Tag: Central Africa

ေအာက္တုိဘာ ၁၄၊ ၂၀၁၇
M-Media

– ဗဟုိအာဖရိကႏုိင္ငံရွိ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္တစ္လံုးကုိ ခရစ္ယာန္ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕တစ္ခုက ယမန္ေန႔တြင္ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီး ၀တ္ျပဳသူ ၂၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

ႏုိင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း ဂ်င္မ္ဘီ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္၌ ေသာၾကာေန႔ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းေနစဥ္အတြင္း အန္တီဘလာကာ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕က ၀င္ေရာက္ စီးနင္းတုိက္ခုိက္ခဲ့ကာ ဒဏ္ရာရရွိသူလည္း အမ်ားအျပားရွိခဲ့သည္။

မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေခါင္းေဆာင္ အုိစမန္ မဟာမတ္က မိမိတုိ႔ ႏုိင္ငံသားအခ်င္းခ်င္း ဘာသာေရးမုန္းတီးမႈျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဆာင္ေနသည့္အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သတိ၀ိရိယကုိ ၂ ဆတုိးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ သတ္ျဖတ္ေနၾကတယ္။ ဒီစစ္ပြဲမွာ ဘယ္သူကမွ မႏုိင္သလုိ၊ ဘယ္သူကမွလည္း ႐ႈံးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဂ်င္မ္ဘီဗလီမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တာက တကယ့္ကုိ တုန္လႈပ္စရာပါပဲ”

ဗဟုိအာဖရိကႏုိင္ငံအတြင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွစ၍ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ လူေထာင္ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူမ်ားမွာလည္း ေထာင္ေသာင္းခ်ီရွိခဲ့ကာ အိမ္နီးခ်င္း ကင္မရြန္းႏွင့္ ခ်ဒ္ႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ ခုိလႈံေနရသည္။

လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ Amnesty International ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ဗဟိုအာဖရိကပဋိပကၡအတြင္း လူေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး အမ်ားစုမွာ အရပ္သားမ်ားျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

မြတ္စလင္သူပုန္အဖြဲ႕ ဆီလီကာက ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ စစ္အာဏာသိမ္းခဲ့သည့္ သမၼတ ဖရန္ကိုအစ္ ဘုိဇီဇီကုိ ျဖဳတ္ခ်ခဲ့ေသာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ဆီလီကာႏွင့္ ခရစ္ယာန္ အန္တီ-ဘာလာကာအဖြဲ႕အၾကား တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဘာသာေရးလူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းသြားခဲ့သည္။

Ref: aa.com

ေအာက္တုိဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၅
M-Media

– မၿငိမ္သက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ဗဟုိအာဖရိကႏုိင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ဘန္ဂြီတြင္ ယမန္ေန႔က မြတ္စလင္ ၃ ဦးမွာ ခရစ္ယာန္လူအုပ္စုႀကီး၏ ႐ုိက္ႏွက္သက္ျဖတ္မႈကုိ ခံခဲ့ရၿပီး ထိုကဲ့သုိ႔ ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားက ဒီဇင္ဘာတြင္ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ထားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။

ထုိကဲ့သုိ လူအုပ္စုျဖင့္ သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးရသူ အေရအတြက္မွာ ယခုသီတင္းပတ္အတြင္း ၁၁ ဦးအထိ ရွိလာခ့ဲၿပီး ေသဆံုးသူမ်ားတြင္ ၂ ႏွစ္တာၾကာျမင့္ေနသည့္ မၿငိမ္သက္မႈကုိ အဆံုးသတ္ေရး ရည္ရြယ္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲကုိ တက္ေရာက္လာၾကသည့္ Seleka မဟာမိတ္အဖြဲ႕မွ အႀကီးတန္း မြတ္စလင္ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးေရးမွဴး ၃ ဦးလည္း ပါ၀င္သည္။

ယမန္ေန႔မနက္ပုိင္းက ဘန္ဂြီၿမိဳ႕၏ မြတ္စလင္မ်ား စု၍ေနထုိင္ရာ PK5 ေဒသမွ ၿမိဳ႕အတြင္းသုိ႔ လာေသာ မြတ္စလင္ ၃ ဦးကုိ ခရစ္ယာန္လူအုပ္စုႀကီးက တုိက္ခုိက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိအထဲမွ ႏွစ္ဦးမွာ ေနရာတြင္ပင္ အသတ္ခံခဲ့ရၿပီး ၎တုိ႔၏ ခႏၶာကုိယ္မ်ားကိုလည္း လူအုပ္ႀကီးက အပိုင္းပုိင္းလွီးပစ္ခဲ့သည္။

တတိယ မြတ္စလင္တစ္ဦးမွာ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ေသာ္လည္း လူအုပ္စုႀကီးက ၎အား ေက်ာက္တုံးမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ကာ အေလာင္းအား ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခု၏ အထဲတြင္ ထားပစ္ခဲ့သည္။

“ျမင္ခဲ့ရတာေတြအတြက္ ကၽြန္မ တုန္လႈပ္ခဲ့ရပါတယ္။ ငုိေႂကြးျမည္တမ္းၿပီး၊ အသက္ခ်မ္းသာေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိတဲ့ အဲဒီအမ်ိဳးသားကုိ ကေလးေတြကအစ ေက်ာက္တုံးနဲ႔ ေပါက္သတ္ခဲ့ၾကတာပါ” ဟု အမည္မေဖာ္လုိသည့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထိုအျဖစ္အပ်က္အား တုန္႔ျပန္သည့္အေနျဖင့္ PK5 အတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္လာေသာ ခရစ္ယာန္တစ္ဦးမွာလည္း ယမန္ေန႔မနက္ကပင္ အသတ္ခံခဲ့ရသည္ဟု ေရခဲတုိက္တြင္ ၎၏ အေလာင္းအား လာေရာက္ၾကည့္႐ႈခဲ့သည့္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ မိသားစု၀င္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မြတ္စလင္အမ်ားစုပါ၀င္သည့္ Seleka သူပုန္မ်ားမွာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က အာဏာသိမ္းခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ခရစ္ယာန္ ျပည္သူစစ္အဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ anti-balaka အဖြဲ႕က မြတ္စလင္မ်ားကုိ ေတြ႕ရာေနရာတြင္ လုိက္လံသတ္ျဖတ္ကာ လက္စားေခ်ခဲ့ၾကသည္။

ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္သည့္ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ဗဟုိအာဖရိကႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး မြတ္စလင္အမ်ားစုအပါအ၀င္ လူအေျမာက္အမ်ား ေသဆံုးကာ မြတ္စလင္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာလည္း ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းသုိ႔ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရသည္။

ေနာက္ပုိင္းတြင္ အေျခအေန အလြန္ဆုိးရြားေသာေၾကာင့္ ကုလ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ခ်ထားခဲ့ရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္မ်ားအတြင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ဘန္ဂြီတြင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုအၾကား အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူ ၈၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ကုလ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ အခ်ိဳ႕ပါ တုိက္ခုိက္ခံခဲ့ရသည္။

Ref: Reuters

ဧၿပီ ၃၀၊ ၂၀၁၅
M-Media

– ဗဟုိအာဖရိကႏုိင္ငံတြင္ ကုလ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္အျဖစ္ တပ္ျဖန္႔ခ်ထားေသာ ျပင္သစ္စစ္သားမ်ားမွာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္မႈမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားအား ေခါင္းပံုျဖတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္သည္ဆုိေသာ ေျပာၾကားမႈမ်ားအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပလုပ္ေနသည္ဟု ျပင္သစ္က ေၾကညာခဲ့သည္။

ထုိက်ဴးလြန္မႈမ်ားမွာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘန္ဂီရွိ M’Poko ႏုိင္ငံတကာေလဆိပ္တြင္ ကေလး တစ္ဒါဇင္ခန္႔ကုိ က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ျပင္သစ္႐ုပ္သံ BFMTV မွ ေျပာၾကားေသာ မိန္႔ခြန္းတြင္ ျပင္သစ္သမၼတ ေဟာ္လန္ေဒးက ထုိစြပ္စြဲမႈမ်ား မွန္ကန္ပါက ျပင္းထန္ေသာ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ကတိျပဳခဲ့သည္။

“တကယ္လုိ႔ အခ်ိဳ႕စစ္သားေတြက ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႔ ညႇာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီသတင္းအခ်က္အလက္က အတည္ျပဳႏုိင္တယ္ဆုိရင္ ေနာင္က်င္ေအာင္ အျပစ္ေပးသြားမွာပါ” ဟု ေဟာ္လန္ေဒးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိစြပ္စြဲခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ကုသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး႐ံုးမွ လွ်ိဳ႕၀ွက္အစီရင္ခံစာတစ္ခု ေပါက္ၾကားမႈကလည္း ပုိမုိ ေဒါသျဖစ္စရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ေပါက္ၾကားမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ကုလလူ႕အခြင့္အေရး႐ံုးမွ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးကုိ တာ၀န္မွ ရပ္စဲထားသည္ဟု ကုလအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္႐ံုးမွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူတစ္ဦးက ယမန္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အမည္ထုတ္ေဖာ္ျခင္းမရွိခဲ့သည့္ အဆုိပါ၀န္ထမ္းမွာ တည္းျဖတ္ရျခင္းမရွိေသးေသာ ကုလ႐ံုးတြင္း အစီရင္ခံစာကုိ ကုလလူ႕အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး႐ံုးရွိ အႀကီးတန္း စီမန္ခန္႔ခြဲမႈဌာနသုိ႔ မေရာက္ခင္ ျပင္သစ္အာဏာပုိင္မ်ားအား ေပးအပ္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲျခင္း ခံထားရသည္။

ကုလအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္႐ံုးမွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္တြင္ ထုိစြပ္စြဲမႈမ်ားမွာ MINUSCA ဟုေခၚသည့္ ဗဟုိအာဖရိကတြင္ ကုလသမဂၢ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္မ်ား၏ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ မစတင္မီ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

ကုလသမဂၢ၏ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေႏြဦးပုိင္းတြင္ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

Ref: CNN