ဦးေအာင္ေမသု (ခ) ဦးသု (၁၉၄၁ – ၂၀၀၂)
ဥကၠဌ (သာယာဝတီခရိုင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ)
ဥကၠဌ (အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ မင္းလွျမိဳ႕၊ ပဲခူးတိုင္း)
“အဲဒါေပါ့ဗ်၊ တုိက္လိုက္၊ ရႈံးလိုက္၊ တိုက္လိုက္၊ ရႈံးလိုက္နဲ႔ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေအာင္ပြဲဆင္ရမယ္” ဆိုသည့္ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီအေရး ဘဝေပး လႈပ္ရွားသူ ကိုေအာင္ေမသု
“ဘာသာေရး လြတ္လပ္စြာ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈနဲ႕ ဘာသာေရး အျငင္းမပြားၾကတာ ေကာင္းပါတယ္” ဆိုသည့္ ျမန္မာမြတ္စလင္ ကိုေအာင္ေမသု
ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
-မူလတန္းေက်ာင္းသားဘဝမွစ၍ ဗ.က.သ သို႔ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။
-၁၉၆၀-၆၂ ခုႏွစ္တြင္ သာယာဝတီခရိုင္ စည္းရုံးေရးမွဴး (ရကသ)ညီလာခံကိုယ္စားလွယ္-အုတ္ဖိုျမိဳ႕နယ္ ဥကၠဌ တာဝန္မ်ားထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
-သာယာဝတီခရိုင္ (၈) ျမိဳ႕နယ္ ဥကၠဌတာဝန္ကိုလည္း ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
-၁၉၆၃ခုႏွစ္ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးဆႏၵျပလူထုခ်ီတက္ပြဲတြင္ (၄)ခရိုင္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပပြဲကို ေခါင္းေဆာင္ျပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ကန္ေတာ္မင္ပန္းျခံသုိ႔ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကသည္။
-၁၉၆၉၊ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၃ရက္ေန႔တြင္ ကိုကိုးကၽြန္းသို႔ အပို႕ခံရသည္။
– ၁၉၇၁၌ ကိုကိုးကၽြန္းတိုက္ပြဲ ေအာင္ျမင္စြာ ျပီးဆုံး၍ အင္းစိန္ေထာင္သို႔ ျပန္ေရာက္ရိွခဲ့သည္။
– ၁၉၇၂၊ဧျပီ ၁၂ရက္ေန႔တြင္ အက်ဥ္းေထာင္မွ ျပန္လြတ္ေျမာက္ျပီး ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ေဒၚရင္လွႏွင့္ ထိမ္းျမားခဲ့သည္။
-၁၉၇၆၊ ၾသဂုတ္တြင္ ဒုတိယအၾကိမ္ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသည္။
-၁၉၈၄၊ ဧျပီတြင္ တတိယအၾကိမ္ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသည္။
-၁၉၈၈၊ ေအာက္တိုဘာတြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သို႔ဝင္ေရာက္ခဲ့ျပီး ပဲခူးတိုင္း၊ မင္းလွျမိဳ႕တြင္ ဥကၠဌတာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
-၁၉၈၉၊ ၾသဂုတ္ ၂၄တြင္ စတုတၳအၾကိမ္ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရျပီး၊ ႏိုဝင္ဘာ ၆ရက္တြင္ ပုဒ္မ(၅) (ည)ျဖင့္ အင္းစိန္စစ္ခုံရုံးမွ ေထာင္ဒဏ္ (၁၀)ႏွစ္ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
-၁၉၉၉၊ႏိုဝင္ဘာ ၆ရက္ေန႔တြင္ (၁၀)ႏွစ္ျပည့္ခဲ့ေသာ္လည္း ပုဒ္မ(၁၀) (က)ျဖင့္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသည္။ ၂၀၀၂၊ စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ အထိန္းသိမ္းခံဘဝျဖင့္ပင္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါသည္။
-ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား ေရေဝးမြတ္စလင္သုႆန္သို႔ လိုက္လံပို႕ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။
ဦးေအာင္ေမသု (ခ) ဦးသုရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးကို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား ေရေဝးမြတ္စလင္သုႆန္သို႔ လိုက္လံပို႕ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။
ဦးေအာင္ေမသု ဂုဏ္ျပဳ ကဗ်ာမ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ား
“ရဲေဘာ္နီ ေအာင္ေမသု…သို႕
ျမန္မာ့အက်ဥ္းေထာင္သမိုင္းမွာ
ကိုကိုးကၽြန္းတိုက္ပြဲဟာ
လြတ္လပ္မႈအတြက္
ဂုဏ္ေရာင္အေျပာင္ဆုံး
ေမာ္ကြန္းထိုးရမယ့္
အစာငတ္ခံတိုက္ပြဲဘဲ ဒီပြဲမွာမင္းပါတယ္။
ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ
၈၈ အေရးေတာ္ပုံဟာ
လြပ္လပ္မႈအတြက္
ေမာ္ကြန္းတင္တဲ့တုိက္ပြဲဘဲ ဒီပြဲမွာမင္းပါတယ္။
မင္းျဖတ္သန္းေသာ ခရီးလမ္း
သမိုင္းက ေပးေသာတာဝန္
မင္း ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ျပီပဲ
မင္း…မင္းတာဝန္ေက်ပါတယ္ကြာ။
နီရဲေသာ ေအာင္ေမသု
ေကာင္းရာသုဂတိ လားပါေစ။”
(စံဦး (NLD ေက်ာက္တံခါး)၏ ကိုေအာင္ေမသု စ်ာပနတြင္ ေရးဖြဲ႕ခဲ့ေသာ ကဗ်ာမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)
“သာယာဝတီ နရသိန္ကုိ အေရာက္
(၈)တိုက္ရဲ့ ဝင္းတံခါးေပါက္ကေန
ရဲရဲေတာက္ ၾကိဳဆိုႏႈတ္ဆက္မႈ
ကၽြန္ေတာ္ ေအာင္ေမသု
ခု မင္းလွ NLD ဥကၠဌ
အရင္က ကၽြန္းထိေရာက္
ျပန္လာတဲ့ေနာက္လည္း
ေထာင္ထဲ တဝဲလည္လည္ ခဏ ခဏေပါ့
ခုလည္း (၁၀ က)တဲ့
ဘာဆန္းလွမလဲ
ဒီလုိပဲ ေသတဲ့အထိ ခ်ရမွာေပါ့ တဲ့
ျပဳံးစစနဲ႔ မထီတရီ ေျပာလိုက္သမွ်
အားရႏွစ္ျခိဳက္ျခင္းမ်ားနဲ႔
ေလးစားေက်နပ္မိျဖစ္ခဲ့”
“မိန္းမဥာဏ္ လူတစ္စုလက္ထဲက
ေယာက္်ားအသည္းနဲ႔ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ သမိုင္း
ဘယ္ေတာ့မွ မရိုင္း ဘယ္ေတ့ာမွ မရႈံး…”
(ရီေန၏ ဂုဏ္ျပဳကဗ်ာမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)
“အပြင့္ေၾကြတာ
ဓမၼတာဆိုေပမယ့္
ေလရိုင္းေၾကာင့္ဆိုရင္ေတာ့
ပန္းအတြက္
ရာဇဝင္ရိုင္းလြန္းတယ္”
(ဆိုးဆိုး၏ ဂုဏ္ျပဳကဗ်ာမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)
“၂၅ႏွစ္တဲ့
သက္တမ္းတစ္ခုလုံး
လူထုထံထိုးအပ္
ထမင္းနဲ႔ေမတၱာ
ထမင္းပဲ အငတ္ခံေတာ့တာ…
ရာဇဝင္မွာ
သူရဲေကာင္းပမာ
အခါခါ ကယ္သတဲ့
သူ-
ဗမာ့သမိုင္းမွာ
အခါခါ ကယ္ခဲ့ျပီ။”
(ေကလြန္း၏ ဂုဏ္ျပဳကဗ်ာမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)
ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးအတြက္ ဘဝစေတးခဲ့ေသာ ဦးေအာင္ေမသု၏ ရဲရဲနီေသာ ဘဝစာမ်က္ႏွာအခ်ိဳ႕
“သူသည္ကား ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ေျခာက္ခရိုင္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ဆႏၵျပပြဲ၊ မင္းလွစစ္ေၾကာင္းမွ ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမအထိ ေျခလ်င္ခရီးရွည္ ခ်ီတက္ဆႏၵျပပြဲအျပီးတြင္ ပုဒ္မ ၅ အထိန္းသိမ္းခံဘဝျဖင့္ ကိုကိုးကၽြန္းကိုအေရာက္၊ ကိုကိုးကၽြန္းမွ ကမာၻေက်ာ္ ကၽြန္းတိုက္ပြဲမ်ားျပီးဆုံး၍ အင္းစိန္ျပန္ေရာက္ ဒူးမေထာက္အညံ့မခံေသာ သူ၏ နရသိန္ေန႔ရက္မ်ားသည္ ရွည္လ်ားစြ။
မဆလအာဏာရွင္ေခတ္တစ္ေလွ်ာက္ ပါတီယူနစ္မ်ားကို အာခံခဲ့သည့္အတြက္ အသက္အႏၱရာယ္ကိုပင္ ရန္ရွာခံခဲ့ရသည့္ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ နဝတလက္ထက္ လယ္ေျမအိမ္ျခံမ်ားကို သိမ္းပိုက္ဖယ္ရွား၍ ကားလမ္းေဖာက္ျခင္းကို ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ နဝတ၏ လမ္းစီမံကိန္းတစ္ခုလုံး ဖ်က္သိမ္းေပးလိုက္ရသည့္အျဖစ္မ်ား၊ သူေထာင္က်စဥ္အတြင္း သူ႕အိမ္မွ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဆုိင္းဘုတ္အား ျဖဳတ္ေပးရန္ ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့သည္တြင္ ေထာင္ဝင္စာလာေတြ႕သည့္ ဇနီးသည္အား “သူတို႕အတင္းလာျပီး ျဖဳတ္ခ်ရင္ေတာ့ လက္ပိုက္ၾကည့္ေန၊ မင္းတုိ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႕ ျဖဳတ္တယ္ဆိုရင္ ငါ အိမ္ျပန္လာမွာ မဟုတ္ဘူး”ဟု ဆိုလိုက္သည့္အတြက္ သူ႔အမ်ိဳးသမီးကလည္း ကၽြန္မအမ်ိဳးသား သေဘာမတူလို႕ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုကာ တင္းခံလိုက္ရာ သူ႕အိမ္ေရွ႕ရိွ ထိုဆိုင္းဘုတ္ေလးသည္ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္း ေဆးသားေမွးမွိန္၍ ေဘာင္ရြ႕ဲေစာင္းလ်က္ ျမန္မာျပည္၌ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္မႈ မရိွေၾကာင္း ျပသေနသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ သူေထာင္က်စဥ္ ဆယ္ႏွစ္ျပည့္ေန႕က သီးသန္႔ (က)တိုက္ေဆာင္မွ ၁၀ႏွစ္ျပည့္သူမ်ားအားလုံး လြတ္သြားၾကျပီး သူ႕က်မွ ပုဒ္မ ၁၀(က)ႏွင့္ ထပ္မံခ်ဳပ္ခံရသည့္ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ သည္တုန္းက သူ႔ဇနီးသည္ ေဒၚယဥ္ယဥ္လွ တစ္ေယာက္ ေထာင္ဗူးဝမွာ ရွင္တို႔ ကၽြန္မေယာက္်ားအေပၚမွာ အျငိဳးၾကီးလွပါေပရဲ့ ဟုေျပာဆိုကာ ၾကဴၾကဴပါေအာင္ ခ်ဳံးပြဲခ်ငိုခဲ့ရသည့္ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ “ပြင့္ခက္ႏြယ္”၂၅ စကၠန္႔ သုိ႔မဟုတ္ ၂၅ႏွစ္လူသားဆုိသလိုပင္ ကိုေအာင္ေမသု၏ သက္တမ္းထက္ဝက္သည္ ေထာင္နန္းစံ နရသိန္ႏွစ္ကာလျဖစ္ခဲ့ရသည့္ျဖစ္ရပ္မ်ားစသည္၊ အို- မ်ားစြ၊ မ်ားစြ။”
(က်ဆုံးျခင္း (၁၀)ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)
