ဘာသာေရးအေရျခံဳေတြ ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ ေျခရႈပ္ေနတာ အစိုးရဘာေၾကာင့္ အေရးမယူလဲဆိုတာ က်ြန္မေမးခြန္းထုတ္ခ်င္တယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
(၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည့္ မိန္႔ခြန္းေကာက္ႏွဳတ္ခ်က္)
Blog
-
အစိုးရ ဘာေၾကာင့္ အေရးမယူတာလဲ ? (သူတို႔ ေျပာစကား)
-
၂၀၁၇ ဇႏၷဝါရီ ၁၅ ရက္ ေန႔တြင္ ဖ်က္သိမ္းေတာ့မည့္ မထသႏွင့္ စတင္ေျပးဆဲြမည့္ ယာဥ္လိုင္း လမ္းေၾကာင္းအသစ္မ်ား
ဇန္န၀ါရီလ(၁၅)ရက္မွာ လက္ရွိေျပးဆြဲေနတဲ႔ ယာဥ္လိုင္းေတြကို ဖ်က္သိမ္းမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းထားတဲ႔ယာဥ္လိုင္းနဲ႔ ယာဥ္လမ္းေၾကာင္းခရီးစဥ္ေတြကို ဘတ္စ္ကားမွတ္တိုင္ ၊Website နဲ႔ Facebook ေတြမွာ ေဖာ္ျပထားမယ့္အျပင္ Mobile Application ထုတ္ေပးသြားမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခုထုတ္ျပန္ထားတဲ႔ ခရီးစဥ္ ယာဥ္လမ္းေၾကာင္းေတြမွာ အရင္ခရီးစဥ္လမ္ေၾကာင္း (၈၀)ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ ခရီးသြားျပည္သူေတြမစိုးရိမ္ၾကဖို႔လည္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕ ကရင္တိုင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ၾကီး ေနာ္ပန္းသဥၨာမ်ိဳးကေျပာပါတယ္။
.
ဇန္န၀ါရီလ (၇)ရက္ကျပဳလုပ္ခဲ႔တဲ႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ Mobile Application မွာ မိမိသြားလိုတဲ႔ခရီးစဥ္အတြက္ ဘယ္ဘတ္စ္ကားလိုင္းကိုစီးရမယ္ဆိုတာနဲ႔ ၾကာခ်ိန္ကိုပါ ေဖာ္ျပထားမယ္လို၀န္ႀကီးကေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဘတ္စ္ကားစနစ္သစ္ေျပးဆြဲတဲ႔ Operation ကာလမွာ Call Center ဖြင့္ေပးထားမွာျဖစ္ၿပီး ဘတ္စ္ကားဂိတ္ေတြမွာ ခရီးစဥ္အေျခအေနေတြကို ကူညီေျပာျပေပးမယ့္သူတစ္ဦးထားရွိေပးသြားမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခုအသစ္ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ႔ ဘတ္စ္ကားစနစ္မွာ မထသစီမံအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စနစ္ကေန ယာဥ္ပိုင္ရွင္ေတြစီမံအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့စနစ္ကို ေျပာင္းလဲၿပီး ယာဥ္ပိုင္ရွင္ေတြရဲ႕ အေပၚမွာ ရန္ကုန္တိုင္းYRTA က ကြပ္ကဲမွာျဖစ္ကာ ခရီးစဥ္လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုမွာ လိုင္း နံပါတ္ (၁)ခု သာထားရွိေျပးဆြဲ ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။
.
စတင္ေျပးဆြဲမယ့္ရက္မွာ ယာဥ္တံဆိပ္ေတြကို ေျပာင္းလဲမွာ ျဖစ္ၿပီး YRTA စာတန္းနဲ႔ ယာဥ္လမ္းေၾကာင္း နံပါတ္ေတြကို တပ္ဆင္ထားမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ လက္ရွိမွာ အမ်ားပိုင္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ စတင္ဖို႔ ကုမၸဏီ(၈)ခုဖြဲ႔စည္းထားၿပီး ေျပးဆြဲဖို႔ လ်ာထားတဲ့ ခရီးစဥ္လမ္းေၾကာင္း (၅၈)ခုကို အစိုးရက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
.
ယာဥ္လုိင္း (၅၈) လိုင္းနဲ႔ ခရီးစဥ္အလုိက္ ယာဥ္စီးခ ၁၀၀ ,၂၀၀, ၃၀၀ က်ပ္ သတ္မွတ္ၿပီး ည (၁၀) နာရီ အထိ ေျပးဆြဲေပးေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဆင့္ျမႇင့္တင္ေျပးဆြဲမယ့္ ယာဥ္လုိင္း ၅၈ လုိင္းနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ကားမွတ္တုိင္ေတြမွာ ကပ္ထားေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသား/အမ်ဳိးသမီး ယာဥ္ေနာက္လိုက္ေတြနဲ႔ ကနဦးစီစဥ္ထားၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ ကတ္စနစ္နဲ႔ ေဆာင္႐ြက္သြားမယ္လို႔ သိရပါတယ္ ။
.
Post credit : 5 Plus
-
ရခုိင္ျပႆနာကုိ ကုလကေျဖရွင္းေပးရန္ အီရန္က ကုလအတြင္းေရးမွဴးထံ စာပုိ႔ေတာင္းဆုိ
ဇန္န၀ါရီ ၇၊ ၂၀၁၇
M-Media
– ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားအေပၚ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔ေရး ႏုိင္ငံတကာက ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ေတာင္းဆုိေသာ စာတစ္ေစာင္ကုိ အီရန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မုိဟာမက္ ဂ်ာဗဒ္ ဇာရစ္ဖ္က ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္သစ္ အန္တုိနီယုိ ဂူတာရက္စ္ထံ ေပးပုိ႔ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ယမန္ေန႔က ေပးပုိ႔ခဲ့ျခငး္ျဖစ္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား ဒုကၡသုကၡခံစားေနရမႈမ်ားမွာ ႏုိင္ငံတကာ၌ စုိးရိမ္မႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေစသည္ဟုလည္း ဆုိသည္။
ထုိ႔ျပင္ ၎တုိ႔မွာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္၊ အစုိးရ၏ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈ ရရွိခြင့္တုိ႔ကဲ့သုိ႔ အေျခခံအက်ဆံုး အခြင့္အေရးမ်ားကုိ မခံစားရေၾကာင္း၊ သတ္ျဖတ္ခံရမႈ၊ ၾကမ္းတမ္းၿပီး လူမဆန္ေသာ ဆက္ဆံမႈမ်ာကုိ ေန႔စဥ္လုိလုိ ခံစားေနရသည္ဟုလည္း အီရန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက စာထဲတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ဇန္န၀ါရီ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ မေလးရွားႏုိင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕၌ က်င္းပျပဳလုပ္ရန္ရွိေနသည့္ အုိအုိင္စီ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ား၏ အေျခအေနကုိ ေဆြးေႏြးရန္ ဇာရစ္ဖ္က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အဆုိပါအစည္းအေ၀းက ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္၍ အုိအုိင္စီအဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံ အစုိးရမ်ား၏ စုိးရိမ္မႈ အတိမ္အနက္ကုိ ေတြ႕ျမင္ရလိမ့္မည္ဟုလည္း ဆုိသည္။
စစ္အာဏာရွင္လက္ထက္တစ္ေလွ်ာက္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခံလာရသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားမွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွစ၍ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္မ်ား၏ ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခုိက္မႈကုိ ခံလာခဲ့ရသည္။
ေအာက္တုိဘာလက ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းရွိ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းမ်ား တုိက္ခုိက္ခံရၿပီးေနာက္ပုိင္း အစုိးရစစ္တပ္က ျပဳလုပ္သည့္ စစ္ဆင္ေရးတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူမ်ားမွာ တရားလက္လြတ္ သတ္ျဖတ္ခံရျခင္း၊ မီး႐ႈိ႕ခံရျခင္း၊ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရျခင္းတုိ႔ရွိသည္ဟု စြပ္စြဲမႈမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။
အစုိးရက နယ္ျခားေစာင့္စခန္းမ်ားကုိ တုိက္ခုိက္သည့္အဖြဲ႕မွာ ႏုိင္ငံျခားအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈရွိသည္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအဖြဲ႕ျဖစ္သည္ဟု သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အရပ္သားမ်ာအေပၚ က်ဴးလြန္မႈရွိသည္ဆုိသည့္ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားကုိလည္း ျငင္းဆုိခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ႐ုိဟင္ဂ်ာရြာတစ္ခု၌ ရြာသားမ်ားကုိ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက ႐ုိက္ႏွက္ကန္ေက်ာက္သည့္ ဗီဒီယုိတစ္ခုမွာ ၿပီးခဲ့သည့္သီတင္းပတ္တြင္ ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။
ဇာရစ္ဖ္ကမူ ‘႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ား၏ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ားကုိ စနစ္တက် ခ်ိဳးေဖာက္ေနျခင္း၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ျငင္းပယ္ျခင္း၊ ၎တုိ႔ေနထုိင္ရာေဒသမ်ားမွ ႏွင္ထုတ္ျခင္း’ စသည္တုိ႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ား၊ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံမ်ားရွိ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးတြင္ ဆုိးက်ိဳးမ်ား ရွိလာမည္ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ေရး ထိေရာက္သည့္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ ျမန္မာအစုိးရက အလ်င္အျမန္ေဆာင္ရြက္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း၊ အစြန္းေရာက္အုပ္စုမ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ဗုဒၶသာသနာ၏ ပံုရိပ္အား ညစ္ညမ္းေအာင္လုပ္မႈကုိ ခြင့္ျပဳမည္မထင္ေၾကာင္းလည္း ၀န္ႀကီးက ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားတြင္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေပးခြင့္အလ်င္အျမန္ရရွိေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတာအသုိင္းအ၀ုိင္းႏွင့္ အစၥလာမ္ကမၻာတုိ႔မွ ေတာင္းဆုိမႈမ်ားအတြက္ ဂူတာရက္စ္အေနျဖင့္ ကုလ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္မွတစ္ဆင့္ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေမွ်ာင္လင့္ေၾကာင္း ဇာရစ္ဖ္က ထုိစာတြင္ ထည့္သြင္း ေရသားခဲ့သည္။
ျဖစ္ႏုိင္သမွ် နည္းလမ္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းေရး လုိအပ္ေသာ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ ကုလအေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း ၀န္ႀကီးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကုလကမူ မိမိတုိ႔၏ အထူးကုိယ္စားလွယ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ၁၂ ရက္ၾကာခရီးစဥ္အျဖစ္ တနလၤာေန႔တြင္ လာေရာက္မည္ျဖစ္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္သုိ႔ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈမည္ဟု ယမန္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Ref: Press TV
-
သက္၀င္ယံုၾကည္သူဦးေရ တစစတိုးပြားလာေနသည့္ က်ဴးဘားႏိုင္ငံမွ အစၥလာမ္သာသနာ
ဇန္န၀ါရီ ၇၊ ၂၀၁၇
M-Media– ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေသာ က်ဴးဘားသို႔ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးတစ္ဦး ပထမဦးဆံုး ေျခခ်ခဲ့သည္။ အဆိုပါ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ဒုတိယေျမာက္ ဂၽြန္ေပါလ္၏ ေရာက္ရိွမႈသည္ ဗာတီကန္ႏွင့္ က်ဴးဘားသမၼတ ဖီဒဲလ္ ကက္စ္ထရိုတို႔အၾကား နားလည္မႈရရိွျခင္း၏ရလဒ္ျဖစ္သည္။
ဖီဒဲလ္ ကက္စ္ထရို အာဏာရရိွစဥ္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွစ၍ ဘာသာေရးကို တားျမစ္ခဲ့သည္။ က်ဴးဘား၏ လူမ်ားစု ကက္သလစ္ဘာသာ၀င္မ်ားက ရိုမန္ကက္သလစ္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးအား စိတ္လႈပ္ရွားစြာျဖင့္ ႀကိဳဆိုၾကသည္။ ကက္စ္ထရိုအပါအ၀င္ ေသာင္းႏွင့္ခ်ီေသာ လူထုတို႔က ဟာဗားနား၌ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ဦးေဆာင္ေသာ လူထုအစည္းအရံုးသုိ႔ တက္ေရာက္သည္။ ထိုအေတာအတြင္း အျခား က်ဴးဘားႏိုင္ငံသား အနည္းစုတို႔သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မွ ဘာသာေရးလိုက္ေလ်ာမႈအက်ဳိးကို မိမိတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ခံစားရယူခဲ့ၾကသည္။ ဤသည္ပင္ က်ဴးဘားႏိုင္ငံက အစၥလာမ္သာသနာအား တိုးျမင့္လက္ခံလာျခင္း ျဖစ္ေပမည္။
အစၥလာမ္သာသနာသည္ က်ဴးဘား၌ အသံတိတ္စြာ ႀကီးထြားလာရာ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရ ၉၀၀၀ အထိ မ်ားျပားလာၿပီ ျဖစ္သည္။ သူတို႔သည္ က်ဴးဘားလူဦးေရ ၁၁.၃ သန္း၌ အလြန္ေသးငယ္လွသည့္ အစိပ္အပိုင္းတစ္ရပ္သာျဖစ္ေသာ္လည္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားအေစာပိုင္းကာလ တစ္ဒါဇင္ခန္႔မွ်သာရိွေသာ အေျခအေနႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ ထင္ရွားလွသည့္ တိုးတက္လာမႈဟု ဆိုရေပမည္။
“ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ဘာသာေပါင္းစံုအတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးလိုက္ၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ အစၥလာမ္သာသနာလည္း အထိုက္အေလ်ာက္ ႀကီးထြားလာမွာပါပဲ” ဟု အတၱလန္တာရိွ အီမိုရီတကၠသိုလ္မွ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ႒ာန တြဲဖက္ပါေမာကၡ မိုက္ကယ္လီယိုအို၀င္စ္က ေျပာၾကားသည္။
က်ဴးဘားတြင္ အစၥလာမ့္အေမြခံမႈ မရိွခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဤကၽြန္းႏိုင္ငံ၏ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ားအျပားမွာ ကူးေျပာင္းသက္၀င္လာၾကသူမ်ားသာျဖစ္၏။ သူတို႔သည္ မြတ္စ္လင္မ္လူမ်ားစုႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေရာက္ၾကေသာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား၊ သံတမန္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေျပာဆိုၿပီးေနာက္ ယင္းသို႔ ကူးေျပာင္းသက္၀င္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု စပိန္ႏိုင္ငံ ဘာစီလိုနာအေျခစိုက္ ဓာတ္ပံုသတင္းေထာက္ Joan Alvado က ဆိုသည္။ အလ္ဗာဒုိသည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွစၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္ဟာဗားနားႏွင့္ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းရိွ က်ဴးဘားမြတ္စ္လင္မ္တို႔၏ လူမႈဘ၀ကို ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္းတင္သည္။ သူသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာလဆန္းမွ ႏို၀င္ဘာလဆန္းအတြင္း က်ဴးဘားသုိ႔ တစ္ေက်ာ့ျပန္ေရာက္လာၿပီး သူ၏ အဆိုပါယဥ္ေက်းမႈငယ္ေလးအေပၚ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ၾကည့္သည္တြင္ သူ၏ မွတ္တမ္းတင္လုပ္ေဆာင္ခ်က္လက္ရာမ်ားကို ဤသို႔ေတြ႕ရပါမည္။
က်ဴးဘားႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုးေမြးဖြားေသာ မြတ္စ္လင္မ္မိန္းကေလး ယာရီမာအား ဖခင္ျဖစ္သူ အလီ (၃၃ ႏွစ္)မွ အစၥလာမ့္၀တ္ျပဳဆုေတာင္းျခင္းကို သင္ၾကားေပးေနပံု။ အလီႏွင့္ဇနီးသည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ အစၥလာမ္သို႔ ကူးေျပာင္းသက္၀င္ခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည္။ အလ္ဗာဒိုမွ ဦးတည္စူးစမ္းသူမ်ားအနက္ အပါအ၀င္ျဖစ္ေသာ အြတ္စမာန္း ရီယက္စ္သည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ အစၥလာမ္သို႔ ကူးေျပာင္းသက္၀င္သည္။ ဤသာသနာက သူအား လြတ္လပ္ျခင္းကို ပိုမိုခံစားရေစေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။ ရီယက္စ္သည္ Camaguey ၿမိဳ႕လယ္အနီးတြင္ ေနထိုင္လ်က္ရိွသည္။ ထိုေနရာ၌ ေဒသခံမြတ္စ္လင္မ္မ်ားသည္ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မ်ားက သီးသန္႔ေနအိမ္တစ္လံုးအတြင္း ခပ္ႏုပ္ႏုပ္ ၀တ္ျပဳေဆာင္တစ္ခုအား တည္ေထာင္ထားၾကသည္။
Pew Research Center ၏ အစီရင္ခံစာအရ အစၥလာမ္သည္ ကမာၻ႕အလ်င္ျမန္ဆံုးႀကီးထြားလာသည့္ သာသနာတစ္ခုျဖစ္ေနၿပီး ၂၀၅၀ ခုႏွစ္တြင္ ကမာၻ႕မြတ္စ္လင္မ္လူဦးေရမွာ ၇၃ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေရာက္ရိွမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။ သို႔ပင္သို႔ျငား ထိုအဆိုသည္ က်ဴးဘားႏိုင္ငံသားတို႔၏အျမင္ႏွင့္ ကိုက္ညီျခင္းမရိွပါ။ “ဟာဗားနားၿမိဳ႕သားေတြအေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ က်ဴးဘားမိတ္ေဆြမ်ားပင္လွ်င္ ဒီမွာ မြတ္စ္လင္မ္ေတြ ရိွေနေၾကာင္း မသိရိွၾကပါဘူး” ဟု အလ္ဗာဒိုက ေျပာျပသည္။
ဟာဗားနားၿမိဳ႕ေတာ္ရိွ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္သစ္၌ ၀တ္ျပဳရန္စုရံုးေနၾကေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား။ ထိုဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အား က်ဴးဘားအစိုးရ၏ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်အစိုးရမွ လာေရာက္တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားအေစာပိုင္းကာလက က်ဴးဘားရိွ လက္တစ္ဆုပ္စာေသာ မြတ္စ္လင္မ္ၿမိဳ႕သားတို႔သည္လည္း အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔၏ ဘာသာေရးႏွိပ္ကြပ္မႈကို အထိုက္အေလ်ာက္ ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရသည္။ သူတို႔သည္ စုေ၀းက်င့္သံုးမႈ မျပဳဘဲ အမ်ားအားျဖင့္ မိမိဖာသာ ၀တ္ျပဳေလ့ရိွၾကသည္။ သူတို႔အား သာသနာ့ေရးရာ သင္ၾကားေပးႏိုင္သူ မရိွသေလာက္ နည္းပါးခဲ့သည္။ ယခုေသာ္ကား ၎တို႔ထံ၌ ေခါင္းေဆာင္၊ သင္ၾကားေပးသူဆရာမ်ား ရိွေနေလၿပီ။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇြန္လက ဟာဗားနားၿမိဳ႕တြင္ အေတာ္အတန္ႀကီးမားေသာ ၀တ္ျပဳေဆာင္ႀကီးကိုလည္း ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ယင္းဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတို႔အား မြတ္စ္လင္မ္ရုိးရာ၀တ္စံုကို ျဖန္႔ေ၀ေပးေနၿပီး ရမႆြာန္ဥပုသ္လတြင္လည္း လာရာက္စုရံုး၀တ္ျပဳၾကသူတို႔အား သိုးသားမ်ား ဒါနျပဳေပးသည္။
က်ဴးဘားႏိုင္ငံသားမ်ားအဖို႔ အစၥလာမ္ကို လက္ခံျခင္းသည္ အစဥ္အလာမွ ခြဲထြက္လာရျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသူတို႔သည္ ၀က္သားစားျခင္း၊ အရက္ေသစာေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ ႀကီးျပင္းလာၾကသည္။ လမ္းေၾကာင္းျပညႊန္ၾကားသည့္ ကၽြမ္းက်င္သူ (၀ါ) အိမာမ္မ်ား မရိွခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲသက္၀င္လာသူမ်ားသည္ အစဥ္အလာေဟာင္းမ်ားကို ယတိျပတ္စြန္႔လႊတ္ရန္ မလြယ္ကူေသးဘဲ အစၥလာမ့္ဘ၀တည္ေဆာက္မႈလမ္းစဥ္ေအာက္သို႔ ျဖည္းျဖည္းခ်င္းသာ အသြင္ေျပာင္းယူလ်က္ ရိွၾကေပသည္။ ကက္သလစ္ဘာသာ၀င္အျဖစ္ ေမြးဖြားလာၿပီး လြန္ခဲ့ေသာငါးႏွစ္မွ မြတ္စ္လင္မ္ျဖစ္လာေသာ က်ဴးဘားအမ်ဳိးသမီးမွ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်အလံႏွင့္ကပ္လ်က္ ခရစၥမတ္သစ္ပင္အား ဆင္ယင္ထားမႈကို အလ္ဗားဒိုး၏ဓာတ္ပံုတစ္ခု၌ ေတြ႕ရသည္။ “သူမကေတာ့ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ခရစၥမတ္သစ္ပင္ကို စိုက္ထူေနတုန္းပါပဲ။ က်ဴးဘားက မြတ္စ္လင္မ္အသိုင္းအ၀ိုင္းက တကယ့္ကို သက္တမ္းအားျဖင့္ ႏုနယ္ေသးပါတယ္” ဟု အလ္ဗားဒိုးက ရွင္းျပသည္။
ဟာဗားနားၿမိဳ႕၊ Habana Vieja ရပ္ကြက္ရိွ Capitolio အေဆာက္အဦေအာက္မွ ေနအိမ္သို႔ လမ္းေလွ်ာက္ျပန္လာေသာ မုဟမၼဒ္အလီ။ အလီသည္ အစၥလာမ္ကို သိသူမရိွသေလာက္ကာလ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၂၀ကတည္းကပင္ မြတ္စလင္မ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ႏို၀င္ဘာအတြင္း ကက္စ္ထရို ကြယ္လြန္သြားမႈက က်ဴးဘား၏ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္အားေကာင္းလာမႈအေပၚ ထိခိုက္မႈရိွမရိွ မသိႏိုင္ေသးေခ်။ ကက္စ္ထရိုကလည္း က်ဴးဘားႏိုင္ငံေရးတြင္ ယွဥ္ဖက္မရိွ ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္လင့္ကစား သူ၏အရိုက္အရာကို ညီျဖစ္သူ ရာအူးထံ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကပင္ လႊဲအပ္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ က်ဴးဘားအစိုးရအမာခံအုပ္စု၀င္ေတြအဖို႔ သူတို႔၏ အႀကီးမားဆံုးအာေဘာ္တစ္ခုကို လက္လႊတ္ဆံုးရံႈးသြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ သို႔မဟုတ္ က်င့္သံုးခြင့္ ဆက္လက္တည္တံ့ျခင္းကိစၥမွာ ေမးခြန္းတစ္ခုျဖစ္ေနသည္ဟု ၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ က်ဴးဘားေရးရာေလ့လာေရးပညာရွင္အဖြဲ႕ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ Andrew Otazo က ေျပာသည္။ က်ဴးဘားႏိုင္ငံသားတို႔ကလည္း ကက္စ္ထရို၏ကြယ္လြန္ျခင္းက ျပန္လည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းဖက္သို႔ ဦးတည္မည္ေလာ၊ အဆိုပါအမာခံအုပ္စု၏ရပ္တည္ခ်က္အရ ဘာသာေရးအား ျဖိဳလွဲမည္ေလာ ဟူသည္ကို စိုးရိမ္တႀကီး ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကေပသည္။
Baracoa ခရိုင္ရိွ သီးျခားရြာငယ္ေလးတစ္ခု၏အိမ္ေရွ႕၌ ၀တ္ျပဳေနၾကေသာ မြတ္စ္လင္မ္အုပ္စုတစ္စု။ ထိုမိသားစု၏အိမ္မွာ Matthew မုန္တိုင္းဒဏ္သင့္ခံရၿပီးေနာက္ ေဒသတြင္း အျခားမြတ္စ္လင္မ္တို႔မွ လာေရာက္ကာ စီးပြားေရးအကူအညီမ်ား ေပးခဲ့ၾကသည္ 
အစၥလာမ္သုိ႔ကူးေျပာင္းလာေသာ က်ဴးဘားမိန္းကေလး Rosalba Lamanier ကို သူမ၏ခင္ပြန္း၊ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္အတူ ဟာဗားနားၿမိဳ႕ Lawton ရပ္ကြက္၌ ေတြ႕ရစဥ္။ သစ္လြင္မြတ္စ္လင္မ္အခ်ဳိ႕အတြက္ အစၥလာမ့္နည္းက် ၀တ္စားဆင္ယင္မႈက အဆင္မေျပေသးေသာ္လည္း Lamanier ကမူ ဆံပင္ႏွင့္ရင္ညြန္႔ ဖံုးကာျခင္းကို ႏွစ္သက္ၿပီး က်ဴးဘားဓေလ့၊ ပံုဟန္ႏွင့္လည္း အံ၀င္ေအာင္ ႀကိဳးစားလ်က္ရိွသည္ 
သမီးျဖစ္သူႏွင့္ ေနအိမ္တြင္ အနားယူေနေသာ Rolando Tamayo (၃၀ ႏွစ္)။ သူသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က အစၥလာမ္သို႔ ေျပာင္းလဲသက္၀င္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ Sancti Spiritus ခရိုင္၏ အီမာမ္တစ္ဦးျဖစ္သည္ 
ခရစၥမတ္သစ္ပင္ႏွင့္ အစၥလာမ့္အလံကို တြဲလ်က္ေတြ႕ရေသာ ေနအိမ္။ က်ဴးဘားမြတ္စ္လင္မ္သစ္လြင္အမ်ားစုမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာမွ ကူးေျပာင္းလာျခင္းျဖစ္၍ ခရစ္ယာန္ဓေလ့အခ်ဳိ႕ ၿငိတြယ္ေနဆဲျဖစ္သည္ 
Boris Viana ႏွင့္ အစၥလာမ္ေလ့လာေရး က်ဴးဘားႏိုင္ငံသားမ်ားအသင္း၀င္တစ္ဦးကို စုေ၀းမႈတစ္ခုအၿပီး လမ္းျဖတ္ကူးစဥ္ ေတြ႕ရပံု။ ၀တ္ျပဳေက်ာင္းမရိွသျဖင့္ က်ဴးဘားမြတ္စ္လင္မ္အမ်ားအျပားမွာ ဘာသာေရးစုေ၀းမႈအတြက္ ခရီးေ၀းသြားလာေနရသည္ 
လာဗားနားၿမိဳ႕ Alamar ရပ္ကြက္တြင္ သမီးႏွစ္ဦးႏွင့္အတူေတြ႕ရေသာ Lázara Molina (၅၃)ႏွစ္။ သူမသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္က ခရစ္ယာန္မွ အစၥလာမ္သို႔ သက္၀င္ခဲ့ၿပီး သမီးတစ္ဦးမွာ သူ႔ေနာက္လိုက္၍ ေနာက္တစ္ဦးမွာ Afro-Cuban ဘာသာကို ကိုးကြယ္သည္ 
Abu Duyanah Ali မွ မိမိ၏ဇနီးအား ဟာဗားနားၿမိဳ႕လယ္ Playa District သို႔ အလုပ္သြားရန္ပို႔ေဆာင္စဥ္။ ထိုၿမိဳ႕တြင္ ေမြးဖြားေသာ အလီသည္ က်ဴးဘားႏိုင္ငံတြင္ မဆိုစေလာက္သာရိွေသာ အစၥလာမ္အဖြဲ႕မ်ားအတြင္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ အစၥလာမ့္ေလ့လာေရးက်ဴးဘားႏိုင္ငံသားမ်ားအသင္းကို ထူေထာင္သူျဖစ္သည္ 
Rosalba Lamanier အား သူမ၏မိတ္ေဆြ Danay ႏွင့္ ၎၏သားႏွင့္အတူ ေတြ႕ရစဥ္ 
က်ဴးဘား၏ တတိယအႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ Camagüey မွာပင္ မြတ္စ္လင္မ္ျဖစ္လာခဲ့ေသာ Ahmed Agüero အား ၅ မိုင္ရွည္ Malecón of La Habana ပင္လယ္ကမ္းေျခ၌ ေတြ႕ရစဥ္။ သူသည္ ထိုေနရာတြင္ နံနက္ခင္းတိုင္း အေျပးေလ့က်င့္သည္ 
သမိုင္း၀င္ Havana ၿမိဳ႕ေဟာင္းရိွ ဂ်ဴဂ်စ္ဆုအားကစားရံုတြင္ သင္တန္းတက္ေနေသာ ေျမးျဖစ္သူအား Che Guevara and Fidel Castro ပံုတူပန္းခ်ီကားေအာက္တြင္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ မုဟမၼဒ္အလီ (Europe Newsweek မွေဖာ္ျပေသာ Why Cuba Mmusli Ppopulatio Ggrowing သတင္းေဆာင္းပါးကို မင္းထြဋ္ေခါင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုသည္။)
-
မတရားျပဳက်င့္မႈကုိ ကာကြယ္ႏုိင္ေရး ျမန္မာတုိင္းရင္းသူမ်ား ကရာေတးသင္ယူေန
ဇန္န၀ါရီ ၇၊ ၂၀၁၇
M-Media
အရွက္ႏွင့္သိကၡာကုိ ကာကြယ္ရန္ ကရာေတးသင္ယူေနသည့္ တုိင္းရင္းသူေလးမ်ား – ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းကစ၍ ျမန္မာစစ္တပ္မွ တိုင္းရင္းသူအမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ မုဒိန္းက်င့္ျခင္းႏွင့္ လိင္ေစာ္ကားျခင္း အမႈေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ မွတ္တမ္းျပဳစုထားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ Women’s League of Burma က ဆိုသည္။
ရပ္ရြာစြန္႔ကေလးသူငယ္မ်ားအတြက္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာေက်ာင္း၌ ဆယ္ေက်ာ္သက္မိန္းကေလး ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႔သည္ အ၀ါေရာင္၊ အျပာေရာင္၊ အျဖဴေရာင္ စသည့္ ခါးပတ္အေရာင္ပါ အျဖဴေရာင္တူညီ၀တ္စံုမ်ားဆင္ယင္လ်က္ ေန႔လည္ခင္းတိုင္း ကြင္းျပင္ေပၚ တန္းစီလိုက္ၾကသည္။ ဂ်ပန္လိုဟစ္ေအာ္ကာ ေလထုထဲ လက္သီးထိုးျခင္း၊ ခုန္ပ်ံအျမင့္ကန္ျခင္း ေလ့က်င့္ခန္းတို႔ကို အားရရႊင္ျမဴးစြာ ရပ္နားခ်ိန္အထိ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။
ဤသင္တန္းမွ မိန္းကေလးမ်ားစြာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အခိုင္အမာတစ္ခုတည္းျဖစ္၏။ သူတို႔သည္ အမိေျမမွ အစုိးရစစ္တပ္၏ ေစာ္ကားမႈမ်ားမွ အကာအကြယ္ရရန္ ဆႏၵျပင္းျပေနျခင္းပင္။
အမ်ားစုမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ အသက္ ၁၃ ႏွစ္ႏွင့္ ၁၆ ႏွစ္ၾကားအရြယ္ျဖစ္သည္။ ကာလရွည္ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ သူတို႔သည္ အိုးအိမ္မဲ့သူမ်ား၊ မိသားစု ဆံုးရံႈးရသူမ်ားျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ယင္းျပည္တြင္းစစ္ပြဲကာလတစ္ေလွ်ာက္ အစိုးရစစ္သားတို႔က မိန္းမပ်ဳိႏွင့္အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို မုဒိန္းက်င့္လ်က္ရိွေၾကာင္း ေက်ာ္ၾကားသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းျပစ္မႈမ်ားအေပၚ တရားစီရင္ျခင္းကား မဆိုစေလာက္ နည္းပါးလြန္းေနသည္။ ဤကရာေတးသင္တန္းသည္ အဆိုပါ ကယ္ရာမဲ့မ်ားအတြက္ အတိုင္းအတာတစ္ရပ္အထိ နည္းပင္နည္းျငား ခြန္အားတစ္ရပ္ျဖစ္ထြန္းေစသည္။
“မိမိအေပၚ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈျပဳလုပ္လာလွ်င္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္ရမယ့္ပံု၊ ျပန္လည္ရင္ဆိုင္တိုက္ခိုက္ပံုေတြကို မိန္းကေလးမ်ားအားလံုးအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သင္ၾကားေပးေနပါတယ္။ ျပည္တြင္းက အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ကေလးငယ္အားလံုးေတြဆီ တစ္စံုတစ္ရာ အားရေက်နပ္မႈျဖစ္ေစမယ့္အခြင့္အေရးနဲ႔ မိမိကိုယ္ကိုယံုၾကည္မႈကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခိုင္အမာ ေပးကမ္းခ်င္ေနခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ” ဟု နည္းျပဆရာ ခြန္ေနာ္က ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ လူတစ္သိန္းေက်ာ္မွာ အစိုးရစစ္တပ္ႏွင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေနၾကရသည္။ ကခ်င္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ပိုမိုလြတ္လပ္ေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရရိွေရးအတြက္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ၁၇ ႏွစ္တာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားမႈက ၂၀၁၁ ခုနွစ္တြင္ အဆံုးသတ္သြားၿပီး တိုက္ပြဲမ်ားမွာ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာသည္။
အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ ေခါင္ရာ သည္ လူဦးေရ ၈၀၀၀ ေက်ာ္ရိွေသာ ဒုကၡသည္ဦးေရအမ်ားဆံုး ဂ်ီယန္းစခန္းမွ မိန္းမငယ္ေလးျဖစ္သည္။ သူမသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၅ ႏွစ္ အသက္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ ေက်ာင္းတက္ေနစဥ္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားသျဖင့္ သူမ၏ရြာ မန္ဒန္းမွ အသက္လုေျပးထြက္လာရသည္။ ထိုအခ်ိန္ကစၿပီး သူမ၏မိဘမ်ားကို ျပန္မေတြ႕ရေတာ့ေပ။
သူနာျပဳတစ္ဦးျဖစ္ရန္ တစ္ခ်ိန္က စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုတြင္မူ အလ်ဥ္းေျပာင္းလဲသြားၿပီျဖစ္သည္။ “ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ကၽြန္မျဖစ္လိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အဲ့ဒီအတြက္လည္း လံုး၀ စိတ္မပ်က္ပါဘူး” ဟု သူမက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ေဒသတြင္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားေပၚ မုဒိန္းက်င့္ျခင္း၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာေစာ္ကားျခင္းအေၾကာင္း ၾကားသိၿပီးေနာက္ ေခါင္ရာသည္ ကရာေတးပညာကို ေလ့လာသင္ၾကားလ်က္ရိွသည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈ က်ဳိးေပါက္သြားခ်ိန္မွစၿပီး KIA လက္ေအာက္မွ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုသည္ ကခ်င္တို႔၏ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမ်ားတြင္ ကရာေတးသင္တန္းမ်ားကို ဖြင့္လွစ္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလးႏွင့္ေယာက္်ားေလးမ်ားအတြက္ မိမိကိုယ္ကိုကာကြယ္ႏိုင္ရန္၊ မိမိကိုယ္ကိုယံုၾကည္စိတ္ရိွရန္ ထိုသို႔ သင္ၾကားေပးျခင္းျဖစ္သည္။
“သူတို႔(တပ္မေတာ္)က အမ်ဳိးသမီးေတြကို မုဒိန္းက်င့္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မ ကရာေတးပညာကို သင္ၾကားဖို႔ စိတ္၀င္စားၿပီး ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္။ အနိမ့္ဆံုးအားျဖင့္ မိမိကိုယ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ပါ” ဟု ေခါင္ရာက ဆိုသည္။
စစ္တပ္သည္ မုဒိန္းက်င့္ျခင္းကို စစ္လက္နက္သဖြယ္ အသံုးခ်ေနသည္မွာ အခ်ိန္ကာလၾကာရွည္ေနၿပီဟု အမ်ဳိးသမီးမ်ားဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေျပာၾကသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းကစ၍ ျမန္မာစစ္တပ္မွ တိုင္းရင္းအမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ မုဒိန္းက်င့္ျခင္းႏွင့္ လိင္ေစာ္ကားျခင္း အမႈေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ မွတ္တမ္းျပဳစုထားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ Women’s League of Burma က ဆိုသည္။ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ကမူ ဤအေရးကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စိုးစဥ္းမွ် အသံမထြက္ဘဲ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေနလ်က္ရိွသည္။
ယခုႏွစ္ေဆာင္းဦးကာလအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရိွ လူနည္းစု၀င္မ်ားအား တပ္မေတာ္သားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက ထပ္ဖန္တလဲ မုဒိန္းမႈ က်ဴးလြန္ေနေၾကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ဆိုသည္။ အမ်ဳိးအမည္မသိ တိုက္ခိုက္ေရးသမားမ်ားမွ နယ္စပ္ေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ကိုးဦးအား သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ ေအာက္တိုဘာလကတည္းက အာဏာပိုင္တို႔သည္ အဆိုပါေဒသတစ္ခြင္၌ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒသတြင္းသို႔ ႏိုင္ငံျခားမီဒီယာမ်ား မ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ အစိုးရက ပိတ္ဆို႔ထားသည္။ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ အလြတ္ရုန္းထြက္ေျပးသြားႏိုင္ခဲ့ၾကသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔က လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္တို႔၏ မုဒိန္းက်င့္ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းအေၾကာင္း သတင္းေပးေဖာ္ျပၾကသည္သာမက ၿဂိဳဟ္တုပံုရိပ္မ်ားက ေဖာ္ျပေနသည့္ ရြာလံုးကၽြတ္မီးေလာင္တိုက္သြင္းမႈမ်ားကလည္း ထိုသူတို႔၏စကားကို ခိုင္မာသြားေစသည္။ မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုတြင္ စစ္တပ္၏ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ စိုးႏိုင္ဦးက ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တပ္မေတာ္သားမ်ားက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေသာ္လည္းေကာင္း၊ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈေသာ္လည္း အလ်ဥ္း မက်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ျငင္းဆိုထားသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ဥပေဒေရးရာကူညီေရးကြန္ရက္သည္ ယမန္ႏွစ္က အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၎၌ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ကခ်င္လူမ်ဳိး ပရဟိတဆရာမႏွစ္ဦးကို ရက္စက္စြာ မုဒိန္းက်င့္ၿပီး သတ္ျဖတ္ခဲ့သည့္ျဖစ္စဥ္အေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈပ်က္ကြက္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ အဆိုပါ မုဒိန္းျမင္ကြင္းအနီးတြင္ ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီေသာ တပ္မေတာ္သားမ်ားစြာ ရိွေနၾကၿပီး အေလာင္းရွာမေတြ႕မီ အသီးသီးထြက္ခြာသြားၾကသျဖင့္ မည္သည့္ မသကၤာသူကိုမွ် မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၾကေခ်။
ယင္းသို႔ကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရိွသေလာက္သာ ျဖစ္ေနသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းရိွ ကခ်င္မိန္းကေလးငယ္တစ္ဦးကို မုဒိန္းက်င့္သည့္အမႈျဖင့္ တပ္မေတာ္သားတစ္ဦးအား ေထာင္ ၇ ႏွစ္ျပစ္ဒဏ္ စီရင္ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာစစ္သားတို႔ကို စစ္ခံုရံုးတြင္သာ စစ္ေဆးစီရင္ေလ့ရိွေသာ္လည္း အဆိုပါအမႈတြင္ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားေရွ႕ေနမ်ားက ျပည္သူ႔တရားခံုရံုးတင္ႏိုင္ေအာင္ ဖိအားေပးႀကိဳးပမ္းႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ယမန္ႏွစ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အား လူနည္းစု၀င္တိုင္းရင္းသားတို႔မွ ေရြးခ်ယ္ခံအစိုးရသစ္တစ္ရပ္ ျဖစ္ထြန္းလာေရးအတြက္ ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ မဲေပးခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္တပ္လႊမ္းမိုးသည့္ အစိုးရသာ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး၊ ယခုအခါ အစိုးရ၏ တိုင္းရင္းသားပဋိပကၡေျဖရွင္းမႈေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအေပၚ အမ်ားအျပားက စိတ္ပ်က္လာၾကသည့္အျပင္ စစ္တပ္ကို ေဘးမဲ့ေပးထားသည္ဟု အျမင္ရိွေနၾကေပသည္။
“လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအေပၚ မေျပာဆိုရင္၊ မတရားခံရသူေတြအတြက္ အမွန္တရားနဲ႔ တရားမွ်တကို လ်စ္လ်ဴရႈထားရင္ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ျဖစ္ထြန္းလာမွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု Women’s League of Burma ၏ အတြင္းေရးမွဴး ဂ်ဴလီယာမာရစ္ပ္ က ေျပာၾကားလိုက္သည္။
တပ္မေတာ္သားတို႔၏ အက်င့္ဆိုးမ်ားကို ကိုင္တြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ နည္းပါးလွသည္ျဖစ္၍ ကရာေတးသင္တန္းသူ မိန္းကေလးငယ္တို႔က အနိမ့္ဆံုးအားျဖင့္ မိမိတို႔အေပၚ ၎တို႔၏က်ဴးလြန္ေစာ္ကားျခင္းမွ ဟန္႔တားႏိုင္ေရးကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကရေပသည္။ သူတို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကရင္း အခ်ဳိ႕ကမူ တိုက္ခိုက္ေရးပညာကို သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းအဆင့္အထိ ေမွ်ာ္မွန္းထားၾက၏။
“ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံရပ္ျခားထိသြားၿပီး ပိုမိုအဆင့္ျမင့္ေအာင္ သင္ယူႏိုင္တယ္လို႔ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ နည္းျပဆရာကေျပာတယ္။ ကၽြန္မလည္း ျပည္ပထြက္သြားခ်င္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ တိုက္ခိုက္ေရးသမား ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္” ဟု ႏုဂ်ာ က ေျပာၾကားသည္။
“မိမိကိုယ္ကို ဘယ္လိုခုခံကာကြယ္ရမယ္လို႔ သူတို႔ သိလာခ်ိန္မွာ သူတို႔ရဲ႕မိသားစု၀င္ေတြ၊ သူတို႔လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံကို သူတို႔တစ္ေတြ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္စြမ္း ရိွလာပါလိမ့္မယ္” ဟူ၍ နည္းျပဆရာ ခြန္ေနာ္က ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
Ref : Associated Press
