News @ M-Media

Blog

  • “၀” ေဒသတြင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားအား ႏွိပ္ကြပ္မႈ ေရခ်ိန္အျမင့္ဆံုးသုိ႔ေရာက္

    “၀” ေဒသတြင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားအား ႏွိပ္ကြပ္မႈ ေရခ်ိန္အျမင့္ဆံုးသုိ႔ေရာက္

    စက္တင္ဘာ ၂၈၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – “၀” ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္ဖြဲ႕ UWSA ဟာ လားဟူ ခရစ္ယာန္ေခါင္းေဆာင္ ၉၂ ဦးနဲ႔ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းသား ၄၂ ဦးကုိ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားကာ၊ ေက်ာင္းသားလားေတြကုိ အဓမၼ စစ္မွဴထမ္းခုိင္းဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ လားဟူ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္ LBC က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔ရက္စြဲနဲ႔ LBC က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း “၀” ေဒသအတြင္း ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း ၅၂ ေက်ာင္းကုိ UWSA စစ္သားေတြက ခ်ိတ္ပိတ္ကာ၊ ခရစ္ယာန္အမွတ္သညာေတြ အားလံုးကုိ ဖယ္ရွားခဲ့တယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ဘုရားေက်ာင္း ၃ ေက်ာင္း ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရၿပီး၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးေက်ာင္းေတြကုိလည္း ပိတ္ပစ္ခဲ့တယ္လုိ႔ LBC က ဆုိပါတယ္။ LBC ဟာ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပုိင္း က်ိဳင္းတုံၿမိဳ႕မွာ အေျခစုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    “(UWSA ကုိ) ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ေၾကျငာခ်က္ ပုိ႔ထားေပမယ့္ သူတုိ႔ဖက္က အေၾကာင္းမျပန္ေသးပါဘူး” လုိ႔ LBC ရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး သိကၡာေတာ္ရဆရာေတာ္ ေဒါက္တာ လာဇ႐ုက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    လား႐ႈိးအေျခစုိက္ UWSA ရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ Nyi Rang က LBC ရဲ႕ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ‘အစြန္းေရာက္ေတြ’ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခဲ့တယ္လုိ႔ ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္တုန္းကလည္း Nyi Rang က ေဒသအတြင္းက ခရစ္ယာန္အဖြဲ႕ေတြအေပၚ သူတုိ႔ရဲ႕အေရးယူမႈဟာ အစြန္းေရာက္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြေၾကာင့္ ေဒသ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္မွာကုိ တားဆီးဖုိ႔ ရည္ရြယ္တယ္လုိ႔ ဧရာ၀တီသတင္းဌာနကုိ ေျပာၾကားခဲ့ဖူးပါတယ္။

    ေဒါက္တာ လာဇ႐ုက ဖမ္းဆီးခံထားရသူေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္မရတဲ့အတြက္ စိတ္ပူမိေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမႈ ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္အခမ္းအနား ျပဳလုပ္တဲ့ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလအထိ ထိန္းသိမ္းထားမယ္လုိ႔ သတင္းၾကားေၾကာင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “၀” တပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ေက်ာင္းသား ၄၂ ဦးဟာ “၀” လူမ်ိဳးေတြျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္မွာ အမႈထမ္းဖုိ႔ အဓမၼခုိင္းေစတယ္လုိ႔လည္း ဆရာေတာ္က ဆုိပါတယ္။

    “သူတုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္သမွ် အျမန္ဆံုး လြတ္ေျမာက္လာေစခ်င္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႏွစ္ျခင္းဘာသာ၀င္ေတြအားလံုး သူတုိ႔အတြက္ ဆုေတာင္းေပးေနပါတယ္”

    ေဒသခံေတြက UWSA ဟာ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္လက္ေအာက္က ဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ “၀” ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္လက္ေအာက္က ဘုရားေက်ာင္းေတြကိုလည္း ပိတ္ထားလုိ႔ ေျပာၾကားခ့ဲပါတယ္။

    သူတုိ႔ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဒသတြင္းက ဘုရားေက်ာင္းေတြ ပိတ္ပစ္ဖုိ႔အတြက္ UWSA က အခုလအေစာပုိင္းမွာ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ ေဆာက္ထားတဲ့ ဘုရားေက်ာင္းေတြကုိ ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးပစ္ဖုိ႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

    Ref : Irrawaddy

    (ဧရာ၀တီသတင္းဌာန အဂၤလိပ္ပုိင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ သတင္းကုိ ေကာက္ႏႈတ္ ဘာသာျပန္ဆုိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။)

  • အေမရိကန္ႏွင့္ အစၥေရးကုိ ပါလက္စတုိင္းသမၼတ ျပင္းျပင္းထန္ထန္႐ႈတ္ခ်

    အေမရိကန္ႏွင့္ အစၥေရးကုိ ပါလက္စတုိင္းသမၼတ ျပင္းျပင္းထန္ထန္႐ႈတ္ခ်

    စက္တင္ဘာ ၂၈၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    အေထြေထြညီလာခံတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာေနသည့္ ပါလက္စတုိင္း သမၼတ

    – မေန႔က ကုလအေထြေထြညီလာခံ မိန္႔ခြန္းမွာ ပါလက္စတုိင္းသမၼတ မဟ္မူးဒ္အဘတ္စ္က အေမရိကန္နဲ႔ အစၥေရးတုိ႔ကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    မိန္႔ခြန္းအစျပဳခ်ိန္ ‘ေဂ်႐ုစလင္ဟာ ေရာင္းစားဖုိ႔မဟုတ္’ ဆုိတဲ့စကားေၾကာင့္ ခန္းမအတြင္းမွာရွိေနတဲ့ သူအားလံုးက လက္ခုပ္တီး ေထာပနာျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ အစၥေရးက ဂ်ဴးအမ်ိဳးသားႏုိင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္မႈကုိ အဘတ္စ္က ႐ႈတ္ခ်ခဲ့သလုိ အေမရိကန္က အစၥေရးအေပၚ မ်က္စိမွိတ္ေထာက္ခံေနမႈကုိလည္း ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

    ကုလရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူညခ်က္ေတြကုိ အေမရိကန္နဲ႔ အစၥေရးတုိ႔က လုိက္နာမႈမရွိေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အေမရိကန္ဟာ မွ်တတဲ့ ညႇိႏႈိင္းေပးသူ မဟုတ္ေၾကာင္း အဘတ္စ္က ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    “လက္ရွိ အေမရိကန္အစုိးရဟာ အရင့္အရင္က အစုိးရအားလံုးရဲ႕ ကတိက၀တ္ေတြ၊ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ ဖ်က္ပစ္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံတည္ရွိေရးအေျဖကုိ ပ်က္ဆီးေစပါတယ္”

    ပါလက္စတုိင္းကုိ အသိအမွတ္မျပဳေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြအတြက္ အသိအမွတ္ျပဳၾကဖုိ႔၊ ကုလအေနနဲ႔ အစၥေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ အဘတ္စ္က တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    “အေထြေထြညီလာခံအေနနဲ႔ အေကာင္အထည္မေဖာ္ဘဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္တာေလာက္နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး” လုိ႔ အဘတ္စ္က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ကတည္းက အတည္ျပဳထားတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၇၀၀ ေက်ာ္မွာ အစၥေရးက တစ္ခုေတာင္မလုပ္ဘူးလို႔လည္း ဆုိပါတယ္။

    အစၥေရးရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္မႈေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ပါလက္စတုိင္း ဒုကၡသည္ေတြကုိ အကူအညီေပးေနတဲ့ ကုလအဖြဲ႕အစည္း UNRWA ကုိ အေမရိကန္က ေထာက္ပံ့ေငြ ျဖတ္ေတာက္မႈအေၾကာင္းကုိလည္း အဘတ္စ္က ထည့္သြင္း ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

    ပါလက္စတုိင္းလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်က္ေရးအတြက္ စိတ္ႏွစ္လုပ္ကုိင္တာ၊ အၾကမ္းဖက္မႈပံုစံအားလံုးကုိ ဆန္႔က်င္တာေတြ ရွိေနေပမယ့္ တစ္ျခားတုိင္းျပည္ေတြက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမရွိဘူးလုိ႔ ပါလက္စတုိင္းသမၼတက ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

    ေနာက္ဆံုးမွာ အဘတ္စ္ဟာ ပါလက္စတုိင္းလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အသက္ေပးခဲ့ၾကသူေတြ၊ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြကုိ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

    “ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရး၊ တုိင္းျပည္လြတ္လပ္ေရးကာလ ေရာက္ရွိဖုိ႔ နီးကပ္လားၿပီး၊ နယ္ခ်ဲ႕ေတြေၾကာင့္ အေမွာင္ဖံုးေနရမႈ မၾကာခင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္”

    Ref: Aljzeera

  • ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ႏုိင္ငံသား ခ်ီးျမႇင့္ထားမႈ ကေနဒါ ျပန္႐ုပ္သိမ္း

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ႏုိင္ငံသား ခ်ီးျမႇင့္ထားမႈ ကေနဒါ ျပန္႐ုပ္သိမ္း

    စက္တင္ဘာ ၂၈၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ခ်ီးျမႇင့္ထားတဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ႏုိင္ငံသားဘြဲ႕ကုိ ႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔အတြက္ ကေနဒါလႊတ္ေတာ္က မေန႔မွာ တညီတစ္ညြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

    ကေနဒါဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနစဥ္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က ဒီဘြဲ႕ကို ခ်ီးျမႇင့္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

    ရခုိင္ျပည္နယ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ ထြက္ေျပးရမႈ၊ သတ္ျဖတ္ခံရမႈေတြဟာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေျမာက္တယ္လုိ႔ ကေနဒါက ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။

    ကေနဒါႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ခရစၥတီယာ ဖရီးလန္းရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ အဒမ္ ေအာ္စတင္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ‘႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္ခံရမႈကုိ ျပစ္တင္႐ႈခ်ဖုိ႔ အၿမဲတမ္း ျငင္းဆုိခဲ့တဲ့အတြက္’ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ႏုိင္ငံသားဘြဲ႕ကုိ ႐ုပ္သိမ္းရတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြေပးတာ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြလုပ္တာ၊ က်ဴးလြန္သူေတြကုိ ခုိင္မာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕ေရွ႕ေမွာက္မွာ အျပစ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိတာေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကူညီ ပံ့ပုိးေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္”

    ကေနဒါဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမား၊ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ မာလာလာ ယူဆြဖ္ဇုိင္၊ ေတာင္အာဖရိက လြတ္ေျမာက္ေရးေခါင္းေဆာင္ နယ္လ္ဆင္ မင္ဒဲလားတုိ႔ အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ၅ ဦးကိုသာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ႏုိင္ငံသား ခ်ီးျမႇင့္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျမန္မာစစ္တပ္က လူနည္းစု ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္မႈေတြကို ႐ႈတ္ခ်ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္တယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    စစ္တပ္ကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဥပေဒအတုိင္းသာ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ တုန္႔ျပန္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာက စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ျငင္းဆုိထားပါတယ္။

    Ref: CNA

  • အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွ ဒံုးခြင္းစနစ္ ၄ ခုကုိ အေမရိကန္ ျပန္သိမ္းမည္

    အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွ ဒံုးခြင္းစနစ္ ၄ ခုကုိ အေမရိကန္ ျပန္သိမ္းမည္

    စက္တင္ဘာ ၂၇၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ပက္ထရီေယာ့ ဒံုးခြင္းစနစ္

    – တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ုရွားတုိ႔ကုိ ဟန္႔ထားဖုိ႔ လုိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ဟာ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းႏုိင္ငံေတြမွာ ခ်ထားတဲ့ PAC-3 Patriot ဒံုးခြင္းစနစ္ ၄ ခုကုိ ျပန္သိမ္းေတာ့မယ္လုိ႔ Wall Street ဂ်ာနယ္က ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

    ေဂ်ာ္ဒန္နဲ႔ ဘာရိန္းတုိ႔က တစ္ခုစီနဲ႔ ကူ၀ိတ္မွာခ်ထားတဲ့ ၂ ခုစလံုးကုိ လာမယ့္လမွာ ျပန္လည္သိမ္းေတာ့မွာျဖစ္ၿပီး၊ ဒီစနစ္ေတြေနရာမွာ အစားထုိးဖုိ႔ ရွိေတာ့မွာမဟုတ္တဲ့အတြက္ ဒီ ၃ ႏုိင္ငံရဲ႕ ကာကြယ္ေရးစြမ္းရည္ေတြ ေလ်ာ့က်သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အေမရိကန္စစ္တပ္ ရင္းျမစ္တစ္ခုက လက္ရွိမွာ ဒီစနစ္ေတြကုိ ျဖဳတ္ထားၿပီး သယ္ယူဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္လုိ႔ Wall Street ဂ်ာနယ္ကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အဲဒီ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြကုိ ဘယ္ေနရာမွာ ျပန္လည္ခ်ထားမလဲဆုိတာ ဂ်ာနယ္က ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္း မရွိေပမယ့္ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းကေန ႐ုရွားနဲ႔ တ႐ုတ္ဖက္လွည့္မယ့္ အေမရိကန္ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

    ထရမ့္အစုိးရလက္ထက္ ကာကြယ္ေရးမဟာဗ်ဴဟာ သံုးသပ္ခ်က္မွာ တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ုရွားတုိ႔ကုိ အေမရိကန္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကုိ အဓိကၿခိမ္းေျခာက္သူေတြအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ကူ၀ိတ္ကေတာ့ အေမရိကန္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ သူတုိ႔ကုိ ထိခုိက္နစ္နာေစမွာမဟုတ္ဘဲ အေမရိကန္က သူတုိ႔ ၀ယ္ယူထားတဲ့ အမ်ိဳးအစားတူ ဒံုးခြင္းစနစ္ဟာ ႏုိင္ငံကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ လံုေလာက္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: RT

  • ျမန္မာ့”အခက္”ဟာ တ႐ုတ္ “အခ်က္” ျဖစ္ေနၿပီလား

    ျမန္မာ့”အခက္”ဟာ တ႐ုတ္ “အခ်က္” ျဖစ္ေနၿပီလား

    စက္တင္ဘာ ၂၇၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – ဘာမထီတဲ့ မ်က္ႏွာေပးနဲ႔ ေတာင္ဘက္ကုိၾကည့္ေနတဲ့ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားေလးဦးက ႀကီးမားတဲ့ ဘီးႀကီးတစ္ခုကုိ ၿပိဳင္တူတြန္းေနတဲ့ ႐ုပ္တုႀကီးတစ္ခုဟာ မူဆယ္ၿမိဳ႕မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ ၾကယ္ေဂါင္ၿမိဳ႕မွာ တည္ရွိေနပါတယ္။

    ဒီ႐ုပ္တုႀကီးရဲ႕အေျခမွာ “ညီညြတ္ပါ၊ လမ္းေၾကာင္းရွာပါ၊ ေရွ႕ဆက္ေလွ်ာက္ပါ” ဆုိတဲ့ တ႐ုတ္စကားလံုးေတြကုိ ေရးထုိးထားၿပီး အရပ္သံုးစကားနဲ႔ေျပာရရင္ ‘အေရွ႕ေတာင္အာရွေရ ငါတုိ႔လာၿပီကြ’ လုိ႔ အဓိပၸါယ္ထြက္ပါတယ္။

    ေႂကြးေၾကာ္သံဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ သမၼတရွီက်င့္ဖ်င္က စတင္ေၾကျငာခဲ့ၿပီး ကမၻာတစ္၀ွမ္း အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြ ေဆာက္လုပ္ေပးမယ့္ ကန္ေဒၚလာ ၁ ထရီလီယံတန္ Belt and Road Initiative (BRI) စီမံကိန္းရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကုိ ဆုိလုိပံုရေပမယ့္ ၾကယ္ေဂါင္က ဒီ႐ုပ္တုႀကီးဟာ စီမံကိန္းမေပၚလာခင္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကတည္းက တည္ထားတဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနာက္ေတာင္ပုိင္းက ကုန္းတြင္းပိတ္ျပည္နယ္ေတြအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိျဖတ္ၿပီး အိႏၵိယသမုဒၵရာဆီထြက္ကာ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းတစ္ခုေဖာက္ကုိ အေတြးကုိ တ႐ုတ္ဒုတိယ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး ပန္းက်ီဟာ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ႏိုင္ငံပုိင္ Beijing Review အပတ္စဥ္ဂ်ာနယ္မွာ ပထမဆံုး ထုတ္ေဖာ္ ေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    စစ္တပ္ရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေၾကာင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက စစ္အစုိးရအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ အေစာပုိင္းကလာေတြမွာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဟာ သိသိသာသာ တုိးတက္လာခဲ့ေပမယ့္၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲ၊ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတာ၊ ဒီထက္ပုိၿပီး အေရးပါတာက တ႐ုတ္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေတြအေပၚ စစ္တပ္က သံသယရွိတာေတြေၾကာင့္ ကုန္သြယ္ေရးစႀကၤန္ အမွန္တကယ္ေပၚထြက္လာဖုိ႔ အတားအဆီး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ‘လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ရည္ရြယ္ခ်က္’ နဲ႔ လုပ္ေဆာင္တယ္လုိ႔ ကုလက ေျပာဆုိထားတဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၇ သိန္းေက်ာ္ကုိ ေမာင္းထုတ္မႈေၾကာင့္ အမည္ခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူမရဲ႕ ေရြးေကာက္ခံအစုိးရဟာ ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ရဲ႕ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္မႈကုိ သိသိသာသာ ခံစားလာရတဲ့ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အေနအထားက ေျပာင္းသြားပါၿပီ။

    တ႐ုတ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာစာမ်က္ႏွာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တစ္ေက်ာ့ျပန္ဂုဏ္ငယ္မႈကုိ အျမတ္ထုတ္ကာ ကုန္သြယ္ေရးစႀကၤန္ ေပၚထြက္လာေရး သူ႕ရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ကုိ အင္တုိက္အားတုိက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္လာပါတယ္။ စက္တင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔က ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္တုိ႔ဟာ CMEC လုိ႔ေခၚတဲ့ “တ႐ုတ္-ျမန္မာ စီးပြားေရးစႀကၤန္” တည္ေဆာက္ေရး နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာတစ္ခုကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကပါတယ္။

    CMEC ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း ယူနန္ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ကူမင္းကေန ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးအခ်က္အျခာေနရာေတြျဖစ္တဲ့ မႏၱေလး၊ ရန္ကုန္၊ ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္းေတြကုိ ျဖတ္ကာ အိႏၵိယသမုဒၵရာထြက္ေပါက္အထိေရာက္မယ့္ အရွည္ ၁၇၀၀ ကီလုိမီတာရွိ ကားလမ္းနဲ႔ ရထားလမ္းေဖာက္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

    လာအုိကေနတစ္ဆင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကုန္တြင္းပုိင္းနဲ႔ တ႐ုတ္ကုိ ဆက္သြယ္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္တဲ့ ထုိင္း-တ႐ုတ္ ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ေရး အစီအစီအစဥ္ ရပ္ဆုိင္းရမယ့္အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ တ႐ုတ္က CMEC ျဖစ္ေပၚလာေရး ႏွစ္ဆတုိး ေဆာင္ရြက္ေနပံုရပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနာက္ေတာင္ပုိင္းအထိေပါက္တဲ့ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပုိက္လုိင္းကုိလည္း တ႐ုတ္က ေဆာက္လုပ္ထားပါတယ္။

    ‘အိႏၵိယသမုဒၵရာကေန တ႐ုတ္ျပည္ထဲ ေရနံတင္ပုိ႔ေရး’ အတြက္ CMEC က ေနာက္ထပ္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုျဖစ္လာတယ္လုိ႔ တ႐ုတ္အစုိးရရဲ႕ အာေဘာ္သတင္းစာ Global Times က ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ထုိးၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ စြမ္းအင္လုိအပ္ခ်က္ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ မလာကာ ေရလက္ၾကားကေန တင္ပုိ႔ေနရတာကုိ ေရွာင္လႊဲႏုိင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုအျဖစ္ ရည္ညႊန္းတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက စာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ေရးထုိးတာဟာ ‘BRI စီမံကိန္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ပါ၀င္လုိတဲ့၊ အက်ိဳးအျမတ္ရယူလုိတဲ့ လကၡဏာတစ္ခုျဖစ္တယ္’ လုိ႔လည္း Global Times မွာ ေရးသားထားပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီအေရြ႕အေပၚ အေကာင္းျမင္မႈ ျမင့္တက္ေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ၿပီး၊ တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးက အနိမ့္ဆံုးကုိ ေရာက္ေနတဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္တုန္းက ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြထဲမွာ CMEC ကုိ လက္ခံဖုိ႔ ပါခ်င္မွ ပါပါလိမ့္မယ္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD ပါတီဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရက တ႐ုတ္ရဲ႕ BRI စီမံကိန္းကုိ ပုိၿပီး လုိလားတ့ဲအေနအထားကုိ ျမင္လာရတဲ့အခ်ိန္၊ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ အျခား ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက တ႐ုတ္နဲ႔ လက္တြဲဖုိ႔ စိတ္ဆႏၵ ဘယ္ေလာက္ရွိေနလဲဆုိတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရပါဘူး။

    လတ္တေလာ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ စစ္တပ္ဟာ တ႐ုတ္ဦးေဆာင္တဲ့ စီမံကိန္းေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကုိ ၿခိမ္းေျခာက္တယ္လုိ႔ ယူဆရတာေတြကုိ ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္ခဲ့တာမ်ိဳးေတြကုိ ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။

    ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ကခ်င္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ တ႐ုတ္က တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ကန္ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံတန္ ျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းကုိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းျဖစ္တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစီမံကိန္းကရတဲ့ ဓာတ္အား ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ တ႐ုတ္ျပည္က ရရွိမွာျဖစ္ၿပီး၊ ႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိက ဧရာ၀တီျမစ္ စီးဆင္းမႈကုိ သိသိသာသာ ထိခုိက္မယ့္ အႏၱရာယ္လည္း ရွိေနတာပါ။

    ဦးသိန္းစိန္ဟာ က်ယ္ေဂါင္အနီး ႐ူလီၿမိဳ႕ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံအေနာက္ပုိင္း ကမ္း႐ုိးတန္းၿမိဳ႕ ေက်ာက္ျဖဴအထိ ဆက္သြယ္မယ့္ အျမန္ရထားလမ္းတစ္ခု ေဖာက္လုပ္ေရးအတြက္ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာတစ္ခုကိုလည္း ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစာခၽြန္လႊာသက္တမ္းဟာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ကုန္ဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။

    ယခုႏွစ္ ဇူလုိင္လမွာ Myanmar Times သတင္းစာက ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္က သက္တမ္းကုန္သြားခဲ့တဲ့ ရထားလမ္းစီမံကိန္းဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရလက္ထက္မွာ ‘ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ျပန္ေရာက္လာတယ္’ လုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ဒါဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လက္ထက္ ျပည္ပဆက္ဆံေရးမွာ အေနအထားတစ္ခု ေျပာင္းသြားတဲ့ လကၡဏာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရအဖြဲ႕က ၀န္ႀကီးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေသာင္းထြန္းဦးေဆာင္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဟာ ဇြန္လေႏွာင္းပိုင္းက ေဟာင္ေကာင္မွာျပဳလုပ္တဲ့ BRI ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းကုိ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ဦးေသာင္းထြန္းက ‘ရီလီၿမိဳ႕နဲ႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕တုိ႔ကုိ ဆက္သြယ္မယ့္ ရထားလမ္းတစ္ခု’ ကုိ မၾကာခင္စတင္ေတာ့မွာျဖစ္ၿပီး ‘ရန္ကုန္နဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴအထိ တုိးခ်ဲ႕ေဖာက္လုပ္သြားဖုိ႔ အလားအလာမ်ားေနေၾကာင္း’ ေျပာၾကားခဲ့တယ္လုိ႔ China Morning Post သတင္းစာက ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

    ဒီရထားလမ္းဟာ ‘ႏွစ္ဖက္စလံုးအျမတ္ထြက္မယ့္ စီမံကိန္း’ ျဖစ္ၿပီး သီရိလကၤာ၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ လာအုိတုိ႔အပါအ၀င္ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြက ေ၀ဖန္ေနသလုိ BRI ရဲ႕ အေျခခံအေဆာက္အဦး စီမံကိန္းဟာ ‘အေႂကြးေထာင္ေခ်ာက္တစ္ခု’ မဟုတ္ဘူးလုိ႔လည္း ဦးေသာင္းထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္ အျခားသူေတြကေတာ့ ဒီလုိမျမင္ပါဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရရဲ႕ အႀကံေပးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံသား ေရွာင္တန္နယ္က ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္းရဲ႕ တန္ဖုိးကုိ ကန္ေဒၚလာ ၇.၆ ဘီလီယံလုိ႔ တပ္ထားတာ၊ ဆိပ္ကမ္းနဲ႔တြဲေနတဲ့ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ တန္ဖုိးကုိ ကန္ေဒၚလာ ၂.၃ ဘီလီယံလုိ႔ သတ္မွတ္ထားတာေတြဟာ ‘႐ူးေန’ လုိ႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၾသဂုတ္လမွာေတာ့ တန္နယ္နဲ႔ အျခား ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္သူေတြက ေရနက္ဆိပ္ကမ္းရဲ႕တန္ဖုိးဟာ ေျခႏိုင္လက္ႏုိင္ရွိတဲ့ ကန္ေဒၚလာ ၁.၃ ဘီလီယံဖုိးေလာက္သာ ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလမွာ တ႐ုတ္အစုိးရရဲ႕ CITIC နဲ႔ သူ႕ရဲ႕ လက္ခြဲေတြက စီမံကိန္း ပုိင္ဆုိင္မႈကုိ ၈၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကေန ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ၿပီး၊ တ႐ုတ္အေပၚ အလြန္အမင္း မွီခုိအားထားရမွာကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက စုိးရိမ္လာတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္ BRI ရဲ႕ အရိပ္ဆုိးႀကီးက ျမန္မာႏုိင္ငံေနာက္ကုိ လုိက္ေနတုန္းပါ။ ေက်ာက္ျဖဴမွာ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႀကီးတစ္ခု အေကာင္အထည္ေပၚလာဖုိ႔ရွိၿပီး၊ အဲဒီကေန အျမန္ရထားလမ္းတစ္ခုဟာ ယူနန္ျပည္နယ္က ရီလီၿမိဳ႕အထိ ေပါက္ဖုိ႔လည္း ရွိပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္း ၂ ခုစလံုးမွာ တ႐ုတ္က ရွယ္ယာအမ်ားဆံုး ပါတာျဖစ္ပါတယ္။ စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေငြေရးေၾကးေရး အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြအတြက္ လက္ရွိမွ ညႇိႏႈိင္းဆဲျဖစ္ရင္ျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္သူကုိ ခ်မျပေသးတာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

    ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္း ေရြးေကာက္ပြဲအႏုိင္ရၿပီးကတည္းက ၂၀၂၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္အထိ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈေတြကုိ အရွိန္ျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရက ျပသခ်င္ေနတာ ထင္ရွားပါတယ္။

    ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ စီးပြားေရး ဦးေမာ့လာမယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကလူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေစာေစာပုိင္းမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာျပႆနာအေပၚ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေ၀ဖန္မႈ ျမင့္တက္လာတာေၾကာင့္ ဒီေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟာ ျဖစ္မလာခဲ့သလုိ၊ ျဖစ္လာဖုိ႔ အလားအလာလည္း အခုအခ်ိန္မွာ မရွိေသးပါဘူး။

    ျမစ္ဆံုေရကာတာစီမံကိန္း၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာ အျမန္ရထားလမ္း ကနဦးအစီအစဥ္ေတြ ပ်က္သြားတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရဟာ စစ္တပ္ဖက္ယိမ္းတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ USDP လႊမ္းမုိးတဲ့ အစုိးရျဖစ္ပါတယ္။ ႀကံ႕ခိုင္ေရးပါတီဟာ လာမယ့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ရဲ႕ အဓိက ၿပိဳင္ဘက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြလႊတ္ေပးမႈ၊ တင္းၾကပ္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္က ပုိမုိပြင့္လင္းတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအသုိက္အ၀န္းတစ္ခု ဖန္တီးေပးမႈေတြလုိ USDP ရဲ႕ ‘ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစီအစဥ္’ ဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရး တုိးတက္ေကာင္းမြန္ၿပီး တုိင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရး တ႐ုတ္အေပၚ မီွခုိေနရမႈကုိ ေလွ်ာ့ခ်ဖုိ႔ ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    NLD အစုိးရက တ႐ုတ္အေပၚ သိပ္ၿပီး ပ,စားေပးေနတယ္လုိ႔ ကုိယ့္မင္းကုိယ္ခ်င္းစစ္တပ္က ယူဆလာရင္ ဘယ္လုိေျခလွမ္းမ်ိဳး လွမ္းမလဲဆုိတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိလမ္းေၾကာင္းမ်ိဳးမေရာက္ေအာင္ တားဆီးဖုိ႔အတြက္ အဆုိျပဳထားတဲ့ စီးပြားေရးစႀကၤန္တစ္ေလွ်ာက္ စစ္တပ္အလံုးအရင္း ခ်ထားတာ အပါအ၀င္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏုိင္တဲ့အေနအထားေတြ စစ္တပ္မွာ အမ်ားအျပားရွိေနတာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ မဟာဗ်ဴဟာအရ အေနာက္ရဲ႕ပစ္ပယ္မႈကုိ ထပ္မံခံစားလာရတဲ့ အခုအခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ကေတာ့ ၂၅ ႏွစ္ၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ ေတာင္ဘက္တုိးထြက္ေရး ရည္မွန္းခ်က္အတြက္ ေရွ႕ဆက္တုိးမွာ ေသခ်ာေနပါတယ္။

    Ref: Asia Times

    (Asia Times တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ As West recoils, China surges south in Myanmar ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)