News @ M-Media

Tag: sudan

  • ရင်ကြားစေ့ရေး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် အာဏာရှင်ဟောင်း ဘရှီးရ်ကို ဆူဒန်က ICC ထံ လွှဲပေးမည်

    ရင်ကြားစေ့ရေး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် အာဏာရှင်ဟောင်း ဘရှီးရ်ကို ဆူဒန်က ICC ထံ လွှဲပေးမည်

    ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂၊ ၂၀၂၀
    M-Media

    ဆူဒန်အာဏာရှင်ဟောင်း အိုမာရ် အလ် ဘရှီးရ်

    -စစ်ရာဇဝတ်မှုအပါအဝင် စွဲချက်များစွာနဲ့ တရားစွဲခံထားရတဲ့ အာဏာရှင်ဟောင်း အိုမာရ် အလ်-ဘရှီးရ်နဲ့ အပေါင်းအပါတွေကို နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်ခုံရုံး ICC ထံ လွှဲပြောင်းပေးသွားမယ်လို့ ဆူဒန်အာဏာပိုင်တွေက ပြောကြားလိုက်ပြီး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ ရင်ကြားစေ့ရေး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

    နယ်သာလန်နိုင်ငံ သည်ဟေ့ဂ်မြို့အခြေစိုက် ICC ဟာ ဆူဒန်နိုင်ငံအနောက်ပိုင်း ဒါဖာရ်ဒေသမှာ ၂၀၀၃ ခုနှစ်ကနေစ တင်တဲ့ ပဋိပက္ခအတွင်း လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှု၊ လူသားထုအပေါ်ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှု၊ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ စွဲချက်နဲ့ ဘရှီးရ်နဲ့ သူရဲ့ အနီးကပ်အကြံပေး ၃ ဦးကို တရားစွဲဆိုထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

    တိုင်းပြည်ကို လက်ရှိအုပ်ချုပ်နေတဲ့ နိုင်ငံတော်ကောင်စီအဖွဲ့ဝင် မိုဟာမက် ဟာဆန် အလ် တိုင်ရှေးက ICC ကနေ တရားစွဲဆိုထားသူတွေကို လွှဲပြောင်းပေးကာ တရားစီရင်ခိုင်းမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    ဆူဒန်အစိုးရနဲ့ သူပုန်အဖွဲ့တွေ နိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဂျူဘာမြို့မှာ ဆွေးနွေးမှုတွေပြုလုပ်နေတဲ့အချိန် ဒီထုတ်ပြန်ချက် ထွက်ပေါ်လာတာပါ။ တိုင်ရှေးက ဆွေးနွေးမှုတွေဟာ တရားမျှတရေးနဲ့ ရင်ကြားစေ့ရေး အဓိကထားပြီး၊ ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်ထွန်းစေမယ့် လုပ်ငန်းစဉ် တော်တော်များများ ဖော်ဆောင်ဖို့ သဘောတူခဲ့တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    ဒါဖာရ်မှာဖြစ်ပွားတဲ့ ပဋိပက္ခအတွင်း လူပေါင်း ၃ သိန်းလောက် အသတ်ခံခဲ့ရပြီး သန်းနဲ့ချီ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရတယ်လို့ ကုလက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

    “ထိခိုက်ခံစားခဲ့ရသူတွေကို ဖေးမမပေးနိုင်ဘူးဆိုရင် တရားမျှတမှုကို မရနိုင်ပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒါဟာ ဖျောက်ဖျက်လို့မရတဲ့ အမှန်တရား ဖြစ်နေလို့ပါပဲ။ ဒါဖာရ်မှာ လူသားထုအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုနဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်တာတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်”

    အာဏာရှင် အိုမာရ် အလ်-ဘရှီးရ်ဟာ ဆူဒန်နိုင်ငံကို နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော် အုပ်စိုးခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၈ နှောင်းပိုင်းကစလို့ ပြည်သူတွေက ဘရှီးရ်နှုတ်ထွက်ပေးရေး ဆန္ဒပြမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဧပြီလမှာတော့ ဆူဒန်စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းကာ ဖြုတ်ချခဲ့ပါတယ်။ ဘရှီးရ်ဟာ ပြည်တွင်းမှာလည်း ခြစားမှုအပါအဝင် စွဲချက်ပေါင်းများစွာကို ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

    Ref : Arab News

  • ပြည်သူကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည့် ထောက်လှမ်းရေးတာဝန်ရှိသူများကို ဆူဒန် သေဒဏ်ချ

    ပြည်သူကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည့် ထောက်လှမ်းရေးတာဝန်ရှိသူများကို ဆူဒန် သေဒဏ်ချ

    ဒီဇင်ဘာ ၃၁၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    -အာဏာရှင်ဟောင်း အိုမာရ် အလ်-ဘရှီးရ် လက်ထက်မှာ ဆန္ဒပြ ပြည်သူတစ်ဦးကို ညှင်းပမ်းသတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့ ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိ ၂၉ ဦးကို ဆူဒန်တရားရုံးက မနေ့မှာ သေဒဏ်ချမှတ်လိုက်ပါတယ်။

    ဘရှီးရ်အစိုးရဆင်းပေးဖို့ ပြည်သူတွေက အကြီးအကျယ် ဆန္ဒပြခဲ့ကြတဲ့ ဇန်နဝါရီလ နှောင်းပိုင်းက နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း ကာဆာလာပြည်နယ်မှာ ကျောင်းဆရာ အဟ်မဒ် အလ်-ခီရ်ကို ဆူဒန်ထောက်လှမ်းရေးက ဖမ်းသွားပြီး ညှင်းပမ်းသတ်ဖြတ်ခဲ့တာပါ။

    အစာအဆိပ်သင့် သေဆုံးသွားတာလို့ အာဏာပိုင်တွေက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်း စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုအရ ညှင်းပမ်းမှုကနေ ရတဲ့ဒဏ်ရာကြောင့် သေဆုံးသွားတယ်ဆိုတာကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

    ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ထောက်လှမ်းရေးတာဝန်ရှိသူ ၂၉ ဦးကို ကြိုးပေးကွပ်မျက်ဖို့ ‌ဆူဒန်တရားရုံးက မနေ့မှာ အမိန့်ချခဲ့ပြီး အခြား ၄ ဦးကို ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်စီ ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ၇ ဦးကိုတော့ တရားသေ လွှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။

    နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူတွေက ဒီအမိန့်ချမှတ်မှုဟာ ဆူဒန်နိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေးကို လမ်းခင်းပေးတာလို့ သုံးသပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ တရားရုံးအရှေ့မှာ ဆူဒန်ပြည်သူတွေက အလ်-ခီရ်ရဲ့ဓာတ်ပုံတွေကိုင်ကာ စုဝေးခဲ့ကြပြီး အမိန့်ချပြီးနောက်မှာတော့ အောင်ပွဲ ခံခဲ့ကြပါတယ်။

    ဒါဟာ အာဏာရှင် အလ်-ဘရှီးရ် ပြုတ်ကျရေး လူထုဆန္ဒပြမှုမှာ အာဏာပိုင်တွေရဲ့ နှိပ်စက်ညှင်းပမ်းမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပထမဆုံး အရေးယူနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာနှောင်းပိုင်းကနေ စတင်ကာ ဧပြီလမှာ ပြီးဆုံးခဲ့တဲ့ အာဏာရှင်ပြုတ်ကျရေး ဆူဒန်ပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒပြမှုအတွင်း အနည်းဆုံး ၁၇၇ ဦးသေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ဧပြီလမှာတော့ အာဏာရှင် ဘရှီးရ်လည်း ပြုတ်ကျသွားခဲ့ပါတယ်။

    Ref: Aljazeera

  • လူမျိုးစုများအပေါ် ကျူးလွန်မှုအတွက် အာဏာရှင်ဟောင်းကို ဆူဒန်စုံစမ်းစစ်ဆေး

    လူမျိုးစုများအပေါ် ကျူးလွန်မှုအတွက် အာဏာရှင်ဟောင်းကို ဆူဒန်စုံစမ်းစစ်ဆေး

    ဒီဇင်ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    -ဒါဖာရ်ဒေက ပဋိပက္ခအတွင်း ကျူးလွန်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အာဏာရှင်ဟောင်း အိုမာရ် အလ်-ဘရှီးရ်နဲ့ အပေါင်းအပါတစ်ချို့ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေ စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီလို့ ဆူဒန်နိုင်ငံက မနေ့မှာ ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။

    ဘရှီးရ်အစိုးရနဲ့ လူမျိုးစုလက်နက်ကိုင်တစ်ခုအကြား ၂၀၀၃ ခုနှစ်က စတင်ခဲ့တဲ့ အဲဒီ ပဋိပက္ခကြောင့် လူပေါင်း ၃ သိန်းလောက် သေဆုံးခဲ့ပြီး ၂.၅ သန်းလောက် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

    ဆူဒန်ရှေ့နေချုပ် တာဂီလ်ဆာရ် အလ်-ဟီဘာရ်က ဒါဖာရ်မှာ ကျူးလွန်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အာဏာရှင်ဟောင်း ဘရှီးရ်နဲ့ သူ့အစိုးရက တာဝန်ရှိသူတစ်ချို့ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးနေတယ်လို့ မနေ့က မြို့တော် ခါတွန်မှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ထောက်လှမ်းရေးအကြီးအကဲဟောင်း ဆာလာဟ် ဂို့ရှ်လည်း စုံစမ်းစစ်ဆေးခံရသူတွေထဲမှာ ပါဝင်ပါတယ်။

    နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး ICC ကလည်း ဘရှီးရ်ကို အလိုရှိနေပြီး လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှု၊ စစ်ရာဇဝတ်မှု၊ လူသားထုအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေအတွက် ၂၀၀၉ နဲ့ ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွေမှာ ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ထားပါတယ်။

    လူထုအုံကြွမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် အာဏာရှင်ဟောင်း ဘရှီးရ်ရဲ့အစိုးရဟာ အခုနှစ် ဧပြီလမှာ ပြုတ်ကျသွားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီနောက်ပိုင်း တက်လာတဲ့ အစိုးရသစ်က ဒါဖာရ်ဒေသ အပါအဝင် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားနေတဲ့ဒေသမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိအောင် လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ကတိပြုထားပါတယ်။

    ဘရှီးရ်ဟာ လက်ရှိမှာ စွဲချက်ပေါင်းများစွာနဲ့ တရားစွဲဆိုခံထားရပြီး ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်‌နေ့က ခြစားမှုစွဲချက်တစ်ခုနဲ့ ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ပတ်သက်လို့လည်း ဘရှီးရ်ဟာ တရားစွဲဆို ခံနေရပါတယ်။

    Ref: Aljazeera

  • ေဆာ္ဒီအိမ္ေရွ႕မင္းသားထံမွ ေဒၚလာ၂၅ သန္းရခဲ့သည္ဟု ဆူဒန္အာဏာရွင္ေဟာင္း ၀န္ခံ

    ေဆာ္ဒီအိမ္ေရွ႕မင္းသားထံမွ ေဒၚလာ၂၅ သန္းရခဲ့သည္ဟု ဆူဒန္အာဏာရွင္ေဟာင္း ၀န္ခံ

    စက္တင္ဘာ ၁၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    ဘရွီးရ္ကို တရားခြင္တြင္ေတြ႕ရစဥ္

    -ေဆာ္ဒီအာေရဗ် အိမ္ေရွ႕မင္းသား မိုဟာမက္ ဘင္ ဆလ္မန္ထံကေန ကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္း
    ရယူခဲ့တယ္လို႔ ဆူဒန္အာဏာရွင္ေဟာင္း အိုမာရ္ အလ္-ဘရွီးရ္က တရား႐ံုးမွာ ၀န္ခံေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

    ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ၾကာ တိုင္းျပည္ကို အုပ္စိုးခဲ့တဲ့ အသက္ ၇၅ ႏွစ္အရြယ္ ဘရွီးရ္ဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ အံုႂကြ ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလမွာ ရာထူးကေန ျဖဳတ္ခ်ခံလိုက္ရတာပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ျခစားမႈ အပါအ၀င္ အာဏာရွိစဥ္ က်ဴးလြန္ထားခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြအတြက္ တရားရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

    မေန႔က ပထမဆံုး႐ံုးခ်ိန္းမွာ ဘရွီးရ္က ဘင္ ဆလ္မန္႐ံုးကေန သူ႕႐ံုးကို ဖုန္းဆက္ခဲ့ၿပီး ပုဂၢလိက ေလယာဥ္တစ္ခုနဲ႔ ေငြေတြေပးပို႔မယ္လို႔ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။

    “အိမ္ေရွ႕မင္းသားက သူနာမည္ မေပၚေစခ်င္ဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေျပာပါတယ္။ ဆူဒန္ဘဏ္ ဒါမွမဟုတ္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနကို ေငြလႊဲလိုက္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ကလႊဲလဲဆိုတာ ေပၚလြင္ေနမွာပါ”

    အဲဒီ ကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္းကို ကိုယ္က်ိဳးအတြက္မသံုးခဲ့ဘဲ လွဴခဲ့တယ္လို႔လည္း ဘရွီးရ္က ေျပာပါတယ္။

    ဒီအမႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေနသူေတြက ဘရွီးရ္ဟာ ေဆာ္ဒီ ေတာ္၀င္မိသားစုထံကေန ကန္ေဒၚလာ သန္း ၉၀ ေငြသား ရယူခဲ့တယ္လို႔ တရား႐ံုးကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဆာ္ဒီဖက္က သတင္းထုတ္ျပန္တာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။

    ဘရွီးရ္က ဘင္ ဆလ္မန္ထံကေန သူရတဲ့ ေငြေတြကို ျပည္သူ႕စစ္ Rapid Support Forces အဖြဲ႕ထံ ေဒၚလာ ၅ သန္း၊ တကၠသိုလ္တစ္ခုကို ၄ သန္းနဲ႔ စစ္ေဆး႐ံုတစ္ခုကို ၃ သန္း ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ ဒီေငြေတြကို ဘယ္လိုအသံုးျပဳလဲဆိုတာ မွတ္တမ္း မရွိေတာ့ေၾကာင္း တရား႐ံုးမွာ ထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။

    ဘရွီးရ္ရဲ႕ေရွ႕ေနက အာမခံေပးဖို႔ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ေပမယ့္ တရား႐ံုးက ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။

    ဘရွီးရ္ကို ဖမ္းဆီးစဥ္ သူ႕ရဲ႕ေနအိမ္မွာ ႏိုင္ငံျခားေငြအေျမာက္အမ်ားကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ပါတယ္။ ဆႏၵျပသူေတြကို သတ္ျဖတ္မႈအတြက္လည္း ဘရွီးရ္ဟာ တရားစြဲဆိုခံထားရပါတယ္။

    ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြက ဒါဖာရ္ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ မတည္ၿငိမ္မႈေတြမွာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြ၊ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့မႈအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံု႐ံုးကလည္း ဘရွီးရ္ကို အလိုရွိေနပါတယ္။

    Ref: Aljazeera

  • ဆူဒန္အာဏာရွင္ေဟာင္း ဘရွီးရ္၏အိမ္တြင္ ေငြသား သန္းခ်ီ ေတြ႕ရွိ

    ဆူဒန္အာဏာရွင္ေဟာင္း ဘရွီးရ္၏အိမ္တြင္ ေငြသား သန္းခ်ီ ေတြ႕ရွိ

    ဧၿပီ ၂၁၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    ဆူဒန္အာဏာရွင္ေဟာင္း အုိမာရ္ အလ္-ဘရွီးရ္

    – ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ စစ္တပ္ရဲ႕ ျဖဳတ္ခ်မႈကုိ ခံခဲ့ရတဲ့ ဆူဒန္အာဏာရွင္ေဟာင္း အုိမာရ္ အလ္-ဘရွီးရ္ရဲ႕ ေနအိမ္မွာ ေငြသားမ်ိဳးစံု ကန္ေဒၚလာ ၇ သန္းဖုိးေလာက္ ေတြ႕ရွိခဲ့ရၿပီး ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ တရားစြဲဆို ခံထားရပါတယ္။

    ၿမိဳ႕ေတာ္ခါတြန္က ဘရွီးရ္ရဲ႕ေနအိမ္ကုိ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး တာ၀န္ရွိသူေတြ ၀င္ေရာက္ရွာေဖြရာမွာ ေငြသား ယူ႐ုိ ၆ သန္း၊ ကန္ေဒၚလာ ၃၅၁၀၀၀ နဲ႔ ဆူဒန္ေပါင္ ၅ သန္း ကုိ ေတြ႕ခဲ့ရၿပီး စုစုေပါင္းတန္ဖုိးဟာ ကန္ေဒၚလာ ၇ သန္းဖုိး ရွိပါတယ္။

    တရားေရးဌာန ရင္းျမစ္တစ္ခုက ဘရွီးရ္ကုိ ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈ၊ ႏုိင္ငံျခားေငြ တရားမ၀င္ကုိင္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ တရားစြဲဆုိထားၿပီး ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ကလည္း ဒီကိစၥကုိ အလ်င္အျမန္ စစ္ေဆးဖုိ႔ အမိန္႔ေပးထားတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဆူဒန္ကုိ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ၾကာ အုပ္စုိးလာခဲ့တဲ့ အာဏာရွင္ဘရွီးရ္ ဆင္းေပးဖုိ႔ လူထုက လနဲ႔ခ်ီ ဆႏၵျပမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ ဆူဒန္စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ျဖဳတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသစ္တက္လာတဲ့ စစ္ေကာင္စီကုိ ျပည္သူက မႏွစ္ၿမိဳ႕တဲ့အတြက္ စစ္ေကာင္စီေခါင္းေဆာင္က လူထုနဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။

    ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔ေနာက္ပုိင္းမွာ တုိင္းျပည္အတြင္း ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေငြေၾကးလႊဲေျပာင္းမႈေတြကုိ စစ္ေဆးကာ သံသယရွိတဲ့ ေငြေၾကးေတြကုိ သိမ္းဆည္းထားဖုိ႔ စစ္ေကာင္စီက ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ ဗဟုိဘဏ္ကို အမိန္႔ေပးခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Arab News