ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၇၊ ၂၀၁၇
M-Media
– ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ဒီဇင္ဘာလမွစ၍ လက္နက္ကုိက္ ပဋိပကၡမ်ား အရွိန္ျမင့္လာကတည္းက ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈ၊ လက္နက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္မႈတုိ႔ေၾကာင့္ လူေပါင္း ၇၀၀၀ နီးပါးမွာ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ ထြက္ေျပးရသူမ်ားတြင္ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ထားသူ အမ်ိဳးသမီးက ၂၆၀ ဦး ပါ၀င္သည္။ ထြက္ေျပးသူ အမ်ားစုမွာ လမ္းေဘးမ်ားတြင္ အိပ္စက္ၾကရၿပီး နားခုိစရာေနရာ ရွာမေတြ႕ၾက။ လုိအပ္ခ်က္ကလည္း မ်ားျပားေလသည္။
ေဒသက စစ္မက္ဇုန္ျဖစ္ေနၿပီး၊ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနျခင္း၊ လမ္းေၾကာင္းမ်ား ေဘးကင္းမႈမရွိျခင္းတုိ႔က လုိအပ္ေနသူမ်ားထံ အကူအညီမ်ားေရာက္ရွိရန္ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနသည္။
ေဒသတြင္း လူသားခ်င္းစာနာေထာကထားမႈဆုိင္ရာ မိတ္ဖက္အဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ Health Poverty Action မွတစ္ဆင့္ UNFPA မွာ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ တစ္ကုိယ္ရည္သန္႔ရွင္းေရးပစၥည္းမ်ားကုိ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မ်ား၊ ႏုိက္တုိက္မိခင္မ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕တဲ့သည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားထံသုိ႔ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားကုိ မမႈဘဲ ေပးပုိ႔ခဲ့သည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ားက လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈအပါအ၀င္ အၾကမ္းဖက္ခံရမည့္ အႏၱရာယ္ကုိ ေန႔ေရာညပါ ခံစားေနရသည္။ အႏၱရာယ္ျမင့္မားသည့္ အေျခအေနတြင္ ခုိးကုိးရာေနရာ၊ လံုၿခံဳမႈ၊ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈမရွိဘဲ အညစ္အေၾးစြန္႔ရျခင္း၊ လစဥ္ ဓမၼတာကာလကုိ ရင္ဆုိင္ရျခင္းတုိ႔လည္း ပါ၀င္သည္။
အႏၱရာယ္ရွိေန
ထြက္ေျပးေနရသူမ်ားမွ အခ်ိဳ႕မွာ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားႏွင့္ေ၀းရာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားကို ေရာက္ရွိၾကသည္။ ၎တုိ႔မွာ ေဟာခန္းမႀကီးထဲတြင္ ေရာေႏွာ ေနထုိင္ရၿပီး၊ သံမံသလင္းတြင္ အိပ္စက္ၾကရသည္။
တုိက္ခုိက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာရသည့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ေနထုိင္ေနရသည့္ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ တုိက္ခုိက္မႈက ၎တုိ႔ေနထုိင္ရာစခန္းႏွင့္ နီးလာသည့္အခါတြင္ ထပ္မံထြက္ေျပးရသည္။ အလြန္စုိးရိမ္ေသာကေရာက္စရာ ထုိအေျခအေနတြင္ တစ္ကုိယ္ရည္လံုၿခံဳေရး ကင္းမဲ့မႈ ေပါင္းစပ္လုိက္သည့္အခါ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ မိန္းကေလးငယ္မ်ား အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ခံရရန္ အလားအလာမွာ ပုိမိုျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
“ကုိယ့္ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ေတာထုိင္ရတဲ့အခါတုိင္း၊ ပိတ္စရာ တံခါးမရွိဘဲ အိပ္စက္ရတဲ့အခါတုိင္း အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေလးေတြဟာ ေစာ္ကားခံရမႈကုိ ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကရပါတယ္” ဟု UNFPA ၏ ေျမျပင္တာ၀န္ရွိသူ ေက်ာ္ေ၀ေအာင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၎မွာ ဆာဒြန္ၿမိဳ႕ရွိ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကုိ တစ္ကုိယ္ရည္ သန္႔ရွင္းေရး ပစၥည္းမ်ားကုိ ေ၀ငွေပးေနသူျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ား ညဘက္တြင္ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းမႈ တုိးတက္ေစရန္အတြက္ Kachin Baptist Convention ၏ အကူအညီႏွင့္အတူ UNFPA မွာ ေနစြမ္းအင္သံုး မီးအိမ္မ်ားကိုလည္း ေ၀ငွေပးခဲ့သည္။ ပဋိပကၡဇုန္အတြင္း အစုိးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ေဒသမ်ား၊ အစုိးရ၏ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈမရွိေသာ ေဒသမ်ားရွိ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးလာရသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ကူညီမႈကုိေတာ့ UNFPA က Metta Development Foundation အဖြဲ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနသည္။
ေသြးပ်က္စရာ
အသက္ ၄၄ ႏွစ္အရြယ္ Hpauyam Kaw Mai မွာ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနသည့္ မာဂါယန္း ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဖူမလမ္ယန္းုကၡသည္စခန္းသုိ႔ ထြက္ေျပးလာခဲ့သည္။ အသက္ ၄ ႏွစ္ ၆ ႏွစ္ႏွင့္ ၇ ႏွစ္အရြယ္ သားသမီး ၃ ဦး၊ မသန္စြမ္းျဖစ္ေနေသာ အမ်ိဳးသားႏွင့္အတူ ထြက္ေျပးရန္ မလြယ္ေသာေၾကာင့္ သူမမွာ မာဂါယန္း ဒုကၡသည္စခန္းမွ ေနာက္ဆံုး ထြက္သူမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။
“ေသနတ္သံေတြ၊ ကၽြန္မတုိ႔ဆီလာေနတဲ့ က်ည္ဆံေတြၾကားထဲမွာ ကေလးေတြကုိ ကၽြန္မတုိ႔ သိပ္ရတယ္။ အစားအစာကလည္း မလံုေလာက္ဘူး။ စားစရာမရွိတဲ့ရက္ေတြ ဘယ္ေလာက္ၾကာခဲ့သလဲဆုိတာေတာင္ ကၽြန္မ မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး။ ကေလးေတြ ဘယ္လုိျဖစ္ခဲ့သလဲဆုိတာလည္း ကၽြန္မ မသိပါဘူး။ ကၽြန္မတုိ႔ ဘီစက္စနည္းနည္းရတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာင္မွ သူတုိ႔ မစားၾကေတာ့ပါဘူး” ဟု Hpauyam Kaw Mai က ဖြင့္ဟခဲ့သည္။
မာဂါယန္းဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ခုိလႈံေနသူ ၃ ပံု ၂ ပံုခန္႔ စခန္းမွ ထြက္သြားၾကသည့္အခါ Kaw Mai မွာ အဆင့္သင့္ျပင္ထားရန္ အသိေပးခံခဲ့ရသည္။ သူမက အထုတ္အပုိးမ်ား၊ ရြက္ဖ်င္မ်ားႏွင့္ ခုိလံႈေနထုိင္ေရး အျခားပစၥည္းမ်ားကုိ ထုတ္ပုိးခဲ့သည္။ လံုၿခံဳရာေနရာသုိ႔ မေရာက္မီ ၎တုိ႔မွာ ေအးခဲလွေသာ ရာသီဥတုတြင္ ၂ ညခန္႔ ဟင္းလင္းျပင္၌ အိပ္စက္ခဲ့ရသည္။ ဖူမလန္ယန္း ဒုကၡသည္စခန္းသုိ႔ ေရာက္ရွိသည့္အခါတြင္ Kaw Mai မွာ ေနမေကာင္းျဖစ္ခဲ့ရၿပီး မိသားစုအား ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ႐ုန္းကန္ခဲ့ရသည္။
သူမကမွာ လက္ရွိတြင္ UNFPA ၏ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားသည့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ျပဳစုကုသမႈကုိ ခံယူေနရသည္။
“ကၽြန္မ သိပ္အားငယ္ပါတယ္။ ဘယ္သြားရမွန္း၊ ဘာလုပ္ရမွန္းလည္း ကၽြန္မ မသိဘူး။ ထင္းကို ဘယ္ေနရာကေန သြားေကာက္ရမလဲဆုိတာေတာင္ ကၽြန္မ မသိပါဘူး။ ဒီလုိ ႐ုန္းကန္ရမႈကုိ ကၽြန္မ ၾကာၾကာ ေတာင့္မခံထားႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အသက္မဲ့သြားေလာက္ေအာင္ ေမာပမ္းႏြမ္းနယ္ေနပါၿပီ”
Ref: unfpa.org
