လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္က မြတ္စလင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရး အဓိကရုဏ္းဆီသို႔ ဦးတည္ေန

မတ္လ ၂၉ ၊ ၂၀၁၃

M-Media

• ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၆ လနီးပါး ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္ အဓိက႐ုဏ္းမ်ားက ႏုိင္ငံ၏ အဓိကၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားသုိ႔ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေရြးလ်ားလာ လ်က္ရွိကာ ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွ အထူးသျဖင့္ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ပိုမုိ သတိျပဳမိလာေလသည္။
• အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာမႈ၊ အဓိက႐ုဏ္းတုိင္းတြင္ စစ္တပ္၏ အကူအညီကုိ ရယူမူ အပါအ၀င္ ဆုိးရြားေသာ လံုၿခံဳေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အစုိးရမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ ေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရေလသည္။
• အဓိက႐ုဏ္မ်ားတြင္ ေသဆံုးမႈ၊ ဒဏ္ရာရရွိမႈ၊ ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ား ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားက ဦးသိန္းစိန္အစုိးရအား လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ ျဖစ္ေပၚေစၿပီး ၎တုိ႔၏ ထိလြယ္ရွလြယ္ေသာႀကိဳးပမ္းမူျဖစ္ေသာ  ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အာဏာရွင္စနစ္မွ လြတ္လပ္ေသာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ အျဖစ္သုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ အႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္လာခဲ့ရသည္။
• ဒီမုိကေရစီတြင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိမႈ လုိအပ္ပင္လုိအပ္ေသာ္ျငား ယခုအခ်ိန္တြင္ ထုိလြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိမႈက ျမန္မာႏုိင္ငံအား အႏၱရာယ္ သင့္ေနေစသည္။ အထူးသျဖင့္ အစြန္းေရာက္မ်ား၊ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရးေဆာင္ရြက္သူမ်ားက ထုိလြတ္လပ္စြာေျပာဆုိမႈမ်ား ခ်ယ္လွယ္ထားၿပီး ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ သတင္းစာပံုရိပ္ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားေလသည္။ ထုိအေျခအေနကုိ အစုိးရႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား အခ်ိန္မီ တံု႔ျပန္ဟန္႔တားမႈ မျပဳလွ်င္ ႏုိင္ငံမွာ အက်ဘက္ကုိ ဦးတည္ေစႏုိင္ၿပီး ခန္႔မွန္းရခက္သည့္ ႐ႈပ္ေထြးေပြလီေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး အက်ိဳးဆက္မ်ားမွာလည္း ဆုိးရြားေပလိမ့္မည္။
• ထုိကဲ့သုိ႔ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိမႈအားတလြဲသံုးမႈအတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အေျဖမွာ ပုိမုိ၍ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္ (အမွန္အတုိင္းေျပာ ဆုိခြင့္) ျဖစ္ေလသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အဆုိပါ ကိစၥမွာ အခ်ိဳ႕ေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ အာဏာရွင္အလြန္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အလုပ္ျဖစ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။
• အေရးအႀကီးဆံုးျပႆနာမွာ အစုိးရအဖြဲ႕၊ အတုိက္အခံအဖြဲ႔ႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက အစြန္းေရာက္မ်ားႏွင္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးရာတြင္ မေအာင္ျမင္မႈပင္ျဖစ္သည္။
• သမၼတဦးသိန္းစိန္မွာ သူ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေကၽြးေၾကာ္မႈေၾကာင့္ ခ်ီးက်ဴးျခင္းခံခဲ့ရေလသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ လူနည္းစုမ်ားအေပၚ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား၊ သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈမ်ားကုိ လူသိရွင္ၾကား ႐ႈတ္ခ်ရန္ သူက ျငင္းဆုိခဲ့သည္။
• ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာလည္း လူနည္းစုမ်ားအား ကာကြယ္ႏုိင္မည္ဟု သူမေမွ်ာ္လင့္သည့္ ဥပေဒသစ္ကုိ ျပဌာန္းရန္ တုိက္တြန္း႐ံုမွ်သာ ရွိခဲ့သည္။
• တစ္ခ်ိန္က အစြန္းေရာက္မ်ားကုိ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်၍ လူမဆန္စြာ ႏွိပ္စက္၊ ညႇင္းပန္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ စစ္တပ္မွာလည္း ယခုအခါ ထုိလုပ္ရပ္မ်ားကုိ လံုး၀ စြန္းလႊတ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေလသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ စစ္တပ္မွာ ဥပေဒစုိးမုိးမႈကုိ ထိန္းသိမ္းရန္ သမၼတ၏ တုိက္႐ုိက္ အမိန္႔ေပးလာေသာ အခါ ၾကား၀င္ေဆာင္ရြက္ေပးၿပီး တရားဥေပဒကုိ အေကာင္ထည္ေဖာ္သည့္ အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ ေဆာက္ရြက္ျခင္း မရွိေတာ့ေခ်။
• ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ဆူပူအၾကမ္းဖက္သူမ်ား အစြန္းေရာက္ အုပ္စုမ်ားမွာ သတင္းေလာကကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္႐ံုသာမက လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္ကုိ အသံုးခ်၍ ၎တို႔ ေပးခ်င္ေသာသတင္းပံုစံကုုိ အတားအဆီးမရွိ ျဖန္႔ခ်ီလ်က္ရွိေလသည္။
• ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္ က်႐ံႈးမႈ၏ အဓိကက်ေသာအခ်က္မွာ ယခုလက္ရွိ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာႏွင့္ သတင္းေလာကကုိ လႊမ္းမုိးထားေသာ  အစြန္းေရာက္မ်ားအား ျပန္လည္ တံု႔ျပန္ရန္ မစြမ္းႏုိင္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
• ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ သတင္းေပးပုိ႔သူျဖစ္သည့္ James Hookway မွ ၿပီးခဲ့သည့္ အဂၤါေန႔က ေ၀ါစထရိ ဂ်ာနယ္သုိ႔ေပးပုိ႔ေသာ သတင္းတစ္ခုတြင္ မွ်တစြာ ေရးသားေဖာ္ျပထားေသာ သတင္းမ်ားကုိ ေက်ာ္လြန္၍  အျခားအယူ၀ါဒမ်ားကုိပုတ္ခတ္ကာ ျမန္မာ အင္တာနက္ ေလာကကုိ ျခယ္လွယ္ေနသည့္ ဗုဒၶဘာသာ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကဲ့သုိ႔ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အစပ်ိဳးေနသည့္ အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ပက္သက္၍ ပံုေဖၚေရးသားထားေလသည္။
• ၉၆၉ ကဲ့သုိ႔ အဖြဲ႕မ်ားက အလႊမ္းမုိးေနေနေသာ အင္တာနက္ ေပၚတြင္ အမွန္တရားလႊမ္းမိုးစြမ္းမရိွေပ။
• ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား၏ အမုန္းတရားမ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳးျခားေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းေရာဂါတုိ႔ကုိ အဆုိပါ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳသားေရးဝါဒီမ်ား၏ သတင္းမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းမရွိဘဲ ထုိေရာဂါမ်ားကုိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစရန္သာ မီးထုိးေပးလ်က္ရွိသည္။
• ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆက္သြယ္ေရး နည္းလမ္းမ်ားကို  တိတိက်က်ေကာက္ယူထားေသာ စစ္တမ္းမ်ားအရ အမုန္းတရား ျဖန္႔ေ၀ေနမႈမ်ားကုိ အမွန္တရားမ်ားျဖင့္ ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားအလြန္နည္းပါးသည္ဟု အံၾသစြာေတြ႕ရွိရသည္။
• သတင္းစာမ်ားႏွင့္ မဂၢဇင္းမ်ားမွာလည္း အားကုိးေလာက္စရာမရွိဘဲ၊ တီဗြီႏွင့္ ေရဒီယုိမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပသည့္ သတင္းမ်ားမွာလည္း ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရျခင္းမရွိေပ။
• သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာ(ICT) မွာလည္း ထုိနည္း လည္းေကာင္းပင္ျဖစ္ရာ မွ်တသည့္ သတင္း ဌာနမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အခြင့္အေရး မရရွိေပ။
• ႏုိင္ငံလူဦးေရ သန္း၆၀ တြင္၊ သံုးသန္းမွာ မိုဘုိင္းဖုန္းမ်ားကုိ အသံုးျပဳေနၾကသည္။ လူ ေလးသန္းမွာ အင္တာနက္အသံုးျပဳမႈ လံုး၀မရွိေခ်။ ႏုိင္ငံလူဦးေရ၏ ၁ ရာခုိင္းႏႈန္း မရွိတရွိ ပမာဏကပင္ အင္တာနက္သံုးစြဲမႈရွိေလသည္။ ႏုိင္ငံရွိ မုိဘုိင္းဖုန္းေအာ္ပေရတာ သံုးခုစလံုးကုိ အစိုးရမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားေလသည္။
• အက်ဥ္းခ်ံဳးေျပာရမည္ဆိုလွ်င္  အစြန္းေရာက္မ်ား၏ လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားမွာ အသံထြက္ႏိုင္ၾကျပိး  ၉၆၉ အဖြဲ႕၀င္ ဆရာေတာ္ ၀ီရသူကဲ့သုိ႔ အစြန္းေရာက္ ဘုန္းႀကီးမ်ားကုိ အင္တာနက္အပါအ၀င္ မီဒီယာမ်ား၊ လူမႈဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အစုိးရတုိ႔က ထိထိေရာက္ေရာက္ တံု႔ျပန္ျခင္းမရွိေသးေပ။
• ဤအေျခအေနမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိမႈအတြက္ အခ်ိဳးအေကြ႕ကာလပင္ျဖစ္သည္။ အစြန္းေရာက္ဘုန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ား၏  လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိမႈက အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားမည္လားဆုိသည္ကုိ ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ အစုိးရအဖြဲ႕က ဆံုးျဖတ္ရေပမည္။
• အစုိးရထိပ္တန္းအရာရွိမ်ားက ထုိအမုန္းတရားျဖန္႔ေ၀ေနမႈမ်ားကုိ ထုတ္ေဖာ္လုိက္လွ်င္၊ ထိေရာက္ေသာ အင္တာနက္အေျချပဳ မီဒီယာမွ လူထူအျမင္ကုိ ေျပာင္းလဲေပးႏုိင္လွ်င္၊ အစုိးရမွ ထုိအမုန္းတရားျဖန္႔ခ်ီမႈကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ စစ္တပ္မွ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ နည္းလမ္းေဟာင္းကုိ ျပန္လည္ အသံုးျပဳေကာင္း ျပဳေပလိမ့္မည္။ ထုိနည္းလမ္းေဟာင္းကုိ အသံုးခ်မႈသည္ ေရႊမႈံႀကဲဒီမုိကရက္တစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကုိ ထိခုိက္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း လူနည္းစုမ်ား အထူးသျဖင့္ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚသုိ႔ ပစ္မွတ္ထားတုိက္ခုိက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔သြားေပလိမ့္မည္။ ထုိအခ်င္းအရာမွာ မိမိကုိယ္ပုိင္ ပံုစံျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္သူ တစ္ဦးအတြက္ ခက္ခဲသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ိဳးျဖစ္ေလသည္။ သုိ႔ရာတြင္ လူမ်ိဳးေရးအဓိက႐ုဏ္မ်ား မဆုိးရြာမီ ဦးသိန္းစိန္မွာ ခက္ခဲေသာ ေရြးခ်ယ္မႈတစ္ခုကုိ မၾကာမီ ရင္ဆုိင္ရေပလိမ့္မည္။

BangkokPost မွ Free speech runs riot as anti-Muslim radicals fill vacuum   ေဆာင္းပါးကုိ M-Media မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။