မတ် ၂၄၊ ၂၀၂၀
M-Media
-အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃ ဒေါ်လာသာ ကျသင့်မယ့် COVID-19 စမ်းသပ်ကိရိယာတစ်ခုကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံက သိပ္ပံပညာရှင်အဖွဲ့တစ်ခုက တီထွင်လိုက်ပြီး ၁၅ မိနစ်အတွင်း ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ရှိ၊ မရှိကို စမ်းသပ်နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
Gonoshasthaya-RNA Biotech Limited ကုမ္ပဏီက ထုတ်လုပ်ပြီး ‘dot blot test’ လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ အဲဒီ စမ်းသပ်ရိယာဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ကို တိုက်ထုတ်ဖို့အတွက် ကိုယ်ခံစွမ်းအားကနေထုတ်ပေးတဲ့ ပဋိပစ္စည်းကို အခြေခံကာ ဗိုင်းရပ်စ် ရှိ၊ မရှိကို ဖော်ထုတ်ပေးတာဖြစ်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ကို တိုက်ရိုက်စစ်ဆေးတာမဟုတ်တဲ့အတွက် ရလဒ်ပိုင်းဆိုင်ရာမှာ အမှားအယွင်းရှိနိုင်တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သုံးသပ်ပါတယ်။
ဒီလို ကိရိယာမျိုးကို ဇန်နဝါရီလမှာ တရုတ်သိပ္ပံပညာရှင်တွေက တီထွင်ခဲ့ဖူးပြီး ဩစတေးလျအစိုးရက ပြည်တွင်းကုမ္ပဏီတွေကို တင်သွင်းဖို့ ခွင့်ပြုခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိ COVID-19 စမ်းသပ်မှုနည်းလမ်းကို RT-PCR လို့ခေါ်ဆိုပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ ဗီဇကို တိုက်ရိုက် စမ်းသပ်ဖော်ထုတ်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနည်းလမ်းဟာ စျေးကြီးသလို ရလဒ်သိရဖို့လည်း အချိန်ကြာမြင့်ပါတယ်။
‘dot blot test’ လို ကိရိယာမျိုးဟာ ဗိုင်းရပ်စ်အမှန်တကယ်ကူးစက်နေသူမှာ ဗိုင်းရပ်မရှိဘူးဆိုတဲ့အဖြေမျိုး (false-negative) နဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်မရှိသူမှာ ရှိနေတယ်ဆိုတဲ့အဖြေမျိုး(false-positive) ထွက်လာနိုင်ပါတယ်။ false-negative အဖြေမျိုးထွက်လာရင် ဗိုင်းရပ်စ်ရှိနေတာကို မသိတဲ့အတွက် ကြိုတင်ကာကွယ်မှုမျိုး မလုပ်နိုင်တာကြောင့် အလွန်အန္တရာယ်ကြီးတဲ့ အနေအထား ဖြစ်ပါတယ်။
သုတေသနအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဒေါက်တာ ဘီဂျွန် ကူးမားရ် ဆီလ်က ဗိုင်းရပ်စ်ဝင်ပြီး ၃ ရက်ကျော်လောက်ကြာမှ ကိုယ်ခံစွမ်းအားက ပဋိပစ္စည်းထုတ်တာကြောင့် သူတို့တီထွင်ထားတဲ့ dot blot test ကိရိယာကို ဒီမတိုင်ခင် အသုံးပြုမယ်ဆိုရင်တော့ false-negative ရလဒ် ထွက်နိုင်တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ကျန်းမာရေးစနစ် အလွန်အားနည်းပြီး စမ်းသပ်ပစ္စည်း မလုံမလောက်ဖြစ်နေတဲ့ ဘင်္ဂလာဒေ့ရှ်လို နိုင်ငံမျိုးမှာ သူတို့ရဲ့တီထွင်မှုက အထောက်အကူဖြစ်စေမှာဖြစ်ပြီး၊ တတ်နိုင်သမျှ စျေးပေါအောင်လည်း စီစဉ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဒီစမ်းသပ်ကိရိယာ ပိုမိုတိကျနိုင်အောင် နေ့ရောညပါ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့လည်း သူက ဆိုပါတယ်။
“လက်ရှိအနေအထားဟာ စစ်ပွဲလိုအခြေအနေနဲ့ မခြားဘူးဆိုတာ နားလည်ထားဖို့လိုတယ်။ နောက်ထပ် သီတင်းပတ်အနည်းငယ်အတွင်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်သူ အုံလိုက်ကျင်းလိုက် များလာတာမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ စျေးကြီးပြီး အချိန်ပေးရတဲ့ RT-PCR နည်းလမ်းနဲ့ လူတိုင်းကို စစ်ဆေးဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကိရိယာက ၁၅ မိနစ်အတွင်း အဖြေရမှာပါ။ ကူးစက်မှု ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်အတွက် အလုပ်ဖြစ်မယ်လို့ ကျွန်တော်ပြောလိုပါတယ်”
ဘင်္ဂလာဒေ့ရှ်အစိုးရရဲ့ ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဌာန DGDA က ဒီကိရိယာကို အမြောက်အများ ထုတ်လုပ်ဖို့အတွက် ကြာသာပတေးနေ့မှာ ခွင့်ပြုခဲ့ပါတယ်။
Ref: Aljazeera
