ေအာက္တိုဘာ ၂၈ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
– စစ္တပ္အတြင္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ အဓမၼက်င့္မႈ၏ သားေကာင္ျဖစ္ရန္ ရာခုိင္ႏႈန္း ပုိမ်ားေသာ္လည္း အေမရိကန္စစ္တပ္တြင္ေတာ့ အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း အဓမၼ ျပဳက်င့္မႈမွာ ဆုိးရြားသည့္ျပႆနာတစ္ရပ္အျဖစ္ လႊမ္းမုိးလာေလသည္။
မၾကာေသးမီက ေက်ာ္ၾကားသည့္ အမ်ိဳးသားမဂၢဇင္း GQ တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါး၌ အေမရိကန္စစ္တပ္မွ စစ္မွဴထမ္းေဟာင္းမ်ားႏွင့္ လက္ရွိတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူ တစ္ဒါဇင္ေက်ာ္မွာ ၎တုိ႔၏ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္ခံရမႈကုိ လည္းေကာင္း၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားအား တရားဥေပဒေရွ႕ေမွာက္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာေစရန္ႏွင့္ မိမိတုိ႔အတြက္ လုိအပ္ေသာ စိတ္က်န္းမာေရး အကူအညီမ်ား ေပးအပ္ရန္တုိ႔အတြက္ စစ္တပ္ဘက္မွ ပ်က္ကြက္ခဲ့မႈမ်ားကိုလည္းေကာင္း ဖြင့္ဟေျပာဆုိခဲ့ေလသည္။
အမ်ိဳးသားတစ္ဦး အေမရိကန္စစ္တပ္ထဲ၀င္ေရာက္ပါက လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားခံရမႈ အလားအလာမွာ အျပင္ေလာကထက္ ၁၀ ဆေက်ာ္ရွိေန၏။ ၂၀၁၂ တစ္ခုတည္းတြင္ပင္ အေမရိကန္စစ္တပ္အတြင္း အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း အဓမၼ က်င့္မႈမွာ ခန္႔မွန္းေခ် ၁၄၂၀၀ မႈအထိ ရွိေနသည္။
ထုိ႔ျပင္ က်ဴးလြန္သူမ်ား၏ ရာထူးေၾကာင့္၊ အျခားေသာ ဆက္ဆံေရးမ်ားတြင္ ထိခုိက္မည္ဆုိးေသာေၾကာင့္ အဓမၼ က်င့္ခံရသူ စစ္သားမ်ားမွာ ၎တုိ႔ေစာ္ကားခံရမႈမ်ားကုိ ဖြင့္ေျပာရန္ အလားအလာနည္းျခင္းက ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္ေနသည္။ စစ္တပ္အတြင္း လုပ္ပုိင္ခြင့္ေပးထားမႈကလည္း ထုိကဲ့သုိ႔ က်ဴးလြန္မႈကုိ ပုိမုိျပန္႔ႏွံေစ၏။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ မိမိတုိ႔အား က်ဴးလြန္သူမ်ားမွာ မိမိတုိ႔ထက္ရာထူးႀကီးပါက က်ဴးလြန္ခံရသူ ရာထူးနိမ့္မ်ားအေနျဖင့္ တုိင္ၾကားရန္ ခက္ခဲေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေလ၏။
“အေျမာက္တပ္ၾကပ္တစ္ဦးက ခင္ဗ်ားကုိ “အ၀တ္ေတြခၽြတ္လုိက္” လုိ႔ေျပာရင္ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ခုိင္းတဲ့ အတုိင္းလုပ္တာ ပုိေကာင္းပါတယ္။ ေမးခြန္းေတြ သြားမေမးမိပါေစနဲ႔” ဟု မရိန္းတပ္သားေဟာင္း ဆမ္မက္ဒရစ္(အမည္လႊဲ) က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကုိလီ ေ၀ါ့လ္ရွ္တစ္ေယာက္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က စစ္တပ္အတြင္း လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္မႈကုိ ခံခဲ့ရသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း မိမိ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ ပ်က္ဆီးသြားႏုိင္သည္ကုိ ေၾကာက္ရြံ႕မိသည့္အတြက္ ထုိအျဖစ္အပ်က္အား တုိင္ၾကားျခင္းမျပဳခဲ့။
“ဒီအႏုိင္က်င့္မႈကုိ ကၽြန္ေတာ္လစ္လ်ဴ႐ႈလုိက္ပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ စစ္သားဘ၀ တစ္ေလွ်ာက္ အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ခ်င္လုိ႔ပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္အရာရွိတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခ်င္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ “မေကာင္းတဲ့အေတြ႕အႀကံဳေပါ့ေလ။ ေနာက္ထပ္ အျဖစ္မခံေတာ့ဘူး” လုိ႔ပဲ ေျဖသိမ့္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါရဲ႕ အက်ိဳးဆက္က ထပ္ျဖစ္လာပါတယ္။ တစ္လခြဲေလာက္ၾကာေတာ့ အရာရွိ ၉ ေရာက္ေလာက္က အခန္းတစ္ခုထဲမွာ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ေခၚေတြတယ္။ ၿပီးေတာ့ “မင္းမွာ HIV ရွိေနၿပီ” လို႔ ေျပာပါတယ္။ တစ္ရက္အတြင္းမွာပဲ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ တပ္ထဲက ထုတ္ပစ္လုိက္ပါတယ္။ သိပ္ကုိ တုန္လႈပ္စရာပါပဲ” ဟု ေ၀့ါလ္ရွ္က GQ မဂၢဇင္းသုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္ခံရသူစစ္သားမ်ားမွာ ၎တုိ႔အျဖစ္အပ်က္အတြက္ တိတ္တိတ ္မေနပါကလည္း က်န္းမာေရးမေကာင္းဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ၎တုိ႔မွာ စစ္တပ္မွထုတ္ခံရၿပီး အႏုိင္က်င့္သူမ်ားကုိေတာ့ ဆက္လက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေစေလသည္။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း က်န္းမာေရးမေကာင္းဟုဆုိကာ တပ္မွ အတင္း အဓမၼ ထုတ္ပစ္ခဲ့ေသာ စစ္သားေပါင္း ၃၁၀၀၀ နီးပါးရွိေလသည္။ ၎တုိ႔ထဲမွ အမ်ားစု၏ က်န္းမာေရးမွာ ေရာဂါျဖစ္စအေျခအေနတြင္ ရွိေနေသာ္လည္း စစ္မႈထမ္းေဟာင္းေရးရာ VA ဌာန၏ အခမဲ့ေဆးကုသေပးမႈစနစ္တြင္ သြားေရာက္ကုသခြင့္မရခဲ့။ ကုသခြင့္ရသူမ်ားမွာလည္း ၎တုိ႔လုိအပ္သည့္ အကူအညီမ်ားကုိ မရခဲ့ၾက။
“ကၽြန္ေတာ္အျပင္ကုိ စေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ VA မွာ ကုသဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကုိ ကၽြန္ေတာ္ျပန္လာတဲ့အခ်ိန္တုိင္းမွာ လူေတြက ေျပာင္းေျပာင္းသြားပါတယ္။ သူတို႔က ေဖာင္ေတြထပ္ထပ္ျဖည့္ခုိင္းၿပီး ကၽြန္ေတာ့္အေၾကာင္းကုိလည္း ျပန္ျပန္ေျပာရပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလးဆုိးၿပီး ရယ္စရာလည္း ေကာင္းပါတယ္” ဟု တပ္သားေဟာင္း တစ္ဦးျဖစ္သူ တက္ဒ္ စကုိရာနက္က ဆုိေလသည္။
ထုိ႔ျပင္ ေရတပ္သားေဟာင္း တယ္ရီေနးလ္ကလည္း ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္က ၎အား “သားရယ္ ေယာေက်္ားအခ်င္းခ်င္း မုဒိမ္းမက်င့္ပါဘူး” ဟု တုံ႔ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း ဆုိေလသည္။
အျခားအေၾကာင္းရာတစ္ခုကေတာ့ တရား႐ံုးသုိ႔ေရာက္ေသာ ထုိအမႈမ်ားမွ ၇ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိသာ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ႏုိင္ခဲ့သည့္ စစ္တပ္၏ တရားေရးစနစ္ ျဖစ္ေလသည္။ ထုိ႔ျပင္ အႏုိင္က်င့္ခံရသူ ၈၁ ရာခုိင္ႏႈန္းက တုိင္ၾကားျခင္းမရွိၾက။
နယူးေယာက္ ဆီးနိတ္အမတ္ ကရစၥတင္ ဂီလီဘရန္းကမူ စစ္တပ္၏ တရားေရးစနစ္အား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္အတြက္ “စစ္ဘက္တရားမွ်တမႈ တုိးတက္ေရး အက္ဥပေဒ” ကုိ အဆုိျပဳခဲ့သည္။ အဆုိပါဥပေဒၾကမ္းတြင္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္မႈမ်ားအတြက္ တပ္မႈမ်ားရရွိထားသည့္ တရားစီရင္ခြင့္အာဏာကုိ ႐ုပ္သိမ္းထားၿပီး လြပ္လပ္ေသာ စစ္ဘက္အရာရွိမ်ားပါ၀င္ေသာ တရားသူႀကီးအဖြဲ႕အား ထုိအာဏာကုိ ျပန္လည္အပ္ႏွင္းထားသည္။
အဆုိပါ မူၾကမ္းကုိ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္တြင္ ေထာက္ခံမႈရခဲ့ေသာ္လည္း ဥပေဒအျဖစ္ မျဖစ္လာေစရန္ ကဖ်က္ယဖ်က္လုပ္သူမ်ား၏ ေႏွာက္ယွက္မႈကုိေတာ့ မတြန္းလွန္ႏုိင္ခဲ့။ က်ဴးလြန္ခံရသူမ်ားကေတာ့ ဆက္လက္ႏႈတ္ဆိတ္လ်က္ပင္ ရွိေနေလ၏။
“ကၽြန္ေတာ္ေယာက်္ားေတြကုိ ေၾကာက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လိင္တူစိတ္၀င္စားသူတစ္ဦးပါ။ ေယာက်္ားေတြကုိ ေၾကာက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္သီးသန္႔ေနပါတယ္။ ႐ုပ္ရွင္ေတြ၊ ဂီတပြဲေတြ မသြားပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ အိပ္မက္ဆုိးေတြ ရွိပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ခရစၥမတ္က သူငယ္ခ်င္းတစ္ခ်ိဳ႕နဲ႔ ညစာစားပြဲတစ္ခုသြားပါတယ္။ အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္စိတ္ေျခာက္ျခားၿပီးစားေသာက္ဆုိင္အျပင္ဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ပါတယ္။ တကုိယ္လံုးလည္း တုန္ေနၿပီးဒီအေၾကာင္းကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလုိင္လအထိ ဘယ္သူကုိမွ မေျပာခဲ့ပါဘူး။ ဒီလုိပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ႏွစ္ ၃၀ ေလာက္ေနခဲ့ရတာ ဘာနဲ႔တူသလဲဆုိတာ ခင္ဗ်ားသိသလား” ဟု အေမရိကန္စစ္တပ္တြင္ အဓမၼ ျပဳက်င့္ခံခဲ့ရသည့္ စစ္သားေဟာင္း ဂေရးဂ်ဳန္းစ္ (အမည္လႊဲ) က ေျပာၾကားခဲ့ေလ၏။
ref_ Daily Mail
