၊ သာသနာျပန္႔ပြားေရးမွာ ေနာက္က လုပ္ငန္းစဥ္ႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ တည္တံ့ေရးနဲ႔ ျပန္႔ပြားေရးတို႔ကို ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
”ဘုန္းႀကီးတုိ႔က သန္႔ရွင္းေရးဘက္မွာ ဝင္ၿပီးေတာ့ မလုပ္ပါဘူး။ သန႔္ရွင္းေရးဘက္မွာ ဓမၼစက္န႔ဲလုပ္လုိ႔မရရင္ အာဏာ စက္နဲ႔ လုပ္ရတဲ့အတြက္ ေနာက္က အာဏာပုိင္အဖဲြ႕အစည္း လုိ အပ္ပါတယ္”လို႔ ဆရာေတာ္က ရွင္းျပပါတယ္။
တျခားတစ္ဖက္ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာ သာေရး ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေနတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုမွာ မဘသ အဖြဲ႕မွ အခ်ဳိ႕သံဃာေတာ္ေတြက တျခားေသာဘာသာဝင္ေတြ အေပၚ အမုန္းပြားႏုိင္စရာစကားေတြ ေျပာဆုိေနေပမယ့္ အစုိးရ က လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားသလုိျဖစ္ေနတယ္ဆုိတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြက လည္း ရွိေနပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း မဘသဟာ အစုိးရရဲ႕ဘက္မွာရွိတဲ့ အစုိးရ ရဲ႕ လူေတြလားလုိ႔ေတာင္ ေဝဖန္ခံရတာေတြရွိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မဘသအဖြဲ႕ကုိယ္တုိင္ကလည္း မဘသအဖြဲ႕ဟာ မည္သည့္ႏုိင္ငံေရးပါတီ၊ မည္သည့္ ႏိုင္ငံေရးအသင္းအဖြဲ႕နဲ႔မွ် ဆက္စပ္ပတ္သက္မႈမရွိဘူးလို႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္လို႔ ဦးဝီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
”ဒီအဖြဲ႕အစည္းဖြဲ႕ဖုိ႔အတြက္ အစုိးရ အႀကံဥာဏ္ေပးတာ လည္း မဟုတ္ဘူး။ အကူအညီလည္း မယူဘူး။ ဆက္စပ္မႈလည္း မရွိဘူး”လုိ႔ ဆရာေတာ္ ဦးဝီရသူက မိန္႔ၾကားပါတယ္။
မဘသအေနနဲ႔ အမ်ဳိး ဘာာသာ သာသနာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အစုိးရက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့တုိင္ မႀကိဳက္ပါကလည္း ကန္႔ကြက္ ခဲ့တာေတြ မ်ားစြာရွိတယ္လုိ႔ မဘသ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြက တံု႔ျပန္ပါတယ္။
အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးအတြက္ ဖြဲ႕ စည္းခဲ့တဲ့ မဘသဟာ ၂ဝဝ၈ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ သမၼတ ခန္႔အပ္ျခင္းဆုိင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ၅၉(စ)ကုိ ျပင္ဆင္လုိ တဲ့ ေတာင္းဆုိမႈေတြကုိ ကန္႔ကြက္ခဲ့ရာက ႏုိင္ငံေရးပါတီႀကီးတစ္ ခုျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး(ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး) ပါတီနဲ႔ နီးစပ္သူေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ ေဝဖန္စြပ္စြဲခံခဲ့ရပါေသးတယ္။
တစ္ဖက္မွာလည္း ၅၉(စ)ကုိ ျပင္ဆင္လုိတဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္NLD နဲ႔လည္း ထိပ္တုိက္ေတြ႕ဆံုမႈေတြ ျဖစ္ ခဲ့ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ေသာ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူတုိ႔က မဘသအဖြဲ႕ဟာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိ လာမယ့္ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ ပြဲမွာ လူႀကိဳက္နည္းေအာင္ တမင္လုပ္တဲ့ အဖြဲ႕သာျဖစ္တယ္လုိ႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ တစ္နည္းေျပာရမယ္ဆုိရင္ လက္ရွိ အစုိးရရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးအလွည့္အေျပာင္းေတြကုိ ဖန္တီးေပးဖုိ႔အတြက္ ဖြဲ႕စည္း ထားတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအျဖစ္ေတာင္ ႐ႈျမင္ၾကပါတယ္။
မဘသဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြ တုံ႔ျပန္တာကေတာ့ သူ တို႔အေနနဲ႔ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးကုိ ေထာက္ခံသလုိ ဒီမုိကေရစီ နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကုိလည္း ေထာက္ခံတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပုဒ္မ ၅၉(စ) ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ေတာ့ စုိးရိမ္မႈရွိတယ္လုိ႔ ဆုိ ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေၾကာင့္ ၅၉(စ)ကုိ ျပင္မယ္ဆုိပါက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တစ္ေယာက္တည္းကုိ ျခြင္းခ်က္အေနနဲ႔ ခြင့္ျပဳၿပီး က်န္တဲ့သူေတြ မပါဝင္ေစရလုိ႔ဆုိတဲ့ ေၾကညာခ်က္ကုိ မဘသက ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဆရာေတာ္ဦးဝီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
အျခားတစ္ဖက္မွာလည္း အစိုးရက တခ်ဳိ႕အေျခအေနေတြ မွာ ျပည္သူကို အာ႐ုံလႊဲဖို႔ မဘသကို ‘ဖမ္းစား’တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြရွိ ေနတယ္လို႔လည္း ေဝဖန္မႈေတြရွိေနပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ ပညာေရးဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေက်ာင္းသားေတြ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေနတဲ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစုိးရက ယာယီႏုိင္ငံသားမွတ္ ပံုတင္ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြအေနနဲ႔ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ျပည္လံုးကြၽတ္ဆႏၵခံယူပြဲမွာ မဲေပးခြင့္ရွိတယ္လုိ႔ ႐ုတ္တရက္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ဒီလုိျဖစ္လာတာဟာ ပညာေရးဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေက်ာင္းသားေတြ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိမႈေတြအေပၚမွာ အာ႐ုံ ေျပာင္း၊ အရွိန္ေလ်ာ့ေအာင္ အစုိးရက တမင္လုပ္တာလားဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလုိထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ မဘသအဖြဲ႕ဟာ ကန္႔ကြက္ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ့သလုိ ဝႈိက္ကတ္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစုိးရဘက္မွ တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြကုိ မဘသ(ဗဟုိ)ကုိ ေခၚၿပီး ေတာ့ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လုိ႔ မဘသ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြက မိန္႔ပါတယ္။
မဘသ ဘာဆက္လုပ္မလဲ
ဒီေမးခြန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဦးဝီရသူမွာ အေျဖရွိႏွင့္ေနပါတယ္။
အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေလးရပ္စလံုး ျပ႒ာန္းၿပီးရင္ေတာ့ ”ထိုင္ၿပီးေတာ့ ေထာင္ခ်ေန႐ုံပဲ။ ဘာတရားေဟာစရာလိုေသး လို႔တုံး။ ဒီဥပေဒမရွိလို႔ ကုလားမယူနဲ႔ ေဟာေနရတာေလ”လို႔ ဦးဝီရသူက ၿပံဳးၿပံဳးႀကီးနဲ႔ မိန္႔ပါတယ္။
တစ္ဖက္မွာလည္း ယဥ္ေက်းလိမၼာသင္တန္းေတြကို ျမႇင့္ တင္သြားမယ္လို႔ ဦးဝီရသူက မိန္႔ပါတယ္။
မဘသအဖြဲ႕ကုိ ေဝဖန္ေထာက္ျပသူေတြကေတာ့ မဘသ အဖြဲ႕ဟာ လာမယ့္ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူတုိ႔ေထာက္ခံတဲ့ ပါတီအတြက္ စည္း႐ုံးေပးတာမ်ဳိး လုပ္ေပးေလမလား၊ သုိ႔မဟုတ္ ႏုိင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ေနာက္ျပန္ဆြဲခ်င္သူေတြက မဘသ အဖြဲ႕ကုိ ခုတံုးလုပ္ၿပီး ပဋိပကၡေတြဖန္တီးေလမလားဆုိတဲ့ သံသယစိတ္ေတြက ရွိေနၾကပါတယ္။
မဘသဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာအရွင္ ေသာပါကကသူတို႔အဖြဲ႕အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးလုပ္သြားမွာ မဟုတ္ ေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကိုေတာ့ ဆက္ လက္ေစာင့္ၾကည့္ေနမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ပါတီႏိုင္ငံေရးလုပ္သူေတြအေနနဲ႔ ”သူ႔ပါတီႏိုင္ငံေရး သူ႔ ဘာသာလုပ္။ တိုင္းျပည္အတြက္ သူတို႔လုပ္ရင္ေတာ့ တို႔အားေပး တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာသာ၊ သာသနာအတြက္ ထိခိုက္တာေတြျဖစ္ လာရင္ တို႔ မဘသကဝင္ၿပီးေတာ့ ထိန္းေက်ာင္းေပးတာေတြ၊ ညႇိႏိႈင္းတာေတြ လုပ္ေပးဖို႔ေတာ့ ရွိပါတယ္”လို႔ မိန္႔ပါတယ္။
ေမာ္ကြန္း မဂၢဇင္း မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
Original Link
အပိုင္း ၁-http://mawkun.com/feature/%E1%80%99%E1%80%98%E1%80%9E%E1%80%80%E1%80%AF%E1%80%AD-%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%B9%E1%81%BF%E1%80%81%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8-%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%AD/
အပိုင္း ၂- http://mawkun.com/feature/889-2/
အပိုင္း ၃- http://mawkun.com/feature/%E1%80%99%E1%80%98%E1%80%9E%E1%80%80%E1%80%AF%E1%80%AD-%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%B9%E1%81%BF%E1%80%81%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8-%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%AD%E1%80%AF/
