ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၁၆
M-Media
လြန္ခဲ့ေသာတစ္ႏွစ္က ျမန္မာ့အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳအႏိုင္ရသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဦးေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ တစ္ႏွစ္တာအလြန္တြင္ေတာ့ ခါးသည္းသည့္ပကတိတရားက ေရွ႕ဆက္ေနဆဲ
– ယမန္ႏွစ္ NLD ပါတီ၏ အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရရိွလိုက္ခ်ိန္ မဲဆႏၵရွင္မ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လမ္းမ်ားေပၚထြက္၍ ကခုန္ျမဴးတူးခဲ့ၾကသည္။ ႏို၀င္ဘာ ၈ ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲ၏မဲမ်ားကို ေရတြက္ၿပီးစီးခ်ိန္မွာေတာ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD က အျပတ္အသတ္ မဲအသာႏွင့္ အထင္အရွား အႏိုင္ရရိွသြားသည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္က NLD မွာ ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏိုင္ရခဲ့ေသာ္လည္း အာဏာရစစ္တပ္က ယင္းရလဒ္ကို မသိက်ဳိးကၽြန္ျပဳခဲ့သည္။ ထိုကာလမ်ားက အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားခဲ့ေပၿပီ။ ယခုတစ္ခါေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ျပည္ပေလ့လာသူမ်ား ရိွေနၾကၿပီး၊ တိုင္းျပည္လည္း ကမာၻ႕အသိအမွတ္ျပဳမႈစည္းေဘာင္ အျပင္ဖက္သို႔ ေရာက္ရိွေနသျဖင့္ ယခင္ကကဲ့သို႔ မလွိမ့္တပတ္လုပ္၍ မရႏိုင္ခဲ့ေပ။
၂၀၀၈ ခုနွစ္တြင္ ကလိန္ကက်စ္ ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲၿပီးသည့္ေနာက္ စစ္တပ္၏ ေရးဆြဲႀကီးၾကပ္စီမံမႈေအာက္မွ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ထြက္လာခဲ့သည္။ ၎၌ ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ဦးႏွင့္ ထိမ္းျမားထားသူေသာ္လည္းေကာင္း၊ သားသမီးမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံသား မဟုတ္လွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း တိုင္းျပည္၏ဦးေသွ်ာင္ ျဖစ္ခြင့္မရိွဟူ၍ တားျမစ္ထား၏။ ေဒၚစုၾကည္၏အမ်ဳိးသားမွာ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး မိုက္ကယ္အဲရစၥ ျဖစ္ၿပီး၊ သူမ၏သားႏွစ္ဦးက ၿဗိတိန္ႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ေနၾက၏။ သို႔ျဖစ္၍ NLD ေခါင္းေဆာင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဗဲလ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဤဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒအရ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏သမၼတ ျဖစ္မလာႏိုင္ေၾကာင္း လူတိုင္း သိထားခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ယခုႏွစ္ ဧၿပီလ၌ အၿပီးသတ္အာဏာလႊဲယူမည့္အစိုးရသစ္၏ တြဲဖက္ဦးေသွ်ာင္ျဖစ္လာေအာင္ သူမအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဟူေသာ ရာထူးကို ဖန္တီးေပးလိုက္ၾကသည္။
ယေန႔မွာေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာမ်ား ေရွ႕ဆက္ျဖစ္တည္လာရၿပီ။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့လူဦးေရ ၃၀-၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထက္၌ ရိွေနႏိုင္ေသာ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကားတြင္ ျဖစ္၏။ ၎တို႔လည္း မျဖစ္မေနလိုအပ္ခ်က္အရ မဟုတ္သည့္တိုင္ ပါတီကို ေထာက္ခံျခင္း သို႔မဟုတ္ ေဒၚစုၾကည္ကိုေထာက္ခံအားေပးျခင္းေၾကာင့္ NLD အား မဲထည့္ခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဗမာလူမ်ဳိးလူမ်ားစု၏ မဲဆႏၵေနာက္ကို လိုက္ျခင္းက ပိုသဘာ၀က်သည္ဟု ၎တို႔မွ လက္ခံထားခဲ့ၾကသည္။
NLD ပါတီက လမ္းေၾကာင္းသစ္ေပၚ ရပ္တည္၏။ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ USDP မွာမူ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းကို သေဘာထားေျပာင္း က်ယ္၀န္းေစၿပီး အျခားေသာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို မိတ္ဆက္ထိေတြ႕ေစခဲ့ေသာ္လည္း အစိုးရေဟာင္းကိုသာ ကိုယ္စားျပဳခဲ့၏။ ထို႔ေၾကာင့္ မဲေပးျခင္း၌ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားသည္။ အစိုးရသစ္ထံမွ အေျပာင္းအလဲကို အေမွ်ာ္ႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾက၍ ျဖစ္ေပသည္။
သို႔ပင္သို႔ျငား အေရးကိစၥအမ်ားအျပားက အရင္အတိုင္း ထူးမျခားနားျဖစ္ေနျခင္းကိုသာ ေတြ႕ျမင္ေနၾကရသည္။ ကခ်င္၊ ရွမ္းႏွင့္ အျခားလက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ ဆင္ႏႊဲေသာ ေျမာက္ပိုင္းစစ္ပြဲမ်ားမွာ ေလ်ာ့ပါးမသြားဘဲ ေရွ႕ဆက္ေန၏။ အစိုးရ၏ စစ္အင္အားသာလြန္မႈ၊ ရဟတ္ယာဥ္ေပၚမွ ပစ္ခတ္ျခင္းအေထာက္အကူ၊ အႀကီးစားအေျမာက္တပ္ႏွင့္ ဂ်က္ေလယာဥ္မ်ား အသံုးျပဳျခင္းေၾကာင့္ လူေပါင္း တစ္သိန္းေက်ာ္ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးၾကရသည္။ ၾသဂုတ္လအတြင္း ေနျပည္ေတာ္၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကမကထျပဳ က်င္းပေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြး၀ိုင္းေတြက အစိုးရ၏အလိုကို လိုက္ေလ်ာမႈထက္ ပို၍ မထူးျခားခဲ့ပါ။ ၎ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ၌ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို သေဘာတူလက္မွတ္ထိုးမွရမည္ဟု ဆိုသည္။ ၎တို႔အမ်ားစုကေတာ့ လက္နက္ခ်အညံ့ခံခိုင္းသည္ဟု အျမင္ရွိၾက၏။ ထို႔ျပင္ အာဏာပိုင္မ်ား ဆိုထားသလို တိုင္းျပည္အနာဂတ္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးစားပြဲ၀ိုင္းထိုင္ျခင္း အစျပဳမႈမ်ဳိးလည္း မဟုတ္ခဲ့ျပန္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ တင္းမာမႈသည္လည္း ျမင့္တက္လာၿပီး (ယခုအခါ) အစိုးရတပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ အစၥလာမ္စစ္ေသြးၾကြဆိုသူမ်ားအၾကား ေသြးေခ်ာင္းစီးတိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေနေပသည္။
အေမွ်ာ္ႀကီး ေမွ်ာ္မွန္းထားေသာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈတြင္လည္း မည္သည့္အေကာင္အထည္မွ် ထပ္တိုးထင္ရွားမႈ ျဖစ္မလာေသးေပ။ စက္တင္ဘာလ ေဒၚစုၾကည္၏ ၀ါရွင္တန္ခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္က ၎၏ကန္႔သတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ရုပ္သိမ္းေပးခဲ့သည္။ ၎အျပင္ ယခုလအတြင္း တိုက်ဳိသို႔ သူမ သြားေရာက္သည့္အခါ ဂ်ပန္အစိုးရက ငါးႏွစ္တာကာလအတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇.၇၃ ဘီလီယံအထိ အကူအညီေပးရန္ အခိုင္အမာအာမခံခဲ့သည္။ ဂ်ပန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း၌ အလ်င္စလို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ မျပဳေသးေသာ္လည္း ယင္းရည္ရြယ္ခ်က္အေၾကာင္းခံ ဟူသည္မွာ ရွင္းလင္းထင္ရွားပါသည္။
ႏိုင္ငံတကာဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း အထူးျပဳေလ့လာေနေသာ Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit ဂ်ာမန္ကုမၸဏီက ၂၀၁၅ ေဖေဖာ္၀ါရီရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာပါ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈအခ်ဳိ႕အား အသိအမွတ္ျပဳခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ “လတ္တေလာတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ရိွေနလင့္ကစား ေအာက္ေျခဥပေဒေလာက သာမက ဘဏ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ေငြေၾကးလည္ပတ္မႈစနစ္သည္ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ အလွမ္းကြာေ၀း ေနာက္က်လြန္းေနသည္။ ၎ျပင္ ထိုစနစ္က အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံအားလံုးအနက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အနိမ့္က်ဆံုးအဆင့္သို႔ ေရာက္သြားေစသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ရိွအပ္သည့္ အလယ္အလတ္ဆင့္ ဘ႑ာေရးအဆင့္အတန္းကိုပင္ လံုေလာက္ေအာင္ မျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ပါ” ဟု ဆိုလိုက္သည္။
အစဥ္သျဖင့္ လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ေတာက္ျခင္း၊ ညံ့ဖ်င္းေသာ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ အိမ္ၿခံေျမေစ်း အဆမတန္ ျမင့္မားမႈတို႔က အလြန္တရာလိုအပ္လ်က္ရိွေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို ခက္ခဲေအာင္ ဟန္႔တားလ်က္ရိွ၏။
NLD ၏ ၂၀၁၄ ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ျမင္မႈေနာက္ပိုင္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားမွာ လက္မခံခ်င္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျမင့္မားလာသည္ဟု ၿခံဳငံုသံုးသပ္ရေပမည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကလည္း ဒီမိုကေရစီစနစ္သစ္တစ္ရပ္ကို ထိေတြ႕ေစမည့္အစား စနစ္ေဟာင္းတည္ၿမဲရွင္သန္ေနေရးအတြက္ ေရးဆြဲခဲ့ျခင္းျဖစ္ေလရာ စစ္တပ္က အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရး၏ ဦးေဆာင္က႑၌ ထိန္းသိမ္းရယူထားဆဲပင္။ ၎က ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ ဟူေသာ အဓိကအေရးပါေသာ ၀န္ႀကီးေနရာသံုးခုကို ခန္႔အပ္ခြင့္ရိွသည့္အျပင္ လႊတ္ေတာ္မ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားဦးေရ၏ ေလးပံုတစ္ပံုခန္႔ကိုလည္း ထည့္သြင္းခြင့္ရိွေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရာစုႏွစ္၀က္ေက်ာ္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအလြန္တြင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္အား တည္ေထာင္ႏိုင္ရန္ ရုန္းကန္ေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚစုၾကည္ကလည္း ၀န္ခံေျပာၾကားေနသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရိွ အေရးပါသည့္အခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲရန္မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုေက်ာ္ မဲဆႏၵ လိုအပ္သျဖင့္ လက္ရိွလမ္းေၾကာင္းအား ဒီမိုကေရစီနည္းက်ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခ်က္မွန္သမွ်အေပၚ ဆန္႔က်င္ရန္ လံုေလာက္သည့္ အေရအတြက္ကို ေပးအပ္လ်က္ရိွသည္။ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္သည္ကား စစ္တပ္သည္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရိွေနၿပီး အာဏာပိုင္အစိုးရ သို႔မဟုတ္ ေရြးခ်ယ္ခံအစုအဖြဲ႕၏အမိန္႔ထက္ ၎၏ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္အမိန္႔မ်ားကိုသာ နာခံေနျခင္းျဖစ္သည္။
ေဒၚစုၾကည္အေနႏွင့္ သူမအားေရြးခ်ယ္ခဲ့ေသာ ျပည္သူလူထုႏွင့္ စစ္တပ္အၾကားတြင္ အလြန္တရာ သိမ္ေမြ႕စြာ ကိုင္တြယ္ရေပေတာ့မည္။ ဖခင္ျဖစ္သူ၏ တပ္မေတာ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ သူမသည္ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးပါေၾကာင္းကိုလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား အႀကိဳက္ ေျပာဆိုလ်က္ လမ္းေၾကာင္းေခ်ာ္ထြက္ေနပါသည္။
သူမ၏ဖခင္ျဖစ္သူ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ႏိုင္ငံအတြက္ ပထမဆံုးလက္နက္ကိုင္အင္အားစု(တပ္မေတာ္)ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္ကား မွန္၏။ သုိ႔ေသာ္ ၎သည္ ယေန႔ေခတ္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ မတူကြဲျပားလြန္းေသာ အေနအထားၾကားမွ ရွင္သန္ထြက္ေပၚခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယေန႔စစ္တပ္သည္ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ၿဗိတိသွ်တို႔ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရရန္ ၀ါယမျပဳရာမွ ထြက္ေပၚခဲ့ျခင္းမဟုတ္၊ ျပည္တြင္းစစ္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ႀကီးထြားလာျခင္းသာျဖစ္၏။
သူမသည္ စစ္တပ္အႀကိဳက္လိုက္လြန္းေနသည့္အေပၚ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားအၾကား ခံစားခ်က္ႀကီးတစ္ရပ္ ျဖစ္လာေစသည္။ “သူမကို ေ၀ဖန္ရလြန္းလို႔ ကၽြန္မ ေမာပန္းလွပါၿပီ” ဟူ၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူမ်ားစုႀကီးစိုးရာ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ လူနည္းစု ခရစ္ယာန္လည္းျဖစ္၊ ကခ်င္အေရးလႈပ္ရွားသူလူငယ္လည္းျဖစ္ေသာ ေနာ္စတယ္လာက ဆိုသည္။
“သူမကို စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ တစ္ခ်ိန္က လူနည္းစု၀င္တိုင္းရင္းသားေတြဆီကေရာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲလိုတဲ့ ဗမာလူမ်ဳိးေတြဆီကေရာ ရရိွထားခဲ့တဲ့ ေထာက္ခံအားေပးမႈကို သူမဟာ လက္လႊတ္ဆံုးရံႈးဖို႔ မ်ားေနပါၿပီ”။
၎တိုးတက္ေျပာင္းလဲလိုၾကသည့္ ဗမာလူမ်ဳိးအခ်ဳိ႕က သူမအား နာမည္ေက်ာ္ ဗိုလ္ေအာင္ဒင္ဇာတ္လမ္းမွ မျမ၀င္းႏွင့္ပင္ ခိုင္းႏိႈင္းတင္စားၾကသည္။ ထိုမျမ၀င္းမွာ ေတာပုန္းေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ေအာင္ဒင္၏ ျပန္ေပးဆြဲေခၚေဆာင္သြားခံရေသာ္လည္း သူမအား ကယ္ဆယ္ရန္ႀကိဳးစားေသာ ရဲ၀န္ထမ္းကို ဆန္႔က်င္၍ ဗိုလ္ေအာင္ဒင္ဖက္မွ ရပ္တည္ခဲ့ေလသည္။ ၎မွာ Stockholm syndrome (ဘက္ေျပာင္းစိတၱ)အား ျမန္မာမႈျပဳထားေသာ ဇာတ္လမ္းျဖစ္သည္။
သူမသည္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုအဆံုးသတ္ေစလိုသည့္ တုိင္းသူျပည္သားမ်ားထက္ သူမအား ၁၅ ႏွစ္ထိ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့ေသာ စစ္တပ္ႏွင့္ ပိုမို ဖက္လွဲတကင္းျဖစ္ေနပံုရ၏။
ဤသံုးသပ္ခ်က္မွာ ၾကမ္းတမ္းေကာင္း ၾကမ္းတမ္းေပမည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚစုၾကည္၏ အရိွန္အ၀ါ ေမွးမွိန္လာေနၿပီျဖစ္၏။ “ေဒၚစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကၽြန္မတို႔ တစ္စံုတစ္ရာကို ထပ္မံစတင္ရေတာ့မွာျဖစ္တယ္” ဟု ေနာ္စတယ္လာက ဆိုသည္။
လြန္ခဲ့ေသာတစ္ႏွစ္က ျမန္မာ့အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳအႏိုင္ရသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဦးေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လမ္းမ်ားႏွင့္ ေနရာတိုင္းတြင္ ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲ ေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း တစ္ႏွစ္တာအလြန္တြင္ေတာ့ ခါးသည္းသည့္ပကတိတရားက ေရွ႕ဆက္ေနဆဲ။ လူမ်ဳိးေရး၊ ႏိုင္ငံေရးပဋိပကၡႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၿပိဳကြဲပ်က္စီးေနေသာ တိုင္းျပည္တစ္ခုကို ႏိုင္နင္းေအာင္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းထက္ ဒီမိုကေရစီသူရဲေကာင္းျဖစ္ဖို႔က ပို၍ လြယ္ကူသက္သာေနေပသည္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ားကတည္းက ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အရပ္သားအစိုးရတစ္ရပ္ကို ရရိွထားၿပီးျဖစ္ပါေသာ္လည္း စစ္တပ္သည္ ပဲ့ထိန္းေနရာတြင္ ရိွေနဆဲပါတကား။
(Bertil Lintner ၏ One year on in Myanmar, is Suu Kyi’s halo slipping? ႏိုင္ငံေရးအျမင္ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။)
