News @ M-Media

Author: Ko Lay

  • ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ ပုိမိုထိန္းသိမ္းရန္ တ႐ုတ္ကုိ အေမရိကန္ ဖိအားေပး

    ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ ပုိမိုထိန္းသိမ္းရန္ တ႐ုတ္ကုိ အေမရိကန္ ဖိအားေပး

    ဇြန္ ၂၂၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ေျမာက္ကုိရီးယား၏ ႏ်ဴကလီးယားႏွင့္ ဒံုးက်ည္အစီအစဥ္ကုိ ႀကိဳးကုိင္ႏုိင္ေရး အကူအညီျဖစ္ေစရန္အတြက္ စီးပြားေရးႏွင့္ သံတမန္ေရးဖိအားမ်ား ပုိမုိေဆာင္ရြက္ေပးရန္ အေမရိကန္က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ ဖိအားေပးလုိက္သည္။

    ယမန္ေန႔က ၀ါရွင္တန္တြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔မွ သံတမန္မ်ား၊ ကာကြယ္ေရးအႀကီးအကဲမ်ား ေတြ႕ဆံုမႈတြင္ ယခုကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ပတ္သက္၍ တ႐ုတ္၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မွာ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဟု အဂၤါေန႔တြင္ ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။

    “ေဒသတြင္းမွာ တင္းမာမႈေတြ ထပ္ၿပီး ျမင့္တက္မလာေစခ်င္ဘူးဆုိရင္ ေျမာက္ကုိရီးယားအစုိးရအေပၚ စီးပြားေရးနဲ႔ သံတမန္ေရးအရ ဖိအားေတြပုိေပးဖုိ႔ သံတမန္ေရးဆုိင္ရာတာ၀န္ တ႐ုတ္မွာရွိတယ္ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ထပ္ၿပီး ေျပာလုိပါတယ္” ဟု အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ရက္စ္ တီလာဆန္က ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဂ်င္မ္ မာတစ္ႏွင့္ ပူးတြဲျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    မာတစ္ကမူ ေျမာက္ကုိရီးယား၏ရန္မွ မိမိတုိ႔ႏွင့္ မိမိတုိ႔၏ မဟာမိတ္မ်ားကုိ ကာကြယ္ေရး လိုအပ္ေသာ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ ဆက္လက္ ျပဳလုပ္သြားရန္ သႏၶိဌာန္ခ်ထားသည္ဟုလည္း ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။

    ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႀကိဳတင္လက္ဦးမႈ ရယူတုိက္ခုိက္ရန္ အေမရိကန္၏ ကာလာရွည္ ရပ္တည္ခ်က္မွာ လက္ရွိတြင္ အႏၱရာယ္မ်ားေနၿပီး ထရမ့္၏ အႀကံေပးမ်ားက စီးပြားေရးႏွင့္ သံတမန္ေရးဆုိင္ရာ ဖိအားမ်ားကုိသာ အာ႐ံုစုိက္ေနသည္။

    တီလာဆန္က သမၼတထရမ့္မွာ အခုႏွစ္အတြင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ရန္ရွိေနၿပီး၊ မာတစ္ကမူ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စစ္ဖက္ဆက္ဆံေရးကုိ ခ်ဲ႕ထြင္ရန္ သေဘာတူထားသည္ဟုလည္း ဆုိသည္။

    Ref: Aljazeera

  • အင္ဒုိနီးရွားရွိ ဘာလီအပန္းေျဖကၽြန္းတြင္ ေခြးသားမ်ားကုိ ၾကက္သားဟု လိမ္ေရာင္းေန

    အင္ဒုိနီးရွားရွိ ဘာလီအပန္းေျဖကၽြန္းတြင္ ေခြးသားမ်ားကုိ ၾကက္သားဟု လိမ္ေရာင္းေန

    ဇြန္ ၂၂၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္အပန္းေျဖၿမိဳ႕ ဘာလီမွာ ေခြးသားေတြကုိ ၾကက္သားအျဖစ္ ေရာင္းခ်တာမ်ိဳးရွိေနၿပီး အဲဒီကုိ သြားေရာက္လည္ပတ္တဲ့သူေတြကလည္း မသိဘဲ စားလုိက္တာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္လာပါတယ္။

    တိရစၦာန္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Animals Australia က ဘာလီကၽြန္းက စားေသာက္ဆုိင္ ၇၀ ၀န္းက်င္ေလာက္နဲ႔ လမ္းေဘး အစားအေသာက္ ေရာင္းတဲ့ဆုိင္ေတြဟာ ေခြးေတြကုိ သတ္ၿပီး ၾကက္သားအျဖစ္ ေရာင္းေနၾကတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ေခြးေတြဟာ လစ္လ်ဴ႐ႈခံထားရၿပီး သစ္သီးျခင္းေတြ ဒါမွမဟုတ္ ဆန္အိတ္ေတြနဲ႔ ပိတ္ေလွာင္ခံထားရကာ ညဘက္ေရာက္ရင္ ေျခေထာက္ေတြကုိ ႀကိဳးခ်ည္၊ ပါးစပ္ကုိ တိပ္နဲ႔ပိတ္ အသတ္ခံေနရတယ္လုိ႔ ဒီအဖြဲ႕ရဲ႕ တရား၀င္ ၀ဘ္စာမ်က္ႏွာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    Animals Australia လႈပ္ရွားမႈ ဒါ႐ုိက္တာ လင္၀ႈိက္က ဘာလီမွာ ေခြးနဲ႔ တစ္ျခားတိရစၦာန္ေတြကုိ သတ္တာဟာ ဥေပဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေပမယ့္ ေခြးသားစားတာကုိေတာ့ ပိတ္ပင္ထားျခင္းမရွိေၾကာင္း၊ ခရီးသြားေတြဟာ ဆာေတး ၾကက္အမွတ္နဲ႔ စားသံုးေနၾကေၾကာင္း ABC သတင္းဌာကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒီအဖြဲ႕ဟာ ဘာလီရဲ႕ ေခြးကုန္ကူးမႈ လုပ္ငန္းအတြင္း ထုိးေဖာက္၀င္ေရာက္ၿပီး ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္စံုးစမ္းမႈ ရလဒ္ကုိ အေျခခံကာ ဒီလုိထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

    ေခြးသားလုပ္ငန္းမွာ ပါ၀င္သူေတြဟာ ေခြးေတြကုိ ခုိးတာ၊ အမဲလုိက္တာ၊ အဆိပ္ခတ္သတ္ျဖတ္တာေတြ လုပ္တယ္လုိ႔လည္း ဒီအဖြဲ႕က ေျပာပါတယ္။

    New South Wales Poisons Information Centre ရဲ႕ ဒါ႐ုိက္တာျဖစ္သူ ေဒါက္တာ အန္ဒ႐ူး ေဒၚဆန္က ေခြးသားစားသူေတြဟာ ေအာ့အန္တာ၊ ႂကြက္သားေတြနာက်င္တာနဲ႔ အသက္႐ႈရခက္ခဲတာ စတဲ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref : Alarabiya

  • မူဆုိးလ္ရွိ သမုိင္း၀င္ဗလီႀကီးကုိ IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့သည္ဟု အီရတ္ေျပာ

    မူဆုိးလ္ရွိ သမုိင္း၀င္ဗလီႀကီးကုိ IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့သည္ဟု အီရတ္ေျပာ

    ဇြန္ ၂၂၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ေဖာက္ခြဲခံရၿပီးေနာက္ ေတြ႕ရသည့္ အလ္-ႏူရီ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွ မင္နာရတ္ေမွ်ာ္စင္

    – အီရတ္ႏုိင္ငံ မူဆုိးလ္ၿမိဳ႕ရွိ သမုိင္း၀င္ နာမည္ႀကီး အလ္-ႏူရီ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွာ ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရၿပီး အီရတ္အစုိးရက IS မွ ေဖာက္ခြဲခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ကာ IS ကမူ အေမရိကန္ဦးေဆာင္သည့္ မဟာမိတ္အဖြဲ႕၏ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲခဲ့သည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပုိင္းအတြင္း အေမရိကန္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားသည့္ အီရတ္စစ္တပ္မွာ မူဆုိးလ္ရွိ IS က ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ က်န္ရွိေဒသမ်ားကုိ ျပန္ရရန္အတြက္ ထုိးစစ္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

    “ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ထဲအထိ ေဖာက္ၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ ပစ္မွတ္ေတြဆီ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တပ္ေတြက ၀င္ေရာက္ေနပါတယ္။ အလ္-ႏူရီဗလီနဲ႔ မီတာ ၅၀ အကြာေလာက္ေရာက္တဲ့အခါမွာ IS ဟာ အဲဒီဗလီကုိ ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့ၿပီး ေနာက္ထပ္ သမုိင္း၀င္ ရာဇ၀တ္မႈတစ္ခုကုိ က်ဴးလြန္လုိက္ပါတယ္” ဟု မူဆုိးလ္ထုိးစစ္ဆုိင္ရာ တပ္မွဴး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အဘ္ဒူလာမီ ယာရာလာက ယမန္ေန႔ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကျငာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    Amaq ၀ဘ္ဆုိက္တြင္ ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကျငာခ်က္၌ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ပ်က္ဆီးျခင္းမွာ အေမရိကန္၏ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု IS က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    IS ေခါင္းေဆာင္ အဘူဘာကာရ္ အလ္-ဘဂၢဒါဒီမွာ အဆုိပါ အလ္-ႏူရီ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္၏ တရားေဟာစင္ျမင့္မွေန၍ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လက ခလီဖာႏုိင္ငံ ထူေထာင္ေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့သည္။

    အီရတ္တြင္ IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕၏ ေနာက္ဆံုး ေျခကုပ္စခန္းျဖစ္ေသာ မူဆုိးလ္ၿမိဳ႕အား ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ ထုိးစစ္တြင္ ယမန္ေန႔က စစ္မ်က္ႏွာသစ္တစ္ခု ထပ္ဖြင့္ခဲ့သည္ဟု အီရတ္စစ္တပ္က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ဦးေဆာင္သည့္ မဟာမိတ္အဖြဲ႕က ေလေၾကာင္းႏွင့္ ကုန္းေၾကာင္းတုိ႔မွ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေနသည္။

    Ref: Aljazeera

  • ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘယ္အခ်ိန္မွ စစ္တပ္ကုိ ပုခံုးခ်င္း ယွဥ္ႏုိင္မွာလဲ

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘယ္အခ်ိန္မွ စစ္တပ္ကုိ ပုခံုးခ်င္း ယွဥ္ႏုိင္မွာလဲ

    ဇြန္ ၂၁၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြအတြင္း ႏုိင္ငံေရးအံုႂကြမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ ဒီမုိကေရစီအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏုိင္ငံျခားသတင္းဌာနတစ္ခုနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ စစ္တပ္က ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ ညံ့ဖ်င္းစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အနာဂတ္မွာ သူမေခါင္းေဆာင္ရမယ့္ ဘယ္လုိ အစုိးရမ်ိဳးမဆုိ “လြယ္ကူမွာ” မဟုတ္ဘဲ “ျပႆနာေပါင္းစံု” ေတြ႕ရလိမ့္မယ္လုိ႔ ေျဖၾကားခဲ့တဲ့စကားဟာ ေက်ာ္ၾကားပါတယ္။

    အဲဒီအခ်ိန္ၾကရင္ ျပည္သူေတြဟာ သူမကုိ ေ၀ဖန္ၾကမွာျဖစ္ၿပီး လူအမ်ားရဲ႕ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္း ခံရၿပီး ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးတဲ့ သူမရဲ႕အစုုိးရဟာ “ေတာ္ေတာ္ မတတ္မသာ အေျခအေနမ်ိဳး” နဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ရလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ေဟာကိန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။

    ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ နီးပါး ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုအခ်ိန္ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံ ဦးေသွ်ာင္အျဖစ္ အာဏာရယူၿပီး တစ္ႏွစ္ၾကာလာတဲ့ ေဒၚေအာန္းစုၾကည္ဟာ အရင္က သူေမွ်ာ္မွန္းထားတာထက္ ပုိၿပီး ျပႆနာေတြကုိ ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ စီးပြားေရးထုိးဆင္းေနမႈကေန ႏုိင္ငံေတာ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအထိ ဆုပ္လည္းဆူး၊ စားလည္း႐ူးမယ့္ ျပႆနာေတြအတြက္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပက လူသိရွင္ၾကား ေ၀ဖန္မႈေတြကုိလည္း ခံလာရပါတယ္။

    ႏုိဘယ္ဆုရွင္ သူမဟာ အခုအခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ က်ဥ္းထဲၾကပ္ထဲ ေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုကို ရင္ဆုိင္ေနရတယ္ဆုိတာ သံသယျဖစ္စရာ မလုိပါဘူး။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိယ္တိုင္ ဦးေဆာင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကုိ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ေနေပမယ့္ တုိင္းျပည္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးထက္ စစ္ပြဲေတြသာ ပုိမ်ားလာၿပီး ေဒသေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္းေတြမွာ အစုိးရစစ္တပ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြအၾကား လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁ သိန္းေက်ာ္ေလာက္ဟာ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး၊ ညစ္ေပေနတဲ့ ကုိယ္ထူကုိယ္ထ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ေနရပါတယ္။

    ရခုိင္ျပည္နယ္အေနာက္ပုိင္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြကုိ သတ္ျဖတ္တယ္၊ အဓမၼက်င့္တယ္ဆုိတ့ဲ အေထာက္အထားခုိင္မာတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြအပါအ၀င္ အစုိးရ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈေတြအတြက္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းရဲ႕ ေ၀ဖန္မႈကုိ ခံေနရပါတယ္။ ဒီလုိစြပ္စြဲခ်က္ေတြအတြက္ သူမရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းလႊဲေျပာဆုိမႈေတြေၾကာင့္လည္း သူမဟာ လူ႕အခြင့္အေရး ျမႇင့္တင္ေပးဖုိ႔ထက္ စစ္တပ္နဲ႔ ပံုမွန္ဆက္ဆံေရးရွိဖုိ႔ကိုသာ ပုိၿပီး အေလးထားလုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆုိတဲ့ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြကုိ ျမင့္တက္လာေစပါတယ္။

    သူမ အာဏာရယူၿပီးကတည္းက ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဟာ က်ဆင္းခဲ့ၿပီး၊ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးရင္ စီးပြားေရးေထာင္တက္လာမယ္လုိ႔ ေစာေစာပုိင္းက ေမွ်ာ္လင့္ထားေပမယ့္လည္း စီးပြားေရးက ခပ္လႈပ္လႈပ္ပါပဲ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစုိးရလက္ထက္မွာ ကန္႔သတ္မႈေတြကုိ ေျဖေလ်ာ့ေပးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း အခုအစုိးရလက္ထက္မွာေတာ့ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ စုိးရိမ္စရာျဖစ္ေနၿပီး စစ္တပ္ကုိ ေ၀ဖန္တဲ့မွတ္ခ်က္ေတြ၊ NLD ပါတီက အႀကီးတန္းအဖြဲ႕၀င္ေတြကို ေ၀ဖန္မႈေတြေၾကာင့္ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြဟာ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခံေနရပါတယ္။

    ဒီလုိ တစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာ ျပႆနာေတြ ႀကီးထြားလာေနတ့ဲအခ်ိန္ “စစ္တပ္ကုိ ပခံုးခ်င္းယွဥ္ဖုိ႔၊ ဒီမုိကေရစီနည္းက် အစီအမံေတြကုိ ပုိၿပီးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ အာဏာဘယ္ေလာက္ရွိေနလဲ” ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းက ေပၚထြက္လာပါတယ္။

    စစ္အာဏာရွင္ အေစာင့္အေရွာက္ေအာက္မွာ ေရးဆြဲၿပီး၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ မ႐ုိးမသားနဲ႔ ျပည္သူ႕ဆႏၵခံယူပြဲ လုပ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ပညာရွင္အမ်ားစုက ယူဆထားတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဟာ စစ္တပ္ကုိ လႊတ္ေတာ္မွာ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေပးၿပီး ႏုိင္ငံေရးမွာ “အဓိကေနရာ” ကေန ဖယ္မရေအာင္ လုပ္ထားတာအပါအ၀င္ အေျပာင္းလဲဆုိတာထက္ စစ္တပ္က ဆက္လက္အုပ္စုိးထားႏုိင္ေရးကုိသာ အာမခံထားတာပါ။ ေနာက္ၿပီး စစ္တပ္ဟာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ရဲ႕ အမိန္႔တစ္ခုတည္းကုိသာ နာခံဖုိ႔လည္း ျပဌာန္းထားပါတယ္။

    အေျခခံဥပေဒအရ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရး၊ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးေတြကုိ စစ္တပ္ကပဲ ခန္႔အပ္ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျပည္ထဲေရးဟာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို ကုိင္ထားသလုိ၊ ေက်းရြာအုပ္စုကေန ဗဟုိအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အထိ အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ တစ္ခုလံုကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ရပါတယ္။ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံအမတ္ေတြအတြက္ က်န္ရွိတာကေတာ့ ဟန္ျပ၀န္ႀကီးေနရာေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီ ေခါင္းေဆာင္ေနရာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

    “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈေတြကုိ တစ္ခါတစ္ရံမွာ အလြန္အကၽြံ ကာကြယ္ေပးေနတယ္။ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာရွိဖုိ႔ ေရရွည္ေမွ်ာ္တဲ့ ဗဟာဗ်ဴဟာရွိရမယ္ဆုိတာ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွ ျပန္မရႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးနဲ႔ သူမ အေၾကာခံေနရလား မသိဘူး” လုိ႔ ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရးကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ဘန္ေကာက္အေျခစုိက္ ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာဆန္းစစ္သူတစ္ေယာက္က ဆုိပါတယ္။

    ေနာက္ထပ္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ၂၀၂၀ မွာ က်င္းပမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီအခ်ိန္ဆုိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အသက္ ၇၅ ႏွစ္အရြယ္ျဖစ္ပါၿပီ။ NLD ပါတီကုိ ပဲ့ကုိင္ဖုိ႔အတြက္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း ေလာက္ေလာက္လားလား မရွိပါဘူး။ စစ္တပ္က ႀကိဳးကုိင္ထားၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ အရပ္သားတစ္ပိုင္းအစုိရနဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ အုပ္စုိးကာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မ႐ႈမလွ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီဟာ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည့္ျပည့္၀၀ ျပန္လာႏုိင္မယ့္ပံု မေပၚပါဘူး။

    “ဒါေပမယ့္ အနာဂတ္မွာ အာဏာကုိ ဆက္လက္ ဆုပ္ကုိင္ထားႏုိင္ေရး စစ္တပ္ရဲ႕စီမံကိန္းနဲ႔ လုိက္ဖက္မယ့္ အျခားေသာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခေတြလည္း ရွိေနပါေသးတယ္” လုိ႔ အဲဒီ ေလ့လာသူက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနန႔ဲ ဒီမုိကေရစီပုိဆန္တဲ့ စနစ္မ်ိဳး မေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေသးတဲ့အေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံရပ္ျခားက ျမန္မာျပည္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အားမလုိအားရ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။

    “ဆယ္စုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ ပထမဆံုးအျဖစ္ ကၽြန္မတုိ႔ျပည္သူေတြဟာ စစ္မွန္တဲ့ေျပာင္းလဲမႈကုိ ေဆာင္က်ဥ္းဖုိ႔ အခြင့္အေရးစစ္စစ္တစ္ခုကုိ ရရွိမွာပါ။ ဒီအခြင့္အေရးဟာ ကၽြန္မတုိ႔ လက္လႊတ္လုိ႔မရတဲ့ အခြင့္အေရးပါပဲ” ဆုိတဲ့ စကားအပါအ၀င္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ အားက်ဖြယ္ မိန္႔ခြန္းေတြရဲ႕ အႏွစ္သာရဟာ ေျပာင္းလဲသြားၿပီလုိ႔လည္း သူတုိ႔က ေျပာလာၾကပါတယ္။

    အဲဒီအခြင့္အလမ္းတံခါးေပါက္ႀကီးဟာ အလ်င္အျမန္ ပိတ္ေနတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အာဏာမွာ စစ္တပ္နဲ႔ ပုခံုးခ်င္းယွဥ္ဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ဟာ ဇန္န၀ါရီလက သံတမန္ေဟာင္း ဦးေသာင္းထြန္းကုိ အစုိးရ လံုၿခံဳေရးအႀကံေပးအျဖစ္ ခန္႔အပ္လုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ဒီခန္႔အပ္မႈကုိ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ အစုိးရလက္ထက္မွာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဦးရဲထြဋ္က ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

    ဇြန္န၀ါရီ ၂၁ ရက္ေန႔ထုတ္ စင္ကာပူ Today သတင္းစာက ေဆာင္းပါးမွာ ဦးရဲထြဋ္က ဦးေသာင္းထြန္းကုိ ခန္႔အပ္လိုက္ျခင္းဟာ “စြန္႔စားတဲ့ ေရႊ႕ကြက္တစ္ခု” ျဖစ္ၿပီး၊ ‘၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုနဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ အရပ္သားအစုိးရေတြဟာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကုိ အစုိးရရဲ႕ အဓိကအႀကံေပးအျဖစ္ထားၿပီး ျပည္တြင္းလံုၿခံဳေရးဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ အဓိကလုပ္ပုိင္ခြင့္ ျဖစ္ခဲ့တယ္’ လုိ႔ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

    စစ္အာဏာရွင္လက္ထက္မွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္၊ NLD အာဏာမရခင္မွာ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ဟာ အရပ္သားအစုိးရကုိ တစ္ကယ္ပဲ ဦးေဆာင္ခဲ့လားဆုိတာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေမးခြန္းထုတ္ၾကပါတယ္။ ဦးႏုဟာ ၁၉၄၈-၅၆၊ ၁၉၅၇-၅၈၊ ၁၉၆၀-၆၂ ေတြမွာ အရပ္သားစစ္စစ္အစုိးရေတြကုိ ဦးေဆာင္ခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီအစုိးရေတြဟာ စစ္တပ္ရဲ႕အမိန္႔ကုိ နာခံဖုိ႔ တာ၀န္မရွိပါဘူး။

    တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး ၁၉၄၇ ခုႏွစ္အေျခခံဥပေဒမွာ “ကုန္းတပ္၊ ေရတပ္၊ ေလတပ္ ဖြဲ႕စည္းထားရွိေသာ အခြင့္အေရးသည္ ပါလီမန္၌သာ တည္ရွိရမည္” “ပါလီမန္က ဖြဲ႕စည္းထားရွိေသာ ကုန္းတပ္၊ ေရတပ္၊ ေလတပ္မ်ားမွတစ္ပါး မည္သည့္ ကုန္းတပ္၊ ေရတပ္၊ ေလတပ္ကုိမွ်ေသာ္၎၊ မည္သည့္အစည္းအ႐ံုးကုိမွ်ေသာ္၎၊ စစ္တပ္သေဘာ အခ်ိဳ႕အ၀က္ပါ၀င္ေသာ မည္သည့္အစည္းအ႐ံုးကုိမွ်ေသာ္၎ မည္သည့္အေၾကာင္းကိစၥႏွင့္မွ် မဖြဲ႕မစည္း မထားရွိရ” လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ရက္ရက္စက္စက္ အာဏာသိမ္းၿပီး တုိင္းျပည္ရဲ႕ ပထမဆံုးနဲ႔ ဒီကေရစီအက်ဆံုး အေျခခံဥပေဒကုိ နိတၳိတံသြားတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေရာက္ေအာင္ စစ္တပ္က အင္အားစုလာတာကုိ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက အပ္ႏွင္းထားတဲ့ အာဏာကုိသံုးၿပီး မတားဆီးႏုိင္ခဲ့တာကာ ဦးႏုရဲ႕ အဓိကႏုိင္ငံေရးအမွားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမွားကပဲ ေနာက္ဆံုးမွာ သူ႕ကုိ က်ဆံုးေစခဲ့ကာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္တဲ့ စစ္အာရွင္စနစ္ဆီ ဦးတည္သြားခဲ့ပါတယ္။

    စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းမယ္ဆုိရင္ အရင္ကလုိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ပိတ္ဆုိ႔မႈ ျပန္လာမယ္ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈေတြေၾကာင့္ စစ္တပ္က အာဏာကုိ ဆက္ကုိင္ထားမယ္ဆုိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဦးႏုလုိပဲ နန္းခ်ခံရႏုိင္တယ္လုိ႔ ထင္တဲ့သူကေတာ့ နည္းနည္းေလာက္ပဲရွိပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ႀကံ႕ခုိင္ေရးပါတီ အာဏာရသြားတဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ေလွာင္ေျပာင္ၿပီး “အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ” (general election) အစား ‘ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ’ generals’ election) လုိ႔ ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကပါတယ္။

    NLD ကေတာ့ အတုအေယာင္ေရြးေကာက္ပြဲဆုိၿပီး သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ NLD က ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏုိင္ရၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အာဏာလႊဲေျပာင္း ရယူခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကလည္း ‘ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ’ ျဖစ္ေနလား ဒါမွမဟုတ္ အရင္ကထက္ပုိၿပီး ဒီမုိကေရစီေရႊ႕မႈန္ႀကဲတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနလားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေတြကေတာ့ ျမင့္တက္လာပါတယ္။

    အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကုိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အခုအခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စစ္တပ္လႊမ္းမုိးတဲ့ အာဏာတည္ေဆာက္ပံုကုိ ေျပာင္းလဲဖုိ႔ သိပ္ၿပီး စိတ္၀င္စားတာမ်ိဳး မေတြ႕ရေသးပါဘူး။ ျပည္သူလူထုက ေထာက္ခံမႈ၊ ႏုိင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳမႈေတြကုိ ရရွိေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တစ္ေယာက္ စစ္တပ္က ႏုိင္ငံေရးအာဏာ ကုိင္ထားမႈကုိ စိန္မေခၚႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ဘယ္သူက စိန္ေခၚႏုိင္မလဲဆုိၿပီး ျမန္မာျပည္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေတြးေတာလာၾကပါၿပီ။

    ၂၀၂၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္းမွာလည္း ဒီမုိကေရစီအနံ႔ေလာက္သာပါၿပီး စစ္တပ္က ခ်ယ္လွယ္တဲ့ ႏုိင္ငံအျဖစ္ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ဆက္ရွိေနမယ့္ အႏၱရာယ္၊ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ အေမအုိေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တစ္ေယာက္ ႏုိင္ငံေရးျမင္ကြင္းကေန တစ္ျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္ ဇာတ္သိမ္းရမယ့္ အႏၱရာယ္မ်ိဳးက ျမင့္တက္လုိ႔ လာေနပါၿပီ။

    Ref: Asia Times

    (Asia Times တြင္ ဘာေတးလ္ လင့္တနာ ေရးသားထားသည့္ When will Suu Kyi challenge the military? ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

  • လန္ဒန္တြင္ မြတ္စလင္မ်ားအား ကားျဖင့္၀င္တုိက္သူကုိ ယူေကက အၾကမ္းဖက္မႈျဖင့္ တရားစြဲ

    လန္ဒန္တြင္ မြတ္စလင္မ်ားအား ကားျဖင့္၀င္တုိက္သူကုိ ယူေကက အၾကမ္းဖက္မႈျဖင့္ တရားစြဲ

    ဇြန္ ၂၁၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – တနလၤာေန႔မနက္က ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွ ထြက္လာသူ မြတ္စလင္မ်ားအား ကားျဖင့္ ၀င္တုိက္ခဲ့သူကုိ အၾကမ္းဖက္မႈျဖင့္ တရားစြဲဆုိထားသည္ဟု ယူေကရဲတပ္ဖြဲ႕က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    လန္ဒန္ေျမာက္ပုိင္း ဖင္စ္ဘူရီပါ့ခ္ဗလီမွ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းၿပီး ထြက္လာေသာ မြတ္စလင္မ်ားကုိ အသက္ ၄၇ ႏွစ္အရြယ္ ဒါရန္ ေအာ့စ္ဘုန္းဆုိသူက ဗန္ကားျဖင့္ ၀င္တုိက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး လူအမ်ားအျပား ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။

    လန္ဒန္ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဗန္ကားေမာင္းသူကုိ ကနဦးတြင္ လူသတ္ရန္ ႀကိဳးစားမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးထားေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ လူသတ္မႈ၊ လူသတ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားအပါ၀င္ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ကုိ လႈံ႕ေဆာ္မႈ၊ ျပင္ဆင္မႈ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျဖင့္ တရားစြဲဆုိခဲ့သည္။

    “အခုအခ်ိန္အထိ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈအရေတာ့ သံသယရွိသူဟာ တစ္ေယာက္တည္းလုပ္တယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိတုိက္ခုိက္မႈကုိ ဦးတည္ေစတဲ့ အျဖစ္အပ်က္အားလံုးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေနပါတယ္” ဟု ရဲတပ္ဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကျငာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    ထုိ႔ျပင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရသူမ်ား အားလံုးမွာ ဖင္စ္ဘူရီပါ့ခ္ရွိ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိပတ္၀န္းက်င္ အထူးသျဖင့္ ရမ္ဇာန္ဥပုသ္လကုိ ျဖတ္သန္းၾကသူမ်ား ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းေရးအတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားကုိ ထပ္တုိးခ်သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref: Aljazeera