News @ M-Media

Author: Ko Lay

  • 737 Max အမ်ိဳးအစားေလယာဥ္၏ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈကုိ ေျဖရွင္းၿပီးဟု ဘုိးအင္းထုတ္ျပန္

    737 Max အမ်ိဳးအစားေလယာဥ္၏ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈကုိ ေျဖရွင္းၿပီးဟု ဘုိးအင္းထုတ္ျပန္

    မတ္ ၂၈၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    ဘုိးအင္း 737 Max ေလယာဥ္

    – ၅ လအတြင္း 737 Max ေလယာဥ္ ၂ စီး ပ်က္က်မႈမွာ သံသယျဖစ္စရာရွိေနတဲ့ အျငင္းပြားဖြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကုိ ျပင္ဆင္ၿပီးၿပီလုိ႔ ဘုိးအင္းကုမၸဏီက မေန႔မွာ ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။

    ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလက အင္ဒုိနီးရွားေလေၾကာင္းလုိင္း Lion Air နဲ႔ အခုလအေစာပုိင္း Ethiopian ေလေၾကာင္းလုိင္းတုိ႔က ဘုိးအင္း 737 Max ေလယာဥ္ႏွစ္စီးဟာ ပ်ံတက္ၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာ ပ်က္က်ခဲ့ၿပီး ေလယာဥ္ေပၚ လုိက္ပါသြားသူအားလံုး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။

    ပ်က္က်မႈႏွစ္ခုစလံုးဟာ MCAS လုိ႔ေခၚတဲ့ အလုိအေလ်ာက္ ေလယာဥ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈစနစ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လုိ႔ သံုးသပ္မႈေတြ ရွိေပမယ့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ တရား၀င္ေကာက္ခ်က္ေတာ့ ထြက္မလာေသးပါဘူး။

    မေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ဘုိးအင္းက MCAS စနစ္အပါအ၀င္ 737 Max ရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေဆာ့ဖ္၀ဲေတြကို အဆင့္ျမႇင့္တင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အဆင့္ျမႇင့္တင္မႈ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းအျဖစ္ သတိေပးခ်က္စနစ္တစ္ခုကုိလည္း ဘုိးအင္းက 737 Max ေလယာဥ္ေတြမွာ တပ္ဆင္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က အဲဒီသတိေပးခ်က္စနစ္ကုိ ၀ယ္ယူတဲ့ ေလေၾကာင္းလုိင္းရဲ႕ ဆႏၵအတုိင္း မတပ္လည္းရေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ 737 Max ေလယာဥ္အားလံုးကုိ တပ္ေပးသြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ဒီအတြက္ အပုိေငြ မယူေၾကာင္း ဘုိးအင္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ခရီးသည္နဲ႔ ေလယာဥ္အမႈထမ္း ၁၈၉ ဦးစလံုး ေသဆံုးခဲ့တဲ့ Lion Air ေလေၾကာင္းလုိင္းက ေလယာဥ္ပ်က္က်မႈဟာ MCAS စနစ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ေလယာဥ္ဟာ အႀကိမ္ ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္ ေခါင္းထုိးစုိက္ဆင္းခဲ့ကာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္မွာေတာ့ ပင္လယ္ထဲ ပ်က္က်သြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အေမရိကန္ ေလေၾကာင္း စီမံခန္႔ခြဲေရးအဖြဲ႕ FAA က Ethiopian ေလေၾကာင္းလုိင္းကေလယာဥ္ ပ်က္က်မႈမွာ ဒီလုိတူညီမႈေတြ ရွိေနေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    ဘုိးအင္းက ေဆာ့ဖ္၀ဲအဆင့္ျမႇင့္တင္မႈေၾကာင့္ ဆင္ဆာေတြက အခ်က္အလက္ဖတ္႐ႈမႈ မတူညီတာမ်ိဳးျဖစ္လာရင္ MCAS စနစ္က အလုိအေလ်ာက္ ပိတ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

    Ethiopian ေလေၾကာင္းလုိင္းက ေလယာဥ္ ပ်က္က်ၿပီးေနာက္ပုိင္း ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြဟာ 737 Max အမ်ိဳးအစားအားလံုးကုိ ပ်ံသန္းမႈ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါတယ္။ ဘုိးအင္းက ျပင္ဆင္မႈလုပ္ေပမယ့္ ရပ္ဆုိင္းထားတဲ့ေလယာဥ္ေတြ ဘယ္ေတာ့ေလာက္မွ အသံုးျပဳမလဲဆုိတာကုိ မသိရေသးပါဘူး။

    Ref: BBC

  • ဂုိလန္ကုန္းျမင့္ေဒသကိစၥအတြက္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီတြင္ အေမရိကန္ ႐ႈတ္ခ်ခံရ

    ဂုိလန္ကုန္းျမင့္ေဒသကိစၥအတြက္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီတြင္ အေမရိကန္ ႐ႈတ္ခ်ခံရ

    မတ္ ၂၈၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    အစၥေရး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနတန္ယာဟုႏွင့္အတူ ေတြ႕ရသည့္ ေဒၚနယ္ထရမ့္

    – ဆီးရီးယားပိုင္ ဂုိလန္ကုန္းျမင့္ေဒသကုိ အစၥေရး အခ်ဳပ္အျခာပုိင္အျဖစ္ သတ္မွတ္မႈအတြက္ အေမရိကန္ဟာ မေန႔က လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အစည္းအေ၀းမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ရပါတယ္။

    အစၥေရးဟာ ဂိုလန္ကုန္းျမင့္ေဒသကုိ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္က က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွာ သူ႕ရဲ႕ပုိင္နက္ထဲ ထည့္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ဟာ အရင္က ကမၻာႏုိင္ငံေတြနည္းတူ ဒီကိစၥကုိ လက္မခံခဲ့ေပမယ့္ တနလၤာေန႔မွာ သမၼထရမ့္က ဂုိလန္ေဒသကုိ အစၥေရးပုိင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း ေၾကျငာခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    မေန႔ကျပဳလုပ္တဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အေရးေပၚအစည္းအေ၀းမွာ အဖြဲ႕၀င္ ၁၄ ႏုိင္ငံစလံုးက အေမရိကန္ရဲ႕ ဒီလုပ္ရပ္ကုိ ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး ဂုိလန္ေဒသဟာ ဆီးရီးယားပုိင္သာျဖစ္တယ္လုိ႔ ထပ္မံ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဒီလုိတစ္ဖက္သက္ ေဆာင္ရြက္မႈဟာ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းက ပဋိပကၡေတြအတြက္ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့အေျဖမ်ိဳးထြက္ေရး ဘာအေထာက္အပံ့မွ မျဖစ္ပါဘူး” လုိ႔ ကုလဆုိင္ရာ ေတာင္အာဖရိက သံအမတ္ ဂ်ယ္ရီ မက္ဂ်ီလာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဆီးရီးယားႏုိင္ငံရဲ႕ မဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ ႐ုရွားကလည္း အေမရိကန္အေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ျပန္လည္သုံးသပ္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ျပင္သစ္ကလည္း ႏုိင္ငံတကာဥပေဒေတြကုိ လစ္လ်ဴ႐ႈတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာ ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။

    ဂုိလန္ဟာ အစၥေရးက က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္ထားတဲ့ ဆီးရီးယားပုိင္နက္သာျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ ကုလရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကုိ တ႐ုတ္သံအမတ္က ေထာက္ျပခဲ့ၿပီး ဒီအခ်က္နဲ႔ဆန္႔က်င္တဲ့ တစ္ဖက္သတ္လုပ္ရပ္ကုိ တ႐ုတ္ဖက္က ဆန္႔က်င္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အေမရိကန္ကေတာ့ အခုလုိအသိအမွတ္ျပဳလုိက္တာဟာ အစၥေရးရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအတြက္ျဖစ္ၿပီး အေရွ႕အလယ္ပုိင္းေဒသတစ္ခုလံုး လံုၿခံဳေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမယ္လုိ႔ ကာကြယ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Aljazeera

  • လူျဖဴအစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ ေရးသားေျပာဆုိမႈကုိ Facebook က လံုး၀ ဖယ္ရွားမည္

    လူျဖဴအစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ ေရးသားေျပာဆုိမႈကုိ Facebook က လံုး၀ ဖယ္ရွားမည္

    မတ္ ၂၈၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    အစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကုိ ဖယ္ရွားမည္ဟု Facebook Blog တြင္ ေရးသားထုတ္ျပန္ထားမႈ

    – မိမိတုိ႔ပလက္ေဖာင္းေပၚကေန လူျဖဴအစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ၊ ခြဲထြက္ေရး၀ါဒကုိ ခ်ီးက်ဴးမႈ၊ ကုိယ္စားျပဳမႈနဲ႔ ေထာက္ခံအားေပးတဲ့ ေရးသားမႈေတြအားလံုးကုိ ပယ္ဖ်က္သြားမယ္လုိ႔ Facebook က မေန႔မွာ ေၾကျငာလုိက္ၿပီး နယူးဇီလန္က အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ရတဲ့ေနာက္ပုိင္း ဒီလုိေဆာင္ရြက္ခ်က္ ေပၚထြက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Facebook ဟာ American pride ၀ါဒနဲ႔ Basque separatism ၀ါဒတုိ႔လုိ လူမ်ိဳးစုအမွတ္သညာကုိ ေဖာ္ထုတ္တဲ့ လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ၊ လူမ်ိဳးကုိအေျခခံတဲ့တုိင္းျပည္ ထူေထာင္ဖုိ႔ ေရးသားေဆာ္ၾသမႈေတြကုိ အရင္က ခြင့္ျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ၃ လတာ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာမႈေနာက္ပုိင္း အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒဟာ အစြန္းေရာက္၀ါဒ၊ အမုန္း၀ါဒေတြနဲ႔ သိသိသာသာ ကြဲျပားျခားမႈ မရွိဘူးဆုိတာ ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း မေန႔က သူတုိ႔ရဲ႕ ဘေလာ့စာမ်က္ႏွာမွာ Facebook က ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

    ပလက္ေဖာင္းမွာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ေတြ ရွိေနမႈ၊ သူတုိ႔ရဲ႕၀ါဒျဖန္႔မႈေတြကုိ တားဆီးဟန္႔တားေရး ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔လည္း Facebook က ကတိျပဳ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ လူျဖဴအစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာလံုးေတြကုိ အသံုးျပဳသူေတြက ေရးသားတာ၊ ရွာေဖြတာေတြဟာ လက္ယာစြန္းေရာက္၀ါဒကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့အဖြဲ႕ထံ ခ်က္ျခင္း ေရာက္ရွိသြားမယ္လုိ႔လည္း Facebook က ထည့္သြင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    မတ္ ၁၅ ရက္ေန႔ နယူးဇီလန္ႏုိင္ငံ ခ႐ုိက္ခ်က္ၿမိဳ႕က ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ႏွစ္လံုးကုိ လူျဖဴအစြန္းေရာက္တစ္ဦးက ေသနတ္နဲ႔ ၀င္ေရာက္အၾကမ္းဖက္ပစ္ခတ္ခဲ့တဲ့ ဗီဒီယုိကုိ အခ်ိန္မီ ျဖဳတ္မခ်ႏုိင္ခဲ့တဲ့အတြက္ Facebook ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ေတြမွာ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ရပါတယ္။

    အဲဒီေနာက္ပုိင္း ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက အစြန္းေရာက္ေရးအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ လႊင့္တင္မႈေတြကို တာ၀န္ယူမႈရွိရွိ ကုိယ္တြယ္ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ ဆုိရွယ္မီဒီယာ ကုမၸဏီေတြကို တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    လူ ၅၀ ေသဆံုးၿပီး ၄၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့တဲ့ ခ႐ုိက္ခ်က္အၾကမ္းဖက္မႈကုိ က်ဴးလြန္သူ ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံသား လူျဖဴအစြန္းေရာက္ ဘရန္တန္ တားရန္႔ဟာ ဥေရာပက လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရး အစြန္းေရာက္အုပ္စုေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ရွိတယ္လုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပုိင္းအတြင္း ကမၻာ့မီဒီယာေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

    တားရန္႔ ပုိက္ဆံလွဴခဲ့တဲ့ ၾသစႀတီးယားက လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရးအဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕အိမ္ကုိ ၾသစႀတီးယား အာဏာပုိင္ေတြက အခုတစ္ပတ္အေစာပိုင္းမွာ ၀င္ေရာက္စီးနင္း ရွာေဖြခဲ့ပါတယ္။

    Ref: BBC

  • လူတုိင္း၀ယ္စီးႏုိင္မည့္ ျပည္တြင္းျဖစ္ကားပ်ံ နမူနာပံုစံကုိ မေလးရွားထုတ္ျပ

    လူတုိင္း၀ယ္စီးႏုိင္မည့္ ျပည္တြင္းျဖစ္ကားပ်ံ နမူနာပံုစံကုိ မေလးရွားထုတ္ျပ

    မတ္ ၂၇၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    – မေလးရွားဟာ ျပည္တြင္းထုတ္ ကားပ်ံ နမူနာဒီဇုိင္းကုိ ဒီကေန႔မွာ ထုတ္ျပလုိက္ၿပီး အခုႏွစ္ဇြန္လအတြင္း အသံုးျပဳႏုိင္ေတာ့မယ္လုိ႔ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    Vector လုိ႔အမည္ေပးထားတဲ့ အဲဒီကားပ်ံကုိ လန္ကာ၀ီမွာလုပ္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ေရေၾကာင္းႏွင့္ ေလေၾကာင္းျပပြဲ International Maritime and Aerospace 2019 မွာ ထုတ္ျပလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။

    ကားပ်ံကုိ ဒ႐ုန္းနည္းပညာအေျချပဳကာ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ခရီးသည္နဲ႔ ပစၥည္းေတြ ပို႔ေဆာင္ဖုိ႔၊ ေထာက္လွမ္း ေစာင့္ၾကည့္ဖုိ႔ စတဲ့ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အသံုးျပဳသြားမယ္လုိ႔ ဒီဇုိင္းဆြဲဖန္းတီးတဲ့ ကုမၸဏီရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူ အင္မ္ယဇ္ မုိဟာမက္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “Vector ကုိ ေမာ္တာ ၄ လံုး၊ လစ္သီယံ-အုိင္းယြန္း ဘတၳရီနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ေကာင္းကင္မွာ ပ်ံႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပစၥည္းေတြကုိလည္း ၁၅၀ ကီလုိဂရမ္ကေန ၂၀၀ ကီလုိဂရမ္အထိ သယ္ႏုိင္မွာပါ။ ေျမျပင္အထက္ မီတာ ၅၀ေလာက္မွာ တစ္နာရီကုိ ၆၀ ကီလုိမီတာနဲ႔ နာရီ၀က္ကေန တစ္နာရီခြဲအထိ ေမာင္းႏွင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္”

    ပထမဆံုး နမူနာကားပ်ံကုိ အေစာဆံုး ဇြန္လေလာက္မွာ စတင္ပ်ံသန္းႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး၊ ေစ်းႏႈန္းကုိေတာ့ မသတ္မွတ္ရေသးေၾကာင္း အင္မ္ယဇ္က ေျပာၾကားခဲ့သလုိ မေလးရွားအစုိးရရဲ႕ စြန္႔ဦးတီထြင္မႈ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ၀န္ႀကီးဌာနကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ကုမၸဏီသက္တမ္းဟာ ၄ ႏွစ္သာရွိေသးေပမယ့္ ဒ႐ုန္နည္းပညာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေတြ႕အႀကံဳအမ်ားအျပား ရွိေနပါတယ္။

    စြန္႔ဦးတီထြင္မႈ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး၀န္ႀကီးဌာန၀န္ႀကီး မုိဟာမက္ ရဒ္ဇူအန္ မုိဟာမက္ ယူစြဖ္က အႏၱရာယ္ကင္းကင္းနဲ႔ အနိမ့္ပ်ံသန္းႏုိင္မယ့္ မေလးရွားႏုိင္ငံရဲ႕
    ပထမဆံုးကားပ်ံ နမူနာကုိ မၾကာခင္ ထုတ္ျပမယ္လုိ႔ ေျပာဆုိၿပီး တစ္လအၾကားမွာ Vector ေပၚထြက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    လန္ကာ၀ီမွာျပဳလုပ္တဲ့ International Maritime and Aerospace 2019 ျပပြဲမွာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၂ ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီ ၂၀၀ ေလာက္ဟာ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ဆက္စပ္တဲ့ တီထြင္မႈေပါင္း ၄၀၆ ခုကုိ ၀င္ေရာက္ျပသခဲ့ၾကပါတယ္။

    Ref: CNA

  • အာကာသယာဥ္ပစ္ ဒံုးခြင္းစနစ္ကုိ ေအာင္ျမင္စြာစမ္းသပ္ႏုိင္ဟု အိႏၵိယေၾကျငာ

    အာကာသယာဥ္ပစ္ ဒံုးခြင္းစနစ္ကုိ ေအာင္ျမင္စြာစမ္းသပ္ႏုိင္ဟု အိႏၵိယေၾကျငာ

    မတ္ ၂၇၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    ၿဂိဳဟ္တုခြင္းဒံုးက်ည္ စမ္းသပ္ေအာင္ျမင္ေၾကာင္း မုိဒီ ေၾကျငာေနစဥ္

    – မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံဟာ အာကာသယာဥ္ပစ္ ဒံုးက်ည္ကုိ ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နရန္ဒရာမုိဒီက ဒီကေန႔မွာ ေၾကျငာလုိက္ၿပီး၊ အာကာသ စူပါပါ၀ါႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    အိႏၵိယဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္ အာကာသယာဥ္တစ္ခုကုိ ပစ္ခ်ကာ ဒံုးက်ည္ကုိ စမ္းသပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိေအာင္ျမင္မႈေၾကာင့္ ကမၻာေပၚမွာ အေမရိကန္၊ ႐ုရွားနဲ႔ တ႐ုတ္တုိ႔ၿပီးရင္ အာကာသယာဥ္ ဒံုးခြင္းစနစ္ကို ပုိင္ဆုိင္တဲ့ စတုတၳေျမာက္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာပါတယ္။ ႏုိင္ငံအေရွ႕ပုိင္း ကၽြန္းတစ္ခုက ဒီဒံုးက်ည္ကုိ ပစ္လႊတ္စမ္းသပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒီလက္နက္ဟာ ျပည္ပရန္ေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ျဖစ္တယ္လုိ႔ အိႏၵိယအစုိးရက ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    “အာကာသထဲက ကီလုိမီတာ ၃၀၀ အကြာ ကမၻာၿဂိဳဟ္အနိမ့္ပိတ္လမ္းမွာရွိတဲ့ အာကာယာဥ္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေအာင္ျမင္စြာ ပစ္ခ်ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကေန႔မွာ အိႏၵိယဟာ မႀကံဳစဖူးေအာင္ျမင္မႈတစ္ခုကုိ ရရွိခဲ့ပါၿပီ။ အာကာသ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံေတြစာရင္းမွာ အိႏၵိယလည္း ပါ၀င္သြားပါၿပီ” လုိ႔ ႐ုပ္သံမိန္႔ခြန္းမွာ မုိဒီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၿဂိဳဟ္တုဒံုးခြင္းစနစ္ဟာ ရန္သူေတြရဲ႕ ေထာက္လွမ္းေရးၿဂိဳဟ္တုေတြ၊ တုိက္ခ်င္းပစ္ဒံုးက်ည္ကုိ ၾကားျဖတ္ဟန္႔တားႏုိင္ေရး နည္းပညာအကူအညီေပးတဲ့ ၿဂိဳဟ္တုေတြကုိ ပစ္ခ်ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိစြမ္းေဆာင္ရည္ေတြဟာ အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံေတြအၾကား အာကာသလက္နက္ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈ ျမင့္တက္ေစႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

    အိႏၵိယက ဒီသတင္းကုိ ထုတ္ျပန္အၿပီးမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ႏုိင္ငံတုိင္းဟာ “အာကာသမွာ ထာ၀ရ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ စိတ္အားထက္သန္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း” မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားတုိ႔ကေတာ့ ဒီသတင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္ျပန္ေျပာဆုိတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။

    အိမ္နီးခ်င္းၿပိဳင္ဘက္ ပါကစၥတန္က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ အာကာသဟာ လူသားေတြရဲ႕ ဘံုအေမြအႏွစ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ စစ္ဖက္ဇုန္ျဖစ္ေအာင္
    ေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးကုိ ႏုိင္ငံတုိင္းက ေရွာင္ရွားသင့္တယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    အိႏၵိယဟာ အာကာသစီမံကိန္းကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ၿပီး လက္ရွိမွာေတာ့ ကမၻာၿဂိဳဟ္ကုိ ဓာတ္ပံု႐ုိက္ကူးႏုိင္တဲ့ ၿဂိဳဟ္တုေတြကုိ ဖန္တီးထုတ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ႏုိင္ငံ၊ အာကာသယာဥ္ေတြကုိ ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႔ လႊတ္တင္ႏုိင္တဲ့ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ေစ်းသက္သာတဲ့ အဂၤါၿဂိဳဟ္စူးစမ္းေရးယာဥ္ကို လႊတ္တင္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၂၂ ခုႏွစ္မွာ အာကာသကုိ ပထမဆံုး လူလႊတ္ႏုိင္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ အာကာသယာဥ္ဖ်က္ ဒံုးခြင္းစနစ္ကုိ ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး၊ ႐ုရွားက ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္နဲ႔ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြ၊ အေမရိကန္က ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ စမ္းသပ္ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Reuters