သမၼတ အသစ္ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္မည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္
မတ္လ ၄ ၊ ၂၀၁၆
မာန္ထက္သွ်ံ ေရးသည္။
ယခုသီတင္းပတ္အတြက္ လူအမ်ား စိတ္ဝင္စားေသာသတင္းကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ဘယ္သူသမၼတျဖစ္လာမယ္ ဆုိတာပါပဲ။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က မၾကာမီ ရက္ပုိင္းက သမၼတေရြးခ်ယ္ေရးကုိ မတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔ အစား မတ္လ ၁၀ရက္ေန႔တြင္ ေျပာင္းလဲလုပ္မည္ဟု ေၾကညာအၿပီး စာနယ္ဇင္း မီဒီယာေတြမွာေရာ၊ အြန္လုိင္း လူမႈကြန္ရက္မ်ားမွာပါ ပုိမုိ ပြက္ေလာရုိက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းဟာ ထိလြယ္ရွလြယ္ၿပီး အလြန္ေျဖးညွင္းစြာ ကုိင္တြယ္ႏုိင္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ သမၼတရာထူး လက္ခံၿပီး သမၼတတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ရသူဟာ လက္ရွိႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြ အတားအဆီးေတြကုိ တြန္းကန္ဖယ္ရွားရမွာပါ။
တကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတရာထူးကုိရယူ၍ တုိင္းျပည္ကုိ ဦးေဆာင္ခ်င္သူမ်ား ရွိပါတယ္။ စစ္တပ္အႀကီးအကဲေဟာင္း သူရဦးေရႊမန္းဟာ ၎ရဲ႕ ပထမအႀကိမ္ လႊတ္ေတာ္ သက္တမ္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ လုပ္စဥ္ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္မွာ မိမိသမၼတ လုပ္ခ်င္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ အလားတူ အမ်ဳိးသာဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌလူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွလည္း သမၼတရာထူးအတြက္ ေမွ်ာ္မွန္းေၾကာင္း အမ်ားျပည္သူကုိ ထုတ္ေျပာဖူးပါတယ္။ လက္ရွိသမၼတ ဦးသိန္းစိန္မွလည္း အေစာပုိင္းကာလမ်ားမွာ ျပည္သူက ဆက္ေတာင္းဆုိလွ်င္ သမၼတရာထူး ဆက္ထမ္းေဆာင္ပါမယ္လုိ႔ ဆုိခဲ့ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္ သူရဦးေရႊမန္းဟာ ၂၀၁၅ ႏုိဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ရႈံးနိမ့္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိမွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ဥပေဒေလ့လာဆန္းစစ္သုံးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္မွာ ဥကၠဌရာထူးနဲ႔ဦးေဆာင္ေနပါတယ္။ လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔လည္း သူ႔ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စုႀကံခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီကုိ ဆက္လက္ ဦးေဆာင္မယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးဟာလည္း အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၉(စ)နဲ႔ၿငိ ေနတဲ့အတြက္ ေႏွာင့္ေႏွးေနရပါတယ္။
ဤသုိ႔ဆုိလွ်င္ ဘယ္သူသမၼတ ျဖစ္လာမယ္ဆုိတာက ပုိမုိ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ေကာင္းလာပါတယ္။
သမၼတ ေရြးခ်ယ္တဲ့ေနရာမွာ ေရြးေကာက္ခံ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား အစုအဖြဲ႕မွ ဒု-သမၼတေလာင္းတစ္ဦး၊ ေရြးေကာက္ခံ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား အစုအဖြဲ႕မွ ဒု-သမၼတေလာင္း တစ္ဦး၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္ေပါင္းမွ တပ္မေတာ္သားကုိယ္စားလွယ္မ်ား အစုအဖြဲ႕မွ ဒု-သမၼတေလာင္းတစ္ဦးရဲ႕ အမည္စာရင္းကုိ အသီးသီး တင္သြင္းရမွာပါ။ ထုိ ဒု-သမၼတေလာင္း သုံးဦးကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ မဲေပးေရြးခ်ယ္ေစၿပီး မဲအမ်ားဆုံးရသူက သမၼတ၊ ဒုတိယ မဲအမ်ားဆုံး ရသူက ဒု-သမၼတ (၁)နဲ႔ ေနာက္ဆုံး တစ္ေယာက္ကေတာ့ ဒု-သမၼတ(၂) ျဖစ္မွာပါ။ မတ္လ ၁၀ရက္ေန႔မွာ သက္ဆုိင္ရာ အစုအဖြဲ႕အလုိက္ ဒု-သမၼတေလာင္း အမည္စာရင္းမ်ား တင္သြင္းဖြယ္ရွိေနၿပီး အမည္စာရင္းတစ္ဦးထက္ ပုိေနပါက ထုိအစုအဖြဲ႕ထဲမွာ ပဏာမ စိစစ္ေရြးခ်ယ္ရဦးမွာပါ။
လက္ရွိကာလမွာ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ သမၼတအျဖစ္ ျမင္ခ်င္ၾကေပမယ့္ ေဒၚစု သမၼတ ျဖစ္ေရးအတြက္ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၉(စ)ဟာ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနပါတယ္။ ထုိပုဒ္မကုိ ယာယီဆုိင္းငံ့ဖုိ႔ ဥပေဒထုတ္ျပန္ဖုိ႔ ပညာရွင္တခ်ဳိ႕ သုံးသပ္တင္ျပခ်က္ေတြရွိသလုိ ထုိပုဒ္မကုိ မျပင္ဖုိ႔ အမ်ဳိးသားေရးဗန္းျပ ဟစ္ေအာ္သူမ်ားလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အႏုိင္ရပါတီဟာ NLD ပါတီျဖစ္လုိ႔ ဒု-သမၼတေလာင္း ၂ဦးကေတာ့NLD ပါတီမွပဲ ျဖစ္လာမယ္လုိ႔ တပ္အပ္ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ တပ္ဖက္က ေရြးခ်ယ္ေပးလုိက္တဲ့ ဒု-သမၼတေလာင္းကေတာ့ တပ္မွ ယူနီေဖာင္း ခြ်တ္မည့္သူ ဒါမွမဟုတ္ ယခင္ ျပည္ခုိင္းၿဖိဳးပါတီမွ တစ္ဦးဦး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ထုိ၃ဦးအနက္ ထပ္မံေရြးခ်ယ္ရင္လည္း NLD အမတ္အမ်ားစု လႊမ္းမုိးထားေသာ လႊတ္ေတာ္မွ တင္ေျမွာက္ေသာ ဒု-သမၼတေလာင္းဟာ သမၼတ ျဖစ္လာမွာေတာ့ ဧကန္မလြဲပင္။
မၾကာေသးမီ ရက္ပုိင္းက NLD ပါတီရဲ႕ ရင္းျမစ္သတင္းမ်ားအရ ဦးထင္ေက်ာ္နဲ႔ ဦးမ်ဳိးေအာင္တုိ႔ကုိ ဒု-သမၼတေလာင္းမ်ားအျဖစ္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းရန္ လ်ာထားေၾကာင္း သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ အတိအက်ကုိေတာ့ မသိရေသးပါ။ NLD ပါတီမွ ထုိကဲ့သုိ႔ တင္ေျမွာက္လုိက္ပါက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ မည့္သုိ႔ျဖစ္လာမည္ ဆုိတာကလည္း စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ လတ္တေလာအခ်ိန္ လႊတ္ေတာ္လုပ္ငန္းအတြင္းမွာ အခ်ိန္ကုန္ဆုံးေနၿပီး က်န္ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ မ်ားက ပါတီေရးရာ ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ေနရပါတယ္။
NLD ပါတီမွ ဦးဝင္းထိန္ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးသည္ အေႏွးနဲ႔ အျမန္သာၾကာၿပီး သမၼတျဖစ္ရန္ကိစၥသည္ ျဖစ္ကုိ ျဖစ္ရမယ္လုိ႔သတင္းမီဒီယာေတြကုိ ေျပာၾကားထားပါတယ္။ ထုိနည္းတူ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီလတုန္းကလည္း ျပည္ေထာင္စုေန႔ အခမ္းအနားမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္မွာကုိ ပိတ္ကားေပၚမွာ ၾကည့္ပါလုိ႔ NLD ပါတီ နာယက သူရဦးတင္ဦးက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒီလုိဆုိလွ်င္ ၅၉(စ)နဲ႔ ဟန္႔တားခံထားရတဲ့ ေဒၚစု သမၼတ ျဖစ္ေရးဟာ နီးမလုိနဲ႔ေဝး၊ ေဝးမလုိနဲ႔ နီးသလုိ ျဖစ္ေနပါတယ္။ NLD အမတ္အမ်ားစုရွိရာ လႊတ္ေတာ္ထဲက ကုိယ္စားလွယ္ေတြ အေနနဲ႔ေရာ က်န္ပါတီငယ္မ်ားမွ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ တပ္မေတာ္သားကုိယ္စားလွယ္ မ်ားကုိ မည္သုိ႔မည္ပုံ စည္းရုံးၿပီး ၅၉(စ) ျပင္ဆင္ေရးကိစၥေတြ က်န္ကိစၥေတြမွာပါ မည္သုိ႔မည္ပုံဆက္ဆံေဆာင္ရြက္မလဲဆုိတာလည္း ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပါ။
ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူ လယ္ရီေဂ်ဂင္ကေတာ့ NLD သတင္း ရင္းျမစ္မ်ားကုိ ကုိးကားၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္ ဟာ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ျဖစ္လာဖြယ္ရွိတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ထားပါတယ္။ သူမ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ျဖစ္လာလွ်င္ ၾသဇာခံသမၼတ ျဖစ္လာၿပီး ႏုိင္ငံတကာ ခရီးစဥ္မ်ား သမၼတသြားသည့္အခါ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး လုိက္ပါ ထိန္းေက်ာင္း ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥရပ္မ်ား၊လုံၿခံဳေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ အျမင့္ဆုံး အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးႏွင့္ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီ(ကာ/လုံ) မွာလည္း ပါဝင္ႏုိင္မယ့္ တစ္ခုတည္းေသာ အရပ္သား ဝန္ႀကီး ရာထူးျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚစုအေနနဲ႔ သူမ လက္ရွိသမၼတ မျဖစ္ႏုိင္ေသးလွ်င္ သူမတင္ေျမွာက္ေသာ သမၼတရဲ႕ အထက္မွာ ရွိေနမွာျဖစ္ပါတယ္။ သက္တမ္းတစ္ခုေရာက္ရင္ေတာ့ သမၼတရာထူးကုိ လက္ခံဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ဆုိလွ်င္ သူမဟာ သမၼတ မျဖစ္ေသးဘဲ လက္ရွိမွာ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ရာထူးကုိ လက္ခံမွာလားဆုိတာလည္း ပုစၧာတစ္ပုဒ္ ျဖစ္လာပါတယ္။
ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ကေတာ့ ၅၉(စ)ကုိ ျပင္ဆင္စရာမလုိပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးဟာ သူမ သားသမီးမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားရင္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္လုိ႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ အကယ္၍ သူမ သားသမီးမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ေလွ်ာက္ရင္ေရာ လက္ခံမွာလားဆုိတာကေတာ့ ဘာမွ မေျပာထားပါဘူး။
လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရး အေနအထားမ်ားနဲ႔ ဆက္စပ္ေတြးၾကည့္ရင္ ဘယ္သူဟာ သမၼတျဖစ္သင့္တယ္ ဆုိတာကေတာ့ သိသာေပၚလြင္ေနပါတယ္။မတ္လ ၁၀ရက္ေန႔မွစၿပီး သမၼတေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ အစုိးရအဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္းျခင္း၊ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား ျပင္ဆင္ ဖြဲ႕စည္းျခင္း၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးမ်ား အမည္စာရင္း တင္သြင္း အတည္ျပဳမႈမ်ား၊ တုိင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မ်ား ေရြးခ်ယ္ ခန္႔အပ္ျခင္းေတြကုိ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မတ္လ ၃၀ရက္ေန႔မွာေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတတာဝန္ လႊဲေျပာင္းေရး အခမ္းအနားကုိ က်င္းပမယ္လုိ႔ NLD နဲ႔ လက္ရွိ အစုိးရတုိ႔ ပူးေပါင္းထားတဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးေကာ္မတီမွ သိရပါတယ္။
“ကဲ… ဘယ္သူ သမၼတ ျဖစ္မလဲ?” ဆုိတာကေတာ့ လက္ရွိမွာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား ရင္သပ္ရႈေမာဖြယ္ ေစာင့္ဆုိင္းေနရေသာ လွ်ဳိဝွက္သဲဖုိ ေမးခြန္း တစ္ခုပင္။ ။
