ေမ ၁၇၊ ၂၀၁၉
M-Media
-ရခိုင္ျပည္နယ္က လတ္တေလာ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြရဲ႕ ေျမျပင္ ပကတိအေျခအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ကုလကိုယ္စားလွယ္ထံ တိုက္႐ိုက္တင္ျပခြင့္မရခဲ့ဘူးလို႔ ရခိုင္အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေ၀ဖန္ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ လက္ေထာက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ၿပီး အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရးဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ညႇိႏႈိင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္တဲ့ အူရ္ဆူလာ မူလာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေမလ ၉ ရက္ေန႔ကစတင္ၿပီး ၆ ရက္ၾကာ ေလ့လာေရးခရီး လာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္တို႔ကို သြားေရာက္ေလ့လာရာမွာ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္တို႔မွာ ခရီးစဥ္ေခ်ာေမြ႕ခဲ့ေပမယ့္ တနလၤာေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကို သြားေရာက္မႈအတြင္း စစ္ပြဲေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြေနထိုင္ရာ စခန္းေတြကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရခဲ့ပါဘူး။ ျမန္မာအစိုးရအာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ သူမရဲ႕ လံုျခံဳေရးေၾကာင့္ ၀င္ေရာက္ခြင့္မျပဳတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ခရီးစဥ္အၿပီး ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ မူလာက ကခ်င္ျပည္နယ္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရသလို၊ ရခိုင္ျပည္နယ္စစ္ေတြက ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာလည္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္မရတာ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပညာသင္ၾကားခြင့္မရတာ ေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
စစ္ေတြအေျခစိုက္ ရခိုင္လူမႈကူညီေရးအသင္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ‘၀ံလက္ေဖာင္ေဒးရွင္း’ က ဦးခိုင္ေကာင္းစံက သူတို႔ဟာ မူလာနဲ႔ တိုက္႐ိုက္မေတြ႕ရဘဲ ကုလရဲ႕ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ႐ံုး UNOCHA ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္က မူလာထံ တင္ျပေပးမယ္လို႔ဆိုကာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္း ၆ ခုထံကေန အခ်က္အလက္ေတြ ေတာင္းယူသြားတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ထားတဲ့ Rakhine Ethnic Congress (REC) အဖြဲ႕က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထိုင္ေနရတဲ့သူေတြအတြက္ အကူအညီေပးပို႔မႈေတြကို အစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြက မၾကာခဏ ပိတ္ပင္မႈေတြ
ရွိေနေၾကာင္း ကမ႓ၻာ့ စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္ (WFP) နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႕ (ICRC) တို႔က အကူအညီအခ်ိဳ႕ကလြဲရင္ အျခား ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ေဒသတြင္းက အရက္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အကူအညီကိုလည္း ခြင့္မျပဳေၾကာင္း UNOCHA ကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ Rakhine Coordination Group အဖြဲ႕နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့တဲ့ ဓာတ္ပံုကို တနလၤာေန႔မွာ မူလာက Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ လႊင့္တင္ခဲ့ေပမယ့္ ရခိုင္အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြကေတာ့
ေတြ႕ဆံုပြဲမွာ ေဒသတြင္းက ကိုယ္စားလွယ္ေတြမပါ၀င္ဘဲ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြက လူေတြပဲ ပါ၀င္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျပည္နယ္အတြင္း လတ္တေလာျဖစ္ေနတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ပိုမိုနားလည္ဖို႔ဆိုရင္ ကုလကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔ ေအာက္ေျခအုပ္စုေတြရဲ႕ အသံကို နားေထာင္သင့္ေၾကာင္း ဦးခိုင္ေကာင္းစံက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
မူလာကို ရခိုင္ျပည္နယ္တစ္၀ွမ္းလံုး သြားခြင့္မေပးတဲ့ အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြကို ဦးခိုင္ေကာင္းစံက ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕က ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို သြားေတြ႕ခြင့္ေပးသင့္ေၾကာင္းလည္း ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းကစတင္ကာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း အစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ AA တို႔အၾကား တိုက္ပြဲေတြ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရသူ အေရအတြက္ဟာ ၄ ေသာင္းအထိ ရွိလာၿပီး၊ အားကစားကြင္းေတြ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ လယ္ကြင္းေတြထဲက ယာယီတဲေတြမွာ ခိုလႈံေနရပါတယ္။
Rakhine Ethnic Congress (REC) က တာ၀န္ရွိသူ ကိုေဇာ္ေဇာ္ထြန္းက အစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ ဒုကၡသည္ေတြေနထိုင္ဖို႔ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ေရာထိုင္ခင္းမ်ိဳး မဖန္တီးေပးဘူးလို႔ ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး မိုးရာသီေရာက္ေတာ့မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြဟာ အႏၲရာယ္ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
Ref: Irrawaddy
(Irrawaddy အဂၤလိပ္ပိုင္းမွသတင္းကို ေကာက္ႏႈတ္ျပန္ဆိုပါသည္)
