ၾသဂုတ္ ၁၀ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
.ေဆာင္းပါးရွင္- မီလာ
Political Correctness (သို႔) PC ဆိုတဲ့ စကားစုဟာ ၁၉၇၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကန္နဲ႔ ျဗိတိန္ႏုိင္ငံေတြ မွာ ေခတ္စားလာခဲ့ပါတယ္။ PC ရဲ့ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္ကေတာ့ “လူတစ္ဦး(သို႔မဟုတ္) လူတစ္စုအေပၚ ႏွိမ့္ခ်၊ ခြဲျခား၊ ေစာ္ကားမွု ျဖစ္ေစေသာ စကားလံုးအသံုးအႏွံဳးမ်ားကို ဂရုျပဳေရွာင္က်ဥ္ျခင္း” ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာလို႔ လူအခ်ိဳ႔က လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုမွု (Freedom of speech ) ကို ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တယ္ လို႔ ဆိုေကာင္းဆိုၾကပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ “လြတ္လပ္စြာေျပာဆို ခြင့္ရွိျခင္း” နဲ႔ “တစ္ဖက္သားအေပၚ ေလးစားမႈႏွင့္ ေျပာဆိုျခင္း”ဟာ အင္မတန္ကြာျခားပါတယ္ရွင္။
မိမိလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ သံုးႏံွဳးလိုက္တဲ့ စကားလံုးတစ္လံုး၊ စကား တစ္ခြန္းဟာ တစ္ဖက္သားအေပၚ ေစာ္ကားရာေရာက္ခဲ့ရင္ေတာ့ ဒီလုိ အသံုးအႏွံဳးမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားသင့္တယ္ ဆိုတာ ယေန႔ေခတ္မွာ လက္ခံလာတဲ့ ယံုၾကည္မွုတစ္ခုပါ။ လူမ်ိဳးစု၊ က်ား/မ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ ႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ထိခုိက္ေစေသာအသံုးအႏံွဳးတုိင္းကို အစားထိုးသံုးစြဲဖို႔ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ သတင္းမီဒီယာေတြက အစ၊ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေက်ာင္းစာသင္ခန္းေတြ အလယ္၊ ျပည္သူလူထုထဲ အထိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်င့္သံုးလာၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
ကြ်န္မတို႔ လက္ရွိျမန္မာျပည္မွာ သံုးႏွံဳးေနတဲ့ စကားလံုးအခ်ိဳဳဳ႕ကိုပဲ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္။ ဥပမာအားျဖင့္ အရပ္ပုတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကို “ဂ်ပု” ၊ မ်က္မွန္တပ္ထားသူကို “ေလးလံုး” ၊ ခပ္၀၀လူ တစ္ေယာက္ကို “ဖက္တီး” ၊ ထိပ္ေျပာင္တဲ့သူကို “ေျပာင္ၾကီး”အစရွိသည္ျဖင့္ ေခၚေ၀ၚသံုးႏွံုးျခင္းဟာ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ပံုသ႑ာန္ကို ရွံု႔ခ်ေခၚေ၀ၚလိုက္တဲ့ စကားလံုးပါ။ (ဒီေနရာမွာ သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္စႏုိးနဲ႔ ေနာက္ေျပာင္ေခၚတာမ်ိဳးကို ပါတ္၀န္းက်င္က လက္ခံထားေပမယ့္ အေခၚခံရထဲသူရဲ့ စိတ္ထဲမွာ စိတ္ မေကာင္းျဖစ္သြားရင္၊ ခံရခက္သြားရင္ ဒါဟာလည္း offensive word ျဖစ္ပါတယ္)။ PC အရေတာ့ “short” ဆိုတဲ့စကားလံုး အစား “vertically challenge”၊ “deaf” အစား “hearing impaired”၊ “blind” အစား “visually impaired” လုိ႔ ေျပာင္းလဲသံုးစြဲလာပါတယ္။
ဒီလိုပါပဲ ေယာက္်ား၊ မိန္းမ ခြဲျခားသံုးႏွံဳးတဲ့ စကားလံုးေတြကိုလည္း အစားထုိးသံုးစြဲဖို႔ ၾကိဳးစားလာၾကပါတယ္။ ဥပမာ.အ၀တ္အထည္ျပဳလုပ္တဲ့ ကုန္ၾကမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး “manmade fibre” လုိ႔ သံုးစြဲျခင္းဟာ က်ား၊မခြဲျခားမႈရွိတဲ့ စကားလံုးလုိ႔ ယူဆတဲ့ အတြက္ “synthetic or artificial fibre” လုိ႔ ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳလာၾကပါတယ္။ “Housewife” “Househusband” ဆိုတဲ့ စာလံုးေတြေနရာမွာ “Homemaker” ဆိုတဲ့ စကားလံုး လွလွေလးက ေနရာယူလာပါျပီ။ “policeman”၊ “fireman” ဆိုတဲ့စာလံုးေတြကို က်ား၊မခြဲျခားမွု မရွိတဲ့ “police officer”၊ “fire-fighter” ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔ ေျပာင္းလဲေရးသားေနၾကပါျပီ။ “Husband” “wife” ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း အစား “spouse” (အိမ္ေထာင္ဖက္) ဆိုတဲ့ စာလံုးကို ေလွ်ာက္လႊာ၊ မွတ္တမ္းမ်ားမွာ ေရးသားလာၾကပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ လူသိမ်ားတဲ့ စကားလံုးေျပာင္းလဲမႈ ကေတာ့ “Black” “Negro” (လူမည္း) ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြကို လံုး၀ သံုးႏႈန္းခြင့္ မျပဳေတာ့ဘဲ “African” ဒါမွမဟုတ္ ေနထိုင္တဲ႔ ႏုိင္ငံသား အလိုက္ ေျပာင္းလဲေခၚေ၀ၚေစခဲ့ပါတယ္။ အသားအေရာင္ကို ခြဲျခားႏွိမ္ခ် ေခၚေ၀ၚတဲ့ စကားလံုးဟာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိျခင္း မဟုတ္ဘဲ သူတစ္ပါးကို ထိခုိက္ေစာ္ကားမႈေတြ ေပ်ာ္၀င္ေနတယ္လို႔ ကြ်န္မခံစားမိပါတယ္။
ခရစ္ယာန္ဘာသာတရားနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ “Christmas holiday” ဆိုတဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာသံုးစြဲခဲ့တဲ့ စကားလံုးကိုေတာင္ “Holiday season” (သို႔မဟုတ္) “winter holiday” ဆိုျပီး ေျပာင္းလဲေရးသားဖို႔ တိုက္တြန္းလာပါတယ္။ ဒါဟာ ခရစ္ယာန္ မဟုတ္တဲ့ ဘာသာျခားေတြအတြက္၊ culture မတူတဲ့ အျခားႏုိင္ငံသားေတြ အတြက္ ေျပာင္းလဲသံုးႏွုန္းဖုိ႔ပါပဲ။
ဒါေပမယ့္လည္း PC ဟာ စကားလံုး သံုးႏႈန္းမွုကို ရႈပ္ေထြးေစတယ္၊ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို ပိတ္ပင္တယ္ဆိုျပီး ဆန္႔က်င္တဲ့ လူအမ်ားအျပားလည္း ရွိၾကပါတယ္။ ကြ်န္မအျမင္ကေတာ့ တစ္ဖက္သားရဲ့ ခံစားမွုကို အေလးထားတာ၊ တစ္ဖက္သား မႏွစ္သက္မယ့္ အေျပာအဆို အေခၚအေ၀ၚမ်ိဳးကို ေရွာင္ၾကဥ္တာဟာ ယဥ္ေက်းမွုရဲ့ ျပရုပ္ တစ္ခုလုိ႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ ေရွးယခင္ နဂို စဥ္ဆက္ကတည္းက သံုးခဲ့တဲ့ အသံုးအႏႈံးမွန္ခဲ့ရင္ေတာင္မွ လက္ရွိကာလမွာ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မရွိရင္ (သို႔) တစ္ဖက္သားက မႏွစ္သက္ရင္ ေျပာင္းလဲသင့္ပါတယ္။
ယေန႔ ကြ်န္မတုိ႔ ျမန္မာေတြၾကားမွာ ၾကားေနရတဲ့ “ကုလား” စကားလံုးရဲ႔ အစဟာ ကူး၀င္လာသူ (သို႔) ကူးလာ ဆုိေသာ စကားလံုးမွ ဆင္းသက္လာတယ္လို႔ အခ်ိဳ႔က ဆိုပါတယ္။ အခ်ိဳ႔ကလည္း “ကာလား” မဲျခင္းဆုိတဲ့ စကားလံုးကို ဆင့္ပြါးသံုးတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဗုဒၶ ဘာသာ ဆရာေတာ္ တစ္ပါးကေတာ့ ပါဠိ စကားလံုး “ကုလ” (ျမန္မာအဓိပၸါယ္ “အမ်ိဳး”) ကေန “ကုလား” လုိ႔ ေျပာင္းလဲလာတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ အသားျဖဴတဲ့ အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳးေတြကိုလည္း “ကုလားျဖဴ” လို႔ေခၚခဲ႔ၾကတာပါ။ “အိႏၵိယမွာ ျဗဟၼဏ၊ ခတၱိယ၊ ၀ႆ၊ သုဒၶ ဆိုတဲ့ အမ်ိဳး (ကုလ) ေလးပါးရွိပါတယ္။ လုပ္တဲ့ အလုပ္အကိုင္ေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ဒီေလးမ်ိဳးကို ခြဲျခားခဲ့ၾကတာပါ” လို႔ ဆရာေတာ္က ရွင္းျပထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိႏၵိယလူမ်ိဳးေတြ ကိုလည္း ကုလားလုိ႔ ေခၚရင္း အခုေခတ္အထိ မြတ္ဆလင္(မ္)၊ ဟိႏၵဴ အားလံုးကိုလည္း ဆက္လက္ေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲခဲ့ၾကပါတယ္။
ေရွးယခင္ကတည္းက ေခၚရိုးေခၚစဥ္ျဖစ္ေပမယ့္လည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡေတြနဲ႔ အတူ တစ္ဖက္သား လက္မခံခ်င္တဲ့ သံုးႏွုန္းမွုမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ “မြတ္ဆလင္မ္” လုိ႔ စကားလံုးေျပာင္းလဲ သံုးစြဲဖို႔ကို မီဒီယာေတြက အစ လက္ခံလာရပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး တစ္ဦးကို ဘယ္ျမန္မာႏုိင္ငံသားကမွ “ကုလားျဖဴ” လို႔ မေခၚၾကေတာ့ပါ။ ဒါဟာ ေခတ္နဲ႔ အညီ အေခၚအေ၀ၚေျပာင္းလဲ သြားျခင္းမ်ိဳးျဖစ္ျပီး ယဥ္ေက်းမႈရွိတဲ့ လူသားစု အေနနဲ႔ တစ္ဖက္သား စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစမယ့္ အသံုးအႏွံဳးမ်ိဳးကို ေရွာင္သင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း နားလည္ တတ္ကြ်မ္းသူေတြကအစ အမ်ားစုဟာ ဟိႏၵဴ လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္မ္ေတြအေပၚ “ကုလား” ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွုန္းကို ဆက္လက္ သံုးစြဲေနၾကဆဲပါပဲ။ မသိေသးတဲ့ သူေတြကို ရွင္းျပဖို႔ မၾကိဳးစားဘဲ၊ သိလ်က္နဲ႔ ဆက္လက္ေခၚေနျခင္းဟာ မိမိတို႔ ရဲ့ ခြဲျခားလိုစိတ္ကို ဖြင့္လွစ္ျပသရာေရာက္တယ္ဆိုတာကို စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။
ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရးေတြကိုထည္႔မေတြးဘဲ လူသားအခ်င္းခ်င္း စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ကင္းစြာနဲ႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမွဳကို ဦးတည္ဖို႔သာ အဓိကက်ပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမွု ထြန္းကားတဲ့ ကြ်န္မတို႔ ႏုိင္ငံမွာ က်ား၊မ ခြဲျခားတဲ့၊ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတဲ့၊ ဘာသာေရးခြဲျခားတဲ့ အသံုးအႏံွဳးတြ ေရွာင္က်ဥ္သံုးစြဲႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳလုိက္ရပါတယ္ရွင္။
မီလာ
References:
http://en.wikipedia.org/wiki/Political_correctness
http://blog.hillsbiblechurch.org/2012/03/05/evangelicals-twisting-the-scripture/politically-correct/
http://www.shwemyotaw.com/profiles/blogs/oketama-sara-fb-name
