ဧပြီ ၅၊ ၂၀၂၀
M-Media
-တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ လူပေါင်း ၁ သန်းကျော် ပြန့်နှံ့ကူးစက်နေပြီဖြစ်တဲ့ COVID-19 စတင်တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလကစလို့ အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ အာရှသားတွေအပေါ် ခွဲခြားဆန့်ကျင်တဲ့လှုပ်ရှားမှုတွေ သိသိသာသာ များပြားလာတယ်လို့ အလ်-ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနရဲ့ သတင်းဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန်နဲ့ ဩစတေးလျလို နိုင်ငံမျိုးက လမ်းမတွေပေါ်မှာ အာရှသားတွေအပေါ် စော်ကားပြောဆိုတာတွေ ပိုမိုမြင့်တက်လာပြီး တစ်ချို့နေရာတွေမှာ တိုက်ခိုက်တာတွေအထိ ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အမေရိကန်အခြေစိုက် အမုန်းစကားစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ Stop AAPI Hate က သူတို့ စတင်စောင့်ကြည့်ခဲ့တဲ့ မတ်လနှောင်းပိုင်းကစလို့ နိုင်ငံအတွင်း အာရှသားတွေအပေါ် အရှက်ရအောင်လုပ်ဆောင်မှု ၁၁၀၀ ကျော် မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ ပိုသိသာ
အာရှသားတွေအပေါ် ခွဲခြားမှု၊ စော်ကားပြောဆိုမှုဟာ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာ ပိုမို သိသိသာသာ မြင်ရကြောင်း အလ်-ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနရဲ့ ဆောင်းပါးမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
အလ်-ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနက ပြုလုပ်တဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာ လေ့လာဆန်းစစ်မှုတစ်ခုမှာ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို တရုတ်ကွန်ဖူးနဲ့ ချိတ်ဆက်အမည်ပေးထားတဲ့ “kung-flu” စကားလုံးကို မတ်လတစ်လတည်းမှာပဲ Twitter စာမျက်နှာက ပို့စ်ပေါင်း တစ်သောင်းကျော်မှာတွေ့ခဲ့ရပြီး ဒီလိုစကားလုံးကွဲတွေကို သုံးစွဲမှု ရှိတာကြောင့် ပြန့်နှံ့မှုအရေအတွက်ဟာ ဒီထက်ပိုများမယ်လို့လည်း သုံးသပ်ထားပါတယ်။
“chop fluey” နဲ့ “rice rabies” လို စော်ကားပြောဆိုတဲ့ စကားလုံးတွေကိုလည်း အွန်လိုင်းစာမျက်နှာတွေမှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တွေ့ရကြောင်း၊ တရုတ်အခြေစိုက် TikTok #chinese_coronavirus အမည်နဲ့ ပို့စ်တွေကို ကြည့်ရှုသူ သန်း ၁၁၀ ကျော်ရှိကြောင်း အလ်-ဂျာဇီးရားရဲ့ စစ်တမ်းမှာ တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ တရုတ်လူမျိုးကို ဆက်စပ်ပြီး စော်ကားပြောဆိုတဲ့ ဗီဒီယိုတွေလည်း TikTok မှာ ပြန့်နှံ့နေပါတယ်။
Facebook ကုမ္ပဏီရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက Facebook နဲ့ Instagram လို သူတို့ရဲ့ ပလက်ဖောင်းပေါ်မှာ လူမျိုးရေးခွဲခြားတာ၊ စော်ကားပြောဆိုတာတွေ လုံး၀ သည်းခံမှာမဟုတ်ဘဲ သိတာနဲ့ ဖျက်ချသွားမယ်လို့ အလ်-ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနကို ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ စည်းကမ်းတွေကို မလိုက်နာဘဲ အကြိမ်ကြိမ်ချိုးဖောက်သူတွေရဲ့ အကောင့်တွေကို ပိတ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း သူက ပြောဆိုခဲ့သလို သုံးစွဲသူတွေအနေနဲ့ ဒါတွေကိုတွေ့ရင် report လုပ်ရကြဖို့လည်း တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
Twitter ကလည်း မိမိတို့ရဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေ မလိုက်နာတဲ့ ပို့စ်တွေကို ရှာဖွေဖယ်ရှားနေပြီး တစ်ဝက်လောက်ကို အသုံးပြုသူတွေက report မလုပ်ခင် အချိန်မီ ဖယ်ရှားနိုင်ခဲ့တယ်လို့ အလ်-ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနကို ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ရောဂါ စတင်ပေါ်ပေါက်လာပြီးကတည်းက အာရှသားတွေအပေါ် လူမျိုးရေးခွဲခြားတဲ့ ပို့စ်တွေ ဘယ်လောက်များများ ဖျက်ချပြီးပြီလဲဆိုတာကိုတော့ Facebook ရော Twitter ကပါ ဖြေကြားခဲ့ခြင်းမရှိဘူးလို့ အလ်-ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနက သူတို့ရဲ့ ဆောင်းပါးမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
နိုင်ငံရေးသမားတွေနဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေဟာ အွန်လိုင်းက လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုကို တိုက်ဖျက်ရေး အခုထပ်ပိုပြီး လုပ်ဆောင်ရမယ်လို့ အလ်-ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Ref: Aljazeera
