ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ဆံုဆည္ေနရာတြင္ လမ္းေလွ်ာက္သြားလာေနသည့္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး (ဓာတ္ပံု – ေအာင္ျမင္ရဲေဇာ္၊ The Myanmar Times) ဒီဇင္ဘာ ၉၊ ၂၀၁၆
– ၂၀၁၆ ဧၿပီလတြင္ အာဏာရရိွလာၿပီးေနာက္ အမ်ုဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရသည္ တရုတ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ အျငင္းပြားဖြယ္ ျမစ္ဆံုဆည္ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း၏ကံၾကမၼာကို အေဆာတလ်င္ ဆံုးျဖတ္ကိုင္တြယ္လိမ့္မည္ဟု သုေတသီအခ်ဳိ႕က ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကသည္။
အဆိုပါ တည္ေဆာက္ေရးစီမံကိန္းလုပ္ငန္းမွာ အမ်ားျပည္သူတို႔၏ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈ ႀကီးမားလာခ်ိန္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ရပ္ဆိုင္းေစလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ မေရရာသည့္အေျခအေန၌ရိွေနေသာ ၎ျမစ္ဆံုဆည္အေရးႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး အေျဖရွာသြားမည္ဟု ၾသဂုတ္လအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အာမခံေျပာၾကားသည့္အေပၚ ေဘဂ်င္းအစိုးရမွ ႀကိဳဆိုမႈ ရိွႏိုင္ေပမည္။
ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္စလံုးက အခက္အခဲကို ေဖာက္ထြက္ၿပီး အျပန္အလွန္ဆက္စပ္ေနေသာ ဤျပႆနာကို အေပးအယူမွ်တစြာ အၿပီးသတ္ေျဖရွင္းရန္ အေျခအေနအခ်ိန္အခါ မသင့္ပါလွ်င္ ေနာက္ထပ္ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖင့္ ထပ္မံရႈပ္ေထြးသြားႏိုင္ေပသည္။ အေၾကာင္းမွာ ၎သည္ ကခ်င္၊ ျမန္မာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ အမွတ္လကၡဏာမ်ားကို ပိုင္းျခားပစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ အေျဖထြက္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေသး။ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးကလည္း ေရွ႕ဆက္ရမည့္လမ္းေၾကာင္းအတြက္ အတိတ္ကာလကို တြက္ဆ၍ တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ပဋိညာဥ္ကို သတိျပဳသံုးသပ္ထားရန္ လိုအပ္သည္။
ျမန္မာႏွင့္ တရုတ္မွ ယေန႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ သမိုင္းတြင္ အလြန္ထင္ရွားအခ်င္းမ်ားခဲ့ရေသာ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားက တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္သတ္မွတ္မႈသေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အေမြခံ၍ အတူတစ္ကြ ရပ္တည္ေနၾကရသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
၁၉၆၀ ခုႏွစ္က ေနာက္ဆံုးလက္မွတ္ထိုးခဲ့သည့္ စာခ်ဳပ္အရ လက္ရိွႏွင့္ေနာင္လာမည့္ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ အေနအထားကို တရုတ္အစိုးရက ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၿပီး၊ ကနဦးက ပိုင္နက္ေၾကျငာခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ “McMahon Line” ႏွင့္ “1941 Line” ကို စြန္႔လႊတ္ခဲ့သည္။ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ Hpimaw (片马), Gawlum (古浪) , Kangfang (岗房) ေက်းရြာမ်ား၊ Panhuang (班洪), Panlao (班老) နယ္ခံတိုင္းရင္းေဒသမ်ားကို ေဘဂ်င္းမွ ျပန္လည္ရရိွခဲ့သည္။
ပဋိညာဥ္အရ တရုတ္ျပည္အဖို႔ မတည္ၿငိမ္ေသာပိုင္နက္အေပၚ ကနဦးပိုင္းေၾကျငာခ်က္ကို ရုပ္သိမ္းေပးခဲ့သည္။ အခိုင္အမာဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ရပ္ကို ျပန္လည္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ၎အား အစပိုင္းတြင္ ထိုစဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ တရုတ္သံရံုး၊ ယူနန္ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ တရုတ္ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္မွ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္။ ယခုခ်ိန္ထိတိုင္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီမ်ား၊ သုေတသီမ်ားက အခါအားေလ်ာ္စြာ ေ၀ဖန္ေနဆဲျဖစ္၏။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္မူ ၈၅ မိုင္ပတ္လည္ပိုင္နက္ ျပန္ရရန္တြက္ ၁၃၂ စတုရန္းမိုင္နယ္ေျမအား တရုတ္ျပည္သို႔ လက္ေလွ်ာ့ေပးခဲ့ရသည္။ ႀကီးမားျပင္းထန္ေသာ နားလည္မႈလြဲမွားျခင္းႏွင့္ ရန္ၿငိဳးအာဃာတအား ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ ပိုင္နက္အစိတ္အပိုင္း အနည္းအက်ဥ္းအား စေတးေပးလိုက္ျခင္းက ပိုမိုသင့္ေလ်ာ္ခဲ့ေပသည္။
ထိုစဥ္က တရုတ္အႀကီးအကဲ ခ်ဴအင္လိုင္းသည္ အဆိုပါ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္သေဘာတူစာခ်ုပ္ကို ႏိုင္ငံ့ဗ်ဴဟာတစ္စိတ္တစ္ပိုင္းအျဖစ္ ပံုစံခ်ေရးဆြဲခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၎က သူ၏ လက္ေတြ႕က်၍ ျပတ္သားေသာမူ၀ါဒအား ေဖာ္ျပလ်က္ရိွသည္။ “အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အျငင္းပြားလ်က္ရိွေသာ တရုတ္နယ္စပ္အားလံုးအေရးကို တစ္ခါတည္းအၿပီးသတ္ ေျဖရွင္းႏိုင္ေရးအတြက္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ဖက္မွ အသင္တို႔အား အေလွ်ာ့ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏စီမံခ်က္မ်ား ျပည့္၀ေရးအတြက္ အခက္အခဲမ်ားကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္မည့္ မည္သည့္အားထုတ္ခ်က္ကိုမဆို ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္သည္” ဟု ၎က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးဘေဆြအား ေျပာၾကားခဲ့၏။
သူ၏ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးမားသည့္ ၎ႏိုင္ငံေရးမူ၀ါဒမွာ “ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး စည္းမ်ဥ္းငါးရပ္” ၏ စဦးေျခလွမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ၎အားျဖင့္ နယ္စပ္အေရးေျဖရွင္းမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏွင့္တရုတ္၏ အျပန္အလွန္ ေကာင္းက်ဳိးျဖစ္ထြန္းမႈမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာခဲ့သည္။
သို႔ျဖစ္ေပရာ တရုတ္ျပည္သည္ ျမစ္ဆံုဆည္၏ ပကတိအေနအထားအား ေလးစားတန္ဖိုးထားအပ္သည္။ သမိုင္းသင္ခန္းစာကိုယူ၍ ေဘဂ်င္းအစိုးရအေနျဖင့္ NLD အစိုးရမွ ျမစ္ဆံုဆည္တည္ေဆာက္ေရးကို တြန္းအားေပးျခင္းထက္ ယင္းစီမံကိန္းအား တုန္႔ဆိုင္းထားရန္ မျဖစ္မေန လက္ခံအသိအမွတ္ျပဳရေပမည္။
ဦးစားေပးသံုးသပ္ရမည့္အခ်က္ သံုးရပ္ရိွသည္။
ပထမအခ်က္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ရိွ ျမစ္ဆံုဆည္သည္ လူႀကိဳက္နည္းလွသည့္အျပင္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက ဗဟိုအစိုးရအား ဆန္႔က်င္စရာကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ စီမံကိန္းအား ျပန္လည္အသက္သြင္းမည့္ မည္သည့္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မဆို ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အား ေဘးသင့္ေစလိမ့္မည္။ ထိုမွတဆင့္တက္ကာ ကခ်င္ျပည္နယ္လူဦးေရပမာဏ ေလးပံုတစ္ပံု ၁.၆ သန္းေက်ာ္အား ကိုယ္စားျပဳထားေသာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(KIA)ႏွင့္ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္မွန္သမွ်ကိုလည္း ဆိုးက်ဳိးသက္ေရာက္ေစႏိုင္ပါသည္။
ဒုတိယမွာ – ျမစ္ဆံုဆည္သည္ ျမန္မာတို႔၏တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္စိတ္ႏွင့္ သဘာ၀၀န္းက်င္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ အဓိက ပစ္မွတ္တစ္ခုအျဖစ္ ပါ၀င္ေနခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထိုစီမံကိန္းျပန္လည္စတင္ေစလိုသည့္ တရုတ္၏ဆႏၵကို လိုက္ေလ်ာပါက သူမ၏က်ဆင္းစျပဳေနေသာပံုရိပ္ႏွင့္အတူ လူထုေထာက္ခံမႈလက္လႊတ္လိုက္ရၿပီး ႏိုင္ငံေရးက်ဆံုးခန္းသို႔ ဆိုက္ေရာက္သြားႏိုင္ေခ် မ်ားျပားေနသည္။
တတိယမွာ – ျမစ္ဆံုအေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မည္သည့္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ပင္ျဖစ္ေစ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေနာက္တိုင္း၏မ်က္ေစ့က်မႈ စံႏႈန္းႏွင့္လည္းေကာင္း၊ တရုတ္ႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ၏ ဥပမာစံထားခ်က္ႏွင့္လည္းေကာင္း မတိုင္းတာမရႈျမင္သင့္ေပ။ ဆည္တည္ေဆာက္မႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အျဖစ္သာ အျမင္ထားရိွအပ္ေပသည္။ ဤျပႆနာအတြင္း ဘက္မလိုက္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၌ တရုတ္ႏွင့္ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးအတြက္ တိုင္းျပည္ေကာင္းက်ဳိးမ်ား တည္ရိွေနပါသည္။
အျငင္းပြားဖြယ္ျမစ္ဆံုဆည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေနာက္ဆံုးသေဘာတူညီခ်က္သည္ ႏွစ္ဖက္စလံုး၏ ေစာင့္ထိန္းနားလည္လိုက္ေလ်ာမႈမ်ားမွ အေျဖထုတ္ယူရေပမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနႏွင့္ လိပ္ခဲတည္းလည္းအေျခအေနအား ေက်ာ္လြန္ေစရန္အတြက္ အျပန္အလွန္ေလးစားလိုက္နာအပ္ေသာ အေပးအယူကို ရရိွဖို႔ လိုအပ္ေနသည့္အျပင္ တရုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ရန္ကိုလည္း ေရွ႕ရႈဦးတည္ရဦးမည္ျဖစ္၏။
(တရုတ္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အလြတ္တန္းသုေတသီ Liu Yun ၏ Moving beyond the Myitsone dam dilemma ႏိုင္ငံေရးအျမင္ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။)
