ဇန္နဝါရီ ၃၁ ၊ ၂၀၁၇
M-Media
ဒန္ျငာရွိန္း ေရးသားသည္။

ဦးကိုုနီ

ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူ သတင္းစာဆရာ ဘာတီးလ္ လစ္တနာရဲ႕အဆို –
————————————————
“ဦးကိုုနီလုုပ္ၾကံခံရတာဟာ ရိုုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတာေၾကာင့္ဆိုုလိုု႔ဆိုုၾကတယ္။ ဒါက တကယ့္ကိုု အဓိပၸါယ္မရွိတဲ့အဆိုုပဲ။ ဦးကိုုနီက မြတ္စလင္တစ္ဦး၊ ျမန္မာမြတ္စလင္တစ္ဦးလိုု႔ ဆိုုတာ ပိုုမွန္မယ္။ သူ႔ကိုုကြ်န္ေတာ္သိတာ ႏွစ္ေတာ္ေတာ္ၾကာျပီ။ သူက သူ႔သာသနာနဲ႔သူရဲ႕ႏိုုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳကိုု ဘယ္တုုန္းကမွ ေဒြးေရာယွက္တင္မလုုပ္ခဲ့ဘူး။ ဒီမိုုကေရစီနည္းမက်တဲ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအေပၚမွာသာ သူအဓိက စိုုးရိမ္စိတ္ထားခဲ့တယ္။ ဘယ္တုုန္းကမွ သူ႔သာသနာနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ေျပာေလ့ေျပာထမရွိဘူး။ သူ႔အတြက္ေတာ့ သူ႔ယံုုၾကည္မွဳန႔ဲသူပဲ၊ ဒါထက္ဘာမွ မပိုုဘူး။ ရိုုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔သူလုုပ္ၾကံခံရတဲ့အေရးကိုု ဘယ္သူမွ ဆက္စပ္ဆင္ေျခေပးႏုုိင္မယ္မထင္ဘူး။ ဒီလိုုဆင္ေျခမ်ိဳးက အဓိပၸါယ္လံုုး၀မရွိတဲ့ဆင္ေျခပဲ။ သူ႔လူမ်ိဳး ကိုုယ့္တုုိင္းျပည္ကိုု ဒီမိုုကေရစီနည္းလမ္းအေပၚ မွန္သထက္မွန္ေအာင္ ေရာက္ေစဖိုု႔ ဆႏၵရွိသူကိုု ျမင့္မားတဲ့ ဂုုဏ္သိကၡာရွိသူလိုု႔ဆုုိရမယ္။ သူက ပေရာဖက္ရွင္နယ္ ဆန္လြန္းသူတစ္ဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။” (http://www.irrawaddy.com/in-person/bertil-lintner-recalls-slain-nld-lawyer.html)

ေဒါက္တာ မလစ္ဆာ ခေရာက္ခ်္ ၊ နယူးေဆာက္ေ၀းလ္ယူနီဗာစီတီရဲ႕အဆို –
————————————————–
“ဦးကိုုနီဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္သမၼတျဖစ္ေရးကိုု တားဆီးထားတဲ့ ဥပေဒပုုဒ္မ ၅၉ (စ)ကိုု ပါလီမန္က ဖ်က္သိမ္းနိုုင္ဖိုု႔ အေတြးအျမင္ကိုု ခ်ျပခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္တယ္။ ၁၉ ၄၇ ခုႏွစ္က ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းျပီးတဲ့အခ်ိန္ ၁၉ ၅၀ ျပည့္လြန္ကာလေတြမွာ ဦးကိုနီက (ဦးေန၀င္အစိုးရ) ျပဌာန္းမယ့္ အေျခခံဥပေဒရဲ႕ အရင္းအျမစ္ျပႆနာေတြကို နက္နက္ရွိဳင္းရွိဳင္း ေလ့လာသေဘာေပါက္ခဲ့သူလည္းျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒရဲ႕ ထြက္ေပါက္ကို ခ်က္ခ်င္း ေထာက္ျပႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ႏိုုင္ငံတကာ မီဒီယာေတြမွာ ဦးကိုုနီ ကိုု မြတ္စလင္ေရွ႕ေန၊ ဒါမွမဟုုတ္ အဲန္အဲလ္ဒီဥပေဒအၾကံေပးစသျဖင့္ ေဖာ္ျပၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးကိုုနီက အဲဒါေတြထက္ အစေပါင္းမ်ားစြာပိုုမိုုေနသူတစ္ဦးအျဖစ္ အမွတ္ရေနၾကရမယ္။ ျမန္မာ့သမုုိင္းမွာ ထင္ရွားတဲ့ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ၊ သမိုုင္း၀င္မြတ္စလင္ေတြနဲ႔တန္းတူ ဦးကိုုနီကိုုလည္း အမွတ္ရသင့္ပါတယ္။”  (http://www.newmandala.org/personal-tribute-u-ko-ni/)

 

လုုပ္ၾကံခံရခ်ိန္နဲ႔ ဘာေၾကာင့္လုုပ္ၾကံခံရသလဲ

ဦးကိုုနီလုုပ္ၾကံခံရခ်ိန္မွာ သူဟာ ျပည္ေထာင္စုု၀န္ၾကီး ဦးေဖျမင့္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ၂၁ ဦးအဖြဲ႕နဲ႔အတူ ႏုုိင္ငံေတာ္ရဲ႕တာ၀န္ေပးအပ္ျခင္းေၾကာင့္သြားခဲ့ရတဲ့ အင္ဒိုုနီးရွားခရီးစဥ္ကေန ျပန္လည္ေရာက္ရွိခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုု၀န္ၾကီးနဲ႔အဖြဲ႔ဟာ ႏုုိင္ငံေတာ္က ေပးအပ္တဲ့တာ၀န္တစ္ရပ္ကိုု ထမ္းေဆာင္အျပီး ျပန္လည္ေရာက္ရွိခ်ိန္ျဖစ္တယ္ဆိုုတာကိုု အထူးသတိခ်ပ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာတီးလ္လစ္တနာရဲ႕ အဆို – “၂၁ ဦးထဲမွာမွ သူတစ္ေယာက္တည္းလုုပ္ၾကံခံရတဲ့အေပၚမွာ သံုုးသပ္ဖုုိ႔ အခ်က္အလက္အျပည့္အစံုုမရွိေသးတာေၾကာင့္ အခုုအခ်ိန္မွာ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ မွန္းဆျပီးပဲ ေျပာႏုုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ေသနတ္သမားက ဦးကိုုနီေလယာဥ္ကြင္းထဲက ထြက္အလာကိုု ေစာင့္ေနခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ဒီေသနတ္သမားကိုု ေစခုုိင္းတဲ့ေနာက္ကြယ္ကတစ္ဦးကေတာ့ ေလယာဥ္နဲ႔ ျပန္လာမယ္ဆိုုတာလည္း သိတယ္၊ ျပန္လာမယ့္အခ်ိန္ကိုုလည္းသိတယ္။ ဒါက အေသအခ်ာၾကိဳတင္စီမံမွဳဆိုုတာကိုု ညႊန္ျပေနတယ္။ ေရာရမ္းျပီး ေသနတ္နဲ႔ ပတ္ရမ္းတာမ်ိဳး မဟုုတ္ဘူး။ ရိုုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ ဒါနဲ႔ဘာဆိုုဘာမွ မပတ္သက္ဘူး။ ဒီလုုပ္ၾကံမွဳက ႏုုိင္ငံေရးအရ ျဖစ္ပ်က္သြားခ့ဲတဲ့ လုုပ္ၾကံမွဳၾကီးပဲ။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေနာက္ကြယ္မွာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုုခုုရွိႏိုုင္တယ္ဆိုုတာကေတာ့ အမွန္အကန္ပဲ။ ဒီတိုုင္းျပည္ (ျမန္မာျပည္)မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ႏုုိင္ငံေရးလုုပ္ၾကံမွဳေတြတုုိင္းမွာ တကုုိယ္ေတာ္ ေသနတ္သမားဆိုုတာ မရွိဘူး၊ ဒါက ႏုုိင္ငံေရးအရ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူသတ္မွဳ ၊ ဒီအျဖစ္အပ်က္ကိုု နုုိင္ငံေရး (လုုပ္ၾကံမွဳ) လိုု႔ပဲ ေသခ်ာေပါက္ယူဆရမယ္။ ေနာက္ကြယ္က ဘယ္အုုပ္စုု ပါ၀င္ေနသလဲဆိုုတာ ၾကိဳးစားရွာေဖြရမယ္။” (http://www.irrawaddy.com/in-person/bertil-lintner-recalls-slain-nld-lawyer.html)

ဦးကိုနီမွမိမိကိုုယ္ကိုု ေဖာ္ျပခဲ့ပံုု – “ကြ်န္ေတာ္က တားဂတ္ပဲ။ ဘာလိုု႔လဲဆုုိေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႕ ဥပေဒအၾကံေပးျဖစ္သလိုု အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးဗဟိုုေကာ္မတီရဲ႕ အဖြဲ႔၀င္လည္းျဖစ္ေနတယ္။” (http://us10.campaign-archive1.com/?u=f15b18127e37f74088063b773&id=f493aad31e&e=b1f8bbab15)

ဦးကိုုနီ၏ ေျပာစကားအခ်ိဳ႕ –
——————————
က . (ႏုုိင္ငံေတာ္၏ အတုုိင္ပင္ခံပုုဂၢိဳလ္ဥပေဒႏွင့္ပတ္သတ္၍) “ဒီေနရာမွာ ပံုုမွန္မဟုုတ္တဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုုေတာ့ရွိတယ္။ ၅၉(စ)ကိုု ေခတၱရုုပ္သိမ္းဖိုု႔ အထူးဥပေဒတစ္ရပ္ျပဌာန္းဖိုု႔လိုုတယ္။ ဒီအထူးဥပေဒကိုု ျပည္ေထာင္စုုလႊတ္ေတာ္က မဲခြဲတဲ့အခါ ရာႏွဳန္း ၅၁ ရာႏွဳန္းနဲ႔ အတည္ျပဳလိုုက္ႏိုုင္မွာျဖစ္တယ္။ (ရိုုက္တာ ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂ ၊ ၂၀၁၆ – http://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-idUSKCN0VB1ES) ဒီေျပာၾကားခ်က္ကေတာ့ ၂၀၁၆ ဧျပီမွ ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ႏုုိင္ငံေတာ္၏ အတုုိင္ပင္ခံဥပေဒမထြက္ေပၚမီ၊ အဲန္အဲလ္ဒီပါတီ ႏိုုင္ငံေတာ္အစိုုးရအျဖစ္ စတင္တာ၀န္မထမ္းေဆာင္မီကတည္းက ေျပာၾကားထားခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။”

ခ. (မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒႏွင့္ပတ္သတ္၍) “မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒက ဗုုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးေတြကိုုသာ အကာအကြယ္ျပဳထားတယ္။ တျခားဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ေရာ။ ဥပေဒတစ္ရပ္ဆိုုတာ လူတိုုင္းကိုု အကာအကြယ္ေပးရတာမ်ိဳးျဖစ္တယ္ခင္ဗ်။ အခုု ဒီမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒက တတိုုင္းျပည္ထဲမွာ ေနတဲ့ ဘာသာျခားအမ်ိဳးသမီးေတြကိုု လံုုး၀လစ္လ်ဴျပဳထားတာမ်ိဳးျဖစ္ေနျပီ။ ” (ဧရာ၀တီ၊ စက္တာဘာ ၂ ၊ ၂၀၁၅)

ျခိမ္းေျခာက္မွဳအခ်ိဳ႕
——————-
ဦးကိုုနီ လုုပ္ၾကံခံရခ်ိန္မတိုုင္မီ၊ ေဖ့ဘြတ္ေပၚမွာ ျခိမ္းေျခာက္စာအခ်ိဳ႕ ပ်ံ႕ႏွံ႕ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ ဦး၀ီရသူအမည္ခံထားတဲ့ ေဖ့ဘြတ္စာမ်က္ႏွာက မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကိုု ထိပါးသူဘယ္သူမဆိုုကိုု ျခိမ္းေျခာက္ထားတာမ်ိဳး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဦးကိုုနီ လုုပ္ၾကံခံရျပီးခ်ိန္မွာလည္း အဲန္အဲလ္ဒီပါတီမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကလြဲျပီး က်န္သူအားလံုုးကိုု လုုပ္ၾကံသတ္ျပစ္မယ္လိုု႔ ျခိမ္္းေျခာက္ေနတဲ့ ေဖ့ဘြတ္စာမ်က္နွာအခ်ိဳ႕ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအခ်က္အလက္ေတြဟာ မ်က္ကြယ္ျပဳထုုိက္တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ိဳးေတြမဟုုတ္ပါ။ အမုုန္းစကားေတြအေပၚႏုုိင္ငံေတာ္အစိုုးရ ရဲ႕ ၾကိဳးရွည္ရွည္လွန္ထားမွဳက ဦးကိုုနီရဲ႕အသက္ကိုု စေတးေစသလိုု ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုုရင္ မွားယြင္းမယ္မထင္ပါ။

 

ဒုုတိယတၾကိမ္လုုပ္ၾကံဖိုု႔ ၾကိဳးစားေနျပီလား

ဆရာဦးကိုုနီ လုုပ္ၾကံခံရတာဟာ ျမန္မာ့ဒီမိုုကူးေျပာင္းေရးအတြက္ အသက္စေတးခံခဲ့ရတာမ်ိဳးသာျဖစ္တယ္ဆိုုျပီး ျပည္သူအမ်ားစုုက လတ္တေလာ ခံယူထားပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရးသံုုးသပ္သူေတြ ထင္ျမင္ထားသလိုု ဦးကိုုနီဟာ ျမန္မာ့ဒီမိုုကေရစီေခတ္ေျပာင္း ကာလရဲ႕ ထာ၀ရသူရဲေကာင္းျဖစ္လာမယ္၊ ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ားရဲ႕ ျမန္မာႏုုိင္ငံေရးသမုုိင္းမွာ ပါ၀င္ေပးဆပ္မွဳ ထာ၀ရမွတ္တိုုင္သစ္ျဖစ္လာမယ္။ ဒါေတြကိုု မလိုုလားသူမ်ားရွိေနသလိုု ဦးကိုုနီကိုု လုုပ္ၾကံတဲ့ လူတစ္စုုကလည္း ဒီလိုုအျဖစ္မ်ိဳးကို လိုုလားၾကမွာ လံုုး၀မဟုုတ္ပါ။

ဒီေတာ့ မလိုုမုုန္းထားသူေတြက ၾကယ္တစ္ပြင့္အျဖစ္ သမုုိင္းတြင္ရစ္ေတာ့မယ့္ ဦးကိုုနီလုုပ္ၾကံခံရမွဳကိုု ကဖ်က္ယဖ်က္လုုပ္ၾကကိန္းပဲ ရွိပါေတာ့တယ္။ ဦးကိုုနီလုုပ္ၾကံခံရမွဳကိုု ဒီကရီ အတုုိင္းအတာ တစ္ခုုထိ ၀ိတ္ေလွ်ာ့မယ္၊ ႏိုုင္ငံေရးဒါမွမဟုုတ္ ဘာသာေရးယံုုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အသတ္ခံရတာမ်ိဳး မဟုုတ္ပဲ ပုုဂၢိဳလ္ေရးေၾကာင့္ အသတ္ခံရတာမ်ိဳးဆိုျပီး အကြက္ဆင္ ၀ါဒျဖန္႔ပါလိမ့္မယ္။

ဦးလွေဆြ(အမတ္ေဟာင္း) ၏ ေရးသားခ်က္ – “က်ေနာ္႕အေတြးက ဦးကိုနီ ကို သတ္တာဟာ နိုင္ငံေရး ေႀကာင့္ လို႕ ေသာ္၎ ၊ ဘာသာေရးေႀကာင့္ လို႕ ေသာ္၎ ၊ အေျခခံဥပေဒ ျပင္မွာစိုးလို႕ ေႀကာင့္ လို႕ ေသာ္၎ ၊ ရမ္းတုပ္ မွန္းတုပ္ေနတဲ႕လူေတြကို စိတ္ပ်က္မိတယ္ ။ ဒါကေနာက္ေတာ့ စစ္လိုက္ရင္ ေပၚလာမွာဘဲေလ ေလာစရာမလိုဘူး ၊ ကိုယ့္မွတ္ခ်က္က ေသာက္တစ္လႊဲႀကီးျဖစ္ေနရင္ ရွက္ဖြယ္ ဘဲ ၊ ဥပမာ ဒီလူက ရာဇဝတ္မႈ႕နဲ႕ေထာင္နွစ္ရွည္က် ဘဝ ပ်က္ခဲ႕ရတာဟာ ဦးကိုနီေရွ႕ေနလိုက္တာေႀကာင့္ ဆိုျပီး အျငိဳး နဲ႕ နယ္စပ္က ေသနပ္ဝယ္ ေစာင့္ေဆာ္တာဆိုရင္ ေျခ/ဥ ေႀကာင့္ တို႕ နိုင္ငံေရးေႀကာင့္တို႕ မြတ္ဆလင္ျဖစ္လို႕ စတဲ႕ မွတ္ခ်က္ေတြဟာ ဟာသ ေတြ ျဖစ္ကုန္မွာေပါ့ ။”

အထက္ပါ သံုုးသပ္ခ်က္ကိုု ဦးလွေဆြက ယေန႔ေန႔စြဲနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ေဖ့ဘြတ္စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးတင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဦးလွေဆြရဲ႕သံုုးသပ္ခ်က္ကေတာ့ ကြယ္လြန္သူဦးကိုုနီရဲ႕ မကြယ္လြန္မီ သမိုုင္းေၾကာင္းအခ်က္အလက္ေပၚ အေျခမခံဘဲ မိမိကုိယ္ပိုင္ ပုုဂၢလိကခံစားျပီး ေရးသားထားတာမ်ိဳးသာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသြးဆူလြယ္တဲ့ ျမန္မာပရိသတ္ အတြက္ေတာ့ ဦးလွေဆြက ပရိယာယ္သာသာနဲ႔ နက္နက္ကေလးႏွက္တတ္တာကိုု သတိခ်ပ္ရပါမယ္။

ဦးကိုနီနဲ႕အတူ Laurel ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႔တည္ေထာင္သူ ဦးခင္ေမာင္ေဌးရဲ႕မွတ္ခ်က္ကေတာ့ ဦးလွေဆြရဲ႕ သံသယကို တစစီဖဲ့ထုတ္ျပထားပါတယ္။ ဦးခင္ေမာင္ေဌးက သည္ဗိြဳက္စ္ဂ်ာနယ္မွာ “ဥပေဒေၾကာင္းအရ လုပ္ခဲ့ၾကတာခ်ည္းဆိုေတာ့ သတ္ေလာက္ေအာင္နာၾကည္းစရာမရွိဘူးထင္တယ္ေလ” ဆိုျပီး လုပ္ၾကံခံရမွဳနဲ႔ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့အမွဳ အခင္းေတြ အဆက္အစပ္မရွိႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း သံုးသပ္ျပထားပါတယ္။ (http://thevoicemyanmar.com/article/5755-ukn)

“ဒီအလုပ္ေတြမလုပ္နဲ႔။ ဆက္လုပ္ရင္ သတ္မယ္လို႔ သတိေပးတယ္။ သူ (ဦးကိုနီ) ကိုယ္တိုင္ျပန္ေျပာတယ္” လို႔ ေရွ႕ေနၾကီး ဦးအုန္းလွိဳင္ရဲ႕အဆိုကို သည္ဗိြဳက္စ္က ကိုးကားထားပါေသးတယ္။ (http://thevoicemyanmar.com/article/5755-ukn)

ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ သမၼတအၾကံေပး ဦးေနဇင္လတ္၏ ေရးသားခ်က္ – “ဦးကိုနီအေနနဲ႔ (၁၉၈၂) ႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ (၂ဝဝ၈) ဖြဲ႔စည္းပံုု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ႀကိဳးစားတာ အေတာ္မ်ားမ်ား သိၿပီးျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒီအခ်က္ေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ စဥ္းစားပံု ကြာျခားခဲ႔လို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အလုပ္ အင္မတန္ မ်ားျပားလိုု႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ဦးကိုနီနဲ႔ အရင္ကေလာက္ ထိေတြ႔မႈ မရွိခဲ႔ေတာ႔ပါဘူး၊ OIC နဲ႔ အစၥလာမ္အသိုင္းအဝိုင္းရဲ႔ ဖိအားေပးျခင္းကုိ ဦးကိုနီက တစ္စံုတစ္ရာ ခံေနရတယ္ဆိုတဲ႔သတင္းလည္း ထြက္လာခဲ႔ျပန္တယ္၊ ေမွ်ာ္မွန္းထား သလိုျဖစ္မလာလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေဖ႔စ္ဘုတ္က ႀကိမ္းဝါးထားတာေတြကိုလည္း ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။”

ဦးေနဇင္လတ္ဟာ သူ႔အျမင္နဲ႔ေကာက္ခ်က္ကိုု အထက္ပါအတုုိင္း ဦးကိုုနီ လုုပ္ၾကံခံရအျပီး အလ်င္အျမန္ခ်ျပ အသံုုးေတာ္ခံခဲ့ပါတယ္။ ဦးေနဇင္လတ္ရဲ႕ စြပ္စြဲထားတဲ့ ၁၉ ၈၂ ႏုုိင္ငံသားဥပေဒကိုု ဦးကိုုနီက ျပင္ဆင္ဖိုု႔ၾကိဳးစားခဲ့ျပီး အဲဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္နဲ႔ အျမင္ကြဲလြဲခဲ့တယ္ဆိုုတာကေတာ့ ရယ္သြမ္းေသြးဖြယ္ အဓမၼစြပ္စြဲခ်က္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဦးကိုုနီဟာ ၂၀၁၃ ခုုနွစ္ကတည္းက What is PR? Quintana, Myanmar and 1982 Citizenship Law ဆိုုတဲ့စာအုုပ္ကိုု ေရးသားျပီး ၁၉ ၈၂ ႏုုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဥပေဒကိုု ေထာက္ျပေ၀ဖန္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုုရွိထားတဲ့ ေရွ႕ေနၾကီးကိုုမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က ၂၀၁၆ ဧျပီမွာ ႏုုိင္ငံေတာ္၏ အတုုိင္ပင္ခံပုုဂၢိဳလ္ရာထူးဖန္တီးဖိုု႔ အသံုုးခ်ခဲ့ေလေရာ့သလား။ ဒါမွမဟုုတ္ ဦးေနဇင္လတ္ေျပာသလိုု ဦးကိုုနီကပဲ လတ္တေလာေကာက္ကာငင္ကာနဲ႔ သူ႔အျမင္ေတြေျပာင္းျပီး ၁၉၈၂ ႏုုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဥပေဒကိုု လက္ထိလိုု႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္နဲ႔ ခြာျပဲခဲ့ေလေရာ့လား။ အေျဖကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ဦးကိုနီရဲ႕ ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဥပေဒအေပၚထားရွိတဲ့ အျမင္သေဘာထားကို သိရွိျပီးမွ မိမိရဲ႕နံေဘးမွာ ဥပေဒအတုိင္ပင္လာလုပ္ဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့တာပါ။

ဦးေနဇင္လတ္က ဦးကိုုနီသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကိုု ၾကိမ္း၀ါးထားတာေတြ လုုပ္ထားပါတယ္လိုု႔လည္း စြပ္စြဲထားျပန္ပါေသးတယ္။ ဒါဟာ လုုပ္ၾကံစြပ္စြဲမွဳ  ၊ အသေရဖ်က္မွဳျဖစ္ပါတယ္။ ဦးကိုုနီရဲ႕ ၂၀၁၇ ႏွစ္သစ္ကူးပန္ၾကားလႊာမွာ လႊတ္ေတာ္အမတ္မင္းေတြကိုု ေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္မီ ေပးထားတဲ့ကတိေတြျဖည့္ဆီးဖိုု႔နဲ႔ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးေတြကိုုသာ အေလးထားတိုုက္တြန္းထားတာေတြ႔ရျပီး ဦးေနဇင္လတ္ဆိုုသလိုု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကိုု ၾကိမ္း၀ါးထားတာမ်ိဳး တစ္လံုုးတပါဒမွ် မေတြ႔ရပါ။ (ဦးကိုနီ၏ ႏွစ္သစ္ကူးပန္ၾကားလႊာ အျပည့္အစံု – https://www.facebook.com/koni.lawyer/photos/pcb.1216218001796517/1216217148463269/?type=3&theater)  ဦးေနဇင္လတ္အေနနဲ႔ လက္ရွိ အေျခခံဥပေဒကိုု ဘုုရားတစ္ဆူဂူတစ္လံုုးလိုု ကိုုးကြယ္ထားေသာ္ျငားလည္း ျပည္သူလူထုုတစ္ရပ္လံုုးကေတာ့ အဲဒီဥပေဒကိုု ဘယ္လိုုသေဘာထားသလဲဆိုုတာ သိတာေၾကာင့္ က်ီးလန္႔စာမ်ားစားရေတာ့မယ္လို႔ အထင္ေရာက္သြားခဲ့ေလေရာ့သလားဟုသာ သံုးသပ္ရပါေတာ့မယ္။

 

ဦးကိုုနီ ဘယ္သူလဲ၊ ဘယ္သူ႔အတြက္အလုုပ္ လုုပ္ခဲ့သလဲ

ဦးကိုုနီ ၊ ေရွ႕ေနၾကီးဦးကိုုနီ ၊ ဆရာၾကီးဦးကိုုနီ ၊ ဖခင္ၾကီးဦးကိုုနီ၊ ခင္ပြန္းသည္ၾကီးဦးကိုုနီ ၊ ဘိုုးဘိုုးၾကီးဦးကိုုနီ စသည္စသည္တိုု႔ထက္ “ ႏိုုင္ငံေတာ္၏ အတုုိင္ပင္ခံပုုဂၢိဳလ္ဥပေဒအား ဖန္တီးၾကံဆေပးခဲ့သူ” ၊ “ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ဘဲ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအေရး ႏိုင္ငံသားအားလံုးေကာင္းစားေရးအတြက္ အလုုပ္လုုပ္ခဲ့သူ” ဆိုုတဲ့ အခ်က္ ၂ ခုုက သာျပီး ေပၚလြင္ထင္ရွားပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကိုု ဦးကိုုနီ ကူညီခဲ့တာဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ေကာင္းစားေရး အတြက္မဟုုတ္ပါ။ ျမန္မာလူထုုၾကီးေကာင္းစားေရးအတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း ဦးကိုုနီရဲ႕နာေရးဟာကြၽန္ေတာ္တို႔ လူမွန္းသိတတ္စကတည္းက လူမ်ိဳးဘာသာစံု ႏိုင္ငံသား ေသာင္းခ်ီ မတိုက္တြန္းရဘဲ တက္ခဲ့တဲ့ ႀကီးက်ယ္တဲ့ ပထမဆံုး နာေရးအခမ္းအနားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာေခတၱေရာက္ ႏိုင္ငံသားေတြ နာေရးလုပ္ရခဲ့တဲ့ နာေရးအခမ္းအနားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ မြတ္စလင္ထုုၾကီး၀န္းရံထားတဲ့ အလယ္မွာမွ ဗုုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြ၊ ဟိႏၵဴနဲ႔ အျခားအျခားေသာ ဘာသာ၀င္ေတြစုုစည္းေပါင္းရံုုးခဲ့ၾကတဲ့ နာေရးအခမ္းအနားၾကီးျဖစ္ပါတယ္။

ဒီနာေရးအခမ္းအနားၾကီးကေန လူမ်ိဳးဘာသာစံု ႏိုင္ငံသားေတြၾကားမွာ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္ဆိုတဲ့ ေပါင္းစည္းေပးေစတဲ့ အားတစ္ခုကို အင္းအားအျပည့္ သတင္းစကားေပးခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ရဲ႕ပူေနတဲ့ေသြးေတြကိုု ဘီးအျဖစ္လည္ပတ္ေစျပီးေတာ့ ဦးကိုုနီနာေရးကေပးတဲ့ သတင္းစကားကိုု ဆက္လက္သယ္ယူသြားဖိုု႔ လိုုအပ္ပါတယ္။

 

ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ လက္ရွိဘာလုုပ္သင့္သတုုန္း

ဦးကိုုနီလုုပ္ၾကံခံရမွဳကိုု ႏုုိင္ငံေရး ဘာသာေရးလုုပ္ၾကံခံရမွဳအျဖစ္ကေန အဆင္ေလ်ာ့က်ေသးသိမ္ေအာင္သြားေအာင္၊ က်ဴးလြန္သူေတြ အျပစ္ေလ်ာ့သြားေအာင္၊ ေနာက္ကြယ္က လက္မည္းၾကီးေတြကိုု မေဖာ္ထုုတ္ မဖမ္းဆီးႏိုုင္ရေလေအာင္၊ ျမန္မာ့ဒီမိုုကေရစီလွဳပ္ရွားမွဳသမုုိင္းမွာ ဦးကိုုနီရဲ႕နာမည္ ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္သြားေအာင္၊ ဦးကိုုနီ မကြယ္လြန္မီ သူ႔ရဲ႕ ေဖ့ဘြတ္စာမ်က္နွာမွာ အၾကိမ္ၾကိမ္ေ၀မွ်ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကိစၥ ေသးသိမ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားေအာင္၊ အားသြန္ခြန္စိုုက္လုုပ္ေဆာင္ေနၾကသူအားလံုုးကိုု ရွုုတ္ခ်ၾကပါစိုု႔၊ မ်က္ကြယ္ျပဳၾကပါစိုု႔၊ ၾကဥ္ေရွာင္ၾကပါစိုု႔။

“တစ္ေယာက္ေယာက္ကေတာ့ အမွန္တရားအတြက္ ရပ္ရမယ္။ လူဆိုတာ တစ္ခါပဲ ေသတယ္။ အဲ့ေတာ့ မွန္တာကိုလုပ္ရင္းနဲ႔ပဲ ေသသြားမယ္။” ဆရာဦးကိုနီ (၁၉၅၃-၂၀၁၇)

မွန္တာကိုု လုုပ္ရင္းေသသြားေသာ ဦးကိုုနီအား လုုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခံရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမွန္ကိုု ေဖာ္ထုုတ္ႏုုိင္ေရးအတြက္ – ဦးကိုုနီ၏ အထက္ပါေျပာစကားအတုုိင္း ရပ္တည္ျပလိုုက္ပါ မိတ္ေဆြ။