News @ M-Media

Tag: featured

  • သမားတို႔၏ ဥေသွ်ာင္

    M-Media

    မတ္ ၉ ၊ ၂၀၁၃

    onislam.net တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ My Muslim Hero Project: The Doctor of Doctors (ေရးသားသူ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ Dr. Jay Hayes-Light ) ေဆာင္းပါးကို ျမန္မာျပန္ပါသည္။

     

    Avicenna Aug 23, 2011
    အစၥလာမ့္ သမားေက်ာ္ အစ္ဗေန႔ဆီနာ

    က်ေနာ့္ရဲ႕ ႐ႈေထာင့္အရဆုိရင္ေပါ့ဗ်ာ။ မြတ္စလင္သူရဲေကာင္းေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ရျခင္းဟာ အလြန္ကုိခက္ခဲလွပါ တယ္။ ေရြးခ်ယ္စရာ အလြန္နည္း လုိ႔ ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ သူရဲေကာင္းအမ်ိဳးသားေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေျမာက္မ်ားစြာထဲက ေရြးခ်ယ္ရမွာ ျဖစ္လုိ႔ပါ။

    ေတြးေခၚပညာရွင္ ဘာထရန္ ေရာ့ဆဲလ္(Bertrand Russell) ေရးတဲ့ အေနာက္ကမၻာ ဒႆနိကေဗဒသမုိင္း (History of Western Philosophy) စာအုပ္ထဲမွာ၊  သိပၸံ၊ ဒႆနိကေဗဒ၊ ေဘာဂေဗဒ၊ အႏုပညာ၊ ကဗ်ာစာေပနဲ႔ ေဆးပညာ စတဲ့ နယ္ပယ္ေတြကုိ   တစ္ေခတ္ဆန္းသစ္ေစခဲ့တဲ့ အစၥလာမ္နဲ႔ မြတ္စလင္ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြအေၾကာင္းကုိ ၀န္ခံ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    သူရဲေကာင္းတစ္ေယာက္အျဖစ္ ခြဲျခားသတ္မွတ္တဲ့အခါ အၾကင္နာေမတၱာကုိ အဲဒီလူရဲ႕ ၀ိေသသလကၡာေတြထဲက တစ္ခုအျဖစ္ တန္ဖုိးျဖတ္ဖုိ႔ က်ေနာ့္ အယူ၀ါဒ(ခရစ္ယာန္)ရဲ႕ သြန္သင္မႈက က်ေနာ့္ကို တိုက္တြန္းႏွိဳးေဆာ္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္ရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအလုပ္ကလည္း က်ေနာ့္ေရြးခ်ယ္မႈကုိ လႊမ္းမုိးခဲ့ပါတယ္။  က်ေနာ္ဟာ ကေလးစိတ္က်န္းမာေရး ပါရဂူတစ္ေယာက္ပါ။ ၿပီးေတာ့ အစၥလာမ့္ေဆးပညာက လူသားေတြ ကုိ ေပးအပ္ခဲ့တဲ့ ကူညီေထာက္ပံ့မႈကုိလည္း က်ေနာ္ သတိျပဳမိပါတယ္။

    အစၥလာမ္သာသနာ စတင္ၿပီး ရာစုႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ အစၥလာမ္ကမၻာဟာ အေနာက္ဘက္ အတၱလန္တိတ္ သမုဒၵရာအထိ၊ အေရွ႕ဘက္ အိႏၵိယ သမုဒၵရာအထိ က်ယ္ျပန္႔သြားခဲ့ပါတယ္။ မြတ္စလင္ေတြ သြားခဲ့တဲ့ေနရာတုိင္းမွာ ယူနာနီ (Unani) သမားေတာ္ေတြ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ေရာက္ရွိတဲ့ အရပ္ေဒသရဲ႕အေျခအေန၊ ရင္းျမစ္ေတြနဲ႔ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ သူတုိ႔ကုိယ္သူတို႔ ျပင္ဆင္ပါတယ္။ အဲဒီ သမားေတာ္ေတြဟာ သူတုိ႔ေရာက္ရွိ ခဲ့တဲ့ ဓေလ့အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ေဆးကုသမႈ ပံုစံအမ်ိဳးအမ်ိဳးကေန ေဆး၀ါးအသစ္ေတြ၊ နည္းပညာေတြ၊ ကုသမႈနည္းလမ္းအသစ္ေတြကုိ ေလ့လာရင္း ယူနာနီ ေဆးပညာရပ္ကုိ (Unani Tibb) ပုိမုိ ႂကြယ္၀ေစခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ အိႏၵိယက အယု၀ိဒေဆးပညာနဲ႔ ေျမထဲပင္လယ္ ဘက္က ေဆးပညာ ရပ္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

    ၁၃ ရာစု အဆံုးပုိင္းေလာက္မွာ အာရဗ္ပညာရွင္မ်ားဟာ ေဆးပညာထဲကုိ သခ်ၤာ ပညာရပ္ ေပါင္းထည့္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ေဆးကုသ မႈေဆာင္ရြက္တဲ့ အခါနဲ႔ ေဆးညႊန္းေတြေရးတဲ့အခါမွာ တိက်ဖုိ႔အတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ သာမန္ဆရာ၀န္မ်ား၊ ခြဲစိတ္ကုဆရာ၀န္မ်ား ေရာဂါရဲ႕ဇစ္ျမစ္ကုိ မွန္းဆဖုိ႔ နည္းလမ္းေပးျခင္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေလ့လာစူးစမ္းျခင္း၊ လက္ရွိ အျဖစ္အပ်က္၊ တြက္ခ်က္မႈေတြကုိ အသံုးခ်ၿပီး ေရာဂါရဲ႕အဆုိး၀ါး ဆံုးအခ်ိန္ ကုိ တြက္ခ်က္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွသာ လူနာေတြအတြက္ ပုိမုိ ထိေရာက္တဲ့ ေဆးညႊန္းကုိ ေပးႏုိင္မွာပါ။

     

    အစ္ဗေန႔ဆီနာ

    သူရဲေကာင္းတစ္ေယာက္ကုိ ေရြးခ်ယ္ဖုိ႔အတြက္ ေဆးပညာရပ္နယ္ပယ္ကို ဆြဲေခၚသြားပါမယ္။ က်ေနာ္၏ ေရြးခ်ယ္မႈကေတာ့ အဗီဆီနာ (Avicenna)(အဘူ အလီ ဆီနာ သုိ႔မဟုတ္ အစ္ဗေန႔ ဆီနာ (Abu Ali Sina, or Ibn Sina (980-1037)) ျဖစ္ပါတယ္။ အဗီဆီနာဟာ ပါရွန္(အီရန္) လူမ်ိဳး သမားေတာ္နဲ႔ ဒႆနိကေဗဒပညာရွင္ ျဖစ္ၿပီး ဆမနစ္ မင္းဆက္(Samanid dynasty)၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘူခါရာ(Bukhara) ၿမိဳ႕အနီးအနား မွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ အသက္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္မွာ သူဟာ ကုရ္အာန္က်မ္းစာ၊ အာရဗီဘာသာစာေပႏွင့္ အာရဗီသဒၵါ ကုိ ေလ့လာသင္ ယူခဲ့ပါတယ္။

    အသက္ ၁၆ႏွစ္အရြယ္မွာ သဘာ၀သိပၸံဘာသာရပ္၊ အေျခခံ ႐ုပ္လြန္ပညာနဲ႔ ေဆးပညာရပ္ တုိ႔ကုိ လည္း ကၽြမ္းက်င္တတ္ေျမာက္ခဲ့ပါယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္း မွာ သူဟာ လူနာေတြကုိ စတင္ကုသပါတယ္။

    အဗီဆီနာ(အေနာက္ကမၻာက ေခၚေ၀ၚသည့္ အမည္)ဟာ ပထ၀ီ၀င္၊ ဒႆနိကေဗဒ၊ ဥပေဒ၊ နကၡတၱေဗဒ စတဲ့ ပညာရပ္နယ္ပယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ကူညီေပးခဲ့သူပါ။ ဒါေပမယ့္ သူရဲ႕ အႀကီးမားဆံုး အေမြအႏွစ္ကေတာ့ ေဆးပညာနယ္ပယ္မွာ က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အရစၥတုိတယ္ရဲ႕ အယူအဆကုိ အဓိက ဘာသာျပန္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး၊ သိပၸံနယ္ပယ္၊ ဘာသာေရးနယ္ပယ္နဲ႔ ဒႆနိက နယ္ပယ္တုိ႔အတြက္ စာအုပ္ေပါင္း ၂၀၀ နီးပါး ေရးသားခဲ့ သူလည္းျဖစ္ ပါတယ္။

    အဗီဆီနာရဲ႕ အေရးအႀကီးဆံုး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ႏွစ္ခုကေတာ့ ရွီဖာ (‘Shifa’) နဲ႔ အလ္ ကန္နန္ ဖိတစ္ဘ္( ‘Al Qanun fi Tibb’) ေခၚတဲ့ က်မ္းႏွစ္ေစာင္ ျပဳစုခဲ့တာပါ။ ပထမတစ္အုပ္ကေတာ့ (အရစ္တုိတယ္ရဲ႕ အယူအဆကုိ အေျခခံထားတဲ့) ဒႆနိကေဗဒဆုိင္ရာ စြယ္စံုက်မ္းႀကီးျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ ဒုတိယတစ္အုပ္ကေတာ့ ေဆးပညာသမုိင္းမွာ တခုတည္းေသာ အေက်ာ္ၾကားဆံုး စာအုပ္ပါ။ သူရဲ႕ ေဆးကုသမႈစနစ္ေတြဟာ ဥေရာပနဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွာ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ စံနမူနာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ကန္နန္စာအုပ္ဟာ ဂရိ-အာရဗ္ ေဆးပညာရပ္ေတြကုိ ေပါင္းစည္းေရးသားထားတဲ့ က်ယ္ျပန္႔ ျပည့္စံုတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ၿပီး ဥေရာပနဲ႔ အာရွမွာရွိတဲ့ ေဆးပညာ သင္ေက်ာင္းေတြနဲ႔ လက္ေတြ႕ကုသမႈေတြမွာ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လႊမ္းမိုးခဲ့ပါတယ္။ ေဆးပညာမွာ အေရးပါတဲ့ စမ္းသပ္ေတြ႕ရွိမႈေပါင္းမ်ားစြာလည္း အဲဒီစာအုပ္ထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အဗီဆီနာဟာ တီဘီေရာဂါ၊ ၀မ္းကုိက္ေရာဂါ စတဲ့ ေရာဂါေတြရဲ႕ ကူးစက္ပ်ံႏွံ႔ႏုိင္စြမ္းကုိ ပထမဦးဆံုး စမ္းသပ္ေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့သမားေတာ္ပါ။ ေရမွ တစ္ဆင့္ ေရာဂါပ်ံႏွံျခင္း၊ အလ္ကုိေဟာနဲ႔ ဆာလဖ်ဴရစ္အက္စစ္မ်ားရဲ႕ ဂုဏ္သတၱိ၊ မ်ိဳး႐ုိးဗီဇဆုိင္ရာ အေျခအေန၊ ဆီခ်ိဳေရာဂါ စတာေတြကုိလည္း စမ္းသပ္ ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။

    အဗီဆီနာကုိ ေခတ္သစ္ေဆးပညာဘာသာရပ္ရဲ႕ ဖခင္လုိ႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဘယ္လ္ဂ်ီယံမွ ဓာတုေဗဒနဲ႔ သမုိင္းပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ့ဂ်္ စာတန္(George Sarton) က “အစၥလာမ္သာသနာရဲ႕ အေက်ာ္ၾကားဆံုး သိပၸံပညာရွင္၊ မ်ိဳးႏြယ္အားလံုး၊ ေဒသအား လံုး၊ ေခတ္ အားလံုးရဲ႕ အေအာင္ျမင္ဆံုးထဲက တစ္ေယာက္” လုိ႔ သူကုိ တင္စားခဲ့ပါတယ္။

    “ဆရာ၀န္မ်ားရဲ႕ ဆရာ၀န္” လုိ႔ သမုတ္က်တဲ့ အဗီဆီနာရဲ႕ ဘ၀၊ သူရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအတြက္ အထိမ္းအမွတ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ ပဲရစ္ၿမိဳ႕က ေဆးတကၠသုိလ္ ခန္းမမွာ သူရဲ႕ ပံုတူပန္းခ်ီကုိ ခ်ိတ္ဆြဲထားၿပီး လမ်က္ႏွာျပင္ေပၚက ခ်ိဳမ္း၀ွမ္းတစ္ခုရဲ႕ အမည္နာမကုိလည္း (သူ႕ကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔) အဗီဆီနာလုိ႔ အမည္ေပးထားပါတယ္။

    ေဆးေက်ာင္းသားေတြ၊ ေဆးပညာနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့နယ္ပယ္ကသူေတြဟာ ဒီ ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္ႀကီးရဲ႕ အ၀အေၾကာင္းနဲ႔ သူရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ကုိ ေလ့လာ သင့္ပါတယ္။ ဒြိတၱ၀ါဒ (အဆိုးအေကာင္း ဆန္႔က်င္ဘက္တို႔ ဒြန္တဲြ ေနသည္ဟူေသာ သေဘာတရား) နဲ႔ ပက္သက္ၿပီး သူေျပာခဲ့တာေတြကုိ လည္း နားေထာင္သင့္ပါတယ္။

  • အစၥလာမ္ သာသနာ၊ အျခားဘာသာမ်ား ႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ

    မတ္လ ၉ ၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    ကမာၻ႕တလႊား မြတ္စလင္မ်ား က႑

      Flag_of_the_Philippines.svg

    ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရိွ တစ္ဆူရွင္၀ါဒမ်ားအနက္ အစၥလာမ္သည္ ေရွးအက်ဆံုးသာသနာအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။ ပါးရွန္းပင္လယ္ေကြ႕ ႏွင့္ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းမွ မြတ္စ္လင္မ္ ကုန္သည္မ်ားသည္ ၁၄ ရာစုႏွစ္တြင္ ဖိလစ္ပိုင္သို႕ ေရာက္ရိွခဲ့ၾကသည္။ ၄င္းေနာက္ မေလးကၽြန္းဆြယ္ရိွ မြတ္စ္လင္မ္ေစာ္ဘြား ႏိုင္ငံအသီးသီးမွ ၄င္းတို႕၏ေနာက္ မ်ဳိးဆက္မ်ားက ေရာက္လာၾကသည္။ အေမရိကန္အစိုးရဌာနမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာအရ ဖိလစ္ပိုင္၌ မြတ္စ္လင္မ္ လူဦးေရမွာ ၅ % မွ ၉ % အတြင္း ရိွသည္။ လူမ်ားစုမွာ ရိုမန္ကက္သလစ္ ခရစ္ယာန္၊ ခရစ္ယာန္ ပရိုတက္စတင့္ ဂိုဏ္း၀င္ တိုင္းရင္းမ်ဳိးႏြယ္စုအခ်ဳိ႕၊ ဘာသာမဲ့၊ ဗုဒၶဘာသာ ႏွင့္ သက္မဲ့အရာ/သဘာ၀/နတ္ဘုရားတို႕ကိုကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

    သမိုင္းေၾကာင္း

    ခရစ္ ၁၃၈၀ ခုႏွစ္တြင္ အာေရဗ် ကုန္သည္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ကရီးမုလ္ မခ္ဆူးမ္ သည္ စုလူးကၽြန္းစု ႏွင့္ (ယခု) ဖိလစ္ပိုင္ရိွ ဂ်ဳိလိုသို႕ ပထမဦးဆံုး ေရာက္ရိွသည္။   ကုန္သြယ္ကူးသန္းမႈျပဳယင္း ေဒသတြင္း၌ အစၥလာမ္သာသနာအား ျဖန္႕ခ်ိခဲ့သည္။ ၁၃၉၀ ခုႏွစ္တြင္ မင္နန္းကဘိုး၏ မင္းသား ရာဂ်ာ ဘာကင္းဒါး ႏွင့္ အဖြဲ႕သားမ်ားက ကၽြန္းေဒသမ်ားေပၚ အစၥလာမ္ေဒသနာ အေၾကာင္း ေဟာေျပာပို႕ခ်ၾကသည္။ မင္ဒါေနာမွ Simunul ၌ရိွေသာ ရိႈင္းခ္ ကရီးမုလ္ မခ္ဆူးမ္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္သည္ ၁၄ ရာစုကတည္းက ဖိလစ္ပိုင္ကၽြန္းစုမ်ားအတြင္းတည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ပထမဦးဆံုး ဗလီ၀တ္ေက်ာင္း ျဖစ္သည္။ အာေရဗ်သာသနာျပဳ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ မေလးရွားႏွင့္အင္ဒိုနီးရွားသို႕ ခရီးဆန္႕ၿပီး အေျခခ်လာရာမွ ဖိလစ္ပိုင္ရိွ အစၥလာမ္သာသနာကို ပိုမို ခိုင္မာသြားေစခဲ့သည္။ အေျခခ်အုပ္စုအသီးသီးကို ဒါတု၊ ရာဂ်ာ၊ စုလ္တာန္ ဟု ေခၚဆိုၾကသည့္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးစီက အုပ္ခ်ဳပ္သည္။  ဖိလစ္ပိုင္ကၽြန္းစုမ်ားအတြင္း Maguindanao ေစာ္ဘြားနယ္၊ စုလူးေစာ္ဘြားနယ္၊ Lanao ေစာ္ဘြားနယ္ စသည့္ အစၥလာမ့္ျပည္နယ္မ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ ဖိလစ္ပိုင္ ကၽြန္းဆြယ္ေတာင္ပိုင္းရိွ အျခားေဒသမ်ားသည္လည္း ထုိနည္းႏွင္ျဖစ္လာသည္။

    Marawi_City

    ရာစုႏွစ္တစ္ခုအတြင္း သစ္ပင္၊ ေတာေတာင္၊ ေနလတို႕အားကိုးကြယ္ေနသည့္ လူမ်ားရိွၾကရာ ဖိလစ္ပိုင္ကၽြန္းဆြယ္ေတာင္ဖ်ားစြန္းရိွ Sulu ကၽြန္းငယ္မ်ားအထိတိုင္ အစၥလာမ္သာသနာ ေရာက္ရိွသည္။ ထိုေဒသခံအားလံုးသည္ အစၥလာမ္သာသနာကို ႏွစ္သက္စြာကူးေျပာင္း သက္၀င္လုိက္ၾကၿပီး သမိုင္းသစ္တစ္ရပ္ စတင္ခဲ့သည္။ ၁၅ ရာစုေရာက္ေသာ္ ဖိလစ္ပိုင္ကၽြန္းဆြယ္ေျမာက္ပိုင္းရိွ Luzon ေဒသထက္၀က္သည္ လည္းေကာင္း၊ ေတာင္ပိုင္းရိွ Mindanao ကၽြန္းစုမ်ားသည္ လည္းေကာင္း ေဘာ္နီယို ေစာ္ဘြားနယ္၏  လက္ေအာက္ခံ အျဖစ္ေနထိုင္ လိုက္ၾကၿပီး ေတာင္ပိုင္းေဒသမွ တစ္အံုတစ္က်င္းေသာသူမ်ားသည္ အစၥလာမ္သို႕ ကူးေျပာင္းခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ အစၥလာမ္ကို ခါးသည္းဆန္႕က်င္ေသာ ရာဂ်ာမ်ား၊ ဒါတြတ္မ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဟိႏၵဴ-ဗုဒၶ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတို႕က Visayas ေဒသမ်ားကို လႊမ္းမိုးထားၾကသည္။ မုန္းတီးရသည့္ အေၾကာင္းရင္း တစ္ရပ္မွာ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးရာကပ္ေဘးေၾကာင့္ Mindanao ေဒသတြင္ မြတ္စ္လင္မ္ဓါးျပမ်ားေပၚထြက္လာၿပီး တုိက္ခိုက္ လုယက္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္တန္ရာ၏။  ယင္းသို႕ မၾကာခဏတိုက္ခိုက္ရာ၌ Visaya ေဒသခံမ်ားသည္ ခုခံကာကြယ္ေရးနည္း တစ္ခုျဖင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့သျဖင့္ ဓားျပမ်ားမွာ ေကာင္းစြာ ဒုကၡေပး၍ မရခဲ့ၾကေခ်။ ယင္းတိုက္ခိုက္ေရးနည္းလမ္းမွာ ယေန႕ေခတ္တြင္ Cebu ဟု အမည္တြင္ေနသည္။

    ၁၅ ရာစုႏွစ္၌ အစၥလာမ္သည္ စုလူးကၽြန္းဆြယ္၌ အေျခခိုင္သြားၿပီး ၄င္းမွ မင္ဒါေနာအထိ ပ်ံ႕ႏွံ႕သည္။ ၁၅၆၅ ခုႏွစ္တြင္ မနီလာနယ္ပယ္သို႕ ေရာက္ရိွလာရာ ယင္းေဒသသားတို႕မွ  ဆန္႕က်င္မႈ မရိွသေလာက္သာ ျဖစ္ခဲ့သည္။

    ( စပိန္ဘာသာစကား Moors မွဆင္းသက္လာေသာ ) မိုရို ဟူသည္ ဖိလစ္ပိုင္လူမ်ဳိး မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ႏွင့္ မင္ဒါေနာမွ တိုင္းရင္းမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားကို စပိန္ႏိုင္ငံသားမ်ားက အစဥ္တစိုက္ ေခၚဆိုသံုးႏႈန္းသည့္ ေ၀ါဟာရျဖစ္သည္။ မိုရိုတို႕သည္ “ ဘန္ဆာမိုရို ” အမည္ျဖင့္ မင္ဒါေနာ၌ (စပိန္ကိုလုိနီနယ္မွ ကင္းလြတ္ရာ) သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ အစၥလာမ့္ျပည္နယ္ ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။ Bangsamoro ဟူေသာေ၀ါဟာရမွာ ျပည္နယ္၊ ႏိုင္ငံ အဓိပၸါယ္ရသည့္ ေရွးေဟာင္းမေလးစကား – ဘန္ဆာ ႏွင့္ စပိန္စကား – မိုရို တို႕ကို ေပါင္းစပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေက်ာ္ၾကားေသာ မုိရိုေတာ္လွန္ေရးသည္ ဖိလစ္ပိုင္- အေမရိကန္စစ္ပြဲကာလအတြင္း  ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ဖိလစ္ပိုင္ေဒသတြင္းရိွ ပဋိပကၡမ်ား ႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးမွာ ကိုလိုနီေခတ္ မတိုင္မီမွ ယေန႕တိုင္ေအာင္ ျဖစ္ပြားေနရသည္။

    မင္ဒါေနာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား

    Kaum_Purnah_Mosque

    မင္ဒါေနာမြတ္စလင္မ္တို႕၏ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ – ARMM သည္ ဖိလစ္ပိုင္၏နယ္ေျမ ျဖစ္သည္။ မြတ္စ္လင္မ္ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ေသာ Basilan ( Isabela ၿမိဳ႕မွအပ)၊ Lanao del Sur၊ Maguindanao၊ Sulu ၊ Tawi-Tawi  ႏွင့္ Marawi ရိွ အစၥလာမ့္ၿမိဳ႕ေတာ္ တို႕အား ေပါင္းစုထားသည့္ – ကိုယ္ပိုင္အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ တစ္ခုတည္းေသာ နယ္ေျမ ျဖစ္သည္။ ယင္းေဒသႀကီး၏ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ကိုတာဘာတို ၌ရိွေသာ္လည္း ယင္းအစိုးရ၏အာဏာသက္ေရာက္မႈမွ ကင္းကြာလ်က္ရိွသည္။

    ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံလူဦးေရစုစုေပါင္း၏ ၅ % မွ ၁၀ % ( ခန္႕မွန္းေျခ ငါးသန္းမွဆယ္သန္း) အထိမွာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ မင္ဒါေနာကၽြန္း၏လူဦးေရ ၂၀ % ( ၂၅ သန္းအနက္ ခန္႕မွန္းေျခ ငါးသန္းခန္႕) ရိွမည္ဟု ခန္႕မွန္းသံုးသပ္ထားသည္။

     

    ဖိလစ္ပိုင္ရိွ ဘာသာတရားမ်ား

    255px-ReligionPhilippines
    ဖိလစ္ပိုင္ ႏိုင္ငံ ၌ ခရစ္ယ်ာန္ဘာသာဝင္ (အျပာ) ႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ (အစိမ္း) တို႔ ျပန္႔ႏွံေနထိုင္ပံု ျပေျမပံု

    ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရွိဘာသာတရားမ်ားကိုေလ့လာလွ်င္ အယူ၀ါဒေပါင္းစံုကို ေတြ႕ရသည္။   Members Church of God International ၊ Iglesia ni Cristo ၊ Aglipayans၊ ကက္သလစ္ ၊ ပရိုတက္စတင့္ ၊ မြတ္စ္လင္မ္ ၊ ဗုဒၶ ၊ ဘာသာမဲ့ ၊ သက္မဲ့ကိုးကြယ္သူ ၊ ဒိဌိ ၊ ဟိႏၵဴ အစရိွသျဖင့္ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ၾကသည္။ ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ သက္ဆိုင္ရာအသိုင္းအ၀ိုင္း၏ အသက္ေသြးေၾကာမ်ားသဖြယ္ တည္ရိွေနသည္။

    ခရစ္ယာန္ႏွင့္အစၥလာမ္၏ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အယူအဆသည္ ေရွးေဟာင္းအယူအဆႏွင့္ ထံုးတမ္း ဓေလ့မ်ားအေပၚ ပို၍ ၾသဇာေညာင္းရကား ေျမာက္မ်ားစြာေသာ သူတို႕သည္ ဤဘာသာႀကီး ႏွစ္ရပ္အတြင္းသို႕ စုၿပံဳေရာက္ ရိွလာခဲ့ၾကသည္။ ေရွးရိုးစြဲ၀ါဒျပႆနာမ်ား၊ စုန္းကေ၀ကိစၥမ်ား၊ အာဏာရွင္စံနစ္မ်ားေၾကာင့္ ဖိလစ္ပိုင္ျပည္သူတို႕က ဘာသာ ကူးေျပာင္းေရး၌ ပို၍ စိတ္၀င္စားလာၾကသည္။ ၀ါဒဆိုင္ရာ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ျခင္းမ်ား ရိွၾကေသာ္လည္း ေယဘူယ်အားျဖင့္ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈ၌ တင္းၾကပ္ ခ်ဳပ္ျခယ္ျခင္း ႏွင့္ အစြန္းေရာက္ျခင္းတို႕မွာ အလြန္နည္းပါးေပသည္။

    ေဒသခံတို႕၏ ေရွးရိုးရာကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈမ်ား

    ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ၌ ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္မီ ကာလမ်ားအတြင္း သက္မဲ့အရာမ်ား ကိုးကြယ္သည့္ အစဥ္အလာမွာ က်ယ္ျပန္႕စြာရိွခဲ့သည္။ ယေန႕ေသာ္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတြင္ ကက္သလစ္ ခရစ္ယာန္တို႕က အမ်ားစုျဖစ္ေနၿပီး၊ ေရွးရိုးရာကိုးကြယ္သူ ေဒသခံမ်ားမွာ လက္တစ္ဆုပ္စာမွ်သာ က်န္ရိွေနသည္။ ၄င္းသည္ အယူ၀ါဒႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ဳိးစံုေရာေထြး စုစည္းမႈျဖစ္ကာ  နတ္မ်ား ႏွင့္ မျမင္ရသည့္အရာမ်ားက အေကာင္းအဆိုးႏွစ္မ်ဳိးျဖင့္ သဘာ၀တရားအား ထိန္းခ်ဳပ္ထားၾကသည္ဟု အယူရိွ၍ သဘာ၀တရားကို ကိုးကြယ္ျခင္းျဖင့္သာ ၄င္းတို႕အား ေလးျမတ္ ကိုင္းရိႈင္းရာေရာက္သည္ဟု ခံယူၾကသည္။ ၄င္းနတ္ဘုရားမ်ားကို diwata မ်ားဟုေခၚဆိုၾကၿပီး ဟိႏၵဴ၀ါဒ စကား ေဒ၀တာ ႏွင့္ဆက္စပ္မႈ ရိွေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ရုပ္ထုမ်ဳိးစံုကို ေဒသအႏွံ႕အျပားရိွ ၄င္းတို႕ထံ၌ ျမင္ႏိုင္သည္။ အခ်ဳိ႕အုပ္စုမ်ားက စုန္းကေ၀၊ ဖုတ္ေကာင္၊ ေျမြနဂါး စသည္ျဖင့္ ကိုးကြယ္ၾကသည္။ ႏိုင္ငံလူဦးေရအရ ၁ % မွ်သာရိွေသာ္လည္း  စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ပညာေရး၊ အႏုပညာနယ္ပယ္ရိွ ေခတ္ဆန္ေသာဖိလစ္ပိုင္မ်ားအတြင္း၌ပင္ ယေန႕တိုင္ေအာင္ အျမစ္တြယ္ဆဲျဖစ္သည္။

    ဘဟာအီမ်ား

    ဘဟာအီအယူ၀ါဒသည္ ဖိလစ္ပိုင္တြင္ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္မွ စတင္သည္။ ၄င္းတို႕သည္ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရးလႈပ္ရွားမႈကို အတက္ၾကြဆံုး ေဆာင္ရြက္ေန သူမ်ားျဖစ္သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ၊ ကမာၻ႕ခရစ္ယာန္စြယ္စံုက်မ္း၌ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတြင္ ဘဟာအီဦးေရ ၂၄၇၅၀၀ ဦးရိွမည္ဟု ခန္႕မွန္းေဖာ္ျပထားသည္။

     ခရစ္ယာန္ဘာသာ

    ၁၅၂၁ ခုႏွစ္၊ ဖာဒီနန္ မဂ်ဲလင္း ေရာက္လာသည္မွအစျပဳ၍ ဖိလစ္ပိုင္ေျမ၌ ခရစ္ယာန္အယူ၀ါဒ စတင္သည္။ ၁၆ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဖိလစ္ပိုင္ကၽြန္းဆြယ္ကို စပိန္ပိုင္နက္ အျဖစ္ေၾကျငာၿပီးေနာက္ စစ္တပ္မ်ားႏွင့္ သာသနာျပဳမ်ား၀င္ေရာက္ကာ မ်ဳိးေစ့ခ်ခဲ့ၾကသည္။ စပိန္ကိုလိုနီ ဘ၀ေရာက္စဥ္ ကာလရွည္တစ္ေလွ်ာက္လံုး စပိန္ႏွင့္အေမရိကန္တို႕မွ သာသနာျပဳ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအားျဖင့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕အာရွတြင္  ပထမဆံုးႏွင့္ခရစ္ယာန္ဦးေရ အမ်ားဆံုး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံလူဦးေရ၏ ၉၂.၅ % မွာ ခရစ္ယာန္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ခရစ္ယာန္အုပ္စုမ်ဳိးစံု ရိွသည့္အနက္ ရိုမန္ကက္သလစ္မ်ားမွာ ၈၀ % ရိွသည္။ ခ်ာ့ခ်္ဘုရားေက်ာင္းႏွင့္ဘာသာေရးအဖြဲ႕ အလြန္မ်ားျပားလွသည္။ ဖိလစ္ပိုင္၌ ခရစၥမတ္ ကာလကို စက္တင္ဘာလမွ စတင္သည္။

    ဂ်ဴး ဘာသာ

    ၁၅၉၀ ခုႏွစ္မ်ားကတည္းက ဂ်ဴးတို႕သည္ ဖိလစ္ပိုင္သို႕ ေရာက္ႏွင့္ခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္အထိ ဂ်ဴးတို႕မွာ လူဦးေရ ၅၀၀ ထက္ မပိုခဲ့ေခ်။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္မူ မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္တစ္ခုတည္း၌ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ရိွၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားၾကသည္။ ဂ်ဴးဘာသာသို႕ ကူးေျပာင္းသူမ်ားလည္း အထိုက္အေလ်ာက္ရိွေနသည္။

    ဟိႏၵဴဘာသာ

    ယေန႕ကာလ၌ ဟိႏၵဴ၀ါဒသည္ ဖိလစ္ပိုင္အိႏိၵယအသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားအတြင္း အလြန္းနည္းပါးလာသည္။ တိဗက္၊ သီရိလကၤာ၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႕၌ ေတြ႕ရေသာ  ေထရ၀ါဒ ႏွင့္ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာမွာ ဟိႏၵဴ၀ါဒႏွင့္တူဆင္နီးစပ္သည္။ ဟိႏၵဴ ႏွင့္ မဟာယနဗုဒၶ၀ါဒ ႏွစ္မ်ဳိးမွာ ဖိလစ္ပိုင္တြင္ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ တည္ရိွခဲ့ၾကသည္။ ေျမာက္မ်ားလွစြာေသာ ဖိလစ္ပိုင္ ပုရာဏ္က်မ္း အတတ္မွာ ဟိႏၵဴမွ ဆင္းသက္ေပါက္ဖြားလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ဟိႏၵဴဘာသာႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈသည္ ၄ ရာစုမွ ၁၄ ရာစုအတြင္း အိႏိၵျပည္ေတာင္ပိုင္းမွ အေရွ႕ေတာင္အာရွသို႕ ေရာက္ရိွခ်ိန္၌ ဖိလစ္ပိုင္သို႕ ေရာက္ခဲ့သည္။ သီရိ၀ိဇယႏွင့္မဟာယန အင္ပါယာ (ယခု မေလးရွားႏွင့္အင္ဒိုနီးရွား) က ဖိလစ္ပိုင္ကၽြန္းေဒသမ်ားထံ ဟိႏၵဴႏွင့္ဗုဒၶ၀ါဒ ထည့္သြင္းေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    ဗုဒၶဘာသာ

    ဖိလစ္ပိုင္ဓေလ့ထံုးတမ္း၌ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕၏ ၾသဇာႀကီးမားမႈရိွ၏။ လူဦးေရတိုးပြားေစျခင္းျဖင့္ ဖိလစ္ပိုင္၌ ဗုဒၶ၀ါဒ အလ်င္အျမန္ ႀကီးထြားလာသည္။ ဖိလစ္ပိုင္သားတရုတ္၊ တရုတ္လူမ်ဳိးမ်ား၊ ဂ်ပန္၊ အိႏိၵယ၊ ကိုးရီးယား၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြင္း ဗုဒၶဘာသာကို အမ်ားဆံုးေတြ႕ရသည္။ ဗုဒၶ၀ါဒဂိုဏ္း ၃ မ်ဳိးလံုး၏ ဘုရားေက်ာင္းကန္ အမ်ားအျပား ဖိလစ္ပိုင္၌ ရိွေနပါသည္။

    ဘာသာမဲ့မ်ား

    မည္သည့္ဘာသာတရားကိုမွ လက္မခံသည့္ဘာသာမဲ့မ်ားသည္ ႏိုင္ငံလူဦးေရအားလံုး၏ ၁၁ % ထိရိွေၾကာင္း Dentsu Communication Institute Inc., ဂ်ပန္သုေတသနဌာန တစ္ခုမွ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ဘာသာေရး ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး

    ဖိလစ္ပိုင္၏ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ၌ ဤသို႕ ထည့္သြင္းထားသည္။

    –  အယူ၀ါဒ ႏွင့္ နယ္ပယ္ကြဲျပားမႈကို တန္ဖိုးထားရမည္ ( အခန္း ၂ ၊ အပိုဒ္ ၆ )
    –  ဘာသာတစ္ခုခုကိုဘက္လုိက္ၿပီး ဥပေဒျပဳခြင့္ မရိွ။ လြတ္လပ္စြာ က်င့္သံုးမႈအား တားျမစ္ကန္႕သတ္ခြင့္ မရိွ ။ ဘာသာတရားဆိုင္ရာ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ခံယူက်င့္သံုးျခင္းအား ထာ၀ရ ခြင့္ျပဳရမည္။ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈႏွင့္ဘက္လိုက္မႈ မျပဳရ ( အခန္း ၃ ၊ အပိုဒ္ ၅ )

    အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံသည္ ဘာသာတရားမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ မတရားျပဳျခင္း/ျပဳေစျခင္း မရိွဘဲ ၊ မိမိျပဌာန္းသည့္ဥပေဒအတိုင္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွသည္။

    Ref:wiki

  • 7Day News သူရဲေကာင္းဆုရွင္ အျဖစ္ ဦးေဌးႏိုင္ ခ်ီးျမွင့္ျခင္းခံရ

    သတင္းႏွင့္ ဓါတ္ပံု 7Day News

    ko Htay Naing

    ၂၀၁၂ခုႏွစ္အတြက္ 7Day News သူရဲေကာင္းဆုရွင္ 7Day News Hero လူပုဂၢဳိလ္သုံးဦးႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုအား ဂ်ာနယ္(၁၁)ႏွစ္ျပည့္ ႏွစ္ပတ္လည္အခမ္းအနားတြင္ ေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ (၁၀)ႏွစ္ျပည့္ႏွစ္ပတ္လည္အခမ္းအနားတြင္လည္း ၂၀၁၁ခုႏွစ္အတြက္ လူပုဂၢဳိလ္သုံးဦးႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ခုအား Hero ဆုေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္ခဲ့သည္။

    7Day News Hero ဆုရွင္
    ဦးေဌးႏိုင္
    လက္ေထာက္စက္ေခါင္းေမာင္း

    ခုတ္ေမာင္းလာသည့္ မီးရထားအားေၾကာက္လန္႔ကာ ေခ်ာင္းကူးတံတား ရထားသံလမ္းေပၚ စံုရပ္ေနေသာ ေျမအဖြားႏွစ္ဦးအား ရထားႏွင့္ တိုက္လုဆဲဆဲတြင္ စက္ေခါင္းေပၚမွ ခုန္ခ်ကာ သက္စြန္႔စံဖ်ားကယ္တင္ခဲ့သူျဖစ္ သည္။

    ၂၀၁၂ ဧၿပီ ၁၁ရက္က ရန္ကုန္-ေမာ္လၿမိဳင္(အစုန္ရထား) အမွတ္ ၁၇၆ ကိုေမာင္းႏွင္လာစဥ္ ဒါးပိန္ဘူတာအ၀င္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အက္ရွင္ကားဆန္ဆန္ ကယ္တင္မႈတစ္ခုျဖစ္သည္။

    အသက္ ၆၂ ႏွစ္အရြယ္အဘြားျဖစ္သူႏွင့္ အသက္ ၈ ႏွစ္အရြယ္ေျမးျဖစ္သူတို႔ရထားလမ္းျဖတ္ကူးစဥ္ ေရွ႕တည့္ တည့္မွေမာင္းႏွင္ လာေသာရထားကုိေတြ႕ၿပီးေၾကာက္လန္႔ကာေရာက္သည့္ေနရာမွာပင္စံုရပ္ေနခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ သည္။ စက္ေခါင္းေမာင္းက အေရးေပၚ ဘရိတ္ကိုသံုးလိုက္ေသာ္လည္း လံုး၀ရပ္တန္႔ႏိုင္ျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္သျဖင့္ ဦးေဌးႏိုင္သည္ တစ္နာရီခုနစ္မုိင္ႏႈန္းေမာင္းႏွင္အားရွိေနေသးသည့္ စက္ေခါင္းေပၚမ ွခုန္ခ်ေျပးဆင္းၿပီး ေျမးအဘြားႏွစ္ဦးကို တြန္းထုတ္ ဖယ္ရွားလိုက္သည္။ ထိုအခါ ၃ ဦးစလံုး ရထားလမ္းတံတားေပၚမွ ေခ်ာင္းထဲသို႔ျပဳတ္က်သြားခဲ့ၿပီး အသက္ေဘးမွလြတ္ေျမာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အသက္ကိုစြန္႔၍ ေျမးအဘြားႏွစ္ဦး၏အသက္ကို ကယ္တင္ခဲ့ေသာ ထိုလက္ေထာက္စက္ေခါင္းေမာင္း၏ သူရဲေကာင္း စိတ္ဓာတ္ကို အခင္းသားျမင္ေတြ႕ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ 7 Day News အယ္ဒီတာအဖြဲ႕က လက္ေထာက္စက္ ေခါင္းေမာင္း ဦးေဌးႏိုင္အား 7Day News Hero အျဖစ္သူရဲေကာင္းဆုေပးအပ္ရန္ု ေရြးခ်ယ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

    ကုိေဌးႏုိင္အား ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတရုံး ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္ခဲ့သည္။

    =========================
    “ကြၽန္ေတာ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ တစ္ေယာက္ပါ။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္ဘာသာ၊ ဘယ္လူမ်ဳိးရယ္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ လူရယ္လို႔ျဖစ္လာရင္ ကယ္တင္ထုိက္သူကို ကယ္တင္ရမယ္ေလ။ ကြၽန္ေတာ့္ အေနအထားအရလည္း တာ၀န္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ေနတယ္ေလ။ ကြၽန္ေတာ္ကယ္တင္လို႔ ရႏိုင္မယ့္ အရည္အခ်င္းမွာ ကြၽန္ေတာ္မကယ္တင္ဘူး ဆိုရင္ လူသားမဆန္တဲ့သူ ျဖစ္သြားမယ္။ ”
    (ကိုေဌးႏိုင္)
    Weekly Eleven ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခ်က္မွ  ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္

    ေျမးအဘြားႏွစ္ဦးအား အသက္စြန္႔ ကယ္တင္ခဲ့ေသာ စက္ေခါင္းမွဴး လက္ေထာက္ဦးေဌးႏိုင္

    ကိုေဌးႏိုုင္အေၾကာင္း ဆက္စပ္ပိုစ္မ်ား ဖတ္လိုလ်င္ =>http://www.m-mediagroup.com/news/tag/uhtaynaing

  • အရိွန္ျမင့္လာတဲ့ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရး အေပၚ ျပည္သူတဦးရဲ႕ အျမင္

    အရိွန္ျမင့္လာတဲ့ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရး အေပၚ ျပည္သူတဦးရဲ႕ အျမင္

    မတ္လ ၇ရက္၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    သတင္း- ပသီေဆာင္းနွင္းမွံဳ

    အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရး တရားပြဲေဟာေျပာပြဲမ်ား၊ စာရြတ္စာတမ္းမ်ား၊ စာအုပ္မ်ား၊ တရားပြဲ DVD အေခြမ်ားကို လက္ကမ္းေ၀ျဖန္႔ေဝၿခင္းမ်ားကို လြန္ခဲ့သည့္ လမ်ားက ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္အခ်ိဳ႕ျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ရာမွာ ယခုအခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ အနီးတ၀ိုက္ ေၿမနီကုန္း၊ ပန္းဘဲတန္း၊ ပုဇြန္ေတာင္၊ လိႈင္သာယာ စသည့္ ၿမိဳ႔နယ္မ်ားတြင္ပါ တရားဝင္ျပဳလုပ္ခြင့္ ရသည့္ အလားေပၚေပၚထင္ထင္ ၿပဳလုပ္လာေနသည္ ကိုေတြ႔ျမင္ရပါသည္။ အဆိုပါ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ႕မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အၿငိမ္းစား ဆည္ေၿမာင္းဦးစီးမွဴး အထက္တန္းေရွ ႔ေန တစ္ဦးၿဖစ္ေသာ ဆရာဦးၿမသန္း၏ အျမင္ကို M-Media မွ ဆက္သြယ္ေမးၿမန္းခဲ့ပါသည္။

    P6040007
    အၿငိမ္းစား ဆည္ေၿမာင္းဦးစီးမွဴး အထက္တန္းေရွ ႔ေန ဆရာဦးၿမသန္း

    ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မွဳတဲ့ အိႏၵိယနုိင္ငံ နီေပါမွာ ဗုဒၶ အရင္ရွိခဲ့တဲ့ ဟိႏၵဴဘာသာ၊ ဂ်ိန္းဘာသာ ဆုိတဲ့ အယူ၀ါဒေတြၾကားထဲက ေပၚေပါက္လာတဲ့ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ့ဲ့ သာသနာကို လက္ခံလာေအာင္ ဗုဒၶက နူးညံ့တဲ့နုလံုးသားနဲ႔ သိမ္းသြင္းခဲ့တယ္။ သူဟာ ဘယ္သူ႔ကိုမွ အၾကမ္းဖက္ၿပီး သူ႔သာသနာ ၾကီးထြားေအာင္ၿမင္ေအာင္ လုိ႔ဆိုၿပီး ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ …. ေတြရဲ့ ဘုရားေက်ာင္းေတြကိုလည္း မဖ်က္စီးဘူး၊ ဖ်က္စီးဖုိ႔လည္း လံွဳ ႔ေဆာ္တဲ့ တရားေတြ မေဟာခဲ့ဖူးဘူး။ ဗုဒၶရဲ့သားေတာ္ေတြၿဖစ္တဲ့ တကယ့္ သံဃာေတာ္ အစစ္အမွန္ေတြက ဒီလုိမ်ိဳးမလုပ္ဘူး။ သူတို႔မွာ ၀တ္နည္းဆုိတာ ရွိတယ္။ ဗုဒၶရဲ့ တရားေတာ္ေတြကို ဥပကၡာၿပဳၿပီး၊ ဗုဒၶ အလုိက် မဟုတ္တဲ့ ဗုဒၶနဲ႔ ဆန္႔က်င္စြာ လုပ္ေနတဲ့ ဆရာေတာ္ အနည္းစုဟာ အခုလို တစ္ဘာသာနဲ႔ တစ္ဘာသာ ညီညြတ္ေရးကို ကြဲၿပားေစတဲ့ လုပ္ရပ္မ်ားကို မလုပ္သင့္ပါဘူး။

    ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ေတြလုိ႔ အမည္ခံထားၿပီး ေဟာေၿပာေနတာေတြမွာ ရိုးရိုးသားသား အရွိတရားကိုေဟာေနတာမဟုတ္ဘူး။ ဥပမာ – အလႅာဟ္ဆိုတဲ့ မၿမင္ရတဲ့အရွင္ကို ကိုးကြယ္ေနၾကတယ္ ဆုိၿပီးေၿပာ၊ ဒါမွန္တယ္ လက္ခံတယ္။ ၾကိဳက္တဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြကို ေမး မၿမင္ရေသာ အရွင္ကို ကိုးကြယ္ေနၾကတာ ေတြပဲ။ ဒီလုိမ်ိဳး တစ္ဖတ္က ေ၀ဖန္တရားေဟာရင္ အၿငင္းပြားစရာ မရွိပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ကိုးကြယ္ရာ အရွင္ နွင့္ တမန္ေတာ္ၿမတ္ေတြကို “အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ကူသာ ေစာင့္ေရွာက္ရာ – ဖတ္ၿဖစ္ေအာင္ ဖတ္ပါ” ဆုိတဲ့ စာအုပ္ေတြမွာလုိ လြန္လြန္က်ဴးက်ဴး မဟုတ္တရုတ္ ေရးသားၿပီး ေစာ္ကားတာမ်ိဳးေတြ မလုပ္သင့္ပါဘူး။

    P6020003

    “သမၼတၾကီး အပါအ၀င္ သာသနာေရးရာ ၀န္ၾကီးေတြဟာ ဘာသာအားလံုးရဲ့ က်မ္းစာမူရင္းေတြကို ဖတ္ထား သိထားသင့္ပါတယ္။ သာသနာေရး၀န္ၾကီး ဌာနမွရွိတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြကိုယ္တုိင္က သိထားၿပီးသားဆုိရင္ မဟုတ္တမ္းတရားေတြ ေၿပာတာေတြနွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သူတုိ႔သာသနာက ဒီလုိမဟုတ္ဘူး၊ မဟုတ္တာေတြမေၿပာနဲ႔ မေရးနဲ႔ သူတို႔သာသနာမွာ ဒါေတြမရွိဘူး လုပ္ၾကံမေၿပာၾကနဲ႔ အၿခားသာသနာကုိ ညွိဳးႏြမ္းေအာင္ မလုပ္ၾကပါနဲ႔လို႔ တားဆီသင့္ပါတယ္။”

    “ဟိုးတေလာက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရပ္ကြက္မွာ သဃၤန္း၀တ္ ဘုန္းၾကီးတစ္ပါးက လမ္းထဲကို၀င္လာတယ္ လမ္းထိပ္ အ၀မွာကတည္းက ေလွ်ာက္လာတဲ့လမ္းတေလွ်ာက္ ေခါင္းပ၀ါၿခံဳ ထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ထီးနဲ႔လုိက္ရိုက္တယ္ ၊ ထီးနဲ႔လုိက္ရမ္းတယ္ ၿပီးေတာ့ မုတ္ဆိတ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့သူေတြကို ယုတ္ယုတ္မာမာဆဲတယ္ ၿပီးေတာ့“ မင္းတုိ႔အားလံုး ေသကုန္မယ္၊ သတိထားၿပီး ေနၾက”လို႕ေၿပာတယ္။အဲဒီမွာ လမ္းထဲမွာ ရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကပါ ၀ိုင္းၿပီး ရပ္ကြက္မွာ ၿပႆနာအၿဖစ္မခံႏိုင္ဘူး ဆိုၿပီး ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဆီ ပို႔လိုက္တယ္။ရဲစခန္းကိုလည္း တိုင္တယ္။အဲဒီကေန သံဃာနယက အဖြဲ႔ ဆီအပ္တယ္။ အဲဒီမွာ ဘာေတြေမးၿပီး ဘာေတြေၿပာလုိက္လဲ ဆိုတာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တု႔ိမသိဘူး။ ေနာက္လႊတ္ေပးလုိက္တယ္လို႔ ၾကားတယ္။”

    “သမၼတၾကီး အေနနဲ႔ ၿပည္သူလူထု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ သတင္းစာေတြ ေရဒီယိုေတြ ရုပ္ၿမင္သံၾကားေတြ ကေနတဆင့္ အၿခားဘာသာ သာသနာေတြကို မေစာ္ကားၾကနဲ႔ မဖိနိပ္ၾကနဲ႔ ဘာသာေပါင္းစံု ညီညြတ္ေရးကို ပ်က္ၿပားေအာင္ ၿပဳလုပ္သူကို အေရးယူမယ္လုိ႔ မိန္႔ခြြန္းေၿပာလုိက္မယ္ ဆုိရင္ တစ္ယူသန္ အစြန္းေရာက္သူေတြက ဘယ္လုပ္ရဲေတာ့မလဲ၊ အစိုးရရဲ့ မ်က္စိ၊ နားေတြက အင္မတန္ က်ယ္ၿပန္႔ပါတယ္။ ဆူပူသူေတြကို ဖမ္းလုိက္တယ္ အေရးယူလုိက္တယ္ ဆုိၿပီး မီဒီယာေတြက တစ္ဆင့္ ၿပလုိက္မယ္ဆုိရင္ အၿခားေနရာေတြကလဲ ထပ္မလုပ္ရဲ့ေတာ့ဘူးေပါ့” ဟု M-Media သို႔ေၿပာၾကားခဲ့သည္။

    အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရး လံႈေဆာ္စာမ်ား

    P6020001

    P6020006

    P6020009

  • လတ္တေလာ မၿငိမ္မသက္မွဳေတြ အေပၚ ေရႊဝါေရာင္ ဆရာေတာ္ ဦးဇင္း ေဂ်ာင္းေဂ်ာင္းရဲ႕ အျမင္

    မတ္လ ၂ရက္၊ ၂၀၁၃
    M-Media

    Ashin Issariya
    ဟိႏၵဴဘာသာဝင္မ်ားရဲ႕ ေဒပါဝါလီေန႔ အခမ္းအနားတြင္ ဦးဇင္းေဂ်ာင္းေဂ်ာင္းအား ဟိႏၵဴေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အတူေတြ႔ရစဥ္
    Photo Credit- Ashin Issariya FB

    ယေန႔ၿဖစ္ေပၚေနတဲ့ မၿငိမ္မသက္မွဳေတြ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆရာေတာ္ဦးကၠဳႆရိယ (ဦးဇင္း ေဂ်ာင္းေဂ်ာင္း)  ရဲ့အၿမင္ကို M-Media မွ သြားေရာက္ေမးၿမန္း ေလွ်ာက္ထား ခဲ့ပါတယ္။

    “ဒီကိစၥေတြ ၿဖစ္ေပၚလာတာဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳ မရွိေသးလုိ႔ၿဖစ္တယ္။ အခုခ်ိန္မွာ မွားတဲ့လူအေပၚလည္း အေရးမယူနုိင္ေသးဘူး။ ဒီကေန႔ မြတ္စလင္ေတြကို လုပ္တာမေၿပာနဲ႔ ဧရာ၀တီတုိင္း မအူပင္ၿမိဳ ႔နယ္ မလက္တုိေက်းရြာမွာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ေတြကိုေတာင္ ဆူပူအၾကမ္းဖက္သူေတြက ၿပန္လုပ္ေနတဲ့ အေနထားမွာရွိတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး တာ၀န္ကုိယူထားတဲ့ရဲကို လုပ္သြားတဲ့လူေတြကိုေတာင္ အခုထိ အေရးမယူေသးပါဘူး။ ၿမန္မာတုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း အခုလုိၿဖစ္ေနတာေတြကိုလည္း ဒီတုိင္းၾကည့္ေနတာလုိ႔ ၿမင္ပါတယ္။

    အၿခားနုိင္ငံေတြမွာ ဒီလုိလုပ္လုိ႔ရလား၊ ဟိုလုိလုပ္လုိ႔ရလားလု႔ိ မေၿပာပါနဲ႔ ဒီနိုင္ငံက ဘာသာေပါင္းစံု မွီတင္းေနထုိင္တဲ့ နုိင္ငံပါ။ တရားဥပေဒေတြရွိၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ၿခင္း နည္းတာကိုေတြ႔ရတယ္။ ဆူပူမွဳေတြမွာ ပါ၀င္တဲ့ သံဃာေတာ္ အနည္းစုဟာ အတုေတြလား အစစ္လား ဆုိတာေၿပာရခက္ပါတယ္။ ဦးဇင္း အေနနဲ႔ ေၿပာခ်င္တာ တစ္ခုကေတာ့ ဆူပူအံုၾကြမွဳေတြကို အေရးယူတာမ်ိဳး မလုပ္ဘူးဆုိရင္ တစ တစ နုိင္ငံနဲ႔ တစ္၀ွမ္း ေရာင့္တက္လာၿပီး ဆူပူအံုၾကြမွဳေတြ ၿဖစ္လာနုိင္ပါတယ္။ ၈၈ တုန္းကလုိ မလႊဲေရွာင္သာလုိ႔ အာဏာၿပန္လည္ လႊဲေၿပာင္းရယူလုိက္ရပါတယ္ ဆုိၿပီး အခုလက္ရွိ အရပ္သားအစိုးရကေန စစ္တပ္က အာဏာရယူၿပီး ေနာက္ေၾကာင္းၿပန္လွည့္ သြားမယ္ဆုိရင္ တုိင္းၿပည္အတြက္ ဘယ္ေလာက္ နွစ္နာလုိက္မလဲ ဆုိတာကို အားလုံးစဥ္းစားၾကဖို႔ လုိပါတယ္” ဟု M-Media သို႔ေၿပာၾကားခဲ့သည္။