News @ M-Media

Category: ဘာသာျပန္

  • ျမန္မာ့ အရိွတရားအေပၚ တရုတ္ျပည္၏ ဆက္ဆံေရး

    ဒီဇင္ဘာ ၂၈၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    ဘာသာျပန္ဆိုသူ- ၾသရသေရခ်မ္း

    image
    ျမန္မာျပည္သည္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္သစ္တစ္ရပ္ျဖင့္ စမ္းသပ္ကာလသို႔ ျဖတ္သန္းေနျခင္းႏွင့္အညီ တစ္ခ်ိန္က ႀကီးစိုးမင္းမူခဲ့သည့္ စစ္အစိုးရ၏ လမ္းေၾကာင္းအား ဖယ္ထုတ္သည့္ ႏိုင္ငံေရး တြန္းအားသစ္ မ်ားစြာလည္း ထြက္ေပၚလာၾက၏။ မ်ားေျမာင္ေထြျပားလြန္းေသာ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ား သာမက အဓိက အင္အားစုႀကီး ေလးမ်ဳိးသည္လည္း တိုင္းျပည္၏ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးအေပၚ အဓိပၸာယ္သစ္ျဖင့္ ဖြင့္ဆိုေပေတာ့မည္။ အထူးသျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္း တရုတ္ျပည္ႏွင့္ ပတ္သက္ေန၏။

    ျဖစ္တည္လာေသာ ႏိုင္ငံေရး ဗဟိုခ်က္မ်ား၌ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္ကို ဦးစီးပဲ့ကိုင္ေနသည့္ ဦးေရႊမန္း၏ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ (USDP)၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္၏ အာဏာစက္ေအာက္မွ စစ္တပ္ ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ ဒီမိုကေရစီ အတိုက္အခံအင္အားစုတို႔ ပါ၀င္ေနၾကသည္။

    အထက္ေဖာ္ျပပါ အုပ္စုေလးမ်ဳိးကို တရုတ္ျပည္က သီးျခားကြဲျပားေသာ ဆက္ဆံေရး ထားရိွသည္။ အုပ္စုတစ္ခုခ်င္းစီအေပၚ ထားရိွေသာ တရုတ္ျပည္၏ မူ၀ါဒမ်ားကို ၾကည့္၍ ေဘဂ်င္း၏ ျပည္ပသေဘာထား ဗ်ဴဟာေသာ့ခ်က္ ႏွင့္ အတြင္းပိုင္း တြက္ခ်က္မႈအား နားလည္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

    အစိုးရအာဏာပိုင္အဆင့္ ပံုမွန္ ဆက္ဆံေရး အေနအထားတြင္ တရုတ္ႏွင့္ျမန္မာတို႔သည္ ၄င္းတို႔၏ အတိတ္ျပႆနာ အမ်ားအျပားႏွင့္ပတ္သက္လွ်င္ ပန္းခင္းလမ္း အသြင္ေဆာင္ေန၏။ ထိုျပႆနာမ်ားမွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ေႏြးေထြးေသာ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးေဖာ္ေဆာင္ရာမွ ေရွ႕သို႔ တိုးထြက္ လာေတာ့သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အေစာပုိင္းကာလ ကခ်င္သူပုန္အေရး၌  ၾကား၀င္ စြက္ဖက္မႈၿပီးသည့္ေနာက္ ယခုအခါ နယ္စပ္တည္ၿငိမ္ေရးကို အားလံုးနီးပါး ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့သည္။ တဆက္တည္းမွာပင္ လက္ပံေတာင္းေၾကးနီသတၳဳ တူးေဖာ္ေရးအေပၚ ျပည္တြင္း ဆန္႔က်င္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပန္လည္စတင္ရန္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရမွ သေဘာတူလိုက္သည္။ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံတန္ဖိုးရိွၿပီး ဆိုင္းငံ့ထားရေသာ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကိစၥအေျဖထုတ္ေရးမွာမူ ေစ့စပ္ညိွႏိႈင္းေနဆဲျဖစ္၏။

    ဧၿပီလတြင္ ႏွစ္စဥ္က်င္းပေသာ တရုတ္ျပည္၏ Boao Forum သို႔ ဦးသိန္းစိန္ သြားေရာက္ကာ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္သစ္ Xi Jinping ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ေအာက္တိုဘာလ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံ ကာလအတြင္း တရုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Li Keqiang ႏွင့္လည္း ေတြ႕ခဲ့သည္။ အမ်ားျမင္ကြင္း၀ယ္ ႏွစ္ဖက္ ဆက္ဆံေရးမွာ မယိုင္လဲသည့္ႏွယ္ရိွေန၏။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္မွ ႏိုင္ငံပိုင္ ႏွင့္ အခိုင္အမာ မီဒီယာမ်ားကလည္း သမိုင္း၀င္ရင္းႏွီးမႈ အေပၚ မျပတ္တမ္း အလြန္အကၽြံ အမႊမ္းတင္ေနၿမဲျဖစ္၏။ (ယခုအခါ အထိန္းအခ်ဳပ္မဲ့ ျမန္မာ ပုဂၢလိကမီဒီယာတို႔မွ ႏွစ္ဖက္ဆက္ဆံေရးအေပၚ ပုိမိုေ၀ဖန္ႏိုင္ခြင့္ ရရိွေနၿပီျဖစ္သည္)။

    သို႔တေစ ယင္းရုပ္လံုးေဖာ္ခ်က္မ်ား၌ ေအးတိေအးစက္ျဖစ္ေနေသာ အရွိတရားကို ႏွစ္ဖက္လံုးမွ ဖံုးကြယ္ထားၾက၏။ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္တို႔သည္ ၄င္းတို႔၏ကိုယ္ပိုင္အႏုစိပ္ စီမံကိန္းမ်ားမွ ျမန္မာျပည္အား ဖယ္ထုတ္လိုက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အထူး ေပၚလြင္လာေပသည္။ သာဓကတစ္ရပ္မွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ တရုတ္သမၼတသစ္တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း Politburo Standing Committee (PBSC)၏အဖြဲ႕၀င္ မည္သူတစ္ဦးမွ် ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ျခင္း မရိွေတာ့ေခ်။

    ဤကာလအတြင္း အာဆီယံ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ားအနက္ ဘရူႏိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ ထိုင္း ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ငါးႏိုင္ငံသို႔ တရုတ္ သမၼတႏွင ့္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔မွ တသြင္သြင္ သြားေရာက္ခဲ့သည့္အျပင္၊ PBSC ေကာ္မတီ၀င္ Liu Yunshan ႏွင့္ Zhang Gaoli တို႔ကလည္း ကေမာၻဒီးယား ႏွင့္ စကၤာပူသုိ႔ အလည္အပတ္သြားေရာက္ခဲ့သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ၀မ္ရီလည္း ရာထူးလက္ခံခဲ့ေသာ မတ္လကတည္းက ျမန္မာႏွင့္ဖိလစ္ပိုင္ကို ေရွာင္ဖယ္၍  အျခားေသာအာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ ရွစ္ႏိုင္ငံအသီးသီးသို႔ ခရီးစဥ္ ေျခာက္ႀကိမ္ ထြက္ခဲ့သည္။

    စီးပြားေရး မ်က္ႏွာစာတြင္လည္း ဆက္ဆံေရးမွာ ေအးစက္စက္ျဖစ္လာသည္။ ၂၀၁၁ ဘ႑ာေရးႏွစ္ႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ပါက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ကာလတူအတြင္း တရုတ္၏ တိုက္ရိုက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈသည္ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္(အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၀၇ သန္းနီးပါး) အထိ ထိုးက်သြားခဲ့သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ လုပ္ငန္းစုႀကီး အေနႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အစဥ္တစိုက္ အႀကီးမားဆံုး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုထိုေသာ တရုတ္စီမံကိန္းဆိုင္းငံ့ခံရမႈ ႏွင့္ မေရရာသည့္ မူ၀ါဒမ်ားက ကနဦးပိုင္းရိွ စိတ္အား ထက္သန္မႈကို ေလ်ာ့ပါးခ်ည့္နဲ႔သြားေစသည္။ ျမန္မာျပည္၌ တရုတ္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားမွာ ေႏွးေကြး လာၿပီး အျခားအေရွ႕ေတာင ္အာရွႏိုင္ငံမ်ားအတြင္း အရိွန္အဟုန္ျမင့္မားလာသည္ကို ေတြ႕ရ၏။

    ဦးသိန္းစိန္အစိုးရႏွင့္ ၄င္းတို႔၏အခ်ဳိ႕ မူ၀ါဒမ်ားအေပၚ ေဘဂ်င္းမွ ထင္ထင္ရွားရွား စိတ္ပ်က္ေနသည့္တိုင္ အာဏာရႀကံ႕ခိုင္ေရး ႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ အေပၚမွာေတာ့ အဆိုးျမ င္သေဘာထား ထြက္မလာခဲ့ေခ်။ အေၾကာင္းမွာ တရုတ္၏ တလံုးတခဲ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈကိုၿပိဳလဲေစေသာ မူ၀ါဒအေျပာင္းအလဲႏွင ့္ပတ္သက္၍ USDP ထက္ ဦးသိန္းစိန္က ပိုမို တာ၀န္ရိွေၾကာင္း ေဘဂ်င္းမွ ယံုၾကည္၍ျဖစ္သည္။

    USDP သည္ တရုတ္၏ေႏြးေထြးေသာ ႏိုင္ငံေရးလက္တြဲေဖာ္အျဖစ္ ဆက္လက္ တည္ရိွလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားၿပီး၊ လက္ရိွ USDP ဥကၠဌ ႏွင့္ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ေျပာဆိုခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ ဦးေရႊမန္း၏ ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ႏိုင္ငံေရ းအင္အားအေပၚ မသိမသာ အမႊမ္းတင္ေနေပသည္။ သူသည္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သမၼတရာထူး ရရိွႏိုင္ေျခ အမ်ားဆံုးသူအျဖစ္ တရုတ္ေလ့လာသူမ်ားက ကိုယ္ပိုင္အျမင္ျဖင့္ ယံုၾကည္ထားၾက၏။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ သူႏွင့္ အနီးကပ္ ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ရန္ ႏွင့္ USDP စြမ္းရည္တိုးျမွင့္မႈ က႑၌ ပါ၀င္ကူညီရန္ ေဘဂ်င္းမွ စိတ္အား ထက္သန္လ်က္ရိွေနသည္ဟု ဆိုရေပမည္။

    အတိုက္အခံတို႔အေပၚ ကြင္းဆင္းမႈ

    ႏိုင္ငံေရးေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ တရုတ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္လည္း အေကာင္းဆံုး ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေနၾကသည္။ ယင္းအုပ္စုမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပ မူ၀ါဒမ်ား အေပၚ သက္ေရာက္ျမင့္မားလာ၍ျဖစ္၏။

    ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွစ၍ တရုတ္ျပည္မွ အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုအေပၚ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေျပခက္ ဆန္႔တန္းၿပီး ျဖစ္သည္။

    ဘန္ေကာက္မွ သံအမတ္မ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို မႀကံဳစဖူး ဆက္တိုက္ က်င္းပေဆာင္ရြက္သကဲ့သို႔ တရုတ္အာဏာပိုင္၊ ပညာရွင္ႏွင့္ ကုမၸဏီတို႔သည္လည္း ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေပၚ ထိစပ္ခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ား ရိွလာၾကသည္။ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးကြင္းဆင္းမႈ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အေနျဖင့္ NLD ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအပါအ၀င္ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္မ်ား၊ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ႏိုင္ငံေရး ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီ၍ တရုတ္ျပည္သို႔ အလည္အပတ္ ဖိတ္ၾကားခဲ့ေပ၏။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တရုတ္ျပည္သို႔ တရား၀င္ အလည္အပတ္ဖိတ္ၾကားရန္မွာကား တရုတ္ျပည္မူ၀ါဒ ဖန္တီးရွင္မ်ားအဖို႔ ေ၀ခြဲမရ စိတ္စႏိုးစေနာင့္ ျဖစ္လ်က္ ရိွေနေသး၏။ ေဒၚစုၾကည္သည္ ကမာၻ႕ဒီမိုအိုင္ကြန္တစ္ဦးျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ တရုတ္ျပည္၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုး ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ေရး အေပၚ လက္မခံသူလည္း ျဖစ္ေနသည္။  ႏိုဗယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ သူမ၏ ဘ၀တူမိတ္ေဆြ ဒလိုင္းလားမား ႏွင့္ Liu Xiaobo တို႔ကိုလည္း တရုတ္ျပည္၌ ႏိုင္ငံ့ ရန္သူမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾက၏။ ေဒၚစုၾကည္၏အလည္အပတ္ခရီးစဥ္က တရုတ္ျပည္အတြင္း ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈ ႏွင့္ လူမႈအေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသာ အေနအထားပင္ရိွသည္ဟု မူ၀ါဒ ဖန္တီးရွင္အခ်ဳိ႕မွ ယံုၾကည္ထားၾကသည္။

    ေဒၚစုၾကည္သည္ ဒီမို အိုင္ကြန္အျဖစ္မွ ပင္တိုင္အမာခံႏို္င္ငံေရးသမား အျဖစ္ ရုပ္လံုးေပၚလြင္လာသည္ႏွင့္အမွ် ထိုစိုးရိမ္ေသာကမ်ား တေရြ႕ေရြ႕ ျပယ္လြင့္ေလ်ာ့ပါး စျပဳလာၿပီျဖစ္သည္။ တရုတ္၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျဖစ္ေသာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ လက္ပံေတာင္းေၾကးနီ တူးေဖာ္ေရးစီမံကိန္း ကိစၥကို ေထာက္ခံအားေပးရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ လူမ်ဳိးေရးတိုက္ခိုက္မႈ ပစ္မွတ္ျဖစ္ေနေသာ လူနည္းစု၀င္ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ္ ကိစၥဆိုင္ရာ ထိလြယ္ ရွလြယ္ႏိုင္ငံေရးျပႆနာ အေပၚ ေ၀ဖန္ျခင္းမွ ေရွာင္ကြင္းမႈ အပါအ၀င္ အေရးအရာမ်ား၌ ေဒၚစုၾကည္သည္ လက္ေတြ႕ စည္းမ်ဥ္းမ်ားထက္ ႏိုင္ငံေရး လိုအပ္ခ်က္ကို အေျခတည္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္သူဟု တရုတ္မွ ရႈျမင္လာၾကသည္။

    ေဒၚစုၾကည္မွ တရုတ္ႏွင့္ခိုင္မာေသာ ဆက္ဆံေရး ဆက္လက္ထားရိွရန္ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ရည္ရြယ္လိုက္ျခင္းက သူမ၏ ႏိုင္ငံတကာ တန္း၀င္ေပါက္ေရာက္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေဘဂ်င္း၏စိုးရိမ္ေသာကကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးရာေရာက္ခဲ့သည္။ ယခုေသာ္ ေဒၚစုၾကည္သည္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သမၼတေနရာရေရး အတြက္ တရုတ္၏ အားေပးေထာက္ခံမႈရရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသည္ဟု တရုတ္သုေတသီမ်ားစြာမွ သံုးသပ္လ်က္ ရိွေနသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဟူမူ လက္ရိွ အေျခခံဥပေဒအရ သူမအဖို႔ ထိုအေနအထားသို႔ေရာက္ရန္ ဟန္႔တားမႈရိွေန၍ျဖစ္ေပသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ တရား၀င္ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံသမားအေနႏွင့္ သူမအား ေဘဂ်င္းမွ တရား၀ င္ဖိတ္ေခၚလာလိမ့္မည္ဟု အခ်ဳိ႕ တရုတ္သုေတသီမ်ားက ခန္႔မွန္း ယံုၾကည္ထားၾကျပန္သည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ႏုိင္ငံေရး အေနအထားသစ္အတြင္း ေနရာရေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုအားလံုးက အႀကိတ္အနယ္ တိုးေ၀ွ႕ေနၾကသည္။ ၄င္းတို႔အၾကား တရုတ္ျပည္ႏွင့္ ပလဲနံပ အသင့္ဆံုးမွာ စစ္တပ္ျဖစ္၏။ ဤသည္မွာ ယခင္ စစ္အစိုးရေဟာင္းႏွင့္တရုတ္တို႔၏ အထူးကၽြမ္း၀င္ျခင္း၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မတိုင္မီ လက္နက္ျဖင့္ၾသဇာ လႊမ္းမုိးခဲ့ၾကေသာ ႏွစ္ဖက္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ ပုဂၢိဳလ္ေရးေႏွာင္ႀကိဳးခိုင္မာျခင္းတို႔၏ အေမြခံ အစိတ္အပိုင္း တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ ၄င္းအထူးေႏွာင္ႀကိဳးမ်ားက တူညီေသာႏိုင္ငံေရး ကစားကြက္မ်ား၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဘံုအက်ဳိးအျမတ္မ်ားေၾကာင့္ ပိုမိုခိုင္မာ အားေကာင္းရေလသည္။

    ေဘဂ်င္း၏ရႈေထာင့္တြင္ စစ္တပ္ အခ်င္းခ်င္းေႏွာင္ႀကိဳးမ်ား၌ ျပႆနာအနည္းငယ္ ရိွေနသည္။ အာဏာပိုင္မ်ား အဆင့္၌ ႏို္င္ငံေရးႏွင့္စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈမ်ား ေအးတိေအးစက္ျဖစ္ေနသည့္တိုင္ အဆင့္ျမင့္ စစ္တပ္အရာရိွမ်ား၏ ဖလွယ္မႈႏွင့္ေတြ႕ဆံု အလည္အပတ္ခရီးစဥ္မ်ားမွာ အားေကာင္းေနဆဲပင္။ သာဓကအားျဖင့္ ဇႏၷ၀ါရီလက တရုတ္ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္၏ဒုတိယအႀကီးအကဲ Qi Jianguo သည္ ျမန္မာႏို္င္ငံမွ ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စိုး၀င္းတို႔သည္ တရုတ္-ျမန္မာလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာႏွီးေႏွာမႈအတြက္ အတူစားပြဲ ၀ိုင္းထိုင္ခဲ့ၾကသည္။

    တရုတ္စစ္တပ္၏ ထိပ္တန္းက႑ တစ္ခုျဖစ္ေသာ ဗဟို စစ္ေရးေကာ္မရွင္၏ ဒုဥကၠဌ Fan Changlong သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဇူလိုင္လက လာေရာက္ခဲ့သည္။ ဤေတြ႕ဆံုမႈမ်ားမွသည္ ျမန္မာစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လိႈင္ အေနႏွင့္ ေအာက္တိုဘာလ၌ တရုတ္ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ေတြ႕ဆံုမည့္ ခရီးစဥ္အား သေဘာတူမႈရရိွခဲ့၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသည္ တရုတ္ႏွင့္လက္နက္ အေရာင္းအ၀ယ္၊ စစ္ေရးေလ့က်င္မႈႏွင့္ အကူအညီတို႔အေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရိွပါေခ်။

    ျမန္မာျပည္တြင္းရိွ အဓိကႏိုင္ငံေရး အင္အားစုအသီးသီးထံ တရုတ္၏ တမူထူးျခား ခ်ဥ္းကပ္မႈႏွင့္ မူ၀ါဒမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ သံတူေၾကာင္းကြဲသံတမန္အေနအထားအေပၚ ေနာေၾကေနျခင္းကို ညႊန္ျပေနေပသည္။ ရႈပ္ေထြးမႈႏွင့္ မေရာရာမႈမ်ားအား ၂ ႏွစ္တာေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးေနာက္၀ယ္ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာ့ႏို္င္ငံေရး သရုပ္သကန္၏ အရိွတရားကို ပါးနပ္စြာ ဆုပ္ကိုင္မိသြားၿပီ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

    xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

    ကမာၻတစ္၀ွန္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာအႏၱရာယ္မ်ားကို အက်ဳိးအျမတ္ပဓာနမထား အစြဲကင္းစြာ ေလ့လာေနသည့္ Stimson Center မွ အေရွ႕အာရွ ပရိုဂရမ္အဖြဲ႕၀င္ Yun Sun ၏ “China adapts to new Myanmar reality” ေ၀ဖန္ေရးေဆာင္းပါးကို “ၾသရသ ေရခ်မ္း” မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာျပန္ဆိုပါသည္။

    —————————————-
    ** M-Media ၏ မူပိုင္ သတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ဘာသာျပန္ မ်ားကို အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ မည္သူမဆို လြတ္လပ္စြာကူးယူေဖာ္ျပႏို္င္ပါသည္။ ကူးယူေဖာ္ျပသူမ်ားအေနျဖင့္ M-Media မူရင္းလင့္ခ္ကို ထည့္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။

    M-Media ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရိွဘဲ စီးပြားျဖစ္ ထုတ္ေဝေသာ Print Media မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္းမ်ား လုံးဝ ခြင့္မျပဳပါ။
    ဆက္သြယ္ရန္ [email protected]

  • ပထမကမၻာစစ္ကုိ မႀကံဳခ့ဲရေသာ္လည္း သတိရေစသည့္ျဖစ္ရပ္

    ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    ဘာသာျပန္- ေမာင္ေထြး၀င္း(ဓႏုျဖဴ)

    ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ႀကီးထြားလာမည့္ကမၻာ့စီးပြားေရးကုိ ထိန္းသိမ္းရန္အတြက္ အာဏာ႐ွင္အစုိးရႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအစုိးရမ်ားအၾကား တင္းမာမႈကုိ ဖန္တီးရင္း စီးပြားေရးက်ဆင္းရန္ လုပ္ၾကမည္ေလာဟူေသာ ေမးခြန္းကုိ (၁၉)ရာစုေနာက္ပုိင္းတြင္ ဘုရင္စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာဂ်ာမဏီႏုိင္ငံသည္ စီးပြားေရးႏွင့္ စစ္ေရးအသာစီးရေနစဥ္ ေမးျမန္းခ့ဲဖူးပါသည္။

    အဆုိပါေမးခြန္းကုိ တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေသာကြန္ျမဴနစ္တ႐ုတ္ျပည္က ယေန႔ေမးျမန္းေနပါသည္။ ယခင္တုံးကလုိပင္ယခုအခါ အ႐ွိန္အဟုန္ျမင့္ တက္လာေနသည္ႏွင့္ စစ္မက္ျဖစ္ရန္ စုိးရိမ္စရာမ်ားျဖစ္ေပၚ လာပါသည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အားလုံးသိသည့္အတုိင္းပင္ ပထမကမၻာစစ္၏ ျဖစ္စဥ္သည္ (၁၉၁၄)ခုႏွစ္တြင္ အဆုံး သတ္ခ့ဲပါသည္။ ယခုျဖစ္စဥ္သစ္က မည္သုိ႔အဆုံးသတ္ မည္နည္း။ ႏွစ္တစ္ရာၾကာျမင့္ၿပီးမွေလာစသည္ျဖင့္ ေမးခြန္း ထုတ္ရပါမည္။

    131127152340-disputed-air-defense-map-story-top

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ အေ႐ွ႕တ႐ုတ္ပင္လယ္ေလေၾကာင္းကာကြယ္ေရးဇုံ(East China Sea Air Defense Dentification Zone)သည္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ လက္႐ွိ တည္႐ွိေနသည့္ လူသူမေနေသာ ကၽြန္းငယ္ေလးမ်ားကုိပါ ထည့္သြင္းထား၍ ရန္စလုိေသာ သေဘာကုိ ေဆာင္ေနပါသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဂ်ပန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ၏ ေလေၾကာင္း ကာကြယ္ေရးဇုံ သတ္မွတ္ေနရာမ်ားသည္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုေရာေထြးယွက္တင္ ျဖစ္ေနပါသည္။

    တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက မိမိေၾကျငာခ့ဲေသာ ကာကြယ္ေရးဇုံကုိ ကာကြယ္ရန္ျပင္ဆင္ထားခ့ဲၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံတို႔က အသိအမွတ္မျပဳခ့ဲၾကပါ။

    အေမရိကန္ႏုိင္ငံကလည္း အသိအမွတ္မျပဳခ့ဲပါ။ ထုိ႔အျပင္ဂ်ပန္ႏုိင္ငံႏွင့္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူခ်ဳပ္ဆုိ ထားေသာစာခ်ဳပ္အရ စစ္မက္ျဖစ္ပြားခ့ဲလွ်င္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကုိ ကာကြယ္ေပးရပါမည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ၎၏ ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္မ်ားကုိမူ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ေတာင္းဆုိခ်က္ျဖစ္ ေသာႀကိဳတင္ အသိေပးၿပီးမွ ၀င္ေရာက္ရန္ကုိမူ အျပစ္မ့ဲခရီးသည္မ်ား၏ အသက္အႏၱရာယ္ မက်ေရာက္ေစ ရန္အတြက္ လုိက္နာေစရန္ ၫႊန္ၾကားခ့ဲပါသည္။

    U.S. Navy FA-18 Hornets park on the flight deck of the USS George Washington during the Annual Exercise 2013, at sea

    ဤက့ဲသုိ႔႐ႈပ္ေထြးေနေသာအေျခအေနမ်ားတြင္ ျပဳမူေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားသည္ ေရာေထြးေနတတ္ ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္အေမရိကန္ ပစၥဖိတ္ေရတပ္ ႒ာနခ်ဳပ္၏ အႀကီးအကဲေဟာင္း ၀ီလီယံေဖာ္လြန္ကမူ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံ၏ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္သည္ မေတာ္တဆတုိက္ခုိက္ျခင္းမ်ားျဖစ္ေစရန္ အလားအလာ႐ွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခ့ဲပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဂ်ပန္တုိက္ေလယာဥ္မ်ား တစ္စီးႏွင့္တစ္စီး ပစ္ခတ္မိလွ်င္ လည္းေကာင္း၊ တ႐ုတ္တုိက္ေလယာဥ္က ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ကုိ ပစ္ခတ္ျခင္း (သုိ႔မဟုတ္)အတင္းအက်ပ္ ဆင္းသက္ခုိင္းျခင္းျပဳလုပ္ခ့ဲ ပါလွ်င္ မည္သုိ႔ေသာအက်ဳိးဆက္ကုိ ရ႐ွိႏုိင္ပါ မည္နည္း။

    အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ေရာေထြးေနသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ထုတ္ေဖာ္ေနျခင္းသည္ စစ္မက္ျဖစ္ပြား ရန္ အလားအလာကုိ ပုိမုိေဖာ္ေဆာင္ပါသည္။

    ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အားလုံးသိခ့ဲသည့္အတုိင္း ပထမကမၻာစစ္ မည္က့ဲသုိ႔ျဖစ္ပြားခ့ဲသနည္း။ ေသးငယ္ေသာ ျဖစ္စဥ္ေလးမ်ားအျဖစ္ ထင္မွတ္ခ့ဲေသာ္လည္း ႀကီးမားျပင္းထန္ေသာ အဆင့္သုိ႔ လွ်င္ျမန္စြာတုိးတက္ ျဖစ္ေပၚခ့ဲပါသည္။ ဥေရာပတုိက္သည္ ပထမကမၻာစစ္ေၾကာင့္ နလံမထူႏိုင္ခ့ဲသလုိ ေနာက္(၂၅)ႏွစ္အၾကာ တြင္ ထပ္မံျဖစ္ပြားခ့ဲသည့္ပုိမုိႀကီးက်ယ္ေသာ စစ္ေၾကာင့္ ပုိမုိခံစားခ့ဲရပါသည္။

    မစၥတာစီက်င္းပင္သည္ အခြင့္အေရးကုိ အရယူတတ္ေသာေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး မစၥတာအုိေဘးသည္ အခြင့္အေရးကုိ ထုိမွ်ေလာက္အရ မယူတတ္ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသား စိတ္ျပင္းထန္သူ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကမူ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆုိထားေသာစာခ်ဳပ္အရ ကာကြယ္ ေပးရမည့္ ကတိက၀တ္႐ွိသူျဖစ္၍ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးေစမည့္ စစ္ပြဲအလားအလာက ထပ္မံေပၚေပါက္ေနပါသည္။

    ထုိက့ဲသုိ႔ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္သည္ ေ႐ွာင္လြဲ၍ မရပါ။ လြန္ခ့ဲေသာတစ္လခန္႔က ျဖစ္ႏုိင္ေခ်မ႐ွိပါ။ မျဖစ္ႏုိင္ပါဟု ဆုိႏုိင္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုေတာ့ဒီလုိ မဟုတ္ေတာ့ပါ။

    ထုိစဥ္က ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ၏ တုိးတက္လာေသာျဖစ္စဥ္ႏွင့္တူညီေသာအခ်က္ကလည္း ႐ွိေနပါသည္။ (၂၀)ရာစု၏ အေစာပုိင္းကာလက အဂၤလန္ႏုိင္ငံႏွင့္ ေရတပ္ အင္အားၿပိဳင္ဆုိင္ရန္ အတြက္ ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲ ပါသည္။ (၁၉၁၁)ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာမဏီသည္ ေမာ္႐ုိကုိႏိုင္ငံကုိ စစ္သေဘၤာေစ လႊတ္ခ့ဲပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္ ထုိစဥ္က ျပင္သစ္ႏုိင္ငံက ေမာ္႐ုိကုိႏုိင္ငံ၏ ျပည္တြင္းေရးုကုိ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ေသာ၍ ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံႏွင့္ အဂၤလန္ႏုိင္ငံတုိ႔၏ ဆက္ဆံေရးကုိ ေသြးတုိးစမ္းရန္ ျဖစ္ပါသည္။

    ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ၏ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္(ေသြးတုိးစမ္းမႈ)သည္ ျပင္သစ္ႏွင့္အဂၤလန္ႏုိင္ငံတုိ႔ကုိ ပုိမုိ ေသြးစည္းသြားေစသလုိ ယခု တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္သည္ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတာင္ကုိးရီးယားႏုိင္ငံတုိ႔ကုိ ေသြးစည္းသြားေစသလုိ တစ္ဖက္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံႏွင့္ပါ ေသြးစည္းသြားေစႏုိင္ပါသည္။

    တစ္ခ်ိန္က အဂၤလန္ႏုိင္ငံ က့ဲသုိ႔ပင္ ယခုအခါအေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေဒသတြင္း အာဏာအ႐ွိန္အ၀ါႀကီးထြားလာမႈႏွင့္ အခြင့္အေရးရယူမႈဆုိင္ရာစိန္ေခၚမႈတုိ႔ေၾကာင့္ စိတ္႐ႈပ္ေထြး ေနရပါသည္။

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ သမၼတသည္ ယခုက့ဲသုိ႔ရန္လုိေသာေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္ေနရသနည္း။ သူသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ အာဏာ႐ွိေသာေနရာတြင္ ေရာက္႐ွိေနၿပီး ယခု ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ သတိထား၍ ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲသည္ဟု မွန္းဆႏုိင္ပါသည္။

    သုိ႔ေသာ္ သာမန္ေလ့လာ ဆန္းစစ္သူအတြက္မူ တ႐ုတ္က လူသူမေနသည့္ေက်ာက္ေဆာင္မ်ားကုိ ရ႐ွိေရးေဆာင္႐ြက္မႈသည္ မိမိ၏ ႏုိင္ငံအတြက္ စုိးရိမ္စရာမ်ားကုိ ပုိမုိျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ မိမိႏိုင္ငံသည္ မ်ားျပားေသာစီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေၾကာင့္ ကမၻာ့စီးပြားေရးတြင္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ၀င္ေရာက္ ေနပါသည္။ သုိ႔ေသာ္၀င္ေငြေကာင္းမြန္သည့္ႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ ေရာက္႐ွိရန္အတြက္မူ အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္စြာ ႀကိဳးစားရပါဦးမည္ျဖစ္သည္။

    ဤေမးခြန္းကုိ (၁၉၉၀)ျပည့္ႏွစ္က ထုတ္ေ၀ခ့ဲသည့္“The Great Illution”(ႀကီးမားေသာ ထင္ေယာင္ျမင္မွားမႈ) စာအုပ္ကုိ ေရးသားခ့ဲသူအဂၤလိပ္ လစ္ဘရယ္စာေရးဆရာ“Norman Angell”ကုိ ေမးျမန္းခ့ဲပါသည္။ လူအမ်ားက ထင္ျမင့္ခ့ဲသလုိ သူက အျငင္းအခုံလုပ္ခ့ဲသူမဟုတ္ေသာ္လည္း ဥေရာပ အင္အားႀကီးမ်ား၏ စစ္ပြဲမ်ားသည္ ေမွ်ာ္မွန္း မရႏိုင္ေသာျဖစ္ရပ္ဟု ဆုိေလာက္ေအာင္ သူက ည့ံဖ်င္းသူ တစ္ဦးမဟုတ္ခ့ဲပါ။

    သူတင္ျပခ့ဲေသာအခ်က္မွာ စစ္ပြဲမ်ားသည္ စစ္ေအာင္ႏုိင္သူမ်ားအတြက္ပင္ အက်ဳိးမ့ဲေစပါသည္ ဆုိသည့္အခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ မိမိေအာင္ႏုိင္ခ့ဲေသာ နယ္ေျမသည္ မိမိႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္း ေစမည့္ အေၾကာင္းမ႐ွိပါ။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူ အမ်ားကုိ ေခတၱ ရ႐ွိေသာေအာင္ျမင္မႈတြင္ ကခုန္ ျမဴတူးေစရန္သာျဖစ္ေစပါမည္။

    အဆုိပါခန္႔မွန္းခ်က္သည္ အစဥ္အၿမဲပင္ပုိ၍ မွန္ကန္လာပါသည္။ စစ္ပြဲျဖစ္လာၿပီဆုိသည္ႏွင့္ စစ္ပြဲ ကုိ စတင္ခ့ဲသည့္အဓိကႏုိင္ငံမ်ားကုိ ႀကီးက်ယ္ေသာ ပ်က္စီးမႈကုိ ျဖစ္ေစပါသည္။

    ယေန႔အခ်ိန္အခါတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ေက်ာက္ေဆာင္အနည္းငယ္ပိုင္ဆုိင္မႈအတြက္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းျခင္းသည္ ျဖစ္လာမည့္အႏၱရာယ္မ်ားထက္ ပုိ၍ တန္ရာတန္ဖုိး႐ွိလာႏုိင္မည္ေလာ၊ မွန္ပါသည္၊ ႐ွိလာႏုိင္ပါသည္။ ဤတစ္ႀကိမ္၊ ေနာက္တစ္ႀကိမ္၊ ေနာက္တစ္ႀကိမ္စသည္ျဖင့္ ႐ွိလာႏုိင္ပါသည္။ ထုိနည္းတူစြာျဖစ္လာမည့္ဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားအတြက္ မည္သုိ႔မွန္ကန္သည္ဟု ေျပာဆုိႏုိင္ပါမည္နည္း။

    စစ္ေရးကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏ ယူဆခ်က္မွာ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈျဖစ္ပါက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ ဆုံး႐ႈံး ပါလိမ့္မည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးသည္ မယုံႏုိင္စရာ တုိးတက္လာေနေသာ္လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ထက္ ေသးငယ္သည့္အျပင္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဂ်ပန္ႏွစ္ႏိုင္ငံေပါင္းပမာဏႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ပုိမုိေသးငယ္ ေနပါသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ယေန႔တုိင္ေအာင္ ကမၻာ့ေရျပင္ကုိ စုိးမုိးထားဆဲျဖစ္ပါသည္။

    အကယ္၍ရင္ဆုိင္တုိက္ပြဲေရာက္ၿပီဆုိသည္ႏွင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသည္ ကမၻာ့စီးပြားေရးကုိ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံႏွင့္အဆက္ျဖတ္ႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံျခားတြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံထားေသာ(Liquid Asset)မ်ား၏ အစိတ္အပုိင္းမ်ားစြာကုိ သိမ္းယူႏုိုင္ပါသည္။ ကမၻာ့စီးပြားေရးကုိ ေကာင္းစြာ ထိခုိက္ႏုိင္သလုိ အေမရိကန္ႏိုင္ငံႏွင့္ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ားထက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကုိ ပုိမုိထိခုိက္ေစႏုိင္ပါသည္။

    တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ဖြင့္ထားရေသာစီးပြားေရးျဖစ္ၿပီး ျပင္ပႏွင့္ဆက္ဆံရေသာစီးပြားေရးသည္ ျပည္တြင္းစားသုံးမႈေၾကာင့္ ရ႐ွိေသာေငြ ပမာဏထက္မ်ားစြာ မ်ားျပားေနပါသည္။ သယံဇာတခ်ဳိ႕တ့ဲေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ ျပည္ပမွ မ်ားစြာ၀ယ္ယူတင္သြင္းရေသာႏုိင္ငံျဖစ္ပါသည္။

    စက္မႈနည္းပညာပုိင္းတြင္ လွ်င္ျမန္စြာတုိးတက္ေနသည္မွာ မွန္ကန္ေသာ္လည္း ျပင္ပမွ အတတ္ ပညာႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအေပၚ မ်ားစြာ မွီခုိေနရဆဲျဖစ္ပါသည္။ စစ္ပြဲတစ္ရပ္ျဖစ္လာပါက အေနာက္ ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတုိ႔က မိမိတို႔၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈကုိ ပုိမုိလုံၿခံဳ စိတ္ခ်ရေသာေနရာသို႔ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းသြားႏုိင္ ပါသည္။ ထို႔အျပင္မိမိ၏ ဂ်ီဒီပီ၏ (၄)ရာခိုင္ႏႈန္း႐ွိေသာႏုိင္ငံျခားအရံေငြေၾကးမ်ားကုိလည္း (အမ်ားစုယူဆ ထားသလုိ) ျပည္ပတြင္ အပ္ႏွံထားျခင္းသည္လည္း အႏၱာရာယ္က်ေရာက္ႏုိင္ပါသည္။

    Angellေျပာခ့ဲလိမ့္မည္ျဖစ္ေသာထင္႐ွားသည့္အခ်က္မွာ စစ္ပြဲျဖစ္ရန္ စြန္႔စားမႈသည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အတြက္ မွန္ကန္ေသာျဖစ္ရပ္မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ တုိးတက္လာေသာကုန္သြယ္မႈွႏွင့္ တစ္ဦးကုိ တစ္ဦးမွီခုိ ေဆာင္႐ြက္ေသာစီးပြားေရးသည္သာ ပုိမုိအက်ဳိးရ႐ွိေစၿပီး ျဖစ္ႏုိင္ေခ်အေကာင္းဆုံးျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ နယ္ေျမအစြန္အဖ်ား႐ွိ အက်ဳိးနည္းနည္းရ႐ွိေစမည့္စြန္႔စားမႈထက္ ၫွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးၿပီး ပုိမုိႀကီးမားေသာ အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ရ႐ွိေအာင္ ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါသည္။ မည္သည့္အက်ဳိးအျမတ္ကမဆုိ ပထမကမၻာစစ္၏ ေဘးဒုကၡမ်ားမွန္ကန္ေၾကာင္း မျပသႏုိင္ပါ။

    သမုိင္းက ကၽြႏု္ပ္တို႔ကုိ သင္ျပေနေသာအခ်က္မွာ မူလ႐ွိသင့္သည့္အတုိင္းထား႐ွိျခင္းထက္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ထား႐ွိျခင္းသည္ စစ္ပြဲအတြက္ ပဋိပကၡကုိ ဦးတည္ႏိုင္သလုိ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲကုိ ရ႐ွိေစႏိုင္ပါသည္။

    အမ်ဳိးသားေရးဆုုိင္ရာရည္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ယခင္ခံစားခ့ဲရေသာနာက်ည္းခ်က္မ်ားအေပၚ မွားယြင္းမႈ သည္ လူသားတုိင္း၏ သဘာ၀ က်ေသာျဖစ္ရပ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ယခုျပဳလုပ္ေသာကစားကြက္သည္ အလြန္အႏၱရာယ္မ်ားပါသည္။ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ေရ႐ွည္ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ျပန္လည္စဥ္းစားသင့္ပါသည္။ ရပ္တန္႔သင့္ပါသည္။

    (၅-၁၂-၂၀၁၃)ေန႔၊ စကၤာပူႏုိင္ငံထုတ္ တူေဒးသတင္းစာ၏ စာမ်က္ႏွာ(၁၄မွ ၁၆)ပါ ဖုိင္နယ္႐ွင္တုိင္း သတင္းစာ၏ စီးပြားေရးသုံးသပ္ပညာ႐ွင္၏ေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိထားပါသည္။

    —————————————-
    ** M-Media ၏ မူပိုင္ သတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ဘာသာျပန္ မ်ားကို အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ မည္သူမဆို လြတ္လပ္စြာကူးယူေဖာ္ျပႏို္င္ပါသည္။ ကူးယူေဖာ္ျပသူမ်ားအေနျဖင့္ M-Media မူရင္းလင့္ခ္ကို ထည့္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။

    M-Media ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရိွဘဲ စီးပြားျဖစ္ ထုတ္ေဝေသာ Print Media မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္းမ်ား လုံးဝ ခြင့္မျပဳပါ။

  • ျမန္မာမြတ္စလင္ ဒုကၡသည္ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ေတြ ခန္းေျခာက္ကုန္ျပီ

    ဒီဇင္ဘာ ၂၀၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    ဘာသာျပန္ဆိုသူ- O’Laie Manzu

    Refugee-in-Myanmar

    ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာက်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ ညီလာခံတစ္ရပ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႕က အမ်ိဳးသမီးေတြ တက္ေရာက္ၾကျပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းရာမွာ ပါဝင္ၾကတဲ့ သူတို႔ရဲ႕အခန္းက႑ေတြ၊ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့အနာဂါတ္ဆီကို သူတို႔ေတြးျမင္ ပံုေဖာ္ၾကတာေတြကို စိတ္ဓါတ္ ခိုင္မာစြာနဲ႔ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

    အဲဒီညီလာခံက်င္းပတဲ့ေနရာနဲ႕ မိုင္းအနည္းငယ္ေဝးတဲ့ ရခိုင္ျပည္မွာ လူမ်ိဳးေရးဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ေက်းရြာေတြကို စြန္႔ျပီး ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ခိုလံႈေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အဖို႔ကေတာ့ ေသျခာေရရာမႈမရွိတဲ့ အနာဂါတ္အတြက္၊ သူတို႔ရဲ႕အသက္အႏၱရာယ္အတြက္ စိုးရိမ္ေနၾကရပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕အေျခအေနဟာ အလြန္အမင္း ခက္ထန္လြန္းလို႔ ယူအန္ အရာရွိေတြကေတာ့ကေတာင္ “လိုဏ္ဂူၾကီးရဲ႕အဆံုးမွာ အလင္းေရာင္ေလး မေတြ႕ရ ရံုတင္မကဘူး၊ လိုဏ္ဂူေတာင္မွမရွိေတာ့ဘူး။” လို႔ ေျပာဆိုေနပါတယ္။

    အမ်ိဳးသမီး ေျခာက္ဦးနဲ႔ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးပါတဲ့ က်မတို႔ လူတစ္စုကေတာ့ ကေမာၻဒီးယား တကၠသိုလ္နဲ႔ USAID က စီစဥ္ေပးတဲ့ ႏွစ္ရက္တာ ညီလာခံတစ္ရပ္ကို တက္ဖို႔နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္က အမ်ိဳးသမီးေတြဆီကို သြားေရာက္လည္ပတ္ဖို႔ သြားေရာက္ခဲ့ၾကတာပါ။ က်မတို႔ေတြကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းမႈအတြင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ပါဝင္ပါတ္သက္မႈကို စမ္းစစ္ေလ့လာဖို႔အတြက္ ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ Women’s Refugee Commission က ကိုယ္စားလွယ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ေလးဟာ ကြဲျပားျခားနားေနမႈေတြကို အထင္းသားၾကီးေတြ႕ေစႏိုင္တဲ့ ခရီးစဥ္ေလးတစ္ခုပါဘဲ။

    ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ လက္ရွိ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတာေတြရွိ သလို ႏွစ္ေပါင္း ေျခာက္ဆယ္ေလာက္ ျပည္တြင္း စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံလည္းျဖစ္တဲ့ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လံုျခံဳေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ ပဋိပကၡ တားျမစ္ေရး စတဲ့ေခါင္းစဥ္ေတြကိုေဆြးေႏြးၾကဖို႔ အတြက္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ အမ်ိဳးသမီး ၃၀၀ ေလာက္ စုေဝးခဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္သံအမတ္ Derek Mitchell က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတူတကြ စုေပါင္းလုပ္ကိုင္ၾကဖို႔ လိုေၾကာင္း၊ ဘာသာေရး-လူမ်ိဳးေရး နယ္စည္းျခားေနတာေတြကို ထိုးခြင္းဖို႔အတြက္ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ကြန္ရက္ၾကီး တည္ေဆာက္ၾကဖို႔ လိုေၾကာင္း အက်ယ္တဝင့္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

    ေရႊေရာင္တဝန္းဝန္း ထြန္းလင္းေတာက္ပေနတဲ့ ေရႊတိဂံုေစတီၾကီးနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အေရာင္တလင္းလင္းထင္ဟပ္နဲ႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ကို ေက်ာခိုင္းျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြျမိဳ႕အနီးမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြဆီေရာက္ေတာ့မွဘဲ ဒီႏိုင္ငံမွာ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကို မ်က္ဝါး ထင္ထင္ေတြ႕ျမင္ရပါေတာ့တယ္။

    မတူျခားနားတဲ့ လက္ေတြ႕ပံုရိပ္

    အရင္ႏွစ္တုန္းက အိမ္နီးခ်င္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာၾကရတဲ့ မြတ္စလင္ တစ္သိန္းေလးေသာင္း အတြက္ ယိုယိုယဲ့ယဲ့ ဝါးျခမ္း တဲကုပ္ေလးေတြကို ဧျပီလေလာက္ ကမွ ေလဟာျပင္ၾကီးေပၚမွာ ေဆာက္ထားေပးပါတယ္။ အဲဒီမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီး ကိုးေယာက္နဲ႔ေတြ႕ခဲ့တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ဓေလ့ထံုးစံ အတိုင္း ဖိနပ္ေတြကို တံခါးဝမွာခၽြတ္ျပီး ၾကမ္းျပင္ေပၚမွာ အတူတကြထိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔အိမ္ကေန ထြက္ေျပးလာခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ အိမ္ေတြ မီးေလာင္သြားတဲ့အေၾကာင္း၊ လူေတြ ထြက္ေျပးၾကရင္း ေရႏွစ္ေသဆံုးၾကရတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ေျပာျပၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဆိုရင္ လူတစ္ရာေလာက္ရွိတဲ့ အုပ္စုထဲက သူမအပါအဝင္ သံုးေယာက္တည္းသာ အသက္ရွင္က်န္ခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးကေတာ့ က်မတို႔ လည္ပတ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တေလၽွာက္လံုးမွာ ႏႈတ္ဆိတ္ေနျပီး ခပ္လွမ္းလွမ္းကိုဘဲ ေငးၾကည့္ေနတယ္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အစဥ္တစိုက္အသြင္ကူးေျပာင္းလာေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြ အၾကားက တင္းမာမူကေတာ့ ရွိေနပါတယ္။ မြတ္စလင္ေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံေနတာေတြ၊ အၾကမ္းဖက္ေနတာေတြကို ခိုင္ခိုင္မာမာ မေျပာရေကာင္းလား ဆိုျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘလ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး လုပ္သားေတြက စိတ္ပ်က္ေနၾကပါျပီ။ ေဒၚစုဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သမၼတျဖစ္ဖို႔ ေမ်ာ္မွန္းထားျပီး ဒီကိစၥေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ လူမ်ားစုျငိဳျငင္သြားၾကမွာကို မလိုလားဘူးလို႔ အမ်ားက ထင္ေၾကးထုတ္ေနၾကပါတယ္။

    ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ားသမီးေတြကေတာ့ သူတို႔ ဘဝခက္ထန္မႈေတြအေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ တစ္အိမ္တည္းမွာ မိသားစု အမ်ားၾကီး စုေပါင္းေနၾကရတာေတြ၊ တခါတရံ အခန္း တစ္ခုတည္းမွာ လူ ရွစ္ေယာက္ေလာက္ စုေနၾကရတာေတြ လည္း ရွိတယ္လို႔ေျပာျပပါတယ္။ ညအေမွာင္ အတြင္းမွာ အေပါ့အေလး သြားဖို႔ေတာင္ အႏၱရာယ္မကင္းသလို ခံစားရတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒုကၡသည္ စခန္းထဲက ေကာင္စီအဖြဲ႕မွာေတာင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ မပါတဲ့အတြက္ စခန္းထဲက အေရးကိစၥမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြေျပာေရးဆိုခြင့္ မရွိဘူးလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ကေလး အမ်ားစု အတြက္လည္း ေက်ာင္းေတြ မရွိပါဘူး။ ကေလး တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေနပူက်ဲထဲမွာ ကိုယ္လံုးတီးေတြနဲ႔ ေျပးလႊား ကစားေနၾကတယ္။

    ၾသဂုတ္လေလာက္မွာေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီအသင္းက ေဆးခန္းတစ္ခုဖြင့္ေပးပါတယ္။ ဒီေဆးခန္းေလးေၾကာင့္ အဲဒီက လူေတြ တစ္ႏွစ္ အတြင္းမွာ ပထမဆံုးအၾကိမ္ ေဆးကုသမႈခံယူခြင့္ရၾကတာပါ။ အဲဒီက တစ္ဦးတည္းေသာ ဆရာဝန္ကေတာ့ တစ္ေန႔တစ္ေန႔ လူနာ ၂၃၀ ေလာက္အထိၾကည့္ေန ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ အေရျပား ပိုးထိတဲ့ ဖ်ားနာမႈေတြက ကေလးေတြျဖစ္ေလ့ ရွိတာေတြ႕ရတယ္။ အစားအေသာက္ေတြကလည္း ေလၽွာ့နည္းလာတယ္။ ေရတုန္ကင္ တစ္ဝက္ေလာက္ကလည္း ပ်က္ေနတယ္။

    အခ်ိန္မ်ားမ်ား ေငြရွားရွား

    အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုကေတာ့ လုပ္စရာလည္းမရွိ၊ ပိုက္ဆံရွာစရာ နည္းလမ္းလည္းမရွိေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိတ္ပ်က္ေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ဒုကၡသည္ စခန္းထဲကေန ထြက္လို႔လည္းမရ။ ရြာမွာဆိုရင္ သူတို႔ေယာကၤ်ားေတြနဲ႔ အတူ ငါးဖမ္းထြက္လိုက္၊ လယ္ဝိုင္းလုပ္လိုက္နဲ႔ ေမာင္တထမ္း မယ္တရြက္ ကူလုပ္ေပးၾကတယ္။ အခုေတာ့ ေယာကၤ်ားေတြကို ကူလုပ္ေပးဖို႔ အေနသာ သူတို႔ေယာကၤ်ားေတြမွာ ငါးဖမ္းပိုက္ေတြလည္း မရွိ၊ ေလွေတြနဲ႔လည္းေဝး၊ ေျမေတြလည္း ဆံုးလို႔။ ေမာင္ေရာ မယ္ပါ ငုတ္တုတ္တုတ္ေလးေတြ ထိုင္ေနၾကရရွာတယ္။ ဒီၾကားထဲ လင္မယားျပႆနာေတြလည္း ပိုမ်ားလာတယ္။

    ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက အပ္ခ်ဳပ္စက္ေလးေတြနဲ႔ အဝတ္အထည္ေတြ လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုေတာ့လည္း သူတို႔ အတြက္ ေစ်းကြက္က မရွိ။ ဆိတ္ေတြကို ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ဖို႔နဲ႔ ေရာင္းဝယ္ဖို႔အတြက္ ေမြးျမဴေရးေလး လုပ္ပါရေစဆိုေတာ့လည္း အဲဒီေျမေနရာမွာ ဒါေတြလုပ္ခြင့္ မရွိဘူးလို႔ တားျမစ္ထားတဲ့အတြက္ ယူအန္ကလည္း မကူေပးႏိုင္ဘူး။

    “ဒီလူေတြ အသက္ရွင္ရပ္တည္ဖို႔အတြက္ ၾကံစရာဖန္စရာ နည္းလမ္းေတြ မရွိေတာ့ဘူးျဖစ္ေနျပီ” လို႔ ယူအန္ အရာရွိတစ္ေယာက္ ကေျပာတယ္။ “ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိတ္ဓါတ္က်ကုန္ျပီ” ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဆိုရင္ မိသားစု အသက္ဆက္ၾကဖို႔အေရး ခႏၶာကိုယ္ေရာင္းရတဲ့ ဘဝမ်ိဳးေတာင္ျဖစ္လာေနျပီ။

    အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ေနအိမ္ေလးေတြဆီကိုဘဲ ျပန္ခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရကေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီလူေတြအတြက္ ဘာအစီအစဥ္မွ မရွိဘူး။ အိမ္ျပန္ခြင့္လည္းမေပး၊ အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္လည္း မေပးဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ အလိုက္ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတာေတာင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က တရားမဝင္ခိုးဝင္လာသူေတြလို႔ဘဲ သက္မွတ္ေနၾကတယ္။

    က်မတို႔လည္း လည္ပတ္ျပီးေတာ့အျပန္မွာ သူတို႔ေတြရဲ႕ဘဝအေ ၾကာင္းေျပာျပတာကို ေက်းဇူးတင္တယ္ လို႔ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က “လည္ပတ္တဲ့ သူေတြလာၾကတယ္။ က်မတို႔ကေျပာ၊ သူတို႔ကနားေထာင္။ ျပီးေတာ့ ျပန္သြားၾကတယ္။ က်မတို႔အတြက္ ဘာမွမေျပာင္းသြားဘူး” လို႔ျပန္ေျဖၾကတယ္။ က်မတို႔က ဘာကတိကဝတ္မွမျပဳႏိုင္ေပမယ့္ Women’s Refugee Commission ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ဘဝေနထိုင္ႏိုင္မႈကို ပညာရွင္ေတြေစလႊတ္ျပီး စမ္းစစ္ဖို႔ စဥ္းစားေနပါတယ္။

    Women’s Refugee Commission ရဲ႕ ဦးေဆာင္ညြန္ၾကားေရးမွဴး Sarah Costa က “သူတို႔ရဲ႕ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြ၊ အထီးက်န္မႈေတြ အစရွိတဲ့ စိတ္ေဝဒနာေတြကို ကုစားေပးႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြရွာႏိုင္ေအာင္၊ ဘဝရပ္တည္မႈအတြက္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြျပည့္ဝရေအာင္၊ လက္တေလာ စခန္းတြင္း စီးပြားေရး လည္ပတ္ႏိုင္ေအာင္ သူတို႔ရဲ႕ ဘဝခရီး ဆက္ႏိုင္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းရွာရာမွာ က်မတို႔တေတြလည္း ဝိုင္းကူၾကဖို႔လိုတယ္။” လို႔ေျပာပါတယ္။

    မွတ္ခ်က္။ Jurate Kazickas ေရးသားျပီး Women’s eNews မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ “Myanmar Female Muslim Refugee Run Out of Hope” ေဆာင္းပါးကို O’Laie Manzu မွာ ဆီေလၽွာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ထားပါတယ္။

    O’Laie Manzu ဘာသာျပန္ျပီး M-Media ကိုေပးပို႔ထားတဲ့ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါတယ္။

  • တေစၦေျခာက္တဲ့ၿမိဳ႕ (သို႔မဟုတ္) ျမန္မာ့ေနျပည္ေတာ္

    ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    မူရငး္ေဆာင္းပါးရွင္- Denis D. Gray

    p8-ghost-a-20131215-870x580
    Photo-AP
    ေနျပည္ေတာ္။               ။ ပုဂၢလိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ေနျပည္ေတာ္၌ စတင္အေျခစိုက္ရန္ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီျဖစ္သည္။

    တစ္ေန႔လွ်င္ႏွစ္ၾကိမ္ ေရခ်ိဳးေပးျခင္း၊ ယုယျခင္းျဖင့္ နာရီမျပတ္ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္ထားေသာ ဆင္ျဖဴေတာ္ ငါးေကာင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ က်ယ္ျပန္႔ေ၀းလံ၍့ အိပ္မက္ဆန္ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္အတြင္းရိွ သတ္မွတ္ျမက္ခင္းျပင္ႀကီး၌ စိတ္တိုင္းက် စည္းစိမ္ခံလ်က္ရိွေနၾကသည္။ ၄င္း၏ အထက္မွာေတာ့ ေတာက္ပေနသည့္ ေရႊခ်ဘုရားတစ္ဆူက အုပ္မိုးထားသည္။

    ေရွးအခါကာလကပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘုရင္ မင္းဆက္မ်ားက ယင္းသို႔ေသာ အျဖဴေရာင္အဆင္းရိွ ရွားပါးတိရိစၧာန္မ်ားကို ဘုရင့္နယ္ေျမ၏ ထူးျမတ္ အေဆာင္အေယာင္၊ အာဏာႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာတို႔၏ အထိမ္းအမွတ္ သေကၤတမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကေပသည္။ သို႔ေသာ္ အဆမတန္ ခ်ဲ႕ကား၍ ေငြေၾကးမ်ားစြာ အကုန္က်ခံကာ တိတ္ဆိတ္စြာ အုတ္ျမစ္ခ် တည္ေဆာက္ထားခဲ့ေသာ၊ ႏိုင္ငံ့စစ္ အာဏာရွင္ေဟာင္းမ်ားက အေျခစိုက္ရန္ မသင့္ဟုယူဆခဲ့ေသာ   ေနျပည္ေတာ္ၿမိဳ႕တြင္ “ဆင္ျဖဴေတာ္” ကဲ့သို႔ တန္ဖိုးႀကီး၍ ထိန္းသိမ္းရ ခက္ေသာအရာသည္ ဒုကၡေပးမည့္ အဆင္တန္ဆာ တစ္ရပ္အျဖစ္ အခ်ဳိ႕က ရႈျမင္ၾကသည္။

    ဘုရင့္ဘုံဗိမာန္ဟု အဓိပၸာယ္ရေသာ ေနျပည္ေတာ္အား တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ၈ ႏွစ္အၾကာတြင္ အစိုးရသစ္၏ အေျခစိုက္တည္ေနရာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၿမိဳ႕ေတာ္သည္ ေတာနက္ထဲက ထြက္ေပၚလာသည့္ တေစၦၿမိဳ႕ေတာ္အလား ေျခာက္ကပ္ တိတ္ဆိတ္လ်က္ရိွခဲ့သည္။

    ယခုအခါ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ထုိေနရာ၌ အေျခခ်ရန္ျပင္ဆင္လာသည္။ စတိုးဆိုင္ ႏွင့္ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား ပိုမို ဖြင့္လွစ္လာၾကၿပီး ဟိုတယ္ ၇၉ ခုအနက္ အခ်ိဳ႕မွာ ဖြင့္လွစ္လည္ပတ္ေနၿပီး၊ အခ်ိ႕က ေဆာက္လုပ္ဆဲအေနအထားျဖင့္ ရိွေနေလသည္။ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ား အပါအ၀င္ အခ်ဳိ႕ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ား သူတို႔၏ ရံုးခြဲငယ္မ်ားအား ၿမိဳ႕ေတာ္အတြင္း တည္ထားၿပီးျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။

    ႏို၀င္ဘာလကုန္တြင္ ႏိုင္ငံ ၁၁ ခုပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္ေသာ Southeast Asian Games အတြက္ ခမ္းနားႀကီးက်ယ္ေသာ အားကစားကြင္းမ်ား၊ အစည္းအေ၀းခန္းမမ်ား ႏွင့္ အခြင့္ထူးခံ VIP မ်ားတည္းခိုရန္ ရာခ်ီေသာ တည္းခိုရိပ္သာမ်ားအား တည္ေဆာက္ထားၿပီးျဖစ္၏။ အေရွ႕ေတာင္အာရွဆယ္ႏိုင္ငံ၏ဥကၠဌ ရာထူးကို ရယူလည္ပတ္မည့္ ေနာက္ တစ္ႏွစ္၌ ေနျပည္ေတာ္သည္ လူအမ်ား၏ အာရံုထား စိတ္၀င္စားမႈကို ထပ္မံရရိွေပဦးမည္။

    သို႔ေသာ္လည္း ၿမိဳ႕ေတာ္ေဆာက္လုပ္ထားမႈမွာ ႀကီးမားသည့္ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ျခင္း မရိွေသးေပ။ ကမာၻ႕အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံ တစ္ခုတြင္ ယခုကဲ့သို႔ ၾကီးမားေသာ ျပည္သူ႔ အေဆာက္ဦးမ်ဳိးရိွၿပီး ၀ါရွင္တန္ ဒီစီ (Washington, D.C.) ေနရာထက္ အဆ ၄၀ ႀကီးမားေနျခင္းမွာ  ရယ္စရာ တစ္ခုလိုျဖစ္ေနေလသည္။

    အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ၿမိဳ႕ေတာ္ပင္လွ်င္ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ယွဥ္ပါက ေသးငယ္ေနသလားဟု ေအာက္ေမ့ရ၏။ နယူးေယာ့ခ္ၿမိဳ႕ရိွ United Nations အေဆာက္အဦးသည္ပင္လွ်င္ ေနျပည္ေတာ္၏ ပင္မညီလာခံ ခန္းမႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ပါက ေသးငယ္က်ဳံလွီေန၏။

    ထို႔အျပင္ တစ္ႏွစ္ကို ခရီးသည္ ၁၀.၅ သန္း ဆင္းသက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားေသာ ေလဆိပ္၌ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလေၾကာင္းလိုင္း ႏွစ္ခုမွ်သာ ရိွေနသည္။

    ေနျပည္ေတာ္၌ ေနရာလြတ္မ်ားစြာ က်န္ရိွေနေသးသည္။ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားစြာသည္ တစ္ဦးတည္းသာ ေနထိုင္ေနၾကရသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သူတို႔၏ မိသားစုမ်ားသည္ ေနျပည္ေတာ္သို႔ မေျပာင္းေရႊ႕လိုၾက၍ျဖစ္သည္။

    စစ္တပ္အာဏာ ေလ်ာ့နည္းလာၿပီး ဒီမိုကေရစီစံနစ္ ခိုင္မာလာလွ်င္ ေနျပည္ေတာ္သည္ တစ္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကဲ့သို့႔ တိုင္းျပည္၏အဓိက အသက္၀င္ေသာေနရာအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကသူမ်ားအနက္ ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္မ်ား ႏွင့္ သံတမန္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားကလည္း ပါ၀င္သည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၉ ရာစုႏွစ္မွ စတင္ကာ ေနျပည္ေတာ္ကို အႀကိမ္္ ၃၀ အထိ ေျပာင္းေရႊ႕ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ သက္တမ္း အတိုဆံုးေနျပည္ေတာ္သည္ တစ္ႏွစ္မွ်သာ တည္တံ့ခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းအေထာက္အထား အပံုအပင္ ရိွေနပါသည္။

    လက္ရိွအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက ေနျပည္ေတာ္သည္ ဆက္လက္တည္တံ့ေနမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕ေတာ္အတြင္း  လူအမ်ားအား ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ေသာ အရာ အေျမာက္အမ်ားရိွေၾကာင္း၊ ထိုအထဲတြင္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးေတာ့မည့္ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ ဟိုတယ္ႀကီးႏွစ္ခုလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း ဆိုေနၾက၏။

    “ အာရွတိုက္အတြင္း စီးပြားေရး အလ်င္ျမန္ဆံုးတိုးတက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ – ေနျပည္ေတာ္ဟာ အလားအလာေကာင္း အေျမာက္အမ်ားရိွေနပါတယ္ ” ဟု အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ Best Western International ၏လုပ္ငန္းခြဲမွ ေဒသဆိုင္ရာ ဒုတိယ ဥကၠဌ ဂလဲန္း ဒီ ေဆာင္ဇာ(Glenn de Souza) က ဆုိသည္။

    ျပင္သစ္ပိုင္ Accor Group မွ ဒုဥကၠဌေဟာင္း ပက္ထရစ္ ဘက္ဆက္(Patrick Basset) က ဗမာဟု လူသိမ်ားေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း ေနျပည္ေတာ္သည္ လူအသြားအလာအမ်ားဆံုး ၿမဳိ႕ေတာ္တစ္ခု ျဖစ္လာလိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။

    ၿမိဳ႕ခံအခ်ဳိ႕က က်ဥ္းၾကပ္ေနေသာတိုက္ခန္းမ်ား၊ ကားႏွင့္လမ္းျပည့္ၾကပ္ပိတ္ဆို႔ေနေသာလမ္းမ်ားႏွင့္အတူ လူဦးေရငါးသန္း ရိွေနေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳကထက္စာလွ်င္ ေနျပည္ေတာ္သည္ ေနထိုင္ရအဆင္ေျပေၾကာင္း ဆိုၾကသည္။ ေနျပည္ေတာ္၏ ေရေပးမႈ စံနစ္သည္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေနသည့္အျပင္၊ ေန႔စဥ္ လွ်ပ္စစ္မီးျဖတ္ေတာက္ေနသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ဆန္႔က်င္စြာ လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအင္သည္ အၿမဲမပ်က္ ရရိွေန၏။

    “ ေနျပည္ေတာ္က ေနရာက်ယ္၀န္းၿပီး စိမ္းလန္းတယ္၊ က်န္းမာေရးအတြက္သင့္ေတာ္တဲ့ ၿမိဳ႕ျဖစ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အိမ္ျပန္ သြားရင္ မြန္းက်ပ္ေနသလို ခံစားရတယ္ ” ဟု ခ်ယ္ရီဦး လက္ပတ္ နာရီဆိုင္၏တာ၀န္ခံ ရန္ကုန္သား ကိုၿပံဳးက ေျပာျပသည္။

    ႏိုင္ငံျခားသံရံုးမ်ားသည္ ေနျပည္ေတာ္ေတာင္ဖက္ ကီလိုမီတာ ၃၀၀ ကြာေ၀းၿပီး ကားခရီးစဥ္ ငါးနာရီၾကာျမင့္သည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌သာ ဆက္လက္၍ တည္ရိွေနၾကသည္။ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ အတိုက္အခံအဖြဲ႕မ်ားသည္ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ပါတီမ်ားကို လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အၿပီးသတ္ေက်ာ္ျဖတ္ေအာင္ျမင္ လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားၾက၏။

    “ တစ္ေန႔က်ယင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဟာ ရန္ကုန္ပဲျပန္ျဖစ္သြားမယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ယံုၾကည္ပါတယ္ ” ဟု ေဒၚစုၾကည္ ၏ National League for Democracy မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ ဦးဥာဏ္၀င္းက ဆိုသည္။

    လက္ရိွတြင္ မည္သည့္ မဲဆြယ္မႈမွ မရိွေသးေသာ္လည္း၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အား ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ျပန္လည္ထားရိွရန္ ကတိေပးမည့္ မည္သို႔ေသာႏိုင္ငံေရးသမား မဆို မဲရရိွလိမ့္မည္ဆိုေသာ ျပက္လံုးတစ္ခု ေရပန္းစားေနေလသည္။

    ေနျပည္ေတာ္တြင္ ႏိုင္ငံပိုင္ အဆင့္ျမင့္ရုပ္ရွင္ရံု၊ ဆာဖာရီပန္းၿခံ၊ ေစ်း၀ယ္ကုန္တိုက္ စေသာ လူထုအတြက္ေနရာအခ်ဳိ႕ ရိွပါသည္။ သို႔ေသာ္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားနည္းတူ ပ်ားပန္းခတ္စည္ကားေသာ ေစ်းတစ္ခုဟူ၍ေတာ့ မရိွေပ။ ထို့အတူ အျပန္႔က်ယ္လွေသာ ၿမိဳ႕အတြင္း၌ အမ်ားျပည္သူအတြက္သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈက႑ လွစ္ဟာလ်က္ရိွၿပီး၊ လူထုသည္ အငွားယဥ္မ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္ကားမ်ား ႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ ဆိုင္ကယ္မ်ားျဖင့္သာ ေစ်းႀကီးႀကီးျဖင့္ငွားရမ္းသြားလာေနရသည္။

    “ ဒီမွာ ညခင္းပိုင္း အသြားအလာ မရိွဘူး။ ည ၉ နာရီေက်ာ္ရင္ လမ္းေပၚမွာ လူမရိွေတာ့တဲ့အတြက္ အိမ္တြင္းေအာင္းၿပီး တီဗီပဲၾကည့္ေနရတယ္ ” ဟု မီနီမားကက္ ပိုင္ရွင္ ေဇယ်ာဦးက ဆိုသည္။

    အခ်ဳိ႕အာဏာပိုင္မ်ားက ရန္ကုန္ကို ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ျပန္လည္ေျပာင္းလဲခြင့္ မရိွဟု ဆိုၾကသည္။ တင္းမာၾကမ္းတမ္းေသာ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္တြင္ ရာစုႏွစ္ တစ္၀က္ခန္႔ တည္ရိွခဲ့ေသာတိုင္းျပည္၌ လွ်ဴိ႕၀ွက္ခ်က္ထိန္းသိမ္းမႈမ်ားသည္ ဆက္လက္၍ အတြင္းလႈိက္ရွင္သန္ေနဆဲျဖစ္ရာ ၿမိဳ႕ေတာ္ေနလူဦးေရကဲ့သို႔ အေျခခံသတင္း အခ်က္အလက္ကို ပင္လွ်င္ ေဖာ္ျပရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ၾက၏။  ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ ၉၂၅,၀၀၀ ရိွေၾကာင္း တရား၀င္ ကိန္းဂဏန္းျဖင့္ သတင္းဌာနအသီးသီးမွ ဆိုေသာ္လည္း ၄င္းမွာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မရိွေၾကာင္း လာေရာက္ၾကသူအေျမာက္အမ်ားမွ ေတြ႕ခဲ့ၾကေလသည္။

    အဘယ္ေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္အား ျပန္လည္ေနရာခ်ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရသည့္အေၾကာင္းရင္းကိုပင္ အစိုးရဖက္မွ အတိက် ထုတ္ျပန္ျခင္း မရိွခဲ့ေခ်။

    လက္ရိွေနရာသည္ ပိုမို၍ ဗဟိုအရပ္ျဖစ္ျခင္း၊ မဟာဗ်ဴက်အေနအထားတြင္ရိွေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ျခင္း၊ ကာလတစ္ရပ္ထိ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဆန္႔က်င္သည့္ ေသြးေခ်ာင္းစီးဆႏၵျပမႈ ေပၚထြက္ခဲ့ရာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ လူထုႏွင့္ သီးျခားျဖစ္ေနျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံတြက္ခ်က္မႈလည္း ပါ၀င္ေပမည္။
    ေနျပည္ေတာ္၏အဓိကပံုေဖာ္သူ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊသည္ “ ေနျပည္ေတာ္/ၿမိဳ႕ေတာ္ေျပာင္းလဲ လိုက္ျခင္းက အာဏာတည္တံ့မည္ ” ဟူေသာ ေရွးယခင္ဘုရင္မ်ား၏ ယံုၾကည္ခ်က္ အတိုင္း ေျခရာ နင္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဗဒင္ပညာ ယၾတာကိန္းခန္း ပညာသည္မ်ားျဖင့္ တိုင္ပင္ၿပီးေနာက္ ယခုကဲ့သို႔ အမိန္႔ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ လူမ်ားစြာမွ ယံုၾကည္ေနၾကသည္။

    ျမင္ကြင္းေနာက္ကြယ္မွေန၍ လက္ရိွအခ်ိန္ထိ ႀကိဳးကိုင္ေနသူဟု ယူဆရေသာ ဦးသန္းေရႊသည္  ေနျပည္ေတာ္၏ လူအေရာက္အေပါက္ နည္းပါးသည့္ သီးသန္႔ေနရာတြင္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အတူ ေနထိုင္လ်က္ ရိွသည္။ ကန္႔သတ္ တားျမစ္ထားေသာ ယင္း စစ္တပ္နယ္ေျမအတြင္း ဗံုးခိုက်င္းမ်ား ႏွင့္ တူးေျမာင္း လိုဏ္ေခါင္းမ်ားလည္း ရိွေၾကာင္း ဆိုၾက၏။

    ၿမိဳ႕ေတာ္အား ဆင္းရဲႏြမ္းပါးလွသည့္ လယ္သမားတို႔ေနထိုင္ရာ ေဒသအတြင္း ၂၀၀၀ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းက စတင္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕အတြင္း၌ ဟိုင္းေ၀း လမ္းက်ယ္ အမ်ားအျပား ေဖာက္လုပ္ထားကာ၊ နံေဘးတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္တြင္လည္း ေရကြ်ဲမ်ား၏ စားက်က္ျဖစ္ေသာ ၿခံဳပုတ္မ်ား၊ ေတာအုပ္မ်ား ႏွင့္ လယ္ကြင္းမ်ား ၿခံရံလ်က္ရိွသည္။  စိမ္းလန္းမွဳမ်ားၾကားတြင္ စနစ္တက် တည္ေဆာက္ထားေသာ တိုက္ခန္းအေဆာက္ အံုမ်ားစြာရိွျပီး၊ သက္ဆိုင္ရာ ရာထူးေပၚမူတည္၍ ေနထိုင္ခြင့္ေပးအပ္ထားေပသည္။ အမိုးမ်ားသည္ အေရာင္မ်ားျဖင့္ခြဲထားေလသည္  စိုက္ပိ်ဳးေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ေန အိမ္ေခါင္မိုးမ်ားကို အစိမ္းေရာင္ျဖင့္ အေရာင္ခြဲသတ္မွတ္ထားသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။

    အင္အားသံုးျပဳလုပ္ခ်က္ကို လူအမ်ားအား စြဲေဆာင္ရန္ ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ အစိုးရသည္ ျမန္မာရုပ္ရွင္ အကယ္ဒမီဆုေပးပြဲ အခမ္းအနားမွအစ ရန္ကုန္တိရိစာၦန္ရံုရိွ တိရိစာၦန္မ်ားကိုေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း အလယ္ ႏွစ္စဥ္ခင္းက်င္းေသာေက်ာက္ျမတ္ ရတနာျပပြဲအဆံုး  ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ၾကသည္။

    သံတမန္မ်ားကို စြဲေဆာင္ရန္မူ အလြန္ကိုခဲယဥ္းေပသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွင့္ မေလးရွားသည္သာ သံရံုးေနရာအတြက္ အစိုးရအား ေဒၚလာ ၁.၅ သန္းေပးေဆာင္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သူမွ အေဆာက္အဦးမ်ားကို စတင္တည္ေဆာက္ျခင္း မရိွေသးေခ်။

    ရန္ကုန္ကို ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ျပန္လည္ေျပာင္းေရႊ႕ေရးမွာ ကုန္က်စရိတ္အလြန္ျမင့္မားေၾကာင္း၊ အစိုးရတြင္ ထိုေငြေၾကးအား အျခားေသာ အေရးၾကီးကိစၥမ်ား၌ သံုးစြဲမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေသာသမိုင္းပညာရွင္ ႏွင့္ အစိုးရအႀကံေပး ဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “ ျပန္လည္ေျပာင္းလဲလို႔မရတဲ့အရာ ဆိုတာ မရိွပါဘူး။ သို႔ေပမယ့္ ႏွစ္ေတြၾကာလာတဲ့နဲ႔အမွ် ႏိုင္ငံေရးလိုအပ္ခ်က္အရပင္လွ်င္ ဒီလိုလုပ္ဖို႔ အခက္အခဲပိုႀကီးလာလိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဗဟိုဌာနတစ္ခုရိွျခင္းက အႀကီးမားဆံုးၿမိဳ႕ဆိုတာနဲ႔ မတူညီပါဘူး။ သူ႔မွာလဲ သူ႔ေကာင္းကြက္ေတြရိွပါတယ္ ” ဟု သူကဆိုသည္။

    ဦးသန္းေရႊသည္ အာဏာခ်က္မေနျပည္ေတာ္၌ ရိုးရာသေကၤတတစ္ခုကိုလည္း ျပဳလုပ္ေစခဲ့သည္။ ၄င္းမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ ေရႊတိဂံုေစတီႏွင့္ တစ္ထပ္ တည္း တူညီေသာ ေစတီတစ္ခုအား တည္ေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူသည္ ဘုရားဥာဏ္ေတာ္ အျမင့္အား မူလထက္ ၃၀ စင္တီမီတာ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ေလသည္။ ဆင္ျဖဴေတာ္မ်ားကိုလည္း ခမ္းနားေသာ ေနရာထိုင္ခင္း အစီအမံမ်ားျဖင့္ ထားရိွသည္။

    မိန္းမ ႏွင့္ ကေလး ႏွစ္ဦးကို ခြဲခြာေနထိုင္ေနရေသာ သစ္ေတာဌာနမွ တိရစာၦန္ေဆးကုဆရာ၀န္ တင္ကိုလတ္အဖို႔ ေနျပည္ေတာ္ရိွ ဘ၀မွာ အထီးက်န္ၿငီးေငြ႕ဖြယ္ ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူသည္ မိမိ၏အလုပ္အား ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူျဖစ္၏။

    “ ဒီေနရာမွာ ဆင္ျဖဴေတာ္ေတြကို ထားရိွျခင္းျဖင့္ ၾကြယ္၀စည္ပင္လာလိမ့္မယ္လို႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက ယံုၾကည္ေနၾကတယ္ ”  ဟု သူက ဆိုသည္။

    ** Denis D. Gray ၏ Myanmar’s capital less of a ghost town ေဆာင္းပါးကို ျမန္္မာျပန္ဆို ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

    —————————————-
    ** M-Media ၏ မူပိုင္ သတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ဘာသာျပန္ မ်ားကို အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ မည္သူမဆို လြတ္လပ္စြာကူးယူေဖာ္ျပႏို္င္ပါသည္။ ကူးယူေဖာ္ျပသူမ်ားအေနျဖင့္ M-Media မူရင္းလင့္ခ္ကို ထည့္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။

    M-Media ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရိွဘဲ စီးပြားျဖစ္ ထုတ္ေဝေသာ Print Media မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္းမ်ား လုံးဝ ခြင့္မျပဳပါ။
    ဆက္သြယ္ရန္ [email protected]

  • လွဴဒါန္းေပးရံုမွ်ႏွင့္ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရး လံုေလာက္ေသာ အားျဖည့္မႈ ျဖစ္ႏိုင္ပါသလား ?

    ဒီဇင္ဘာ ၁၂၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    ဘာသာျပန္- သာကီထက္ေကာင္း
    Bustling jetty of Yangon
    (ဓာတ္ပံုအညႊန္း) ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လူစည္ကားရာေနရာတစ္ခု။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးပြင့္လန္းစျပဳၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း စီးပြားေရးျပန္လည္ျပဳျပင္မႈမ်ားမွာကား ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းသုိ႔ အလိုအေလ်ာက္ ေရာက္ႏိုင္ေခ်မရိွေသး။ Photo by: McKay Savage / CC BY

    လူထု၏ပါ၀င္မႈ၊ တာ၀န္ခံေရးကတိက၀တ္တို႔ႏွင့္အတူ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ အစိုးရျဖစ္လာရန္ႀကိဳးစားေနေသာ ေနာက္ဆံုး အုပ္စု၀င္ႏိုင္ငံမ်ား အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္၏။

    လန္ဒန္၌ မၾကာေသးမီက OGP Summit ကို အိမ္ရွင္အျဖစ္လက္ခံက်င္းပေသာ၊ ၄င္းျပင္ ယခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္သူျဖစ္ေသာ UK သည္ ျမန္မာ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းတို႔အား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း အားျဖည့္အကူအညီမ်ားကို ေပးလိုက္ၿပီျဖစ္သည္။ ၄င္း၌ အာဏာပိုင္ေလာက အတြက္ အေကာင္းဆံုး စြမ္းရည္ တိုးျမွင့္ေပးေရးစံခ်ိန္ စံညြန္းသတ္မွတ္မႈ၊ ျပည္သူလူထုတို႔၏ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ျမင့္မားေစမႈ၊ လူထုပါ ၀င္ေရးကို ေထာက္ပံ့မႈ၊ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တာ၀န္ယူမႈအတြက္ နည္းပညာသစ္မ်ား ပိုမိုရရိွေစမႈတို႔ ပါ၀င္ၾကသည္။

    ယမန္ႏွစ္ Transparency International မွျပဳစုထုတ္ျပန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ျပႆနာ ရွင္းလင္းေရးဆိုင္ရာ ကမာၻ႕လာဘ္စားမႈစံခ်ိန္၌ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇၆ အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဆင့္ ၁၇၂ စာရင္း၀င္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ဤအခ်က္အလက္မ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ယင္းယိုေပါက္မ်ားကို ဖာေထးလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ရန္ ခက္ခဲလွသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈယႏၱရားအတြင္း အရပ္သားပါ၀င္မႈ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အာဖဂန္နစၥတန္ ေအာက္ေရာက္ေနၿပီး ေျမာက္ကိုးရီးယား ထက္ မဆိုစေလာက္ေလးသာ သာလြန္ခဲ့သည္ဟု လတ္တစ္ေလာ စစ္တမ္း တစ္ရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထား၏။

    ေငြးေၾကးမူ၀ါဒ၌ အခ်က္အလက္ အေျခခံစံနစ္ထက္ နကၡတၱေဗဒ၏ လႊမ္းမိုးမႈကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံရၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ေနာက္ဆံုးေသာ္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚျပန္ေရာက္ေနၿပီဟု ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက သံုးသပ္တင္ျပၾကသျဖင့္ စိတ္ခ်မ္းသာစရာသတင္း ျဖစ္ေစ၏။

    သို႔ေသာ္ သတင္းဆိုးတစ္ရပ္မွာ ႏိုင္ငံေရးအခန္းက႑ တိုးတက္မႈ စံေပတံႏွင့္တိုင္းတာၾကည့္ရႈျခင္း မျပဳပါလွ်င္၊ ႏိုင္ငံေရးၾကမ္းခင္းႏွင့္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒအား မလြဲမေသြ အေျပာင္းအလဲ မလုပ္ပါလွ်င္ စီးပြားေရးျပဳျပင္တည္ေဆာက္မႈသည္ ပီျပင္ေသာ ဒီမိုကေရစီအသြင္သို႔ အလိုအေလ်ာက္ ဦးတည္သြားေစမည္ မဟုတ္ပါေလ။

    Burma Campaign UK မွ Mark Farmaner ကဲ့သို႔ ကာလရွည္ေလ့လာစူးစမ္းသူႏွင့္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက – ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၌ အျပည့္အ၀ ကူညီေနျခင္း မဟုတ္၊ ပို၍အားေကာင္းသည့္ အာဏာရွင္ တိုင္းျပည္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊  အေရွ႕ေတာင္အာရွ၌ စီးပြားေရးအင္အား ရပ္၀န္းျဖစ္လာရန္ လည္းေကာင္း တိုးျမွင့္ ကူညီရာေရာက္ေနသည္ဟု ယံုၾကည္ထားၾကသည္။

    လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အထေျမာက္ပါၿပီဟု ေၾကြးေၾကာ္ၾကသည့္ ပင္တိုင္အလွဴရွင္မ်ား၏ အက်ဳိးစီးပြားအားျဖင့္ တိုင္းျပည္သည္ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံမ်ား၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စံနစ္ေကာင္းအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ေစႏိုင္ပါမည္ေလာ – ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အခြင့္အလမ္းမ်ားတိုးတက္လာမႈ မတိုးျမွင့္ပဲႏွင့္ ထိုသို႔ မျဖစ္လာႏိုင္ပါသေလာ ဟူ၍ ေမးျမန္းစရာ အခ်ဳိ႕ ရိွေနပါသည္။

    ဦးစားေပးအပ္သည့္အခ်က္မ်ား
    ———————————
    လွဴဒါန္းမႈ၏ဦးစားေပးအပ္သည့္ အခ်က္မ်ားမွာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအား အေထာက္အကူျပဳရန္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အားေပးရန္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူထုပါ၀င္မႈအခန္းက႑ အားနည္းလြန္းသျဖင့္ အခရာ အသိစြမ္းရည္ႏွင့္စံနစ္မ်ား တည္ေဆာက္ေရးအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ေစာင့္ၾကည့္လ်က္ရိွသည္။ စိန္ေခၚခ်က္မွာ ႀကီးမားလွသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

    ယူေကရိွ ႏိုင္ငံတကာဖြ႕ံၿဖိဳးေရးဌာန၏ အကူအညီျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ၂၅ ႏွစ္တာ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာၿပီးေနာက္ ျပည္သူ႔ ဘ႑ာ စီမံခန္႔ခြဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး D သို႔မဟုတ္ D+ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္၀င္ေနေၾကာင္း ကမာၻ႕ဘဏ္မွ ယခုႏွစ္ အေစာအပိုင္းတြင္ အမွန္အတိုင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ စံႏႈန္း ၃၁ ခ်က္အနက္ ၂၂ ခ်က္၌ ျပည္စံုလံုေလာက္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ရွာမေတြ႕ခဲ့ေၾကာင္း ဆိုထားသည္။ ၿခံဳငံုသံုးသပ္ရလွ်င္ “ အဆင့္နိမ့္ နည္းစဥ္မ်ားေပၚသာ ပိုမိုအာရံုထားၿပီး သံုးစြဲမႈႏွင့္ရလဒ္ သုေတသနမ်ားေပၚ အားနည္းလြန္းေသာ ဗဟုိထိန္းခ်ဳပ္မႈ အမွားအယြင္းႏွင့္ အတူ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ မူ၀ါဒ ကင္းမဲ့ေနသည္ ” ဟု ေတြ႕ၾကရ၏။

    အလွဴရွင္မ်ားသည္ ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္၄င္း၏အဖြဲ႕၀င္အသီးသီးႏွင့္ တလြဲတေခ်ာ္ဥပေဒျပဳေနျခင္းက႑၊ အရည္အေသြး တိုးျမင့္ျခင္း က႑တို႔၌ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ေနရမည္ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္မွာ အလြန္အေရးပါလွေပသည္။

    သို႔တိုင္ ဥပေဒမ်ားတြင္ ခိုင္မာမႈအားနည္းၿပီး၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈျပႆနာေဖာင္းပြကာ ေငြေၾကးစံနစ္ ဆိုး၀ါးလြန္းေနေသာေၾကာင့္ ေမးျမန္း စရာမ်ားျဖစ္လာ၏။ အစိုးရထံမွ ႀကီးမားေသာ တိုးတက္မႈႏွင့္တစ္ကြ ဆီေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္အား အလွဴရွင္မ်ားမွ ေမွ်ာ္လင့္ေနျခင္းမွာ လက္ေတြ႕က်ပါ၏ေလာ ? ထိုအရာထက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္ေကာင္း ပို၍မလိုအပ္ပါသေလာ ? လူထုပါ၀င္မႈ က႑ ႏွင့္ OGP  မွ ၄င္းတို ႔အေပၚ သတ္မွတ္ခ်က္အေပါင္းမွာ မည္သို႔ရိွမည္နည္း ?

    ေငြေၾကးႏွင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းတြင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ နားလည္၊ ေစာင့္ၾကည့္၊ ေတာင္းဆို၊ ပါ၀င္ႏိုင္မႈစြမ္းရည္မ်ားအား တည္ေဆာက္ရန္ အလွဴရွင္မ်ားမွ ေဆာင္ရြက္မသြားအပ္ပါသေလာ ? ျပည္သူ႔ဘ႑ာသည္ ျပည္သူ႔လက္ထဲရိွေနျခင္းက အာမခံခ်က္အတြက္ အၾကြင္းမဲ့ေရရွည္တည္တံ့၍ထိေရာက္ေသာနည္းလမ္းမ်ားအနက္တစ္ခု  အပါအ၀င္ မဟုတ္ပါသေလာ ?

    ဤသို႔ ေပယ်ာလကန္ျပဳထားသည့္ အခ်က္မ်ားသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ဆက္လက္တည္ရိွပ်ံ႕ႏွံ႔ေနလွ်င္ ၊ ၄င္းတို႔ကို အသိမေပး မခ်ျပပါလွ်င္ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူထု၏ေကာင္းက်ဳိးဆိုးက်ဳိးကို သိနားလည္ရန္ ျမန္မာအစိုးရအဖို႔ အခြင့္အေရး မရိွသေလာက္ ျဖစ္ေနေပမည္။

    အခြင့္အလမ္းမွန္သမွ် လက္၀ါးႀကီးအုပ္စိုးမိုးလိုေသာ ခရိုနီ၀ါဒ
    ————————————————————-
    ၁၉၉၁ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ႏိုးၾကားမႈျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းသည္ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရးႏွင့္တြန္းအားေပးေရးအတြက္ ကေမာၻဒီးယားသို႔ အလံုးအရင္း လက္တြဲ၀င္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

    သို႔ေသာ္ ျပန္ေျပာင္းၾကည့္ရႈေသာအခါ ေထာက္ပံ့ ကူညီမႈတို႔သည္ သာမန္ျပည္သူမ်ားႏွင့္လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားအေပၚ အေျပာင္းအလဲႏွင့္တာ၀န္ဆိုင္ရာ စြမ္းရည္ တည္ေဆာက္ေပးေရးထက္ ႏိုင္ငံေရးထိပ္သီးတို႔၏ စည္း၀ိုင္းအတြင္း ေပ်ာက္ျခင္းမလွ ေပ်ာက္ဆံုးသြားရသည္။

    သို႔ျဖင့္ ကေမာၻဒီးယားသည္ အစိုးရ၏လက္၀ါးႀကီးအုပ္မႈ ႏွင့္ အဆုိးရြားဆံုးခရိုနီ၀ါဒအတြင္း သက္ဆင္းသြားခဲ့သည္မွာ မထူးဆန္းေတာ့ေခ်။

    လူထုပါ၀င္မႈအေတြးအျမင္အား ပိုမိုမတိုးျမင့္မေပးအပ္ႏုိင္ပါက ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွစြာျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အလားတူ လမ္းေၾကာင္းသို႔ေရာက္ရိွရန္ အလားအလာ မ်ားျပားေနသည္။ ဥေရာပသမဂၢသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အကူးအေျပာင္းကာလ၌ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ေစေရး ဟူေသာ ၄င္း၏ကိုယ္ပိုင္ စည္းမ်ဥ္းအား ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့ေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ တစ္ဒါဇင္ေက်ာ္က ေအာက္တိုဘာလတြင္ EU High Representative for Foreign Affairs သို႔ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ တစ္ေစာင္ ေရးပိုခဲ့သည္ဟု Catherine Ashton က ဆိုသည္။ ၄င္းစာ၌ ထိုအဆိုျပဳခ်က္မ်ားကို လက္ခံႀကိဳဆိုပါေသာ္လည္း လက္ရိွ၌မူ မည္သည့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခ်က္မွ် မေတြ႕ရပါဟု ေဖာ္ျပထား၏။

    DfID, USAID, SIDA ႏွင့္ ေဒၚလာသန္းခ်ီမတည္ထားေသာ “Making All People’s Voices Count”  ကမာၻ႕အစီအစဥ္မ်ားမွ အက်ဳိးခံစားရသည့္ အာဆီယံအုပ္စုမ်ားအနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား မထည့္သြင္းေသးပါ။

    ထိုအခ်က္အားရလိုလွ်င္ DfID ႏွင့္ Open Society Foundations တို႔၏ လိုလားခ်က္ျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ ယႏၱရားအေပၚ ျပည္သူတို႔၏ေစာင့္ၾကည့္မႈ၌  ကူညီ အားေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းလုပ္ရပ္မ်ားကိုလည္း လက္ခံႀကိဳဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ အလားတူစြာ လူထုရပ္၀န္းအတြင္း တာ၀န္ခံမႈျဖစ္ထြန္းရန္ႏွင့္ေတာင္းဆိုရန္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အရည္အေသြး တိုးျမင့္ေပးေရး၌ အလွဴရွင္မ်ားအတြက္လည္း တန္းတူအေရးႀကီးပါသည္။

    အကယ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတစ္ဦးမွ ျပည္သူ႔ဘ႑ာအား မည္သို႔ ျမွင့္တင္မည္၊ စီမံလ်ာထားမည္၊ သံုးစြဲမည္၊ ထုတ္ျပန္မည္၊ စာရင္းအင္းစစ္ေဆးမည္ကို သိျမင္နားလည္လိုလွ်င္ ……….
    ျပည္သူ႔ ဘ႑ာေငြ မည္သို႔ ရွာေဖြမည္၊ မည္သည့္ေနရာမွ ရရိွမည္၊ ဤျပန္လည္ျပဳျပင္ေရးအစိုးရလက္ေအာက္မွ မည္သည့္ အာဏာျဖင့္ အသံုးခ်မည္ကို သိျမင္ နားလည္လိုေသာ ဆႏၵရိွပါလွ်င္ ………..
    သူသည္ မည္သည့္ေနရာမွ ေျခလွမ္းစတင္ရပါမည္နည္း ?
    အကယ္၍ သူ သို႔မဟုတ္ သူမသည္ ဘတ္ဂ်က္လုပ္ငန္းစဥ္ကိုျဖစ္ေစ၊ ဌာနဆိုင္ရာသံုးစြဲမႈကိုျဖစ္ေစ နားလည္သိရိွရန္ႏွင့္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာရန္ ဆႏၵရိွေနပါလွ်င္ မည္သည္ကို ျပဳလုပ္ရပါမည္နည္း ?

    ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္သို႔ ႏွစ္ႏွစ္ခြဲေက်ာ္အထိ ေရာက္ရိွလာသည့္တိုင္၊ အလွဴရွင္မ်ား ေထာက္ပံ့ေဆာင္ရြက္မႈ ေပးေနသည့္တိုင္ မည္သူမွ် မသိၾကျခင္းမွာ ဆိုးရြားလွေခ်သည္။

    ေဆာင္းပါးရွင္ Alan Davis  ၏ ” Supporting democracy in Myanmar: Are donors doing enough?”  ေဆာင္းပါးကို  သာကီထက္ေကာင္း မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။