News @ M-Media

Blog

  • Global Day of Action ဆႏၵျပပြဲ ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့

    Global Day of Action ဆႏၵျပပြဲ ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့

    ႏိုဝင္ဘာ၊ ၈ ၊ ၂၀၁၂

    M-Media

    Global Day of Action ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္ တြင္ ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံ ကင္ဘာရာျမိဳ႕မွာျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေၾကာင္းသိရပါတယ္။
    ပထမဆံုး ပါလီမန္အေဆာက္အအံု ၊ ထိုေနာက္ျမန္မာသံရံုး၊ ကုလသမဂရံုးေရွ႕တို႔မွာ သြားေရာက္ျပိး ျမန္မာျပည္မွ မြတ္စလင္မ္မ်ား ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရမႈ႕ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ မြတ္စလင္မ္မ်ားအား အၾကမ္းဖက္ေနမႈ႕မ်ားကို ရပ္တန္႔ျပီးအေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးရန္ အတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။

    ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူ ကိုသိန္းမိုးဝင္းရဲ႕ ဆႏၵျပပြဲေဟာေျပာခ်က္ကို နားဆင္ၾကည့္ရႈ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ။

    စာဖတ္လိုလ်င္ http://www.mediafire.com/?igcv6rrqt1wdvkq

    Speech at Canberra Australia (08-Nov-2012)

  • ရီေ၀ေနေသာ အနာဂတ္မ်ား

    ရီေ၀ေနေသာ အနာဂတ္မ်ား

    ႏိုဝင္ဘာ၊ ၁၇ ၊ ၂၀၁၂
    M-Media Blog က႑
    ေရးသူ – တင္မင္းထြဋ္

    မဲေမွာင္ေနေသာ ခန္းမက်ယ္ၾကီး ဆလိုက္ေရာင္စံုမ်ားရဲ ့အလင္းနဲ ့ ရီေ၀ေနေသာမ်က္လံုးမ်ားၾကားမွာ ကၿပားတစ္ေယာက္ကို ကၽြန္ေတာ္ရွာေနသည္။ အေရာင္အေသြးစံုၾကားမွာ ရွာရတာ သိပ္ေတာ့မလြယ္။ ခန္းမတစ္ဘက္တစ္ခ်က္တြင္ေတာ့ စည္းခ်က္သံေတြၾကား စည္းခ်က္မက်ေသာ အကမ်ိဳးစံုၿဖင့္ ၿမဴးတူးေနေသာ လူငယ္မ်ား မ်က္လံုးေ၀့၀ိုက္ကာ ရွာေနမိသည္။ အရြယ္စံုလူေတြၾကား ကၽြန္ေတာ္တို ့ႏွစ္ေယာက္ လူခြဲရွာရင္း ေတြ ့လိုက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ညီကၿပားတစ္သိုက္ လူငယ္မ်ားကို ေခ်ာ့ေခၚရတာ အလုပ္ေတြထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ကို စိတ္ေလ်ာ့ၿပီး ခ်ဳပ္တီးရတဲ့အလုပ္ပါပဲ။ ဒါပင္မဲ့လည္း ကိုယ့္ကို အကူအညီေတာင္းတဲ့ လူၾကီးေတြရဲ ့မ်က္ႏွာေထာက္ရမယ္ေလ။ အေမေတြရဲ ့ ပူပန္မႈေတြကို ၿငင္းဖို ့အားနာတတ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္ ငမိုက္သား ၾကား၀င္ရတာပဲ။ ဒီလိုနဲ ့ နာမည္ၾကီး ကလပ္ထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္ အဓိပၸါယ္မရွိေသာ ေဆြေႏြးညိွႏွုိင္းရင္း ေအာင္ၿမင္ခဲ့ပါတယ္။

    အမႈသမား တစ္သိုက္ရဲ ့ ဒရိုင္ဘာေတြ ကၽြန္ေတာ္တို ့ႏွစ္ေယာက္ ၿဖစ္ခဲ့ပါၿပီ။ အားေလးယွာေလး ေၿပာခ်င္တာ ေၿပာေနတဲ့ စကားသံေတြၾကားမွာ ကၽြန္ေတာ့္အေတြးတစ္ခ်ိဳ ့ ၿပန္လႊင့္ခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို ့ ၁၇ ၁၈ ၀န္းက်င္တုန္းက ကလပ္ဆိုတာ ရွားပါးၿပီး သြားတက္ရင္ေတာင္ သိကၡာက်တဲ့ အေၿခအေနပါ။ အဲဒီမွာ မြတ္စ္လမ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ကိုေတြ ့ ရခဲတဲ့ အမ်ိဳးအစားပါ။ အရမ္းရွားခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ကလပ္တစ္ခုမွာ ၁၅% ေလာက္အနည္းဆံုး ေတြ ့ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ညီေတြ ၊ သူငယ္ခ်င္းေတြ အိမ္ၿပန္ေနာက္က်တိုင္း သူတို ့ဆိုင္ရာေတြ ဖုန္းဆက္တိုင္း ကၽြန္ေတာ္ အမုန္းခံသြားရင္း ေတြ ့ေတြ ့ရတာေတြပါ။

    ညည့္ငွက္မေလးေတြနဲ ့ ေနာက္ဇတ္လမ္းမဆက္ႏိုင္ေအာင္၊ သြားသြားဆြဲရတဲ့အလုပ္ပါ။ မေသာက္ဖို ့သြားေၿပာဖို ့ ကေတာ့ ကၽြဲပါးေစာင္းတီး တာပဲၿဖစ္တဲ့အတြက္ ေၿပာဖို ့မလိုပါ။ ေသာက္ခ်င္တာေသာက္ ကခ်င္တာကၿပီးရင္း အိမ္ကို ဆြဲေခၚလာရတာ ပို ့ေကာင္းပါတယ္။ မႈးရူးၿပီး ေမာင္းခ်င္သလိုေမာင္း ကားတိုက္မလား ၊ ရန္ၿဖစ္မလားဆိုတာထက္ ကိုယ့္မ်က္စိေအာက္မွာ ၾကည့္ေနရတာက ပိုေကာင္းပါတယ္။

    တန္ဖိုးရွိတဲ့လူငယ္ေတြ နစ္မြန္းေနတာၾကည့္ရတာ စိတ္ေတာ္ေတာ္မေကာင္းပါ။ တစ္ခ်ိဳ ့သည္ တန္ဖိုးရွိလ်က္ နစ္ေနတဲ့ ပတၱၿမားေတြပါ။ တစ္ေန ့ကုန္ အလုပ္ကို ဟာကြက္မရွိ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္၊ တာ၀န္မ်ိဳးစံုကို ေက်ပြန္ႏိုင္ပင္မဲ့ ညဆို ဒီႏြံမွာ အနစ္ခံေနၾကတယ္။ ကလပ္မတက္ရင္ မာဆတ္ေရာက္ မေရာက္ရင္ KTV ေရာက္၊ ေနာက္ဆံုးအနည္းဆံုး ဘီယာဆိုင္ မွာပါပဲ။ ဒါက တစ္ပတ္လံုးမွာ လွည့္ေနတဲ့ေနရာေတြပဲ။

    ခ်ီးယားစ္ဆိုတဲ့ ခြက္တိုက္သံေတြနဲ ့ ဘယ္ႏွစ္ခြက္ေၿမာက္မွန္းမသိတဲ့ ခြက္ကို ဂုဏ္ယူ၀ံ့ၾကားစြာ ေသာက္သံုးၾကတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၏ လူအမ်ားဆံုးေသာ အစၥလာမ္ဘာသာရပ္ကြက္ေတြမွာ ဘီယာဆိုင္ဖြင့္မိလို ့မရံူးပါ။ သူပရိတ္သတ္နဲ ့သူရွိၿပီးသားပါ။ ဆိုင္ေတာင္ တိုးလာပါတယ္။ အရြယ္စံုလူေတြအလွ်ံအပယ္ပါပဲ။

    မပီမသေတာ့ သီဆိုသံမ်ားနဲ ့ မရိုးမရြအကမ်ားကို အားေပးရင္း ပန္းကံုးေတြ အၿပိဳင္အဆိုင္ စြပ္ကာ။ ဂုဏ္ယူၾကတယ္။ သမီးနဲ ့မာမူ ေခတ္ကိုလည္း ေရာက္ခဲ့ေလၿပီ။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္နဲ ့ အမ်ိဳးသားေရး အၿမင္မ်ားသည္ ဒီလိုေနရာမ်ားတြင္ အားလံုးသည္မခြဲၿခား ညီအစ္ကို ရင္းပမာ ခ်စ္သြားၾကသည္။ သူတိုက္ ကိုယ္တိုက္ ဘာသာမၿခားလူမ်ိဳးမၿခား အရက္ေသာက္ပြဲမ်ား အပတ္စဥ္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ က်င္းပၾကသည္။

    စိတ္ညစ္လို ့ေသာက္သည္၊ ေပ်ာ္လို ့ေသာက္သည္၊ ႏိုင္လို ့ေသာက္သည္၊ ဂုဏ္ယူလို ့ေသာက္သည္၊ က်ရံူးလို ့ေသာက္သည္ ၊ ၾကီးေတာ္ ႏြားႏိုင္လို ့ေသာက္သည္၊ ေသခါနီးမို ့ေသာက္သည္၊ စသည္ၿဖင့္ ေခါင္းစဥ္မ်ိဳးစံုၿဖင့္ ေသာက္ၾကသည္။ ကေလးရန္ၿဖစ္တာ ၊ ေခြးကိုက္တာၿမင္လို ့လည္း ေသာက္ၾကေသးသည္။ ဒီလိုနဲ ့ အေသာက္သံသရာလည္ရင္း ေပ်ာ္ရႊင္စြာ နစ္မြန္းခဲ့ၾကသည္။

    တစ္ခ်ိဳ ့သည္ အသက္ငယ္ရြယ္ကာ အေညာင္းေရာဂါကို ဆိုးရြားစြာခံစားေနရတယ္။ ထိုပုဂၢိလ္မ်ားသည္ သူတို ့ ကေတာ့ ဘာသာတရားစည္းမ်ဥ္းကို မခ်ိဳးေဖာက္လို ့ ၀တ္နည္းေရွာင္ ေၿပာၾကတယ္။ ပံုေၿပာေကာင္းေသာ အႏိွပ္သမေလးမ်ားရဲ ့ ရိုးအီေနေသာ ပံုမ်ားနားေထာင္ကာ အသား ပြတ္ေပးခ်င္း အရသာကို မွိန္ယွက္စြာ ခံစားရင္း ငါးေထာင္တန္မ်ားကို ရက္ေရာစြာ ေပးကမ္းႏိုင္ၾကသည္။ တရားေတာ္၏ စြန္ ့ၾကဲမႈမ်ား ဆိုရင္ေတာ့ လက္ေတြ တြန္ ့ တတ္ၾကတယ္။

    တစ္ခ်ိန္က ပုစင္းေခါင္းနဲ ့ စူပါကပ္စတန္မ်ားကိုၾကည့္ၿခင္းၿဖင့္ ဘယ္လူမ်ိဳးအမ်ားဆံုးေရာက္လဲဆိုတာ ခန္ ့မွန္း ႏိုင္ခဲ့သည္။ အခုေတာ့ ကားမ်ိဳးစံုသြားၿပီၿဖစ္တဲ့အတြက္ အၿပင္ကေန မခန္ ့မွန္းႏိုင္ေတာ့ပါ။ ဒါကိုလည္း အဆိုးထဲက အေကာင္းလို ့ပဲ မွတ္ယူရပါမယ္။

    လူငယ္မ်ားကို အၿပစ္မဆိုသာေသာ္လည္း အခိ်ဳ ့ေသာ လူၾကီးမ်ားကို ၀မ္းနည္းစရာေတြ ့ရသည္။ ေခတ္၏ ေရစီးေၾကာင္းသည္ တန္ဖိုးရွိေသာ ေရစီးေၾကာင္းဆိုပါက လုိက္သင့္ေသာ္လည္း အဆိုးအၿပစ္မ်ားသည္သာမက ဘာသာတရား၏ စည္မ်ဥ္းမ်ားႏွင့္ လြတ္ထြက္ေနပါက ပို၍ ဂရုစိုက္သင့္လွသည္။

    လူတစ္ဦး၏ ဘ၀သက္တမ္းတစ္ခုစာမွ် ၿဖစ္ပြားခဲ့ေသာ စနစ္ဆိုးမ်ား၏ေအာက္တြင္ မပီၿပင္ေသာ အႏွစ္သာရမရွိသည့္ စီးပြားေရးကို ေစ်းကြက္စီးပြားေရးဟု အမ်ားစုမွတ္ထင္ၾကသည္။ ၂၀၁၅ AFTA တြင္ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈစစ္မွန္တဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္နဲ ့နဖူးေတြ ့ ဒူးေတြ ့ပါက ေရႊၿမန္မာတို ့၏ ေရႊေနရာမ်ားကို ေရႊၿမန္မာတို ့ အလြန္မ်က္မႈန္းက်ိဳးသည့္ အၿခားႏိုင္ငံသားမ်ား တစတစ ၀င္သိမ္းေတာ့မည္။

    လက္သင့္ရာ စားေတာ္ေခၚသည့္ ေခတ္မၾကာမွီေပ်ာက္ဆံုးေတာ့မည္။ အရည္အခ်င္းနဲ ့ အရည္အေသြးကို တန္ဖိုးထားတဲ့ ေခတ္ေရာက္ရွိလာမည္။ ထိုအခါ ေရႊၿမန္မာတို ့တြင္ အရည္အခ်င္းမရွိပါက မည္သည့္အစိုးရမွ ကယ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ အစိုးရတိုင္းသည္ မိမိတိုင္းၿပည္ရွိမိမိလူမ်ိဳးမ်ားကို အထူးအခြင့္အေရးေပးစၿမဲ ၿဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္ တိုင္းၿပည္၏ လူမ်ိဳးမ်ားတြင္ေတာ့ အရည္အခ်င္းနဲ ့အရည္အေသြး ရွိသင့္ေနေပသည္။

    တိုင္းတစ္ၿပည္၏ အနာဂတ္သည္ လူငယ္မ်ားအေပၚမ်ားစြာ မူတည္ေနသည္။ လူငယ္မ်ားအနာဂတ္ေကာင္းမွ တိုင္းၿပည္၏ ေရွ ့ေရးစိတ္ေအးရေပမည္။ ေခတ္စနစ္ အစိုးရစသည္မ်ားအေပၚ အၿပစ္ပံုခ်၍ မိမိတန္ဖိုးတက္လာမည္ မဟုတ္ေပ။ စနစ္ေတြရဲ ့ သားေကာင္မ်ား ၿဖစ္ခဲ့ၾကပင္မဲ့ ကိုယ့္ဘ၀ကိုေတာ့ ၿပင္ႏိုင္ပါေသးသည္။ အခြင့္အလမ္းမ်ား မရွိခင္က အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသည္။ ရရွိလာေတာ့မည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားတြင္ ကိုယ့္အရည္အခ်င္းကိုေတာ့ အဆင့္သင့္ အသံုးခ်ႏိုင္ေအာင္ ခၽြန္ထားသင့္သည္။

    ၿမန္မာေတြလည္း အလြန္ေတာ္ၾကပါသည္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ စနစ္မမွန္တဲ့ မူ၀ါဒလုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြၾကားမွာ ရွင္သန္ေအာင္ အစဥ္အၿမဲ ၾကိဳးစားကာ ရွင္သန္ခဲ့ၾကသည္။ စနစ္မမွန္တဲ့ ေပၚလစီေတြၾကားမွာ ထိတ္လန္ ့စြာၿဖင့္ စြန္ ့စားစီးပြားရွာခဲ့ၾကသည္။ သို ့ေသာ္ ယခုေခတ္သည္ အေဖေထာင္ခဲ့ေသာ လုပ္ငန္းကိုဆက္ထိုင္ရံုၿဖင့္ ထိုလုပ္ငန္း၏ ေရွ ့အလားအလာ သိပ္မေကာင္းႏိုင္ေတာ့ပါ။

    ဒီအထဲတြင္ မြတ္စလင္မ္မ်ားလုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစုသည္ အနာဂတ္အၿမင္နဲ ့ပတ္သတ္ၿပီး အလြန္ေပါ့ေလ်ာ့မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ၿမင္ပါသည္။ လက္ရွိေကာင္းေနတာပဲ ဘာလုပ္ဖို ့လိုအံုးမလဲ ဆိုတာ၊ ေရရွည္အၿမင္အတြက္ေတာ့ မေကာင္းပါ။ ႏွစ္အပိုင္းၿခားႏွင့္ေတာင္ ႏိုင္ငံေရးအေၿပာင္းအလဲမ်ား အခြင့္အလမ္းမ်ားေၾကာင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အခ်ိဳ ့ လုပ္ငန္းက်ဆင္းႏွဳန္းေတြကို ခံစားေနရပါသည္။

    စီးပြာေရး ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေဟာေၿပာပြဲ၊ အရည္အခ်င္းၿမွင့္္ သင္တန္းမ်ားတြင္ မြတ္စလင္မ္လုပ္ငန္းစုမ်ားမွ တက္ေရာက္မႈ အလြန္နည္းပါးစြာေတြ ့ၿမင္ရသည္မွာ ေကာင္းေသာ ရလဒ္မဟုတ္ေပ။ ဓါးသည္မေသြးပဲ ထားလွ်င္ တံုးသည္။ လူတစ္ေယာက္ရဲ ့အရည္အခ်င္း တန္ဖိုးသည္ တတ္ႏိုင္သေရြ ့ေလ့လာၿဖည့္ဆည္းေနမွ အရည္အေသြး ရွိေနေပလိမ့္မည္။

    ရီေ၀ေနေသာလူငယ္မ်ားႏွင့္ ေညာင္းကိုက္ေနေသာလူၾကီးမ်ား ၊ အိမ္မေပ်ာ္ လူလတ္ပိုင္းမ်ား၏ အနာဂတ္ေတြကေတာ့ မနက္ၿဖန္ ေသာက္ပြဲနဲ ့ တဘက္ခါ အၾကာေလ်ာ့မည့္ အစီအစဥ္မ်ား ၿဖစ္ေပလိမ့္မည္။

    (မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ မည္သည့္လူ ့အဖြဲ ့အစည္းကိုမွ ပုတ္ခတ္ေ၀ဖန္ၿခင္းမဟုတ္ပါ။ ေတြ ့ၿမင္တာကို ေရးသားၿခင္းသာၿဖစ္ပါသည္။ )

    တင္မင္းထြဋ္
    ၁၇-ႏို၀င္ဘာ-၂၀၁၂

  • Jason Mraz ျမန္မာျပည္တြင္ အခမဲ့ေဖ်ာ္ေျဖမည္

    M-Media

    ႏို၀င္ဘာ ၁၇၊ ၂၀၁၂

    www.huffingtonpost.com

    I am Yours သီခ်င္းျဖင့္  ျမန္မာပရိသတ္ႏွင့္မစိမ္းလွေသာ အေမရိကန္ အဆိုေတာ္ ေဂ်ဆင္မားဇ္ (Jason Mraz) သည္ လာမည့္ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူကုန္ကူးမွဳပေပ်ာက္ေရး ရည္စူးၿပီး အခမဲ့ေဖ်ာ္ေျဖသြားမည္ဟု ေအပီသတင္းတစ္ရပ္က ေဖာ္ျပသည္။

    ဂရမ္မီဆုရ ေဂ်ဆင္မားဇ္၏ေဖ်ာ္ေျဖပြဲကို ေရႊတိဂံုေျခရင္းရွိ ျပည္သူ႔ရင္ျပင္တြင္ ဒီဇင္ဘာ ၁၆ ၌က်င္းပသြားမည္ဟုလည္း သိရသည္။ ထိုေဖ်ာ္ေျဖပြဲေၾကာင့္ မားဇ္သည္ ႏိုင္ငံတကာအဆိုေတာ္မ်ားအၾကား အာရွႏိုင္ငံမ်ားတြင္ open-air concert ျပဳလုပ္မည့္ ပထမဆံုးအဆိုေတာ္စာရင္း၀င္ျဖစ္မည္ဟုလည္း သံုးသပ္ထားသည္။

    ထိုရွိဳးပြဲကို လူကုန္ကူးမွဳပေပ်ာက္ေရးတြင္က်ယ္ျပန္႔ႏွံ႕ေစဖို႔ လွဳပ္ရွားေနသည့္ MTV EXIT မွ စီစဥ္ျခင္းျဖစ္သည္။

  • Cobra Gold စစ္ေရး ေလ့က်င့္မွဳတြင္ ျမန္မာပါ၀င္ဖို႔ စင္ကာပူ ၾကိဳဆို

    ႏို၀င္ဘာ ၁၇ ၊၂၀၁၂
    M-Media
    www.asiaone.com

    ႏိုင္ငံအမ်ားစုေပါင္းပါ၀င္သည့္ လာမည့္ႏွစ္ Exercise Cobra Gold စစ္ေရးေလ့က်င့္မွဳတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ေလ့လာသူအဆင့္မွ ပါ၀င္ႏုိင္ဖုိ႔ ၾကိဳဆုိေၾကာင္း စင္ကာပူႏုိင္ငံ၊ ကာကြယ္ေရးစီနီယာ ၀န္ၾကီး၊ ခ်န္ခြ်န္ဆင္းက စင္ကာပူပါလီမန္တြင္ ယေန႔ (ႏို၀င္ဘာ ၁၆) ေျပာၾကားလိုက္ေၾကာင္း စင္ကာပူပို႔စ္သတင္းတစ္ရပ္တြင္ ေဖာ္ျပသည္။

    စင္ကာပူပါလီမန္အတြက္ မန္ဘာအျဖစ္ အဆိုျပဳခံထားရသူ မစၥတာ နီကိုလပ္စ္ဖန္း၏ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ ေဒသဆုိင္ရာလံုျခံဳေရးကိစၥကို စင္ကာပူပါလီမန္တြင္ ေမးျမန္းခဲ့ရာ ခ်န္ခ်ြန္ဆင္းက အထက္ပါအတိုင္း ေျဖၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    Cobra Gold သည္ ထုိင္းႏိုင္ငံႏွင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံတို႔ ၊ ႏွစ္စဥ္ ၂ နိုင္ငံပူးေပါင္းေလ့က်င့္သည့္ စစ္ေရးအစီအစဥ္ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္တြင္မူ စင္ကာပူ၊ မေလး၊ အင္ဒို၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယားတုိ႔ပါ ပါ၀င္ေလ့က်င့္ခဲ့ၾကသည္။ ဘရူႏိုင္း၊ လာအို၊ တရုတ္၊ နယ္သာလန္၊ ရုရွ၊ ေတာင္အာဖရိက၊ သီရိလကၤာႏွင့္ ယူေအအီးတို႔က ယခုနွစ္ Cobra Gold  သို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာရန္ အဖြဲ႔မ်ားေစလႊတ္ခဲ့ၾကသည္။

    ေအာက္တိုဘာလကမူ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ယင္းအစီအစဥ္တြင္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ေစလႊတ္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားမည္ဟု ေၾကျငာခဲ့သည္။ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားကမူ အေမရိကန္ အေနျဖင့္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ယင္းသို႔ ျပန္လည္ ဆက္ဆံျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ၏ တရုတ္အေပၚမွီခိုေနျခင္းအား ယုတ္ေလ်ာ့သြားေစႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရိုက္တာ သတင္းဌာနသို႔ ေျပာၾကားသည္။

  • သမိုင္းဟူသည္ ဤသို႕တည္-၄ [မင္းၾကီးအေသာက ႏွင့္ ေယာနက-အာဖဂန္ ႏွင့္ အစၥလာမ္- အာဖဂန္မင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ]

    သမိုင္းဟူသည္ ဤသို႕တည္-၄ [မင္းၾကီးအေသာက ႏွင့္ ေယာနက-အာဖဂန္ ႏွင့္ အစၥလာမ္- အာဖဂန္မင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ]

    ရဲရင့္သစၥာ

    ယခုေဆာင္းပါးမွာ အစၥလာမ္သာသနာ ႏွင့္ပတ္သတ္ျပီး သမိုင္းအလြဲမ်ားစြာ ထည့္သြင္းေ၇းသားထားတဲ့ ဗုဒၶဘာသာျမစ္ဖ်ား ႏွင့္ သမိုင္း႐ႈေထာင့္ မူ၇င္းစာအုပ္လင္ခ့္ စာအုပ္ကိုဤ က်မ္းငယ္ျပဳစုသူ ရဲရင့္သစၥာမွ သမိုင္းအမွန္မ်ား ျဖင့္ ျပန္လည္ေျဖရွင္းေရးသားသာ စာအုပ္မွ အခန္းဆက္ေဖာ္ျပခ်က္ျဖစ္ပါသည္။

    တဆက္ထဲမွာ ယခု ရက္ပိုင္းအတြင္း News Watch ဂ်ာနယ္တြင္ သမိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ အမွားမ်ားစြာႏွင့္ အစၥလာမ္သာသနာအား တဖက္သက္တိုက္ခိုက္ ေရးသားထားသည့္ ေရးသားသူ သရ၀ဏ္ (ျပည္) ဆိုသူရဲ႕ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္းအေၾကာင္း –  ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ယွဥ္တြဲဖတ္ရႈ႕ၾကပါရန္။

     

    မင္းၾကီးအေသာက ႏွင့္ ေယာနက

    စာမ်က္ႏွာ ၄၄၊ ၄၅ မွာ စာေရးသူက “ဂႏၶာရတိုင္း ၊ ေယာနကတိုင္း ဟုေခၚေသာ (ယခု အာဖဂန္နစၥတန္၊ တဂတ္မင္ နစၥတန္၊အီရန္ ၊ အီရတ္၊ တူရကီ၊ ဆီးရီးယားႏွင့္ ေဂ်ာ္ဒန္) ေဒသတို႕မွာ အေသာက မင္းၾကီး ႏွင့္ မိလိႏၵ မင္းၾကီး တို႕ စိုးစံ ခဲ့ေသာ (ဘီစီ-၂၄၄) မွ (ဘီစီ-၁၄၀) အတြင္းႏွစ္ေပါင္း (၁၀၄) ႏွစ္ေက်ာ္မွ် ေထရ ဝါဒဗုဒၶသာသနာ ထြန္းလင္းရာ ေဒသျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုေဒသအားလုံး မွာ ယခု အခါအစၥလမ္ထီးရိပ္ေအာက္ သို႕ဝင္ေရာက္ ခိုလႈံသြားခဲ့ၾကျပီျဖစ္သည္။”

    အဲဒီလိုေရးသားထားတဲ့အတြက္ ဆိုလိုရင္းကဘယ္လိုပုံေပါက္ေနသလဲဆို ေတာ့ အဲဒီေနရာေတြမွာ ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာထြန္းလင္းခဲ့ေပမဲ့၊ မြတ္စ္လင္မ္ ေတြကတိုက္ခိုက္ျပီး သိမ္းသြင္းလိုက္လို႕အစၥလာမ္ ထီးရိပ္ေအာက္ကိုေရာက္သြား သလိုလို။

    ဂႏၶာရတိုင္း ဆိုတာက “အာဖဂန္နစၥတန္၊ တဂတ္မင္ နစၥတန္တို႕ကို ေခၚ တယ္” ဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ အျငင္းပြါးစရာမရွိပါ။ သို႕ေသာ္ေယာနကတိုင္းဆိုတာ အီရန္ ၊ အီရတ္၊ တူရကီ၊ ဆီးရီးယား ႏွင့္ေဂ်ာ္ဒန္ တို႕ကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ေၾကာင္း စာေရးသူ ဆရာေတာ္ အပါအဝင္ အခ်ိဳ႕ဗုဒၶဘာသာပညာရွင္ေတြ က ေရးထားေပမဲ့ ေယာနက တိုင္းဆိုတာ ဇင္းမယ္ခ႐ိုင္ကိုဆိုလိုတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယိုးဒယားေျမာက္ပိုင္း ျဖစ္ေသာ ဇင္းမယ္ (ခ်င္းမိုင္) ၊ က်ိဳက္ေခါင္စတဲ့ ျမိဳ႕ေတြရဲ့ တည္ေနရာျဖစ္ေၾကာင္း၊  ရာဇဂု႐ု-ရာဇာဓိ ရာဇ ဂု႐ု တံဆိပ္ေတာ္ႏွစ္တန္ အပူေဇာ္ခံရေသာ ေမာင္းေထာင္ဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီး ေရးသားထား တဲ့ ပါဠွိ ဘာသာသာသနာဝင္က်မ္း၏ ျမန္မာဘာသာျပန္မွာ အတည့္အလင္း ပါရွိလို႕ေနပါတယ္။

    စာေရးသူ ရဲ့ အေရးအသားနဲ႕အဲဒီက်မ္းရဲ့ အလို နဲ႕ယွဥ္ရင္အေရွ႕ အေနာက္ဆန္႕က်င္ဖက္ၾကီး ကို ကြာျခားလို႕ေနပါေတာ့တယ္ ခင္ဗ်ာ ။ ဘယ္အဆိုအမွန္လဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ပညာရွင္အခ်င္းခ်င္း ညွိ ယူၾကေစခ်င္ပါတယ္။

    အေသာကမင္းၾကီး ဟာ ကိုးတိုင္းကိုးဌာန ကို ဗုဒၶသာသနာျပဳေတြ ေစလႊတ္ခဲ့ တယ္လို႕ဗုဒၶဘာသာ သမိုင္းေတြမွာေရးသားထားၾကတာအမွန္ပါဘဲ။ အဲဒီလိုေစလႊတ္ခဲ့ ေပမဲ့ အဲဒီတိုင္းေဒသၾကီးေတြမွာ  ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာ ဘယ္ေလာက္ ၾကာၾကာ ထြန္းလင္းခဲ့သလဲ? ေထရဝါဒကိုဝါးမ်ိဳျပီး အျခားဂိုဏ္းအယူဝါဒေတြဘယ္လိုထြန္း လင္းလာသလဲဆိုတာအက်ယ္တဝင့္မေရးျပေတာ့ပါဘူး။ စိတ္ဝင္စားသူ မ်ားအေန နဲ႕ ဦးစိန္ထြန္း (မာမက-သုေတသီ) ရဲ့ “ကမာၻပတ္ ၍ ဘုရားရွာျခင္း” နဲ႕ ေမာင္အံ့ မဟာဝိဇၨာ (ဘုံေဘ) ရဲ့ “ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ၂၅၀၀ ခရီး” တို႕ကို ေလ့လာၾကည့္ၾကပါ။

    အာဖဂန္ ႏွင့္ အစၥလာမ္

    အာဖဂန္နစၥတန္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာျပန္႕ပြါးခဲ့တာ ဟာ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ လို႕မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာသာတရားတစ္ခုကအျခားဘာသာကိုလႊမ္းမိုးဖို႕ဆိုတာတိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္လိုက္ရုံနဲ႕မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဘာသာတရားတစ္ခုအေပၚ ၾကံ့ၾကံ့ခံ ရပ္တည္ႏိုင္ ျခင္းဟာ အဲဒီဘာသာအေပၚမွာ ထားတဲ့ ယုံၾကည္မႈ နဲ႕ဘဲဆိုင္ပါတယ္။ မြန္ဂိုေတြဟာ အစၥလာမ္ဘာသာ ထြန္းကားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္တိုက္ ခိုက္ခဲ့တဲ့အျပင္ အစၥလာမ္ဘာသာကိုလည္းအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခံရတဲ့ နယ္ေျမေတြမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ ဟာ မေပ်ာက္ပ်က္သြားရုံမကပိုျပီးတိုးပြါးလာတဲ့ အျပင္ ေနာက္ပိုင္း မြန္ဂိုမင္းဆက္ေတြ ပါ မြတ္စ္လင္မ္ေတြ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ အဲဒီ အေၾကာင္း ကို ဗုဒၶဘာသာ ျမစ္ဖ်ားႏွင့္သမိုင္း႐ႈေထာင့္စာအုပ္ စာေရးသူ ကိုယ္တိုင္က စာမ်က္ႏွာ (၄၉) မွာေရး ထားပါတယ္။ အစၥလာမ္ ဘာသာ ဟာ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ျပီး ျပန္႕ပြါးေစခဲ့တဲ့ ဘာသာမဟုတ္ေၾကာင္း မြန္ဂိုေတြမြတ္စ္လင္မ္ျဖစ္ခဲ့ျခင္း က အေကာင္း ဆုံး သက္ေသပါဘဲ။

    အာဖဂန္နစၥတန္ကိုအစၥလာမ္ဘာသာစတင္ ေရာက္ရွိကတည္းကအာဖဂန္ သား အမ်ားစုၾကီး ဟာ စြန္နီ မြတ္စ္လင္မ္ ေတြပါ။ အာဖဂန္နစၥတန္သားေတြဟာ ရွီအာ (ရွိအိုက္) ေတြ ျဖစ္တယ္ လို႕ ဗုဒၶ ဘာသာျမစ္ဖ်ားႏွင့္သမိုင္း႐ႈေထာင့္စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ (၄၅) မွာေရးထားတဲ့ အတြက္ ဆိုးရြားစြာကိုမွားယြင္းေနေၾကာင္းပါ။

    အာဖဂန္မင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ

    အာဖဂါနစၥတန္ ဘုရင္ေတြထဲမွာ စူလ္တန္မဟ္မူဒ္ဂဇ္နီ (ေအဒီ ၉၇၁-၁၀၃၀) ဟာ မူလက အာဖဂန္အိႏၵိယ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ရွိအိုက္ ေတြကို စစ္ျပဳခဲ့ရုံ မက၊ အိႏၵိယ မွာ ရွိတဲ့ ဟိႏၵဴ ဘုရင္ေတြကို လည္း က်ဴးေက်ာ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သူျဖစ္ပါ တယ္။သူ႕ရဲ့မူလစစ္ဆင္ေရးဟာအိစ္မာအိလီရွိအိုက္ေတြကိုဦးတည္ခဲ့ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အိႏၵိယက ဟိႏၵဴရွာဟီဘုရင္ေတြနဲ႕ နယ္ပယ္ေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။

    သူဟာဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းေတြကိုလည္းတိုက္ခိုက္လုယက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ပါေသးတယ္။မဟာယနဗုဒၶဘာသာ ေက်ာင္းတိုက္တစ္ခ်ိဳ႕ကိုဖ်က္ဆီးခဲ့တာလည္း ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သမိုင္း အမွန္ပါ။ ႐ိုးသားျဖဴစင္တဲ့ လူသားမွန္ရင္ သမိုင္းအမွန္ကို လက္ခံရဲ ရုံမက၊ က်န္လူသားေတြ ေရွ႕လည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ခ်ျပတတ္ရပါတယ္။ သို႕ေသာ္ စူလ္တန္ မဟ္မူဒ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ ဥဒၵိယန (ဩရစၥ) ဟာေတာ့ တႏၲရ ဝါဒ ျဖန္႕ခ်ီ ရာဗဟိုဌာနျဖစ္ခဲ့ျပီး စည္ပင္ထြန္းကားတဲ့ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ေက်ာင္းမ်ား မရွိခဲ့ေၾကာင္း Harvard University က ေဒါက္တာဘြဲ့ရထား တဲ့မဟာယနဗုဒၶ ဘာသာပညာရွင္ ေဒါက္တာ အလက္ဇႏၵား ဘာဇင္န္ က သူ႕ရဲ့ The Historical Interaction between the Buddhist and Islamic Cultures before the Mongol Empire, (၂၀၀၆)၊ The Ghaznavid Campaign in Gandhara and Northwestern India ေခါင္းစဥ္ ေအာက္မွာ ေရးသားထားပါတယ္။

    အဲဒီဘုရင္ဟာ ရွိအိုက္နဲ႕ဘူယစ္ဒ္ေတြ (Buyid) အေပၚ အဓိကထား တိုက္ခိုက္ခဲ့ျပီး၊ အစပိုင္း မွာ ဟိႏၵဴေတြကိုလည္းတိုက္ခိုက္ခဲ့ေပမဲ့၊ ဗုဒၶဘာသာအေပၚမွာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ က်ဴး လြန္ခဲ့ျခင္းမရွိပါဘူး။ ဒါ့အျပင္သူ႕ေခတ္မွာလူအခ်ိဳ႕ကေဂါတမဗုဒၶကိုတမန္ေတာ္ တစ္ ပါးအျဖစ္ မွတ္ယူခဲ့ၾက ေၾကာင္း၊ ပါရွန္း မြတ္စ္လင္မ္ သမိုင္းပညာရွင္ၾကီး အလ္ဗိ႐ူနီ ကဗုဒၶဘာသာကိုအေကာင္းျမင္ေရးသားမွတ္တမ္း တင္ခဲ့ေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာ ပညာ ရွင္ ေဒါက္တာအလက္ဇႏၵား ဘာဇင္န္ ရဲ့ အထက္ေဖာ္ျပပါ သုေတ သနမွာေရးသား ထားပါေသးတယ္။

    အဲဒီအခ်ိန္က အာဖဂန္ဘုရင္စူလ္တန္မဟ္မူဒ္ ရဲ့မင္းဆက္ေတြဟာ ဗုဒၶဘာ သာ အေပၚဖိႏွိပ္မႈေတြ မရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ Nava Vihara (ေနာင္ဝ္ဗဟာရ္) မွာရွိတဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာနံရံ ေဆးေရးပန္းခ်ီ အႏုပညာ လက္ရာေတြ နဲ႕ အာဖဂန္အလယ္ပိုင္းမွာရွိ တဲ့ ဗာမီယန္ဗုဒၶ ရုပ္ပြါးေတာ္ၾကီးေတြ ကို လုံးဝထိခိုက္မႈမရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ Sogdia ေတာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းေတြဟာလည္းလႈပ္ရွား အသက္ဝင္စည္ပင္ထြန္းကားလွ်က္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း ေတြနဲ႕မြတ္စ္ လင္မ္ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတြဟာ ေဘးခ်င္းယွဥ္လွ်က္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္းအထက္ပါဗုဒၶဘာသာ ပညာရွင္ ေဒါက္တာအလက္ဇႏၵားဘာဇင္န္ ကေရးသားထားပါတယ္။

    အာရွအလယ္ပိုင္းမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ ျပန္႕ပြါးစည္ပင္ခဲ့ ရျခင္းဟာဓားမိုး သာသနာကူးေျပာင္းေစခဲ့ျခင္းေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ၊မြတ္စ္လင္မ္သူေတာ္စင္ဆူဖီ (Sufi) ၾကီး မ်ားရဲ့ ေဟာေျပာပို႕ခ် သာသနာျပဳမႈေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ အခ်က္ကို ကမာၻ႔ သမိုင္းပညာရွင္ၾကီး အေတာ္မ်ားမ်ားက ဖြင့္ဟဝန္ခံထားပါတယ္။ အဲဒီ ပညာရွင္ေတြ ထဲမွာ ဗုဒၶ ဘာသာသမိုင္းေရးရာကြၽမ္းက်င္သူပညာရွင္ၾကီး မ်ားလည္း ပါပါတယ္။ နမူနာ အေနနဲ႕….ေဒါက္တာ Alexander Berzin က သူ႕ရဲ့ အထက္ပါသုေတသန ရဲ့ The Spread of Islam among and by the Turkic Peoples (840 – 1206 CE)ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ေဝဝါးျခင္းမရွိဘဲ၊ အတိအလင္းဖြင့္ဟေရး သား ထားတာကို ေလ့လာၾကည့္ေစလိုပါတယ္။

     

    ဆက္ရန္- သမိုင္းဟူသည္ ဤသို႕တည္ အပိုင္း(၅) [အိႏၵိယ ႏွင့္ ေထရဝါဒ- တႏၲရ မႏၲရ အယူဝါဒ]

     

    အစၥလာမ္သာသနာ ႏွင့္ပတ္သတ္ျပီး သမိုင္းအလြဲမ်ားစြာ ထည့္သြင္းေ၇းသားထားတဲ့

    ဗုဒၶဘာသာျမစ္ဖ်ား ႏွင့္ သမိုင္း႐ႈေထာင့္ မူ၇င္းစာအုပ္လင္ခ့္