News @ M-Media

Category: က်န္းမာေရးႏွင့္ေဆးပညာ

  • COVID19 ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် အင်ဒိုနီးရှားတွင် ပထမဆုံး လူသေဆုံးမှုဖြစ်

    COVID19 ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် အင်ဒိုနီးရှားတွင် ပထမဆုံး လူသေဆုံးမှုဖြစ်

    မတ် ၁၁၊ ၂၀၂၀ (ညနေ ၄ နာရီခွဲ)
    M-Media

    (ပုံ – မတ် ၁၁ ရက်နေ့အထိ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်နှံ့မှု အနေအထား)
    • အင်ဒိုနီးရှားမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေတဲ့ အသက် ၅၃ နှစ်အရွယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦး မနေ့က သေဆုံးခဲ့ပြီး ဒါဟာ COVID19 ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် နိုင်ငံအတွင်း ပထမဆုံး လူသေဆုံးမှုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ သေဆုံးသူဟာ နိုင်ငံခြားသားဖြစ်ပြီး သွေးတိုး၊ ဆီးချိုရောဂါ အခံရှိကာ ဆေးရုံမတက်ခင်ကတည်းက စိုးရိမ်ရတဲ့အနေအထားမှာ ရှိခဲ့တာလို့ အစိုးရက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေသူအရေအတွက် ၂၆ ဦး ရှိနေပါတယ်။
    • ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှာတော့ ကူးစက်သူအရေအတွက်ဟာ ၃၅ ဦးရှိလာပြီး ၁၆ ဦးက လုံး၀ ပျောက်ကင်းသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံက ဆိုက်ရောက်ဗီဇာပေးမှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ပြီး တောင်ကိုရီးယား၊ အီတလီနဲ့ ဟောင်ကောင်နိုင်ငံသားတွေအပေါ် ဗီဇာကင်းလွတ်ခွင့် ပြုထားမှုကိုလည်း ပျယ်ဖျက်လိုက်ပါတယ်။
    • တူရကီမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေသူတစ်ဦးကို ပထမဆုံး တွေ့ခဲ့ရပြီး၊ တောင်အမေရိက ဘိုလီဗီးယားနိုင်ငံက ပထမဆုံး ကူးစက်မှု ၂ ခုကို တွေ့မြင်ခဲ့ရတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ပနားမားနိုင်ငံမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေသူတစ်ဦး မနေ့က သေဆုံးခဲ့ပြီး ဒါဟာ အလယ်အမေရိကမှာ ပထမဆုံး လူသေဆုံးမှု ဖြစ်ပါတယ်။ ပနားမားမှာ ကူးစက်နေသူက ၈ ဦး ရှိနေပါတယ်။
    • ဗိုင်းရပ်စ်စတင်ပြန့်နှံ့ရာ တရုတ်နိုင်ငံ ဟူဘေးပြည်နယ်မှာ တစ်ချို့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ၊ စျေးဆိုင်တွေကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ် လုပ်ကိုင်ခွင့်ပေးခဲ့ပြီး ပြည်နယ်ကလူတွေ အပြင်ထွက်တာကိုတော့ ဆက်လက် ပိတ်ပင်ထားဆဲဖြစ်ပါတယ်။ မနေ့က တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကူးစက်မှုဟာ ၂၄ ခုသာရှိခဲ့ပြီး သေဆုံးသူကတော့ ၂၂ ဦး ရှိပါတယ်။ ကူးစက်သူအများစုဟာ အီတလီနဲ့ အမေရိကန်တို့ကို သွားရောက်ပြီး ပြန်လာကြသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
    • တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း ကူးစက်မှု ၂၄၂ ခု ရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ကူးစက်မှု ၇၇၅၅ ခု ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ သေဆုံးသူကတော့ ၆ ဦးရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ၆၀ အထိ ရှိလာတာပါ။ အာဏာပိုင်တွေက နေ့စဉ်ကူးစက်မှုနှုန်း ကျဆင်းနေပေမယ့် နိုင်ငံရဲ့ အခြားနေရာတွေကို ပြန့်နှံ့လာမယ့်အန္တရာယ် ရှိနေတယ်လို့ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
    • ဂျပန်နိုင်ငံမှာ မနေ့က ကူးစက်မှု ၅၉ ခု ရှိခဲ့ပြီး ဒါဟာ တစ်ရက်တာအတွင်း အများဆုံး ကူးစက်မှုဖြစ်ပါတယ်။ စုစုပေါင်း ကူးစက်နေသူအရေအတွက်ဟာ ၁၂၇၈ ဦး ရှိလာခဲ့ပြီး သေဆုံးသူကတော့ ၁၉ ဦး ရှိလာပါတယ်။
    • ယူကေအစိုးရက အငယ်တန်း ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး အသက် ၆၂ နှစ်အရွယ် နာဒင်း ဒိုရီမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးရှိနေကြောင်း တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ဒိုရီဟာ ပြီးခဲ့တဲ့တစ်ပတ်အတွင်း လွှတ်တော်အမတ်တော်တော်တော်များများနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးချုပ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင် တည့်ခင်းတဲ့ ဧည့်ခံပွဲတစ်ခုကိုလည်း သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။
    • ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်နှံ့မှုနဲ့ပတ်သက်လို့ ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံတွေဟာ မနေ့က ဗီဒီယိုအစည်းအဝေးတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ကာကွယ်တားဆီးရေးလုပ်ငန်းအတွက် နည်းလမ်းပေါင်းစုံသုံးပြီး ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိ ဥရောပမှာ အီတလီနိုင်ငံဟာ ဗိုင်းရပ်စ် ပြန့်နှံ့မှုကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံးကို တံခါးပိတ်ထားရပြီး အခြားဥရောပနိုင်ငံတွေမှာလည်း​ ပြန့်နှံ့နေတာပါ။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ဥရောပသမဂ္ဂဟာ ထိထိရောက်ရောက် မဆောင်ရွက်ဘူးဆိုပြီး ဝေဖန်ခံနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
    • အမေရိကန်မှာ COVID19 ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်သူအရေအတွက်ဟာ မနေ့က တစ်ထောင်ကျော်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ သေဆုံးသူက ၂၈ ဦး ရှိလာပါတယ်။ သံသယရှိသူတွေ စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုကို အရင်က ပြည်ထောင်စုအဆင့် ဆောင်ရွက်ရာကနေ အခုအချိန်မှာတော့ ပြည်နယ်အဆင့်ဆောင်ရွက်ဖို့ အစိုးရက ခွင့်ပြုပေးထားပါတယ်။ စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု၊ ကာကွယ်ကုသမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ဝေဖန်မှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။

    Ref: Aljazeera

  • COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်နှင့်ပတ်သက်၍ နားလည်မှုလွဲနေသည့် အချက်များ

    COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်နှင့်ပတ်သက်၍ နားလည်မှုလွဲနေသည့် အချက်များ

    မတ် ၁၁၊ ၂၀၂၀
    M-Media

    -ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်နှောင်းပိုင်း တရုတ်နိုင်ငံဝူဟန်မြို့ကနေ စတင်ပြန့်နှံ့လာတဲ့ COVID19 ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အခုအချိန်မှာတော့ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက လူပေါင်း ၁ သိန်း ၁ သောင်းကျော်လောက်မှာ ကူးစက်နေပြီး သေဆုံးသူကလည်း ၄ ထောင်ကျော်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

    ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်နှံ့မှု ကျယ်ပြန့်လာတာနဲ့အမျှ ကူးစက်မှု၊ ကုသမှု၊ ကာကွယ်တားဆီးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ကောလဟာလတွေ၊ အမှတ်မှားမှုတွေလည်း ပေါ်ပေါက်လာပါတယ်။

    COVID19 နဲ့ပတ်သက်ပြီး လူတွေ နားလည်မှုလွဲမှားတဲ့ အချက်တစ်ချို့ကို ဖော်ပြ​ပေးလိုက်ပါတယ်။

    ၁။ လင်းနို့စွပ်ပြုကနေ ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်တာလား?

    ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေကနေ ပြန့်နှံတယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ယုံကြည်ထားပေမယ့် စွပ်ပြုသောက်လို့ ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားမျိုးတော့ မရှိသေးပါဘူး။ အစားအသောက်တွေကနေ ကူးတယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက်တွေက မမှန်သလို၊ ကြောင်တွေ၊ ခွေးတွေကနေ ကူးစက်တယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားကိုလည်း မတွေ့ရပါဘူး။

    ၂။ နှာခေါင်းစည်းတွေက ဗိုင်းရပ်စ်ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်လား?

    COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် ပြန့်နှံ့မှု ဖြစ်လာပြီးနောက်ပိုင်း နှာခေါင်းစည်းတွေ တပ်ဆင်ကြဖို့ တိုက်တွန်းလာတာကြောင့် ဒီနှာခေါင်းစည်းတွေဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို လုံး၀ ကာကွယ်ပေးနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အတွေးမျိုး ပြည်သူတွေမှာ ဝင်လာပါတယ်။

    တကယ်တော့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေအသုံးပြုတဲ့ ပရိုနှာခေါင်းစည်းတွေကသာ ရောဂါကူးစက်မှုကို အထိုက်အလျောက် ကာကွယ်ပေးနိုင်တာဖြစ်ပြီး စျေးကွက်ထဲမှာ လွယ်လွယ်ဝယ်လို့ရတဲ့ နှာခေါင်းစည်းတွေကတော့ ဒီလိုကာကွယ်မှုမျိုး မပေးနိုင်ပါဘူး။

    သာမန်နှာခေါင်းစည်းတွေဟာ မျက်နှာကို တင်းတင်းကြပ်ကြပ် မအုပ်ထားတဲ့အတွက်ကြောင့် အမှုန်အမွှားတွေဟာ ပါးစပ်နဲ့ နှာခေါင်းတွေထဲကို ဝင်နိုင်ပြီး အလွန်သေးငယ်တဲ့ အမှုန်တွေလည်း ဒီနှာခေါင်းစည်းတွေကို ဖြတ်ကာ ဝင်ရောက်နိုင်ပါတယ်။ ​

    ကမ္ဘာ့ ထိပ်တန်း ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက နှာခေါင်းစည်းတွေဝတ်တာကြောင့် COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် မကူးစက်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အထောက်အထားမျိုး မတွေ့ရဘဲ၊ နှာခေါင်းစည်းကို အားကိုးပြီး လက်ဆေးတာလို ဗိုင်းရပ်စ်ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး အခြားနည်းလမ်းတွေကို လစ်လျူရှုတာမျိုး ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သတိပေးထားပါတယ်။

    ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO ကလည်း လူနာတွေကို ကုသနေရတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ၊ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်သူနဲ့ ဆက်ဆံရသူတွေ၊ နှာဆေးချောင်းဆိုး ရှိတဲ့သူတွေသာ နှာခေါင်းစည်း ဝတ်သင့်တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

    ၃။ ကလိုရင်း၊ အလ်ကိုဟောဖြန်းလို့ ဗိုင်းရပ်စ်သေနိုင်လား?

    အရေပြားပေါ်မှာ ဒီပစ္စည်းတွေဖြန်းလို့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာရှိတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေ မသေနိုင်ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် အရေပြားကို ပျက်ဆီးစေပြီး မျက်လုံးတွေ ပါးစပ်တွေထဲကို ဝင်တဲ့အခါလည်း ဆိုးဆိုးဝါးဝါး အန္တရာယ်​ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကလိုရင်းတို့ အလ်ကိုဟောတို့ကို အရာ၀တ္ထုတွေပေါ်မှာပဲ ပိုးသတ်ဖို့ ဖြန်းသင့်ပြီး အရေပြားပေါ်မှာ မဖြန်းသင့်ပါဘူး။

    ၄။ ကလေးတွေကို မကူးနိုင်ဘူးလား?

    ရောဂါကူးစက်သူတွေထဲမှာ ကလေးတွေ သိပ်မပါတာကြောင့် ကလေးတွေ မကူးနိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အယူအဆတစ်ခု ပေါ်ထွက်လာပါတယ်။ တကယ်တမ်းက ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အသက် ကြီးကြီး၊ ငယ်ငယ် ဘယ်အသက်အရွယ်မဆို ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရောဂါလက္ခဏာတွေဟာ ကလေးတွေမှာ လူကြီးတွေလောက် မပြင်းထန်တာကို ကနဦး လေ့လာဆန်းစစ်မှုတွေအရ တွေ့ရပါတယ်။ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ ဒါမှမဟုတ် ဆီးချိုရောဂါ၊ ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါလို ရောဂါအခံရှိတဲ့သူတွေကတော့ အသက်အန္တရာယ် စိုးရိမ်ရတဲ့အထိ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

    ၅။ သာမန်တုပ်ကွေးပဲ မဟုတ်ဘူးလား?

    ကိုယ်လက်နာတာ၊ ဖျားတာ၊ ချောင်းဆိုတာ၊ အဆုတ်ယောင်တာတို့လို ရောဂါလက္ခဏာတွေမှာ COVID-19 နဲ့ သာမန်တုပ်ကွေးတို့ဟ အတူတူပဲဖြစ်ပြီး၊ ရောဂါပျော့တာ၊ ပြင်းတာလို အဆင့်တွေမှာလည်း အတူတူပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သေဆုံးမှုရာခိုင်နှုန်းမှာတော့ COVID-19 က ပိုများပြီး ပျမ်းမျှ ၁ ရာခိုင်ကနေ ၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိပါတယ်။ သေဆုံးမှု အရေအတွက်ကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက အတိအကျ တွက်လို့မရသေးပေမယ့် သာမန် ရာသီတုပ်ကွေးထက် အဆများစွာ ပိုမိုများပြားနိုင်ပါတယ်။

    COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်သူအားလုံး သေဆုံးတယ်ဆိုတဲ့ လွဲမှားတဲ့အယူအဆမျိုးတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်အဓိကပြန့်နှံ့ရာ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ရောဂါကူးစက်သူတွေရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကျော်လောက် ပြန်လည်သက်သာတာကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

    ၆။ ဆေးမြီးတိုတွေက COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို ကာကွယ်နိုင်လား?

    ကြက်သွန်ဖြူ၊ ဗိုက်တာမင် C၊ လိမ်းဆေးတွေ အပါအဝင် ဆေးမြီးတိုတွေက COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို ပျောက်ကင်းတယ်၊ ဝင်မလာအောင် ကာကွယ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆတွေဟာ လုံး၀ မှားယွင်းပါတယ်။ ကာကွယ်တားဆီးဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းက လက်ကို မကြာခဏ ဆေးပေးတာနဲ့ လူများရာနေရာတွေကို ရှောင်ရှားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

    လက်ရှိ ရှိပြီးသား တုပ်ကွေးဆေးနဲ့ အဆုတ်ယောင်ဆေးတွေဟာ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို ကုသပေးနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက်လည်း မမှန်ပါဘူး။ COVID-19 ကို ကုသပေးနိုင်မယ့်ဆေးတွေ၊ ကာကွယ်ဆေးတွေ လက်ရှိမှာ မရှိပါဘူး။

    ၇။ ပူပြင်းတဲ့ရာသီဥတုက ဗိုင်းရပ်စ်ကို တားဆီးနိုင်လား?

    တုပ်ကွေးတို့ အဖျားတို့ဟာ အေးတဲ့အခြေအနေတွေမှာ ပိုမိုပြန့်နှံ့လွယ်ပေမယ့် ရာသီဥတုပူပြင်းလို့ လုံး၀ မကူးစက်တော့ဘူးဆိုတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ COVID-19 ကူးစက်မှုဟာ အပူချိန်အပြောင်းအလဲအပေါ်မှာ မှီခိုနေတယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားမျိုးတွေကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက မတွေ့ရသေးပါဘူး။

    Ref: Medical News Today



  • COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်နှင့်ပတ်သက်၍ နားလည်မှုလွဲနေသည့် အချက်များ

    COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်နှင့်ပတ်သက်၍ နားလည်မှုလွဲနေသည့် အချက်များ

    မတ် ၁၁၊ ၂၀၂၀
    M-Media

    -ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်နှောင်းပိုင်း တရုတ်နိုင်ငံဝူဟန်မြို့ကနေ စတင်ပြန့်နှံ့လာတဲ့ COVID19 ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အခုအချိန်မှာတော့ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက လူပေါင်း ၁ သိန်း ၁ သောင်းကျော်လောက်မှာ ကူးစက်နေပြီး သေဆုံးသူကလည်း ၄ ထောင်ကျော်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

    ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်နှံ့မှု ကျယ်ပြန့်လာတာနဲ့အမျှ ကူးစက်မှု၊ ကုသမှု၊ ကာကွယ်တားဆီးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ကောလဟာလတွေ၊ အမှတ်မှားမှုတွေလည်း ပေါ်ပေါက်လာပါတယ်။

    COVID19 နဲ့ပတ်သက်ပြီး လူတွေ နားလည်မှုလွဲမှားတဲ့ အချက်တစ်ချို့ကို ဖော်ပြ​ပေးလိုက်ပါတယ်။

    ၁။ လင်းနို့စွပ်ပြုကနေ ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်တာလား?

    ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေကနေ ပြန့်နှံတယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ယုံကြည်ထားပေမယ့် စွပ်ပြုသောက်လို့ ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားမျိုးတော့ မရှိသေးပါဘူး။ အစားအသောက်တွေကနေ ကူးတယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက်တွေက မမှန်သလို၊ ကြောင်တွေ၊ ခွေးတွေကနေ ကူးစက်တယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားကိုလည်း မတွေ့ရပါဘူး။

    ၂။ နှာခေါင်းစည်းတွေက ဗိုင်းရပ်စ်ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်လား?

    COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် ပြန့်နှံ့မှု ဖြစ်လာပြီးနောက်ပိုင်း နှာခေါင်းစည်းတွေ တပ်ဆင်ကြဖို့ တိုက်တွန်းလာတာကြောင့် ဒီနှာခေါင်းစည်းတွေဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို လုံး၀ ကာကွယ်ပေးနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အတွေးမျိုး ပြည်သူတွေမှာ ဝင်လာပါတယ်။

    တကယ်တော့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေအသုံးပြုတဲ့ ပရိုနှာခေါင်းစည်းတွေကသာ ရောဂါကူးစက်မှုကို အထိုက်အလျောက် ကာကွယ်ပေးနိုင်တာဖြစ်ပြီး စျေးကွက်ထဲမှာ လွယ်လွယ်ဝယ်လို့ရတဲ့ နှာခေါင်းစည်းတွေကတော့ ဒီလိုကာကွယ်မှုမျိုး မပေးနိုင်ပါဘူး။

    သာမန်နှာခေါင်းစည်းတွေဟာ မျက်နှာကို တင်းတင်းကြပ်ကြပ် မအုပ်ထားတဲ့အတွက်ကြောင့် အမှုန်အမွှားတွေဟာ ပါးစပ်နဲ့ နှာခေါင်းတွေထဲကို ဝင်နိုင်ပြီး အလွန်သေးငယ်တဲ့ အမှုန်တွေလည်း ဒီနှာခေါင်းစည်းတွေကို ဖြတ်ကာ ဝင်ရောက်နိုင်ပါတယ်။ ​

    ကမ္ဘာ့ ထိပ်တန်း ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက နှာခေါင်းစည်းတွေဝတ်တာကြောင့် COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် မကူးစက်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အထောက်အထားမျိုး မတွေ့ရဘဲ၊ နှာခေါင်းစည်းကို အားကိုးပြီး လက်ဆေးတာလို ဗိုင်းရပ်စ်ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး အခြားနည်းလမ်းတွေကို လစ်လျူရှုတာမျိုး ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သတိပေးထားပါတယ်။

    ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO ကလည်း လူနာတွေကို ကုသနေရတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ၊ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်သူနဲ့ ဆက်ဆံရသူတွေ၊ နှာဆေးချောင်းဆိုး ရှိတဲ့သူတွေသာ နှာခေါင်းစည်း ဝတ်သင့်တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

    ၃။ ကလိုရင်း၊ အလ်ကိုဟောဖြန်းလို့ ဗိုင်းရပ်စ်သေနိုင်လား?

    အရေပြားပေါ်မှာ ဒီပစ္စည်းတွေဖြန်းလို့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာရှိတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေ မသေနိုင်ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် အရေပြားကို ပျက်ဆီးစေပြီး မျက်လုံးတွေ ပါးစပ်တွေထဲကို ဝင်တဲ့အခါလည်း ဆိုးဆိုးဝါးဝါး အန္တရာယ်​ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကလိုရင်းတို့ အလ်ကိုဟောတို့ကို အရာ၀တ္ထုတွေပေါ်မှာပဲ ပိုးသတ်ဖို့ ဖြန်းသင့်ပြီး အရေပြားပေါ်မှာ မဖြန်းသင့်ပါဘူး။

    ၄။ ကလေးတွေကို မကူးနိုင်ဘူးလား?

    ရောဂါကူးစက်သူတွေထဲမှာ ကလေးတွေ သိပ်မပါတာကြောင့် ကလေးတွေ မကူးနိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အယူအဆတစ်ခု ပေါ်ထွက်လာပါတယ်။ တကယ်တမ်းက ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အသက် ကြီးကြီး၊ ငယ်ငယ် ဘယ်အသက်အရွယ်မဆို ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရောဂါလက္ခဏာတွေဟာ ကလေးတွေမှာ လူကြီးတွေလောက် မပြင်းထန်တာကို ကနဦး လေ့လာဆန်းစစ်မှုတွေအရ တွေ့ရပါတယ်။ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ ဒါမှမဟုတ် ဆီးချိုရောဂါ၊ ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါလို ရောဂါအခံရှိတဲ့သူတွေကတော့ အသက်အန္တရာယ် စိုးရိမ်ရတဲ့အထိ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

    ၅။ သာမန်တုပ်ကွေးပဲ မဟုတ်ဘူးလား?

    ကိုယ်လက်နာတာ၊ ဖျားတာ၊ ချောင်းဆိုတာ၊ အဆုတ်ယောင်တာတို့လို ရောဂါလက္ခဏာတွေမှာ COVID-19 နဲ့ သာမန်တုပ်ကွေးတို့ဟ အတူတူပဲဖြစ်ပြီး၊ ရောဂါပျော့တာ၊ ပြင်းတာလို အဆင့်တွေမှာလည်း အတူတူပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သေဆုံးမှုရာခိုင်နှုန်းမှာတော့ COVID-19 က ပိုများပြီး ပျမ်းမျှ ၁ ရာခိုင်ကနေ ၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိပါတယ်။ သေဆုံးမှု အရေအတွက်ကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက အတိအကျ တွက်လို့မရသေးပေမယ့် သာမန် ရာသီတုပ်ကွေးထက် အဆများစွာ ပိုမိုများပြားနိုင်ပါတယ်။

    COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်သူအားလုံး သေဆုံးတယ်ဆိုတဲ့ လွဲမှားတဲ့အယူအဆမျိုးတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်အဓိကပြန့်နှံ့ရာ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ရောဂါကူးစက်သူတွေရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကျော်လောက် ပြန်လည်သက်သာတာကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

    ၆။ ဆေးမြီးတိုတွေက COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို ကာကွယ်နိုင်လား?

    ကြက်သွန်ဖြူ၊ ဗိုက်တာမင် C၊ လိမ်းဆေးတွေ အပါအဝင် ဆေးမြီးတိုတွေက COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို ပျောက်ကင်းတယ်၊ ဝင်မလာအောင် ကာကွယ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆတွေဟာ လုံး၀ မှားယွင်းပါတယ်။ ကာကွယ်တားဆီးဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းက လက်ကို မကြာခဏ ဆေးပေးတာနဲ့ လူများရာနေရာတွေကို ရှောင်ရှားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

    လက်ရှိ ရှိပြီးသား တုပ်ကွေးဆေးနဲ့ အဆုတ်ယောင်ဆေးတွေဟာ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို ကုသပေးနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက်လည်း မမှန်ပါဘူး။ COVID-19 ကို ကုသပေးနိုင်မယ့်ဆေးတွေ၊ ကာကွယ်ဆေးတွေ လက်ရှိမှာ မရှိပါဘူး။

    ၇။ ပူပြင်းတဲ့ရာသီဥတုက ဗိုင်းရပ်စ်ကို တားဆီးနိုင်လား?

    တုပ်ကွေးတို့ အဖျားတို့ဟာ အေးတဲ့အခြေအနေတွေမှာ ပိုမိုပြန့်နှံ့လွယ်ပေမယ့် ရာသီဥတုပူပြင်းလို့ လုံး၀ မကူးစက်တော့ဘူးဆိုတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ COVID-19 ကူးစက်မှုဟာ အပူချိန်အပြောင်းအလဲအပေါ်မှာ မှီခိုနေတယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားမျိုးတွေကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက မတွေ့ရသေးပါဘူး။

    Ref: Medical News Today

  • အီရန်နိုင်ငံခြားရေးအကြံပေး ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် သေဆုံး (နောက်ဆုံးရ သတင်းများ)

    အီရန်နိုင်ငံခြားရေးအကြံပေး ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် သေဆုံး (နောက်ဆုံးရ သတင်းများ)

    မတ် ၆၊ ၂၀၂၀
    M-Media


    (ဓာတ်ပုံ – သေဆုံးသွားသည့် အီရန်နိုင်ငံခြားရေးအကြံပေး ဟိုစိန် ရှီခိုစလမ်)
    • အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရဲ့ အကြံပေးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၁၉၇၉ ခုနှစ် အမေရိကန်သံရုံး စီးနင်းမှုမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ဟိုစိန် ရှီခိုစလမ်ဟာ မနေ့က COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် သေဆုံးသွားပါတယ်။ အီရန်မှာ ကူးစက်သူဦးရေဟာ ၃၅၁၃ ဦး ရှိလာပြီး သေဆုံးသူကတော့ ၁၀၇ ဦး ရှိနေပါတယ်။ သေဆုံးသူတွေထဲက ၆ ဦးဟာနိုင်ငံရေးသမားတွေနဲ့ အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
    • တောင်ကိုရီးယားမှာ မ​နေ့က ကူးစက်သူ ၅၁၈ ဦး ရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ၆၂၈၄ ဦး ရှိလာတာပါ။ သေဆုံးသူကတော့ ၄၂ ဦး ရှိခဲ့ပါတယ်။
    • တရုတ်နိုင်ငံမှာ မနေ့က လူပေါင်း ၁၄၃ ဦးကို ထပ်မံကူးစက်ခဲ့ပြီး၊ သေဆုံးသူက ၃၀ လောက် ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း သေဆုံးသူအရေအတွက်က ၃၀၄၂ ဦးရှိကာ ကူးစက်မှုကတော့ ၈၀၅၅၂ ဦး ရှိလာပါတယ်။
    • အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် သေဆုံးသူအရေအတွက်ဟာ ၁၂ ဦး ရှိနေပြီး ကူးစက်မှုက ၁၂၉ ခု ရှိလာပါတယ်။
    • ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး သီတင်းသုံးတဲ့ ဗာတီကန်မှာ ဗိုင်းရပ်ကူးစက်နေသူတစ်ဦးကို မ​နေ့က ပထမဆုံး တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ကိုရိုနာကူးစက်သူ တက်ရောက်နေကာ အခြားလူနာ ၁၀၀ လောက်ရှိ​တဲ့ ဆေးခန်းရဲ့ ပြင်လူနာဌာနကို ပိတ်ထားလိုက်ပြီး ပိုးသတ်ရေးလုပ်ငန်း လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မက်တီယို ဘရူနီက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
    • အာဖရိကက ကင်မရွန်းနိုင်နဲ့ ဥရောပက ဆားဘီးယားနိုင်ငံတွေမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစနေသူတွေကို ပထမဆုံး တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။
    • အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ကူးစက်သူဟာ ၆ ဦးကနေ မနေ့မှာ ၃၁ ဦးအထိ သိသိသာသာ မြင့်တက်လာပါတယ်။ မလေးရှားနိုင်ငံမှာလည်း မတ် ၆ ရက်နေ့ တစ်ရက်တည်းမှာတင် ကူးစက်နေသူ ၂၈ ဦး ထပ်တွေ့ခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ကူးစက်နေသူအရေအတွက် ၈၃ ဦး ဖြစ်လာတာပါ။ အဲဒီအထဲက ၂၃ ဦးဟာ ဆေးရုံကနေ ဆင်းသွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်ထားသူတွေနဲ့ ထိတွေ့ ဆက်ဆံထားတဲ့ လူ ၉၅၆ ဦးကိုလည်း မလေးရှားအာဏာပိုင်တွေ ဆက်လက် စောင့်ကြည့်နေပါတယ်။
    • နိုင်ငံအတွင်း ဗိုင်းရပ်စ် တားဆီးနှိမ်နှင်းရေး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် တစ်လကို နှာခေါင်းစည်း ၃ သန်းလောက် ထုတ်လုပ်နိုင်မယ့် စက်ရုံတစ်ခုတည်ဆောက်ဖို့ ထိုင်းဘီလီယံနာ Dhanin Chearavanont ရဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းစုက စီစဉ်နေပါတယ်။ စက်ရုံက ထွက်ရှိမယ့် နှာခေါင်းစည်းတွေကို ဆေးရုံဆေးခန်းတွေက ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ နှာခေါင်းစည်း အလွယ်တကူမရနိုင်တဲ့သူတွေကို အခမဲ့ ထောက်ပံ့ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သစ် ပြန့်နှံ့ပြီးနောက်ပိုင်း အာရှကကုမ္ပဏီတွေဟာ နှာခေါင်းစည်းတွေ ပိုမိုထုတ်လုပ်ရေး အားထုတ်ကြိုးပမ်းလာကြပါတယ်။

    Ref: Aljazeera

  • အီရန်၌ လွှတ်တော်အမတ်များ၊ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များထံတွင်ပါ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်နေ (နောက်ဆုံးရ သတင်းများ)

    အီရန်၌ လွှတ်တော်အမတ်များ၊ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များထံတွင်ပါ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်နေ (နောက်ဆုံးရ သတင်းများ)

    မတ် ၄၊ ၂၀၂၀
    M-Media

    • ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ ပိုလန်၊ မော်ရိုကို၊ အန်ဒိုရာ၊ အာမေးနီးယားနဲ့ အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံတို့ကိုပါ ထပ်မံပြန့်နှံ့ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေကတော့ ဗိုင်းရပ်စ်ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး ပိုမိုအားထုတ်လုပ် လုပ်ဆောင်လာကြပါတယ်။
    • ဂျပန်ဆေးဝါးကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Takeda က သူတို့ဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဒဏ်ကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ခံစားနေရတဲ့သူတွေကို ကုသပေးဖို့အတွက် ဆေးဝါးတစ်ခု ထုတ်လုပ်နေတယ်လို့ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
    • ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဒီဇင်ဘာလ ဗိုင်းရပ်စ် စတင်ပြန့်နှံ့ပြီးနောက်ပိုင်း လက်ဆေးဂျယ်ဘူးစျေး အဆမတန် မြင့်တက်သွားတာကို ထိန်းချုပ်သွားမယ်လို့ ပြင်သစ်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ဒီလိုစျေးတက်မှုဟာ လက်မခံနိုင်စရာဖြစ်ပြီး အစိုးရအနေနဲ့ ကြားဝင် ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ ​ပြင်သစ် သမားတော်များသမဂ္ဂက တောင်းဆိုခဲ့ပြီးတဲ့နောက် ဒီလို ထုတ်ပြန်မှု ပေါ်ထွက်လာတာပါ။
    • နိုင်ငံအတွင်း ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်နှံ့လာမှာကို စိုးရိမ်တဲ့အတွက် ခွဲစိပ်ခန်းသုံး နှာခေါင်းစည်းတွေ၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာပစ္စည်းတွေ နိုင်ငံရပ်ခြား တင်ပို့မှုကို ရပ်ဆိုင်းသွားမယ်လို့ ရုရှားနိုင်ငံက မနေ့မှာ ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုအရ တင်ပို့မှုတွေကိုတော့ ဆက်လက်ခွင့်ပြုမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခြားနေရာက ကူးစက်လာသူတွေ ရုရှားမှာ ဆေးကုသမှုခံနေရတာမျိုး ရှိပေမယ့် ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းမှာတော့ အခုအချိန်အထိ ကူးစက်မှု မရှိသေးပါဘူး။
    • အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ မနေ့က ကူးစက်နေသူ ၁၄ ဦးကို ထပ်မံတွေ့ရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ကူးစက်သူ ၂၈ ဦး ဖြစ်လာပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံ ဟိုကိုင်းဒိုးမှာ ကူးစက်နေသူအရေအတွက် ၈၂ ဦးအထိ ရှိလာသလို ဥရောပက ဂရိနိုင်ငံမှာလည်း ကူးစက်နေသူဟာ ၈ ဦး ဖြစ်လာပါတယ်။ မလေးရှားမှာတော့ မနေ့က ၁၄ ဦး ထပ်မံကူးစက်ခဲ့ပါတယ်။
    • တရုတ်နိုင်ငံမှာတော့ မနေ့က ကူးစက်မှု ၁၂၅ ခု ရှိခဲ့ပြီး၊ သေဆုံးသူကတော့ ၃၈ ဦး ရှိလာပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် စုစုပေါင်းသေဆုံးသူ ၂၉၈၁ ဦး၊ ကူးစက်မှု ၈၀၂၇၀ ခု ရှိလာတာပါ။
    • မနေ့က တောင်ကိုရီးယားမှာ ထပ်မံကူးစက်မှု ၅၁၆ ခု ရှိခဲ့ပြီး၊ ကူးစက်နေသူ ၅၃၂၈ ဦးအထိ ဖြစ်လာတာပါ။ သေဆုံးမှုကတော့ ၃၂ ဦး ရှိနေပါတယ်။
    • ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း အီတလီနိုင်ငံမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် လူ ၂၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း သေဆုံးသူအရေအတွက်ဟာ ၇၉ ဦးအထိ ရှိလာပါတယ်။ ဒါဟာ တရုတ်နိုင်ငံပြင်ပမှာ သေဆုံးမှုအများဆုံးဖြစ်ပြီး အီရန်နိုင်ငံကို ကျော်ဖြတ်သွားတာပါ။ ကူးစက်သူအရေအတွက်ကတော့ ၂၅၀၂ ဦးအထိ ရှိလာပါတယ်။ အာဏာပိုင်တွေက ဗိုင်းရပ်စ် ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ပြန့်နှံ့နေတဲ့ ဒေသတွေကို အနီရောင်ဇုံအဖြစ်သတ်မှတ်ကာ ဆက်သွယ်မှုဖြတ်တောက်သွားဖို့ စီစဉ်နေပါတယ်။
    • အီရန်မှာတော့ လွှတ်တော်အမတ်တွေရဲ့ ၈ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်တဲ့ ၂၃ ဦးမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေကြောင်း တွေ့ခဲ့ရပြီး၊ ဒုတိယသမ္မတ အပါအဝင် အစိုးရအဖွဲ့က အနည်းဆုံး ၇ ဦးလည်း ကူးစက်နေပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း စုစုပေါင်း ကူးစက်မှုဟာ ၂၃၀၀ ကျော်လာခဲ့ပြီး သေဆုံးသူကတော့ ၇၇ ဦး ရှိလာပါတယ်။ အီရန်အဓိပတိ အယာတိုလာ အလီခါမေနီက ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ လမ်းညွှန်မှုကို လိုက်နာကြဖို့ မနေ့မှာ ပြောကြားခဲ့ပြီး မကြာခင် ဒီရောဂါ ရပ်တန့်သွားလိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

    Ref: Aljazeera

    (အီရန်နိုင်ငံ တီဟီရန်မြို့မှ မြင်ကွင်းတစ်ခု)