Author: Ko Lay

ဖေဖော်ဝါရီ ၃၊ ၂၀၂၀ (ညနေ ၅ နာရီခွဲ)
M-Media

– မနေ့ကတစ်နေ့တည်း တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သစ်ကြောင့် သေဆုံးသူအရေအတွက်ဟာ ၅၇ ဦး ရှိခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း သေဆုံးသူအရေအတွက် ၃၆၁ ဦး ကျော်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ကူးစက်ခံရသူစုစုပေါင်းက ၁၇၂၀၅ ဦး ရှိလာခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

– ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေသူအရေအတွက်ဟာ ၁၉ ဦးအထိ ရှိလာခဲ့ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်ရှိနေတဲ့ တရုတ်သက်ကြီးရွယ်အိုတစ်ဦးကို အဖျားနဲ့ HIV ပျောက်ဆေးတွေ ပေါင်းစပ်တိုက်ခဲ့ရာမှာ သိသာတဲ့ တိုးတက်မှုကို ပြသခဲ့ပြီး ၄၈ နာရီအကြာမှာတော့ ဗိုင်းရပ်စ် လုံး၀ ပျောက်ကင်းသွားတယ်လို့ ထိုင်းဆရာဝန်တွေက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

– ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် တိုက်ဖျက်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်က အကြောက်တရားတွေ ဝါဒဖြန့်နေကာ ထိရောက်တဲ့ ကူညီထောက်ပံ့မှုမျိုး မလုပ်ဘူးလို့ တရုတ်နိုင်ငံက စွပ်စွဲပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံ အမေရိကန်သံရုံးက ဝန်ထမ်းတစ်ချို့ကို ပြန်ခေါ်တာ၊ တရုတ်ခရီးသွားအားလုံးကို ပြည်ဝင်ခွင့်ပိတ်တာတွေကို တရုတ်က ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။ အခြားနိုင်ငံတွေက အဲဒီလိုလုပ်ဆောင်ခြင်း မရှိပါဘူး။

– ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှု ထိန်းသိမ်းနိုင်ရေး တရုတ်နဲ့ကပ်နေတဲ့နယ်စပ်ကို ပိတ်ပေးဖို့အတွက် ဟောင်ကောင် ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းတွေက မနေ့မှာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ဟောင်ကောင်မှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်သူ ၁၅ ဦး ရှိနေပြီး အကုန်လုံးက တရုတ်ပြည်ကနေ ဝင်ရောက်လာသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကုသရေးမှာ ပါဝင်နေတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေကလည်း ဆန္ဒပြဖို့ ရှိနေပါတယ်။

– ရောဂါပြန့်ပွားရာ ဗဟိုချက်ဖြစ်တဲ့ ဝူဟန်မြို့မှာ ဆေးရုံပေါင်း ၂၇ ခုကို ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သစ် ကုသနိုင်အောင် တရုတ်က စီစဉ်ခဲ့ပါတယ်။ အရင်က ဆေးရုံ ၇ ခုမှာသာ ကုသနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်နေသူတွေကို သီးသန့်ထား ကုသနိုင်ဖို့အတွက် ဆေးရုံကြီး ၂ ခုကို တရုတ်က ပြီးခဲ့တဲ့တစ်ပတ်မှာ စတင်တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ကုတင် ၁၀၀၀ ပါတဲ့ ဆေးရုံဟာ တနင်္လာနေ့မှာ စတင်လည်ပတ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

– ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ ပတ်အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံသွားဖူးတဲ့သူတွေအပေါ် ပြည်ဝင်ခွင့်ပိတ်မှုကို အမေရိကန်အပြင် ဩတေးလျ၊ နယူးဇီလန်၊ အစ္စရေးတို့က ပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီး နိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံမသွားဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ မွန်ဂိုလီးယား၊ ရုရှားနဲ့ နီပေါတို့ကလည်း တရုတ်နဲ့ကပ်နေတဲ့ သူတို့ရဲ့နယ်စပ်တွေကို ပိတ်ထားလိုက်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းအတွင်း ဗြိတိန်၊ ရုရှားနဲ့ ဆွီဒင်တို့မှာ ဗိုင်းရပ်ကူးစက်မှု တွေ့ရတာကြောင့် ဝူဟန်ဗိုင်းရပ်စ် ပြန့်နှံ့တဲ့နိုင်ငံဟာ စုစုပေါင်း ၂၄ နိုင်ငံ ရှိလာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

Ref: CNA, Aljazeera

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၊ ၂၀၂၀ (ည ၇ နာရီခွဲ)
M-Media

– တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့ကနေ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်လာတဲ့ အသက် ၄၄ နှစ်အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦး သေဆုံးသွားတယ်လို့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံက ဒီကနေ့မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ဒါဟာ တရုတ်နိုင်ငံပြင်ပမှာ ဝူဟန်ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ပထမဆုံးသေဆုံးမှု ဖြစ်ပါတယ်။

– တရုတ်နိုင်ငံမှာတော့ ဒီရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူအရေအတွက်ဟာ ၃၀၄ ဦး ရှိလာခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း သေဆုံးမှုနဲ့ ကူးစက်မှုဟာ သိသိသာသာ မြင့်တက်လာခဲ့တယ်လို့ တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အတည်ပြုနိုင်တဲ့ ကူးစက်သူအရေအတွက်ဟာ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ၁၃၄၈၀ လောက် ရှိလာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

– ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သစ်ဟာ အစာ‌ခြေစနစ်ကနေတစ်ဆင့် ကူးစက်နိုင်တယ်လို့ ‌ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေကို ကိုးကားပြီး တရုတ်နိုင်ငံပိုင်သတင်းဌာန Xinhua က ဒီကနေ့မှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ လူနာတွေအသုံးပြုတဲ့ အိမ်သာခုံတွေ၊ ဝမ်းနမူနာတွေကို ပညာရှင်တွေက စစ်ဆေးရာမှာ ဒီလို တွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဗိုင်းရပ်စ်သစ်ကူးစက်တဲ့ လူနာတော်တော်များများဟာ ပုံမှန်ရောဂါလက္ခဏာဖြစ်တဲ့ အဖျားထက် ဝမ်းသွားတာမျိုးကို ပိုပြီးခံစားရတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

– မက္ကဆီကိုနိင်ငံမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေသူကို မောင်းပို့ခဲ့ဖူးတဲ့ ယာဉ်မောင်း ၂ ဦးနဲ့ ထိတွေ့နိုင်တယ်လို့ ယုံကြည်ရတဲ့ အကောင့် ၂၄၀ လောက်ကို အငှားယဉ်ဝန်ဆောင်မှုကုမ္ပဏီ Uber က ယာယီပိတ်ပစ်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီယာဉ်မောင်း ၂ ဦးကို ရှာဖွေဖို့အတွက် မက္ကဆီကိုအာဏာပိုင်တွေက Uber ထံကနေ အချက်အလက်တွေ တောင်းယူခဲ့ပါတယ်။

– အိုမန်၊ ဆော်ဒီ၊ အင်ဒိုနီးရှားတို့က တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ လေကြောင်းခရီးစဉ်ကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်သလို၊ တောင်ကိုရီးယားကလည်း ရောဂါဗဟိုချက်ဖြစ်တဲ့ ဟူဘေးပြည်နယ်က လာရောက်သူ‌တွေကို ပြည်ဝင်ခွင့် ပိတ်လိုက်ပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကတော့ တရုတ်နိုင်ငံသားအားလုံးကို ပြည်ဝင်ခွင့် ပိတ်လိုက်ပါတယ်။ ယူကေ၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ကာဇက်စတန်နဲ့ အခြားနိုင်ငံတွေကလည်း ဝူဟန်မြို့ကနေ သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံသားတွေကို ပြန်လည်ခေါ်ယူနေပါတယ်။

– ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း ပြန့်နှံ့ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သစ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ သတင်းမှားတွေ၊ သတင်းတုတွေကို ဖယ်ရှားသွားမယ်လို့ Facebook က ဒီကနေ့မှာ ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။ အစွန်းချွတ်ဆေး ဒါမှမဟုတ် အရက်ပြင်းပြင်းသောက်ရင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် သေတယ်ဆိုတာအပါအဝင် ကာကွယ်ရေး၊ ကုသရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ သတင်းမှားတွေ၊ သတင်းတုတွေ တော်တော်များများဟာ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေနဲ့ အင်တာနက် ပလက်ဖောင်းတွေပေါ်မှာ အခုရက်ပိုင်းအတွင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပြန့်နှံ့လာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ Google နဲ့ Twitter တို့ကလည်း ဒီရောဂါနဲ့ပတ်သက်တဲ့ သတင်းမှားတွေကို ဖယ်ရှားသွားမယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းမှာ ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။

– ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်နှံ့မှုကြောင့် စျေးကွက်ကမောက်ကမဖြစ်မှုကို ထိန်းညှိဖို့အတွက် တရုတ်ပြည့်သူ့ဘဏ် (POBC) က တနင်္လာနေ့ကျရင် ယွမ် ၁.၂ ထရီလီယံ (ဒေါ်လာ ၁၇၃ ဘီလီယံ) စျေးကွက်ထဲထည့်မယ်လို့ ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။

Ref: Aljazeera