မတ် ၂၊ ၂၀၂၀ (ည ၇ နာရီခွဲ)
M-Media

• ဥရောပမှာ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် အန္တရာယ်ကို အလယ်အလတ်အဆင့်ကနေ အမြင့်ဆုံးအဆင့်အထိ မြှင့်လိုက်ပါတယ်။ ဥက္ကဌ Ursula von der Leyen က ကူးစက်မှုတွေ ဆက်ဖြစ်နေတာကြောင့် ဒီလို အဆင့်မြှင့်လိုက်ရတာဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိ ဥရောပမှာ ကူးစက်မှု ၂၁၉၉ ခု၊ သေဆုံးမှု ၃၈ ခု ရှိနေပြီး အများစုက အီတလီနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
• အီရန်မှာ မနေ့က ထပ်မံကူးစက်မှုပေါင်း ၅၂၃ ခုရှိခဲ့ပြီး၊ သေဆုံးသူ ၁၂ ဦး ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကူးစက်သူအရေအတွက်ဟာ ၁၅၀၁ ဦးရှိကာ သေဆုံးသူက ၆၆ ဦး ရှိလာပါပြီ။ အီရန်အဓိပတိ အယာတိုလာ အလီခါမေနီရဲ့ အကြံပေးတစ်ဦးလည်း ဒီဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ​ဒုတိယသမ္မတ၊ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် တိုက်ဖျက်ရေးအဖွဲ့ အကြီးအကဲတို့အပါအဝင် အီရန်အစိုးရက ထိပ်တန်းပုဂ္ဂိုလ်တစ်ချို့မှာလည်း ကူးစက်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။
• ဥရောပမှာ ချက်၊ စကော့တလန်၊ ဒိုမီနီကန်၊ အန်ဒိုရာ၊ အိုက်စ်လန်နဲ့ ပေါ်တူဂီတို့မှာ ပထမဆုံး ကူးစက်မှုတွေကို တွေ့ခဲ့ရပြီး၊ အရှေ့တောင်အာရှမှာတော့ အင်ဒိုနီးရှားက ၂ ဦး ကူးစက်နေကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
• ဗိုင်းရပ်စ် ကာကွယ်တိုက်ဖျက်ရေးမှာ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုမရှိတဲ့အတွက် နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းက ခရစ်ယာန်အသင်းတော် Shincheonji ရဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကို ဆိုလ်းမြို့တော်ဝန် ပက်ဝွန်ဆွန်းက လူသတ်မှုနဲ့ တရားစွဲဆိုလိုက်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို ဒီအသင်းတော်အဖွဲ့ဝင် ၁ ဦးမှာ ပထမဆုံး တွေ့ရတာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအတွင်း ကူးစက်မှု ၄ ထောင်ကျော်ရဲ့ ထက်ဝက်လောက်က ဒီအသင်းတော်အဖွဲ့ဝင်တွေ ဖြစ်ပါတယ် မြို့တော်ဝန် ပက်က အသင်းတော် တာဝန်ရှိသူတွေသာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့မယ်ဆိုရင် သေဆုံးသူတွေ လျော့နည်းမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ အသင်းတော်တာဝန်ရှိသူတွေက ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုအတွက် ပြန်တောင်းပန်ထားပါတယ်။
• တောင်ကိုရီးယားမှာ မနေ့က ထပ်မံကူးစက်သူ ၅၀၀ နီးပါးရှိခဲ့ပြီး သေဆုံးသူ ၄ ဦး ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် စုစုပေါင်း သေဆုံးသူက ၂၂ ဦး ကူးစက်သူက ၄၂၁၂ ဦး ရှိလာတာပါ။
• တရုတ်နိုင်ငံမှာတော့ မနေ့က ကူးစက်မှု ၂၀၂ ခုရှိခဲ့ပြီး ဒါဟာ ဇန်နဝါရီနှောင်းပိုင်းကစလို့ တစ်ရက်တာ အနိမ့်ဆုံးပမာဏလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ သေဆုံးသူ ၄၂ ဦးရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း တရုတ်နိုင်ငံမှာ သေဆုံးမှုဟာ ၂၉၁၂ ဦး ရှိလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုးဝါးဆုံးကူးစက်ရာ ဝူဟန်မှာ ကူးစက်မှုတွေ သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားတာကြောင့် ရောဂါပြန့်နှံ့ပြီးတဲ့နောက် ဆောက်လုပ်ခဲ့တဲ့ ယာယီဆေးရုံတစ်ခုကို ပထမဆုံး ပိတ်ပစ်လိုက်ပါတယ်။

Ref: Aljazeera

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈၊ ၂၀၂၀ (ညနေ ၄ နာရီ)
M-Media

• လူဦးရေထူထပ်တဲ့ လာဂို့စ်မြို့ကို ပြီးခဲ့တဲ့တစ်ပတ်မှာ ပြန်ရောက်လာတဲ့ အီတလီအမျိုးသားတစ်ဦးမှာ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်နေတာ တွေ့ရှိခဲ့ရတယ်လို့ နိုက်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံက မနေ့မှာ ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။ အီဂျစ်နဲ့ အလ်ဂျီးရီးယားလို အာဖရိကနိုင်ငံတွေမှာ အရင်က ရောဂါကူးစက်မှု တွေ့ခဲ့ရပေမယ့် အာဖရိက ဆဟာရဒေသမှာတော့ ဒါဟာ ပထမဆုံးအကြိမ် ကူးစက်မှုဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နဲ့ စီးပွားရေးအဆက်အသွယ်ရှိနေတဲ့ အာဖရိကဒေသမှာ ကူးစက်မှု သိပ်မတွေ့ရတာဟာ စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု အားနည်းတာကြောင့် ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်မှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
• ဥရောပနိုင်ငံငယ်တွေဖြစ်တဲ့ ဘီလာရုဇ်နဲ့ လစ်သူယေးနီးယားနိုင်ငံတွေမှာ ပထမဆုံး ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုတွေကို မနေ့မှာ တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ဘီလာရုဇ်မှာ အီရန်ကျောင်းသားတစ်ဦး ကူးစက်နေတာဖြစ်ပြီး၊ လစ်သူယေးနီးယားနိုင်ငံမှာတော့ အီတလီကပြန်လာတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ဦးမှာ ကူးစက်နေတာပါ။
• တရုတ်နိုင်ငံမှာ မနေ့က သေဆုံးသူ အနည်းဆုံး ၄၄ ဦးရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း သေဆုံးသူအရေအတွက်ဟာ ၂၇၈၈ ဦး ရှိလာပါတယ်။ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း ကူးစက်မှု ၃၁၅ ခု ရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ကူးစက်သူအရေအတွက်ဟာ ၂၃၃၇ ဦး ရှိလာပါတယ်။ သေဆုံးသူကတော့ စုစုပေါင်း ၁၃ ဦး ရှိနေပါတယ်။
• ကြာသာပတေးနေ့မှာ တရုတ်နိုင်ငံကို သွားရောက်ခဲ့တဲ့ သမ္မတနဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေကို သီးသန့်ထား စောင့်ကြည့်သွားမယ်လို့ မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံက ဒီကနေ့မှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ သမ္မတ Khaltmaagiin Battulga ဟာ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်နေတဲ့ကာလမှာ တရုတ်နိုင်ငံကို ပထမဆုံးသွားရောက်ခဲ့တဲ့ ခေါင်းဆောင်လည်းဖြစ်ပါတယ်။ မွန်ဂိုလီးယားဟာ ဇန်နဝါရီလမှာ တရုတ်နဲ့နယ်စပ်တွေကို ပိတ်ထားလိုက်ပြီး အခုအချိန်အထိ ကူးစက်မှု မရှိသေးပါဘူး။
• ကူးစက်တဲ့နိုင်ငံတွေ ပိုမိုများပြားလာတဲ့အတွက် COVID-19 ‌ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ ကမ္ဘာ့ကပ်ဘေးတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO အကြီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း ‌နောက်ထပ် နိုင်ငံ ၁၂ နိုင်ငံမှာ ကူးစက်မှုကို တွေ့ခဲ့ရတဲ့အတွက် ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ စုစုပေါင်း ၄၆ နိုင်ငံအထိ ပြန့်နှံနေပြီဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နိင်ငံပြင်ပမှာ ကူးစက်နေသူဟာ ၃၇၀၀ လောက်ရှိနေပြီး သေဆုံးသူကတော့ ၅၇ ဦး ရှိတယ်လို့‌လည်း WHO က ဆိုပါတယ်။
• နယူးဇီလန်မှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေသူကို မနေ့က ပထမဆုံးတွေ့ခဲ့ရပြီး ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကမှ အီရန်နိုင်ငံကနေ ပြန်လာသူဖြစ်ပါတယ်။ နယူးဇီလန်အာဏာပိုင်တွေကတော့ ရောဂါကူးစက်နေသူနဲ့အတူ လေယာဉ်စီးလာသူတွေအနေနဲ့ မိမိကိုယ်ကို မသင်္ကာဖြစ်ရင် ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေကို လာရောက်တွေ့ဆုံပြသဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ အီရန်နိုင်ငံသားတွေ လာရောက်မှုကိုလည်း နယူးဇီလန်က ယာယီ ကန့်သတ်လိုက်ပါတယ်။
• လက်ရှိ အမေရိကန်မှာ ကူးစက်မှုဟာ နည်းနေသေးပေမယ့် အခြေအနေ အချိန်မရွေး ပြောင်းသွားနိုင်တယ်လို့ ကန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးက မနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ စိုးရိမ်ဖို့မလိုပေမယ့် လိုအပ်တာတွေအားလုံး ပြင်ဆင်ထားရမယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

Ref: Aljazeera