Author: Ko Lay

နာမည္ပ်က္ရွိသည့္ ကင္မရြန္းစစ္တပ္ကုိ တ႐ုတ္က ေဒၚလာသန္းခ်ီ လွဴဒါန္း

ဇူလုိင္ ၂၀၊ ၂၀၁၈
M-Media

– ကင္မရြန္းႏုိင္ငံက စစ္တပ္အတြက္ တ႐ုတ္ဟာ ကန္ဒၚလာ ၇.၉၅ သန္း လွဴဒါန္းခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံရဲ႕ ‘ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ စစ္ဆင္ေရးေတြကုိ’ အားေကာင္းေစဖုိ႔ျဖစ္တယ္လုိ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္ ေရဒီယုိက မေန႔မွာ သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။

ကင္မရြန္းႏုိင္ငံဆုိင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ ၀မ္ရင္၀ူက ဗုဒၶဟူးေန႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဂ်ိဳးဆက္ပ္ ဘီတီ အက္ဆုိမုိနဲ႔ေတြ႕ဆံုစဥ္မွာ လွဴဒါန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

သံအမတ္က ဒီလုိလွဴဒါန္းတာဟာ ေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ စစ္ဆင္ေရးေတြမ်ာ ကင္မရြန္းစစ္တပ္ရဲ႕ အားျဖည့္ပါ၀င္မႈကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖုိ႔ျဖစ္တယ္လုိ႔ CRTV ေရဒီယုိကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ကင္မရြန္းဟာ ႏုိင္ငံ ေျမာက္ဖက္စြန္းစြန္းမွာ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိက္ဂ်ီးရီးယားႏုိင္ငံက ဘုိကုိဟရမ္အဖြဲ႕ကုိ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီး အေနာက္ေျမာက္ဖက္နဲ႔ အေနာက္ေတာင္ဖက္ေတြမွာ ႏုိင္ငံက ခြဲထြက္လုိတဲ့ အဂၤလိပ္စကားေျပာ လူနည္းစုတုိင္းရင္းသားေတြကုိလည္း ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။

ကင္မရြန္းစစ္တပ္ဟာ သူတုိ႔အေျခစုိက္ရာ ေဒသေတြမွာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိတယ္လုိ႔ စြပ္စြဲခံထားရပါတယ္။ ကင္မရြန္းစစ္သားေတြက အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြကုိ သတ္ျဖတ္တဲ့ ဗီဒီယုိေတြလည္း အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီဗီဒီယုိဟာ အတုလုိ႔ ကင္မရြန္းအစုိးရက အေစာပုိင္းမွာ ျငင္းခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းမွာ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ဖုိ႔အတြက္ အမိန္႔ေပးခဲ့ပါတယ္။

Ref: CNA

July 20, 2018
အိႏၵိယအၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ WhatsApp က မက္ေဆ့ခ်္ျဖန္႔ေ၀မႈကုိ ထိန္းခ်ဳပ္မည္

ဇူလုိင္ ၂၀၊ ၂၀၁၈
M-Media

– အိႏၵိယမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ မက္ေဆ့ခ်္ ျဖန္ေ၀မႈကုိ ထိန္းခ်ဳပ္သြားမယ္လုိ႔ WhatsApp က ေၾကျငာလုိက္ပါတယ္။

WhatsApp ဟာ Facebook က ပုိင္ဆုိင္တဲ့ မက္ေဆ့ခ်္ အက္ပလီေကးရွင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ေတြအတြင္း ကေလးသူခုိး ေကာလဟာလေတြ WhatsApp ကေန ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အိႏၵိယႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းမွာ လူစိမ္းေတြ၊ ဧည့္သည္ေတြကုိ ေသခံေတြက အုပ္စုဖြဲ႕ ႐ုိက္ႏွက္သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။

WhatsApp က သူတုိ႔အေနနဲ႔ အသံုးျပဳသူေတြရဲ႕ မက္ေဆ့ခ်္ျဖန္႔ေ၀ႏုိင္မႈ ပမာဏကုိ ကန္႔သတ္သြားမွာျဖစ္ၿပီး၊ ေကာလဟာလေတြ၊ သတင္းမွားေတြ ျပန္႔ႏွံ႔ဖုိ႔ ခက္ခဲသြားလိမ့္မယ္လုိ႔ ၾကာသာပေတးေန႔က သူတုိ႔ရဲ႕ ဘေလာ့စာမ်က္ႏွာမွာ လႊင့္တင္ခဲ့ပါတယ္။

အခုအစီအစဥ္သစ္ေၾကာင့္ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက WhatsApp အသံုးျပဳသူေတြဟာ မက္ေဆ့ခ်္ကုိ အမ်ားဆံုး လူ ၂၀ ထံသာ ျဖန္႔ေ၀ႏုိင္ေတာ့မွာျဖစ္ၿပီး အိႏၵိယမွာေတာ့ ၅ ဦးအထိသာ ျဖန္႔ေ၀ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ၂၅၀ အထိ ျဖန္႔ေ၀ႏုိင္ခဲ့တာပါ။

ဓာတ္ပံုနဲ႔ ဗီဒီယုိေတြကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ျဖန္႔ေ၀ႏုိင္တဲ့ quick forward လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိလည္း WhatsApp က အိႏၵိယမွာ ပိတ္ပင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလုိအေျပာင္းအလဲေတြဟာ စမ္းသပ္မႈျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း WhatsApp က ေျပာပါတယ္။

“အိႏၵိယမွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုန္လႈပ္ရပါတယ္။ ဒီျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ထုတ္ကုန္မွာ အေျပာင္းအလဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕၊ အစုိးရနဲ႔ နည္းပညာကုမၸဏီေတြက လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ကုမၸဏီရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

WhatsApp ရဲ႕ မိခင္ကုမၸဏီ Facebook ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ သတင္းမွားေတြ၊ အမုန္းစကားေတြကုိ မထိန္းခ်ဳပ္မႈအတြက္ အျပစ္တင္ခံရဖူးပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ Facebook ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အစြန္းေရာက္ဘုန္းႀကီးေတြ၊ အစြန္းေရာက္ႏုိင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ အေကာင့္ေတြကုိ ပိတ္ပစ္တာ၊ အမုန္းစကားနဲ႔ သတင္းမွားေတြ ဖ်က္ပစ္တာကို တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

Ref: Recode

July 20, 2018
ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတေဟာင္း ေထာင္ ၈ ႏွစ္ ထပ္ခ်ခံရ၊ စုစုေပါင္း ေထာင္ဒဏ္ ၃၂ ႏွစ္ရွိလာ

ဇူလုိင္ ၂၀၊ ၂၀၁၈
M-Media

– ႏုိင္ငံရဲ႕ ေထာက္လွမ္းေရးေအဂ်င္စီ NIS က ေငြေတြ ေပ်ာက္ဆံုးမႈ၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈေတြနဲ႔ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရတဲ့အတြက္ သမၼတေဟာင္း ပက္ဂ်ံဳေဟးကုိ ေတာင္ကုိရီးယားက ဒီကေန႔မွာ ေနာက္ထပ္ ေထာင္ဒဏ္ ၈ ႏွစ္ ထပ္မံ ခ်မွတ္လုိက္ပါတယ္။

ပက္ဂ်ံဳေဟးဟာ ဧၿပီလတုန္းက ျခစားမႈစြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၂၄ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံထားရသူျဖစ္ပါတယ္။

ဆုိးလ္ခ႐ုိင္တရား႐ံုး တရားသူႀကီး ဆြန္ခ်န္ဟုိက ပက္ဂ်ံဳေဟးဟာ NIS အႀကီးအကဲ ၃ ေယာက္စီက ၃ ႏွစ္အတြင္း ၀မ္ ၃ ဘီလီယံကုိ ရယူခဲ့ၿပီး တုိင္းျပည္ဘ႑ာေတြကုိ အမ်ားအျပား ဆံုး႐ံႈးေစခဲ့တယ္လုိ႔ အမိန္႔ခ်မွတ္မႈမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲ ၃ ဦးကလည္း သူတုိ႔ဟာ ပက္ဂ်ံဳေဟးရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔ ေငြေတြ ေပးခဲ့ရတယ္လုိ႔ တရား႐ံုးမွာ လာေရာက္ထြက္ဆုိခဲ့ပါတယ္။

ပက္ဂ်ံဳေဟးကေတာ့ စြဲဆုိခ်က္ေတြကို ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အာဏာရ Saenuri ပါတီက လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္သူေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ရာမွာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈနဲ႔လည္း အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။

ဒီကေန႔ ေထာင္ဒဏ္ ၈ ႏွစ္ ထပ္မံခ်မွတ္ခံခဲ့ရတာေၾကာင့္ ပက္ဂ်ံဳေဟးရဲ႕ ေထာင္ဒဏ္ဟာ စုစုေပါင္း ၃၂ ႏွစ္ ရွိလာၿပီျဖစ္ပါတယ္။

သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူနဲ႔ ပူးေပါင္းကာ ျခစားမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လုိ႔ သတင္းေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ပက္ဂ်ံဳေဟးဟာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ လႊတ္ေတာ္မွာ အယံုအၾကည္မရွိအဆုိနဲ႔ ျဖဳတ္ခ်ခံလုိက္ရၿပီး ၃ လအၾကာ အေျခခံဥပေဒ ခံု႐ံုးကုိ သူမကုိ တရား၀င္ ရာထူးက ဖယ္ရွားခဲ့ပါတယ္။

သူမဟာ ျခစားမႈစြဲခ်က္ေတြနဲ႔ တရားစြဲဆုိခံရတဲ့ ၃ ဦးေျမာက္ ေတာင္ကုိရီးယား သမၼတေဟာင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: Aljazeera

July 20, 2018
လူသတ္စက္႐ုပ္မ်ားကို ပိတ္ပင္ရန္ ပညာရွင္ ၂ ေထာင္ေက်ာ္ ေတာင္းဆုိ

ဇူလုိင္ ၁၉၊ ၂၀၁၈
M-Media

– လူေသေစႏုိင္တဲ့ အလုိအေလ်ာက္လက္နက္ေတြ ထုတ္လုပ္မႈကုိ ကမၻာနဲ႔ခ်ီ တားျမစ္ပိတ္ပင္ဖုိ႔အတြက္ ထိပ္တန္း နည္းပညာဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက တုိက္တြန္းေဆာ္ၾသလုိက္ၿပီး အဲဒီ လက္နက္ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ဖိႏွိပ္မႈကိရိယာေတြ ျဖစ္လာမယ္လုိ႔ သတိေပးလုိက္ပါတယ္။

ႏုိင္ငံေပါင္း ၉၀၊ ကုမၸဏီက ၁၅၀ က ကၽြမ္းက်င္သူနဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ေပါင္း ၂၄၀၀ ေက်ာ္ဟာ ဗုဒၶဟူးေန႔က ဆီြဒင္ႏုိင္ငံ စေတာ့ဟုမ္းမွာ က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ 2018 International Joint Conference on Artificial Intelligence (ဉာဏ္ရည္တုဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးညီလာခံ-၂၀၁၈) မွာ အလုိအေလ်ာက္ လက္နက္ထုတ္လုပ္မႈ၊ ေရာင္းခ်မႈနဲ႔ အသံုးျပဳမႈေတြမွာ မပါ၀င္ဖုိ႔အတြက္ ကတိျပဳလႊာတစ္ခုကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကပါတယ္။

လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့သူေတြထဲမွာ Space X နဲ႔ Tesla ရဲ႕ စီအီးအုိ ေအလြန္ မက္စ္၊ ဂူးဂဲလ္ရဲ႕ Deep Mind လုပ္ငန္းက ကုိယ္စားလွယ္ေတြလည္း ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။

လူသတ္စက္႐ုပ္ (killer robot) လုိ႔ သိၾကတဲ့ အလုိအေလ်ာက္လက္နက္ေတြဟာ လူသားေတြရဲ႕ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမပါဘဲနဲ႔ ပစ္မွတ္ေတြကုိ ရွာေဖြ၊ ေဖာ္ထုတ္၊ ဖ်က္ဆီးပစ္ႏုိင္ပါတယ္။

အေမရိကန္၊ ႐ုရွား၊ တ႐ုတ္၊ အစၥေရး၊ ေတာင္ကုိရီးယားနဲ႔ ယူေကတုိ႔ဟာ လက္နက္တပ္ဆင္ထားတဲ့ ဒ႐ုန္ေလယာဥ္လုိမ်ိဳး အလုိအေလ်ာက္စနစ္ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းပါ၀င္တဲ့ လက္နက္ေတြကို ပိုင္ဆုိင္ထားၾကပါတယ္။

လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ Human Rights Watch က ဦးေဆာင္တည္ေထာင္ထားတဲ့ အလိုအေလ်ာက္လက္နက္မ်ား တားဆီးေရးလႈပ္ရွားမႈ Campaign to Stop Killer Robots က လူသတ္စက္႐ုပ္လုိ လက္နက္မ်ိဳးေတြကို တင္ႀကိဳပိတ္ပင္ထားဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းကုိ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။

အဲဒီလုိ ပိတ္ပင္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းမႈကုိ ဘရာဇီးလ္၊ တ႐ုတ္၊ က်ဴးဘား၊ အီဂ်စ္၊ အီရတ္၊ ပါကစၥတန္၊ ဗင္နီဇြဲလားနဲ႔ ဇင္ဘာေဘြအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံပါင္း ၂၆ ႏုိင္ငံက လူသိရွင္ၾကား ေထာက္ခံထားပါတယ္။

Ref: Aljazeera

July 19, 2018
စပိန္ႏွင့္ေပါင္းကာ ေဆာ္ဒီက စစ္သေဘၤာသစ္မ်ား တည္ေဆာက္မည္

ဇူလုိင္ ၁၉၊ ၂၀၁၈
M-Media

– ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ စစ္ေရယာဥ္ ၅ စီး တည္ေဆာက္ဖုိ႔အတြက္ ေဆာ္ဒီ စစ္လက္နက္ ထုတ္လုပ္ေရးစက္႐ုံ SMAI ဟာ စပိန္က သေဘၤာထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း Navantia နဲ႔ သေဘာတူစာခ်ဳပ္တစ္ခုကို ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ပါတယ္။

ဒါဟာ Navantia က ေဆာ္ဒီကုိ ကန္ေဒၚလာ ၂.၂ ဘီလီယံ တန္ဖုိးရွိမယ့္ စစ္ေရယာဥ္ေတြ ေထာက္ပံ့ေပးေရး ဧၿပီလက ေဆာ္ဒီနဲ႔ စပိန္တုိ႔အၾကား ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ပါတယ္။

SMAI နဲ႔ Navantia တုိ႔ဟာ Avante 2200 Corvettes စစ္သေဘၤာ ၅ စီးကုိ အခုႏွစ္ ေႏြဦးရာသီမွာ ေဆာက္လုပ္မွာျဖစ္ၿပီး ၂၀၂၂ ခုႏွစ္မွာ ေဆာ္ဒီကုိ လႊဲအပ္ႏုိင္ဖုိ႔ လ်ာထားပါတယ္။

သေဘၤာတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းရဲ႕ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ကုိ ေဆာ္ဒီႏုိင္ငံအတြင္း ျပဳလုပ္မွာျဖစ္ၿပီး ၂၀၃၀ ခုႏွစ္ေရာက္ရင္ ႏုိင္ငံရဲ႕ စစ္အသံုးစားရိတ္ ၅၀ ရာခုိင္းႏႈန္းကုိ ျပည္တြင္းမွာ သံုးစြဲႏုိင္ရမယ္ဆုိတဲ့ ေဆာ္ဒီရဲ႕ ‘၂၀၃၀ စီမံကိန္း’ နဲ႔အညီ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဆာ္ဒီ ႏုိင္ငံပုိင္ရန္ပံုေငြ Public Investment Fund (PIF) ဟာ စစ္လက္နက္ထုတ္လုပ္ေရးစက္႐ံုကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံ့စီးပြားေရး ေရနံအေပၚ မွီခုိေနရမႈကုိ ေလ်ာ့ခ်ဖုိ႔နဲ႔ အလုပ္အကုိင္ဖန္တီးေပးဖုိ႔ အစုိးရရဲ႕ စီမံကိန္း တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၃၀ ေရာက္ရင္ SAMI ဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဂ်ီဒီပီကုိ ကန္ေဒၚလာ ၃.၇ ဘီလီယံအထိ အေထာက္အကူျပဳေပးႏုိင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားပါတယ္။

Ref: Arabnews

July 19, 2018