ဇူလိုင္ ၇၊ ၂၀၁၉
မိဘမ်ားထံမွ ေပ်ာက္ဆံုးသြားသည့္ ဝီဂါ ကေလးငယ္မ်ား -တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ရွင္က်န္းေဒသမွာ ဝီဂါမြတ္စလင္ကေလးငယ္ေတြကို တ႐ုတ္အစိုးရက မိဘေတြနဲ႔ခြဲကာ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး ႐ိုးရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရးနဲ႔ အဆက္ျပတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ BBC သတင္းဌာနက စံုစမ္း ေဖာ္ထုတ္လိုက္ပါတယ္။
အရြယ္ေရာက္ၿပီးတဲ့ ဝီဂါ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး တစ္သန္းေလာက္ကို အက်ဥ္းစခန္းေတြမွာ ထိန္းသိမ္းကာ ဦးေႏွာက္က်င္းမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းနဲ႔ အခုႏွစ္ အေစာပိုင္းေတြမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရက ဒီသတင္းကို အေစာပိုင္းက ျငင္းခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစခန္းေတြဟာ အက်ဥ္းစခန္းေတြမဟုတ္ဘဲ အစြန္းေရာက္တိုက္ဖ်က္ေရး ျပဳျပင္ေရးေက်ာင္းေတြ
BBC ရဲ႕ အခု ေဖာ္ထုတ္မႈအသစ္အရ တ႐ုတ္အစိုးရဟာ လူႀကီးေတြကိုသာမကဘဲ ကေလးငယ္ေတြကိုပါ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း တ႐ုတ္ဇာတ္သြင္းေနတယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပေနတယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။ ဝီဂါေတြဟာ တာ့ခ္အႏြယ္ေတြျဖစ္ၿပီး တူရကီစကားေျပာကာ အစၥလာမ္ဘာသာကို ကိုးကြယ္ၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားေရာက္ေနတဲ့ ဝီဂါမိသားစုေတြကို ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈ၊ တ႐ုတ္အစိုးရ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္း အေထာက္အထားေတြကို ကိုးကားၿပီး BBC က ဒီသတင္းကိုေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။ အရြယ္ေရာက္သူေတြရဲ႕ အမွတ္သညာကို ေျပာင္းလဲေအာင္လုပ္ေဆာင္ေန႐ံုသာ မကဘဲ၊ ကေလးေတြကိုလည္း ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္း၊ ဘာသာတရားေတြကေန အဆက္ျပတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ခိုင္မာတဲ့အေထာက္အထားေတြ ေတြ႕ရတယ္လို႔ BBC က ေျပာပါတယ္။
ကေလး ရာနဲ႔ခ်ီ ေပ်ာက္ဆံုး
ရွင္က်န္းျပည္နယ္က တစ္ခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာဆိုရင္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ကေလးငယ္အေရအတြက္ဟာ ၄၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိေနၿပီး၊ အာဏာပိုင္ေတြဟာ စနစ္တက် စီစဥ္ၿပီးမွ ကေလးေတြကို ထိန္းသိမ္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လံုျခံဳေရး အလြန္ တင္းက်ပ္ထားတာေၾကာင့္ ရွင္က်န္းမွာ BBC သတင္းေထာက္ေတြ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခြင့္ မရေပမယ့္၊ တူရကီကို ထြက္ေျပးလာရတဲ့ ဝီဂါမြတ္စလင္ေတြက သူတို႔ကေလးေတြ ေပ်ာက္ဆံုးမႈကို အေသးစိတ္ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈ ၆၀ ေလာက္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာမွာ မိခင္ေတြ၊ ဖခင္ေတြက သူတို႔သားသမီးေတြ ႐ုတ္တရက္ေပ်ာက္ဆံုးသြားမႈေတြအေၾကာင္း ဖြင့္ဟခဲ့ၾကၿပီး၊ မိဘမဲ့ေဂဟာမွာ တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ထိန္းသိမ္းထားတယ္ဆိုတာကို ေနာက္မွသိရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ BBC ရဲ႕ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈကို လာေရာက္ေျဖၾကားတဲ့ ဝီဂါမိသားစုေတြကို ဆန္းစစ္လိုက္ရင္ ေပ်ာက္ဆံုးမႈအေရအတြက္ဟာ ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိေနၿပီး၊ ကေလး ၃ ေယာက္ေမြးထားတဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕မိသားစုေတြမွာ ၃ ေယာက္စလံုးကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ေခၚေဆာင္ထိန္းသိမ္းထားေတြကိုလည္း ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
မိသားစုေတြဟာ ေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ပံုေတြကိုလည္း ျပသခဲ့ၾကပါတယ္။
ေက်ာင္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ေဆာက္လုပ္
BBC က ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးထားတဲ့ သုေတသနအဖြဲ႕ရဲ႕ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈအရ ရွင္က်န္းျပည္နယ္မွာရွိေနတဲ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ အိတ္ေဆာင္ေတြနဲ႔အျခား အေဆာက္အဦးေတြကို အႀကီးအက်ယ္ တိုးခ်ဲ႕တာေတြလုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုတာကိုလည္း ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
ရွင္က်န္းက အရြယ္ေရာက္ၿပီးသား ဝီဂါမြတ္စလင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ အက်ဥ္းစခန္းႀကီးေတြကို ကမ႓ၻာကသိေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ဂ်ာမန္ သုေတသနပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေအဒရီယန္ဇန္႔က ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းေတြကို တည္ေဆာက္ေနတဲ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြဟာ ျပည္နယ္တြင္း စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ အိမ္ေဆာင္ေတြကို အႀကီးအက်ယ္ တို႕ခ်ဲ႕ေနတာ၊ ေဘာ္ဒါေက်ာင္း ထပ္တိုးေဆာက္လုပ္ေနတာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ တရား၀င္ စာရြက္စာတမ္းေတြကို ကိုးကားၿပီး ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ တစ္ခုတည္းမွာပဲ ရွင္က်န္းျပည္နယ္က မူႀကိဳေတြမွာ တက္ေရာက္တဲ့ ကေလးငယ္အေရအတြက္ဟာ သန္း၀က္ေက်ာ္ေလာက္ တိုးလာခဲ့ၿပီး အဲဒီအထဲက ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ဝီဂါနဲ႔ အျခား တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ရြာေတြအနီး ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစားေက်င္းေတြ ဖြင့္လွစ္ကာ ရြာထဲက ကေလးငယ္ေတြကို အဲဒီေက်ာင္းမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းထားတာေတြလည္း ရွိေနတယ္လို႔ ေဒါက္တာ ေအဒရီယန္ဇန္႔က ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ လူအဖြဲ႕အစည္းအတြင္း တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖို႔ ဒီလိုေက်ာင္းေတြ ေဆာက္လုပ္တာျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာေပမယ့္ တကယ္တမ္းက လူနည္းစုေတြရဲ႕ အမွတ္သညာေပ်ာက္ေအာင္ ဦးေႏွာက္က်င္းမႈ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ဇန္႔က ဆိုပါတယ္။
ေက်ာင္းေတြမွာ တ႐ုတ္ ဘာသာစကားကလြဲလို႔ တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားေတြ ေျပာခြင့္မေပးဘဲ ဒီသတ္မွတ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာမေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။
ရွင္က်န္းျပည္နယ္ ဝါဒျဖန္႔ခ်ီေရးဌာနက တာ၀န္ရွိသူ ရွီေကြ႕ရွန္က ကေလးငယ္ေတြကို မိဘေတြနဲ႔ခြဲကာ ထိန္းသိမ္းထားတယ္ဆိုတဲ့သတင္းေတြဟာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ မိသားစုတစ္ခုလံုး ျပဳျပင္ေရးေက်ာင္း အပို႔ခံရတယ္ဆိုရင္ ဒီမိသားစုဟာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ျပႆနာရွိေနလို႔ပဲ ျဖစ္ရမယ္လို႔ သူကဆိုၿပီး ဒါမ်ိဳးပံုစံ မရွိဘူးလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
အစိုးရစာရြက္စာတမ္းမ်ားက ေဖာ္ျပ
ျပဳျပင္ေရးေက်ာင္းေတြကို အပို႔ခံရသူေတြရဲ႕ က်န္ရစ္သူ သားသမီးေတြကို ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစား ေက်ာင္းေတြမွာ ထိန္းသိမ္းထားဖို႔ တ႐ုတ္အစိုးရကေဆာင္ရြက္တဲ့ စာရြက္စာတမ္း အေထာက္အထားေတြကို ေဒါက္တာ ေအဒရီယန္ဇန္႔က ရရွိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအေထာက္အထားေတြထဲမွာ ကေလးေတြကို သီးသန္႔ ထိန္းသိမ္းရမလားဆိုတာကို ဆန္းစစ္ရာမွာ ေဒသခံအာဏာပိုင္ေတြက အသံုးျပဳတဲ့ ေဖာင္ေတြ၊ ကေလးေတြကို ထိန္းသိမ္းရာမွာ ပါ၀င္တဲ့ အဖြဲ႕ေတြရဲ႕အေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြ၊ ကေလးေတြကို ကိုင္တြယ္ဖို႔နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အေတြးအေခၚေတြကို ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ ေဒသခံပညာေရးဌာနကို တ႐ုတ္အစိုးရက ၫႊန္ၾကားထားတဲ့စာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
ဒါေတြကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ကေလးငယ္ေတြကို အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထားဖို႔ဟာ လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္အစိုးရက ယူဆထားမႈကို ျမင္ေတြ႕ရၿပီး၊ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို
အက်ဥ္းစခန္းေတြ၊ ေဘာ္ဒါေက်ာင္းေတြထံ တ႐ုတ္မီဒီယာေတြကို ဖိတ္ၿပီး ခ်ီးက်ဴးေရးသားခိုင္းတာေတြ ရွိတယ္ဆိုတာကိုလည္း BBC ရဲ႕ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈမွာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
ရွင္းက်န္းက ပညာေရးဌာနေတြကို ဖုန္းဆက္ေမးျမန္းရာမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီကိစၥကို ေျဖၾကားဖို႔ ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး တစ္ခ်ဳိ႕တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ ေက်ာင္းေတြဟာ ေဘာ္ဒါေက်ာင္းေတြျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ေနေရးထိုင္ေရး၊ စားေသာက္ေရးနဲ႔ ပညာေရးေတြ အားလံုးကို ေက်ာင္းက တာ၀န္ယူေပးထားေၾကာင္း၊ ကေလးငယ္ေတြကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔အတြက္ အာဏာပိုင္ေတြက အမိန္႔ေပးထားေၾကာင္း ျပန္ေျဖခဲ့တယ္လို႔ BBC သတင္းဌာနက ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
Ref: BBC
