News @ M-Media

Blog

  • ဦးညီညီ (ဗမာမြတ္စလင္မ္ ႏိုးၾကားေရးအဖြဲ႕)

    (ဖဆပလအစိုးရလက္ထက္ အတြင္း၀န္မ်ား႐ံုး (ယခု ၀န္ႀကီးမ်ား႐ံုးေဟာင္း)တြင္ ဗမာမြတ္စလင္မ္ ႏိုးၾကားေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးညီညီ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုဆိုင္ရာ အဆိုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ေဆြးေႏြးစဥ္)

    မႏၱေလးျမိဳ႕၊ ခ်မ္းေအးသာစံျမိဳ႕နယ္၊ ၂၇ လမ္း၊ ၈၂ လမ္းႏွင့္ ၈၃ လမ္းအတြင္း၊ ဖခင္ ဦးအလီ၊ မိခင္ေဒၚခန္႔တို႔မွ အဗၺဒုလ္ဟမီးဒ္ (ေခၚ) ဆရာဦးညီညီအား ၁၉၂၁-ခု၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၈) ရက္၊ အဂၤါေန႔တြင္ ဖြားျမင္သည္။ ေမြးခ်င္း ႏွစ္ဦးျဖစ္၍ ကိုကို၊ ညီညီဟု ငယ္မည္ေခၚတြင္ရာ ကိုကို (ေခၚ) ဆရာဦးကို (M.A) ပါဠိကထိကသည္ သားၾကီးျဖစ္၍ ဆရာဦးညီညီမွာ သားငယ္ျဖစ္သည္။

    ဆရာဦးညီညီသည္ ၀က္စလီ အထက္တန္းေက်ာင္း (ယခု အ.ထ.က-၁၆) တြင္ တကၠသိုလ္၀င္တန္းအထိ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၃-ခုတြင္ ေစ်းခ်ဳိေတာ္၊ အိုင္ရံု၊ ပိုးကုန္သည္ ေဒၚေအးၾကည္ႏွင့္ လက္ထပ္သည္။ အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ အထက္တန္းေက်ာင္းသားမ်ားကို အဂၤလိပ္စာျပခဲ့သည္။ တိုင္းခ်စ္အထက္တန္းေက်ာင္း ေန႔ေက်ာင္းႏွင့္ တိုင္းခ်စ္ လူငယ့္ေရးရာ ညေက်ာင္း၌ အႏွစ္ (၂၀) ခန္႔ စာျပခဲ့သည္။ တရုတ္အမ်ဳိးသားမ်ား (Oversea) အိုဗာစီး ေက်ာင္းတြင္လည္း စာျပခဲ့ျပီး ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမၾကီး (ဟာဂ်ီမၾကီး) ေဒၚခင္ရီစိုး လက္ထက္ အမွတ္(၂၁) အ.ထ.က တြင္ ေနာက္ဆံုး စာသင္ျပျပီးေနာက္ အျငိမ္းစား ယူခဲ့သည္။

    ဆရာသည္ အာဇာနည္ ဆရာၾကီး ဦးရာဇတ္၏ ညာလက္ရံုး တစ္ဦးျဖစ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အဆိုျပဳစဥ္က ဆရာၾကီးကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ေစလႊတ္ခံရသူျဖစ္သည္။ ၁၉၄၆-ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ (၁၇) ရက္တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ေရႊတိဂံုေစတီ အလယ္ပစၥယံ၌ က်င္းပေသာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာညီလာခံၾကီးတြင္ လံုး၀လြတ္လပ္ေရးအဆိုကို ဦးေဖခင္က အဆုိတင္သြင္းျပီးဆရာက ေထာက္ခံခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အထက္ျမန္မာျပည္ မြတ္စလင္ထုကိုယ္စားႏွင့္ (ဗ.မ.က) ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္တက္ေရာက္ခဲ့ျပီး ယင္းအဆိုမွာလည္းေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ အခ်ိန္ပိုသြား၍ အခမ္းအနားမွဴးက သတိေပးေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဆရာ အဂၤလိပ္လိုေျပာၾကားသည့္ မိန္႔ခြန္းကိုႏွစ္သက္၍ ဆက္လက္ေျပာၾကားေစခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ယင္းညီလာခံၾကီး၏ မွတ္တမ္းသည္လည္း “၀ရမ္းေျပးဘိုးသိန္း” ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားတြင္ မွတ္တမ္းအျဖစ္ပါ၀င္ခဲ့သည္။

    ဆရာသည္ “ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ား ႏိုးၾကားေရး” အဖြဲ႕တြင္ အတြင္းေရးမွဴးတာ၀န္ ထမ္းရြက္ခဲ့၍ “ႏိုးၾကားေရး ဦးညီညီ” ဟု လူသိမ်ားခဲ့သည္။ ဆရာ၏လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္မ်ားမွာ သံအမတ္ၾကီးေဟာင္း ဦးေဖခင္၊ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္ရည္ဘြဲ႕ရ ဆရာဦးဘိုးခ်ယ္၊ ဗိုလ္ဗကို၊ သခင္ခ်န္ထြန္း၊ ဦးသာထြန္းႏွင့္ ဦး A.စလင္းမ္ စသူတို႔ ျဖစ္၏။ ဆရာသည္ ဂြ်န္းဗလီေဂါပကတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ျပီး ဂြ်န္းဗလီ စည္းမ်ဥ္းေရးဆြဲရာတြင္လည္းပါ၀င္ခဲ့သည္။ ကာေစ့မီယာဟ္ေက်ာင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕တြင္လညး္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။

    ဆရာသည္ မႏၱေလးျမိဳ႕လံုးဆိုင္ရာ မဟာတမန္ေတာ္ေန႔ ဗဟိုေကာ္မတီတြင္ (၄၁)ၾကိမ္မွစ၍ သာသနာ့စာေပျပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ အကဲျဖတ္ဒိုင္၊ (၄၅)ၾကိမ္တြင္ နာယကၾကီး၊ (၄၆)ၾကိမ္တြင္ ဒု-ဥကၠဌ၊ (၄၈) ၾကိမ္တြင္ ဘ႑ာေရးေကာ္မတီတို႔၌ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ သာသနာေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ဗဟုိေကာ္မတီမွ ဂုဏ္ျပဳေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
    ၂၀၀၁-ခု၊ ႏို၀င္ဘာလ (၂၈) ရက္တြင္ အရွင္ျမတ္အမိန္႔ေတာ္ခံယူခဲ့သည္။ သားသမီး (၇) ဦးက်န္ရစ္ျပီး ရတနာပံုအိုးဘိုဗလီ၀င္းတြင္ မိသားစုေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။
    (မႏၱေလးျမိဳ႔လံုးဆိုင္ရာ မဟာတမန္ေတာ္ေန႔ စိန္ရတု မဂၢဇင္း ကကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)

    အထက္ပါ အေၾကာင္းအရာကို  http://www.myanmarmuslim.net မွ ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား (ဥပမာ ဦးေဖခင္၏ အဆုိတင္သြင္းခ်က္ကို ဆရာက ေထာက္ခံခဲ့သည္ ဟူသည့္အခ်က္)ကို အျခားေနရာမ်ားတြင္ ခိုင္လံုေသာ အေထာက္အထားမေတြ႔ရပါ။ မွားယြင္းမွတ္တမ္းတင္မိျခင္းလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

    တကယ္ေတာ့ ဦးညီညီက ကၽြန္ေတာ့္ အဖိုးေလးေတာ္စပ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္အဖိုး ဦးကိုကို http://www.mmsy.org/profiles/blogs/m-a ၏ ညီအရင္းေတာ္စပ္သူ။ ဦးကိုကိုက ကၽြန္ေတာ္ငယ္ေသးစဥ္ ၁၉၈၇ခုႏွစ္ကတည္းက အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ အမိန္႔ေတာ္ ခံယူခဲ့သျဖင့္ သူ႔အေၾကာင္း သိပ္မမွတ္မိေသာ္လည္း ဦးညီညီႏွင့္ကေတာ့ သူ၏ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မ်ားတြင္ ကၽြန္ေတာ္က အ႐ြယ္ေရာက္ေနၿပီျဖစ္သည့္အတြက္ သိခ်င္တာမ်ား ေမးခြင့္ရခဲ့ပါသည္။  ပုဂၢိဳလ္ေရးဆန္ေသာ ေရးသားမႈျဖင့္ သမိုင္းမွတ္တမ္းမတင္လိုပါ။ သို႔ေသာ္လည္း စာမတင္ေသးသည့္သမိုင္း၀င္ပံုရိပ္တစ္ခ်ိဳ႕ မသိၾကေသးသူေတြလည္းသိေစရန္ ရည္႐ြယ္လ်က္ ကၽြန္ေတာ္မွတ္မိေသာ ဦးညီညီအေၾကာင္းကိုပါ ထပ္မံေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

    ၂၀၀၀ခုႏွစ္၀န္းက်င္ တစ္ရက္ သူ႔အိမ္ကို ကၽြန္ေတာ္သြားေတာ့ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ စိတ္ပညာ႒ာန ပါေမာကၡ ဆရာ ဦးခင္ေမာင္သန္း [စာေရးဆရာ ခင္ေမာင္သန္း(စိတ္ပညာ)] ေရာက္ေနသည္။ ဆရာက သူ၏ဆရာတစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ဦးညီညီထံသိလိုသည့္ အခ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ေမးရင္း  လာေရာက္ ႏႈတ္ဆက္ ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးညီညီက တစ္ဖက္ကသိလိုသည္ကို ေျဖၾကားေပးၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း အားမရေသးဘဲ ေက်ာင္းဆရာေဟာင္းပီပီ ရသည့္အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ အသံုးခ်ကာ စာအုပ္တစ္အုပ္ဆြဲလ်က္ အသက္၆၀တန္း၀င္ မိမိတပည့္ေဟာင္းမ်ားအား ဇြတ္ပင္ စာသင္ေပးလိုက္ေသးသည္။ ဆရာ ဦးခင္ေမာင္သန္းက “ သူတို႔အေနျဖင့္ ဦးညီညီအား Human Encyclopedia (သက္႐ွိ လူသား အဘိဓာန္) ဟု ေခၚၾကေၾကာင္း၊ ယခုခ်ိန္တိုင္သိလိုသည္ကို ေမးၾကရစဲျဖစ္ေၾကာင္း” ေျပာျပသည္။ တစ္ေခတ္တစ္ခ်ိန္က အထက္တန္းအဆင့္အထိသာ ပညာဆည္းပူးဖူးသူ တစ္ဦး၏ ပညာ အမွန္တကယ္တတ္ေျမာက္မႈကို ပိုမိုသတိျပဳမိသြားေစခဲ့ပါသည္။

    ထိုရက္ပိုင္းေတြအတြင္းက ဦးညီညီ ကၽြန္ေတာ္တို႔အိမ္မွာ ေလးငါးရက္ လာေနသြားသည္။ တစ္ခ်ိန္က သူ ထဲထဲ၀င္၀င္ လႈပ္႐ွားခဲ့ေသာ ဗမာမြတ္စလင္မ္ ႏိုးၾကားေရးအဖြဲ႕အေၾကာင္း ေမးၾကည့္မိသည္။

    “မ်ိဳးကားဗမာ၊ ဘာသာမြတ္စလင္မ္

    ျဖစ္တံုအင္လည္း၊ တို႔မ်ိဳးတို႔ေဆြ

    တို႔တစ္ေတြသည္၊ တို႔ျပည္(ေျပ)တို႔႐ြာ

    တို႔႒ာနာမွာ၊ တို႔ဟာထင္႐ွား

    မ႐ွိအားေၾကာင့္၊ တို႔မ်ားကုလားဒိန္

    အမ်ားႏွိမ္သည္၊ သို႔ပါေသာ္ျငား

    တို႔မ်ိဳးသားကား၊ ႏိုးၾကားမ႐ွိ

    ၀မ္းနည္းဘိ၏။” ဟူေသာ ႏိုးၾကားေရးႏႈိးေဆာ္ကဗ်ာအား ခံစားခ်က္အျပည့္၊ အသံတုန္တုန္ျဖင့္ ျပန္လည္႐ြတ္ဆိုျပေသာ ဦးညီညီ၏ပံုရိပ္ကိုယခုအခ်ိန္ထိ ျပန္လည္ျမင္ေယာင္မိသည္။ ယင္းကဗ်ာအားလည္း  ထိုစဥ္ကပင္ႏွလံုးသားအကၡရာ ကဗ်ည္းတင္ခဲ့မိသည္။ “ဗမာကို ဗမာကသိေရး” (ဗမာမြတ္စလင္မ္မ်ားသည္ ဗမာဗုဒၵဘာသာ၀င္မ်ားကဲ့သို႔ပင္ ဗမာမ်ား ျဖစ္ၾကေၾကာင္း ဗမာအားလံုးက သိေရး) ေဆာင္ပုဒ္ျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရး ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကပံု၊ ထိုစဥ္က ဂဠဳန္ဦးေစာအစိုးရအဖြဲ႔မွ ဗမာမြတ္စလင္တို႔အား ကုလား၊ ေဇရဗာဒီ၊ ေဇကျပား စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေခၚေ၀ၚေနၾကရာမွ “ဗမာမြတ္စလင္” ဟုသာ တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္း ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲၾကရန္ အမိန္႔ျပန္တမ္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပံု၊ ေနာင္တြင္ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ဗမာမြတ္စလင္မ္ကြန္ဂရက္ အျဖစ္ ဖဆပလတပ္ေပါင္းစုတြင္ပါ၀င္ကာ တိုင္းျပည္လြတ္လပ္ေရး ၾကိဳးပမ္းမႈတြင္ ဗမာမြတ္စလင္မ္မ်ား တစ္တပ္တစ္အားပါ၀င္ခဲ့ၾကပံု တို႔ကိုလည္း ကိုယ္ေတြ႕ ၾကားသိခြင့္ရခဲ့သည္။

    ဦးညီညီသည္ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္၏ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းဆင္း ဆရာႀကီး၏ တပည့္ရင္းခ်ာတစ္ဦး မဟုတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည့္ ၿမိဳ႕႐ြာအက်ိဳးျပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ လက္တြဲလုပ္ကိုင္ခဲ့ရသည့္အတြက္ ဆရာႀကီးထံမွ အဆံုးအမမ်ား၊ အဂၤလိပ္ဘာသာစာေပေလ့လာနည္း လမ္းညႊန္မ်ား အနီးကပ္ ရခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိခဲ့ရသည္။

    ထိုအေၾကာင္းမ်ား ေျပာျပၿပီးေနာက္ သူ႔မ်က္ႏွာ အမူအယာ ေျပာင္းသြားသည္။ ေက်ာ္မိုးေအာင္ေရ…ဒါဒါေလး (သူ႔ကိုယ္သူ ေခၚေ၀ၚသည့္ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခု – အဘိုးေလးဟု အဓိပၸၸါယ္ရသည္)က ကုလားႀကီးပါကြ ဟုေျပာသည္။ ေတာ္ၿပီကြာ..ဒီအေၾကာင္းေတြ ဆက္မေျပာခ်င္ေတာ့ဘူးဟု ဆိုကာ သူသိပ္ႀကိဳက္ေသာ The Ten Commandments ႐ုပ္႐ွင္ဖြင့္ျပခိုင္းသည္။ ခံစားခ်က္ ႀကီးႀကီး ႐ွိခဲ့ရဖူးဟန္တူသည္။

    ေနာက္ပိုင္းရက္မ်ားတြင္ သတိက သိပ္ မေကာင္းခ်င္ေတာ့။ စကားေတြက ေရွ႕ေရာက္ေနာက္ေရာက္ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ထိုဗမာမြတ္စလင္သမိုင္းအေၾကာင္း ထပ္ေမးခြင့္ မရေတာ့။ ကၽြန္ေတာ့္ထံမွ စာ႐ြက္ႏွင့္ ခဲတံေတာင္းကာ စာတစ္ေၾကာင္းကို ၃နာရီမွ်ၾကာေအာင္ ႀကိဳးစားပမ္းစားေရးကာ ကၽြန္ေတာ့္အား ေပးသြားသည္။ ေရးထားသည္က “အေသးအဖြဲမ်ားသည္ ျပည့္စံုျခင္းကို ျဖစ္ေစ၏၊ ျပည့္စံုျခင္းသည္ အေသးအဖြဲမဟုတ္” တဲ့။ ဘာကိုဆိုလိုသည္ကို သူပင္ အသိဆံုးျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

    ေရးသူ- ကုိေက်ာ္မိုးေအာင္

    News@MMSY

  • ဆရာဦးကို M.A [မႏၲေလးတကၠသိုလ္ အေရွ႕တိုင္းပညာ(ပါဠိ)ဌာန ဌာနမွဴး]

    ဆရာဦးကို(ခ)ဦးကိုကို ကုိ မႏၲလးၿမိဳ႕ ခ်မ္းေအးသာဇံၿမိဳ႕နယ္ ၂၇ လမ္း၊ ၈၂-လမ္း ႏွင့္ ၈၃-လမ္းၾကားတြင္ ဖခင္ ဦးအလီ၊ မိခင္ ေဒၚခန္႔တုိ႔မွ ၁၉၁၆ခု ဧၿပီလ ၂၄-ရက္ တနလၤာေန႔တြင္ ဖြားျမင္သည္။ သာသနာဘြဲ႕မွာ မုိဟမၼဒ္အလီျဖစ္သည္။ ေမြးခ်င္းႏွစ္ဦးျဖစ္၍ ကိုကို ညီညီဟု ငယ္အမည္ေခၚတြင္ရာ ကိုကို ေခၚ ဦးကို သည္ သားႀကီးၾသရသျဖစ္သည္။ ညီျဖစ္သူညီညီမွာ ေနာင္တြင္ ဗမာမြတ္စလင္ေလာက၌ ဦးညီညီ (ႏိုးၾကားေရး)ဟု ေက်ာ္ၾကားလာသူ ျဖစ္သည္။ ဦးညီညီသည္ တုိင္းခ်စ္ေက်ာင္း အဂၤလိပ္စာ အထက္တန္းျပတစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။

    ဆရာဦးကိုသည္ ငယ္စဥ္က မႏ္ၲေလး၀က္စလီအထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ပညာဆည္းပူးသည္။ ထုိေက်ာင္းမွာပင္ တကၠသိုလ္၀င္တန္းကို အဂၤလိပ္စာ၊ ပါဠိဂုဏ္ထူးတို႔ႏွင့္ ေအာင္ျမင္သည္။ ဆက္လက္၍ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ပါဠိဘာသာဂုဏ္ထူးတန္း တက္ေရာက္ၿပီး မဟာ၀ိဇၨာ ဂုဏ္ထူး (ပါဠိ)ဘြဲ႕ရရွိသည္။ ဗိုလ္မွဴးဗကိုM.A. (YALE)ႏွင့္ သခင္ဗဟိန္းတို႔သည္ ဆရာ၏သူငယ္ခ်င္းမ်ား ျဖစ္သည္။

    ဆရာသည္ ၁၉၄၀-ျပည့္ႏွစ္ မတ္လ ၁၇ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ေရႊကုန္သည္ ေဒၚခင္မမႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့ၿပီး သား ၂-ဦး၊ သမီး ၂-ဦး ထြန္းကားသည္။

    သားအႀကီးဆုံးမွာ ေမြးဖြားၿပီး ကြယ္လြန္သည္။ဒုတိယသားမွာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ တရား႐ုံးခ်ဳပ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အဂၤလိပ္စာကထိက ဦးစိုးျမင့္(E.L.I) ျဖစ္သည္။ သမီး ၂-ဦးအနက္ တစ္ဦးမွာလူမႈ၀န္ထမ္းဌာန၊ လူငယ္သင္တန္းေက်ာင္း၊ လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ေဒၚႏုႏုေမ(ၿငိမ္း)ျဖစ္ၿပီး တစ္ဦးမွာ မႏၲေလး အမွတ္ ၁၄ အထက အဂၤလိပ္စာအထက္တန္းျပ(ၿငိမ္း) ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ ျဖစ္သည္။

    ဆရာသည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ တိုင္းခ်စ္အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ဆရာအျဖစ္ အမႈထမ္းသည္။ တုိင္းခ်စ္သတင္းစာတြင္လည္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သည္။ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ မြတ္စလင္အသင္း နာယက၊နိဗၺာန္ေဆာ္အဖြဲ႕ ပထမဆုံး နာယက၊ မြတ္စလင္ပညာေရးအဖြဲ႕ အမႈေဆာင္၊မႏၲေလးၿမိဳ႕လုံးဆိုင္ရာ မဟာတမန္ေတာ္ေန႔ ဆင္ယင္က်င္းပေရး ဗဟိုေကာ္မတီအမႈေဆာင္ စသည့္ အသင္းတာ၀န္မ်ား ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

    တမန္ေတာ္ေန႔အခမ္းအနားတြင္ တမန္ေတာ္ျမတ္၏ အတၳဳပၸတ္ၱိအက်ဥ္းက်မ္းငယ္ကို ေရးသားေပးခဲ့သည္။ ဆရာသည္ ၁၉၅၃ ခု ဇူလိုင္လထုတ္ ကမ ၻာ့အလင္း စာေစာင္အတြဲ ၁၊ အမွတ္ ၈ မွစ၍ ပါ၀င္ေရးသားသည္။ ဦးကိုကိုM.A (မႏၲေလးတကၠသိုလ္)ကေလာင္ အမညျ္ဖင့္ အစၥလာမ္ႏွင့့္္အမ်ဳိးသမီးတုိုိ႔ိ႔ အခြင့့္္အေရး ေဆာငး္ ပါးကုိ ေရးသားတငျ္ပျခင္း ျဖစ္သည။္ ေဆာငး္ ပါးတြင္ အထင္မွားအျမင္မွား အမ်ဳိးသမီးတုိ႔၏ဘ၀ဆိုး၊ မိဘမ်က္ေစာင္း၊ အမဂၤလာဆိုး ေက်းကြ်န္မ်ဳိး၊ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးခြင့္၊ အိမ္ေထာင္ေရး၊ မယားေလးဦးျပႆနာ၊ အုဟုဒ္စစ္ပြဲ၊ အားကိုးရာမဲ့အမ်ဳိးသမီးတုိ႔အေရး၊ ပရ္ဒါအိမ္တြင္းပုန္းစနစ္၊ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္လက္ထက္က အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးအာဇာနည္မ်ား၊ တန္းတူအခြင့္အေရး ေခါင္းစဥ္ငယ္ေလးမ်ားျဖင့္စိတ္၀င္စားဖြယ္ တင္ျပထားသည္။

    ေဆာင္းပါးနိဂုံးတြင္-

    “အမ်ဳိးသားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတုိ႔ တန္းတူအခြင့္အေရးရွိေၾကာင္း ထင္ရွားစိမ့္ေသာငွာ ကုရ္အာန္က်မ္းေတာ္ျမတ္တြင္ စိစစ္လွ်င္ တရားေတာ္၌ က်ဳိးႏြံေသာ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတုိ႔လည္းေကာင္း၊ တရားေတာ္ကို သက္၀င္ယုံၾကည္ၾကသည့္ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတုိ႔လည္းေကာင္း၊ သည္းခံျခင္းရွိေသာ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတု႔ိကိုလည္းေကာင္း၊ တရားေတာ္ကို လိုက္နာက်င့္ႀကံၾကကုန္သည့္ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတုိ႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ကိုယ္ကိုႏွိမ့္ခ်သည့္ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ လွဴဒါန္းေပးကမ္းတတ္ေသာ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတုိ႔ကို လည္းေကာင္း၊ ဥပုသ္သီတင္းေဆာက္တည္ၾကေသာ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတုိ႔ကို လည္းေကာင္း၊က်င့္၀တ္ စင္ၾကယ္ေသာ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကုိ အထူးသျဖင့္အမွတ္ရကုန္ေသာ အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတုိ႕ကိုလည္းေကာင္း အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ အျပစ္ေဘးတုိ႔မွလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးေတာ္မူအ့ံ။ ႀကီးစြာေသာဆုလာဘ္ကိုလည္းေပးသနားေတာ္မူအ့ံဟု အတိအလင္း ေဖာ္ျပခ်က္ရွိေလသည္။ ဤဗ်ာဒိတ္သည္ပင္လွ်င္ ေလာကီေရးေလာကုတၱရာေရးတုိ႔၌ အမ်ဳိးသားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတုိ႔အား အစၥလာမ္သာသနာတြင္ အခြင့္အေရးတူ အဆင့္တန္းတူျဖစ္ၾကေၾကာင္း လုံေလာက္သည့္ အေထာက္အထားျဖစ္၏။ အစၥလာမ္ သာသနာေတာ္က အမ်ဳိးသမီးတုိ႔၏ လူတန္းေစ့အခြင့္ေရးအတြက္ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သျဖင့္ ျဖစ္ထြန္းလာခဲ့ေသာ အက်ဳိးေက်းဇူးတုိ႔သည္ကား စင္စစ္လွ်င္ ထူးကဲလွပါေပသည္”ဟု ကုရ္အာန္က်မ္း မုကၡပါဌ္ကို ကုိးကား၍ အဆုံးသတ္လိုက္သည္မွာ ဆီေလ်ာ္လိုက္ဖက္ ခိုင္လုံလွပါသည္။

    ပရ္ဒါအေၾကာင္းေျပာ၍ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ျပတ္သားစြာ ခြဲျခားေနေသာကာလတြင္ တစ္မူထူးေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာမြတ္စလင္ေလာကတြင္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး ေဖာ္ထုတ္ေသာ ေရွးဦး ေဆာင္းပါးမ်ားအနက္ ဂ႐ုျပဳထုိက္သည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။ ေနာင္ေသာ္ ဤကိစၥကို က်မ္းအေစာင္ေစာင္ ျပဳစုေရးဖြဲ႕ တင္ျပ၍လည္းေကာင္း၊ လူထုလႈပ္ရွားမႈ အသြင္ျဖင့္ စည္း႐ုံး၍လည္းေကာင္း အေလးေပး ေဆာင္ရြက္လာၾကသည္မွာ အထင္အရွား ျဖစ္ေပသည္။

    ဆရာသည္ ရန္ကုန္တကၠသိုိုလ္မြတ္စလင္အသင္း မဂၢဇငး္(၁၉၅၄-၅၅) အဂၤလိပ္စာ က႑တြင္ Holy Prophet Mohamad as A Revolutionary Reformer ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီးအေၾကာင္း ေဆာင္းပါးေရးသားတင္ျပသည္။ ၁၉၅၉-ခု ဧၿပီလထုတ္အစၥလာမ္ ယဥ္ေက်းမႈစာေစာင္ (မႏၲေလး)တြင္လည္း တမန္ေတာ္ႏွင့္ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆာင္းပါးေရးသည္ကိုေတြ႕ရသည္။

    ဆရာသည္ ၁၉၅၅ ခု ဇန္န၀ါရီလတြင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွ စတင္ထုတ္ေ၀ေသာ အလင္းေရာင္ စာေစာင္၏ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အယ္ဒီတာအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ အလင္းေရာင္စာေစာင္ ၁၉၅၅ ခု ဇန္န၀ါရီလထုတ ္ အတဲြ(၁)၊ အမွတ္(၁)တြင္ အစၥလာမ္ႏွင့္ေခတ္ပညာ၊ ၁၉၅၅ ခုမတ္လထုတ္ အတဲြ(၁)၊ အမွတ္(၂) တြင္ အလုပ္သမားေလာက၊ ၁၉၅၅ခုႏုိ၀င္ဘာလထုတ္ အတဲြ( ၁)၊ အမွတ္ (၅)တြင္ အျမင္္မွားေနၾကေသာ အစၥလာမ္သာသနာ စသည့္ ဆရာတငျ္ပေသာေခါငး္ စဥ္မ်ားမွာ ေခတ္လူငယ္မ်ားအတြက္ ဆြဲေဆာင္မႈရွိလွသည္။ ေခတ္မီေသာအေတြးမ်ားျဖင့္ေဖာ္က်ဴးထားသည္။ ဂုဏ္ယူဖြယ္ျဖစ္သည္။

    တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာပင္ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္မွထုတ္ေ၀သည့္ အစၥလာမ္စာေစာင္္တြင္လည္း ပါ၀င္ေရးသားသည္။၁၉၅၆ ခု ဧၿပီလထုတ္ အစၥလာမ္စာေစာင္ အမွတ္ ၄ ပါ အစၥလာမ္ဟူသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ၁၉၅၆ ခု ေအာက္တုိဘာလထုတ္ အမွတ္ ၁၀ပါ အစၥလာမ္၏ သေဘာသ႐ုပ္ စသည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားသည္လညး္ေျခေျချမစ္ျမစ္ ရွိလွသည္။

    ဆရာသည္ ၿပီးစလြယ္မျပဳ၊ ေဆာင္းပါးတိုင္းလိုလုိ ေျခေျချမစ္ျမစ္ေလ့လာၿပီး တိတိက်က် ေရးေလ့ရွိသည္။ ေခတ္မီမီေတြးၿပီး ခိုင္ခုိင္မာမာေရးေလ့ရွိသည္။ ေႏွာင္းလူတုိ႔ လက္စြဲျပဳရမည့္ က်မ္းငယ္မ်ားပမာ ေရးခဲ့သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ဆရာ့ကို ၁၉၅၆-ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔ မႏၲေလးၿမဳိ ႕ ၀န္မင္း၀င္း တြင္ က်ငး္ပျပဳလုပ္ေသာ အထက္ဗမာျပည္မြတ္စလင္ကေလာင္ရွင္မ်ား အသင္းစည္းေ၀းပြဲက အသင္း၏ဘာသာျပန္ဌာန တာ၀န္ခံအျဖစ္ တင္ေျမႇာက္သည္။ဘာသာျပန္တာ၀န္ခံအျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံရေလာက္ေအာင္လည္း ဆရာသည္ ဘာသာျပန္အရာတြင္ ထူးထူးျခားျခား စြမ္းေဆာင္ႏိုင္သည္။သာဓကအျဖစ္ Victor Denner ၏ Islamic Mysticism ကိုဆရာက ဆူဖီ၀ါဒဟု ျပန္ဆိုထားသည့္ ဘာသာျပန္ခ်က္ကုိ ေလ့လာႏုိင္သည္။ ဆူဖီ၀ါဒကို အစၥလာမ္၏ အဘိၪာဏ္ အသိထူးတရားဟု အနက္ျပန္လွ်င္ သင့္ျမတ္ေလ်ာ္ကန္လွပါသည္ဟု နိဒါန္းျပဳၿပီး “ဆူဖီေ၀ါဟာရ၊ အတြင္းအျပင္တရား (အလ္ဇြာဟိရ္၊ အလ္ဗာတြင္)ဗ်ာဒိတ္ေတာ္မ်ားသည္ အတြင္းအျပင္တရားႏွစ္မ်ဳိးလုံးႏွင့္ ဆုိင္သည္။ရွရီအတ္ႏွင့္သြရီကတ္၊ ဆူဖီတုိ႔အျမင္၊ ရွရီအတ္ဘက္က အေလးပိုေနျခင္း၊ဆူဖီ၀ါဒအတြက္ အေထာက္အထားမ်ား၊ မူလက တြရီကတ္ႏွင့္ ရွရီအတ္တို႔သိသာထင္ရွား မကြဲျပားခဲ့၊ ဆူဖီ၀ါဒက်ယ္ျပန္႔မႈ၊ သုခမိန္ႏွင့္လမ္းစဥ္၊အတိုက္အခံပညာရွင္ႏွင့္ သုခမိန္တို႔၏၀ိ၀ါဒ၊ ေခတ္အျမင္၊ ေရွး႐ိုးအယူႏွင့္ဆူဖီ၀ါဒ၊ ဆူဖီ၀ါဒကို ႏွစ္လုိသူမ်ား၊ ဆူဖီ၀ါဒ၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာသေဘာ၊အေျခခံအားျဖင့္ ဘာသာတရားအားလုံး တူညီမႈ၊ သုခမိန္ႏွင့္လမ္းစဥ္၊မြတ္စလင္တုိ႔၏ ႐ႈေထာင့္အေထြေထြ၊ အေရာင္လက္တိုင္း ေရႊမဟုတ္၊စစ္မွန္ေသာ သုခမိန္ ၊ သမိုင္းအေထာက္အထား၊ အေရၿခဳံဆရာမ်ား၊အျပစ္ကင္းေသာ စင္ၾကယ္ျခင္းသို႔ ဆရာေကာင္းတပည့္၊ အလႅာဟ္ႏွင့္ေပါင္းဆုံႏိုင္ေရး၊ ခရီးဆုံးသို႔ ေရာက္ႏိုင္ခဲ၏၊ လမ္းစဥ္အသြယ္သြယ္” ဟူ၍ အကန္႔လုိက္၊ အကန္႔လိုက္ ဖတ္႐ႈသူ နားလည္ သေဘာေပါက္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းထားသည္။ ခက္ခဲနက္နဲေသာ သေဘာတရားကို ရွင္းလင္းလြယ္ကူေျပျပစ္ေသာစကားေျပမွတစ္ဆင့္ နားလည္လြယ္ေအာင္ စိတ္၀င္စားဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ပို႔ေဆာင္ေပးသည္မွာ ခ်ီးက်ဴးထိုက္လွသည္။ မ်က္ေမွာင္ ၾကဳတ္၍ဖတ္စရာ ေ၀ါဟာရ၊ ၀ါက်စာပိုဒ္တစ္ပုိဒ္တေလမွ် မပါျခင္းသည္ဘာသာျပန္သူ၏ ပညာစြမ္းပင္ ျဖစ္ပါသည္ ဆရာသည္ ပညာရပ္ကိုိုပိုင္သည္။ အဂၤၤလိပ္စာကိုို ႏိုိုင္္သည္။ ျမန္မ္မာစာတြင္ ခိုုင္္သည္။ထုိ႔ေၾကာင့္ ခက္ခဲနက္နဲေသာ သေဘာတရား ဘာသာျပန္မ်ား ျဖစ္လင့္ကစား အမ်ားနားလည္လြယ္သည့္ မွတ္ေက်ာက္တင္ခံ စံဘာသာျပန္လက္ရာမ်ား ျဖစ္လာသည္ဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။

    ဆရာသည္ တကၠသိုလ္ မြတ္စလင္ ဆရာဆရာမ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးရွိသည္။ ၁၉၆၂-၆၃ ပညာ သင္ႏွစ္မႏၲေလးတကၠသိုလ္ မြတ္စလင္အသင္းကထုတ္ေ၀သည့္ ယမုန္နာမဂၢဇင္း အတဲြ(၁)၊အမွတ္(၁)တြင္ ပါေမာကၡ ဟာဂ် ီအလီအာမက္၊ ကထိကေဒါက္တာဒီတို႔ႏွင့္အတူ အတုိင္ပင္ခံစာတည္းအျဖစ္ တာ၀န္ယူေပးခဲ့သည္ ။ ၁၉၆၃-ခု ႏို၀င္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပေသာ တကၠသိုလ္မြတ္စလင္အသင္း ပညာရည္ခၽြန္ဆုေပးပြဲႏွင့္မိတ္ဆုံပြဲတြင္ ႐ူပေဗဒဌာနမွဴး ပါေမာကၡ အလီအာမက္၊ ဓာတုေဗဒဌာန ေဒါက္တာဒီ၊ ဟာဂ်ီဦးသန္းတင္ MCFB တို႔ အသီးသီး ဆုံးမစကားေျပာၾကားခ်ီးျမႇင့္သကဲ့သုိ႔ ဆရာသည္လည္း ၾသ၀ါဒစကားခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္ဟု သိရွိရသည္။

    ဆရာသည္ မႏၲေလး၀ိဇၨာႏွင့္ သိပၸံတကၠသိုလ္တြင္ အမႈထမ္းစဥ္သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို ထူးခြ်န္စြာေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ဤတြင္သာဓကမွ် တင္ျပပါသည္။ ဆရာသည္ ၁၉၆၆ ခု မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ပထမအႀကိမ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုေတသနေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သုေတသနစာတမ္းတင္သြင္း ဖတၾ္ကားခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္ ပါဠိစာေပေခတ္ဦး ေခါငး္ စဥ္ႏွင့္ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံစာေပႏွင့္ လူမႈေရးသိပၸံဂ်ာနယ္ အတြဲ(၁)အမွတ္(၁)တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။ စာတမ္းတြင္ ေရွးဦးသာသနာ၊ ျမန္မာပါဠိစာေပ၏ ပဏာမ၊ ေမာင္းကန္ရြာ ေရႊေပခ်ပ္မ်ား၊ ေဘာေဘာႀကီးေက်ာက္ခ်ပ္လႊာ၊ ခင္ဘကုန္း ေရႊခ်ပ္လႊာ၊ ပ်ဴေခတ္ပါဠိ စာေပအကဲျဖတ္၊ပုဂံေခတ္ဦး ပါဠိစာေပ၊ ျမေစတီေက်ာက္စာ၊ ေရႊဂူႀကီးေက်ာက္စာ၊ ပုဂံေခတ္ ပါဠိသဒၵါက်မ္းမ်ား၊ ဓမၼ၀ိလာသဓမၼသတ္၊ ပုဂံေခတ္ ဇာတ္သိမ္း၊ ေခတ္ဦး၏ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ငယ္မ်ားကန္႔၍ စိတ္၀င္စားဖြယ္ တင္ျပထားသည္။ ျပည္တြင္းျပည္ပ စာေပအေထာက္အထားေရွးေဟာင္း သုေတသန အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ က်ဳိးေၾကာင္းခုိင္လုံစြာတင္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။

    ျမန္မာျပည္ ပါဠိစာေပေခတ္ဦး သုေတသနစာတမ္း အေၾကာင္းအရာအက်ဥ္းမွာ –

    “ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဗုဒၶဘာသာေရာက္ၿပီးမၾကာမီ ေအဒီ (၇)ရာစုခန္႔တြင္ ပ်ဴတုိ႔ပါဠိစာေပကို ေကာင္းစြာသိကၽြမ္းလ်က္ရွိၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျမာက္ျမားလွစြာေသာ ပ်ဴအကၡရာတြင္ ေရွး ေဟာင္းသုေတသန သာဓကမ်ားအရ အထင္အရွား သိရေပသည္။ ထုိစဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ ပါဠိက်မ္းဂန္မ်ား မေပၚထြန္းခဲ့ေသာ္လည္း ေပၚထြန္းလာေစရန္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ကိုမူ ခ်ႏုိင္ခဲ့ၿပီဟု ဆုိရေပမည္။ သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပုဂံျပည္၏တန္ခုိးရွိန္၀ါ ထြန္းပခ်ိန္ ျမန္မာတုိ႔ပါဠိစာေပကို စတင္ျပဳစုႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ျမေစတီေက်ာက္စာ၊ ေရႊဂူႀကီးေက်ာက္စာတုိ႔က အခိုင္အမာ သက္ေသခံလ်က္ရွိေပေတာ့၏။ ပုဂံေခတ္တြင္ ျမန္မာပညာရွင္တုိ႔ အထူးအားသြန္ ျပဳစုခဲ့ေသာ ပါဠိက်မ္းမ်ားသည္ကား သဒၵနီတိ၊ သံပ်င္ဋီကာ စေသာ သဒၵါက်မ္းႀကီးမ်ားပင္ ျဖစ္၏။ယင္းက်မ္းႀကီးမ်ားသည္ပင္ ျမန္မာပညာရွင္မ်ား၏ ဂုဏ္သတင္းကို ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သည္။ ပုဂံေခတ္သည္ကား ျမန္မာအကၡရာ၊ ျမန္မာစာေပႏွင့္ျမန္မာျပည္ ပါဠိစာေပတုိ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ စတင္ေပၚထြန္းလာခ်ိန္ ျဖစ္သျဖင့္သုံုံးထပ္ကြမ္း သိိဒၶိိေမာ္ကြန္းတင္ရမည့္ ေခတ္သမယေပတညး္။”ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

    “ျမန္မာျပည္ ပါဠိစာေပ ေခတ္ဦးစာတမ္းကို ျမန္မာကအစေႏွာင္း၍ ေရွ႕ကေျပးႏွင့္ေသာ သီဟိုဠ္၏ စံခ်ိန္ကို ပုဂံေခတ္အတြင္းမွာပင္ အေျပးအလႊားမီေအာင္လိုက္ႏိုင္ခဲ့၍ ျမန္မာ့ဂုဏ္ကို ျမႇင့္တင္ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။ ဤသည္ကားျမန္မာက်မ္းျပဳပုဂၢဳိလ္တုိ႔၏ အ့ံခ်ီး၍မကုန္ႏိုင္သည့္ ရာဇ၀င္အေမြအႏွစ္ေပတည္း” ဟု အဆုံးသတ္ထားရာ အမ်ဳိးဂုဏ္ဇာတိဂုဏ္အတြက္ အေရးပါလွေသာ ေဖာ္က်ဴးမႈဟု ဆုိႏိုင္ပါသည္။

    ဆရာျပဳစုသည့္ ျမန္မာျပည္ ပါဠိစာေပသမိုင္းကို မႏၲေလးတကၠသိုလ္အေရွ႕တိုင္းပညာဌာနက ျပ႒ာန္းစာအျဖစ္ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေကာလိပ္မ်ားဆုိင္ရာ ပါဠိဘာသာ သင္ၾကားေရးအဖြဲ႕၏ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ မတ္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ အစည္းအေ၀း၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ထုတ္ေ၀ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။

    မႏၲေလးတကၠသိုလ္၌ အေရွ႕တိုင္းပညာဌာနမွဴးအျဖစ္ ဆရာတာ၀န္ယူစဥ္ ၁၉၇၃ ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္ေန႔က ျဗဟၼဇာလသုတ္ႏွင့္ဗုဒၶေခတ္အယူ၀ါဒ သုေတသနစာတမး္ ကုိ ပညာပေဒသာစာေစာင္တြင္တင္ျပခဲ့သည္။ ေဆာင္းပါးနိဒါန္းတြင္ ျဗဟၼဇာလသုတ္ႏွင့္ပတ္သက္၍အစဥ္အလာအယူအဆတြင္ ျပႆနာ ၂-ရပ္ရွိေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။

    အဆိုကို ခုိင္လုံစြာရွင္းျပၿပီး နိဂုံးတြင္ –

    “ျဗဟၼဇာလသုတ္၏ အဓိကရည္မွန္းခ်က္မွာ အျခားတစ္ပါးေသာ ဂုိဏ္းဂဏတို႔၏ အေတြးအေခၚအယူ၀ါမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္႐ႈတ္ခ်သည္ထက္ ဗုဒၶဓမၼႏွင့္အေရာေရာအေႏွာေႏွာ မျဖစ္ေစသင့္၊ ဗုဒၶဓမၼဟူ၍ မယိုးမွားသင့္ေသာ အေတြးအေခၚ မိစၦာဒိ႒ိတို႔ကိုရွင္းျပၿပီး ဗုဒၶေခတ္ႏွင့္ ဗုဒၶေခတ္လြန္ကာလမ်ားတြင္ ဗုဒၶဓမၼႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ထင္မိေယာင္မွားသံသယမ်ားကိုေဖ်ာက္ဖ်က္ေရးသာျဖစ္သည္ဟု ယုံၾကည္ယူဆသည္။ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ျဗဟၼဇာလသုတ္၏ မူရင္းရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ဗုဒၶေခတ္ေပၚ တစ္ဖက္ဂုိဏ္းသားတုိ႔၏ ၀ါဒအသီးသီးကို ေဖာ္ထုတ္႐ႈတ္ခ်ေရးထက္ ဗုဒၶဓမၼကို ယင္းတစ္ဖက္ဂုိဏ္းသားတို႔က ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ျခင္းကို ကာကြယ္ေျဖရွင္း ဟန္႔တားလုိျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု အေလးအနက္ ႀကံဆမိပါသည္”ဟု တင္ျပကာ ခုဒၵကနိကာယ၊ ဒီဃနိကာယ မဟ၀ဂၢပါဠိ၊ ဒီဃနိကာယသီလကၡႏၶ၀ဂၢပါဠိ၊ မဇၨ်ိမနိကာယက်မ္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားက်မ္းမ်ားကို အေထာက္အထားျပဳ၍ ခုိင္လုံေသာ၊ ျပတ္သားေသာ မိမိအႀကံအဆ တင္ျပလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဆရာသည္ က်မ္းကို ႏွံ႔စပ္သည္။ ထက္ျမက္ထူးခြ်န္သည္။ သုေတအရာ ေလးစားရေသာ ပုဂိၢဳလျ္ဖစ္သည္။ ကိုယ္ခံအားေကာင္းသည့့္္ တိုငး္ ရင္း မြတ္စ္လင္မႀ္ကီးအျဖစ္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ျဖစ္ပါသည္။ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာအတြက္ အဂၤလိပ္ျမန္မာ ေဆာင္းပါးမ်ားေရးခဲ့႐ုံမွ်မက ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ပါ၀င္လႈပ္ရွားဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ဆရာသည္ ၁၉၈၇-ခု ဧၿပီလ ၅ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အမိန္႔ေတာ္ ခံယူခဲ့ပါသည္။

    Credit : ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအာင္ေဇာ္ ၏ တိုင္းရင္း မြတ္စလင္မ္ စာျပဳစာဆိုပုဂ္ၢိဳလ္ေက်ာ္မ်ား -၂

    ေရးသူ- ကုိေက်ာ္မိုးေအာင္

    News@MMSY

  • ေက်ာက္ဆည္နယ္ (သုိ႔မဟုတ္) လူမ်ဳိးစုံ အေျခစိုက္နယ္

    ၆၂။ ပုဂံျပည့္႐ွင္ အေနာ္ရထာမင္းေကာင္းစြာ အစျပဳခဲ့ေသာ ဆည္ေတာ္ေျမာင္းေတာ္တုိ႔ႏွင့္ လယ္တြင္းေဒသႀကီးသည္ စီးပြားေတာ္ႀကီးနယ္ေျမဟူ၍ အမင္းမင္းတုိ႔၏ အေရးတယူျပဳျခင္းခံခဲ့ရသည္။ လူဦးေရႏွင့္ႏႈိင္းစာလွ်င္ ေျမဧရိယာအလြန္က်ယ္၀န္းသည္ဟု ဆုိႏိုင္သည္။ မင္းေနျပည္ေတာ္တုိ႔ႏွင့္လည္း အနီး၀န္းက်င္ျဖစ္ရကား ျပည္တြင္းျပည္ပ စစ္မက္ေရးရာတုိ႔မွ အႏိုင္ရဖမ္းဆီးခဲ့သမွ်ႏွင့္ ခုိ၀င္ေရာက္႐ွိလာသမွ် စုလိုက္အုပ္လိုက္ သုံ႔ပန္းလူသူတုိ႔ကုိ ေနေျမလုပ္ေျမေပး၍ အမႈေတာ္ကုိ ထမ္းရြက္ႏိုင္ၾကေစရန္ ဤလယ္တြင္းေဒသသုိ႔ အေျမာက္အျမား ပုိ႔ေဆာင္ခ်ထားခဲ့သည္။

    ၆၃။ အေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ သထုံေအာင္ပြဲမွ မြန္သုံ႔ပန္းမ်ားစြာကုိ ေခၚေဆာင္ခဲ့ၿပီးလွ်င္ ဧရာ၀တီျမစ္႐ုိးတေလွ်ာက္၌ ေနရာခ်ထားခဲ့သည္။ ေနာင္အခါသည္ ဆည္ေျမာင္းတုိ႔ျဖင့္ လယ္တြင္းနယ္ႀကီး ေပၚေပါက္လာရာ အဆုိပါျမစ္႐ုိးတေလွ်ာက္ မြန္သုံ႔ပန္းတုိ႔သည္ လယ္တြင္းနယ္သုိ႔ ေ႔ရႊေျပာင္းခဲ့ၾက၏။ အေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ဘက္စြန္းေဒသသုိ႔ထိတုိင္ တုိင္းခန္းလွည့္လည္၍အျပန္တြင္ အမႈေတာ္ထမ္းရန္လိုက္ပါလာၾကေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္႐ွမ္းလူမ်ဳိးတုိ႔ကုိ ေနေျမလုပ္ေျမေပး၍ ရြာတည္ေနၾကသည္ကုိလည္း တ႐ုတ္ကုန္းႏွင့္ ႐ွမ္းေတာင္ဦးရြာတုိ႔အေၾကာင္းျဖင့္ သိ႐ွိႏိုင္ေပသည္။
    ၆၄။ အေလာင္းမင္းတရားသည္ ဟံသာ၀တီ မြန္တုိ႔ကုိ ၁၇၅၆-ခုႏွစ္၌ ေအာင္ျမင္စြာတိုက္ခိုက္ၿပီး မြန္သုံ႔ပန္းမ်ားကုိ ေခၚေဆာင္ခဲ့၍ လယ္တြင္းနယ္တြင္ ခ်ထားျပန္သည္။ ထုိသုံ႔ပန္းထဲမွ ေရြးလက္ယာ ေရြးလက္၀ဲတပ္မ်ားလည္း ဖြဲ႕စည္းေသာအခါ တပ္သားေပါင္း (၁၅၇၀)ရ႐ွိခဲ့သည့္အျပင္ ႐ုိး႐ုိးလက္ယာေၾကာင္း (၁၀၃၂)ေယာက္ႏွင့္ လက္၀ဲေၾကာင္း (၁၈၄၈)ေယာက္တုိ႔ကုိလည္း ဖြဲ႕စည္းရ႐ွိခဲ့သည္။
    ၆၅။ အေလာင္းဘုရား၏သားေတာ္ ဆင္ျဖဴရွင္လက္ထက္တြင္လည္း ယုိးဒယား လင္းဇင္း ႐ွမ္းတ႐ုတ္ႏွင့္ အာသံမဏိပူရစသည္ျဖင့္ သုံ႔ပန္းမ်ဳိးစုံတုိ႔ကုိ အစုအ၀န္းအလိုက္ အမႈထမ္းတပ္မ်ားဖြဲ႕၍ ေနရာခ်ထားျခင္း ျပဳျပန္သည္။
    ၆၆။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ဘုိးေတာ္ဦး၀ိုင္းလက္ထက္၌ အိမ္ေ႔႐ွမင္းသားႀကီးဦးေဆာင္၍ ျမန္မာတပ္မ်ားက ရခိုင္သုိ႔ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ရာ ရခိုင္သုံ႔ပန္းမ်ားစြာ ေခၚေဆာင္ခဲ့ျပန္သည္။ ယင္းတုိ႔ကုိ ဗုဒၶဘာသာ အစၥလာမ္ဘာသာ ခြဲျခား၍ ဤလယ္တြင္းေဒသတြင္ ေနေျမလုပ္ေျမေပးၿပီး ခ်ထားခဲ့ျပန္သည္။
    ၆၇။ ဘႀကီးေတာ္ မွန္နန္း႐ွင္လက္ထက္၌ မဟာဗႏၶဳလ၏တပ္မ်ားက မဏိပူရ ကသည္းျပည္သုိ႔ စစ္ခ်ီ၍ တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္သည္ႏွင့္ သုံ႔ပန္းမ်ားေခၚေဆာင္ခဲ့ျပန္ရာ ကသည္းျမင္းတပ္စုဖြဲ႕၍ လယ္တြင္းနယ္တြင္ပင္ ေနထိုင္ေစခဲ့သည္။
    ၆၈။ ဤသည္တုိ႔ကား သမုိင္းစဥ္တေလွ်ာက္၀ယ္ လူမ်ဳိးစုံသုံ႔ပန္းတုိ႔ကုိ မင္းမႈလည္းထမ္းၾကေစ ေနေျမလုပ္ေျမလည္း မခဲမျငံ့ရၾကေစဟူ၍ လယ္တြင္း လယ္တြင္းရိကၡာနယ္ေျမေဒသႀကီးသုိ႔ ေနရာေပးခဲ့ၾကပုံ သာဓကမ်ားျဖစ္၏။ ယုတ္စြအဆုံးဆုိရလွ်င္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၈၅-ခုႏွစ္၌ မႏၱေလးေနျပည္ေတာ္ကုိ အၿပီးသတ္ သိမ္း၍ ျမန္မာတႏိုင္ငံလုံးကုိ ကၽြန္ျပဳေရး တတိယအဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္ပြဲအတြက္ လိုက္ပါခဲ့ၾကသည့္ အစၥလာမ္စစ္သားအခ်ဳိ႕တုိ႔သည္ ေက်ာက္ဆည္နယ္႐ွိ အစၥလာမ္ေက်းရြာမ်ားသုိ႔ လာေရာက္ပူးေပါင္း အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။
    ၆၉။ လယ္တြင္းေဒသအတြင္း႐ွိ ေက်းရြာအသီးသီး၏ ေရွးဇစ္ျမစ္တုိ႔ကုိ ေလ့လာေသာအခါ အထက္ပါ အေၾကာင္းခ်င္းရာကုိေထာက္ခံသည့္ ပုိမုိစိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ သိရွိလာရေပသည္။ သမုိင္းစဥ္တေလွ်ာက္လူမ်ဳိးအသီးသီးတုိ႔ ေနေျမလုပ္ေျမမွီ၍ ေရာက္လာအေျခစိုက္ေနထိုင္ခဲ့ၾကရာ ကာလၾကာသည့္အေလ်ာက္ ကုိးကြယ္သည့္အယူ၀ါဒတူရာ ေပါင္းေႏွာသြားၾကျခင္းအားျဖင့္ ယခုအခါတြင္မူ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးသာ သိသာျခားနားေတာ့သည္။

    ======================================================================

    ၁၉၈၂-ခု၊ စက္တင္ဘာလ (၁၅)ရက္ ေန႔စြဲျဖင့္ ထုတ္ေ၀ထားသည့္ “မႏၱေလးတုိင္း၊ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႕နယ္၊ ၿမိဳ႕နယ္မွတ္တမ္း၊ (စာမ်က္ႏွာ ၂၇-၂၈)” မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

    News@MMSY

  • စစ္ေတြျမဳိ႔နယ္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ေနထိုင္သည့္ သဲေခ်ာင္းေက်းရြာတြင္ စစ္က်န္ဗုံးကြဲ၊၇ ဦးေသ

    ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ သဲေခ်ာင္းေက်းရြာ၌ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔က ဒုတိယ ကမာၻစစ္လက္က်န္ ဗုံးတလံုး ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ပြားရာ ကေလး ၂ ဦးႏွင့္ လူႀကီး ၅ ဦး ေသဆုံးသြားသည္။

    စစ္ေတြၿမိဳ႕ႏွင့္ ၅ မိုင္ခန္႔ေ၀းေသာ၊ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ေနထိုင္သည့္ သဲေခ်ာင္းေက်းရြာတြင္ ဗုံးေပါက္ကြဲခဲ့ရာ အသက္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ ေမာင္ခ်မ္းသာ ႏွင့္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္ ယာဇာမူဆာတို႔အပါအ၀င္ ၇ ဦးေသဆုံးခဲ့သည္။

    ဗုံးေပါက္ကြဲရျခင္းအေၾကာင္းမွာ ယင္းအရာဝတၳဳကို ဗံုးမွန္းမသိၾကဘဲ အေလးခ်ိန္ျဖင့္ ေရာင္းခ်ရန္ ထုခြဲရာမွ ေပါက္ကြဲေသဆုံးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေသဆုံးသူမ်ားကို စစ္ေတြေဆး႐ုံႀကီးသို႔ ပို႔ေဆာင္၍ စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

    ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းမွ က်န္ရွိခဲ့ေသာ ဗုံးမ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ တျခားေသာ ၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်းရြာမ်ားတြင္လည္း ရွိေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္ကလည္း ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္၌ ေပါက္ကြဲခဲ့ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
    ဗုံးေပါက္ကြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ သိရွိႏိုင္ရန္ စစ္ေတြၿမိဳ႕အမွတ္ (၁) ရဲစခန္းကို ဧရာ၀တီမွ ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္းေျဖဆိုျခင္း မရွိေပ။

    ဒုတိယ ကမာၻစစ္လက္က်န္ ဗံုးတလံုး (ဓာတ္ပံု – london2012)

    ဒီက ကူးတင္ပါတယ္

  • ပုဂံေခတ္သူရဲေကာင္း ဗ်တ္၀ိ၊ ဗ်တၱ ညီေနာင္ႏွင့္ ေရႊဖ်ဥ္းညီေနာင္

    ဗ်တ္ဝိ ႏွင့္ ဗ်တၱ

    မြတ္စလင္ မ်ားျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ အဦးဆုံးေရာက္ရွိသည့္ ေနရာႏွင့္ ကာလ မွာ ပထမျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးျဖစ္သည့္ ပုဂံေခတ္ ခရစ္သကရာဇ္ ၁၀၄၄ ခု ဟု ျမန္မာ့ရာဇဝင္မ်ားတြင္ မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။ ဗ်တ္ဝိ ႏွင့္ ဗ်တၱ ဟု အမည္ရ ေသာ ဗ်တ္မ်ိဳးႏြယ္ဝင္ အာရပ္ သေဘၤာသား ႏွစ္ဦး သည္ ၎တို႕စီးနင္းလာေသာ သေဘၤာပ်က္ရာမွ ပ်ဥ္ခ်ပ္တစ္ခ်ပ္ ကို အမွီျပဳ၍ သထုံ အနီးရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကမ္းေျခ တစ္ခုသို႕ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ [၅၁] ( မ်ိဳးႏြယ္ အမည္ ဗ်တ္ ကို အီရတ္၊ အာေရဗ် ႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာအိႏၵိယေျမာက္ပိုင္းသား စူရတီ မြတ္စလင္တို႕အၾကားတြင္ ယေန႕တိုင္ေတြ႕ရွိ ရသည္။) ထို အာရပ္ မြတ္စလင္ ႏွစ္ဦးသည္သထုံရွိ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း တစ္ခုတြင္ ဝင္ေရာက္ခိုလႈံေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။

    ထိုသူ ႏွစ္ဦး သည္ အရပ္အေမာင္းျမင့္မား ခံ့ညား ၾကျပီး လွ်င္ျမန္ျဖတ္လတ္ သန္မာသလို ရဲစြမ္းသတၲိ လည္း ရွိ ၏ ဟု ေျပာစမွတ္ တြင္ခဲ့သည္။
    ထို ဗ်တ္ ညီေနာင္ႏွစ္ဦးအေၾကာင္းေဖာ္ျပထားေသာ ျမန္မာ့ရာဇဝင္ မွတ္တမ္း တစ္ခု တြင္မူ ထိုညီေနာင္သည္ ၎တို႕ခိုလႈံေနထိုင္ရာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းရွိ ၎တို႕အားခိုလႈံခြင့္ေပးခဲ့ေသာဘုန္းၾကီးဆြမ္းစားရန္ စီစဥ္ထားေသာ ေဇာ္ဂ်ီ အေသ (ေဇာ္ဂ်ီ ႐ုပ္ကလာပ္) ၏ အသားကို စားျပီးေနာက္ ဆင္ေျပာင္ၾကီး တစ္ေကာင္မွ် ခြန္အားကို ရရွိခဲ့ သည္ ဟု မွတ္တမ္းတင္ေဖာ္ျပထားသည္။ သထုံ ဘုရင္ သည္ ထိုညီေနာင္တို႕အား စိုးရိမ္ထိတ္လန္႕သျဖင့္ အၾကီးျဖစ္သူအား ၎ ၏ ဇနီးမယား၏အိမ္တြင္ အိပ္ေပ်ာ္ေနခိုက္ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ ခဲ့သည္။

    ညီငယ္ျဖစ္သူသည္ ပုဂံသို႕ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားျပီး အေနာ္ရထာမင္းၾကီးအပါးေတာ္တြင္ဝင္ေရာက္ခိုလႈံခစားခဲ့သည္။ သူသည္ ပုဂံျမိဳ႕ ႏွင့္ မိုင္ေပါင္းအတန္ငယ္ ကြာေဝးေသာ ပုပၸါး ေတာင္သို႕ တစ္ေန႕လွ်င္ ဆယ္ၾကိမ္ သြား၍ ပန္းမ်ားကို ယူလာရေလ့ရွိသည္။ ပုပၸါးရွိ မိန္းမပ်ိဳတစ္ဦး ႏွင့္ အေၾကာင္းပါ၍ ေရႊဖ်င္းညီေနာင္ဟု အမည္တြင္ခဲ့ေသာ သားႏွစ္ေယာက္ထြန္းကားခဲ့သည္။[၅၂] ျမန္မာ့သမိုင္း ၏ မွတ္တမ္း တစ္ခု ျဖစ္သည့္ မွန္နန္းရာဇဝင္ တြင္လည္းျမန္မာႏိုင္ငံသို႕မြတ္စလင္တို႕စတင္ ေရာက္ရွိသည့္ ေဒသႏွင့္ကာလကို ပထမျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီး (ျမန္မာအင္ပါယာ)
    တြင္းခရစ္သကရာဇ္ ၁၀၅၀ ခန္႕ ဟု ျပဆိုသည္။ ဗ်တ္ဝိ ႏွင့္ ဗ်တၱ ဟု အမည္ရေသာ အာရပ္ညီေနာင္ႏွစ္ဦးတို႕သည္သထုံ သို႕ေရာက္ရွိခဲ့ ေၾကာင္း ၊[၈][၅၃] သထုံ ဘုရင္ သည္ ထိုညီေနာင္ ၏ အစြမ္းသတၱိ ကို ထိတ္လန္႕မိျပီး အစ္ကိုျဖစ္သူ ဗ်တ္ဝိ ကို လုပ္ၾကံ သတ္ျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၊[၅၄] အငယ္ျဖစ္သူ ဗ်တၱ သည္ ပုဂံ သို႕ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားျပီး အေနာ္ရထာမင္းၾကီး ထံတြင္ ခိုလႈံခစား ခဲ့ေၾကာင္း ၊[၅၄] ပုပၸါး အရပ္ရွိ မိန္းမပ်ိဳတစ္ဦးႏွင့္ အေၾကာင္းပါခဲ့ျပီး ေရႊဖ်ဥ္းညီေနာင္ ဟု တြင္ေသာ သားႏွစ္ဦးထြန္းကားခဲ့ေၾကာင္း ကို လည္းအဆိုပါ မွန္နန္းရာဇဝင္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။[၅၄]

    ေရႊဖ်င္းညီေနာင္

    ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေရႊဖ်င္းညီေနာင္တို႕သည္ လည္း အေနာ္ရထာမင္းထံပါးတြင္ သူရဲေကာင္းစစ္သည္ေတာ္ အျဖစ္အမႈေတာ္ ထမ္းခဲ့ၾကသည္။ ရန္သူ႕နယ္ေျမအတြင္းစည္းသို႕ လွ်ိဳ႕ဝွက္ထိုးေဖာက္ဝင္ေရာက္ရေသာ အထူးစစ္သည္ အျဖစ္ပင္ အမႈေတာ္ ထမ္းခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႕သည္ တ႐ုတ္ဘုရင္ ဥတည္ဘြား ၏ ကိုယ္ရံေတာ္အေစာင့္အေရွာက္တပ္မ်ား ကို လွ်ိဳ႕ဝွက္ ထိုးေဖာက္၍ ဥတည္ဘြား ၏ ခႏၶာကိုယ္ေပၚတြင္ ထုံးျဖဴျဖင့္
    မ်ဥ္းသုံးေၾကာင္းဆြဲခဲ့ျပီး နံရံေပၚတြင္လည္း အေနာ္ရထာမင္းၾကီး၏ရာဇသံ ကို ေရးထားခဲ့သည့္ အျဖစ္အေၾကာင္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပိုမို ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားလာခဲ့သည္။ ထိုအေၾကာင္းျခင္းရာေၾကာင့္ အင္အား စြမ္းပကား ၾကီးမားလွေသာ တ႐ုတ္ စစ္တပ္ၾကီးႏွင့္ တ႐ုတ္ဘုရင္ၾကီး တို႕သည္ ေၾကာက္ရြံ႕ ထိတ္လန္႕၍ ျမန္မာတို႕ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကသည္။ [55] ပုဂံျပည္ ဦးတည္ဘြားတို႕ အၾကား အေရးေတာ္ပုံ
    တြင္ ေအာင္ျမင္စြာအမႈေတာ္ထမ္းခဲ့ ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ ၎တို႕သည္ ကြပ္မ်က္ျခင္းခံခဲ့ၾကရသည္ ။ မႏၲေလးျမိဳ႕ ၏ ေျမာက္ဖက္ ေတာင္ျပဳန္းအရပ္တြင္ တည္ထားမည့္ ေစတီ တစ္ဆူ ဌာပနာ ေဆာက္လုပ္ ရာတြင္ ၎တို႕ ပါဝင္ ရန္ ျငင္းပယ္ခဲ့ သျဖင့္ ရာဇမာန္ရွျခင္း ခံခဲ့ၾကရသည္ဟု ေယဘုယ်အားျဖင့္ ယူဆၾကသည္။ [56]
    ညီေနာင္ႏွစ္ဦး အား အညႇိဳးအေတးထားရွိေသာ သူတို႕သည္ ေစတီ တြင္ အုတ္ႏွစ္ခ်ပ္စာေနရာကို အေနာ္ရထာမင္းၾကီး ျမင္သာေစရန္ အလြတ္ထားခဲ့သည္။ အေနာ္ရထာမင္းၾကီးသည္ အမႈသြားအမႈလာကို စုံစမ္းၾကားနာစစ္ေဆးေတာ္မူျပီးေနာက္ ၎ညီေနာင္ႏွစ္ဦးအားအမိန္႕ေတာ္ မနာခံသည့္ ျပစ္ဒဏ္မွ်သာေပးရန္ ရာဇသတ္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ သို႕ရာတြင္ ၎ညီေနာင္တို႕သည္ ျပစ္ဒဏ္ အစား သတ္ျဖတ္ ျခင္းကို ခံခဲ့ရသည္။
    ၎တို႕ကို သတ္ျဖတ္ ျပီးေနာက္ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး၏ ေဖာင္ေတာ္သည္ ေရြ႕လ်ား ၍ မရပဲ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ဤသို႕ ျဖစ္ရျခင္း မွာ ေရႊဖ်င္းညီေနာင္တို႕အား သတ္ျဖတ္ျခင္းကို မလိုလားေသာ မိတ္ေဆြ မင္းမႈထမ္း တို႕၏ အသံတိတ္ ဆႏၵျပ ကန္႕ကြက္ျခင္းေၾကာင့္ လည္း ျဖစ္ဖြယ္ရာသည္။ ထိုစဥ္က ေတာ္ဝင္ သေဘၤာသားတို႕ အမ်ားစုမွာ မြတ္စလင္ မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အိႏၵိယလူမ်ိဳး နန္းတြင္းပညာရွိ ပုဏၰားျဖဴ ပုဏၰားမည္း မ်ားကေရႊဖ်င္းညီေနာင္တို႕သည္ အေနာ္ရထာမင္းၾကီးအား သစၥၥာေစာင့္သိစြာ အမႈေတာ္ထမ္းခဲ့ေသာ္လည္း
    မတရားသျဖင့္ အျပစ္ေပး ခံရျပီး နတ္ အျဖစ္သို႕ ဘဝ ေျပာင္းသြား၍ မေက်နပ္ခ်က္ကို ေဖာ္ျပ သည့္အေနျဖင့္ ေတာ္ဝင္ေဖာင္ေတာ္ ၏ တက္မ ကို ဆြဲကိုင္ ထားေသာေၾကာင့္ ေဖာင္ေတာ္ ေရြ႕လ်ားမရ ျဖစ္ေနသည္ဟူ၍ ေလွ်ာက္တင္ ၾကသည္။ ထိုသို႕ေလွ်ာက္တင္ၾကေသာအခါ အေနာ္ရထာမင္းၾကီးသည္ ေရႊဖ်ဥ္းညီေနာင္ႏွစ္ဦးအား ရည္စူး၍ နတ္ကြန္း ၾကီးတစ္ခု ေဆာက္လုပ္ေစျပီး လူတို႕အား ထိုညီေနာင္ကို ကိုးကြယ္ ပသ ေစသည္။ [57]
    စြမ္းပကားၾကီးမား စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ေသာ ျပိဳင္ဘက္ တို႕အား သတ္ျဖတ္ ရွင္းလင္း ျပီးေနာက္ အသတ္ျဖတ္ခံ တို႕ အား ၾကည္ညိဳေသာ ဘက္ေတာ္သား မိတ္ေဆြ မ်ား ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္ေစရန္ အလို႕ငွါ ေသျပီးေသာသူတို႕ ၏ အစိမ္းနတ္ ကို လူတို႕ကိုးကြယ္ ရာ အျဖစ္ သမုတ္၍ နတ္ကြန္း ေဆာက္လုပ္ျခင္း အေလ့သည္ေရွးျမန္မာဘုရင္တို႕ ျပဳေလ့ျပဳ ထ ရွိေသာ ရာဇ ပရိယာယ္ တစ္မ်ိဳးသာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႕ျဖင့္ ေတာင္ျပဳန္း
    ရြာသည္ ငါးရက္ ခန္႕စည္ကားေသာ ပြဲေတာ္ၾကီး ကို ႏွစ္စဥ္ က်င္းပရာ ဌာေန တစ္ခု ျဖစ္လာသည္။ မႏၲေလးျမိဳ႕ ေျမာက္ဖက္ ၁၄ ကီလိုမီတာ အကြာရွိ ေတာင္ျပဳန္း ရြာတြင္ နတ္ကြန္း ေပါင္း ၇၀၀၀ ခန္႕ရွိျပီးနတ္ကြန္း ၂၀၀၀ နီးပါးသည္ ရြာ၏ အေက်ာ္ၾကားဆုံး မင္းသား ညီေနာင္ျဖစ္ၾကသည့္ ေရႊဖ်ဥ္းၾကီး ႏွင့္ ေရႊဖ်ဥ္းေလး တို႕အား ရည္စူးကိုးကြယ္ ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ [58] ယေန႕တိုင္ အယုံအၾကည္ရွိသူမ်ား သည္
    နတ္ကြန္း ႏွင့္ ညီေနာင္ႏွစ္ဦးတို႕အား ကိုးကြယ္ၾကသည္။ ထို ကိုးကြယ္သူ မ်ားသည္ မိ႐ိုးဖလာဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ဝက္သား ကို ေရွာင္ၾကသည္။ ယေန႕တိုင္ ႏွစ္စဥ္ စည္ကားသိုက္ျမိဳက္စြာ က်င္းပျမဲေတာင္ျပဳန္း ပြဲေတာ္ သို႕ သြားေရာက္စဥ္ ဘတ္စ္ကား (သို႕) ကားေပၚတြင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ မွ ဝက္သားကို သယ္ေဆာင္သြားျခင္းမျပဳရ ဟု ယုံၾကည္ၾကသည္။ ေၾကကြဲဖြယ္ရာ ကြပ္မ်က္မႈ ကို အေၾကာင္းခံသည့္
    အုပ္ခ်ပ္ႏွစ္ခ်ပ္စာ ေနရာလြတ္ကို ယေန႕တိုင္ ျမင္ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။[59]

    သို႕ျဖင့္ ေရႊဖ်ဥ္းညီေနာင္တို႕သည္ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘာသာေရး ယုံၾကည္မႈ ေၾကာင့္ ႏွိပ္ကြပ္ ခံရသည့္ ဦးဆုံးေသာ မြတ္စလင္မ်ားအျဖစ္သို႕
    ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး (ခရစ္ ၁၀၄၄-၁၀၇၇) လက္ထက္ တြင္ ျမန္မာမြတ္စလင္ စစ္သည္ေတာ္မ်ားႏွင့္ ကိုယ္ရံေတာ္ သက္ေတာ္ေစာင့္ တပ္မ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။ မင္းၾကီးစြာေစာ္ကဲ နန္းစံ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ မြန္ (တလိုင္း) တို႕ ၏ ျမိဳ႕ေတာ္ မုတၱမ ျမိဳ႕ အား အေနာ္ရထာမင္းၾကီး စစ္ျပဳတိုက္ခိုက္စဥ္ မြတ္စလင္ စစ္တပ္အရာရွိ ႏွစ္ဦးသည္ အလြန္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခုခံ ကာကြယ္ ခဲ့သည္။ [60]

    Ref: http://en.wikipedia.org/wiki/Islam_in_Myanmar

    50 ^ .“THE EMERGENCE OF THE PANTHAY COMMUNITY AT MANDALAY”, BY MAUNG MAUNG LAY.
    51 ^ “The Muslims of Burma” A study of a minority Group, by Moshe Yegar, 1972, Otto Harrassowitz. Wiesbaden, page 2, paragraph 3, line 1,2&3
    52 ^ Pe Maung Tin and G.H.Luce, The Glass Palace Chronicle of the Kings of Burma
    53^ a b c Luce & Tin 1960, p. 76
    54 ^ ibid
    55 ^ ibid
    56 ^ ibid
    57 ^ Online Burma/Myanmar Library
    58 ^ Various Myanmar History tax-books of Ministry of Education, Myanmar.
    59 ^ a b “The Muslims of Burma” A study of a minority Group, by Moshe Yegar, 1972, Otto Harrassowitz. Wiesbaden.
    60 ^ Luce & Tin 1960, pp. 80-81

    News@MMSY