Cox’s Bazar ၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေရာက္ရွိလာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡတခ်ိဳ႕
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာခ႐ုိင္ထဲမွာ စစ္တပ္က နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရး ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ေနခ်ိန္မွာပဲ၊ နတ္ျမစ္တဖက္ကမ္းမွာ႐ွိတဲ့ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံဖက္ကိုထြက္ေျပးေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္ ၅၀၀ ေလာက္႐ွိတယ္လို႔ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးအဖဲြ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကို ေရာက္လာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡတခ်ဳိ႕ကို Cox’s Bazar ၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနရာခ်ထားေပးေနသလို တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ကို ျပန္ပို႔ေနတဲ့အေၾကာင္း Reuters ႐ုပ္သံသတင္းကို အေျခခံၿပီး မစုျမတ္မြန္က တင္ျပပါမယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံၾကားက နတ္ျမစ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး Cox’s Bazar ၿမိဳ႕ကို ႏိုဝင္ဘာ ၂၁ ရက္ တနလၤာေန႔က ေရာက္လာၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို Kutupalong ဒုကၡသည္စခန္းေတြဆီကို ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕အာဏာပိုင္ေတြက ပို႔ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ရာနဲ႔ခ်ီေရာက္လာၾကသူေတြထဲက ၆၄ ေယာက္ကို Bangladesh နယ္ျခားေစာင့္တပ္က ထိန္းသိမ္းခဲ့ၿပီး ေန႔တြင္းခ်င္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ကုိ ျပန္ပို႔ခဲ့တယ္လို႔ Reuters သတင္းကေျပာပါတယ္။ ကုလသမဂၢရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာေ႐ႊ႕ေျပာင္းသူမ်ားအေရးေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ IOM အဖဲြ႔က အမည္မေဖာ္လုိသူတေယာက္ရဲ႕ အေျပာအရ တနလၤာေန႔တေန႔ထဲ ျမန္မာဖက္ကေရာက္လာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၅၀၀ ေက်ာ္႐ွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ခုလိုေရာက္လာသူေတြအေရးကို ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕တာဝန္႐ွိသူေတြနဲ႔ ညႈိႈႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္ေပးေနတယ္လို႔ IOM ရဲ႕ ဒုကၡသည္ေရးရာ အစီအစဥ္တာဝန္ခံ Saikat Biswas ကေျပာပါတယ္။
“ လက္႐ွိအေျခအေနကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးတာဝန္ယူတဲ့အဖဲြ႔ေတြ၊ ေဒသခံအစိုးရအဖဲြ႔ေတြနဲ႔လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ညႈိႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္ေနပါတယ္။ သူတုိ႔ဖက္က ဘယ္လုိကိုင္တြယ္ေျဖ႐ွင္းမလဲဆိုတာကို ေစာင့္ေနရင္း အေျခအေနကို ေလ့လာေနပါတယ္။”
ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ထဲက လံုၿခံဳေရးစခန္းေတြကို လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ဝင္ေရာက္တုိက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြ ေသဆံုးခဲ့သလို လက္နက္ေတြကိုလည္း တုိက္ခိုက္သူေတြက ယူသြားခဲ့ၿပီးေနာက္မွာ စစ္တပ္က နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရးလုပ္ၿပီး လက္နက္ေတြကို ျပန္လည္႐ွာေဖြေနပါတယ္။ နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရးလုပ္စဥ္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ႐ွိတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္ေတြေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္အစိုးအရအျပင္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြက ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ စံုစမ္းေပးဖုိ႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။ အစိုးရဖက္ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ မ႐ွိဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့သလုိ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔တခ်ဳိ႕ရဲ႕ေျပာၾကားမႈေတြမွာ အခ်က္အလက္ေတြမွားေနတယ္လို႔ ျပန္လည္တံု႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဆီကအခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီး ထြက္ေျပးသူေတြမ႐ွိပါဘူးလုိ႔ အစိုးရဖက္က ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပါတ္ထဲမွာပဲ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ စစ္တပ္က ကၽြန္မေယာကၤ်ားကို သတ္ပစ္တယ္။ ကၽြန္မတို႔အိမ္ကိုလည္း မီး႐ႈိ႕ၾကတယ္။ ကၽြန္မတို႔ကို ဘယ္သူမွလည္း ကူညီမယ့္သူမ႐ွိလို႔ ကၽြန္မတုိ႔ဒီကို ထြက္ေျပးလာၾကတာပါ။”
“သူတုိ႔ႏွိပ္စက္တာကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မခံႏိုင္ေတာ့လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ညဖက္မွာ ေလွနဲ႔ ျမစ္ကိုျဖတ္ၿပီး ထြက္ေျပးလာၾကတာပါ။ ၄ နာရီေလာက္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ကိုေရာက္ပါတယ္။”
ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကိုေရာက္လာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီး Marium Khatoon နဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသား မိုဟာမက္ Hasim တုိ႔ေျပာခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းတပါတ္က တုိက္ခိုက္မႈေတြတုိးလာတဲ့အတြက္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကို ထြက္ေျပးၾကသူ ရာနဲ႔ခ်ီ႐ွိတယ္လို႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြက သူတို႔ရဲ႕ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကတယ္လို႔ Reuters သတင္းထဲမွာေရးထားပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြ႔ဲ တပ္ရင္းမႉး Mohammad Abuzar Al Zahid ကလည္း ျမန္မာဖက္ကေန သူတုိ႔ႏိုင္ငံထဲဝင္ဖုိ႔ႀကိဳးစားေနၾကသူေတြ႐ွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အေျခအေနဆိုးတာ ေသခ်ာတာေပါ့ဗ်ာ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္မွာ တခုခုျဖစ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကို ဝင္ဖုိ႔ႀကိဳးစားၾကတာေပါ့။ နယ္စပ္ေဒသလံုၿခံဳေရးကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အထူးသတိထားတဲ့အတြက္ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ဖုိ႔ႀကိဳးစားမႈမွန္သမွ်ကို တားဆီးႏိုင္ဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဖက္ကေတာ့ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ၂ ႏိုင္ငံနယ္စပ္ၾကားမွာ နတ္ျမစ္ပဲျခားေနေတာ့ သူတုိ႔က ေလွေတြနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကို ဝင္ႏိုင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၾကတာပါ။”
ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕အစိုးရအေနနဲ႔ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ နယ္စပ္ကို ဖြင့္ေပးထားဖုိ႔ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားမဟာမင္းႀကီး႐ံုးက အခုရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးစိုးရိမ္တဲ့ ရခိုင္ေဒသခံတခ်ဳိ႕လည္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ေပၚေတြဆီ ထြက္ေျပးတိမ္းေ႐ွာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ေမာင္ေတာခ႐ိုင္မွာ လက္ေတြ႔ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနမွန္ကိုသိႏိုင္ဖုိ႔ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေပးေနတဲ့ အဖဲြ႔ေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ျပဳဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈေတြလည္း ပိုၿပီးထြက္ေပၚေနပါတယ္။ ေအာက္တုိဘာလ ၉ ရက္ေန႔ကစလုိ႔ အခုအထိ အုိးအိမ္ တေထာင္ေက်ာ္ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္း HRW က ၿဂိဳဟ္တုဓာတ္ပုံေတြကုိ ကုိးကားၿပီး November လ ၂၀ ရက္ေန႔က သတင္းထပ္မံ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ထဲမွာ လံုၿခံဳေရးဟာ စိုးရိမ္စရာရတဲ့ အေျခအေနမို႔ စစ္ဆင္ေရးနယ္ေျမအျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး လံုၿခံဳေရး အထူးတင္းၾကပ္ထားတယ္လုိ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ေလ့လာခ့ဲတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အႀကံေပးေကာ္မ႐ွင္ အဖဲြ႔ဝင္ေတြကေျပာပါတယ္။
ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္အပါအဝင္ သံတမန္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ႏိုဝင္ဘာလဆန္းက အစိုးရရဲ႕စီစဥ္ေပးမႈနဲ႔ စစ္ေတြနဲ႔ ေမာင္ေတာင္ၿမိဳ႕ေတာင္ဖက္ကို သြားေရာက္ေလ့လာ ႏိ္ုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္တပ္ရဲ႕နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရးလုပ္ေနစဥ္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြရဲ႕ တုိက္ခိုက္မႈေတြလည္း႐ွိေနတာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခံရမႈေတြနဲ႔ပါတ္သက္လို႔ အျဖစ္မွန္ေပၚႏိုင္ဖုိ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲ႔ြ ဖဲြ႔စည္းသြားဖုိ႔႐ွိတယ္လို႔ အစိုးရကဖက္က သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
VOA မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
