News @ M-Media

Tag: Minority In Myanmar

  • ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားအတြက္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္၏ မိန္႔ခြန္း(၄-၅-၁၉၄၁)

    ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားအတြက္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္၏ မိန္႔ခြန္း(၄-၅-၁၉၄၁)

    ဇူလုိင္ ၁၉၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    (ဤမိန္႔ခြန္းမွာ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔က ယင္းေတာ္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဗမာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္မ္ကြန္႔ဖရင့္တြင္ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ မိန္႔ခြန္းျဖစ္ၿပီး ‘ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာ ေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္’ ၏ ၀ဘ္စာမ်က္ႏွာတြင္ လႊင့္တင္ထားမႈကုိ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။)

    – က်က္သေရမဂၤလာႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္  ဗမာႏိုင္ငံေတာ္လံုးဆိုင္ရာ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္အဖြဲ႕မ်ား၏ အစည္း အေ၀းႀကီး ဥကၠ႒အျဖစ္ ကၽြန္ေတာ့အား ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားျခင္းကို ဗမာမြတ္စ္လင္မ္ အခ်င္းခ်င္းေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္ႏိုင္ေသာ ဂုဏ္ျဒပ္ အေပါင္းတြင္ အႀကီးဆံုးေသာ ဂုဏ္ျဒပ္တစ္ခုဟု ေအာက္ေမ့ပါသည္။ ဤခ်ီးျမႇင့္အပ္ေသာ ၀တၲရားကို ကၽြႏ္ုပ္သည္ အရွင္ျမတ္၏ အလိုေတာ္ ႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္တတ္စြမ္းသမွ် ေဆာင္ရြက္ပါမည္။ ယင္းသို႔ ေဆာင္ရြက္ ရာတြင္ ႂကြေရာက္ေတာ္မူၾကကုန္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အေပါင္းတို႔ ကလည္း ကူညီ ေထာက္ပ့ံၾကလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ အားထား ပါေၾကာင္း…………..။

    ပါတီ၀ိုင္းအစည္းအေ၀းမဟုတ္

    ကၽြႏ္ုပ္သည္ ဤအစည္းအေ၀းႀကီး၏ ဥကၠ႒အျဖစ္ ဥကၠ႒၏ မိန႔္ခြန္းႁမြက္ၾကားရန္ စဥ္းစားစီစဥ္ရာတြင္ ဆင္ျခင္မိသည္ကား  ဤအစည္းအေ၀းႀကီးသည္  ျမန္မာျပည္တြင္ မၾကာခဏ ျပဳလုပ္ေနၾက ျဖစ္သည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အစည္းအေ၀းမ်ဳိးေလာ။

    ႏိုင္ငံေရးပါတီအစည္းအေ၀းမ်ဳိးလည္း မဟုတ္။

    အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤကၽြႏု္ပ္တို႔အစည္းအေ၀းပြဲႀကီးတြင္ ဆင္းရဲသား၀ါဒ  ပါတီ ကိုႏွစ္သက္၍ ဆင္းရဲသား၀ါဒပါတီ၀င္မ်ားလည္းပါၾကေပလိမ့္မည္။

    တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးဂိုဏ္း၀င္ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္သခင္မ်ားလည္း ပါၾက ေပလိမ့္မည္။ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီ၀င္ မ်ိဳးခ်စ္အသင္းသား ဗမာမြတ္စ္လင္မ္ မ်ား လည္းပါ၀င္ၾကေပလိမ့္မည္။အျခားဂိုဏ္းမ်ားကို ႏွစ္သက္သူမ်ား လည္း ပါ၀င္ၾကေပလိမ့္မည္။

    ထို႔ေၾကာင့္ ဤအစည္း အေ၀းႀကီးသည္ ႏိုင္ငံေရးပါတီဂိုဏ္း  အစည္းအေ၀းမ်ိဳးလည္း  မဟုတ္ႏိုင္ေပ။

    သို႕တည္းမဟုတ္ ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ရဟန္းပ်ိဳအဖြဲ႕ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ရန္  အစၥလာမ္ဘာသာေရး အစည္းအေ၀း ေပေလာ။

    ဤသည္လည္းမဟုတ္ေသး။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ရဟန္းပ်ဳိ ကိုယ္ေတာ္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရးတြင္မည္သို႔မွ် မစြက္ဖက္၊ ဘာသာေရးကို အဓိကထား၍ ေဆာင္ရြက္ၾကေပသည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႔က ႏိုင္ငံေရးကို ေရွး႐ႈ၍ ေဆာင္ရြက္ၾက၏။

    ကၽြႏု္ပ္တို႔ အစည္းအေ၀းႀကီးသည္ မည္သို႔သေဘာရွိေသာ အစည္း အေ၀းႀကီးေပနည္း။ ေျဖဆိုရန္ မလြယ္။

    ယခု ႂကြေရာက္လာၾကကုန္ေသာ မင္းမိန္းမ၊ ေယာက္်ား ပရိတ္သတ္ထဲတြင္- အခ်ိဳ႕ကား  အဘသည္  ႏိုင္ငံျခားသားျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

    အခ်ိဳ႕ကား အဖိုးသာလွ်င္ ႏိုင္ငံျခားသားျဖစ္ေပလိမ့္မည္ ။  အခ်ိဳ႕ကား ဘီ၊ အခ်ိဳ႕ကား ဘင္သာလွ်င္ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။  အခ်ိဳ႕ကား မည္သည့္ တိုင္းတပါးသားကိုမွ် ျပန္လည္ ဆက္ သြယ္ႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ ႏိုင္ငံျခားေသြး လံုး၀ ေခ်ာက္ခန္း ကြယ္ေပ်ာက္၍  ဗမာ လူမ်ိဳး စစ္စစ္သာလွ်င္ ျဖစ္ၾကေတာ့၏။

    မွန္စီေရႊခ်ဗလီ

    ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔မွာ ျမန္မာမင္းအဆက္ဆက္တို႔က ခ်ီးျမႇင့္ ေျမႇာက္စား၊ ယံုၾကည္သဒၶါေတာ္မူျခင္းခံခဲ့ၾက၍ ကုန္းတပ္၊ အေျမာက္ တပ္မ်ားကိုအုပ္ခ်ဳပ္လ်က္ သက္စြန္႕ ႀကိဳးပမ္းအမႈေတာ္ကိုထမ္းေဆာင္ ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ခဲ့ၾက၏။

    အေလာင္းမင္းတရား (ဦးေအာင္ေဇယ်) သည္ တလိုင္းတို႔ ရန္ကို ၿဖိဳဖ်က္ရာ၌ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔သည္ အလံုး အရင္းႏွင့္ဘုရင္မင္းျမတ္၏ ေက်းဇူး သစၥာေတာ္ကိုေစာင့္သိ႐ိုေသစြာ အမႈေတာ္ထမ္းသျဖင့္မတူးနယ္၌ မွန္စီေရႊခ် ဗလီႀကီးမ်ားကို ေဆာက္လုပ္ခ်ီးျမႇင့္ေပးသနားေတာ္မူျခင္း ခံရေပ၏ ။

    ယင္းကဲ့သို႕ ႏွစ္ပရိေစၦဒအဓြန္႔ရွည္စြာ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာမ်ား ႏွင့္ ဒိုးတူေဘာင္ဖက္ ဘုရင္အက်ိဳးကို သယ္ပိုးထမ္းေဆာင္လာခဲ့ ၾကေသာ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို

    လြန္ခဲ့သည့္(၁၃၀၀)ျပည့္ႏွစ္ တြင္မွ အမိႈက္ကစ ျပသာဒ္မီးေလာင္၊ တိမ္ျမဳတ္ငုပ္ကြယ္ေနေသာ  စာအုပ္ ေဟာင္းတစ္အုပ္ကို ႐ိုးမယ္ဖြဲ႕ကာ ႏိုင္ငံေရးေသြးစုပ္သမား အခ်ိဳ႕၏ ပေယာဂေၾကာင့္ အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔မွာ စိတ္မခ်မ္းမသာျဖစ္ခဲ့ရသည္။

    ဥစၥာပစၥည္းဆံုး႐ံႈးနစ္နာသည္ထက္ေရွးအခါက လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္၊ ေပါင္းေဟာင္း သင္းေဟာင္း၊ အခ်င္းခ်င္းတို႔၏ ေမတၲာ ဓာတ္ကို ေမ့ေလ်ာ့လ်က္၊ ျမန္မာျပည္တြင္ စီးပြားရွာရန္မွ်သာ လာေရာက္ေသာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားႏွင့္ မျခား၊ သူစိမ္းျပင္ျပင္ ျပဳလုပ္ထင္မွတ္ျခင္းခံရသည္ကို ပိုမို နစ္နာၾက၏။ ကၽြႏု္ပ္တို႕သာလွ်င္ စိတ္မခ်မ္းမသာျဖစ္ရသည္ မဟုတ္။

    တိုင္းျပည္ ရာဇ၀င္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အျမင္က်ယ္ေသာ ဗုဒၶ ဘာသာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားလည္း စိတ္အပ်က္ႀကီး ပ်က္ခ့ဲၾက၏။

    ကၽြႏု္ပ္၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကား ထို(၁၃၀၀)ျပည့္ႏွစ္ အဓိ က႐ုဏ္းသည္  ဤအစည္းအေ၀းႀကီးျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းမ်ား အနက္ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ျဖစ္၏။ထိုက့ဲသို႔ အခ်င္းခ်င္း အထင္မွား၊ အျမင္မွား၊ ေသြးကြဲျခင္းကို ကာကြယ္ရန္ျဖစ္၏။  ဤသို႔ ႏွစ္စဥ္က်င္းပလ်က္ရွိသည့္ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္ အစည္း အေ၀းႀကီး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကား အဘယ္နည္းဟူေသာ ပုစၦာ သည္ ေပၚေပါက္လာေပ၏။

    ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္

    ယခုေခတ္ကား ေရွးေခတ္မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။ ယခုမင္းကား ေရွးမင္း မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။ ငါ၏ ေက်းေတာ္မ်ဳိး ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးမ်ားျဖစ္ ကုန္ေသာ “ပသီ”တို႔သည္ ရပ္ျခား တိုင္းတစ္ပါးျဖစ္ေသာ မကၠဟ္ ၿမိဳ႕ေတာ္၌ မ်က္ႏွာငယ္၍ ညိဳးႏြမ္းပင္ပန္းခ်ိမ့္မည္ဟု၊ ေဒါင္းတံဆိပ္ခပ္ ေသာ ဇရပ္ကို မကၠဟ္ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ ေဆာက္လုပ္ခ်ီးျမင့္ေပးသနား ေတာ္ မူေသာ ပဥၥမသဂၤ ါယနာတင္(မင္းတရားႀကီး) မရွိေတာ့ၿပီ။

    ယခုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကား “ပသီ”တို႔၏ လိုအင္ဆႏၵကို အစဥ္ သိရွိရန္ ၊ “ပသီ”၀န္ ကို ခန္႔ထားေသာ နည္းစနစ္ မဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား အစဥ္သတိေပးလ်က္ရွိသည့္ လူမ်ဳိးခ်င္း ေသြးခြဲ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ နည္းစနစ္ျဖစ္၏။  ထိုေၾကာင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကား လူမ်ဳိးခ်င္း ေသြး မကြဲေစမႈကို သတိျပဳ၍ ေဆာင္ရြက္ေရးလည္းျဖစ္၏။

    ထို႔ျပင္ လူတို႔မည္သည္ ဂုဏ္ရွိေသာသူ၊ ဥစၥာဓနကံုလံုႂကြယ္ ၀သူ၊ အင္အားႀကီးမားေသာသူကိုသာလွ်င္ ေခၚခ်င္၊ ေပါင္းသင္းခ်င္၊ ဆက္ဆံခ်င္ေသာ စိတ္အာသီသရွိၾက၏။

    ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္ မ်ားသည္  မညီမညြတ္၊ တစ္ကြဲတစ္ျပား၊ ကသီလင္တ ေနၾကပါလွ်င္ မည္သူကမွ် ဂ႐ုမစိုက္၊ အသိအမွတ္ျပဳၾကမည္ မဟုတ္။ သို႔ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဤအစည္းအေ၀းက ဤခၽြတ္ယြင္းခ်က္ ကို လ်စ္လ်ဴမရႈ။  အားႀကိဳးမာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ကိုလည္း အာ႐ုံ ျပဳထိုက္၏။

    ကၽြႏ္ုပ္အထက္က ေဖာ္ျပသည့္အတိုင္း အေလာင္းဘုရား (ဦးေအာင္ေဇယ်)သည္ တလိုင္းတို႔ ရန္ကို ၿဖိဳဖ်က္၍  ျမန္မာအင္ပါယာ ႏိုင္ငံႀကီး ထူေထာင္ရာ၌ ေျမထူး(၇)ရြာမွ တို႔ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔သည္ အလံုးအရင္းႏွင့္ စစ္မႈကို ထမ္းခ့ဲ၏။

    စစ္သားအမ်ဳိး

    ထို႔ျပင္ဘႀကီးေတာ္ဘုရားလက္ထက္ မဟာဗႏၶဳလစစ္သူႀကီး အဂၤလိပ္ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္တိုက္ခိုက္သည့္ ပထမစစ္ပြဲတြင္လည္း တို႔ဗမာ မြတ္စ္လင္မ္တို႔  ရဲမက္စစ္သည္ေတာ္အျဖစ္ စစ္မႈထမ္းခ့ဲၾကသည္။

    ထို႔ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔သည္ စစ္ေရးစစ္ရာ၌ ႏွစ္ပရိေစၦဒ အဓြန္႔ရွည္ၾကာစြာ အခါသမယမွ  ရင္းႏွီးဆက္ဆံေလ့လာလိုက္စား ၀ါသနာထံုခ့ဲသည္ကို ရာဇ၀င္တြင္ ထင္ရွားခ့ဲသည္သာ မဟုတ္၊ သာဓက အထူးလိုျငားအ့ံ  မႏၲေလးေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ကိုသာ ႐ႈေလာ့။

    တို႔ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔ ယခုတိုင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ရပ္ကြက္ မ်ား၏အမည္မ်ားကို ဆင္ျခင္သည္ရွိေသာ္ – ျမန္မာမင္းတို႔၏ အေျမာက္တပ္ကို စီးနင္းအမႈထမ္းခ့ဲၾကသူ အေျမာက္တပ္သားမ်ားေနရာ အေျမာက္တန္းျဖစ္၏။ ဘုရင့္ ဗုံးတပ္တြင္ အမႈထမ္းခ့ဲသည္ ဗုံးတပ္သားမ်ား ျဖစ္ၾက ကုန္ေသာ တို႔ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔သည္ ဗုံးအိုး ရပ္၌ ေနၾက၏။

    တို႔ဗမာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားေနၾကေသာ စႀကၤာႏြယ္စဥ္ အရပ္ ကား စႀကၤာ အေျမာက္တပ္သားမ်ား၏ ေနထိုင္ရာအရပ္ျဖစ္၏။ ျမန္မာဘုရင္မ်ား ယံုၾကည္သဒၶါေတာ္မူျခင္းတည္းဟူေသာ ဂုဏ္ကိုရရွိခ့ဲ၍ ဘုရင္မင္းျမတ္၏အသက္စည္းစိမ္ကိုသက္စြန္႔ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထား သနားေတာ္မူျခင္း ခံစားၾကရေသာ ကိုယ္ရံေတာ္ဗိုလ္မွဴးမ်ားျဖစ္ၾကကုန္ေသာ တို႔ဗမာမြတ္စ္လင္မ္မ်ား၏ ေနထိုင္ရာအရပ္သည္ ကိုယ္ရံေတာ္ရပ္ဟု ယခုတိုင္ ထင္ရွားရွိ၏။

    ဤမွ် သာဓကထင္ရွားသည့္ တို႔ဗမာမြတ္စလင္မ္တို႔သည္ ေရွးမင္းတို႔လက္ထက္က စစ္မႈေရးရာ၀ါသနာထံု၍ က်င္လည္ ကုန္ေသာ Martial Race ျဖစ္သည္။

    တို႔ဗမာမြတ္စ္လင္မ္မ်ား၏တန္ခိုး

    အရွိန္ေမွးမွိန္ေနခိုက္ျဖစ္၍ ယခုအခါ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ကခ်င္ တို႔ကို သာလွ်င္ စစ္တပ္မ်ားတြင္ လက္ခံ၍ တို႔ဗမာမြတ္စ္လင္မ္ မ်ားကို စစ္တပ္မ်ားတြင္ ေလွ်ာေလွ်ာလွ်ဴလွ်ဴ ၀င္ခြင့္မျပဳျခင္းကား ၀မ္းနည္း ဖြယ္ပင္ျဖစ္၏။ အဂၤလိပ္မင္းတို႔ အျမင္မက်ယ္ရာလည္းက်ေရာက္၏။

    လူနည္းစု ျပႆနာ လံုး၀ မေပၚထိုက္။ ထို႔ျပင္ ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ တစ္ရပ္က ားဤမွ်ေလာက္ ဘုရင္၏ အက်ဳိး တိုင္းျပည္အက်ဳိးကို သယ္ပိုး ရြက္ ေဆာင္ခ့ဲေသာ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔အတြင္းမွ ယခုလက္ရွိ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္အမတ္ တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ်  မရွိ ျခင္း ပင္ျဖစ္၏။

    ဘိလပ္ၿမိဳ႕ မ်က္ႏွာစံုညီအစည္းအေ၀းႀကီးတြင္ ဗမာ မြတ္စ္လင္မ္တို႔၏ ကိုယ္စားေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားျခင္းခံရေသာ ယခု အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ႀကီး ဦးေအာင္သင္းသည္ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားအဖို႔ သီးသန္႔ေနရာရရွိရန္ကို အားတက္သေရာေတာင္းဆိုခ့ဲ၏။ ကၽြႏ္ုပ္ကိုယ္တိုင္လည္း လူမ်ားစုအေျခမွ လူနည္းစုအေျခသို႔ ဆိုက္ ေရာက္ျခင္းကို မႏွစ္ၿမိဳ႕ပါ။

    သို႔ေသာ္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ကိုယ္စားလွယ္ႀကီး ဦးေအာင္သင္းက ားအျခားအျခားေသာ လူနည္းစုမ်ားကို သီးျခား ေနရာေပးလွ်င္ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားလည္း ထိုအေရးကို လိုလား၏။

    ကၽြႏ္ုပ္၏ ယူဆခ်က္ကား ဦးေအာင္သင္း ယူဆသကဲ့သို႔ ျမန္မာျပည္ တြင္ လူနည္းစု ျပႆနာ လံုး၀  မေပၚထိုက္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ (၁၉၄၁) ခု ႏွစ္ သန္းေကာင္စာရင္းေကာက္ရာတြင္ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔၏  လူဦး ေရ စာရင္းကို သီးျခား ေကာက္ယူရန္ ေတာင္းဆိုရာ၌ ဤလူနည္းစု ျပႆနာႏွင့္ သီးျခားေရြးေကာက္ခြင့္ေပးျခင္းကို ပေပ်ာက္ ေစရန္ ရည္ရြယ္ခ့ဲ၏။

    ဒီမိုကေရစီစနစ္၏အေျခခံအုတ္ျမစ္

    ျမန္မာျပည္တြင္ လက္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကား ဒီမိုကေရစီ နည္းစနစ္ျဖစ္၏။ ဒီမိုကေရစီနည္းစနစ္၏ အေျခခံအုတ္ျမစ္ကား မဲဆႏၵသာလွ်င္ျဖစ္၏။ ထိုမဲဆႏၵကိုအဖိုးထိုက္တန္ေအာင္ အသံုးျပဳ ႏိုင္ လွ်င္ ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္တကြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသည္လည္း အဖိုးတန္၏။

    ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔၏ မဲဆႏၵမ်ားကား ျမန္မာျပည္၌ အႏွံ႔ အျပား အစုလိုက္အအုပ္လိုက္ၿမိဳ႕တိုင္းနယ္တိုင္း၌ရွိ၏။ ထိုမဲဆႏၵမ်ား၏တန္ဖိုးကိုရရွိရန္ ယခု ကြန္ဖရင့္အစည္းအေ၀းႀကီး ၊ ဗမာမြတ္စလင္မ္ အစည္းအ႐ုံးအားလံုးတို႔၏ အသင္းခ်ဳပ္ႀကီးက စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္သင့္၏။

    သို႔ စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ေသာ အေျခရွိလွ်င္ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္ အမတ္မ်ား ေသာ္လည္း ရႏိုင္ဖြယ္ရွိ၏။  ဗမာမြတ္စ္လင္မ္အမတ္ မရႏိုင္သည့္ နယ္ပယ္ မ်ား၌ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္တို႔၏ အက်ဳိးကို ေစာင့္ေရွာက္ပါမည္ဟု အာမ၀န္တာခံယူေသာ အမတ္မ်ားကိုေသာ္လည္းေကာင္း ေစ လႊတ္ႏိုင္ရန္ အေၾကာင္းရွိ၏။

    နိဂံုးခ်ဳပ္ေျပာလိုသည္ကား ျမန္မာျပည္အတြင္း အယူ၀ါဒကြဲ ျပားျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ လူမ်ဳိး၏စည္းလံုးမႈ၊ တိုင္းျပည္၏ တိုးတက္မႈ၊  ခ်မ္းသာမႈကို မပ်က္စီး ေစရာ။သေဘာထားႀကီးျခင္း၊ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ျခင္း စေသာ ေမတၲာတရားတို႔ျဖင့္  လူမ်ဳိးစည္လံုးမႈကို ျဖစ္ေစလ်က္၊ ငါကား သူႏွင့္မတူ သီးျခားလူမ်ဳိးဟူေသာ စိတ္ထားကို တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအတြက္ ဖိႏွိပ္ထားရာသည္။

    ငါတို႔သည္ လူမ်ဳိးအားျဖင့္ ျမန္မာ ၊

    ဘာသာအားျဖင့္ မြတ္စ္လင္မ္ ၊

    ေနထိုင္ရာဌာန ျမန္မာျပည္၊

    သယ္ပိုးရန္ကိစၥ ျမန္မာ့အက်ဳိးဟူ၍

    စြဲစြဲလန္းလန္း ႀကိဳးစား ၾကရန္ျဖစ္၏ ။   ။

    ဆရာႀကီး  A ရာဇတ္  (B.A)

    (သဘာပတိ

    ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာဗမာမြတ္စ္လင္မ္ကြန္ဖရင့္

    (၁၉၄၁)ခုႏွစ္၊ေမလ(၄)ရက္၊နံနက္(၉း၁၅)နာရီ

    ယင္းေတာ္ၿမိဳ႕)

  • ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာကေလးငယ္ ၈ ေသာင္းေက်ာ္ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး အဟာရ ျပတ္လပ္ေနဟု WFP ေျပာ

    ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာကေလးငယ္ ၈ ေသာင္းေက်ာ္ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး အဟာရ ျပတ္လပ္ေနဟု WFP ေျပာ

    ဇူလုိင္ ၁၇၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေနထုိင္တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းက ကေလးငယ္ ၈ ေသာင္းေက်ာ္ဟာ အဟာရျပတ္လပ္မႈေၾကာင့္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္က်ဆင္းကာ ေသဆံုးမယ့္အႏၱရာယ္ရွိေနၿပီး၊ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါးျဖစ္ေနတဲ့ ဒီျပႆနာကုိ ေနာက္တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔လုိေနတယ္လုိ႔ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္ (WFP) က ေျပာၾ
    ကားလုိက္ပါတယ္။

    ေက်းရြာေတြမွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြကုိ အေျခခံကာ ထုတ္ျပန္တဲ့အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတာျဖစ္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ အစားအေသာက္ အၾကပ္အတည္းနဲ႔လည္း ရင္ဆုိင္ေနရေၾကာင္း၊ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္မွာဆုိရင္ အစားေသာက္ျပတ္လပ္မႈ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ျဖစ္ေနေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ဆုိပါတယ္။

    ခ႐ုိင္အတြင္း အိမ္ေထာင္စုေတြရဲ႕ ၄ ပံု ၁ ပံုမွာ အရြယ္ေရာက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသာ ရွိေနၿပီး စစ္တပ္က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေတြဟာ ထြက္ေျပးသြားၾကကာ အဲဒီအိမ္ေထာင္စုေတြဟာ ဆုိးဆုိးရြားရြား ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈအေျခအေန ျဖစ္တယ္လုိ႔ WFP ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    အသက္ ၂ ႏွစ္ေအာက္ ဘယ္ကေလးမွ အနိမ့္ဆံုးလုိအပ္တဲ့ အဟာရေတြ မရရွိဘဲ လူေပါင္း ၂၂၅၀၀၀ ေလာက္ဟာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြ လုိအပ္ေနတယ္လုိ႔ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမွာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

    “အသက္ ၅ ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္ ခန္႔မွန္းေျခ ၈၀၅၀၀ ေလာက္ဟာ ေနာက္ထပ္ ၁၂ လၾကာရင္ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး အစာရျပတ္လပ္မႈေၾကာင့္ ေဆးကုသေပးရမယ့္ အေနအထားမ်ိဳးကုိ ေတြ႕ေနရပါတယ္” လုိ႔ အစီရင္ခံစာကဆုိၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက WFP ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက အဟာရျပတ္လပ္မႈေၾကာင့္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ အလ်င္အျမန္က်ဆင္းမႈဟာ ကုိယ္ခံအားကုိ ထိခိုက္ေစတယ္လုိ႔လည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပုိင္းကတည္းက လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္ႏွင္းမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီေဒသေတြမွာ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလႈံေရးဟာ ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါးျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ စစ္တမ္းက အတည္ျပဳႏုိင္ခဲ့ပါတယ္” လို႔ WFP ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    WFP ရဲ႕ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈအတြင္း အၾကမ္ဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းေဒသေတြက ေစ်းထက္၀က္နီးပါးေလာက္ဟာ လံုး၀မဖြင့္ႏုိင္တာ၊ အျပည့္အ၀ မဖြင့္ႏုိင္တာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနၿပီး အစားေသာက္ေစ်းေတြကလည္း အတက္အက် ျမန္ေနေၾကာင္း၊ ပ႐ုိတိန္းဓာတ္ အမ်ားဆံုးပါ၀င္ၿပီး ေစ်းေပါေပါနဲ႔ရႏုိင္တဲ့ ငါးေျခာက္ေတာင္မွ ရွားပါးေနေၾကာင္းလည္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။

    ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာက နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ စစ္တပ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြကုိ အစုိးရအစီအစဥ္နဲ႔ ကယ္ထုတ္တာ၊ ေထာက္ပ့ံတာေတြလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြကေတာ့ ဒီလုိ ကယ္ဆယ္ေရးအကူအညီေတြ ရရွိခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။

    Ref: The Guardian

  • ဘ၀အေျခက်ေရး အလွမ္းေ၀းေနေသးသည့္ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းမွ အေမ့ခံ ဒုကၡသည္မ်ား

    ဘ၀အေျခက်ေရး အလွမ္းေ၀းေနေသးသည့္ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းမွ အေမ့ခံ ဒုကၡသည္မ်ား

    ဇူလုိင္ ၁၆၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    အသက္ ၇၃ ႏွစ္အတြက္ လာဘန္လူတစ္ေယာက္ စစ္သားေတြက သူ႕အိမ္ မီးဖုိေဆာင္ကုိ ပစ္တဲ့အခ်ိန္က်မွ အိမ္က ထြက္ေျပးလာသူပါ။ မိတ္ေဆြေတြအားလံုးဟာ အရင္ကတည္းက ထြက္သြားခဲ့ၾကသလုိ၊ မိသားစုကလည္း သူ႕ကုိ ထားသြားၾကပါတယ္။ ခင္ပြန္းျဖစ္သူကေတာ့ ဆံုးပါးသြားတာ ၾကာပါၿပီ။

    – အျပင္ကမၻာက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မသိၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက တစ္ေျမ႕ေျမ႕ေလာင္ကၽြမ္းေနတဲ့ ကာလရွည္ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးရကတည္းက ျပည္သူ သိန္းနဲ႔ခ်ီ အိုးအိိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

    လက္ရွိ ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္လည္း ျပည္သူေတြက ဆက္လက္ ထြက္ေျပးေနရၿပီး အသက္ရွင္ရပ္တည္မႈကုိ ထိခုိက္တာ၊ ရြာလံုးကၽြတ္ ပ်က္ဆီးဆံုး႐ံႈးတာေတြလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

    ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ၈ ခုဟာ ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္ရပ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၿပီး ‘ကမၻာေပၚက အရွည္ၾကာဆံုး ျပည္တြင္းစစ္’ လုိ႔ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက ေခၚတဲ့ တုိက္ပြဲေတြကုိ ရပ္တန္႔ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အႀကီးဆံုး တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ေတြကေတာ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္မွာ မပါ၀င္ပါဘူး။

    ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာမွာ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း ပဋိပကၡတစ္သစ္တစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ရြာသားေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ပါတယ္။

    ကုိယ့္အုိးကုိယ့္ကုိ သံေယာဇဥ္ရွိတာေပါ့

    အသက္ ၇၃ ႏွစ္အတြက္ လာဘန္လူတစ္ေယာက္ စစ္သားေတြက သူ႕အိမ္ မီးဖုိေဆာင္ကုိ ပစ္တဲ့အခ်ိန္က်မွ အိမ္က ထြက္ေျပးလာသူပါ။ မိတ္ေဆြေတြအားလံုးဟာ အရင္ကတည္းက ထြက္သြားခဲ့ၾကသလုိ၊ မိသားစုကလည္း သူ႕ကုိ ထားသြားၾကပါတယ္။ ခင္ပြန္းျဖစ္သူကေတာ့ ဆံုးပါးသြားတာ ၾကာပါၿပီ။

    လက္ရွိမွာ လာဘန္လူဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲက တစ္ခုမွာ ေနထုိင္ပါတယ္။ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ (KIA) နဲ႔ ျမန္မာအစုိးရတပ္တုိ႔အၾကား ၁၉ ႏွစ္တာရရွိခဲ့တဲ့ အပစ္ရပ္ေရးဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ပ်က္ဆီးသြားခဲ့ၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ထပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္တုန္းက လာဘန္လူဟာ သူ႕ကေလးေတြကုိ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးခဲ့တဲ့၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၆ ႏွစ္ သူ႕ခင္ပြန္းကုိ ျမႇဳပ္ခဲ့တဲ့ သူသံေယာဇဥ္အရွိဆံုးရြာကုိ စြန္႔ခြာခဲ့ရပါတယ္။

    “ထြက္ေျပးရေတာ့မယ္ဆုိတာ အဖြားသိပါတယ္။ အဖြားျပင္ဆင္ထားတဲ့ အိတ္ကေလးေတာင္ ယူသြားခ်ိန္ မရလုိက္ပါဘူး”

    သူမဟာ ပုိင္ဆုိင္သမွ် အားလံုးကို ထားၿပီး တစ္ေယာက္တည္း ေျပးခဲ့ရတာပါ။

    “ဗန္းေမာ္မွာ မေသခ်င္ဘူး။ အိမ္ကုိပဲ ျမန္ျမန္ျပန္ခ်င္တယ္။ ခင္ပြန္းရဲ႕ေဘးမွာပဲ ေခါင္းခ်ခ်င္ပါတယ္” လုိ႔ လာဘန္လူက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေအးေအးလူလူမေနရ

    ကိုယ္၀န္အရင့္အမာႀကီးနဲ႔ ေဒၚေအးေရႊဟာ ခင္ပြန္း၊ ကေလးေလးေယာက္တုိ႔နဲ႔အတူ ေတာထဲကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အသက္ ၃၄ ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚေအးေရႊဟာ ကေလးေတြနဲ႔ မုဆုိးမျဖစ္ၿပီး ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕က ေရာဘတ္ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထုိင္ေနရပါတယ္။

    ရွမ္းျပည္နယ္က တ႐ုတ္နယ္စပ္နဲ႔ ကပ္ေနတဲ့ ကြတ္ခုိင္ၿမိဳ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့သူ သူမဟာ တ႐ုတ္ႏြယ္ဖြားတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက တရား၀င္သတ္မွတ္ထားတဲ့ တုိင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးစာရင္းထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္မွာ သူမဟာ ခင္ပြန္း၊ ကေလးေတြနဲ႔အတူ သူမရဲ႕ဇာတိရြာက ထြက္ေျပးလာခဲ့ရပါတယ္။

    သူတုိ႔မိသားစုဟာ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ပုိေကာင္းမလားဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ေျမာက္ပုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္က မုိင္းေခါင္ၿမိဳ႕ကုိ ထြက္လာခဲ့ၾကတာပါ။ အဲဒီၿမိဳ႕မွာ ၂ ႏွစ္ၾကာ ေနထုိင္ခဲ့ၿပီ လယ္ငွားကာ တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားတဲ့အခ်ိန္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အထိ လုပ္ကုိင္ခဲ့ပါတယ္။

    ကိုယ္၀န္အရင့္အမာႀကီးနဲ႔ ေဒၚေအးေရႊဟာ ခင္ပြန္း၊ ကေလးေလးေယာက္တုိ႔နဲ႔အတူ ေတာထဲကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

    “ေတာထဲမွာ မလံုၿခံဳဘူးလုိ႔ ခံစားရပါတယ္။ စားလည္းမစားႏုိင္၊ အိပ္လည္းမအိပ္ႏုိင္ပါဘူး။ ေသေတာ့မွာပဲဆုိၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕ခဲ့ရပါတယ္” လုိ႔ သူမက ျပန္ျပာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အိမ္မွာ ျပန္လာေနလုိက္၊ ေတာထဲထြက္ေျပးလုိက္နဲ႔ သူတုိ႔ဟာ လေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဒီလုိပဲ ေနခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွာေတာ့ ေရာဘတ္ ဒုကၡသည္စခန္းကုိ ေရာက္လာပါတယ္။

    “ကေလးေတြအတြက္ ကၽြန္မ အရမ္းစုိးရိမ္ပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ အႀကီးမားဆံုး အိပ္မက္က ကေလးေတြ ပညာသင္ႏုိင္ဖုိ႔ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အနာဂတ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ႏုိင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္” လုိ႔ သူမက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    တစ္ရြာလံုးထြက္ေျပးရ

    ၿငိမ္းဆုိတဲ့ ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ဟာ အသက္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္မွာပဲ ပထမဆံုးအႀကိမ္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

    ၿငိမ္းဆုိတဲ့ ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ဟာ အသက္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္မွာပဲ ပထမဆံုးအႀကိမ္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ၾကာျမင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ဒီ ကရင္အမ်ိဳးသမီးေလးဟာ အိမ္ျပန္လာႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

    ၿငိမ္းရဲ႕ ႏုႏုနယ္နယ္ မ်က္ႏွာေလးဟာ သူျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡေတြကုိ မထင္ဟပ္ပါဘူး။ အိမ္ကေန ပထမဆံုး ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့အခ်ိန္ကုိ သူမက မွတ္မိေနပါတယ္။

    “တုိက္ပြဲေတြနီးလာတဲ့အခ်ိန္တုိင္း တစ္ရြာလံုးက ေတာထဲကုိ ထြက္ေျပးရပါတယ္”

    အစုိးရစစ္တပ္နဲ႔ ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕တုိ႔အၾကား တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ သူဟာ ခဏခဏ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ တုိက္ခုိက္မႈအရွိန္ အျမင့္ဆံုးေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တစ္ရြာလံုးက မိသားစု ၆၀ ေလာက္ဟာ ေတာထဲမွာ ၃ လေလာက္ ပုန္းေနရပါတယ္။

    ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ၿငိမ္းဟာ ရြာကထြက္ၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံကုိ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ေႏြရာသီမွာေတာ့ သူမဟာ ဇာတိရြာကုိ ျပန္ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။

    “အစုိးရသစ္က ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့တယ္လုိ႔ ကၽြန္မ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျပန္လာရင္ အႏၱရာယ္ကင္းမယ္လုိ႔ ကၽြန္မ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရခ်င္တယ္။ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခ်င္တယ္။ ျပည္သူေတြၾကားထဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာရွိလာတဲ့ မယံုသကၤာမႈေတြ ပေပ်ာက္ေစခ်င္ေနပါၿပီ”

    အုိးအိမ္စြန္႔ရမယ္လုိ႔ မထင္

    အသက္ ၆၇ ႏွစ္အရြယ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးသန္းေမာင္ဟာ ငယ္ငယ္တုန္းက လယ္ယာလုပ္ငန္းနဲ႔ ကုန္ေရာင္းကုန္၀ယ္ လုပ္ခဲ့သူတစ္ေယာက္ပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ သူဟာ အုိအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡသည္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လုိ႔ေနပါတယ္။

    အသက္ ၆၇ ႏွစ္အရြယ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးသန္းေမာင္ဟာ ငယ္ငယ္တုန္းက လယ္ယာလုပ္ငန္းနဲ႔ ကုန္ေရာင္းကုန္၀ယ္ လုပ္ခဲ့သူတစ္ေယာက္ပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ သူဟာ အုိအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡသည္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လုိ႔ေနပါတယ္။

    ၂၀၁၁ ခုနွစ္မွာ အစုိးရတပ္နဲ႔ KIA အၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။

    “အနာဂတ္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မ်ားမ်ားစားစား မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္ရြာကုိ ကၽြန္ေတာ္ ျပန္ခ်င္တယ္။ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အလုပ္လုပ္ခ်င္တယ္။ ဒါမွ အလုပ္မလုပ္ႏုိင္တဲ့အခ်ိန္ သံုးႏုိင္စြဲႏုိင္ဖုိ႔ ပုိက္ဆံစုႏုိင္မွာပါ”

    ေက်ာင္းတက္ခ်င္တယ္

    အသက္ ၈ ႏွစ္အရြယ္ ေအာင္လတ္နဲ႔ သူရဲ႕ညီ ၃ ႏွစ္အရြယ္ ေနာ္ေအာင္တုိ႔ဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္က မန္စီဒုကၡသည္စခန္းမွာ မိခင္၊ အမတုိ႔နဲ႔ ေနထုိင္ေနရသူပါ။

    အသက္ ၈ ႏွစ္အရြယ္ ေအာင္လတ္နဲ႔ သူရဲ႕ညီ ၃ ႏွစ္အရြယ္ ေနာ္ေအာင္တုိ႔ဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္က မန္စီဒုကၡသည္စခန္းမွာ မိခင္၊ အမတုိ႔နဲ႔ ေနထုိင္ေနရသူပါ။

    မိခင္ျဖစ္သူ အသက္ ၃၀ အရြယ္ လာရွီ႐ြိဳင္ဂ်ာက သူမဟာ လယ္ယတစ္ခုမွာ အလုပ္လုပ္ၿပီး ကေလးေတြနဲ႔ ေနထုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ သူမရဲ႕ ခင္ပြန္းကေတာ့ ကခ်င္စစ္တပ္က စစ္သားတစ္ေယာက္ပါ။

    “၅ ႏွစ္ေလာက္ အဲဒီစစ္တပ္မွာ သူ ပါခဲ့တယ္။ တစ္ခါေရွ႕တန္းထြက္ရင္ ၃ လကေန ၆ လအထိ ၾကပါတယ္”

    ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာမွာေတာ့ သူတုိ႔ဟာ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

    “ျမစ္႐ုိးတစ္ေလွ်ာက္ ေသနတ္ပစ္သံေတြၾကားရတုန္းက ကၽြန္မ လယ္ထဲမွာ ေကာက္ရိတ္ေနတဲ့အခ်ိန္ပါ။ အ၀တ္အစားတစ္ခ်ိဳ႕နဲ႔ အစားအေသာက္အနည္းငယ္ကုိ ထုပ္ပုိးၿပီး ေတာင္ေပၚကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ တစ္ရြာလံုးလည္း အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေျပးရတာပါပဲ”

    သူတုိ႔ဟာ ေတာင္ေတြေပၚမွာ ၃ ႏွစ္ေလာက္ ေနခဲ့ရၿပီးေနာက္ပုိင္း မန္စီစခန္းကုိ ေရာက္လာတာပါ။ ၂ ႏွစ္အရင္က လာရွီ႐ြိဳင္ဂ်ာဟာ သူမရဲ႕ ခင္ပြန္း တုိက္ပြဲမွာ က်သြားတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းဆုိးတစ္ခုကို ၾကားလုိက္ရပါတယ္။

    “သူ႕ကုိ ကၽြန္မ သတိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွမလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။ ျပႆနာတစ္ခုခု ရင္ဆုိင္ရၿပီဆုိရင္ သူ႕ကုိ သိပ္သတိရတာပဲ။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ သူက ကၽြန္မကုိ အၿမဲတမ္း အားေပးတယ္ေလ”

    ဘယ္ေတာ့ အိမ္ျပန္ေရာက္မလဲဆုိတာကုိေတာ့ လာရွီတစ္ေယာက္ မသိပါဘူး။

    “ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး၊ ေသနတ္သံေတြ ထပ္မၾကားရေတာ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ ကၽြန္မ အိမ္ျပန္ႏုိင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္”

    Ref: Aljazeera

    (Aljazeera သတင္းဌာနမွ The faces of Myanmar’s internally displaced ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

  • လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥျငင္းလွ်င္ သိကၡာမဲ့ႏုိင္ငံစာရင္းတြင္ ပါ၀င္မည္ဟု ျမန္မာကုိ Human Rights Watch သတိေပး

    လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥျငင္းလွ်င္ သိကၡာမဲ့ႏုိင္ငံစာရင္းတြင္ ပါ၀င္မည္ဟု ျမန္မာကုိ Human Rights Watch သတိေပး

    ဇူလုိင္ ၁၃၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ယန္ဟီးလီကုိ ရခုိင္ေဒသခံမ်ား ဆႏၵျပေနၾကစဥ္

    – ရခုိင္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကုိ စံုစမ္းမယ့္ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျငင္းပယ္လုိက္တာဟာ ႏုိင္ငံအတြင္း အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူေတြကုိ ‘ပါး႐ုိက္လုိက္တာ’ ျဖစ္ၿပီး၊ သိကၡာမဲ့တဲ့ တုိင္းျပည္ေတြစာရင္းမွာ ပါ၀င္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ထိပ္တန္းလူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ယန္ဟီးလီ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေရာက္ရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီလုိ႐ႈတ္ခ်မႈ ထြက္ေပၚလာတာပါ။ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရွိတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကုိ စံုစမ္းဖုိ႔ လက္ရွိ ရခုိင္ျပယ္ကုိ သြားေရာက္ေနတဲ့ ယန္းဟီးလီဟာ ေဒသခံျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵျပမႈနဲ႔လည္း ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

    ေအာက္တုိဘာလက ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္ခံရၿပီးေနာက္ပုိင္း စစ္တပ္ကျပဳလုပ္တဲ့ စစ္ဆင္ေရးအတြင္းမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရွိတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲမႈေတြအပါအ၀င္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းက ျပည္သူေတြ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈအတြက္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ကုလလူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီက အဖြဲ႕တစ္ခုလႊတ္ဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့တာပါ။

    ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ မိမိတုိ႔အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီအဖြဲ႕ကုိ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘဲ ဒီလုိေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးက ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ သေဘာထားတင္းမာမႈေတြကို ပိုမိုျဖစ္ေစႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကလည္း ကုလရဲ႕ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ကုိ ျပည္၀င္ခြင့္ထုတ္ေပးမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့လေႏွာင္းပုိင္းမွာ ေျပာၾကားခ့ဲပါတယ္။

    လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ Human Rights Watch ရဲ႕ ဒါ႐ုိက္တာ ဂၽြန္ဖစ္ရွာက ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ျပန္စဥ္းစားဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး ဒီလုိမွမဟုတ္ရင္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ျပစ္တင္ေျပာဆုိမႈကုိ ခံရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကုလအဖြဲ႕ကုိ ဒီလုိ ျပည္၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္တာဟာ “အစုိးရလုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ ခံေနရသူေတြရဲ႕ ပါးကုိ ႐ုိက္လုိက္တာမ်ိဳးသာ ျဖစ္ေၾကာင္း” မေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကုိ ျငင္းပယ္ခဲ့တဲ့ လက္တစ္ဆုပ္စာ သိကၡာမဲ့တုိင္းျပည္ေတြထဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရက တကယ္ပါခ်င္ေနတာလား။ ေျမာက္ကုိရီးယား၊ အီရစ္ထရီယာ၊ ဆီးရီးယားနဲ႔ ဘူရန္ဒီတုိ႔ဟာ လူ႕အခြင့္အေရးကုိ အေလးမထားတဲ့ႏုိင္ငံေတြျဖစ္ၿပီး၊ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲမႈေတြအတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြကုိလည္း ပိတ္ပင္ခဲ့တဲ့ႏုိင္ငံေတြပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီလုိမ်ိဳးလုပ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီမုိကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံထားရတဲ့ NLD အစုိးရအတြက္ ကဲ့ရဲ႕စရာ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္” လုိ႔ ဖစ္ရွာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေနာက္ၿပီး ကုလရဲ႕ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ကုိ ခ်က္ျခင္း ဗီဇာထုတ္ေပးဖုိ႔၊ အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း သူက တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    ကုလရဲ႕ အဲဒီအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ၀င္ေရာက္ခြင္ျပဳဖုိ႔ အေမရိကန္သံအမတ္ နစ္ကီဟာေလးက တနလၤာေန႔မွာ တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကုိ လစ္လ်ဴ႐ႈထားမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: RFA

  • ျမန္မာႏုိင္ငံက မဟာဒုကၡ တြင္းဆုံးက်ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ ဓားစားခံ ျဖစ္ေနေသာ မြတ္စလင္မ်ား

    ျမန္မာႏုိင္ငံက မဟာဒုကၡ တြင္းဆုံးက်ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ ဓားစားခံ ျဖစ္ေနေသာ မြတ္စလင္မ်ား

    ဇူလုိင္ ၁၂၊ ၂၀၁၇

    M-Media

    ေရးသားသူ- By GERARD McCARTHY & JACQUELINE MENAGER | FRONTIER

    ဘာသာျပန္ – ထြဋ္ေခါင္

    တည္းျဖတ္ – ေလးေမာင္

    ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလက လား႐ႈိးၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈအတြင္း မြတ္စလင္အိမ္မ်ားႏွင့္ ဆုိင္မ်ား မီး႐ႈိ႕ခံရမႈ ျမင္ကြင္း

    – စစ္အစိုးရလက္ထက္ ႏုိင္ငံတုိးတက္မႈမရွိတာအတြက္ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ ေကာလဟာလေတြကို လႊင့္ျပီး အာရံုလႊဲခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေစာ္ကားခံေနရတယ္၊ အဓမၼဘာသာေျပာင္းခံေနရတယ္ဆုိတဲ့ ေကာလဟာလ ၀ါဒျဖန္႔မႈေတြဟာ အခုိင္အမာကုိ ရွိေနပါတယ္။ အခ်က္အလက္ပုိင္းအရ မွန္ကန္ေလ့မရွိတဲ့ ဒီလုိ နိစၥဓူ၀ ဇာတ္လမ္းေတြကုိ ေျဖရွင္းလုိ႔မရေအာင္ ဘာေတြက လုပ္ထားပါသလဲ။

    ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြနဲ႔ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္က ျပည္သူေတြ ႀကံဳေတြ႕ရတဲ့ ဒုကၡသုကၡေတြ၊ စီးပြားေရး ခၽြတ္ၿခံဳက်မႈေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိေနလုိ႔၊ ဒါေတြအတြက္ အျပစ္ေျပာထုိက္လုိ႔ ဒီေကာလဟာလေတြဟာ ရွိေနတာပါလုိ႔ ဆုိလာခဲ့ရင္ေတာ့ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ နက္နက္နဲနဲ တိတိက်က် သုေတသနျပဳထားမႈကုိ အေျခခံၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ျငင္းခ်က္ထုတ္ရပါလိမ့္မယ္။

    မ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒေလးခ်က္ကို အေထာက္ကူျဖစ္ဖို႔အတြက္ ဒီလိုကစားကြက္ေတြ ျဖစ္လာတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႕ပါတယ္။ မဘသ က ေထာက္ပံ့ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ဒီဥပေဒၾကမ္းဟာ ဦးသိန္းစိန္မျပဳတ္ခင္ေလးတင္မွာ အတည္ျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါဟာ အခုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အစိုးရအတြက္ ဆူးေညာင့္ခလုတ္ကန္သင္း တစ္ခုပါပဲ။

    ၂၀၁၂ ကေန ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း၊ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းနဲ႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ ကၽြႏ္ုေတာ္တုိ႔ရဲ႕ လက္ေတြ႔ ကြင္းဆင္းစဥ္ ကာလအတြင္း၊ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေလးရပ္အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးဖက္ေတြနဲ႔ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါ Facebook နဲ႔ ယံုၾကည္ရတဲ့ ရင္းျမစ္ေတြဆီကေနတစ္ဆင့္ ၀ါဒျဖန္႔တဲ့ ေကာလဟာလေတြအေၾကာင္း မၾကာခဏဆုိသလုိ အဓိကထားခဲ့ပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေယာကၤ်ားေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာမိန္းကေလးေတြကို လိင္ပုိင္းဆုိင္ေရာ ေစာ္ကားတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ “အၾကမ္းဖက္ျပီး” အစၥလာမ္ဘာသာကို အဓမၼကူးေျပာင္းေစတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာ မိန္းကေလးယူရင္ ေဘာက္ဆူးေပးတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ရႈပ္ေထြးတဲ့လက္ထပ္စာခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ အခိုင္အမာ ခ်ဳပ္ထားၾကတယ္ဆိုတာ မၾကာခဏ က်ေနာ္တို႔ ၾကားေနရပါတယ္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစၥလာမ္ဘာသာျပန္႔ႏွံ႔ဖုိ႔၊ ဗုဒၶဘာသာကုိ အားနည္းသြားေအာင္လုပ္ဖုိ႔ စနစ္က်တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာတစ္ခု ခ်ထားတယ္ဆုိတဲ့ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ီမႈကုိ ခုိင္မာေစဖုိ႔ မြတ္စလင္အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ေမြးဖြားႏႈန္းျမင့္မားေနတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲေျပာဆုိမႈကုိ သက္ေသအျဖစ္ ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြဟာ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာၾကတယ္၊ အားေကာင္းေမာင္းသန္တယ္၊ ႏိုင္ထက္စီးနင္း လုပ္တတ္ၾကတယ္ ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္ေတြ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ရွိေနတယ္ဆုိတာကုိလည္း ေအာက္စဖို႔တကၠသိုလ္က လူမႈေရးပေရာဂ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ မီဒီယာေတြရဲ႕ ေလ့လာမႈမွာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ေတြ႕ဆံုေျမးျမန္းမႈေတြကုိ အေျခခံၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ သုေတသနအရ လတ္တေလာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ လူမ်ိဳးစုပဋိပကၡ၊ အစၥလာမ့္မစ္အစြန္းေရာက္၀ါဒဆုိတဲ့ ကမၻာက တင္ျပမႈေတြကုိ ယုတၱိရွိေအာင္လုပ္ဖုိ႔ ယခင္ကျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပည္သူေတြက ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ဆြဲယူအသံုးခ်ေနလည္းဆိုတာကုိ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

    ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၀ါဒျဖန္႔မႈေတြမွာ ‘အမွန္တရား’ တစ္ခုတစ္ေလ ပါမယ္ဆုိတဲ့ ယူဆခ်က္ေတြကုိလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ျငင္းခ်က္ထုတ္မွာျဖစ္ၿပီး ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ စစ္အာဏာရွင္လက္ေအာက္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္မ်ားစြာ ခံစားလာခဲ့ရတာေတြကုိ အာ႐ံုလႊဲဖုိ႔အတြက္ မြတ္စလင္ေတြဟာ အသံုးခ်ခံ၊ အျပစ္တင္ခံ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

    ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပုိင္းေလာက္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအလယ္ပုိင္းက ကြမ္းယာဆုိင္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကုိ ၾကည့္ရေအာင္။ ဖုန္ထူထူေစ်းက အဲဒီဆုိင္ရဲ႕ ပလက္စတစ္ထိုင္ခံုေပၚမွာ အခန္႔သားထိုင္ေနသူေတြကုိ ဗမာလူငယ္ေလးတစ္ေယာက္က “လူတိုင္းၾကည့္သင့္တဲ့ အရာ” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ Facebook ဗီဒီယုိတစ္ခုကို သူ႔စမတ္ဖုန္းနဲ႔ ျပသေနပါတယ္။ Facebook က အဲဒီဗီဒီယိုကို အႀကိမ္ ၃ ေထာင္ေလာက္ မွ်ေ၀ၿပီးမွ ဒီလူငယ္ေလးက ေတြ႕ရွိခဲ့တာပါ။

    ၇-မိနစ္ၾကာတဲ့ ဒီဗီဒီယိုဟာ ရႈပ္ရွက္ခပ္ေနတဲ့ ေစ်းတစ္ခုထဲမွာ မြတ္စလင္လုိ႔ ယူဆရတဲ့ အသက္ ေလးဆယ္နားကပ္ေနတဲ့ မုတ္ဆိတ္ရွိလူၾကီးတစ္ေယာက္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လုိ႔ယူဆရတဲ့ အသက္ႏွစ္ဆယ္ မရွိတစ္ရွိ  မိန္းမငယ္ေလးတစ္ေယာက္တို႔ ရန္ျဖစ္ေနၾကတဲ့ ျမင္ကြင္းကို ရိုက္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေဘးမွာ ရပ္ၾကည့္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ေယာက္က သူ႔ရဲ႕စမတ္ဖုန္းနဲ႔ ရိုက္ထားတယ္လို႔ ထင္ရတဲ့ ဒီဗီဒီယိုထဲမွာ၊ စိတ္လႈပ္ရွားေနတဲ့ မိန္းမပ်ဳိေလးက မုတ္ဆိတ္နဲ႔လူၾကီးကို ထပ္ခါတလဲလဲ “လူလိမ္” လို႔ ေျပာဆိုစြပ္စြဲရင္း နင့္ “ငါ့ကို ယူမယ္လို႔ ကတိေပးျပီးေတာ့” လို႔ ေျပာကာ လူၾကီးကို ပါးဆြဲခ်လိုက္ပါတယ္။

    ဗီဒီယိုၾကည့္ျပီးတဲ့ေနာက္ စကား၀ုိင္းမွာ ဒီအမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးရဲ႕အျဖစ္အပ်က္ကုိ ဘာသာမတူသူေတြနဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳတဲ့ကိစၥသာမကဘဲ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ စီးပြားေရးအားသာခ်က္ကုိ သတိထားရမယ္ဆိုတဲ့ ဇာတ္လမ္းတစ္ခုအျဖစ္ ဖန္တီးလုိက္ၾကပါတယ္။ “သူ႕မွာ ပိုက္ဆံေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္ေလ၊ ဒီေတာ့ ဒီေကာင္မက စိတ္၀င္စားတာေပါ့။ ခင္ဗ်ားတို႔လည္း မြတ္စလင္ေတြဆုိ လံုး၀ကုိ မယံုသင့္ဘူး” လို႔ တစ္ေယာက္က ထေျပာပါတယ္။

    စီးပြားေရးမွာ မြတ္စလင္ေတြ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားတယ္၊ ပိုက္ဆံကို အသံုးခ်ျပီး ထူအတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ သမီးပ်ဳိေတြကို ကာမ က်ဴးလြန္ဖို႔ အလားလာရွိေနတယ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမွာ လာဘ္ေပးလို႔ရေနတာက မြတ္စလင္ေတြအတြက္ အကြက္ပုိရေစတယ္ဆုိၿပီး ဒီဗီဒီယိုေလးက အစဆြဲထုတ္စြပ္စြဲစရာ  အကြက္ရသြားခဲ့ပါတယ္။

    စစ္အာဏာရွင္ေခတ္က သူတို႔ေတြ ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ခံစားခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡေတြကို ျပန္ေျပာင္းေျပာရင္း အဲဒီကာလတုန္းက မြတ္စလင္ေတြဟာ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀တာေၾကာင့္ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ အရာရွိၾကီးေတြကို ေကာင္းေကာင္းၾကီး လာဘ္ထိုးတဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီး မြတ္စလင္ေတြကုိ သတိထားတာ အေကာင္းဆံုးပဲလုိ႔ ၾကည့္ရႈႈသူအားလံုးကလည္း သေဘာတူလိုက္ၾကပါတယ္။

    တကယ္ေတာ့ ဒါဟာ နည္းမွန္လမ္းမွန္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိး၊ တစ္မူထူးျခားတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိး မဟုတ္သလို၊ အခ်က္လက္အား ျဖင့္လည္း မွန္ကန္မႈ မရွိပါဘူး။ ဥပမာ စစ္တပ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားတဲ့ ခရိုနီေတြနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ ျမန္မာ့ စီးပြားေရးမွာ မြတ္စလင္ေတြဟာ မဆုိစေလာက္ အခ်ိဳးအစားသာ ပါ၀င္ၾကတာပါ။

    ဒါေပမဲ့လည္း အလားတူ သတိေပးဇာတ္လမ္းေတြဟာ ကြမ္းယာဆိုင္ေတြနဲ႔ တစ္ျခား လူစံုရာေနရာမ်ဳိးေတြမွာ၊ ဟုတ္ ေသာ္ရွိ မဟုတ္ေသာ္ရွိ၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ျပန္႔ႏွံ႔ေနပါတယ္။ ဒီေျပာဆုိမႈေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ရဲ႕စိတ္ထဲမွာ စြဲထင္ေနတဲ့ ‘လူမ်ိဳး’ ဆိုတဲ့ အယူအဆနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး  အေတြးအေခၚပုိင္းဆုိင္ရာ၊ ကုိယ္က်င့္တရားပုိင္းဆုိင္ရာ ခၽြတ္ၿခံဳက်မႈနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေနတဲ့ စုိးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့ ခံစားမႈေတြကုိ ျမင္ေနရပါတယ္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ ေတာရြာေလးတစ္ရြာက ဆင္းရဲတဲ့ မိသားစုကေန ေပါက္ဖြားလာတဲ့ အသက္ႏွစ္ဆယ္စြန္းစြန္း ကုန္သည္ေပါက္စေလး ကိုေက်ာ္၀င္း (အမည္လႊဲ) ဟာ ဒီစုိးရိမ္စရာ အေၾကာင္းတရားေတြကုိ မီးေမာင္းထုိးျပေနသူတစ္ဦးပါ။ ရြာဦးဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမွာ ဦး၀ီရသူလာတုန္းက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ရခိုင္အေရးခင္းအေၾကာင္း တရားေဟာတာကို နားေထာင္ျပီးေနာက္မွာ ေက်ာ္၀င္းဟာ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ အမာခံတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

    တရားပြဲမွာ မုဒိမ္းမႈအေၾကာင္း အေသးစိတ္ ေဟာၾကားတာကုိ ၾကားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ စိတ္ထိခုိက္သြားတဲ့သူဟာ ကန္ေဒၚလာ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ ပမာဏရွိတဲ့ သူ႕ရဲ႕ ႏွစ္ပတ္စာ ေခၽြးနဲစာကုိ လွဴဒါန္းခဲ့ၿပီး ဦး၀ီရသူရဲ႕ တရားေခြ ဒီဗီဒီ အခ်ပ္ ၅၀၀ ကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ရက္သတၱပတ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ၊ ေက်ာ္၀င္းဟာ သူကုန္သြယ္ရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာရွိတဲ့ ရြာၾကီးရြာငယ္ အသြယ္သြယ္မွာ ဒီအေခြေတြကို အခမဲ့ လက္ေဆာင္ေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူဟာ “မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ” ေလးရပ္ကို ေထာက္ခံတဲ့ မဘသရဲ႕ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ လက္မွတ္ေကာက္ယူပြဲေတြမွာ လုပ္အားေပးခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၁၅ နဲ႔ ၂၀၁၆ တစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သုေတသနလုပ္ငန္းထဲက တစ္ေယာက္ဟာ ေက်ာ္၀င္းနဲ႔ ပံုမွန္ ဆံုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆံုေတြ႔စဥ္အခုိက္မွာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြနဲ႔ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြအတြင္း သူ႔မိသားစု၀င္ေတြ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ဒုကၡေရာက္ ခဲ့ရသလဲဆိုတာကို မၾကာခဏဆိုသလို ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ အထီးက်န္ေနမႈ၊ အလုပ္လက္မဲ့မ်ားျပားမႈျပႆနာ “ခ်ီးထုပ္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရး စနစ္” လုိ႔ သူကဆုိတဲ့ စနစ္ေတြေၾကာင့္ သူတို႔မိသားစုဟာ ရုန္းကန္ခဲ့ရပါတယ္။ ေက်ာ္၀င္းက ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ အက်င့္စာရိတၱ အေျခေနဟာ ႏွစ္ပင္လိမ္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိၿပီး “လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ အက်င့္စာရိတၱေတြက ပ်က္စီးသြားျပီဗ်- သူတို႔မွာ တရားထိုင္ဖို႔လည္း အခ်ိန္မရွိဘူး။ လူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ဖို႔လည္း မအားၾကဘူး” လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    သူက စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆက္ဆက္ကိုလည္း “ကမၻာနဲ႔ အဆက္ျဖတ္ျပီး အထီးက်န္ေနခဲ့” တဲ့အတြက္ အျပစ္တင္ခဲ့ ပါတယ္။ ၂၀၁၅ ႏို၀င္ဘာမွာ သူမဲေတာင္ မထည့္ခဲ့ပါဘူး။ သူ႔စကားအရ “လာဘ္စားတဲ့” ၾကံဖြတ္ပါတီ၊ “ဘုန္းၾကီးနဲ႔ ရန္ျဖစ္တဲ့” အန္အလ္ဒီပါတီကို ဘယ္သူ႔ကို မဲထည့္ရေကာင္းမွန္းမသိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။

    ဒါေပမဲ့၊ ေက်ာ္၀င္းက မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ ဘာေၾကာင့္လိုအပ္တယ္ဆိုတာကို ရွင္းျပရာမွာေတာ့ ‘အစၥလာမ့္မစ္ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ’ ရဲ႕လက္ထဲမွာ ဗုဒၶပံုေတာ္ေတြ မေလးမစားလုပ္ခံရတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးေတြ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ အျမတ္ထုတ္မႈေတြ ခံရတယ္ဆုိတဲ့ ၀ါဒျဖန္႔ခ်က္ေတြကုိ ကုိးကားခဲ့ၿပီး သူက ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ ႐ုိး႐ုိးသားသား စုိးရိမ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဘာသာတိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ မရွိသင့္ဘူးလို႔ မဘသကယံုၾကည္ထားေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေလးရပ္ကို သူတို႔ ေရးဆြဲခဲ့တျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာ္၀င္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသမီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဘာသာျခားေတြနဲ႔ ယူေနၾကတယ္။ မဘသက ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသမီး ေတြကို ဘာသာျခားေတြနဲ႔ ယူခြင့္ေပးထားတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ ရွိသလား မရွိဘူးလား ဆိုတာကိုေတာ့ ဘုန္းၾကီး ေတြက စစ္ေဆးရမယ္ေလ” လို႔ သူက ေစာဒကတက္ပါတယ္။

    “တကယ္လို႔ ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္က သူမ အစၥလာမ္ဘာသာကို ကူးေျပာင္းလိုက္ျပီလို႔ ဘုန္းၾကီးေတြကို ေျပာလာရင္၊ သူမ စိတ္ရင္းနဲ႔ အမွန္တကယ္ေျပာင္းတာလား၊ သူမ အဲဒီလူဆီမွာ ေပးဆပ္စရာ အေၾကြးကိစၥလို ဟာမ်ဳိးရွိလို႔၊ အၾကမ္းဖက္ခံလိုက္ရလို႔ ဘာသာေျပာင္းလိုက္တာလားဆိုတာ ဘုန္းၾကီးေတြက စစ္ေဆးဖို႔ လိုပါတယ္”

    ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ ခံစားခဲ့ရမႈေတြ၊ စိတ္ပ်က္ခဲ့ရမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေက်ာ္၀င္းနဲ႔ အျခားေသာ မဘသ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြရဲ႕ ျပန္ေျပာင္းေျပာျပမႈေတြကုိၾကည့္ရင္ ခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့ ဥပေဒ၊ ‘ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔’ ဘုန္းႀကီးေတြလုိအပ္မႈေတြ မွန္တယ္လုိ႔ အေယာင္ျပဖုိ႔ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀ၿပီး၊ အားေကာင္းေမာင္းသန္တဲ့ မြတ္စလင္ ေယာက်္ားေတြကုိ ခုတံုးလုပ္တာနဲ႔ ဘာမွေတာ့ မဆုိင္ပါဘူး။

    ဒီေကာလဟာလေတြ၊ ေျပာၾကားမႈေတြထဲမွာ နစ္၀င္ေနတဲ့ မေက်နပ္ခ်က္တနင့္ပုိးဟာ အလုိအေလ်ာက္ သူ႕ဟာသူ ေပၚလာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ လိင္ကိစၥကုိအေျခတည္တဲ့ ဒီ ေကာလဟာေတြမွာ စြမ္းအားရွိၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ခုခံႏုိင္စြမ္းနည္းပါးမႈအေပၚမွာ ျဖစ္လာတဲ့ နာက်ည္းခ်က္ေတြ၊ ခံစားမႈေတြ၊ ဒီထက္ပုိဆုိရရင္ လူထုအတြင္း ဗုဒၶဘာသာ ျပန္ရွင္သန္လာေရးနဲ႔ ခ်ိတ္ထားတာပါ။ ဒီလံၾကဳတ္ဇာတ္လမ္းေတြဟာ မွန္သည္ျဖစ္ေစ၊ မွားသည္ျဖစ္ေစ ရည္ရြယ္ခ်က္က အာဏာရွင္လက္ထက္ ခံစားခဲ့ရတာေတြအတြက္   စစ္တပ္မဟုတ္တဲ့ အျခား ဓားစားခံတစ္ခုကို လႊဲခ်ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

    နိစၥဓူ၀ေတြ႕ေနရတဲ့ ဒီတစ္ဖတ္သက္ ေကလာဟာလေတြကုိၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံက မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး  အထင္အျမင္ေတြကုိ ‘လူထုပညာေပးမႈ’၊ ဒါေတြဟာ စစ္အာရွင္စနစ္နဲ႔ နာက်ည္းခ်က္ေတြ၊ ထိခုိက္ခံစားရခဲ့ရမႈေတြနဲ႔ ဘာမွမဆုိင္ဘူးဆုိတာကုိ ၀န္ခံေျပာၾကားရမယ့္ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔တင္ ေျဖရွင္းလုိ႔မရဘူးလုိ႔ အဓိပၸါယ္ထြက္ေနပါတယ္။

    NLD အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ေနတဲ့ အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါကုိ ေျဖရွင္းခ်င္တယ္၊ အားလံုးပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ တည္ေဆာက္ခ်င္တယ္၊ ျပည္သူေတြ လူတန္းေစ့ေနႏုိင္ဖုိ႔ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈေတြကုိ စတင္ေဆာင္ရြက္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္နဲ႔ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ  လူထု ခံစားခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡသုကၡေတြရဲ႕ အဓိကလက္သည္တရားခံေတြကုိ ကန္႔လန္႔ကာအျပင္ထုတ္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္းပါ။

    (ယင္းေဆာင္းပါးပါ အခ်က္လက္မ်ားသည္ မၾကာေသးခင္ကမွ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ “Gendered Rumours and the Muslim Scapegoat in Myanmar’s Transition”,  Journal of Contemporary Asia (vol 47, no 3, 2017, 396-412) ေကာက္ႏႈတ္ေဖၚျပထားျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။)