ဇြန္ ၁၃၊ ၂၀၁၉
M-Media
-ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့လုပ္ေတြ လုပ္ေနရတဲ့ ကေလးငယ္အေရအတြက္ဟာ ၆ သိန္းေက်ာ္ ရွိတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမားေရးရာအဖြဲ႕ ILO က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက လုပ္သားအင္အားကို ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ILO ဟာ အဂၤါေန႔က ရန္ကုန္မွာ အခမ္းအနားတစ္ခု ျပဳလုပ္ၿပီး ရလဒ္ေတြကို ထုတ္ျပန္ခ့ဲ့ပါတယ္။
ေလ့လာမႈအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အသက္ ၅ ႏွစ္ကေန ၁၇ ႏွစ္အၾကား ကေလးငယ္ ၁.၁၃ သန္းဟာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရၿပီး ဒါဟာ ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ကေလးငယ္ဦးေရရဲ႕ ၉.၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ ကေလးအေရအတြက္ရဲ႕ ထက္၀က္ေက်ာ္ ၆၁၆၈၁၅ ဦးကတာ့ ႐ုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္းနဲ႔ အက်င့္စာရိတၱပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္ေစႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရွိ လုပ္ငန္းေတြမွာ လုပ္ကိုင္ေနရတယ္လို႔ ILO က ေျပာပါတယ္။
အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ ကေလးငယ္ေတြထဲက ၂၄.၁ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ကေန ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ေတြ ျဖစ္ၿပီး ၇၄.၆ ရာခိုင္ႏႈန္းက အသက္ ၁၅ ႏွစ္ကေန ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ကေန ၁၄ ႏွစ္အၾကား ကေလးေတြရဲ႕ တစ္ေန႔အလုပ္ခ်ိန္ဟာ အလြန္ၾကာေညာင္းတယ္လို႔ ILO ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကေလးငယ္ေတြ အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ အဓိက လုပ္ငန္းက စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း(၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း)၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း (၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္း) တို႔ ျဖစ္ၾကၿပီး ကား၀ပ္ေရွာ့၊ လက္လီလက္ကား အေရာင္းဆိုင္ေတြနဲ႔ အျခားလုပ္ငန္းေတြမွာလည္း လုပ္ကိုင္ေနရပါတယ္။
စက္မႈလက္မႈႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ဥပေဒမ်ား လိုက္နာမႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဦးစီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးၫြန္႔၀င္းက ကေလးလုပ္သား ပေပ်ာက္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈဟာ စီးပြားေရး၊ လူေနမႈအဆင့္အတန္းနဲ႔ ပညာေရးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ျပည္တြင္း ပဋိပကၡေတြ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ ေျပာင္းေရႊအေျခခ်မႈ၊ သဘာ၀ေဘး၊ စားနပ္ရိကၡာ ရွားပါးမႈ၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈကေန ျဖစ္တဲ့ လူမႈစီးပြား ခက္ခဲၾကပ္တည္းမႈေတြေၾကာင့္ ကေလးငယ္ေတြဟာ ေက်ာင္းထြက္ၿပီး ကာယလုပ္သားေတြအျဖစ္ လုပ္ရတဲ့ဘ၀ကို ေရာက္သြားၾကပါတယ္”
ျမန္မာႏိုင္ငံက ကေလးလုပ္သား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ တစ္ပတ္ကို ၄၄ နာရီေက်ာ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရတယ္လို႔လည္း ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးက ေျပာပါတယ္။
ILO ရဲ႕ မွတ္တမ္းအရ ကမ႓ၻာတစ္၀ွမ္းမွာ ကေလးလုပ္သား ၁၅၂ သန္းေလာက္ ရွိေနၿပီး ၇၃ သန္းဟာ အႏၲရာယ္မ်ားတဲ့ အလုပ္အကိုင္ေတြမွာ လုပ္ကိုင္ေနရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ေဒသမွာ ကေလးလုပ္သားေတြကို ပံုမွန္ ေတြ႕ေနရတယ္လို႔ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးၫြန္႔၀င္းက ထည့္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
“အခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ ေက်ာင္းေတြ ပိတ္ထားရတယ္။ ဖခင္ေတြက စစ္ပြဲထဲ ပါ၀င္ရတယ္။ မိသားစုေတြကလည္း ဟိုေျပးဒီေျပး ျဖစ္ေနေတာ့ ကေလးေတြက မိသားစုစား၀တ္ေနေရးအတြက္ လယ္လုပ္တာ၊ ထင္းေကာက္တာ၊ ငါးဖမ္းတာေတြ လုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္”
ကုလသမဂၢရဲ႕ ကေလးသူငယ္မ်ား အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး၊ ကေလးေရာင္းခ်မႈ၊ ကေလးသူငယ္ေတြကို လိင္လုပ္သားအျဖစ္ ခိုင္းေစမႈေတြကို တားျမစ္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကိုေတာ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ILO ရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ အမွတ္ ၁၈၂ ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ဒီသေဘာတူညီခ်က္ဟာ ကေလးငယ္ေတြ အဆိုးဝါးဆံုး အေျခအေနမွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရမႈကို တိုက္ဖ်က္ေရး ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
Ref: Irrawaddy
(ဧရာ၀တီသတင္းဌာန အဂၤလိပ္ပိုင္းမွသတင္းကို ေကာက္ႏႈတ္ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)
