ဇြန္ ၂၁ ၊ ၂၀၁၅
M-Media
– ေတာင္ကယ္႐ုိလုိင္းနားျပည္နယ္ ခ်ာလ္စတန္ၿမိဳ႕က Emanuel AME ဘုရားေက်ာင္းမွာ အာဖရိကန္-အေမရိကန္ ၉ ဦးကုိ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈမွာ လူျဖဴတစ္ေယာက္က က်ဴးလြန္တဲ့ အမုန္းတရားအေျခခံ ရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕က စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ လူမည္းေတြရဲ႕ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြဟာ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ ၾကာၾကာကတည္းက လူျဖဴ လူမ်ိဳးႀကီး ၀ါဒီေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ထားမႈကုိ ခံခဲ့ရၿပီး ဒီဘုရားေက်ာင္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေနတဲ့ လူမည္းလူ႕အဖြဲအစည္းအေတြကုိ အၾကမ္းဖက္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားမႈအတြင္းမွာ လူျဖဴေတြရဲ႕ မီး႐ႈိ႕မႈ၊ ဗံုးခြဲမႈေတြကုိလည္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ အေမရိကန္သမုိင္းမွာ ကမ္းအကုန္ဆံုး အၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္မႈေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ အလာစကာျပည္နယ္ ဘာမင္ဂမ္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ လူမည္းခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္း တစ္ခုကုိ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွာ တုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ အမႈပါပဲ။ 16th Street Baptist Church လုိ႔အမည္တြင္တဲ့ အဲဒီဘုရားေက်ာင္းကုိ Ku Klux Klan လူျဖဴလူဆုိးဂုိဏ္း အဖြဲ႕၀င္ေတြက ဗံုးခြဲတုိက္ခုိက္ရာမွာ မိန္းကေလးငယ္ ၄ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ျပည္သူမ်ား ရပုိင္ခြင့္ လႈပ္ရွားမႈကုိ သေႏၶတည္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ဆုိးႀကီး တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဓိက မီဒီယာဌာန အမ်ားစုကုိ နားေထာင္ၾကည့္ရာမွာေတာ့ ဗုဒၶဟူးေန႔က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘုရားေက်ာင္း ေသနတ္ ပစ္မႈကုိ ေဖာ္ျပရာမွာ “အၾကမ္းဖက္၀ါဒ” ဆုိတဲ့စကားလံုး အသံုးျပဳတာကုိ ၾကားရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သံသယရွိသူ အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္၊ လူျဖဴအမ်ိဳးသား ဒုိင္လန္႐ုဖ္ကုိ “ျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ရွိေသာ အၾကမ္းဖက္သမား” အျဖစ္ အဓိက သတင္းေအဂ်င္စီေတြမွာ ေဖာ္ျပတာမ်ိဳးကုိလည္း မၾကားခဲ့ရပါဘူး။ (ဒါေပမယ့္ ၀ါရွင္တန္ပုိ႔စ္အပါအ၀င္ အခ်ိဳ႕ေသာ သတင္းမီဒီယာေတြက ဒီကြာဟခ်က္အတြက္ ျငင္းခံုမႈေတြ တုိးလာေနတယ္လို႔ေတာ့ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။) မၾကာခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လူျဖဴအမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ေသနတ္ပစ္မႈမွာ ဒီလုိေဖာ္ျပမႈမ်ိဳးကုိ မေတြ႕ခဲ့ရသလုိ ႐ုဖ္ကုိလည္း ဘယ္ေတာ့မွ အဲဒီလုိ ေဖာ္ျပမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအစား သူ႕ရဲ႕လုပ္ရပ္ဟာ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ရွင္းျပၾကပါလိမ့္မယ္။ သူ႕ကုိ လူသားခ်င္း စာနာခိုင္းၾကၿပီး သူဟာ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ႏွိပ္စက္ ခံရသူ ဒါမွမဟုတ္ စိတ္က်န္းမာေရး ကုသမႈ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရတဲ့ ေနထုိင္မေကာင္းသူ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
႐ုဖ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဒီလုိေျပာၾကားမႈဟာလည္း ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ၾကာသာပေတးေန႔က သူ႕ကုိဖမ္းဆီးၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာ FBI အထူးေအးဂ်င့္ေဟာင္း ဂ်ိဳနသန္ ဂီလီယန္က ႐ုဖ္ဟာ “စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာျပႆနာအခ်ိဳ႕” ရွိတာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ၿပီး သူ အမွားလုပ္ခဲ့တယ္ဆုိတာ သိမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ CNN ကုိ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါက အေမရိကန္မွာ လူျဖဴျဖစ္ျခင္းရဲ႕ စြမ္းအားပါပဲ။
အေမရိကန္ မီဒီယာဌာနေတြက အာဖရိကန္-အေမရိကန္ေတြ ဒါမွမဟုတ္ မြတ္စလင္ေတြပါ၀င္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ ေဖာ္ျပရမွာ ျခားနားတဲ့ေပၚလစီကုိ က်င့္သံုးၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြဟာ သံသယရွိသူေတြ ျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ျပင္ပက မတရားမႈေတြ အစား ဆုိး၀ါးတဲ့အႀကံနဲ႔ က်ဴးလြန္တဲ့ အၾကမ္းဖက္ေတြအျဖစ္၊ လူရမ္းကားေတြအျဖစ္ လ်င္လ်င္ျမန္ပဲ တံဆိပ္ကပ္ ခံၾကရပါတယ္။ လူျဖဴသံသယရွိသူေတြကေတာ့ တစ္ကုိယ္ေတာ္ က်ဴးလြန္သူေတြပါတဲ့။ ခ်ာလ္စတန္ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ ဂ်ိဳးဆက္ပ္ ရီေလးက ဒီပစ္ခတ္မႈဟာ “မုန္းတီးသူတစ္ေယာက္ရဲ႕” က်ဴးလြန္မႈသာ ျဖစ္တယ္ဆုိၿပီး အေလးထားေျပာခဲ့ပါတယ္။ လူမည္းေတြ၊ မြတ္စလင္ေတြ က်ဴးလြန္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈက စနစ္တက် က်ဴးလြန္တာျဖစ္ၿပီး က်ဴးလြန္သူေတြနဲ႔ လူမ်ိဳးတူ ဒါမွမဟုတ္ ဘာသာသူေတြကထံကေန တုံ႔ျပန္မႈ၊ အေရးယူမႈကို ေတာင္းဆုိၾကေတာ့တာပါပဲ။ အတုိက္ခုိက္ခံရသူ လူမည္းေတြေတာင္မွ သြားပုပ္ေလလြင့္ အေျပာခံၾကရပါတယ္။ သူတုိ႔မွာ မွားယြင္းမႈ တစ္ခုခုမ်ား ရွိမလားဆုိၿပီး ျပဴးၿပဲရွာၾကတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ သူတုိ႔ကုိ သတ္ျဖတ္မႈ၊ တုိက္ခုိက္မႈအတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေကာင္းေကာင္း ကုိ ခ်ျပၾကပါတယ္ – “ေခါင္းစြပ္ပါတဲ့ အက်ႌ၀တ္သြားတဲ့ ထေရဗြန္မာတင္ (၂၀၁၂ ခုႏွစ္က မုိင္ယာမီတြင္ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခံရသည့္ အသက္ ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ လူမည္းလူငယ္) ကုိ (ရပ္ကြက္လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႕၀င္ လူျဖဴ) ေဂ်ာ့ဂ်္ ဇင္မာမန္က ပစ္သတ္မႈမွာ အဲဒီ အက်ႌက တာ၀န္ရွိတယ္” လုိ႔ Fox News က ဂ်ီရာလ္ဒုိ ႐ုိင္ဗီရာက ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ မုိက္ကယ္ဘေရာင္းက်ေတာ့ ေဆးျပင္းလိပ္ ခုိးတယ္၊ အဲရစ္ဂါနာက စီးကရက္ကုိ တစ္လိပ္ခ်င္းေရာင္္းတယ္ – ဒါေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး ဆုိး၀ါးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြပါပဲလုိ႔ နယူးေယာက္ပုိ႔စ္က ပင္တုိင္ေဆာင္းပါးရွင္း ေဘာ့ဘ္ မက္မန္နက္စ္နဲ႔ အျခား သူေတြေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ေျပာၾကၿပီး လူမည္းေတြရဲ႕ေသဆံုးမႈေတြကုိ တစ္နည္းနည္းနဲ႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေပးေလ့ ရွိပါတယ္။ ဘယ္လုိျပစ္မႈမ်ိဳးမွ မက်ဴးလြန္ခဲ့ဘဲ တကၠဆက္ျပည္နယ္ မက္ကင္နီၿမိဳ႕က ေရကန္ပါတီတစ္ခုမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးရဲ႕ ႐ုိက္ႏွက္လွဲခ် ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ လူမည္းလူငယ္ အမ်ိဳးသမီး ဒါဂ်ီရီယာ ဘက္ခ္တန္ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္မွာေတာ့ Fox News အစီအစဥ္တင္ဆက္သူ မီဂ်န္ ကီလီက သူမဟာ “ေျခာက္ျပစ္ကင္း သဲလဲစင္” တစ္ေယာက္ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆုိျပန္ပါတယ္။
တုိက္ခုိက္မႈေတြရဲ႕ သားေကာင္ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ လူမည္းကေလးေတြဟာ ေနာက္ပုိင္း လူသိရွင္ၾကား ေဖာ္ျပမႈေတြမွာ အရြယ္ေရာက္သူေတြ အျဖစ္ ပံုေျပာင္းခံရၿပီး လူျဖဴေသနတ္သမားေတြကေတာ့ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ေနတာေတာင္မွ အရြယ္ မေရာက္သူအျဖစ္ ေဖာ္ျပ ခံရပါတယ္။ အ႐ုပ္ေသနတ္ တစ္လက္နဲ႔ ကစားေနတဲ့ အသက္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္ လူမည္းကေလးတစ္ဦးကုိ ကလီဗ္လန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕က ပစ္သတ္ခဲ့တဲ့ မႏွစ္က အျဖစ္အပ်က္မွာ မီဒီယာေဖာ္ျပမႈေတြနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕ေၾကညာခ်က္ေတြက ဒီကေလးကုိ “လူငယ္” တစ္ေယာက္ အျဖစ္ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေကာ္လုိရာဒုိျပည္နယ္ အူ႐ုိရာၿမိဳ႕က ႐ုပ္ရွင္႐ံုတစ္ခုမွာ လူတစ္ဒါဇင္ေလာက္ကို ပစ္သတ္ခဲ့တဲ့ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ လူျဖဴေသနတ္သမား ဂ်ိမ္းစ္ဟုမ္းစ္ကုိေတာ့ မီဒီယာေတြက သူ႕ရဲ႕ ပ်ိဳျမစ္မႈကိုသာ မၾကာခဏ ေဇာင္းေပးၾကၿပီး “သာမန္ခ်ာတိတ္ တစ္ေယာက္” “သာမန္အေမရိကန္ လူငယ္တစ္ေယာက္” “လူေျဖာင့္ ခ်ာတိတ္တစ္ေယာက္” လုိ႔သာ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။
႐ုဖ္လည္း ဒီလုိမ်က္ႏွာသာေပးမႈမ်ိဳး ခံရပါတယ္။ ၾကာသာပေတးေန႔ကျပဳလုပ္တဲ့ CNN နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ ရီပက္ဘလစ္ကန္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ လင္ေဆး ဂေရဟမ္က အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္ ႐ုဖ္ဟာ “အရက္ ဒါမွမဟုတ္ မူးယစ္ေဆးစြဲေနတဲ့ ကေလးေတြထဲက တစ္ေယာက္သာ” ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ လူသတ္မႈ ၉ ခုနဲ႔ ႐ုဖ္ အဖမ္းခံရၿပီကတည္းက Wall Street ဂ်ာနယ္နဲ႔ အျခားေသာ အဓိက သတင္းဌာနေတြဟာ သူ႕ကုိ “တစ္ကုိယ္ေတာ္ ေသနတ္သမား” ဆုိၿပီး ေခါင္းႀကီးပုိင္းမွာ ေဖာ္ျပၾကေတာ့တာပါပဲ။
ဒီလုိမ်ိဳး အပ်က္ဖက္ကေန ႐ႈျမင္ဖုိ႔ ခက္ခဲတယ္လုိ႔ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတဲ့ မီဒီယာေတြက ခ်ာလ္စတန္ ပစ္ခတ္မႈကုိ ေဖာ္ျပတဲ့ အခါမွာ ေျပာၾကပါတယ္။
အသတ္ခံရသူေတြဟာ ဗုဒၶဟူးေန႔ညက ျပဳလုပ္တဲ့ က်မ္းစာေလ့လာမႈအတန္းမွာ သာမန္ပါ၀င္ၾကသူေတြပါ။ ၿပီးေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းရဲ႕သမုိင္းေၾကာင့္ ေသနတ္သမားက Emanuel AME ဘုရားေက်ာင္းကုိ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာဟာ တမင္သက္သက္ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္ ဆုိတာ အျဖစ္ႏုိင္ဆံုးပါပဲ။ ဒီဘုရားေက်ာင္းဟာ ေတာင္းပုိင္းမွာ လူမည္းေတြရဲ႕ ပထမဆံုး African Methodist Episcopal ဘုရားေက်ာင္းျဖစ္ၿပီး ၁၈၁၈ ခုႏွစ္မွာ ထင္ရွားတဲ့ သင္းအုပ္ဆရာ ေမာရစ္ဘေရာင္း၊ ခ်ာလ္စတန္မွာ မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ကၽြန္လူတန္းစား ပုန္ကန္ထႂကြမႈကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္ျပန္႔ ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဒိန္းမတ္ဗီေဆးတုိ႔ ပါ၀င္တဲ့ အမ်ိဳးသားတစ္စုက တည္ေဆာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းကပဲ ဒီဘုရားေက်ာင္းဟာ ေၾကာက္ရြံ႕ေနတဲ့ လူျဖဴေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ထားျခင္းကုိ ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ဒီဘုရားေက်ာင္းဟာ ေျမာက္ပုိင္း ကၽြန္စနစ္ ဆန္႔က်င္ေရး အသိုင္းအ၀ုိင္းက ရတဲ့ ေငြေတြနဲ႔ ေဆာက္ထားတားေၾကာင့္ပါပဲ။ ၁၈၂၂ ခုႏွစ္မွာ ဒီဘုရားေက်ာင္းတာ၀န္ရွိသူေတြဟာ ဗီေဆးရဲ႕ ကၽြန္ လူတန္းစားေတာ္လွန္ေရး စီမံကိန္းမွာ ပါ၀င္မႈအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးခံခဲ့ရၿပီး ဒီကိစၥကုိ ဒဏ္ခတ္တဲ့အေနနဲ႔ ဘုရားေက်ာင္းဟာလည္း ျပာပံုဘ၀ေရာက္တဲ့ အထိ မီး႐ႈိ႕ခံခဲ့ရပါတယ္။
အခုကိစၥမွာလည္း သင္းအုပ္ဆရာနဲ႔ ဘုရားေက်ာင္းလာတဲ့သူေတြကုိ ပစ္သတ္တာမ်ိဳးဟာ အမုန္းအေၾကာင့္ တမင္တကာလုပ္တဲ့ လုပ္ရပ္ဆုိတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ ရီေလးက “လူတစ္ေယာက္ဟာ ဘုရားေက်ာင္းထဲ၀င္သြားၿပီး ဆုေတာင္းတဲ့သူေတြကုိ ပစ္ခတ္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ အေၾကာင္းအရင္းဟာ အမုန္းတရားေၾကာင့္ပါပဲ” လုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္တာ္တုိ႔ ေနာက္တစ္ဆင့္ တက္ၾကည့္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ရပုိင္ခြင့္ေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရးေတြကုိ ရရွိဖုိ႔ လႈံ႕ေဆာ္မႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ လူမည္းအသင္းအဖြဲ႕ေတြအေပၚ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီရွိခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္၀ါဒကုိ ေရာင္ျပန္ဟပ္ေစတဲ့ ဒီ ေသနတ္ပစ္မႈ ေနာက္ကြယ္မွာ ေျခာက္လွန္႔မႈ သတင္း စကားတစ္ခု ရွိပါတယ္။ မီဒီယာမွာ အခ်ိဳ႕က ေသနတ္သမားဟာ လူျဖဴအမ်ိဳးသား၊ အၾကမ္းဖက္သမားလုိ႔ ေျပာရမွာကုိ ရွက္ရြံေနျခင္းဟာ ဒီေျခာက္လွန္႔မႈကုိ ျပသေနတာပါပဲ။
ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ထြက္လာတဲ့ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္ေတြမွာ လူမည္းေတြရဲ႕ ဘုရားေက်ာင္းေတြနဲ႔ ဗလီေတြဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ လူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္မႈမွာ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီ ပစ္မွတ္ထားခံရတယ္ဆုိတာ ထိန္ခ်န္ထားဖုိ႔ မသင့္ပါဘူး။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ဘာမင္ဂမ္ဘုရားေက်ာင္း ဗံုးခြဲမႈဟာ သမုိင္းအ၀င္ဆံုး ျဖစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားမွာလည္း ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု မီး႐ႈိ႕ခံခဲ့ရပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈလုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ျခင္းနဲ႔အတူ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေပၚမွာ ရွိလာခဲ့တဲ့ ဒီလုိလုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပံုစံတူလုပ္ရပ္ေတြကုိ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ စက္တင္တာ ၁၁ တုိက္ခုိက္မႈေနာက္ပုိင္းမွာ ေမ့ေလ်ာ့လာပံုရပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းထြက္လာတဲ့ အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါဟာ မီဒီယာက႑နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးေတြမွာ ေနရာယူသြားခဲ့ၿပီး “အၾကမ္းဖက္၀ါဒ” ဆုိတာကုိ အသားပုိညိဳတဲ့ သံသယရွိသူေတြပါတဲ့ အမႈေတြမွာသာ သံုးၾက၊ ေဖာ္ျပၾကပါေတာ့တယ္။
ဒီတစ္ႀကိမ္မွာေတာ့ အေမရိကမွာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈက လံႈ႕ေဆာ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြ အျမစ္တြယ္ေနၿပီလားဆုိတာကုိ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြက ေမးမယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ လူမည္းေတြကုိ အလြန္အမင္းမုန္းတီးဖုိ႔ ဒီလူက ဘယ္ကေန သင္လာတာလဲ? ေတာင္ကယ္႐ုိလုိင္းနား လႊတ္ေတာ္မွာ ဆက္လက္လႊင့္ထူထားမယ့္ (ျပည္တြင္းစစ္မတုိင္ခင္သံုးတဲ့ လူမ်ိဳးေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ အျငင္းပြားမႈရွိတဲ့) ကြန္ဖက္ဒရိတ္အလံေတာ္ကုိ သူသစၥာခံခဲ့လား? လူမည္းအေမရိကန္ေတြကုိ အျပင္းထူသူေတြ၊ အၾကမ္းဖက္သူေတြအျဖစ္ တစ္စုိက္မတ္မတ္ေဖာ္ျပၾကတဲ့ လက္ယာစြန္းေရာက္ မီဒီယာေတြက သူ႔အေပၚမွာ လႊမ္းမုိးခဲ့လား? စတဲ့ ေမးခြန္းေတြပါပဲ။
က်ဴးလြန္သူဟာ တစ္ကိုယ္ေတာ္ျဖစ္တယ္ ဒါမွမဟုတ္ ပတ္၀န္းက်င္ေၾကာင့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ နာမက်န္းျဖစ္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္ဆုိတဲ့ လူျဖဴအမ်ိဳးသား ေသနတ္သမားေတြ အတြက္ ပံုေသလုိလုိ မွတ္ယူေဖာ္ျပၾကတဲ့ပံုစံမ်ိဳး မီဒီယာေတြမွာ မျဖစ္သြားဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ “အမုန္းတရားကိန္း၀ပ္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္” ရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈတစ္ခုသာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈ၊ ျပည္သူမ်ားရပုိင္ခြင့္လႈပ္ရွားမႈႀကီးကုိ လံႈ႕ေဆာ္ေပးခဲ့တဲ့ ဘာမင္ဂမ္ ဗံုးခြဲမႈအၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အၾကာမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္း စူး၀င္ျပန္႔ႏွံ႔ေနတဲ့ လူျဖဴႀကီးစုိးေရး၀ါရဲ႕ သ႐ုပ္သကန္လည္းျဖစ္ပါတယ္။
စနစ္တက်ျဖစ္လာတဲ့ မလုိမုန္းထားစိတ္ဟာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ ကြန္ဖက္ဒရိတ္ အလံေတာ္ရွိေနျခင္းက ထင္ရွားေနၿပီး ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ လူျဖဴေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုးတမ္းက လူမည္းေတြအေပၚ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္၀ါဒထက္ ပုိၿပီး အေရးပါေနလုိ႔ပါပဲ။ တုိက္ပြဲ၀င္ ႐ုိင္ဖယ္ေတြကုိင္ထားတဲ့ လူျဖဴမ်ိဳးခ်စ္ေတြဟာ အရီဇုိးနား ဗလီတစ္၀ုိက္မွာ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခြင့္ရေနတဲ့အခ်ိန္ အုိဟုိင္းယုိး Wal-Mart မွာ ေရာင္းဖုိ႔အတြက္ ႐ုိင္ဖယ္ တစ္လက္ကုိင္ထားတဲ့ လူမည္းတစ္ေယာက္ကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ႐ုိင္ဖယ္ကုိင္တဲ့ အတြက္ ပစ္သတ္လုိက္တာက ထင္ရွားတဲ့ သက္ေသပါပဲ။ လက္ဖက္ရည္ ပါတီပြဲ ခ်ီတက္မႈမွာ “ငါတုိ႔တုိင္းျပည္ကုိ ျပန္ယူၾက” ဆုိတဲ့ တုိက္တြန္းေဆာ္ၾသမႈဟာ လူမည္း ၉ ေယာက္ကုိ သတ္ခဲ့တဲ့ ခ်ာလ္စတန္က လူသတ္သမားကုိ ေရာင္ျပန္ဟပ္ခဲ့ပါတယ္။
ခ်ာလ္စတန္ပစ္ခတ္မႈဟာ အ႐ုိးစြဲေနတဲ့ အေမရိက,က လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားျခင္း ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈရဲ႕ ရလဒ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ မီဒီယာမွာ ဒီလုိပဲ ေဖာ္ျပသင့္ပါတယ္။ ေသာၾကာေန႔မွာေတာ့ တရားေရးဌာနက ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ အမ်ိဳးသမီး အီမီလီ ပီယာစီက ခ်ာလ္စတန္ ေသနတ္ပစ္မႈဟာ “ဒီ (လူမည္း) လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းမွာ ေၾကာက္ရြံ႕စုိးထိတ္မႈေတြ ၀င္ေရာက္ေစဖုိ႔ ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့တယ္ ဆုိတာ သံသယရွိစရာမလုိပါဘူး” လုိ႔ ၀န္ခံေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ (ဒါေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ ႐ုဖ္ကုိစြဲတဲ့ လူသတ္မႈစြဲခ်က္ ၉ ခုထဲမွာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ စြဲခ်က္ေတာ့ မပါ၀င္ပါဘူး) ၿပီးေတာ့ အခု ႐ုဖ္က သူဟာ “လူမ်ိဳးေရးစစ္ပြဲ” စတင္ဖုိ႔ ဒီလူေတြကုိ သတ္ရတာပါလုိ႔ ၀န္ခံခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ သူ႕ကုိ “အၾကမ္းဖက္သမား” လုိ႔ ေခၚသင့္ေနပါၿပီ။
**Washington Post မီဒီယာရဲ႕ PostEverything က႑မွာေရးသား ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါးရွင္ Anthea Butler (associate professor of religion and Africana studies at the University of Pennsylvania) ရဲ႕ Shooters of color are called ‘terrorists’ and ‘thugs.’ Why are white shooters called ‘mentally ill’?” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။
