Crisis in Myanmar Over Buddhist-Muslim Clash (ဘာသာျပန္)

ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူေတြနဲ႔ မြတ္စလင္မ္တို႔အၾကား ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ဒီလအတြင္းမွာတင္ လူေပါင္းအနညး္ဆံုး ၁၇ ဦးေလာက္ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တနဂၤေႏြေန႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းမွာတည္ရွိတဲ့ (ရခုိင္) ျပည္နယ္ကို အစိုးရက အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကျငာလိုက္ပါတယ္။(ဦး)သိန္းစိန္ေခါငး္ေဆာင္တဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔ကိုေတာ့ ဒီဆူပူေသာင္းက်န္းမွဳေတြက အက်ပ္အတည္းတစ္ခုဆီ တြန္းပို႔လိုက္ပါတယ္။ ဒီအစိုးရအဖြဲ႔ကေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေၾကာင့္ အထီးတည္းျဖစ္က်န္ရစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ပြင့္လင္းလာေစၿပီး ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္ရွိဖို႔ ၾကိဳးစားေနပါတယ္။

ေသာၾကာနဲ့ စေနနွစ္ရက္အတြင္းမွာတင္ ရခိုင္ျပည္နယ္က အျဖစ္အပ်က္ေတြေၾကာင့္ အိမ္ေျခ ၅၀၀ မီးေလာင္ပ်က္ဆီးခဲ့ရၿပီး လူအမ်ားအျပားလည္း ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ပါတယ္။ ရဲမ်ားနဲ႔ စစ္သားမ်ားကေတာ့ ရခိုင္ရြာမ်ားမွာ ျပန္လည္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းလာဖို႔ ၾကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ေအပီသတင္းဌာနကေတာ့ တနဂၤေႏြေန႔မွာ လူေလးဦးဒဏ္ရာရရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။

တနဂၤေႏြေန႔ ညမွာေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း သိန္းစိန္က ရုပ္ျမင္သံၾကားကေန အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို အေရးေပၚ ဥပေဒက လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ဘယ္လိုအက်ိဳးသက္ေရာက္မလဲဆိုတာ မရွင္းမလင္းနဲ႔ ဒြိဟအေနအထားျဖစ္ေနဆဲပါ။ ႏိုင္ငံက ဒီမိုကေရစီလမး္ေၾကာင္းေပၚသြားေနေပမယ့္လဲ စစ္ဘက္နဲ႔ ရဲမ်ားကေတာ့ သတိျပဳေလာက္ဖြယ္ ပါ၀ါကို ဘားမားသို႔မဟုတ္ ျမန္မာလို႔လည္းသိၾကတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ သံုးစြဲခဲ့ၾကျပီးျဖစ္ပါတယ္။

ဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ သူ႔ရဲ႕သမၼတသက္တမ္းမွာ ဗမာလူမ်ားစုနဲ႔ အေရာင္အေသြးစံုလင္လွတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးျခားမ်ားအၾကား အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးကို ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္လာေနခဲ့တာပါ။

ဒါေပမယ့္လည္း ဘဂၤါလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္က ျပႆနာမ်ားက ဒီအမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ၾကိဳးပမ္းခ်က္စည္းျပင္ပ ကို သက္ေရာက္သြားခဲ့ပါၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အစိုးရက ႏိုင္ငံသားမ်ားအျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ္လူမ်ိဳးျခားအုပ္စုက ဒီျပႆနာေတြမွာ ပါ၀င္ေနလို႔ပါပဲ။

ရိုဟင္ဂ်ာအေရးမွာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအေနအထားရွိၿပီး ကြ်မ္းက်င္လွတဲ့ ခရစ္လီ၀ါကေတာ့ ဒီဧရိယာအ၀န္းအ၀ိုင္းမွာ ျပႆနာၾကီးထြားလာဖို႔ တာဆူေနတာ လေပါင္းမ်ားစြာရွိေနပါၿပီလို႔ ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ အေရအတြက္ ၈ သိန္းေလာက္ရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ အေျဖတစ္စံုတစ္ရာ ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးပါ။ သူတို႔ေတြဟာ ထိတ္လန့္ဖြယ္အေနအထားနဲ႔ ေနထိုင္ေနရတာျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာေန ေနၾကရသလိုပါပဲ။ အာရွမွာေတာ့ ေနစရာမရွိတဲ့ အုပ္စုအၾကီးဆံုးေတြထဲက တစ္အုပ္စုလည္း ျဖစ္ေနတာေပါ့။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ေၾကာက္ရြ႔ံစိုးရိမ္မွဳေတြရွိေနတာနဲ႔နည္းတူ ဘာသာေရးျပႆနာေတြကို အဲဒီစိုးရိမ္ေၾကာက္ရြံံ႔မွဳေတြက ပိုမိုၾကီးထြားျပန့္ကားလာေစပါတယ္။ မၾကာေသးမီရက္မ်ားကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဘက္ကေရာ၊ မြတ္စလင္မ္မ်ားဘက္ကပါ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အခ်က္အျခာျမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္မွာ ေသးငယ္လွတဲ့ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

တစ္ဘက္မွာေတာ့ ပုဂၢလခံစားခ်က္ေတြက အေတာ္ကေလးျမင့္တက္ေနခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အပတ္စဥ္သတင္းစာထုတ္ေ၀တဲ့ ဦးေဆာင္မီဒီယာျဖစ္တဲ့ အလဲဗင္းမီဒီယာအုပ္စုကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕၀က္ဘ္ဆိုဒ္မွာ မြတ္စလင္မ္မ်ားနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ မုန္းတီးခက္ထန္လွတဲ့ စာဖတ္သူမ်ားထံက မွတ္ခ်က္ေတြကို တသီတသန္းၾကီး ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

စာဖတ္သူေတြထဲက တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ေမာင္ဖိုးဆိုသူက – “အၾကမ္းဖက္သမားဟာ အၾကမ္းဖက္သမားပဲ၊ သူတို႔ကို သတ္ျပစ္” လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။

အရင္က နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဦးကိုကိုၾကီးက ဘာသာေရးပဋိပကၡကို ဦးတည္ေစမယ့္ ရန္ေဆာင္မွဳမ်ား ေျပလည္ေစဖို႔ ၾကိဳးပမ္းရာမွာ ဦးေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ သူက ဒီလို စိတ္အားျပင္းျပမွဳကို အေျခခံတဲ့ တုန္႔ျပန္မွဳမ်ားေၾကာင့္ ပဋိပကၡျဖစ္မွာ  စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။ “ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ အေျမာ္အျမင္ရွိတဲ့ အေျဖကို ရွာေဖြရမယ္” လို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

မြတ္စလင္မ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကေတာ့ တည္ၿငိမ္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနဖုိ႔ လွဳံေဆာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ စေနေန႔မွာေတာ့ ႏိုဘယ္ဆုရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အန္အဲလ္ဒီပါတီက ေၾကျငာခ်က္တစ္ခု ထုတ္ျပန္ကာ အစိုးရအား ပကတိတည္ၿငိမ္ေရးျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာရဲ႕ လူဦးေရ ၉၀ရာခုိင္ႏွဳန္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ၿပီး ၄ ရာခိုင္ႏွဳန္းခန္႔က မြတ္စလင္မ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။

အခုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ျပႆနာအအက္အကြဲေတြကို ယံုၾကည္မွဳရွိရွိ ကိုင္တြယ္ဖို႔ျဖစ္လာပါၿပီ။

အစိုးရနဲ႔ အျခားတိုင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားအၾကား ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရးကိစၥေတြကို ဦးေဆာင္ေပးေနတဲ့ ရန္ကုန္က သုေတသနအဖြဲ႔တစ္ခုရဲ႕ေခါငး္ေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ဦးတင္ေမာင္သန္းကေတာ့ “ဒီကိစၥ ပ်ံံ့နွံံ႔သြားလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ရပါဘူး။ ျမန္မာျပည္က မြတ္စလင္မ္မ်ားမွာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာလူမ်ားစုမ်ားနဲ႔ အတူတကြေနထိုင္လာခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳ အမ်ားၾကီးရွိေနပါၿပီ” လို႔ ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။

လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ေတာက္မွဳေတြေၾကာင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ရက္သတၱပတ္ေတြက ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ အေနနဲ႔ ျမိဳ႕ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မွဳေတြကို ရင္ဆိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ ရန္ကုန္က စက္ရံုမ်ားမွလည္း ဆႏၵျပမွဳေတြ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရက ဒီလိုဆႏၵျပမွဳေတြကို လက္ခံထားတယ္ဆိုတာက ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ႏွင္ထုတ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အင္အားျဖည္႔တင္းသလိုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဆႏၵျပသူမ်ားရဲ႕ ရွည္လ်ားမ်ာျပားတဲ့ စိန္ေခၚမွဳေတြ၊ ေတာင္းဆုိမွဳေတြ အေျပာငး္အလဲမ်ားလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ၾကိဳးစားေနတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့လက ဗုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို မုဒိန္းက်င့္သတ္ျဖတ္မွဳကေန ရခိုင္ျပႆနာ အစျပဳခဲ့တာပါလို႔ လီ၀ါက ေျပာပါတယ္။ ဒီကေန ကလဲ့စားေခ်မွဳေတြ ဆက္တိုက္ျဖစ္လာခဲ့တာပါ။ ဇြန္ ၃ရက္ေန႔ကေတာ့ မြတ္စလင္မ္ ၁၀ ဦးကို ဘတ္စ္ကားေပၚကေန ဆြဲခ်ၿပီး သတ္ျဖတ္ျပစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေသာၾကာေန႔မွာ မြတ္စလင္မ္လူအုပ္စုၾကီးက ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားေနထိုင္တ့ဲရြာေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တာေၾကာင့္ လူ ၇ဦး ေသဆံုးခဲ့တယ္လို႔  ျမန္မာမီဒီယာေတြက ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။

ဒီရက္သတၱပတ္အတြင္းထြက္ေပၚလာတဲ့ ပံုေတြမွာေတာ့ ဒီလိုတိုက္ခိုက္မွဳဒဏ္ခံခဲ့ရတဲ့ ရြာမ်ားက ရြာသားေတြဟာ ၀ါးခြ်န္ေတြနဲ႔ ဓားရွည္ေတြကို ကိုင္ထားတာ ျမင္ေတြ႔ရပါတယ္။

ဒီလို ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဆင္းရဲလွတဲ့ နို္င္ငံမွာေတာ့ အမ်ားစုက ေရွးမ်ိဳးဆက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကတည္း ေနထိုင္လာၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြမွာေတာ့ ထိခုိက္လြယ္လြန္းတ့ဲ လူနည္းစုျပစ္မွတ္ျဖစ္ေနေတာ့တာပါပဲ။ ကုလသမဂၢရဲ႕ ၀န္းထမ္းတစ္ဦးကေတာ့ chronic crisis (ျဖစ္ေနက် ဆိုး၀ါးမွဳ အလွည့္အေျပာင္း) လို႔ သမုတ္သြားခဲ့ပါတယ္။

သူတို႔(ရိုဟင္ဂ်ာ)ေတြဟာ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ခြင့္မရွိၾကပါ။ တခါတရံမွာ စားေရရိကၡာလံုေလာက္မွဳမရွိသလုိ ဘဂၤါလားေဒ့ရွ္နဲ႔ နယ္နိမိတ္ထိေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အျပင္ဘက္ ခရီးသြားခြင့္ကိုလည္း ပညာသားပါပါ ထိန္းခ်ဳပ္ခံထားရပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္မ်ားကေတာ့ ေထာင္ေပါငး္မ်ားစြာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားက ေလွေတြနဲ႔ ႏို္င္ငံကို စြန္႔ခြာထြက္သြားခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ ထြက္သြားၾကရျခင္းကေတာ့ မေလးရွားဒါမွမဟုတ္ အျခားအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြဖုိ႔ပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္မွာလည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ရာေထာင္ခ်ီရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီရိုဟင္ဂ်ာကိစၥက ျမန္မာျပည္က အေျပာင္းအလဲအလိုလားဆံုးေသာ အဖြဲ႔မ်ားကိုေတာင္ ျပင္းထန္လွတဲ့ အမ်ိဳးသားေရး တုန့္ျပန္မွဳေတြ ျပဳလုပ္ေအာင္ ဆြေပးခဲ့ပါတယ္။ အရင္က စစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္မွဳေၾကာင့္ ၁၈ နွစ္ေလာက္ ေထာင္က်ေနခဲ့ရတဲ့ ဦးကိုကိုၾကီးက ရုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ တုိင္းျပည္က လက္ခံထားတဲ့ ႏိုင္ငံသားမ်ား မဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ နို္င္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက သူတို႔ရဲ႕ႏိုင္ငံမဲ့အေျခအေနအတြက္ နည္းလမ္းကို ရွာေဖြရမယ္လို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

“ဒါဟာ အမ်ိဳးသားေရး အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ဆိုင္မွဳအတြက္ အေမးပုစာၦပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္လိုသူေတြဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဘာသာစကားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ေလ့လာရမယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမွဳကို ေလ့လာရမယ္” လို႔ သူက ေျပာသြားပါတယ္။

ဇြန္ ၂၀၀၈ က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကုလစစ္တမ္းအရေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာတစ္၀က္ေလာက္က စာမတတ္ပါ။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဘယ္ဥပေဒကျပဌာန္းသလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာ တိက်တဲ့ဖြင့္ဆိုခ်က္ မရွိပါ။ ႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ရခုိင္ျပည္နယ္မွာေနထိုင္တဲ့ မြတ္စလင္မ္တိုင္း သူတို႔ရ႕ဲဘိုးဘြားဘီဘင္က မည္သူမ်ားပင္ျဖစ္ေနပါေစ ရိုဟင္ဂ်ာစာရင္း၀င္သြားတာပါပဲ။ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားကေတာ့ သူတို႔ကို ဘဂၤါလီမ်ားလို႔လည္း မၾကာခဏ ေခၚေ၀ၚၾကပါေသးတယ္။