Author: Ko Lay

တ႐ုတ္ကုိယွဥ္မည့္ ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္မွ ကန္ႏႈတ္ထြက္

ဇန္န၀ါရီ ၂၄၊ ၂၀၁၇
M-Media

TPP မွ ႏႈတ္ထြက္ေၾကာင္း လက္မွတ္ထုိးၿပီးေနာက္ ေတြ႕ရသည့္ ေဒၚနယ္ထရမ့္

– ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၂ ႏုိင္ငံပါ၀င္ၿပီး ကမၻာ့စီးပြားေရး၏ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ရွိသည့္ ပစိဖိတ္ျဖတ္ေက်ာ္ မိတ္ဖတ္သေဘာတူညီခ်က္ (TPP) မွ ႏႈတ္ထြက္ေၾကာင္း ဥပေဒကဲ့သုိ႔ အာဏာတည္ေသာအမိန္႔ကုိ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က လက္မွတ္ေရးထုိးလုိက္သည္ဟု သိရသည္။

ယမန္ေန႔က လက္မွတ္ထုိးလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲကတိတစ္ခုကုိ ေဖာ္ေဆာင္လုိက္ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

“ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေျပာေနတာ ၾကာပါၿပီ” ဟု ထရမ့္က လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီးေနာက္ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အေမရိကန္အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ႀကီးက်ယ္သည့္ ေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆုိသည္။

ထုိ႔ျပင္ ထရမ့္မွာ စစ္တပ္မွလြဲ၍ အျခားေသာ အလုပ္အကုိင္မ်ားကုိ ဖက္ဒရယ္အစုိးရက ခန္႔အပ္မႈကုိ ရပ္တန္႔သည့္ အမိန္႔ကုိလည္း လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ကာ၊ ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္မ်ားတြင္ ကုိယ္၀န္ဖ်က္ခ်ေရး ေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ သို႔မဟုတ္ ထုိကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အသိပညာေပးေနေသာ အစုိးရမဟုတ္သည့္ အဖြဲ႕မ်ား ဖက္ဒရယ္အစုိးရထံမွ ရန္ပံုေငြ ရယူမႈကုိ ပိတ္ပင္သည့္ ညႊန္ၾကားခ်က္ကုိလည္း လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့သည္။

ၾသစေတးလ်၊ ဘ႐ူးႏုိင္း၊ ကနဒါ၊ ခ်ီလီ၊ ဂ်ပန္၊ မေလးရွား၊ မကၠဆီကုိ၊ နယူးဇီလန္၊ ပီ႐ူး၊ စင္ကာပူ၊ အေမရိကန္တုိ႔ ပါ၀င္သည့္ အဆုိပါ TPP ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ အုိဘားမားအစုိးရလက္ထက္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္က အတည္မျပဳရေသးေပ။

ထုိ႔ျပင္ တ႐ုတ္ကုိ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ရည္ရြယ္သည့္ အဆုိပါသေဘာတူညီခ်က္မွာ အသက္မ၀င္ေသးဘဲ အေမရိကန္၏ ႏႈတ္ထြက္မႈေၾကာင့္ အေကာင္အထည္ ေပၚလာမည့္ အေျခအေန မရွိေတာ့ေပ။

Ref : Aljazeera

January 24, 2017
ရာထူးစြန္႔သည့္ ဂမ္ဘီယာအာဏာရွင္ ႏုိင္ငံ့ဘ႑ာမ်ားကုိ ခုိးယူသြားခဲ့

ဇန္န၀ါရီ ၂၃၊ ၂၀၁၇
M-Media

– စေနေန႔က ရာထူမွ ဆင္းသြားခဲ့သည့္ ဂမ္ဘီယာအာဏာရွင္ ယဟ္ယာ ဂ်ာေမဟ္မွာ ၎၏ ေနာက္ဆံုးသီတင္းပတ္အတြင္း တုိင္းျပည္ဘ႑ာ အေျမာက္အမ်ားကုိ ခုိးယူခဲ့ၿပီး၊ ဇိမ္ခံကားမ်ားကုိလည္း ကုန္တင္ေလယာဥ္ျဖင့္ ထုတ္သြားခဲ့သည္ဟု သမၼတသစ္ အဒါမာဘာ႐ုိး၏ အႀကံေပးက ေျပာၾကားလုိက္သည္။

တုိင္းျပည္အား ၂၂ ႏွစ္တာ အုပ္စုိးခဲ့သည့္ ဂ်ာေမဟ္မွာ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဘာ႐ုိးအား ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ေသာ္လည္း ရာထူးမွ ဆင္းေပးရန္ ျငင္းဆုိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံမ်ားက စစ္ေရးျဖင့္ ၀င္စြက္မည္ဟု ရာဇသံေပးမွ ရာထူးစြန္႔ကာ ဂီနီႏုိင္ငံတြင္ ခုိလႈံခဲ့သည္။

ဂ်ာေမဟ္အား မည္သည့္ အာမခံခ်က္မ်ား ေပးခဲ့သည္ဆုိသည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အျငင္းပြားမႈမ်ား ရွိေနၿပီး သမၼတသစ္ဘာ႐ုိး၏ အႀကံေပး မုိင္ ဖက္တီးကမူ ဂ်ာေမဟ္မွာ ေဒၚလာ သန္းခ်ီ၍ ခုိးယူသြားခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ျပည္သူ႕ဘ႑ာေတြကေတာ့ ကုန္ပါၿပီ။ ၂ ပတ္အတြင္းမွာ ဒါလာစီေငြ သန္း ၅၀၀ (ကန္ေဒၚလာ ၁၁ သန္း) ေပ်ာက္သြားၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အာဏာရယူတဲ့အခါ ဂမ္ဘီယာအစုိးရသစ္ဟာ ဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရေတာ့မွာပါ” ဟု ဆီနီေဂါၿမိဳ႕ေတာ္ ဒါကာရ္တြင္ ဖက္တီးက အသတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ဂ်ာေမဟ္မွာ ဇိမ္ခံကားမ်ားအပါအ၀င္ ဇိမ္ခံပစၥည္း အမ်ားအျပားကိုလည္း ၎၏ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မ်ားတြင္ ခ်ဒ္ႏုိင္ငံမွ ကုန္တင္ေလယာဥ္ျဖင့္ ထုတ္သြားခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

ၿမိဳ႕ေတာ္ဘန္ဂ်ဴလ္ေလဆိပ္မွ ဂ်ာေမဟ္ထြက္ခြာခ်ိန္ ၎ပုိင္ဆုိင္ေသာပစၥည္းမ်ား ယူေဆာင္သြားျခင္းမျပဳရန္ ေလဆိပ္အာဏာပိုင္မ်ားက အမိန္႔ေပးခဲ့သည္။

လက္ရွိတြင္ ဂမ္ဘီယာသမၼတသစ္ ဘာ႐ုိးမွာ ဆီနီေဂါႏုိင္ငံတြင္ ရွိေနၿပီး ဖက္တီးကမူ ဘာ႐ုိးအေနျဖင့္ တတ္ႏုိင္သမွ်ျမန္ျမန္ ဂမ္ဘီယာသုိ႔ ျပန္လာမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံ၏ လံုၿခံဳေရးအေျခအေနမွာ စိတ္မခ်ရေသးေပ။

Ref: Aljazeera

January 23, 2017
မူဆုိလ္းအေရွ႕ပုိင္း IS လက္မွ လံုး၀လြတ္ေျမာက္

ဇန္န၀ါရီ ၂၃၊ ၂၀၁၇
M-Media

IS က ဌာနခ်ဳပ္အျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ မူဆုိးလ္တကၠသုိလ္

– IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕၏ ေနာက္ဆံုးေျခကုပ္စခန္းျဖစ္ေသာ မူဆုိလ္းၿမိဳ႕အေရွ႕ပုိင္း ခ႐ုိင္မ်ားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီဟု အီရတ္စစ္တပ္က ယမန္ေန႔တြင္ ေၾကျငာခဲ့သည္။

တီဂရစ္ျမစ္အေရွ႕ပုိင္း ကမ္းပါးေပၚတြင္ရွိသည့္ ေဒသမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ မူဆုိးလ္ႏွင့္ အေနာက္ဖက္မွ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒုိဟက္တုိ႔အား ဆက္သြယ္ထားသည့္ အဓိကလမ္းမတစ္ခုကုိလည္း သိမ္းပုိက္ႏုိင္ခဲ့သည္ဟု စစ္တပ္မွ ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကျငာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

အီရတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဟုိက္ဒါ အလ္-အာဘာဒီက မူဆုိးလ္ၿမိဳ႕အေရွ႕ပုိင္း လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ၾကျငာခဲ့ၿပီး ယခင္ကလည္း မိမိတုိ႔အေနျဖင့္ IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ကုိ ဧၿပီလတြင္ အၿပီးတုိင္ တုိင္းျပည္မွ ေမာင္းထုတ္ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။

မူဆုိလ္းၿမိဳ႕အေရွ႕ပုိင္းတြင္ ေနထုိင္သူမ်ားမွာ ပံုမွန္ဘ၀ကုိ ျပန္ရရန္ ႀကိဳးစားလာၾကၿပီး မေန႔ကလည္း ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ မူဆုိလ္းတကၠသုိလ္၏ ဂိတ္ေပါက္၀တြင္ စု႐ံုးခဲ့ၾကကာ အစုိးရစစ္တပ္၏ ျပန္လည္သိမ္းပုိက္ႏုိင္မႈအတြက္ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ၾကသည္။ အဆုိပါ မူဆုိးလ္တကၠသုိလ္ကုိ IS က ၎တုိ႔ ဌာနခ်ဳပ္အျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့သည္။

Ref: Aljazeera

January 23, 2017
လူၿပိန္းႀကိဳက္ ႏုိင္ငံေရး၀ါဒက ဟစ္တလာကဲ့သုိ႔လူမ်ား ေပၚထြက္လာေစႏုိင္ဟု ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး သတိေပး

ဇန္၀ါရီ ၂၃၊ ၂၀၁၇
M-Media

– ‘လူၿပိန္းႀကိဳက္ ႏုိင္ငံေရး၀ါဒ’ (Populism) ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ဖန္ရန္စစ္က သတိေပးလုိက္ၿပီး အဆုိပါ၀ါဒက အေဒါ့ဖ္ ဟစ္တလာကဲ့သုိ႔ လူမ်ိဳးကုိ ေရြးခ်ယ္သည္အထိ ျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု ေျပာၾကားလုိက္သည္။

ေဒၚနယ္ထရမ့္ အေမရိကန္သမၼတျဖစ္လာမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ စပိန္သတင္းစာ El Pais ႏွင့္ ယမန္ေန႔က တစ္နာရီၾကာ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးက ယခုကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်သူမ်ားကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားအား တံတုိင္းမ်ားကာရံျခင္း၊ သံဆူးႀကိဳးမ်ားျဖင့္ ပိတ္ေလွာင္ျခင္း အယူအဆမ်ားကိုလည္း ႐ႈတ္ခ်ခဲ့သည္။

“အက်ပ္အတည္းေတြက ေၾကာက္ရြံ႕မႈနဲ႔ ေသာကေတြကုိ ျဖစ္ေစတယ္ဆုိတာ မွန္ပါတယ္” ဟု ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးက ဆုိၿပီး ဥေရာပတြင္ လူၿပိန္းႀကိဳက္ ႏုိင္ငံေရး၀ါဒ ထြန္းကားမႈအတြက္ ဥပမာမွာ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္ ဂ်ာမနီတြင္ ထို၀ါဒေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ဂ်ာမနီဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ အမွတ္သညာကုိ ျပန္လည္ေဆာင္က်ဥ္းေပးမယ့္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ကို ရွာေဖြခဲ့ၿပီး ‘က်ဳပ္လုပ္ႏုိင္တယ္’ လုိ႔ေျပာတဲ့ အေဒ့ါဖ္ဟစ္တလာကုိ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဟစ္တလာက အာဏာကုိ ခုိးယူခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္တာျဖစ္ၿပီး၊ သူကပဲ အဲဒီျပည္သူေတြကုိ ဖ်က္ဆီးခဲ့တာပါ”

ဂ်ာမန္ျပည္သူမ်ားမွာ ထုိစဥ္က အျခားသူမ်ား ၎တုိ႔၏ အမွတ္သညာကုိ မလုယူေစႏုိင္ရန္အတြက္ အားလံုးကုိ ဖယ္က်ဥ္ကာ ၎တုိ႔ကုိယ္ကုိ ကာကြယ္ခ်င္ခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ ဂ်ာမနီ၏ အဆုိပါအေျခအေနက ထင္ရွားေၾကာင္း၊ ဟစ္တလာက ဂ်ာမနီျပည္သူမ်ားအား အမွတ္သညာကုိ ေျပာင္းလဲေပးခဲ့ၿပီး မည္သည့္ရလဒ္ ထြက္ေပၚလာသည္ကုိ မိမိတုိ႔ အသိပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖရန္စစ္က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း ထရမ့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ထင္ျမင္ခ်က္ေပးရန္ ေစာလြန္းေနသည္ဟု ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးက ဆုိသည္။

“ၾကည့္ၾကတာပါ။ သူဘာလုပ္မလဲဆုိတာ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးမွ ထင္ျမင္ခ်က္ေပးရမွာပါ”

ၿပီးခဲသည့္ႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလကလည္း ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးက ထရမ့္အား တစ္ျခားသူမ်ားအား ဖယ္က်ဥ္ရန္ စဥ္စားေနသူမ်ားမွာ ခရစ္ယာန္မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိကဲ့သုိ႔ ဖယ္က်ဥ္ရန္ ေျပာေနသည့္ ထရမ့္မွာ ခရစ္ယာန္မဟုတ္ေၾကာင္း သတိေပးခဲ့သည္။

Ref: Aljazeera

January 23, 2017
ပါလက္စတုိင္းပိုင္နက္တြင္ တရားမ၀င္အေျခခ်အိမ္ယာ ထပ္ေဆာက္ရန္ အစၥေရးအတည္ျပဳ

ဇန္န၀ါရီ ၂၂၊ ၂၀၁၇
M-Media

– ပါလက္စတုိင္းပုိင္ အေရွ႕ေဂ်႐ုစလင္တြင္ အေျခခ်အိမ္ယာေပါင္း ၅၆၆ ခုကုိ ေဆာက္လုပ္ရန္ အစၥေရးအာဏာပုိင္မ်ားက အတည္ျပဳလုိက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္း၏ သတိေပးမႈကုိ မထိေလးစားလုပ္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္မ်ားတြင္ ဂ်ဴးအေျခခ်အိမ္ယာမ်ား ေဆာက္လုပ္ေနျခင္းမွာ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒကုိ အတိအလင္း ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကုလႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းက ေျပာၾကားထားေသာ္လည္း အစၥေရးမွာ လုိက္နာျခင္းမရွိဘဲ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။

အဆုိပါ အိမ္ယာ ၅၀၀ ေက်ာ္ ေဆာက္လုပ္ရန္အတြက္ ယေန႔တြင္ အတည္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထုိအစီအစဥ္မွာ သမၼတအုိဘားမားအစုိးရ၏ ေ၀ဖန္မႈေၾကာင့္ ၎တုိ႔အစုိးရ သက္တမ္းကုန္သည္အထိ ရပ္ဆုိင္ထားသည့္ စီမံကိန္းျဖစ္သည္။

“ေဒၚနယ္ထရမ့္ သမၼတျဖစ္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကစားပြဲရဲ႕ ဥပေဒေတြက ေျပာင္းလဲသြားပါၿပီ။ ဘာရက္အုိဘားမား လက္ထက္တုန္းကလုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ခ်ဳပ္တည္းမထားေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေဆာက္ရေတာ့မွာပါ” ဟု ေဂ်႐ုစလင္ၿမိဳ႕၏ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ မီအီရ္ တာရ္ဂ်ီမန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ေနာက္ထပ္ အိမ္ယာ ၁၁၀၀၀ ခန္႔ ေဆာက္လုပ္ရန္လည္း အစီအစဥ္ရွိေနသည္ဟု ၎က ထည့္သြင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။

အေရွ႕ေဂ်႐ုစလင္မွာ အာနဂတ္ ပါလက္စတုိင္းႏုိင္ငံေတာ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းက အသိအမွတ္ျပဳေပးထားေသာ္လည္း အစၥေရးက က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီး တရားမ၀င္အိမ္ယာမ်ား ေဆာက္လုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။

ေဒၚနယ္ထရမ့္ကမူ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ အစၥေရးၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳကာ အေမရိကန္သံ႐ံုးကုိလည္း ေဂ်႐ုစလင္သုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕မည္ဟု ကတိျပဳထားသည္။

႐ႈတ္ခ်

၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ပါလက္စတုိင္းပုိင္ အေနာက္ဖက္ကမ္းတြင္ အစၥေရးမွာ ၎တုိ႔၏ တရားမ၀င္အိမ္ယာ ေဆာက္လုပ္မႈကုိ ၂၃ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ တုိးခ်ဲ႕ခဲ့သည္။

“ဥပေဒအထက္ကုိေရာက္ေနတဲ့ အစၥေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အခ်ိန္က်ပါၿပီ” ဟု ပါလက္စတုိင္းသမၼတ မဟ္မူးဒ္ အဘတ္စ္၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ နဘီလ္ အဘူ ႐ူဒီ နာဟ္ကဆုိၿပီး အစၥေရး၏ ယခုအတည္ျပဳခ်က္ကုိ ႐ႈတ္ခ်ကာ ကုလအေနျဖင့္ မၾကာေသးမီက ျပဌာန္းခဲ့သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတုိင္း အေရးယူသြားရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။

ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္မ်ားတြင္ အစၥေရးက တရားမ၀င္အေျခခ်အိမ္ယာ ေဆာက္လုပ္မႈကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုကို ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဒီဇင္ဘာတြင္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။

Ref: Aljazeera

January 22, 2017