News @ M-Media

Category: ဘာသာျပန္

  • အၾကမ္းဖက္ခံ​ေနရ​ေသာ သီရိလကၤာမွ မြတ္​ဆလင္​မ်ား ႏွင့္ ေတာင္အာရွ အတြက္ အမုန္းသံသရာ သတိေပး ေခါင္းေလာင္းသံ

    ဇူလို္င္ ၉ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    ေဆြမြန္ ျမန္မာမႈျပဳသည္။

    အိႏၵိယ နဲ႔ ျမန္​မာႏိုင္​ငံ​ေတြမွာ မြတ္​ဆလင္​​ေတြကို ဦးတည္​တိုက္​ခိုက္​တဲ့ ​ေၾကာက္​လန္႔စ​ရာ​လုပ္​ရပ္​​ေတြဟာ မလံု​ေလာက္​​ေသးသလိုမ်ဳိး သီရိလကၤာႏိုင္​ငံလည္​း ဒီလိုတိုက္​ခိုက္​မႈ​ေတြမွာ မၾကာခင္​ကမွ ပါ၀င္​လာခဲ့မႈဟာ ​ေတာင္​အာ႐ွမွာ ​ေနထိုင္​ၾကတဲ့ မြတ္​ဆလင္​​ေတြၾကားမွာ အခ်က္​​ေပး​ေခါင္​း​ေလာင္​းသံတစ္​ခု ျဖစ္​လာ​ေနခဲ့ပါၿပီ။

    People hold wooden poles as they stand next to police officers in Colombo

    အစြန္​း​ေရာက္​ ဗုဒၶစြမ္​းအား႐ွင္​ အၾကမ္​းဖက္​ အဖြဲ႔ျဖစ္​တဲ့ Bodu Bala Sena (BBS) အဖြဲ႔က ဦး​ေဆာင္​ၿပီး စတင္​ခဲ့တဲ့ အၾကမ္​းဖက္​မႈ​ေၾကာင္​့ အိမ္​​ေတြ၊ ​ေစ်းဆိုင္​​ေတြ​ေပါင္​း မ်ားစြာဟာ တစစီ ဖ်က္​ဆီးခံခဲ့ရၿပီး သီရိလကၤာ​ေတာင္​ပိုင္​းက အလူ႔သ္​ဂါမာၿမိဳ႕မွာ​ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္​​ေတြရဲ႕ စိတ္​တိုင္​းက် သတ္​ျဖတ္​ခဲ့မႈ​ေတြ​ေၾကာင္​့ အနည္​းဆံုး လူ​ေလးဦး ​ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္​။ ေနရာ​ေပါင္​းမ်ားစြာမွာ ဘာသာ​ေရးကို အ​ေျခခံတဲ့တိုက္​ခိုက္​မႈ​ေတြဟာ ဘက္​မလိုက္​တတ္​တဲ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္​​ေတြက ျဖစ္ရပ္တိုင္းမွာ လႈံ႕ေဆာ္ က်ဴးလြန္တဲ့ အဓိကတရားခံေတြကို ထိုက္သင့္ျပစ္ဒဏ္ေတြေပးၿပီး တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္​ ကိုင္​တြယ္​​ေျဖ႐ွင္​းလိုက္ရင္​ စိုးရိမ္​စရာ အ​ေၾကာင္​းတစ္ရပ္ မဟုတ္​ေတာ့ပါဘူး။

    ဒါေပမယ့္ ပံုမွန္အားျဖင့္ ေဒသတစ္ခုတြင္းမွာ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ပြတ္ထိမိမႈေတြနဲ႔ တစ္ခ်ိန္လံုး စိုးရိမ္ပူပန္ေနေစတာရယ္၊ အၾကမ္းဖက္သမား အုပ္စုလုိက္နဲ႔ လူနည္းစုေတြ အေပၚမွာ တိုက္ခိုက္မႈက်ဴးလြန္တတ္တဲ့ ပံုစံေတြဟာ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲစရာျဖစ္ရပ္တစ္ခုလံုးကို ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

    ဘာသာ​ေရးယံုၾကည္​ခ်က္​အ​ေပၚ အ​ေျခခံတဲ့ ဒီလိုအၾကမ္​းဖက္​တိုက္​ခိုက္​မႈုပံုစံ​ေတြဟာ ​ေဒသတစ္​ခုလံုးမွာ ပုုံစံတူညီမႈ ႐ွိ​ေနပါတယ္​။ ဒီလိုမ်ဳိး မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚတိုက္ခိုက္ရတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံသ​ေဘာ သဘာ၀အေၾကာင္းရင္းဟာ ဒီလိုတိုက္​ခိုက္​မႈ​ေတြကို အ​ေၾကာင္​းခံၿပီး သူတို႔ဦးစီးလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္​းေတြကို ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ျပန္ၿပီးလူႀကိဳက္​မ်ား​ေအာင္​ လုပ္​ဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ဘာသာေရးကို အသံုးခ်ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရ လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္ လုပ္ေဆာင္အၾကမ္းဖက္မႈေတြက သူတို႔ရဲ႕ မြတ္ဆလင္ပစ္​မွတ္​​ေတြကို အျပစ္​​ေပးခံရျခင္​းမ႐ွိဘဲ စိတ္​တိုင္​းက် ထိ​ခိုက္ေအာင္​ တိုက္​ခိုက္​ႏိုင္​ခဲ့ၾကပါတယ္​။

    စုစုေပါင္း ​ေသဆံုးရမႈအ​ေရအတြက္ ၁၀၀၀၀ ​ေက်ာ္​ထိ ျမင့္တက္ခဲ့တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံက မြတ္​ဆလင္​ ဆန္​႔က်င္​​ေရး အစုအျပဳံလိုက္​ သတ္​ျဖတ္​မႈ​ေတြျဖစ္​ၾကတဲ့ ၁၉၆၉ မွာ ျဖစ္​ခဲ့တဲ့ ဂူဂ်ရတ္​သတ္ျဖတ္မႈ၊ ၁၉၈၀ မွာ မိုရာဒါဘတ္​​သတ္ျဖတ္မႈ၊ ၁၉၈၃ မွာ နယ္လီသတ္ျဖတ္မႈ၊ ၁၉၈၉ မွာ ဘာဂါလ္ပါးလ္သတ္ျဖတ္မႈ၊ ၁၉၉၂ မွာ ဘာဘရီဗလီျဖစ္ရပ္နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ခဲ့တဲ့ ဘံုေဘ အဓိက႐ုဏ္းနဲ႔ ၂၀၀၂ မွာ ျဖစ္​ခဲ့တဲ့ ဂူဂ်ရတ္​ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈစတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြအားလံုးမွာ မြတ္ဆလင္ေတြကို ရက္ရက္စက္စက္သတ္ျဖတ္တယ္၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္ အားေပးေထာက္ခံတယ္ ဒါမွမဟုတ္ အေရးယူမႈ လံုး၀ မရွိဘူးစတဲ့ ပံုစံတူေတြရွိခဲ့ပါတယ္။

    သ႑ာန္တူစြာပဲ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္တဲ့၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ားစုေနထိုင္ရာ ျမန္မာ နဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ သီရိလကၤာတို႔မွာလည္း သတ္ျဖတ္ ဖ်က္ဆီးမႈေတြက်ဴးလြန္ၿပီး လံုး၀ အေရးမယူတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ တစ္ပံုစံတည္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶ၀ါဒဟာ အျခားေသာ ဘာသာတရား အယူ၀ါဒေတြအေပၚမွာ အမုန္းတရားေဟာေျပာပို႔ခ်မႈေတြ၊ ရက္ရက္စက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္ ပူးေပါင္း ပါ၀င္မႈေတြနဲ႔အတူ ထင္ရွားလာခဲ့ပါတယ္။

    ေတာင္အာ႐ွေဒသက မြတ္ဆလင္ အမ်ားစုေနထိုင္ရာ တိုင္းျပည္ေတြက မြတ္ဆလင္ မဟုတ္တဲ့ လူနည္းစုေတြမွာလည္း ေၾကာက္ရြံ စိုးရိမ္ေနရမႈေတြဟာလည္း ျမင့္ တက္လာေနပါတယ္။

    ပမာဆိုရရင္ အိႏၵိယက RSS အဖြဲ႕၊ ျမန္မာျပည္က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ၊ သီရိလကၤာက BBS အဖြဲ႔၊ ပါကစၥတန္မွာ TTP စတဲ့အဖြဲ႔ေတြဟာ ဒီလို “ဘာသာျခား မြတ္ဆလင္ေတြကို မုန္းတီးတိုက္ခိုက္ျခင္းဟာ ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္ရာေရာက္တယ္”  ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးေတြမွာ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ရိုက္သြင္းခဲ့ပါတယ္။

    ဘာသာတရားဟာ ဆင္းရဲလွတဲ့ လူဦးေရမ်ားျပားရာ ေတာင္အာရွေဒသက လူေတြအတြက္ ေသာက တရားအားလံုးေျပၿငိမ္းရာ အေျဖ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အတိတ္ကာလက အ​ေၾကာင္​းအရာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ၿပိဳင္ဖက္ဘာသာ တရားအယူ၀ါဒေတြက ဗုဒၶဘာသာအယူအေပၚမွာ လႊမ္းမိုးက်ယ္ျပန္႔သြားမွာကို အၾကမ္းဖက္ တားဆီးရမယ္ဆိုတဲ့ ေဟာေျပာ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ဘုန္းႀကီးေတြကိုယ္တိုင္က ခ်မွတ္ကာ လိုက္နာေစဖို႔ ဖိအားေပးေနတာေတြကို ဒီေတာင္အာရွက လူေတြ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

    ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ကမၻာကို ျပန္႔ပြား ထြန္းကားခဲ့တဲ့ “ေရႊေခတ္ကာလ”ကို ျပန္လည္ ရရွိေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းဟာ ဒီလို အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို “ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္တဲ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့ လုပ္ရပ္” အျဖစ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ရပ္ကို လႈံ႕ေဆာ္ ပံုသြင္းဖို႔ရာ လံုေလာက္ေစခဲ့ပါတယ္။

    ငယ္ရြယ္လြန္းလွတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးေတြဟာ အမုန္းတရားေတြကို ထပ္ဆင့္ကာ ေဟာေျပာျဖန္႔ျဖဴးသူ၊ အမုန္းတရားေတြကို ေလ့က်င့္ လိုက္နာေစသူ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္တိုင္ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ကာ ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္သူေတြျဖစ္​ၾကတယ္​ဆိုတဲ့ အယူအဆေတြကို ရိုက္ထည့္သြင္းျခင္း ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ ပမာဆိုရရင္ အိႏၵိယက RSS အဖြဲ႕၊ ျမန္မာျပည္က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ၊ သီရိလကၤာက BBS အဖြဲ႔၊ ပါကစၥတန္မွာ TTP စတဲ့အဖြဲ႔ေတြဟာ ဒီလို “ဘာသာျခား မြတ္ဆလင္ေတြကို မုန္းတီးတိုက္ခိုက္ျခင္းဟာ ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္ရာေရာက္တယ္” ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးေတြမွာ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ရိုက္သြင္းခဲ့ပါတယ္။

    ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ကိစၥတိုင္းမွာလည္း အစိုးရရဲ႕ အားေပးေထာက္ခံမႈကို ရရွိခဲ့တာလည္း သက္ေသအထင္အရွား ရွိေနပါတယ္။ အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးမွာအသံုးခ်ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြဟာ ေတာင္အာရွေဒသကို ဗဟိုျပဳကာ အလ်င္ျမန္ဆံုးျပန္႔ပြားလာေနၿပီျဖစ္သလို လက္ရွိအေနနဲ႔ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြကို ႏိုင္ငံ ၉ ႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ေနရပါၿပီ။

    အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ဟိႏၵဴေတြရဲ႕ ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးမွာ အသံုးခ်ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြဟာ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္ခုနီးပါး ရွိလာခဲ့ပါၿပီး RSS ရဲ႕ ဦးေဆာင္ေဟာေျပာသူ နာရင္ျဒာမိုဒီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာမႈနဲ ႔အတူ ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးမွာအသံုးခ်မႈဟာ အျမင့္ဆံုးေရာက္လာ ခဲ့ပါတယ္။ နီေပါႏိုင္ငံကေတာ့ ဟိႏၵဴလူမ်ားစုရဲ႕ အႀကီးအက်ယ္ လႊမ္းမိုးမႈရွိေနခဲ့ၿပီး ဘူတန္ႏိုင္ငံကေတာ့ ဟိႏၵဴေတြလက္ တစ္ဆုပ္စာမွ်သာရွိေနေပမယ့္ သဘာ၀အားျဖင့္ကို အိႏၵိယရဲ႕လက္ရွိႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြ အၿမဲလႊမ္းမိုးခံေနရတဲ့ ႏိုင္ငံငယ္ျဖစ္ပါတယ္။

    ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေရးမွာအသံုးခ်ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံ၊ သီရိလကၤာနဲ႔ ဘူတန္တို႔မွာ တူညီစြာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေရးမွာအသံုးခ်ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔တဲ့ အႀကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြကို ျဖစ္ေစၿပီး မြတ္ဆလင္ေတြ အမ်ားအျပားေသေၾကပ်က္စီးေစတဲ့ထိ ဦးတည္သြားေစခဲ့ပါတယ္။

    ယခုေတာ့ မြတ္ဆလင္ လူနည္းစုေတြအေပၚမွာ BBS အစြန္​း​ေရာက္​ ဗုဒၶစြမ္​းအား႐ွင္​အၾကမ္​းဖက္​အဖြဲ႔ရဲ႕ အုပ္စုဖြဲ႔အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ သီရိလကၤာမွာ ျပန္႔ႏွံ႔လာခဲ့ျပန္ပါၿပီ။

    အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာ ပိုမိုၿပီး မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြရွိလာေလေလ၊ တရားဥပေဒနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ခက္လွတဲ့ အစြန္းေရာက္ဗုဒၶ၀ါဒ အမုန္းတရားေဟာေျပာပို႔ခ်မႈေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ တိုင္းျပည္ေပၚမွာ ဖိအားေတြအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေနရာေပါင္းစံုမွာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ေနရာယူကာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ပ်က္ျပားေစဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ အစြန္းေရာက္ဗုဒၶ၀ါဒ ပိုမိုထြန္းကားလာမႈက မႏွစ္သက္စရာေနာက္ဆက္တြဲ ရလာဒ္ေတြကို ဆက္တိုက္ျဖစ္ေပၚေစမွာျဖစ္ၿပီး အျခား​ေသာ ေတာင္ အာရွေဒသႏိုင္ငံေတြမွာ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ပိုမိုတြင္က်ယ္ေစဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒီလို ရက္စက္ျပင္းထန္ခက္ထန္လွတဲ့ သက္ေရာက္မႈနဲ႔ တန္ျပန္သက္ေရာက္မႈ အမုန္း၊ ေၾကာက္ရြံမႈ၊ ေသြးထြက္သံယိုအၾကမ္းဖက္မႈ သံသရာစက္၀န္းထဲမွာ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနေတြဆီကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဦးတည္ေန မိၿပီလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္း ကိုေတာ့ ေတာင္အာရွေဒသက ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ရမယ့္ အခ်ိန္ကိုေရာက္ေနပါၿပီ။

    The Express Tribune တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ​ေဆာင္​းပါး႐ွင္​ Adnan Randhawa ​ေရးသား​သည့္ Muslims under attack in Lanka ​ေဆာင္​းပါးအား ​ေဆြမြန္​ ဆီ​ေလ်ာ္​​ေအာင္​ ျပန္​ဆိုပါသည္​။

  • ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားနဲ႔ မြတ္ဆလင္တို႔ၾကား သံသယႏွင့္ ေၾကာက္ရြံမႈမ်ား ျမန္မာ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္ကို ရိုက္ခတ္လာျခင္း

    ဇူလိုင္ ၅၊ ၂၀၁၄
    မူရငး္ေဆာင္းပါးရွင္-
    .ေဆြမြန္(M-Media)  ျမန္မာမႈျပဳသည္။

    04myanmar-master675
    အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့တဲ့ ကိုစိုးမင္း ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚတင္တင္ေက်ာ္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ အေလာင္းအနီး ဝမ္းနည္းစြာ ငိုေၾကါးေနစဥ္ (Photo – Soe Zeya Tun/Reuters )

    လူႏွစ္ဦးေသဆံုးၿပီး ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဒဏ္ရာရေစခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈဟာ မႏၱေလးၿမိဳ႕ေတာ္မွာ အသစ္တဖန္ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္လာခဲ့ၿပီးေနာက္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဟာ မႏၱေလးမွာ ညမထြက္ရအမိန္႔ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ ဒီလိုထိတ္လန္႔စရာျမင္ကြင္းေတြကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရၿပီးပါၿပီ။ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ေတြေပၚမွာ ဒါးေတြ၊ တုတ္ေတြကို ေ၀ွ႔ရမ္းကိုင္ေဆာင္ကာ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးေဆာင္ပုဒ္ေတြ၊ ကမၻာမေက်သီခ်င္းေတြ ေအာ္ဟစ္ရြတ္ဆိုကာ၊ မြတ္ဆလင္ပိုင္ဆိုင္ေတြကို ဖ်က္ဆီးပစ္တာေတြဟာ မႏၱေလးရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနေတြပါ လို႔ မ်က္ျမင္သက္ေသတစ္ဦးက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    မႏၱေလးေဒသအာဏာပိုင္ေတြထုတ္ျပန္တဲ့ ညမထြက္ရအမိန္႔ဟာ ည ၉ နာရီကေန မနက္ ၅ နာရီထိ လူ ၅ ဦးထက္ ပိုမစုဖို႔ ပိတ္ပင္ပါတယ္။

    ဒီအျဖစ္အပ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက အဓိကၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးေတြမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္အေနနဲ႔ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ပိုမိုႀကီးထြားက်ယ္ျပန္႔လာမွာကို စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ မႏၱေလးဟာ ရန္ကုန္လိုပဲ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံု၊ ဘာသာတရားေပါင္းစံု နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္းတည္ရွိထြန္းကားရာေနရာျဖစ္ၿပီး ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္မီကာလေတြကတည္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ၊ မြတ္ဆလင္ေတြ၊ ခရစ္ယာန္ေတြ နဲ႔ ဟိႏၵဴေတြဟာ စုစုစည္းစည္း ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ရာေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒီအၾကမ္းဖက္မႈဟာ မြတ္ဆလင္အမ်ဳိးသားတစ္ဦးက ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကို မုဒိမ္းက်င့္ေစာ္ကားလိုက္တယ္လို႔ သတင္းေတြေပၚထြက္အၿပီး အဂၤါညမွာ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရပိုင္မီဒီယာေတြကလည္း မုဒိမ္းမႈအတြက္ သံသယရွိသူစာရင္းမွာ မြတ္ဆလင္အမည္တစ္ခုကို အတည္ျပဳေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

    မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး လံုၿခံဳေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေအာင္ေက်ာ္မိုးက မြတ္ဆလင္တစ္ဦးနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦး ေပါင္း ႏွစ္ဦးေသတယ္၊ ဗလီတစ္လံုး မီးရွုိ႕ခံရတယ္၊ အျခားဗလီ ၄ လံုး ခဲေပါက္ခံရတယ္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာသတင္းမီဒီယာေတြက ေသဆံုးသူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဟာ နာေရးကူညီမႈအသင္းတစ္ခုမွာ ယာဥ္ေမာင္းလုပ္ေနတဲ့ ဦးထြန္းထြန္းျဖစ္တယ္လို႔ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီးေတာ့ ေသဆံုးသူမြတ္ဆလင္ဟာ စက္ဘီးအေရာင္းဆိုင္ပိုင္ရွင္ ဦးစိုး၀င္းျဖစ္တယ္လို႔ သူ႔ရဲ႕မိတ္ေဆြတစ္ဦးက အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဦးစိုး၀င္းဟာ မနက္ပိုင္း၀တ္ျပဳဖို႔ ဗလီကိုသြားတဲ့လမ္းေပၚမွာပဲ မေသမခ်င္း ရိုက္သတ္ခံခဲ့ရတာလို႔ သူ႕ရဲ႕မိတ္ေဆြျဖစ္တဲ့ ဦးေနဦးရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အုပ္စုေတြဟာ အားေကာင္းလာခဲ့ၿပီးေနာက္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုေနထိုင္ရာတိုင္းျပည္မွာ လူနည္းစုမြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြ အရွိန္ျမင့္လာခဲ့ပါတယ္။

    ရဲစခန္းကေန ငါးမိနစ္ေလာက္ပဲ လမ္းေလွ်ာက္သြားရတဲ့ေနရာေတြမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြက ကားေတြကို ဖ်က္ဆီး၊ မြတ္ဆလင္ပိုင္ဆိုင္ေတြကို တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးေနခဲ့ၾကတာလို႔ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံေနထိုင္ၾကရာ မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံ မြတ္ဆလင္ေတြက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ရဲေတြက ငါးမိနစ္ေလာက္ပဲ လာရမယ့္ခရီးကို ဘာေၾကာင့္ မိနစ္ ၅၀ ေလာက္ၾကာေနရသလဲဗ်ာ၊ ၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္သမားအုပ္စုေတြက ရဲေတြနားက နီးနီးေလးသြားလာေနတာေတာင္ ဘာေၾကာင့္ မဖမ္းဆီးရသလဲ၊ ကၽြန္ေတာ္ျဖင့္ နားေတာင္ မလည္ေတာ့ပါဘူးဗ်ာ” လို႔ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ပိုင္ရွင္ မြတ္ဆလင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးညီညီက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    “ငါတို႔ဟာ အာဇာနည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ””မြတ္ဆလင္ေတြ ထြက္သြား” စသည္ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြက ေအာ္ဟစ္ေနတာကိုလည္း သူၾကားခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

    လူေပါင္း ၂၅၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့အျပင္ လူေပါင္း တစ္သိန္းခြဲနီးနီးကို အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ၊ ျမန္မာအေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္က စတင္လာခဲ့တဲ့ အဓိကရုဏ္းေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းရာမွာ အဓိကအတားအဆီး အခက္အခဲတစ္ခုျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။

    သမၼတဦးသိန္းစိန္က အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္ လို႔ ေျပာခဲ့ၿပီး ေနာက္ကြယ္က ဖန္တီးလႈံ႕ေဆာ္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ျပစ္တင္ခဲ့တယ္။ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ အစိုးရဟာ လံုေလာက္တဲ့ တားဆီးမႈေတြ မလုပ္ခဲ့ဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး အျခားဘာသာကို ကူးေျပာင္းလိုရင္ ေထာက္ခံခ်က္အဆင့္ဆင့္လိုအပ္တဲ့ ဘာသာကူးေျပာင္းေရးဥပေဒ ျပဌာန္းဖို႔ ဒီႏွစ္အေစာပိုင္းက ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အဆုိတင္သြင္းမႈက ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ကြဲျပားျခားနားမႈေတြကို ပိုမိုအားေကာင္းေစခဲ့တယ္လို႔ ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။

    အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာ အၾကမ္းဖက္ဂိုဏ္း ၉၆၉ ေခါင္းေဆာင္ဘုန္းႀကီးျဖစ္တဲ့ ဦး၀ီရသူရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚက သတင္းထပ္ဆင့္ျဖန္႔ေ၀မႈဟာလည္း မႏၱေလးအၾကမ္းဖက္မႈကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း စတင္ျဖစ္ပြားေစခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အဲဒီမုဒိမ္းမႈသတင္းကို သူ႕ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚမွာ တင္ခဲ့ၿပီး သူဟာသူေခၚေ၀ၚထားတဲ့ “ဂ်ီဟတ္မြတ္ဆလင္” ေတြကို အစိုးရက ၿဖိဳခြင္းပစ္ဖို႔ တိုက္တြန္းေရးသားထားပါတယ္။

    ဗုဒၶဘာသာ၀င္ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးစိုးလင္းက အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ မႏၱေလးၿမိဳ႕ရဲ႕ ၿမိဳ႕ကြင္းၿမိဳ႕ကြက္လမ္းေတြကို သိပံုမရၾကဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ “အၾကမ္းဖက္လူအုပ္ဟာ ေန၀င္တာနဲ႔ ေရာက္လာတယ္၊ မိုးမလင္းခင္ ေပ်ာက္ကုန္ၾကတယ္၊ ၿမိဳ႕တြင္းလမ္းေတြကို မကၽြမ္းၾကဘူး၊ သူတို႔က လူစိမ္းေတြဗ်” လို႔ သူက ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

    New Youk Time သတင္းစာတြင္ THOMAS FULLER နဲ႔ WAI MOE ေရးသားတဲ့ Buddhist-Muslim Mayhem Hits Myanmar’s No. 2 City သတင္းေဆာင္းပါးအား ေဆြမြန္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုပါသည္။

  • အမုန္းတရားပြားေစမည့္ သတင္း ဦးဝီရသူ ထပ္ဆင့္ ျဖန္႔ေဝရာမွ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈ မႏၱေလးတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့

    ဇူလိုင္ ၃ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    Source: ibtimes

    ဦး၀ီရသူရဲ႕”ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး မုဒိမ္းက်င့္ခံရ” ေခါင္းစဥ္ပါ အမုန္းတရားလႈံ႔ေဆာ္တဲ့ ေဖ့စ္ဘုတ္သတင္းေၾကာင့္ မႏၱေလး၌ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈ စတင္ျဖစ္ပြားေစခဲ့
    buddhist-monk-wirathu-c-leader-969-movement-greets-other-monks

    ျမန္မာဘင္လာဒင္ရယ္လို႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ္သတ္မွတ္ထားတဲ့ အရွင္၀ီရသူက သူ႕ရဲ႕ လူသိမ်ားလွတဲ့ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚမွာ “ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး မုဒိမ္းက်င့္ခံရ” ေခါင္းစဥ္ပါ သတင္းကို ရွယ္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒုတိယအႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ မႏၱေလးမွာ ေဒါသထြက္ေနတဲ့ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူအုပ္ႀကီးနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ ပဋိပကၡျဖစ္ေနရပါၿပီ။

    သံဃာအပါး ၃၀ နဲ႔  ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၃၀၀ ေလာက္ပါ၀င္တဲ့ ေဒါသထြက္ေနတဲ့လူအုပ္ႀကီးဟာ မြတ္ဆလင္တစ္ဦးပိုင္ဆိုင္တဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ကို ေက်ာက္ခဲေတြ အုတ္ခဲေတြနဲ႔ စတင္ပစ္ေပါက္ေနတာကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ရဲအရာရွိေပါင္း ၆၀၀ ေက်ာ္ကို မႏၱေလးမွာ ေနရာခ်ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒီတိုက္ခိုက္မႈမွာ လူ ၅ ေယာက္ ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ မြတ္ဆလင္ေတြပိုင္ဆိုင္တဲ့ ဆိုင္ေတြပ်က္စီးခဲ့ရၿပီး ဗလီမွန္ျပဳတင္းေပါက္ေတြ ခြဲေျခခံခဲ့ရပါတယ္။

    မႏၱေလးရဲေတြက လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ပိုင္ရွင္အေပၚ မုဒိမ္းမႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုထားတာကို အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

    အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးဟာ သူမရဲ႕ အလုပ္ရွင္ေတြနဲ႔ အတူတူ ခရီးသြားေနစဥ္ ေနျပည္ေတာ္သို႔ သြားရာလမ္းမွာ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတယ္ဆိုတဲ့ ေကာလဟာလေတြဟာ လူမႈကြန္ယက္ေတြမွာ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔က ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့ပါတယ္။

    (1)_Wira_Thu_-_2014-07-02_02.37.56

    ဒီေနရာမွာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ ၉၆၉ ဂိုဏ္းေခါင္းေဆာင္ ဦး၀ီရသူဟာ ဒီသတင္းကို သူ႕ရဲ႕ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚမွာ တင္ရွယ္ခဲ့ၿပီး လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္ညီအကိုေတြဟာ တရားဥပေဒနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရလိမ့္မယ္လို႔ ထပ္ဆင့္ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

    အမုန္းတရားသီးသန္႔ ေဟာၾကား ျဖန္႔ျဖဴးေပးတဲ့အျပင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို မြတ္ဆလင္ စီးပြားေရးေတြကို သပိတ္ေမွာက္ၾကဖို႔ လႈံ႕ေဆာ္တိုက္တြန္းေနၾကတဲ့ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြနဲ႔ အလြန္အမင္း အႏၱရာယ္မ်ားလွတဲ့ အစြန္းေရာက္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈေတြရဲ႕ လႈံ႕ေဆာ္ရန္စမႈေတြေၾကာင့္ လြန္ခဲတဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ျမန္မာမြတ္ဆလင္မ္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အရွိန္ျမင့္လာခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၁၂ က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္မ္ေတြၾကားမွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ လူေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ေသေၾကေစၿပီး ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ လူေတြကို ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းေစရတဲ့ ဘာသာေရးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ အမ်ားစုဟာ အေနာက္ပိုင္းရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။

    ဇန္န၀ါရီလတုန္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အၾကမ္းဖက္သမားအုပ္စုေတြ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ အနည္းဆံုး မြတ္ဆလင္ ၄၈ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ဒူခ်ီရာတန္းရြာက မြတ္ဆလင္ အိမ္ေျခ အနည္းဆံုး ၇၀ ဟာ ျမန္မာရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႕ မီးတင္ရႈိ႕ခံခဲ့ရပါတယ္။

    ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေတာ္က ႏိုင္ငံတကာ ကူညီေရးလုပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး ေဒသခံရဲစခန္းတစ္ခုမွာ ခိုလႈံေနရေအာင္လည္း အတင္းအဓမၼေမာင္းထုတ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကပါေသးတယ္။

    Gianluca Mezzofiore ေရးသားေသာ Wirathu’s ‘Buddhist Woman Raped’ Facebook Post Stokes Anti-Muslim Violence in Mandalay သတင္းေဆာင္းပါးအား ေဆြမြန္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုပါသည္။

    Ref : http://www.ibtimes.co.uk/wirathus-buddhist-woman-raped-facebook-post-stokes-anti-muslim-violence-mandalay-1455069

  • ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-ျမန္မာနယ္စပ္ တိုက္ပြဲ၊ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ဘာေတြလဲ၊ ဘယ္သူေတြလဲ၊

    ဇြန္လ ၂၇ ရက္၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    Bangladesh-Myanmar Border Skirmishes
    မၾကာေသးခင္က ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္ၿပီးဆံုးသြားခဲ့တဲ့   နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕  ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္အဆင့္ အစည္းအေ၀းမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးက တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္း တည္ေဆာက္သြားမယ္လို႔ ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ၾကလင့္ ကစား ေမးခြန္းမ်ားစြာ ထြက္ေပၚလာေနဆဲပါ။

    ဒီလို ရင္ဆိုင္တိုက္ခိုက္ အခ်င္းပြားမႈေတြ ဘာေၾကာင့္ စတင္ခဲ့ရပါသလဲ။ ဘယ္အရာက မလိုလားအပ္တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ အေျခအေနေတြကို ဆက္ျဖစ္ေစပါသလဲ။ ဒီျပသနာဟာ သီးျခားျဖစ္ပြားတဲ့ နယ္စပ္ တင္းမာမႈသက္သက္ပဲလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာဖက္က ေသခ်ာတြက္ခ်က္ၿပီး လုပ္ယူတဲ့ စြန္႔စားမႈတစ္ခုပဲလား။ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုး အတြက္ မၾကာခင္ကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဒီလိုတိုက္ခိုက္ၾကမႈ အတြက္ ပိုမိုႀကီးမားတဲ့ ဂယက္ရိုက္ခတ္ႏိုင္မႈ အလားအလာေတြက ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္သလဲ။

    နယ္စပ္ျပသနာ စျဖစ္ရတာ ဘာေၾကာင့္လဲ

    အစိုးရႏွစ္ဖက္လံုးက ဒီလိုနယ္စပ္တင္းမာမႈအတြက္ မတူညီတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ထုတ္ျပၾကပါတယ္။ ျမန္မာနယ္ျခားေစာင့္ရဲ (BGP) ေတြက  ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔က ၿခဳံခို တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရာမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္စစ္သားတစ္ဦး သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတယ္လို႔ ဒါကာဖက္က ခိုင္ခိုင္မာမာဆိုပါတယ္။ ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (BGP) ေတြရဲ႕ ပစ္သတ္တာကိုခံခဲ့ရတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ စစ္သားရဲ႕အေလာင္းကို ျပန္ေပးဖို႔  ညွိႏိႈင္းေနစဥ္မွာပဲ ျမန္မာနယ္ျခားေစာင့္ရဲ (BGP) ေတြရဲ႕ ေနာက္ထပ္တစ္ႀကိမ္ “အေၾကာင္းမဲ့ ရန္စတိုက္ခိုက္မႈ”က နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ ေသနတ္ ပစ္ေဖာက္တိုက္ခိုက္မႈ အသစ္ေတြကို အစပ်ဳိးေပးလိုက္တာ လို႔ ဒါကာဖက္က အခိုင္အမာေျပာဆိုပါေသးတယ္။

    ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ ၁၉၈၀က တည္ေထာင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ပိုင္နက္နယ္ေျမထဲမွာ လႈပ္ရွားေနတယ္လို႔ ျမန္မာဖက္က စြပ္စြဲေနေပမယ့္ သက္ေသ အေထာက္အထား တစ္စံုတရာမရွိတဲ့ RSO ေသာင္းက်န္းသူေတြက ျမန္မာဖက္ကို က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့လို႔ ဒီလိုနယ္စပ္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ရတာလို႔ ျမန္မာဖက္က ဆန္႔က်င္ဖက္ စြပ္စြဲ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္ျခားေစာင့္တပ္၀တ္စံုနဲ႔ မတူတဲ့ အ၀ါေရာင္ေျပာက္ၾကား၀တ္စံု ၀တ္ဆင္ထားတာေၾကာင့္ လူႏွစ္ဦးကို ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ က ပစ္ခတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေနျပည္ေတာ္က ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီတိုက္ခိုက္မႈဟာ ေမလ ၁၇ က ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္ကို RSO ေတြက တိုက္ခိုက္သြားတာလို႔ ျမန္မာဖက္က သက္ေသအေထာက္အထားမဲ့ စြပ္စြဲေျပာဆိုၿပီး နယ္စပ္ျပသနာ တင္းမာေအာင္ ျပဳလုပ္ထားခ်ိန္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိပါးလာရင္ သည္းခံမွာ မဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္က တရားမ၀င္နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္၀င္ေရာက္မႈေတြကို တားဆီးဖို႔ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ျမန္မာဖက္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    မၾကာခင္ကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ နယ္စပ္အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ ဒီေဒသတြင္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိတာကို ေထာက္ျပေနပါတယ္။ လူကုန္ကူးတာေတြ၊ လက္နက္နဲ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါးေမွာင္ခိုတာေတြ၊ ဓားျမတိုက္တာေတြစတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈဆိုးေတြနဲ႔ ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ဟာ ေက်ာ္ၾကားလွပါတယ္။  ဒါ့ျပင္ လက္လုပ္ေဖာက္ခြဲပစၥည္းေတြ နယ္စပ္ေဒသမွာရွိေနျခင္းက အိမ္နီးျခင္းႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ယံုၾကည္မႈေတြကို ယုတ္ေလ်ာ့ေနေစပါတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြဟာ နက္နက္ရႈိင္းရိႈင္း အျမစ္တြယ္လိႈက္စားေနတယ္၊ ၿပီးေတာ့ နယ္စပ္ေဒသမွာေနထိုင္တဲ့လူေတြကို ႏိွပ္စက္ေခါင္း ပံုျဖတ္ကာ ေငြေၾကးရယူၾကတယ္လို႔  ႏွစ္ဖက္နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြက အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲၾကပါတယ္။ ဒီလိုစြပ္စြဲမႈေတြကတဆင့္ နယ္စပ္တင္းမာမႈ အေသးစားေတြ ျဖစ္ပြားတတ္ၾကေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ရံမွာေတာ့ ေျပလည္မႈ မရႏိုင္တဲ့ထိ ဦးတည္သြားေစပါတယ္။

    နယ္စပ္တင္းမာမႈသက္သက္ပဲလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ေသခ်ာတြက္ခ်က္ၿပီး လုပ္ယူတဲ့ စြန္႔စားမႈတစ္ခုပဲလား။

    ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ဟာ အေျခအေနရုတ္ခ်ည္းေျပာင္းလဲတတ္တယ္၊ ၀င္ထြက္ရလြယ္တယ္၊ နားလည္ရခက္တတ္တယ္ စတဲ့အခ်က္ေတြဟာ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခာတ္ကာလကတည္းကပါ။ ရခိုင္ေဒသမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ႏွစ္ကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈလိႈင္းဂယက္ေတြက ဒီေဒသမွာ ဘာသာမတူသူေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြရွိလာေစခဲ့ၿပီး ေနာက္ထပ္တဆင့္အေနနဲ႔ မလိုလားအပ္တဲ့ နယ္စပ္တင္းမာမႈေတြထိ ျဖစ္လာေစ ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဟာ ဒီနယ္စပ္ျပသနာကို “ဖန္တီး”ျဖစ္ပြားေစခဲ့ၿပီး ပါ၀ါခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ေစရံုမွ်သာမက ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာမႈျဖစ္စဥ္ေတြအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ အာရုံစိုက္မႈကို လႊဲဖယ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာသတင္းစာေတြက ဘာသာကူးေျပာင္းေရးဆိုင္ရာဥပေဒမူၾကမ္း ေလးခ်က္ကို စတင္ထုတ္ေ၀တ့ဲေန႔နဲ႔ နယ္စပ္ျပသနာျဖစ္ေပၚတဲ့ေန႔ေတြ တူညီေနတာက ေတာ္ရုံတိုက္ဆိုင္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေဒသခံအာဏာပိုင္ေတြဆီမွာ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ ကူးေျပာင္းခ်င္ရင္ ေထာက္ခံခ်က္ေတြ အထပ္ထပ္ရယူဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ဒီဥပေဒၾကမ္းကို ျမန္မာပါလီမန္မွာ အတည္ျပဳေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒီနယ္စပ္ျပသနာဟာ မေတာ္တဆျဖစ္ပြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ မတိုင္မီတိုင္းမွာ ၂၇၀ ကီလိုမီတာအရွည္ရွိတဲ့  ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ တေလွ်ာက္ တင္းမာမႈေတြကို ျမန္မာအစိုးရက တိုးျမွင့္ လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းကလည္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳအျဖစ္ နယ္စပ္ၿခံစည္းရိုးေတြ တိုးျမွင့္ကာရံတာေတြ၊ တပ္အင္အားကို တိုးျမွင့္ခ်ထားတာေတြလုပ္ကာ တူညီတဲ့အေျခအေနေတြကို ဖန္တီးလုပ္ေဆာင္ဖူးပါတယ္။ ခုလည္း RSO ေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ခ်္က လက္ခံထားတယ္ဆိုတဲ့ အမည္ကို ဆုတ္ကိုင္ၿပီး ျမန္မာနယ္ျခားေစာင့္ရဲ (BGP) ေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ကို အျပတ္အသတ္ေထာက္ခံကာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အစိုးရအေပၚ အေကာင္းျမင္ေထာက္ခံေစခ်င္တဲ့ သေဘာနဲ႔ နယ္စပ္ျပသနာကို ျပန္လည္ဖန္တီးေစခဲ့ပါတယ္။

    ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေနာက္ဆံုးသန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ယူမႈမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အေထာက္အထားေတြကို ဖယ္ခ်ခံခဲ့ရၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က တရားမ၀င္ခိုး၀င္လာသူေတြအျဖစ္ ဘဂၤလီအမည္တပ္ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ နယ္စပ္ေသနတ္ပစ္ေဖာက္တိုက္ခိုက္မႈကို စတင္ရျခင္းဟာ ျမန္မာရဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚမွာ တာ၀န္ရွိမႈကို ျငင္းဆိုလိုတဲ့ ေနာက္ထပ္ႀကိဳးပမ္းမႈ တစ္ခုလည္းျဖစ္သလို တရားမ၀င္ေနထိုင္ၾကမႈေတြအတြက္ အေျဖရွာေပးၾကဖို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္မွာလည္း တာ၀န္ ရွိေၾကာင္း ျပသမႈတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ႏွစ္ဖက္အစိုးရေတြအေပၚ ပိုမိုႀကီးမားတဲ့ ဂယက္ရိုက္ခတ္ႏိုင္မႈ

    ဒါကာ နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ ႏွစ္ဖက္လံုးက နယ္စပ္ျပသနာဟာ သီးျခားျဖစ္ပြားတဲ့ နားလည္မႈလြဲမွားျခင္းသာ ျဖစ္တယ္၊ ဆက္လက္ၿပီး ႀကီးႀကီးမားမား ထပ္ျဖစ္စရာမရွိဘူးလို႔ ခိုင္ခိုင္မာမာဆိုခဲ့ၾကပါၿပီ။ ႏွစ္ဖက္အစိုးရတရား၀င္ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြမွာ နယ္စပ္ျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံသံတမန္ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္ေစမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေၾကညာခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာဖက္က ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး ဆက္လက္တည္တံ့ရင္းႏွီးမႈကို ျပသတဲ့အေနနဲ႔ နယ္စပ္ကို တရားမ၀င္ျဖတ္ေက်ာ္လာတဲ့ အတြက္ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသား တံငါသည္ ၃၀ ကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

    ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္မႈခင္းေတြ တားဆီးႏွိမ္နင္းႏိုင္ဖို႔၊  နယ္စပ္ေဒသ တစ္ေလွ်ာက္မွာေနထိုင္ၾကတဲ့့  ေဒသခံျပည္သူမ်ားေတြကို ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္မ်ဥ္းနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းတဲ့ အသိပညာေပး အစီအစဥ္ေတြေဆာင္ရြက္ၾကႏိုင္ေစဖို႔ အတြက္ နယ္စပ္ ဆက္ဆံေရး႐ံုးေတြ ဖြင့္လွစ္ၾကဖို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးက သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။

    ဒါ့ျပင္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြရဲ႕ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကို ပ်က္ျပားေစတာက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ပိုင္နက္နယ္ေျမထဲမွာ လႈပ္ရွားေနတယ္လို႔ ျမန္မာဖက္က စြပ္စြဲေနေပမယ့္ အေထာက္အထားတစ္စံုတရာမရွိတဲ့ RSO ေသာင္းက်န္းသူေတြရဲ႕ ျပသနာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ RSO အပါအ၀င္ ဘယ္လို ေသာင္းက်န္းသူအုပ္စုမွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ပိုင္နက္မွာ မရွိဘူးလို႔ ဒါကာဖက္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ပယ္ခ်ေျပာဆိုခဲ့ေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္ေျမ ဖက္ကေန ျမန္မာစစ္သားေတြကို ေခ်ာင္းေျမာင္း တိုက္ခိုက္ေနတာ RSO မဟုတ္ဘူး၊ RSO မရွိဘူးဆိုရင္ ဘယ္သူေတြလဲလို႔ ျမန္မာဖက္က ေမးခြန္းတန္ျပန္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီျပသနာအတြက္ အေျဖတစ္ခုရတဲ့ထိ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးက ျပဳလုပ္ၾကရဦးမွာပါ။

    ေဆြမြန္

    Eurasiareview တြင္ ေဖာ္ျပခဲသည့္ Bangladesh-Myanmar Border Skirmishes: Who, What And Why – Analysis By Dibya Shikha ေဆာင္းပါးအား ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုပါသည္။

  • ျမန္မာျပည္က ေဖ့စ္ဘြတ္ႏွင့္ အမုန္းစကားေလာင္စာ

    ဇြန္လ ၂၅ ရက္၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    .ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။

    201461212226369734_20
    လက္ရိွႏွစ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဖ့စ္ဘြတ္သည္ အတိုင္းထက္အလြန္ တြန္းအားသဖြယ္ျဖစ္ေနသည္။ Photo – Hereward Holland း Al Jazeera

    ရန္ကုန္၊ ျမန္မာ။              ။ ၿမိဳ႕လယ္တိုက္ခန္းခပ္ႏုပ္ႏုပ္တစ္ခုအတြင္း လက္ပ္ေတာ့အုပ္စုေလးတစ္ရပ္မွာ အမုန္းစကားမ်ားကို ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္မည့္ ျမန္မာ ဌာနခ်ဳပ္သဖြယ္ ပကာသနကင္းရွင္းစြာ လႈပ္ရွားေနၾက၏။ သို႔ေသာ္ ခံစားခ်က္အျပည့္ႏွင့္ ျဖစ္သည္။

    တင္ပ်ဥ္ေခြထိုင္လ်က္ မိမိတို႔၏ ကြန္ပ်ဴတာ ဖန္သားျပင္အလင္းထင္ဟပ္ေနၾကေသာ ၀န္းရံထားသည့္ စားပြဲတစ္ခုေပၚရိွ ပန္းအိုးထဲ၌ အျဖဴေရာင္ပန္းမ်ား စိုက္ထူထားသည္။

    အြန္လိုင္းေပၚရိွ ရုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းခ်က္မ်ဳိးစံုသံုး အာဃာတလိႈင္းတံပိုးအား “ပန္းစကား”အားျဖင့္ ျပန္လည္ရင္ဆိုင္ရန္ ရည္္စူးေသာ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္ ပန္းစကားအတြက္ လူငယ္ေလးတစ္စုမွ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနပါသည္။

    “ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလနဲ႔ႏိႈင္းစာရင္ လြတ္လပ္မႈ အတန္အသင့္ ရေနပါတယ္။ ဆင္ဆာစနစ္ မရိွေတာ့ဘူး။ အင္တာနက္အသံုးျပဳႏိုင္ၿပီ။ ဒါ့အျပင္ မိမိဆႏၵရိွရာကို ေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚမွာ ေရးသားႏိုင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ႏိုင္ခြင့္ကို တလြဲ အသံုးခ်သူမ်ားစြာလည္း ရိွလာၾကပါတယ္ ” ဟု ပန္းစကားအဖြဲ႕မွ ေနဘုန္းလတ္က ဆိုသည္။

    လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္တာအတြင္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးပဋိပကၡမ်ား ထြက္ေပၚေအာင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လ်က္ရိွေနေသာ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရးေလာင္မီးတို႔ အေပၚ စကားေကာင္းမ်ားျဖင့္တုန္႔ျပန္ရန္အလို႔ငွာ သူသည္ ပန္းစကားအဖြဲ႕ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၌ ထူေထာင္သည္။
    အမုန္းစကား အေျခခံ၍ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ လူေပါင္း ၂၅၀ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရၿပီး တစ္သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္မွာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းမ်ား၌ အသက္ဆက္ေနၾကရသည္။ လက္စားေခ်တို္က္ခိုက္မႈမ်ား၌ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊ ေနအိမ္မ်ား၊ လုပ္ငန္းမ်ား မီးသင့္ေျမချခင္း တခ်ဳိ႕တေလရိွေနပါေသာ္လည္း ဓားစာခံမ်ားကို ၿခံဳငံုၾကည့္ လိုက္လွ်င္မူ အမ်ားစုမွာ လူနည္းစု၀င္ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ား ျဖစ္ေနပါသည္။

    “ ရခို္င္ျပည္နယ္ထဲ အၾကမ္းဖက္မႈ စတင္ခ်ိန္ကတည္းက အြန္လိုင္းမွာ အမုန္းစကားေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၿပီ၊ တစ္စထက္တစ္စ ေ၀ဖန္မႈျပင္းထန္ၿပီး အႏၱရာယ္ႀကီးေနၿပီဆိုတာကို ကၽြန္မတို႔ ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ ေဖ့စ္ဘြတ္က အမုန္းစကားျဖန္႔ခ်ိေရး အတြက္ ၾသဇာအႀကီးဆံုး လမ္းေၾကာင္း တစ္ခုျဖစ္ေနတယ္လို႔ ကၽြန္မ ယူဆပါတယ္။ က်ယ္ျပန္႔စြာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ၿပီးျဖစ္သလို လူေတြရဲ႕စိတ္ထဲ ကူးစက္ လြယ္ေစပါတယ္ ” ဟူ၍ လူမႈလႈပ္ရွားသူ မိန္းမငယ္တစ္ဦးမွ ဆိုပါသည္။

    လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း အမုန္းစကားျဖန္႔ခ်ိမႈကို အားမေပးရန္ ပါးစပ္၌ပန္းမ်ားကိုက္ထားသည့္ပံုေဆာင္ခ်က္အားျဖင့္ ပန္းစကားအဖြဲ႕သည္ အြန္လိုင္းေပၚ စည္းရံုးျခင္း၊ လမ္းမ်ားတြင္ ပိုစတာ၊ စတစ္ကာႏွင့္ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားျဖန္႔ေ၀ျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ေနပါ၏။

    “ မိမိရဲ႕လြတ္လပ္မႈက သူတစ္ပါးကို ထိခိုက္ နစ္နာေစတယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒီလြတ္လပ္မႈကို ကန္႔သတ္ေဘာင္ခတ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ” ဟု ေနဘုန္းလတ္က အမည္တုမ်ားျဖင့္ ဖန္တီးထားေသာ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ ေဖ့စ္ဘြတ္ အေကာင့္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ရႈရင္း ေျပာၾကားသည္။

    မြတ္စ္လင္မ္တို႔အား ေခြးႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္သံုးႏႈန္းမႈမ်ား
    —————————————————
    ခိုင္သူရိန္မ်ဳိး ဆိုသူေရးသားသည့္မွတ္ခ်က္၌ “ မြတ္စ္လင္မ္ မွန္သမွ်ကို သတ္ပစ္ရမယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္စ္လင္မ္တစ္ေယာက္မွ မရိွေစရဘူး ” ဟုလည္းေကာင္း၊ ၎အေပၚ ေဇာ္ေဇာ္မင္းဆိုသူက “ ေခြးမြတ္စ္လင္မ္ေတြကို ငါတို႔ ဘာလို႔ ေမာင္းမထုတ္ႏိုင္ရမွာလဲ ” ဟူေသာေမးခြန္းျဖင့္ တုန္႔ျပန္ထားသည္ကို လည္းေကာင္း ေတြ႕ရေပသည္။ ျမန္မာျပည္ဖြား မြတ္စ္လင္မ္တို႔အား ဖယ္ရွားလိုသည့္ အစြန္းေရာက္မ်ားက ထိုသို႔ေသာ အသံုးအႏႈန္းမ်ဳိးကို အစဥ္အၿမဲ သံုးစြဲတတ္ၾကသည္။

    အေမရိကန္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ Poison ၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားအရ ဓားစာခံတို႔အား အဖက္မတန္နိမ့္က်သူမ်ား၊ ပိုးမႊားမ်ား၊ အိမ္ေမြးႏွင့္အျခား တိရစာၦန္မ်ားကဲ့သို႔ ေဖာ္ညႊန္းသည့္ စကားမ်ားသည္ အၾကမ္းဖက္ လႈံ႔ေဆာ္မႈ၏ ၀ါဒျဖန္႔လကၡဏာ တစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး၊ ဓားစာခံတို႔အေပၚ လူရာ မသြင္းခ်ဳိးႏွိမ္သျဖင့္ မ်ဳိးသုဥ္းရွင္းလင္းျခင္း အဆင့္သို႔ပင္ ေရာက္ရိွႏိုင္သည္ ဟူ၏။

    ရာစုႏွစ္၀က္မွ်  ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း ဆင္ဆာစနစ္ႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံတကာအပယ္ခံ ဘ၀လမ္းေၾကာင္းမွ ခြဲျဖာလာေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခု၌ လြတ္လပ္စြာေဖာ္ ထုတ္ေျပာဆိုခြင့္သည္ အလြန္ တန္ဖိုးထားအပ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္။

    စစ္အစိုးရေဟာင္းမွ ခ်ဳပ္ကိုင္တင္းၾကပ္မႈ ေျဖေလ်ာ့လိုက္ခ်ိန္ လြန္ခဲ့သည့္ ၃ ႏွစ္ကပင္ ဗုဒၶဘာသာလႊမ္းမိုးေရး ႏွင့္ သဟဇာတျဖစ္မႈအေပၚအျမတ္ထုတ္ေရးကို ပိုမိုဖြံ႕ထြားလာေအာင္ ခြင့္ျပဳထားခဲ့သည္။ အၾကမ္းဖက္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ပြားရာေဒသမ်ားသို႔သာ အင္တာနက္အကန္႔အသတ္ရိွစဥ္က အမုန္းစကားမ်ား ေရာက္ရိွခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ႏွစ္ အနည္းငယ္တြင္ တိုင္းျပည္တြင္း အင္တာနက္ ပိုမိုအသံုးျပဳႏိုင္သည္ႏွင့္အမွ် လံုးလံုးလ်ားလ်ား အသြင္ေျပာင္းသြားသည္ဟု ယူဆရေပသည္။

    အင္တာနက္သည္ သတင္း အခ်က္အလက္ေတာ္လွန္ေရး၏ နယ္ျခား မုခ္၀သို႔ ေရာက္ေနေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီဂ်စ္တယ္ကမာၻႏွင့္ လြန္ဆြဲေနဆဲပင္။ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းသို႔ အေၾကာင္းၾကားခ်က္မ်ားေပးပို႔ရန္အတြက္ ဘဏ္စာေရးမ်ားသည္ ရန္ကုန္ေၾကးနန္းရံုးကို အသံုးျပဳေနၾကဆဲျဖစ္၏။ အစိုးရဖက္မွ ေဒၚလာ ကုေဋခ်ီတန္သည့္ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေရနံတူးေဖာ္ေရး လိုင္စင္မ်ားကို ေဖ့စ္ဘြတ္ အသံုးျပဳ ေၾကျငာလင့္ကစား၊ ဘာသာကူးေျပာင္းမႈ ဥပေဒမူၾကမ္းအေပၚ ဖက္စ္ျဖင့္ ေပးပို႔တုန္႔ျပန္ေစျပန္၏။

    ဆိုရွယ္မီဒီယာ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ကို တသြင္သြင္ အသံုးျပဳတတ္ေသာ ျမန္မာ အစိုးရ၏ေျပာဆိုခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးရဲထြဋ္အား ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းမွ “ေဖ့စ္ဘြတ္၀န္ႀကီး” ဟု ကင္ပြန္းတပ္ထားသည္။

    မၾကာေသးေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္က ဆင္းမ္ကဒ္မ်ားမွာ ေဒၚလာေထာင္ခ်ီေပး၀ယ္ခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ လက္ရိွတြင္လည္း ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ သန္း ၆၀ ၏ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ကိုသာ ေပးႏိုင္ေသးသည္။ ကာတာအေျခစိုက္ အူရီဒူး ႏွင့္ ေနာ္ေ၀မွ တယ္လီနာတို႔က က်န္ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ျပည္သူမ်ားအား ဆဲလ္ဖုန္း လက္၀ယ္ရရိွေရးအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကသည္။

    “ ေဖ့စ္ဘြတ္ အသံုးျပဳတဲ့ေနရာမွာ က်င့္၀တ္ေတြ ရိွၾကတယ္။ မိမိရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ေနရာမွာ ေရးသားခ်က္မ်ားက အမုန္းစကား ျပန္႔ပြားဖို႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးတိုက္ခိုက္မႈေသာ္လည္းေကာင္း မျဖစ္ရပါဘူး ” ဟု ဦးရဲထြဋ္က သူ၏စာမ်က္ႏွာအေပၚ ယခုလအတြင္း ေရးသားခဲ့ေသးသည္။

    ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ႀကီးစိုးေရး
    ——————————-

    ျမန္မာႏိုင္ငံလူဦးေရ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းနီးပါးမွာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ရဟန္းသံဃာမ်ားကို နက္ရိႈင္းစြာ ေလးစားၾကည္ညိဳၾကၿပီး ေ၀ဖန္ျခင္း မရိွတတ္ၾက။ မတရားခံရျခင္း၊ ႀကီးစိုးခံရျခင္း ဟူေသာ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးတစ္ခုကို ဖန္တီးထားေလရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဗုဒၶဘာသာအေနအထားမွာ အႏၱရာယ္ရိွေနၿပီဟု သံဃာမ်ားစြာမွ ခံယူထားၾကလ်က္ သူတို႔၏ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကိုလည္း အက်ယ္တ၀င့္ လက္ခံေနၾကေပ၏။

    ေထရ္ႀကီး၀ါႀကီး သံဃာ အရွင္ ကုမာရသည္ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းရိွ ဗုဒၶအမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒီေခါင္းေဆာင္မ်ားစြာတို႔၏ သေဘာထားကို သံေယာင္လိုက္ကာ မိမိ၏တိုင္းျပည္သည္ အစၥလာမ့္ရန္စြယ္ က်ေရာက္ေနေၾကာင္း ေျပာဆိုထား၏။ အေထာက္အထား တစ္စံုတစ္ရာ မျပႏိုင္လင့္ကစား ႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းရိွ လူနည္းစုရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ္တို႔သည္ ကိုယ္ပိုင္ျပည္နယ္ ခြဲထြက္ရန္ ႀကံစည္ေနေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားထက္ မြတ္စ္လင္မ္လူဦးေရမွာ ႀကီးထြားျမွင့္တက္ေနေၾကာင္း ယံုၾကည္ထား၏။

    “ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ေတြကို သတ္ၾက၊ ဒီေျမက ငါတို႔ေျမ၊ ရခိုင္နယ္ေတြကို သိမ္းပိုက္မယ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ သြတ္သြင္းမယ္ ဆိုတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံနဲ႔အတူ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဗလီထဲကေန ထြက္လာၾကတယ္ ” ဟူ၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ သူ၏ေက်ာင္းတိုက္တြင္ အလ္ဂ်ဇီးရားသို႔ ေျပာျပခဲ့သည္။

    ရိုဟင္ဂ်ာႏိုင္ငံေရးပါတီျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရးပါတီ၏ ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္မင္းမွ ထိုစြပ္စြဲမႈမ်ားကို ျပတ္သားစြာ ပယ္ခ်ထား၏။

    အြန္လိုင္း၊ ေအာ့ဖ္လိုင္း ႏွစ္ရပ္လံုး၌ ဘာသာေရး အၿငိဳးတရား သြတ္သြင္းေရးသားေနေသာ – ဒီမိုကေရစီနည္းက်ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး နည္းစဥ္အေပၚ အယံုအၾကည္ ကင္းမဲ့ေအာင္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေရး တြန္းအားေပးေနၾကေသာ ႏိုင္ငံေရးေနာက္ၿမီးဆြဲမ်ားအား ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်လိုက္သည္။

    “ (သူတို႔ေျပာေနတဲ့) အဲ့ဒီအရာကို ရိုဟင္ဂ်ာေတြက ေတာင္းဆိုေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဖိႏွိပ္ေရးအတြက္ ဆင္ေျခေပးႏိုင္ေအာင္ အျမင္လြဲမွားေစျခင္း တစ္ရပ္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေတြးအျမင္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအရ အျမတ္ထုတ္လိုသူတစ္စုရဲ႕ ဖန္တီးခ်က္ပါ ” ဟု ဦးေက်ာ္မင္းက အလ္ဂ်ဇီးရားသို႔ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ေျပာၾကားခဲ့၏။

    2014612122148861734_20
    လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း အမုန္းစကားျဖန္႔ခ်ိမႈကို အားမေပးရန္ ပါးစပ္၌ ပန္းမ်ားကိုက္ထားသည့္ ပံုေဆာင္ခ်က္အားျဖင့္ ပန္းစကားလႈပ္ရွားသူမ်ားမွ ႀကိဳးပမ္းၾကသည္

    အမုန္းတရား ပဲ့တင္သံခန္းမ ျဖစ္လာမည္ေလာ ?
    ———————————————–

    အရွင္၀ီရသူ၏ ေဖ့စ္ဘြတ္စာမ်က္ႏွာမွ ေရးတင္ခ်က္တစ္ခု၌ “ အၾကမ္းဖက္သမားအားလံုးက မြတ္စ္လင္မ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ဟာ အျပစ္မဲ့အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြကို သတ္ျဖတ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အစၥလာမ္ဘာသာက ဆက္စပ္မႈ ရိွမေနဘူး ” ဟူ၍ ေတြ႕ရၿပီး ျပန္လည္မွ်ေ၀ခ်က္ ၁၃၆ ႀကိမ္ထိရိွခဲ့သည္။

    ေဖ့စ္ဘြတ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အဘယ္ေၾကာင့္ အတိုင္းထက္အလြန္ တြန္းအားျဖစ္လာရသည့္ အေပၚ လူမႈေရးႏွင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာ အေၾကာင္းရင္းႏွစ္မ်ဳိးစလံုး ရိွေနပါသည္။ ဤ၀က္ဘ္ဆိုဒ္သို႔ ၀င္ေရာက္အသံုးျပဳရန္ bandwidth သိပ္ျမင့္မားရန္ မလိုျခင္း၊ အဂၤလိပ္စကား မေျပာဆိုသူမ်ားအတြက္ အလြယ္တကူ အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္း၊ တြစ္တာ ကဲ့သို႔ အျခား ဆိုရွယ္မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက ျမန္မာေဖာင့္စာလံုးမ်ား အတြက္ ေကာင္းစြာစီစဥ္ေပးထားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

    ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ မိမိဖာသာေသြးရူးေသြးတန္းျဖစ္ေနေသာ အာဏာရွင္စနစ္ဆိုးေအာက္မွ ေပၚထြက္လာသည့္ႏိုင္ငံတစ္ခု အတြက္ ေဖ့စ္ဘြတ္သည္ သတင္းမ်ား၊ အေတြးအျမင္မ်ားႏွင့္ အခ်က္အလက္မ်ား မွ်ေ၀ရန္ အလြန္ လူႀကိဳက္မ်ားေသာ ၾကားခံနယ္တစ္ခု အသြင္ေဆာင္လာေၾကာင္း အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္သည့္ ေပါင္းကူးမွ Matthew Schissler မက္သ်ဴး စစၥလာက ဆိုခဲ့သည္။

    ေဖ့စ္ဘြတ္အား လူတို႔အသံုးျပဳသည့္လမ္းေၾကာင္းမွာ အာဏာရွင္ေခတ္ကာလ အတြင္း ျပန္လည္ ရွင္သန္ေရးလုပ္ရပ္မ်ားဖက္သို႔ ကာလၾကာျမင့္စြာ နီးကပ္ တိမ္းညႊတ္ေနခဲ့သည္ဟု စစၥလာက ရွင္းျပသည္။

    “ ဆင္ဆာစနစ္နဲ႔ မိႈင္းတိုက္မႈေတြကို ျပ႒ာန္းခ်က္လို ကာလရွည္က်င့္သံုးလာတဲ့ ေဒသတစ္ခုမွာ ေကာလဟလနဲ႔ လွ်ာေပၚလာသတင္းမ်ားက အစိုးရဖက္ ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ ႔သတင္းေတြထက္ ပိုမို ခိုင္မာေနတတ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအေပၚ ဆိုရွယ္မီဒီယာက အသံခ်ဲ႕စက္တစ္ခု ထပ္ေပါင္းေပးလိုက္တာပါပဲ ” ဟူ၍ အလ္ဂ်ဇီးရားထံ အီးေမးလ္ ေပးပို႔ ေျဖၾကားခဲ့သည္။

    သို႔ေစကာမူ ေဖ့စ္ဘြတ္သည္ က်ဳိးေၾကာင္း ညီညြတ္သည့္ သတင္းအရင္းအျမစ္မ်ားကို လူတို႔မွ ကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ေစေသာ ၀န္းက်င္ (ႏွင့္) စုဖြဲ႕ အၾကမ္းဖက္ျခင္းေပၚေပါက္ေစသည့္ အေတြးအျမင္မ်ား အားေကာင္းလာေစေသာ ပဲ့တင္ထပ္ရာ ေနရာ ဌာနျဖစ္လာမည္ကို သူက စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္လ်က္ရိွသည္။

    “ ေဖ့စ္ဘြတ္ဟာ အမုန္းစကားကို မီးေလာင္ရာေလပင့္ေပးေနတယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားကို တိတိက်က် ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔က အလြန္ ခဲယဥ္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ဟာ တလြဲတေခ်ာ္သတင္းေတြအတြက္ ပိုမိုလြယ္ကူေခ်ာေမြ႕ေစၿပီး၊ ပ်က္ရာပ်က္ေၾကာင္းအေၾကာင္းတရားေတြကို အလြန္လ်င္ျမန္တဲ့ႏႈန္းနဲ႔ နယ္ေက်ာ္ျပန္႔ပြားေစတာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ ” ဟု အလ္ဂ်ဇီးရားသတင္းဌာနအတြက္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ စတင္းဖို႔ဒ္တကၠသိုလ္မွ စာနယ္ဇင္းသမား Aela Callan က ေျပာၾကားသည္။

    ေရွ႕ဆက္ဆိုရပါလွ်င္ ကမာၻတစ္၀ွမ္း အသံုးျပဳသူ ၁.၂ သန္းရိွေသာ ေဖ့စ္ဘြတ္သည္ သမမွ်တေရးအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္မႈမရိွဘဲ ထိုအလုပ္ကို ေဖ့စ္ဘြတ္ အသံုးျပဳသူမ်ား အတြက္သာ ခ်န္ရစ္ထားသည္။

    ၎ထက္ ေဖ့စ္ဘြတ္က ကိစၥႏွစ္မ်ဳိးကို ဦးစားေပးထားသည္။ တင္ျပခ်က္မ်ားထြက္ရိွလာေအာင္ အေၾကာင္းအရာေရးသားသူထံ အသံုးခ်ကိရိယာမ်ား ေပးထားျခင္း ႏွင့္ မိမိတို႔၏စံႏႈန္းခကိုခ်ဳိးေဖာက္သည့္ အေၾကာင္းအရာအစီခံမႈအေပၚ တုန္႔ျပန္ျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္ဟု ေဖ့စ္ဘြတ္ေျပာခြင့္ရသူ မက္ စတိန္းဖဲလ္ဒ္မွ ေျပာျပသည္။

    လူတို႔သည္ ေစာ္ကားက်ဴးလြန္ခ်က္မ်ားကို ျမန္မာဘာသာ စကားျဖင့္ တင္ျပႏိုင္ၿပီဟု သူက ဆိုသည္။

    “ ေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚကလူေတြရဲ႕ သက္ဆိုင္ရာညႊန္းေထာက္ျပခ်က္ေတြအေပၚ အကူအညီေပးဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထာ၀စဥ္ နည္းလမ္းေတြ ရွာေဖြလ်က္ရိွပါတယ္ ” ဟူ၍ စတိန္းဖဲလ္ဒ္က အလ္ဂ်ဇီးရားသို႔ အီးေမးလ္တစ္ေစာင္ ေရးသားေပးပို႔ခဲ့သည္။

    ဆိုရွယ္မီဒီယာကို အစုိးရအား ကိုင္တြယ္ျပ႒ာန္းခြင့္ေပးျခင္းမွာ ေနာက္သို႔ေျခ တစ္လွမ္းျပန္ဆုတ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီ၏ ၀တၱရားႏွင့္ လြတ္လပ္ခြင့္ကို လက္ခံရန္ အသင့္မျဖစ္ေသး ဟူသည့္ စစ္တပ္၏ အေတြးအေခၚကို လက္ခံရာေရာက္ေၾကာင္း ဘက္ေပါင္းစံုက လက္ခံထားၾကသည္။

    အာဏာပိုင္အစိုးရ၏ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအႏၱရာယ္မ်ားကို ေနဘုန္းလတ္ထက္ ပိုနားလည္သူမ်ား မဆိုစေလာက္သာ ရိွၾက၏။ စစ္အစိုးရလက္ထက္ဥပေဒမ်ားေအာက္မွ သူသည္ အြန္လိုင္းလႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ ၄ ႏွစ္အထိ အက်ဥ္းစံခဲ့ရသည္။ ထိုဥပေဒမ်ားမွာ ယေန႔တိုင္ သက္၀င္ေနဆဲ။

    “ တကယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔က မိမိဖာသာ စည္းမ်ဥ္း မျပ႒ာန္းဘူးဆိုရင္ ……. အာဏာကို သူတို႔ ျပန္ရယူသြားပါလိမ့္မယ္ ” ဟု သူက ဆိုလိုက္ပါသည္။

    xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

     

    အလ္ဂ်ဇီးရား၏ Facebook in Myanmar: Amplifying hate speech? ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။