မတ္ ၃ ၊ ၂၀၁၅
M-Media
.ေဆြမြန္ ေရးသည္။
“ဘာပဲလုပ္လုပ္ စိတ္ပါလက္ပါလုပ္ပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုအၿမဲတမ္းတြန္းအားေပးေနၿပီး အားမာန္အျပည့္နဲ႔ လုပ္ကိုင္တတ္သူတိုင္းဟာ အံ့ဖြယ္အရာေတြကို ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္။”
ဆာဟီလာေအဗရာဟမ္ အမည္ရတဲ့ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားႏြယ္ဖြား မိန္းကေလးတစ္ဦးရဲ႕ ႏႈတ္ဖ်ားက ထြက္က်လာတဲ့ စကားေတြပါ။ သာမန္လူတိုင္းေျပာႏိုင္တဲ့စကားကို ေျပာခဲ့တဲ့ ဒီမိန္းကေလးဟာ သာမန္လူညံ့တစ္ဦးေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ဆာဟီလာေလးဟာ အေမရိကန္ပညာေရးသမိုင္းမွာ ပထမဆံုးျဖစ္စဥ္အေနနဲ႔ အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ၀င္ခြင့္ရဖို႔႔ အခက္ဆံုးတကၠသိုလ္ႀကီး ၁၃ ခုရဲ႕ ၀င္ခြင့္လက္ခံမႈကို တၿပိဳင္တည္းရရွိခဲ့သူပါ။
သူကေလးရဲ႕ ဘ၀တေစ့တေစာင္းၾကည့္ၾကရင္…
ဆာဟီလာကို အာဖရိကတိုက္ရဲ႕ ႏြမ္းပါးလွတဲ့ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံမွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ ဖခင္ျဖစ္သူ ဆာရာဖာေအဗရာဟမ္ဟာ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားက ထင္႐ွားတဲ့ အိုက္ဘာဒန္တကၠသိုလ္မွာ ပညာသင္ယူခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႕အလုပ္အကိုင္ကိုအေၾကာင္းျပဳကာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ပါတယ္။ နယးူေယာက္ၿမိဳ႕ေတာ္က ထင္႐ွားတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစုတစ္ခုမွာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအၾကံေပးအျဖစ္လုပ္ကိုင္ေနရင္း သမီးျဖစ္သူ ဆာဟီလာေလးနဲ႔ သားျဖစ္သူ ဆလင္းမ္တို႔ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ပညာဆည္းပူးေစခဲ့ပါတယ္။ မိခင္ျဖစ္သူ ႐ွာေကရာဟာ ရင္ေသြးႏွစ္ဦးကို ကိုယ္အုပ္မကြာေစာင့္ထိန္းရင္း ဆာဟီလာနဲ႔ ဆလင္းမ္တို႔ရဲ႕ တတ္သင့္သမွ်ပညာေတြကို သင္ေပးခဲ့တဲ့ လက္ဦးဆရာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
၅ ႏွစ္သမီး မူႀကိဳအရြယ္ကတည္းက ဆာဟီလာေလးအႏွစ္သက္ဆံုးဘာသာရပ္ဟာ သခၤ်ာနဲ႔ သိပၸံဘာသာရပ္ေတြျဖစ္ခ့ဲတယ္။ မူႀကိဳအရြယ္မွာ ဘယ္တကၠသိုလ္တက္ခ်င္ပါတယ္လို႔ စေျပာေနၿပီျဖစ္တဲ့ ေတာက္မယ့္မီးခဲရဲရဲေလးကို မိခင္ရွာေကရာက ႀကိဳျမင္ခဲ့ပါတယ္။ သမီးငယ္လိုအပ္မယ့္ စာအုပ္ေတြကို ၀ယ္ေပးတယ္။ အိမ္မွာ ႀကိဳသင္ေပးတယ္။ ေက်ာင္းမတက္ခင္မွာပဲ ေက်ာင္းဟာ သူ႔အတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနေစခဲ့ပါတယ္။
နယူးဂ်ာဆီမွာ ပညာစသင္ခဲ့တယ္။ သူ႔ေက်ာင္းစာေတြကို ၀ိုင္းလုပ္ေပးရင္လည္း မႏွစ္သက္ဘူး။ သူ႔စာေတြနဲ႔ပတ္သက္ရင္ မိခင္သင္ေပးတာကို လက္ခံေပမယ့္ ေလ့က်င့္ခန္း အိမ္စာေတြကို မိခင္ကူညီ၀ိုင္းလုပ္ေပးတာကို လက္မခံတတ္ဘဲ သမီးရဲ႕စာေတြကို သမီးပဲလုပ္ပါရေစလို႔ အၿမဲတမ္းေျပာဆိုတတ္တယ္လို႔ မိခင္ရွာေကရာက ထုတ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းသူ ဘ၀ေရာက္လာခ်ိန္မွာ သူ႔ဘ၀ တဆစ္ ခ်ဳိးလာပါေတာ့တယ္။ အတန္းထဲမွာ ထိပ္ဆံုးျဖစ္ေနၿပီး သင္သမွ်စာေတြကို လြယ္လြယ္ တတ္ေျမာက္ေနေပမယ့္ မေက်နပ္ႏိုင္တဲ့ ဆာဟီလာအတြက္ စိန္ေခၚမႈအသစ္ေတြကို ေတြ႔ခ်င္ပါတယ္။ သူ႔ကို ဒီထက္ႀကီးတဲ့အတန္းမွာ ထားေပးပါ၊ ဒီထက္ခက္တဲ့ စာေတြကို သင္ယူခ်င္ပါတယ္လို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ သမီးျဖစ္သူကို သိနားလည္ေနတဲ့ မိဘေတြကလည္း ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဘုတ္အဖြဲ႔ကို တြန္းအားအႀကိ္မ္ႀကိမ္ေပးၿပီးေနာက္မွာ ဆာဟီလာေလးဟာ ၆ တန္းကေနေက်ာ္ တက္ၿပီး ၇ တန္းကို တက္ခြင့္ရခဲ့ပါေတာ့တယ္။ မိခင္ျဖစ္သူ ရွာေကရာကလည္း ေက်ာင္းက ဂရုတစိုက္ သင္မေပးထားတဲ့ သင္ခန္းစာလက္က်န္ေတြကို တစ္ခုမက်န္ ဆာဟီလာကို ရွင္းျပေပး သင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အေမးအျမန္းထူတယ္၊ သိခ်င္တာကို မရမကရွာတယ္၊ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ႀကိဳးစားတယ္၊ ကိုယ့္ကိုကိုယ္အၿမဲတမ္း တြန္းအားေပးတတ္တဲ့ ဆာဟီလာေလးဟာ ေနာက္တစ္ခါ ၉ တန္းကို ေက်ာ္ ၁၀ တန္းကို အေရာက္လွမ္းခဲ့ျပန္ပါတယ္။
.
ပညာေရးတင္ မကဘဲ အထက္တန္းေက်ာင္း အမ်ဳိးသမီးေဘာလံုး အသင္းမွာ ေနာက္ခံလူအျဖစ္ ပါခဲ့တယ္။ ေရကူးအသင္းမွာပါတယ္။ ဂီတအသင္းမွာလည္း ပါ၀င္ခဲ့ကာ ထရြမ္းဘုန္းမႈတ္တယ္။ ဘာသာစကား အေနနဲ႔ ရိုးရာႏိုင္ဂ်ီးရီးယား စကား အျပင္ အဂၤလိပ္၊ အရဗီ၊ စပိန္ နဲ႔ လက္တင္ဘာသာစကားေတြကို ပိုင္ႏိုင္ကြၽမ္းက်င္ခဲ့ပါတယ္။ လူဦးေႏွာက္ကို ေလ့လာတဲ့ သိပၸံပညာရွင္ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆာဟီလာေလးဟာ အထက္တန္းေက်ာင္းသူဘ၀မွာလည္း ဘက္စံုထူးခၽြန္ခဲ့ပါတယ္။
.
တကၠသိုလ္၀င္ခြင့့္ SAT စာေမးပြဲမွာေတာ့ ဆာဟီလာဟာ သခ်ၤာ အမွတ္ ၈၀၀ (အျပည့္) အဂၤလိပ္စာ အေရးမွာ ၇၉၀၊ အဂၤလိပ္စာ အဖတ္မွာ ၇၅၀ နဲ႔ SAT ရမွတ္ ၂၄၀၀ ေပးတဲ့အနက္ ၂၃၄၀ ထိ ရခဲ့ပါတယ္။ (Grade point ၁၀၀ မွာ ၉၆ ကေန ၉၇ ထိ ရခဲ့ပါတယ္။) အသက္ ၁၅ ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့ ဆာဟီလာဟာ အသက္ငယ္ရြယ္လြန္းတဲ့အတြက္ ဘယ္တကၠသိုလ္ကမွ လက္မခံမွာကို စိုးရိမ္ေနခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႕ကို ဘယ္ေက်ာင္းကမ်ား ၀င္ခြင့္ေပးပါ့မလဲ ေမွ်ာ္လင့္တႀကီးနဲ႔ နယူးဂ်ာဆီကေန ကယ္လီဖိုးနီးယားထိ တကၠသိုလ္ႀကီး ၁၄ ခုမွာထိ ၀င္ခြင့္ေလွ်ာက္ခဲ့ပါတယ္။ အံ့ၾသစရာက အေမရိကန္ပညာေရးေလာကမွာ လူတိုင္းတန္ဖိုးထား ဂုဏ္ယူစြာ တက္ခ်င္ၾကတဲ့ Ivy League Schools လို႔ေခၚတြင္တဲ့ သက္တမ္း အၾကာဆံုး၊ ဂုဏ္အရွိဆံုး တကၠသိုလ္ႀကီး ၇ ခု အနက္ ၆ ခုက ဆာဟီလာကို တကၠသိုလ္တက္ခြင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ Yale တစ္ခုတည္းကပဲ အသက္ေၾကာင့္ ဆာဟီလာကို မေရြးခဲ့ပါဘူး။ ေတာ္ရံုလူ အိပ္မက္ မမက္ရဲတဲ့ Harvard ၊ MIT ၊ Princeton ၊ Columbia ၊ Cornell ၊ Brown ၊ University of Pennsylvania ၊ UChicago တို႔အပါအ၀င္ တကၠသိုလ္ႀကီး ၁၃ ခုတိတိမွာ ဆာဟီလာကို တက္ေရာက္ပညာ သင္ၾကားခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
အမ်ားတကာ တကၠသိုလ္တစ္ခု တက္ခြင့္ရလို႔ ေပ်ာ္ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆာဟီလာက တကၠသို္လ္ ၁၃ ခုကို ခရီးၾကမ္းႏွင္ကာ တက္မယ့္ တကၠသိုလ္ေရြးပြဲ ျပန္ က်င္းပေနခဲ့ရပါၿပီ။ တကၠသိုလ္တစ္ခုၿပီး တစ္ခု သြားၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။ က်န္တဲ့တကၠသိုလ္ေတြကို ဆာဟီလာ ဘာမွ မေျပာခဲ့ေပမယ့္ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ အ၀င္၀ကို ေရာက္ကတည္းက ေက်ာင္းရဲ႕ ပရိ၀ုဏ္ ႀကီးက်ယ္ ခမ္းနားမႈရယ္၊ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေျပာဆို ဆက္ဆံမႈေတြရယ္၊ ပညာေရးအခြင့္အလမ္းေတြအားလံုးက ဆာဟီလာကို ဖမ္းစားခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ဟားဗတ္ကို ဆာဟီလာ မလြန္ဆန္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါ သူ႔ေက်ာင္းပါပဲ။ ေသခ်ာခဲ့ပါၿပီ။
.
အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္မွာ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္သမိုင္းမွာ အသက္အငယ္ဆံုး တက္ေရာက္ခြင့္ရတဲ့ ေက်ာင္းသူတစ္ဦးျဖစ္လာတဲ့ ဆာဟီလာေလးဟာ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္မွာ ဦးေနွာက္ကို အထူးျပဳေလ့လာတဲ့ သိပၸံဘာသာရပ္ Nerobiology ကို သင္ၾကားခဲ့ၿပီး ေတာက္ေနတဲ့ မီးခဲေလးဟာ ဟားဗတ္မွာလည္း အရွိန္မေသသြားခဲ့ပါဘူး။ တကၠသိုလ္ အသင္းအသီးသီးမွာ ၀င္ပါတယ္။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ အစၥလာမ့္ အသင္းမွာလည္း အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ကေလးနဲ႔ ဒုဥကၠဌအျဖစ္ အေရြးခံခဲ့ရပါတယ္။
.
အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္မွာ ကမၻာ အေတာ္ဆံုး ဆယ္ေက်ာ္သက္ ၅၀ စာရင္း 50 smartest teenagers မွာ နံပတ္ ၂၁ ေပါက္ခဲ့ ပါေတာ့တယ္။ တကၠသိုလ္ပညာသင္ကာလမွာ သူမရဲ႕ထူးခၽြန္မႈေတြေၾကာင့္ သတင္းစာေတြ၊ ေက်ာင္းစာေစာင္ေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာဖံုးသတင္းေနရာကို ဆာဟီလာ အႀကိမ္ႀကိမ္ရယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ခုခ်ိန္မွာ အသက္ ၁၉ နွစ္ရွိေနၿပီျဖစ္တဲ့ လာမယ့္ေမလမွာ ဟားဗတ္က ဘြဲ႔ရေတာ့မယ့္ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ေက်ာင္းသူ ဆာဟီလာဟာ ၂၀၁၅ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၆ ရက္မွာ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ သမၼတ ကေတာ္ မီခ်ယ္လ္တို႔ က အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ တရား၀င္ ဖိတ္ၾကားဧည့္ခံတာကို ခံယူခဲ့ရပါတယ္။ ဆာဟီလာေလး စကားေျပာတာကို ၿငိမ္သက္စြာနားေထာင္အၿပီး အေမရိကန္ သမၼတအိုဘားမားက “ေတာ္တဲ့ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဆာဟီလာဟာ အေတာ္ဆံုး ၅၀ စာရင္း၀င္ ပီသပါေပတယ္။ တကယ္အံၾသစရာ အမ်ဳိးသမီးငယ္ပါ။ သူမနဲ႔ စကားေျပာ ရတာဟာ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ဌာန ႏွစ္ခုကို ေရာျမင္ရသလို ခံစားရေစပါတယ္။ ပညာေရးေအာင္ျမင္မႈေတြအတြက္ ဂုဏ္ယူပါတယ္ ဆာဟီလာေရ။ ေနာက္ထပ္ ဆက္သြားဦးမယ့္ လမ္းေၾကာင္းေတြအတြက္လည္း ဂုဏ္ယူပါတယ္။ မင္းဟာ အေမရိကန္ သမိုင္းကို ထြန္းေျပာင္ေစမယ့္လူပါ။ အေမရိကန္ အနာဂတ္ဟာ မင္းတို႔လို လူငယ္ေတြရွိေနတဲ့အတြက္ ပိုၿပီး ထြန္းေတာက္ဦးမွာပါ” လို႔ ဂုဏ္ယူ ၀င့္ႂကြားစြာ ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။
“ေပၚလာသမွ်အခြင့္အလမ္းေတြကို အက်ဳိး႐ွိေအာင္ လုပ္တတ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ပညာေစာေစာသင္ႏိုင္ေလေလ၊ ဘ၀မွာ ေအာင္ျမင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားေလေလပါ။ ဒါဟာ လက္ေတြ႕က်တဲ့ ဘ၀ပါပဲ။” ဒါဟာ ဆာဟီလာရဲ႕ ေဆာင္ပုဒ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဆင္းရဲတဲ့ အာဖရိကႏိုင္ငံတစ္ခုမွာ ေမြးဖြားခဲ့ေပမယ့္ လူသားအခ်င္းခ်င္း တန္းတူရည္တူႀကိဳးစားခြင့္ကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ႏိုင္ငံ တိုင္းဟာ ႏိုင္ငံသားေကာင္းေတြကို ေမြးထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ထို႔နည္းတူစြာ ႏိုင္ငံျခားက ေျပာင္း၀င္လာတဲ့ မြတ္ဆလင္အမ်ဳိးသမီးငယ္ ဆာဟီလာလိုမ်ဳိး လူေတာ္လူငယ္တစ္ဦးကို တန္းတူရည္တူ ၾကိဳးစားခြင့့္ေပးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာလည္း ပညာေရးမွာ ထူးခၽြန္လြန္းတဲ့ ဆာဟီလာတို႔လို လူငယ္ေတြေၾကာင့္ အၿမဲတမ္းေခတ္ေရွ႕ေရာက္ေနမွာ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
အားက်အတုယူႏိုင္ေစဖို႔၊ ပညာဟာ အေရးႀကီးဆံုးအရာျဖစ္တယ္ဆိုတာ နားလည္ၾကေစဖို႔၊ ပညာေရးကို အေလးေပးၾကဖို႔ ရည္ရြယ္ရင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူတိုင္း ကမၻာ့အဆင့္ ထိုးေဖာက္ႏိုင္ၾကပါေစ။
ေဆြမြန္
၃ မတ္လ ၂၀၁၅
