Author: Ko Lay

နိုဝင်ဘာ ၂၈၊ ၂၀၂၀
M-Media

-မနေ့က အီရန်ထိပ်တန်း နျူကလီးယားသိပ္ပံပညာရှင် မိုဆန် ဖက္ကရီဇာဒဟ် လုပ်ကြံခံရမှုဟာ အစ္စရေးလက်ချက်ဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန် အာဏာပိုင်တွေက အတည်ပြုကြောင်း နယူးယောက် တိုင်းမ်စ်သတင်းစာက ရေးသားဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ဖက္ကရီဇာဒါ လိုက်ပါလာတဲ့ ယာဉ်တန်းဟာ မြို့တော်တီဟီရန်အနီးမှာ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရတာပါ။ ဒဏ်ရာအပြင်းအထန်ရပြီးနောက် ဖက္ကရီဇာဒါဟာ ဆေးရုံမှာ ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးတာဝန်ရှိသူ ၂ ဦး၊ အမေရိကန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးတို့က ဒီတိုက်ခိုက်မှုကို အစ္စရေးက စီစဉ်တာဖြစ်တယ်လို့ ​နယူးယောက်တိုင်းမ်စ် သတင်းစာကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

တိုက်ခိုက်မှုကို အမေရိကန်က ဘယ်လောက်စောစော ကြိုသိလဲဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းမသိရပေမယ့် ဒီနှစ်နိုင်ငံဟာ အနီးကပ်မဟာမိတ်တွေဖြစ်ပြီး အီရန်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ထောက်လှမ်းရေးသတင်းအချက်အလက်တွေကို အရင်ကတည်းက မျှဝေကြတယ်လို့ သတင်းစာက ထည့်သွင်းရေးသားခဲ့ပါတယ်။

အီရန်က အရက်ဖက်အတွက် အသုံးပြုမယ်လို့ အကြိမ်ကြိမ်ပြောကြားထားတဲ့ နျူစီမံကိန်းဟာ လက်နက်ထုတ်လုပ်ရေး ဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန်နဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေက မှတ်ယူထားတာပါ။ ဖက္ကရီဇာဒါဟာ ဒီစီမံကိန်းကို ခေါင်းဆောင်နေတယ်လို့ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ယာမင် နေတန်ယာဟုက ၂၀၁၈ ခုနှစ်တုန်းက ပြောကြားဖူးပါတယ်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး CIA ရဲ့ အရာရှိဟောင်းတစ်ဦးက သမ္မတထရမ့်ဟာ ဂျိုးဘိုင်ဒန်အစိုးရ မတက်မီအချိန်မှာ အီရန်နဲ့ ဆက်ဆံရေးကို အဆိုးရွားဆုံးဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ ဆန္ဒရှိနေပြီး အခု တိုက်ခိုက်မှုဟာ ဒီဆန္ဒရဲ့ တစ်စိတ်တစ်​ဒေသဖြစ်မယ်လို့ ဝါရှင်တန်ပို့စ်သတင်းစာကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က အာဏာရရင် ထရမ့်ဖျက်ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ အီရန်နျူသဘောတူညီချက်ကို ပြန်လည်သုံးသပ်မယ်လို့ ပြောကြားဖူးပါတယ်။

ဖက္ကရီဇာဒါကို လုပ်ကြံမှုဟာ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်ဖြစ်ပြီး ဒီကိစ္စအတွက် ပြင်းပြင်းထန်ထန်တုန့်ပြန်သွားမယ်လို့ အီရန်က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

Ref: New York Times

နိုဝင်ဘာ ၂၈၊ ၂၀၂၀
M-Media

-အီရန်နိုင်ငံရဲ့ ထိပ်တန်း နျူကလီးယား သိပ္ပံပညာရှင် မိုဆန် ဖက္ကရီဇာဒါဟာ ဒီကနေ့နေ့လည်ပိုင်းက မြို့တော် တီဟီရန်နားမှာ လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပါတယ်။

လုပ်ကြံသူတွေဟာ ဖက္ကရီဇာဒါစီးလာတဲ့ကားကို တီဟီရန်မြို့ဆင်ခြေဖုံး အဘ်ဆာ့ဒ်ဒေသမှာ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ ဖက္ကရီဇာဒါကို ဆေးရုံပို့ဆောင်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် ရရှိတဲ့ဒဏ်ရာကြောင့် နောက်ပိုင်းမှာ သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။

လုံခြုံရေးအဖွဲ့နဲ့ လုပ်ကြံသူတွေအကြား အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လုပ်ကြံသူအချို့ သေဆုံးခဲ့တယ်လို့လည်း အီရန်ပြည်တွင်းသတင်းဌာနတွေက ဖော်ပြပါတယ်။

တိုက်ခိုက်မှုကို ဘယ်သူက လုပ်တယ်ဆိုတာ အတိအကျ မသိရသေးပါဘူး။

အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျာဗဒ် ဇာရစ်ဖ်ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ ဒီလုပ်ကြံမှုမှာ အစ္စရေးက ပါဝင်ပတ်သက်နေတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဖက္ကရီဇာဒါဟာ အီရန်နျူလက်နက်စီမံကိန်းရဲ့ အကြီးအကဲဖြစ်တယ်လို့ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုက ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ စွပ်စွဲဖူးပါတယ်။

အခုကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးဖို့ အစ္စရေးက ငြင်းဆိုပါတယ်။ အစ္စရေးဟာ အရင်က အီရန်သိပ္ပံပညာရှင်တွေကို လုပ်ကြံဖို့ ကြိုးစားမှုတွေ ရှိပါတယ်။

အီရန်စစ်တပ်ရဲ့ စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ် ဗိုလ်ချုပ် မိုဟာမက် ဘက္ကရီက တိုက်ခိုက်သူတွေကို နောင်တရသွားအောင် တုန့်ပြန်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း၊ ဖက္ကရီဇာဒါ ဖောက်ပေးခဲ့တဲ့ လမ်းကြောင်းဟာ ဘယ်တော့မှ အဆုံးသတ်မှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို ရန်သူတွေအနေနဲ့ သိထားသင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အသက် ၆၃ နှစ်အရွယ် ဖက္ကရီဇာဒါဟာ အီရန် တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ဒုံးကျည်ရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူ ဖြစ်သလို၊ အနောက်နိုင်ငံတွေက နျူလက်နက်ထုတ်လုပ်မယ်လို့ စွပ်စွဲထားတဲ့ အီရန်ရဲ့ နျူကလီးယားစီမံကိန်းမှာ ထဲထဲ၀င်ဝင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အီရန်ကတော့ ဒီစွပ်စွဲချက်တွေကို ငြင်းဆိုပြီး မိမိတို့နျူစီမံကိန်းဟာ ငြိမ်းချမ်းစွာ အသုံးပြုဖို့အတွက် ဖြစ်တယ်လို့ တုန့်ပြန်ထားပါတယ်။

အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့ရဲ့ ထိပ်တန်းဗိုလ်ချုပ် ကာစင်ဆူလိုင်မာနီဟာ အခုနှစ်အစောပိုင်းက အီရတ်မှာ လုပ်ကြံခံခဲ့ရပြီး အမေရိကန်က​ ဒါဟာ သူတို့ရဲ့လက်ချက်ဖြစ်တယ်လို့ ဝန်ခံထားပါတယ်။ ဒီအတွက် လက်စားချေတဲ့အနေနဲ့ အီရန်က အီရတ်မှာရှိတဲ့ အမေရိကန် စစ်စခန်းတွေကို ဒုံးကျည်နဲ့ တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးခဲ့ပါတယ်။

Ref: Reuters