ဇူလုိင္ ၂၂၊ ၂၀၁၇
M-Media
– NLD အစုိးရသစ္လက္ထက္မွာ ၃ ႀကိမ္ေျမာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ လာေရာက္ကာ ႏုိင္ငံအတြင္းက လူ႕အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြကုိ ၁၂ ရက္ၾကာ ေလ့လာခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလအထူးကုိယ္စားလွယ္ ယန္ဟီးလီဟာ ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မေန႔က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္အတုိင္း ကန္႔သတ္မႈေတြရွိဆဲ
လီက အစိုးတပ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားသူပုန္ေတြအၾကား တုိက္ခုိက္မႈေတြအတြင္း စစ္တပ္က အရပ္သားေတြအေပၚ အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိတယ္လုိ႔ စြပ္စြဲခံထားရတဲ့ ႏုိင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း သူသြားလုိတဲ့ေနရာေတြကုိ လံုၿခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ သြားေရာက္ခြင့္မရခဲ့ဘဲ အရင္လာေရာက္မႈေတြထက္ကုိ ပုိၿပီး ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့လမွာ ဂ်ာနယ္လစ္ ၃ ဦးကုိ စစ္တပ္က ထိန္းသိမ္းခဲ့တဲ့ေနရာကုိလည္း ယန္းဟီးလီ သြားေရာက္ခြင့္မရခဲ့ဘဲ ဒီ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြဟာ တရားမ၀င္အသင္းအဖြဲ႕နဲ႔ ဆက္သြယ္တယ္ဆုိတဲ့ပုဒ္မနဲ႔ တရားစြဲဆုိ ခံထားရပါတယ္။ ယန္ဟီးလီကေတာ့ ဒီလူ ၃ ဦး ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ေနရာဟာ ခရီးသြားေတြနဲ႔ လူသိမ်ားတဲ့ေနရာတစ္ခုျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
သူမနဲ႔ ေတြ႕ဆံုတဲ့သူေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္တာ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အထူးဌာနကလုိ႔ ထင္ရတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးေတြက လုိက္ေနတာဟာလည္း လက္ခံႏုိင္စရာမရွိဘူးလုိ႔ အထူးကုိယ္စားလွယ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“အရင္အစုိးရက ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ နည္းလမ္းေတြကုိ အခုအစုိးရက ဆက္လက္အသံုးျပဳေနတာကုိ ျမင္ရတဲ့အတြက္ စိတ္ပ်က္တယ္လုိ႔ ေျပာပါရေစ။ အရင္ေခတ္ေတြတုန္းက လူ႕အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူေတြ၊ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ အရပ္သားေတြဟာ ေနာက္ကလုိက္ ေစာင့္ၾကည့္ခံရတယ္၊ စစ္ေဆးေမးျမန္းခံခဲ့ရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြဟာ အခုအခ်ိန္အထိ ဆက္ျဖစ္ေနတုန္းပါပဲ” လို႔ ယန္းဟီလီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ရခုိင္ကိစၥ
ရခိုင္ျပည္နယ္ကုိ သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ယန္ဟီးလီက ယခင္က မလုပ္ေပးခဲ့တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာကေလးငယ္ေတြကုိ ေမြးစာရင္းထုတ္ေပးေရးအပါအ၀င္ ကုိဖီအန္နန္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အႀကံေပးခ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ အစုိးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနမႈအတြက္ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ေပမယ့္ ႐ုုိဟင္ဂ်ာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အေျခအေနက တုိးတက္မႈ မဆုိစေလာက္သာ ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ဇန္န၀ါရီက ကၽြန္မလာေရာက္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကနဲ႔ယွဥ္ရင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ေယဘူယ်အေျခအေနက မတုိးတက္သေလာက္ျဖစ္ေနၿပီး ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းက အေျခအေနက ပုိၿပီး ႐ႈပ္ေထြးလာပါတယ္”
အစုိးရ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ညႇင္းပမ္းမႈေတြရွိေနတာ၊ အစုိးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သူေတြကုိ ႐ုိဟင္ဂ်ာစစ္ေသြးႂကြလုိ႔ ဆုိတဲ့သူေတြက သတ္ျဖတ္ေနတာေတြဟာ ႏွစ္ဖက္အဖြဲ႕ၾကားမွာ ညပ္ေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားေစတယ္လုိ႔လည္း အထူးကုိယ္စားလွယ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရ၏ တုန္႔ျပန္မႈ
ဇူလိုင္ ၂၁ ရက္ ရက္စြဲနဲ႔ ဒီေန႔မနက္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံ႐ံုး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာေတာ့ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ယန္ဟီးလီရဲ႕ ခရီးစဥ္အဆံုးသတ္ ထုတ္ျပန္ခ်က္အေပၚမွာ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ စိတ္ပ်က္ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရေသာ ျပည္တြင္းပဋိပကၡ၊ အထီးက်န္မႈႏွင့္ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေနာက္က်ခဲ့မႈတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚသည့္ ျပႆနာမ်ားကိုေျဖရွင္းရာ၌ ေတြ႕ႀကဳံရသည့္ အခက္အခဲမ်ားကို အထူးအစီရင္ခံစာတင္သြင္းသူ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပလိမ့္မည္ဟု ေမၽွာ္လင့္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အထူးအစီရင္ခံစာတင္သြင္းသူ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေယဘုယ်ဆန္ေသာစြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ မွားယြင္းေသာ အခ်က္အလက္မ်ားစြာပါဝင္ေနပါသည္” လုိ႔ အခ်က္ ၉ ခ်က္ပါ၀င္တဲ့ အဲဒီ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီမုိကေရစီထြန္ကားတဲ့ႏုိင္ငံျဖစ္ေပၚေရး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရာမွာ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာ ရွိေနၿပီး အဲဒီစိန္ေခၚမႈေတြကုိ ခ်က္ျခင္းေျဖရွင္းႏုိင္မွာမဟုတ္တာကုိ လက္ခံထားေၾကာင္း၊ အားလံုးအတြက္ လြတ္လပ္ၿပီး ညီမွ်တဲ့အခြင့္အေရး၊ တရားမွ်တမႈရွိေရးအေပၚ အေျခခံတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီျပည္ေထာင္စုစနစ္တစ္ရပ္ကုိ တည္ေဆာက္ရန္ အစုိးရက သႏၶိဌာန္ခ်ထားပါေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံ႐ံုး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အဲဒီထုတ္ျပန္ခ်က္က ဆုိပါတယ္။
Ref: Reuters, State Counsellor Office
