News @ M-Media

Tag: Rohingya

  • ဖမ္းထားသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာကေလးငယ္မ်ားကုိ လူသားဆန္စြာဆက္ဆံရန္ ျမန္မာအစုိးရကုိ ယန္းဟီးလီ တုိက္တြန္း

    ဖမ္းထားသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာကေလးငယ္မ်ားကုိ လူသားဆန္စြာဆက္ဆံရန္ ျမန္မာအစုိးရကုိ ယန္းဟီးလီ တုိက္တြန္း

    ဇြန္ ၁၅၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ေအာက္တုိဘာလကတည္းက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အစုိးရစစ္တပ္၏ စစ္ဆင္ေရးအတြင္း ဖမ္းဆီးထားသူမ်ားထဲမွ ကေလးငယ္မ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား၊ ေဆး၀ါးကုသခြင့္တုိ႔ကုိ အာမခံေပးရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႕အခြင့္ေရးဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ယန္းဟီလီက ယေန႔တြင္ ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာအုပ္စုတစ္ခုက နယ္ျခားေစာင့္စခန္းမ်ားကုိ စီးနင္းတုိက္ခုိက္ခဲ့သည့္ ေအာက္တုိဘာ ၉ ရက္ေန႔ေနာက္ပုိင္း အစုိးရတပ္မွ ျပဳလုပ္ေသာ စစ္ဆင္ေရးအတြင္း ႐ုိဟင္ဂ်ာ သူပုန္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းသည္ဟုဆုိကာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသား ၄၀၀ ေက်ာ္ကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ထုိအထဲတြင္ အသက္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ခန္႔ အပါအ၀င္ အရြယ္မေရာက္ေသးေသာ ကေလးငယ္ ၁၃ ဦး ပါ၀င္သည္ဟု မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၏ အေထာက္အထားစာရြက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    ဂ်ီနီဗာရွိ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီတြင္ ယေန႔ေျပာၾကားသည့္ မိန္႔ခြန္း၌ ယန္းဟီလီက ကေလးငယ္မ်ား၏ လြတ္လပ္မႈကုိ စိတ္ထင္တုိင္း မခ်ဳပ္ခ်ယ္သင့္ေၾကာင္း၊ အစုိးရအေနျဖင့္ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ ကေလးငယ္မ်ား၏ အခြင့္အေရးကုိ အာမခံေပးသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “ကေလးေတြကို မဖမ္းမျဖစ္ အေျခအေနေရာက္မွသာ အတုိေတာင္းဆံုး အခ်ိန္ကာလတစ္ခုအထိ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔၊ လူသားဆန္စြာ ဆက္ဆံၿပီး၊ သူတုိ႔ရဲ႕အသက္အရြယ္ကုိ ေထာက္ထားတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ အေလးထား ကုိင္တြယ္ဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရကုိ ကၽြန္မ သတိေထာက္ခ်င္ပါတယ္” ဟု ယန္ဟီးလီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ ဖမ္းခံထားရသည့္ ကေလးငယ္တစ္ဦး ေသဆံုးမႈအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ေဆာင္ရြက္ရန္လည္း အစုိးရကုိ ယန္းဟီးလီက တုိက္တြန္းခဲ့သည္။ ျမန္မာအစုိးရက အဆုိပါကေလးငယ္မွာ က်န္းမာေရးမေကာင္းမႈေၾကာင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ထုိသတင္းကုိ ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္ကမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္ဟု ယန္ဟီးလီက ေထာက္ျပခဲ့သည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက ယူနီဆက္ဖ္ လက္ေထာက္ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ ဂ်က္စတင္ ေဖာ္ဆစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္သည့္အခ်ိန္တြင္လည္း ကေလးမ်ား ဖမ္းဆီးထားမႈကုိ လႊတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။

    ေအာက္တုိဘာလမွ စတင္ခဲ့သည့္ အစုိးရစစ္တပ္၏ စစ္ဆင္ေရးတြင္ အစုလိုက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္မႈ၊ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼျပဳက်င့္မႈမ်ား ရွိသည္ဟု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေျပာၾကားမႈကုိ ကုိးကား၍ ကုလက အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အဆုိပါက်ဴးလြန္မႈမွာ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈပင္ ေျမာက္ေနသည္ဟု ဆုိသည္။

    ျမန္မာစစ္တပ္ကမူ ထုိစြပ္စြဲမႈမ်ားကုိ ျငင္းဆုိခဲ့ၿပီး မိမိတုိ႔အေနအျဖင့္ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းကုိ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု တုန္႔ျပန္ခဲ့သည္။

    ယန္ဟီးလီက ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ မၾကာေသးမီက ကုလမွ ဖြဲ႕စည္းလုိက္သည့္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္လည္း တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမူ ထုိအဖြဲ႕ကုိ လက္မခံဘဲ မတူညီေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားၾကားတြင္ ပုိမုိ ရန္လုိမႈကုိသာ ျဖစ္ေစမည္ဟု ယခုသီတင္းပတ္အတြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref: Reuters

     

  • ကုလ၏ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕က ရခုိင္တြင္ တင္းမာမႈမ်ား ပုိျမင့္ႏုိင္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာ

    ကုလ၏ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕က ရခုိင္တြင္ တင္းမာမႈမ်ား ပုိျမင့္ႏုိင္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာ

    ဇြန္ ၁၃၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ဆြီဒင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ စတီဖန္ ေလာ့ဖ္ဗန္ႏွင့္အတူ ေတြ႕ရသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္

    – ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပႆနာမ်ားအတြက္ ကုလသမဂၢ၏ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕မွာ လူမ်ိဳးေရးတင္းမာမႈမ်ားကုိ ပုိမို ျမင့္တက္ေစႏုိင္သည္ဟု ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယမန္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာအုပ္စုတစ္ခုက နယ္ျခားေစာင့္စခန္းမ်ားကုိ စီးနင္းတုိက္ခုိက္ၿပီးေနာက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တုိဘာလမွ စတင္ကာ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ အစုိးရစစ္တပ္က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္း၊ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္းတုိ႔ ရွိသည္ဟု စြပ္စြဲမႈမ်ား ေပၚေပါက္လာၿပီးေနာက္ပုိင္း အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး ခရီးစဥ္ စတင္ရန္ ကုလက ၿပီးခဲ့သည့္လတြင္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္တာ၀န္ေပးခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက အဆုိပါအဖြဲ႕ကုိ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။

    “ဒါက မတူညီတဲ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြၾကားမွာ ရန္လုိမႈကုိ ပုိၿပီး ျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္နဲ႔ ကုိက္ညီမယ္လုိ႔လည္း ကၽြန္မတုိ႔ မထင္ပါဘူး။ အဲဒီေဒသမွာ ကၽြန္မတုိ႔ဟာ သဟဇာတျဖစ္မႈ၊ နားလည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ဖုိ႔၊ ဒီလူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုစလံုး အခ်ိန္အေတာ္ၾကာကတည္းက ကြာဟသြားေစတဲ့ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြကုိ ဖယ္ရွားဖုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္” ဟု ဆြီဒင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ စတီဖန္ ေလာ့ဖ္ဗန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီးေနာက္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ မိမိအေနျဖင့္ ကုလအတြင္းေရးမွဴးေဟာင္း ကုိဖီအန္နန္ ဦးေဆာင္သည့္ အႀကံေပးေကာ္မရွင္၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကုိသာ လက္ခံသြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “အစကတည္းက ေ၀ဖန္ေနမယ့္အစား သူတုိ႔ အလုပ္ကုိ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ လုပ္ႏုိင္လား၊ မလုပ္ႏုိင္ဘူးလားဆုိတာကုိ ျမင္ရဖုိ႔ ေကာ္မရွင္ကုိ အခြင့္ေရးတစ္ခုေလာက္ ေပးသင့္တယ္လုိ႔ ကၽြန္မထင္ပါတယ္”

    ကုလက ေဖေဖာ္၀ါရီတြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာ၌ ျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားက ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ျပဳလုပ္သည့္ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼက်င့္ျခင္းတုိ႔မွာ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇတ္မႈ၊ လူမ်ိဳးစုလုိက္ သုတ္သင္မႈ ေျမာက္ဖြယ္ရွိေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

    ေအာက္တုိဘာလမွစ၍ ျပဳလုပ္သည့္ အစုိးရစစ္တပ္၏ စစ္ဆင္ေရးေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၇၅၀၀၀ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္။

    Ref: Reuters

  • မေလးရွားရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားကို IS က ဆြယ္ရန္ ႀကိဳးစားေန

    မေလးရွားရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားကို IS က ဆြယ္ရန္ ႀကိဳးစားေန

    ဇြန္ ၁၀၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    တုိက္ပြဲျဖစ္ေနသည့္ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း မာရာ၀ီၿမိဳ႕မွ ျမင္ကြင္းတစ္ခု

    – ညႇမ္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈေတြေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္က ထြက္ေျပးသြားရတဲ့ မေလးရွားက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ IS လုိလားတဲ့အုပ္စုေတြက ဖိလစ္ပုိင္မွာ တုိက္ပြဲ၀င္ဖုိ႔ ေသြးေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ ဂ်ကာတာအေျခစုိက္ သုေတသနအဖြဲ႕ Institution for Policy Analysis of Conflict (IPAC) က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    IPAC အဖြဲ႕ဟာ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ဖိလစ္ပုိင္တုိ႔က ပဋိပကၡေတြကုိ အဓိကေလ့လာေနတဲ့အဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး မၾကာေသးခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ဖိလစ္ပုိင္ေတာင္ပုိင္း မာရာ၀ီၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြက IS ရဲ႕ အစြန္းေရာက္လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ လူသူစုေဆာင္းမႈေတြ ေဒသတစ္၀ွမ္း ျပန္႔ႏွံ႔ႀကီးထြားလာမႈကုိ ျပေနတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    How Southeast Asia and Bangladeshi Extremism Intersect ေခါင္းစဥ္နဲ႔ အဲဒီအစီရင္ခံစာကုိ ေမလမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ IPAC က ဆီးရီးယား၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာတုိ႔မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ကိစၥေတြဟာ ေတာင္အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွက အစြန္းေရာက္သမားေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရးကုိ ‘ေတာ္ေတာ္ေလးအႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ေျခလွမ္းမ်ိဳး’ အထိ ေရာက္ေစတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ဆီးရီးယားမွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနၿပီး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာလည္း မြတ္စလင္႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ ျငင္းပယ္ခံရမႈ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာလာကာ၊ လူေတြေသကာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စစ္တပ္ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးကလည္း ဒီျပႆနာကုိ တပ္ပုိးေပးလုိက္ပါတယ္။

    “ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မြတ္စလင္ေတြ ျငႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ခံရတာက ျပည္ပေရာက္သြားတဲ့ ဒီလူေတြမွာ အစြန္းေရာက္၀ါဒ သြတ္သြင္းခံရမႈ အလားလာကုိ ျမင့္ေစပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ လူသစ္စုေဆာင္းဖုိ႔ ေကာင္းေနတယ္ဆုိတဲ့ အေတြးမ်ိဳး အေရွ႕ေတာင္အာရွက အစြန္းအေရာက္အသုိင္းအ၀ုိင္းထဲမွာ ၀င္လာေစပါတယ္” လုိ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    IPAC ရဲ႕ ဒါ႐ုိက္တာ ဆစ္ဒနီဂ်ဳန္းစ္က “IS ဟာ ျပည္ပေရာက္ေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းက တစ္ခ်ိဳ႕ေတြဆီကေန ေထာက္ခံမႈရေအာင္ လုပ္တာမ်ိဳး ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက ေဒါသျဖစ္ေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူငယ္ေတြကေတာ့ ကမၻာ့ဂ်ီဟတ္၀ါဒဆုိတာထက္ အမ်ိဳးသားေရး သူပုန္ထတာမ်ိဳးမွာ ပါ၀င္မယ့္ အလားအလာ ပုိရွိပါတယ္” လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ရဲတပ္ဖြဲ႕ ၉ ဦးက်ဆံုးခဲ့တဲ့ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြ တုိက္ခုိက္ခံရမႈေနာက္ပုိင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တုိဘာမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ စစ္ဆင္ေရးေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္က လူ ၇၀၀၀၀ ေလာက္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

    အရင္က ဟာရာကာ အလ္-ယကင္လုိ႔ အမည္ေပးထားၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ (ARSA) လုိ႔ ေျပာင္းလဲေခၚဆုိခဲ့တဲ့အဖြဲ႕က နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြ တုိက္ခုိက္တာကုိ သူတုိ႔လုပ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း International Crisis Group က ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာက ဘယ္အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔မွ ဆက္သြယ္မႈမရွိဘူးလုိ႔ ဒီအဖြဲ႕က ေျပာပါတယ္။

    IPAC ကေတာ့ ARSA ဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွက အစြန္းေရာက္အုပ္စု အခ်ိဳ႕ဆီ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး ေလ့က်င့္ေပးဖုိ႔ အကူအညီေတာင္းဖူးတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အေစာပုိင္းမွာ UNHCR က အင္ဒုိနီးရွားမွာ သူတုိ႔ဆီ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ ၈၀၀ ေလာက္ရွိၿပီး၊ မေလးရွားမွာ ၅၆၅၀၀ ေလာက္ရွိကာ သူတုိ႔ထဲက အမ်ားစုဟာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ေနထုိင္ခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခ့ဲပါတယ္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိစာနာတဲ့ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံသားေတြ၊ မေလးရွားႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ အျခားသူေတြဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အေျခစိုက္တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာအုပ္စုေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို ကူညီဖုိ႔ လုပ္ေနတယ္လုိ႔လည္း IPAC က ေျပာပါတယ္။

    “ေယဘူယ်ေကာက္ခ်က္ခ်ရရင္ IS ဆိုတာမ်ိဳးထက္ အေျခခံႏုိင္ငံေရးအခြင့္အေရး ရရွိဖုိ႔ဆုိတဲ့နာမည္နဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လက္နက္ကုိင္သူပုန္အဖြဲ႕ ေပၚလာတာမ်ိဳးကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ပုိၿပီး စုိးရိမ္ရမွာပါ။ အစုိးရအာဏာပုိင္ေတြက လုပ္ရဲကုိင္ရဲမယ္ဆုိရင္ ႏုိင္ငံေရးအေျဖတစ္ခု ထြက္လာဖုိ႔ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ိဳး ရွိလာႏုိင္တာေၾကာင့္ ဒီလုိသူပုန္ထမႈမ်ိဳးဆုိရင္ေတာ့ သတင္းေကာင္းပါ” လုိ႔ ဂ်ဳန္းစ္က ဆုိပါတယ္။

    “IS နဲ႔ သြားႏြယ္မယ့္ ေနာက္ထပ္ အခ်က္ေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ေလွနဲ႔ထြက္ေျပးရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူငယ္ တစ္ေယာက္၊ ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ဟာ အင္ဒုိနီးရွားက အစြန္းေရာက္ေက်ာင္းေတြ ေရာက္သြားတာမ်ိဳး၊ ဒါမွမဟုတ္ မေလးရွားမွာရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းထဲက တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ဆီးရီးယားနဲ႔ မင္ဒါနာအုိကလူေတြက အြန္လုိင္းကေန ဆြယ္တရား ေဟာတာမ်ိဳးေတြပါ” လုိ႔လည္း သူမက ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က အလယ္အလတ္မိသားစုေတြထဲက မေလးရွားမွာ ေက်ာင္းတက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ မေလးရွားမွာ ဒါမွမဟုတ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျပန္ေရာက္မွ IS အေပၚ စိတ္ညႊတ္တာေတြ ျမင့္တက္လာတယ္လုိ႔လည္း IPAC ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ကြာလာလမ္ပူကေန ဆီးရီးယားကုိသြားတာ ဆီးရီးယားနဲ႔ အီရတ္တုိ႔က IS တုိက္ခုိက္ေရးသမားေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။

    “ျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြကုိ တုိက္ခုိက္မႈတုိးလုပ္မယ့္ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕မ်ိဳး နယ္စပ္မွာတည္ရွိမႈဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အင္ဒုိနီးရွားနဲ႔ မေလးရွားတုိ႔က IS လုိလားသူအုပ္စုေတြ သူတုိ႔ႏုိင္ငံမွာရွိေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြထဲက တုိက္ခ်င္ခုိက္ခ်င္တဲ့သူေတြကုိ ပုိၿပီး စနစ္တက် လူသစ္စုေဆာင္းမႈလုပ္ဖုိ႔ တြန္းအားျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္” လုိ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    အရင္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အေရွ႕ေတာင္ပုိင္းမွာ အေျခစိုက္တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေသြးစည္းညီညြတ္ေရးအဖြဲ႕ (RSO) ဟာ ၁၉၈၀ နဲ႔ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွက အစြန္းေရာက္ေတြနဲ႔ အဆက္သြယ္ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ခဲ့ၿပီး အခုေတာ့ ဒီအဖြဲ႕ဟာ လႈပ္ရွားမႈ မရွိေတာ့ဘူးလုိ႔ ထင္ရပါတယ္။

    Ref : Irrawaddy

  • ၿဗိတိန္ ဂါးဒီးယန္းသတင္းစာမွ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ (ဘာသာျပန္)

    ၿဗိတိန္ ဂါးဒီးယန္းသတင္းစာမွ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ (ဘာသာျပန္)

    ေမ ၄၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ေရာမတြင္ အီတလီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ ေစာင့္ဆုိင္းေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္

    – ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သူ႕ရဲ႕ ႏုိဘယ္ၿငိမ္ခ်မ္းေရးဆုကုိ ကုိယ္တုိင္ တက္ေရာက္ရယူခဲ့တဲ့အခ်ိန္ ႏုိဘယ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီဥကၠဌက လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီအေရး ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားရာမွာ သူမရဲ႕ ‘ခုိင္မာတဲ့ မူ၀ါဒ’ က ‘တစ္ကမၻာလံုးအတြက္ အမူအက်င့္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေခါင္ေဆာင္’ ျဖစ္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာလူနည္းစုေတြ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ခံရမႈအေပၚ ၀န္ခံေျပာဆုိျခင္းမရွိတာၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္ခဲ့တဲ့ သူမရဲ႕ ကုိယ္က်င့္သိကၡာေရးရာ ယံုၾကည္ကုိးစားရမႈဟာ မၿပိဳလဲသည့္တုိင္ေအာင္ အာဏာရယူၿပီးကတည္းက ေတာ္ေတာ္ေလး ေမွးမွိန္လာခဲ့ပါတယ္။ ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ‘လူမ်ိဳးစုလိုက္ရွင္းလင္းျခင္း၊ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြလုိ႔ သတ္မွတ္ရေလာက္တဲ့ လူသားဆုိင္ရာျဖစ္ရပ္ဆုိးႀကီးတစ္ခု’ ကုိ ရင္ဆုိင္ေနရခ်ိန္ သူမက တုန္႔ျပန္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရတယ္လုိ႔ ဖြင့္ဟလာၾကပါတယ္။

    အဂၤါေန႔က ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံျခားေရးရာအႀကီးအကဲ ဖက္ဒရီကာ မို႔ဂ္ဟီရီနီနဲ႔ ေတြ႕ဆံုမႈေနာက္မွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူမဘက္က ကာလရွည္ ရပ္တည္လာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာက ေထာက္ခံသူေတြအၾကား သေဘာထားကြဲလဲမႈ ျမင့္တက္လာတာကုိ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ (ရခုိင္ေဒသမွာ) စစ္တပ္နဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြက (႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ) အဓၶမျပဳက်င့္တယ္၊ သတ္ျဖတ္တယ္၊ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္အတြက္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြရးအဖြဲတစ္ခု ေစလႊတ္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ဥေရာပသမဂၢက ေထာက္ခံတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ သူမကေတာ့ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ‘ေျမျပင္မွာ တကယ္ျဖစ္ေနတာေတြနဲ႔ ကုိက္ညီမႈ မရွိ’ လုိ႔ အခုိင္အမာ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အေျခအေနေတြ ပုိဆုိးေစမယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံမဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ညႇင္းပမ္းမႈကုိ ခံခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ သတ္ျဖတ္မႈေတြမွာ လူ ၂၀၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ၁၄၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ဟာလည္း ထြက္ေျပးခဲ့ရကာ ထိန္းသိန္းေရးစခန္းလုိ႔ ေခၚရမယ့္ ေနရာေတြမွာ ေနထုိင္ေနရပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုနွစ္မွာ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ Queen Mary တကၠသုုိလ္ International State Crime Initiative က ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ရခုိင္ အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္ေတြ၊ လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းႀကီးေတြ၊ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ ပူးပါင္းၿပီး လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ စစ္ေသြးႂကြေတြက နယ္ျခားေစာင့္ရဲစခန္းေတြကုိ တုိက္ခုိက္ၿပီးေနာက္ပုိင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တုိဘာက ရခုိင္ျပည္နည္ေျမာက္ပုိင္းမွာ စစ္တပ္ကျပဳလုပ္တဲ့ ‘နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈ စစ္ဆင္ေရး’ ေတြေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ
    ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး – ကုလက ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ၊ ကေလးငယ္ေတြကုိ သတ္ျဖတ္မႈ အပါအ၀င္ စြပ္စြဲခ်က္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အာဏာမရခင္ သူ႕ကုိကာကြယ္သူေတြက သူမဟာ သူမရဲ႕ အခ်ိန္ေတြကုိ အသံုးခ်ေနၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြရဲ႕ ျပႆနာ (အဲဒီအထဲမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြက အဆုိး၀ါးဆံုးျဖစ္ေနတယ္) ေတြကုိ သင့္ေလ်ာ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေျဖရွင္းေပမယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ သူတုိ႔က သူမမွာ လုပ္ပုိင္ခြင့္မရွိဘူးလို႔ ဆုိၾကျပန္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ စစ္တပ္က ခ်ယ္လွယ္ေနတယ္။ ဒါက ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥေပဒမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့အတုိင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒက စစ္တပ္ကုိ အစုိးရအဖြဲ႕ရဲ႕ အေရးပါတဲ့ေနရာေတြကုိ ေပးထား႐ံုသာမက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိလည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ေပးထားပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္တဲ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ လႈိင္းလံုးတစ္ခုကုိလည္း ရင္ဆုိ
    င္ေနရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမ႐ံုးကလႊင့္တင္ထားတဲ့ ၀ဘ္ဆုိက္မွာ စစ္တပ္က လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြ က်ဴးလြန္တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြကုိ ေမွးမွိန္ေအာင္လုပ္ဖုိ႔အတြက္ ‘လုပ္ႀကံ အဓမၼမႈ’ ဆုိတဲ့စကားလံုးကုိ ၀ဘ္ဆုိက္တစ္ခုလံုးမွာ မျပတ္တမ္း သံုးစြဲထားပါတယ္။ လူသားတစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ အခြင့္အေရးက အျခားသူေတြထက္ ပုိၿပီး အေရးႀကီးေနပံုပါပဲ။

    တကယ္ေတာ့ ကုလစုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ဟာ ဟန္႔တားေႏွာက္ယွက္မႈမရွိဘဲ စံုစမ္းစစ္ေဆးႏုိင္ရပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ အန္ဂ်ီအုိေတြ၊ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ အျခားသာ သုေတသနပညာရွင္ေတြကုိ ပိတ္ဆုိ႔ဟန္႔တားတယ္ဆုိတဲ့ မွတ္တမ္းေတြက လက္မခံႏုိင္စရာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြရဲ႕ အေထာက္အထားဟာ တားမရဆီးမရ ေပၚထြက္ေနပါတယ္။ အခုလုိအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဖိအားပုိေပးဖုိ႔အတြက္ လမ္းေၾကာင္းအခ်ိဳ႕ကုိ သံုးရပါမယ္။ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အမုန္းတရားေတြကုိ ရင္ဆုိင္ဖုိ႔ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အတူတြဲလုပ္တာဟာ – ရန္လုိမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ ရွိေနတာေၾကာင့္ – ေတာ္ေတာ္ေလး ခက္ခဲပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ဒီလုိေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္ေတြကအစုိးရေတြကလည္း ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးအေပၚ ထင္ထင္ရွားရွား အားေပးေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ မူတည္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး၊ အျခားေသာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြ ခ်ဳပ္ဆုိတာမ်ိဳးနဲ႔ ဒီကိစၥမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကုိလည္း သူတုိ႔ရဲ႕ အက်င့္အမူပုိင္းဆုိင္ရာ တာ၀န္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဖိအားေပးရပါမယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္ထပ္ အစီရင္ခံစာေတြကုိ ေစာင့္လုိ႔ရေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

    Ref : The Guardian

    (The Guardian ၀ဘ္ဆုိက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ The Guardian view on Myanmar: some humans have more rights than others အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

     

  • ရခုိင္ျပႆနာအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အင္ဒုိသမၼတတုိ႔ ေဆြးေႏြး

    ရခုိင္ျပႆနာအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အင္ဒုိသမၼတတုိ႔ ေဆြးေႏြး

    ဧၿပီ ၃၀၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ရခုိင္ျပည္နယ္အေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္၍ ကုိဖီအန္နန္ဦးေဆာင္သည့္ အႀကံေပးေကာ္မရွင္မွ ထုတ္ျပန္ေသာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားမွ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ဟု ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အင္ဒုိနီးရွားသမၼတ ဂ်ိဳကုိ ၀ီဒုိဒုိႏွင့္ေတြ႕ဆံုစဥ္ ျပာၾကားလုိက္သည္။

    အႀကိမ္ ၃၀ ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ရန္ ေရာက္ရွိေနသည့္ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးမွာ ယမန္ေန႔က ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံ မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႕ဆံုမႈအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထုိကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္လည္း တုိးတက္မႈ ရရွိေနသည္ဟု ဆုိသည္။

    အဆုိပါ ေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ ဂ်ိဳကုိ၀ီဒုိဒုိႏွင့္အတူ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ရီတႏုိ အလ္ပီ မာဆူဒီက ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကုိဖီအန္နန္ ဦးေဆာင္သည့္ အႀကံေပးအဖြဲ႕မွ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာျပႆနာ ေျပလည္ေရးအတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ အင္ဒုိနီးရွား၏ ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ ကုိက္ညီသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “ကၽြန္မတုိ႔ဟာ အန္နန္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာေတြအေၾကာင္းကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကုိ (ျမန္မာႏုိင္ငံက) လုိက္နာေဆာင္ရြက္ပါတယ္” ဟု ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ဆုိသည္။

    ကုိဖီအန္နန္ ေကာ္မရွင္၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ထိခုိက္ခံစားရသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေပးေရး လုပ္သားမ်ား ၀င္ခြင့္ေပးရန္၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာ ၉ ရက္ေန႔ေနာက္ပုိင္း က်ဴးလြန္မႈမ်ားရွိခဲ့သည္ဆုိသည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားအတြက္ လြတ္လပ္ၿပီး ဘက္လုိက္မႈကင္းသည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရန္၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္လူနည္းစုမ်ားကုိ လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္ေပးေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပညာေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္တုိ႔ ပါ၀င္သည္။

    Ref: Jakarta Post