News @ M-Media

Category: ေဆာင္းပါး

  • ျမန္မာျပည္မွ စရိုက္ဆိုးမ်ား အတြက္ ‘အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး’ စကားသည္ ခိုင္လံုေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ မဟုတ္

    ဇြန္-၇ ၊၂၀၁၃
    M-Media
    ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္

    min_zin_rohingye_edited

    ၿပီးခဲ့သည့္လတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေဒသ အာဏာပိုင္မ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို ဇနီးတစ္ဦးသာယူရန္ ႏွင့္ ကေလးႏွစ္ဦးထက္ ပိုမယူရန္ တားျမစ္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါသည္။ ေသာင္းႏွင့္ခ်ီေသာျပည္သူတို႕မွာ လူမ်ဳိးေရးျပႆနာေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕မႈခံရသည့္ၾကားမွ ယင္းအေနာက္ပိုင္းျပည္နယ္မွ အရာရိွမ်ားသည္ လူသိနည္း ေမွးမွိန္ေနခဲ့ေသာ ကန္႕သတ္ခ်က္အား ျပန္လည္ အသက္သြင္းကာ လတ္တစ္ေလာ ႏိုင္ငံေရးအေနအထား အေပၚတုန္႕ျပန္ေသာအားျဖင့္ ျပန္၍ အတည္ျပဳခဲ့ၾကသည္။

    အဂၤါေန႕တစ္ရက္က ရာေပါင္းမ်ားစြာ ရခိုင္လူမ်ဳိးတို႕သည္ လမ္းမေပၚထြက္ ထိုပိတ္ပင္ခ်က္အား ေထာက္ခံခဲ့ၾကသည့္အျပင္ ျပည္နယ္တစ္ခုလံုး၌ ဥပေဒအျဖစ ္ျပ႒ာန္းရန္အထိ ျမန္မာအစိုးရကို တြန္းအားေပးခဲ့ၾကသည္။

    ယင္းစည္းမ်ဥ္းကိုေထာက္ခံေသာ ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္ သာပြင့္မွ “ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာ သူတို႕ရဲ႕လူဦးေရကို ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕ လုိအပ္ပါတယ္ ” ဟု ဧရာ၀တီသို႕ ေျပာၾကားသည္။ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရ ၉၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ရိွသည္ဟုဆိုေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕နယ္ႏွစ္ခုတြင္ ထိုအခ်က္ကို လက္ေတြ႕က်င့္ေဆာင္လ်က္ရိွသည္။

    ၄င္းေၾကျငာခ်က္က ရုပ္ပိုင္းႏွင ့္စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ျငင္းခံုမႈ အေျမာက္အမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစသည္။ ထိုမူ၀ါဒသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာမွ အထူးအာရံုစိုက္ေနခ်ိန္၌ ကနဦးကပင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈအား ႀကိဳးကိုင္ရန္ႀကိဳးစားေနသည့္ ႏိုင္ငံေရးသမား အခ်ဳိ႕အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ထြက္ေစသည္။ ဤအျမင္မ်ား ႀကီးထြားလာသည္ႏွင့္အမွ် အၾကမ္းဖက္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ဟု တြက္ဆၾကသည္။

    ရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းသည္ အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း တားျမစ္ခ်က ္ေထာက္ခံအားေပးသူမ်ားက ဆိုၾကသည္။ ၄င္းသည္ လူ႕အခြင့္အေရးထက္ ပို၍ဦးစားေပးရမည့္အေရးဟု ၄င္းတို႕မွ ယံုၾကည္ေနၾကသည္။ ယင္းကန္႕သတ္ခ်က္ေပၚ ရပ္တည္ေထာက္ခံသူမ်ားက တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ကေလးတစ္ဦး မူ၀ါဒ၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ၏ ကေလးႏွစ္ဦးမူ၀ါဒ စသည္မ်ားကို လိုရာဆြဲဥပမာေပးၾကသည္။ ထိုတိုင္းျပည္မ်ားသည္ ထိုမူ၀ါဒမ်ားကို မိသားစု စီမံကိန္းအတြက္ ေရြးခ်ယ္ က်င့္သံုးျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း မသိျမင္ၾကဘဲ ႏိႈင္းယွဥ္တင္ျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး၏ လူဦးေရထိန္းခ်ဳပ္သည့္ အေၾကာင္းရင္းကို  ရခိုင္ဥပေဒက လူနည္းစုေလး တစ္ခုအတြက္ ပစ္မွတ္ထားအသံုးခ်သည္မွာ လံုးလံုးလ်ားလ်ား မလုပ္အပ္ေခ်။ ( ရိုဟင္ဂ်ာတို႕သည္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး လူဦးေရ၏ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာရိွေၾကာင္း ခန္႕မွန္းရသည္။)

    ေထာက္ခံၾကသူမ်ားက “အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး”ဟု အသံေကာင္းဟစ္ၾကေသာ္လည္း ထိုအခ်က္၏ သေဘာသဘာ၀အား ရွင္းလင္းစြာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း မရိွေပ။ အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးအတြက္ အဓိကျပႆနာ တစ္ခုမွာ တရားမ၀င ္ခိုး၀င္လာမႈမ်ားျဖစ္ျခင္း၊ ခိုး၀င္သူမ်ားျပားလာလွ်င္ ျပည္နယ္ခ်ည့္နဲ႕ၿပိဳကြဲသြားႏိုင္ျခင္း ဟူ၍ အထင္ကရ ေထာက္ခံပံ့ပိုးသ ူတစ္ဦးမွ ဆိုသည္။ သို႕ေသာ္ ထူးဆန္းလွသည္မွာ တစ္ခ်ိန္ကလည္း ျပႆနာတစ္ခုအျဖစ္ တည္ရိွေနခဲ့ေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ် တရုတ္လူမ်ဳိးမ်ား အေပၚတြင္မူ ထုိကေလးႏွစ္ေယာက္မူ၀ါဒကို အဆိုမျပဳၾက၊ အသံုးမခ်ၾကေခ်။ ဤအခ်က္ကို ေထာက္ရႈ၍ တရားမ၀င္အေျခခ်မႈသည္ ၄င္းတို႕၏စိုးရိမ္မႈ အစစ္အမွန္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးရန္ လားလားမွ်မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

    သို႕ဆိုလွ်င္ ျပႆနာအစစ္ကား အဘယ္အရာပါနည္း ? တရားမ၀င္အေျခခ်မႈ သို႕မဟုတ္ ယဥ္ေက်းမႈကြဲျပားမႈ မဟုတ္ပါ။ စင္စစ္၌ အစၥလာမ္အားေၾကာက္ရြံ႕ေနသည့္ေရာဂါ သာျဖစ္သည္။ ဤတားျမစ္ကန္႕သတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံၾကမ်ားက ဗုဒၶဘာသာျမန္မာမ်ား၏ႀကီး စိုးလႊမ္းမိုးမႈအား ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းလိုျခင္းသာျဖစ္သည္။ သို႕ရာတြင္ ၄င္းတို႕ သတိလြတ္ေနသည့္ အမွန္တရားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဘာသာ၊လူမ်ဳိး၊ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားသည့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္ၿပီး၊ ဘာသာလူမ်ဳိးမခြဲ ႏိုင္ငံသားတိုင္းကို တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးေပးမွသာ ဆက္လက္ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏိုင္မည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရ ႀကီးထြားမႈက ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို က်ဳိးပ်က္ေစလိမ့္မည္ဟူေသာ အက်ဳိးမဲ့အေျဖကိုသာ အျမင္ရိွေနၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ မူ၀ါဒ၏ အက်ဳိးဆက္အားျဖင့္ ဖယ္ၾကဥ္မႈႏွင ့္အၾကမ္းဖက္မႈကို တရား၀င္ျပဳခြင့္ရသြားျခင္းျဖစ္သည္။ စင္စစ္ေသာ္ ႏိုင္ငံေတာ္/အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရးက႑မွာ ႏိုင္ငံေတာ္(စစ္တပ္)ထက္ မည္သူမွ်ပိုၿပီး လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ မရိွေခ်။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ရွင္းထုတ္ေရးအတြက္ သူတို႕သည္ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ဳိး/ ကယ္တင္ျခင္း ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွ အလြန္စက္ဆုပ္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ေခါင္းေဆာင္ထံ အာဏာျပန္လည္ လႊဲေျပာင္းေရာက္ရိွမည္ ကိုလည္းေကာင္း၊ မိမိတို႕၏ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရား မေၾကညက္မႈကိုလည္းေကာင္း သတိမထားၾကေတာ့ေခ်။

    ဤအတြက္အေကာင္းဆံုးဥပမာသည္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္မ်ဳိးတည္း၏ အခြင့္ထူးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ေသြးဆြေနသည့္ တရားမ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အုပ္စုတစ္စုျဖစ္ကာ ကေလးႏွစ္ဦးကန္႕သတ္ေရးကို အျပင္းအထန္ ရပ္တည္ေနၾကေလ၏။ ယင္းအုပ္စုသည္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ႏွင့္ ႏိုင္ငံတြင္းရိွ ရိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္သူ အျခားမြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို ကြဲျပားေအာင္ မခြဲျခားတတ္ၾက။ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ဆန္႕က်င္သပိတ္ေမွာက္ရန္ လႈံ႕ေဆာ္ၾကသည့္အျပင္ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ား၊ ဘာသာေရးအမည္ခံတရားပြဲမ်ား၊ ဒီဗီဒီမ်ား၊ facebook ေရးသားခ်က္မ်ာ းအပါအ၀င္ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး၀ါဒျဖန္႕မႈိင္းတိုက္လ်က္ရိွၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ လက္ရိွကာလ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမွာ ဤအုပ္စု၏ ေသြးထိုးမီးေမႊးမႈအျဖစ္ ေျပာဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။

    ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအား ေခၽြးသိပ္ျခင္းျဖင့္ အျမတ္ထုတ္ႏိုင္မည့္ သေဘာထားႀကီးျပျခင္း ႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး ရပ္တည္ခ်က္ အၾကား ခ်ိန္ခြင္လွ်ာၫိွရန္ ျပဳလုပ္လာၾကသည္။

    ပမာဆိုရေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္သည္ ယင္းကေလးႏွစ္ဦး မူ၀ါဒသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ထုတ္ျပန္ခ်က္ မဟုတ္ေၾကာင္း ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႕မွေဆာင္ရြက္သြားမည္ မဟုတ္ဟု သတင္းဌာနသို႕ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတကာ၏လ က္ခံမႈႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အလြန္အမင္း လိုအပ္လ်က္ရိွေသာ အစိုးရသည္ အနာဂတ္ လူဦးေရ မူ၀ါဒအား ခ်မွတ္ရာတြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ အျမန္ဆံုး သံုးသပ္ရပါေတာ့မည္။ အတိုက္အခံေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္လည္း ဤအေရးကို အေလးအနက္ထားကာ သတိျဖင့္ “ တကယ္လို႕(ဒီမူ၀ါဒကို) ထုတ္ျပန္ခဲ့တာမွန္ယင္ ဒါဟာ ဥပေဒကိုဆန္႕က်င္ေနတာပါဘဲ ” ဟု ထိန္းသိမ္းေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဗယ္လ္ဆုရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ လူနည္းစု အခြင့္အေရးမ်ားအား ကာကြယ္မႈမရိွခဲ့သည့္အတြက္ ေ၀ဖန္ခံေနရသည္။

    ရပ္တည္ခ်က္အသီးသီး ေနာက္ကြယ္မွ ႏိုင္ငံေရး သို႕မဟုတ္ ကိုယ္က်င့္တရားအေတြးအျမင္မ်ားက အဓိက မက်ပါ။ အေရးႀကီးသည္မွာ အစိုးရအာဏာပိုင္အဆင့္တိုင္းက မိမိ၏ႏိုင္ငံသားတိုင္းကို ေက်ာသားရင္သားမခြဲျခားဘဲ တန္းတူ အခြင့္အေရးရရိွေအာင္ ခိုင္မာျပတ္သားစြာ ကာကြယ္သြားရန္ျဖစ္သည္။

    ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္း၏ အသိအမွတ္ျပဳေထာက္ခံလာရန္ လိုအပ္ေနသည္။ လူနည္းစုမြတ္စ္လင္မ္ အုပ္စုတစ္စုအေပၚ ကေလးႏွစ္ဦးသာယူရန္ အဓမၼျပ႒ာန္းျခင္းသည္ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံမႈ၊ ၄င္းျပင္ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးကို ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ျဖစ္ေၾကာင္း ကမာၻ႕ကုလသမဂၢမွ ေျပာဆိုသည္။ “ တစ္ဖက္သတ္ခ်ဳိးႏွိမ္ကန္႕သတ္သည့္ မ်ဳိးဆက္ပြားမူ၀ါဒ ” အား မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ်လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း အေမရိကန္မွလည္း ထုတ္ေဖာ္အသိေပးလိုက္သည္။

    အာဏာရျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအုပ္စု ႏွင့္ အတိုက္အခံအုပ္စုမ်ား ႏွစ္ဖက္စလံုး ႏွလံုးသြင္းအပ္သည္မွာ ဒီမိုကေရစီနည္းစဥ္၌ ပါ၀င္ေသာ ဒီမို ၏ အဓိပၸာယ္ သတ္မွတ္ခ်က္သည္ ႏိုင္ငံသား၀ါဒျဖင့္ႏိုင္ငံေတာ္ကိုတည္ေဆာက္သူမ်ား ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ဒီမိုကေရစီ၏ အဓိကအေျခခံအခ်က္သည္ အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး ဟူသည့္ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ လားလားမွ် မသက္ဆိုင္ပါ။

    မည္သည့္ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲကာလအတြက္ျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနႏွင့္ အေရးအပါဆံုး ဖြင့္ဆိုေဖာ္ျပရမည့္ ေမးခြန္းႀကီးႏွစ္ရပ္ရိွေနေပသည္။
    ၁။ မည္သူတို႕သည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသနည္း၊ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒအား မည္သို႕သတ္မွတ္ၾကမည္နည္း ?
    ၂။ ဤေမးခြန္းမ်ားအား သမမွ်တေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအေပၚမူတည္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အကူးအေျပာင္းၾကားကာလအား သမိုင္းက မည္သို႕ ဆံုးျဖတ္ေျပာင္းလဲေပးလိုက္မည္နည္း ?

     

    ** Foreignpolicy တြင္ မင္းဇင္ ေရးသားသည့္ National security is no excuse for bad behavior (in Burma)  ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။

  • အလဲဗင္း၊ ဦးသန္းထြဋ္ေအာင္ႏွင့္ ျမန္မာ့ မီဒီယာေရွ႕ေရး (အပိုင္း ၁)

    ဇြန္- ၁၆၊၂၀၁၃
    M-Media
    ေဆာင္းပါးရွင္ -ဒန္ျငာရွိန္း

     

    Than Htut Aungမၾကာေသးမီက WAN-IFRA မွ ေရႊကေလာင္ဆုခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရသည့္ ဦးသန္းထြတ္ေအာင္ဦးေဆာင္ေသာ အလဲဗင္းမီဒီယာဂရုသည္ ျမန္မာျပည္ရွိ ႏိုင္ငံသား မြတ္စလင္မ္မ်ားအား တဘက္သတ္အျမင္ေစာင္းမွဳ ၾကီးထြားလာႏိုင္ေစေသာ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ားျဖင့္ မေလးေရာက္ျမန္မာမ်ားသတင္းကို ပံုၾကီးခ်ဲ႕ကား ခဲ့ပါသည္။ (အပိုင္း ၂ တြင္ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပပါမည္။)

    ဦးသန္းထြတ္ေအာင္၏ အဆုိပါ ေရႊကေလာင္ဆုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဟာင္ေကာင္ အေျခဆုိက္ asiasentinel.com မွ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး ၄င္းအေနျဖင့္ မြတ္စလင္မ္မ်ား အေရးတြင္ ကမၻာ့သက္တမ္းရင့္ မီဒီယာၾကီးမ်ားကိုပင္ စြပ္စြဲေ၀ဖန္ေရးသားခဲ့ေၾကာင္း၊ မ်က္ျမင္သက္ေသ ဓာတ္ပံုမ်ားျဖင့္ တင္ျပသည့္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္အၾကမ္းဖက္ သတင္းမ်ားကို ၄င္းက ျငင္းဆန္ခဲ့ေၾကာင္း စသျဖင့္ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါသည္။

    ထို asiasentinel.com ပါသတင္းကို ျမန္မာတိုင္းမ္စ္ အဂၤလိပ္ပိုင္းမွလည္း ထပ္မံတင္ဆက္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းသို႔ေသာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာေကာင္းလွသည့္ ဦးသန္းထြတ္ေအာင္၏ အလဲဗင္း ဂရုမွာ မၾကာေသးမီကလည္း ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး အခမ္းအနားတစ္ခုတြင္ မတူကြဲျပားျခင္းအား လက္သင့္ခံႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အရည္အခ်င္းမျပည့္မီသည့္ သတင္းေထာက္တဦး ကို ေစလႊတ္ကာ သတင္းရယူခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ျမန္မာျပည္ရွိ ႏိုင္ငံသား မြတ္စလင္မ်ားအား အထင္အျမင္လြဲမွားသြားေစႏိုင္ေသာ အေရးအသားမ်ား၊ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ားျဖင့္ သတင္းကို က်င့္၀တ္စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္ကာ ၄င္းတို႔၏ ေန့စဥ္ထုတ္သတင္း စာ၌ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

     

    ဦးသန္းထြတ္ေအာင္အတြက္ မီဒီယာသည္ ေငြေလာ

    ေတာင္ကုတ္အေရးမွ စတင္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မြတ္စလင္မ်ားအား ႏိုင္ငံႏွင့္အ၀ွမ္း ဆက္တိုက္အၾကမ္းဖက္ခဲ့ၾကရာ၌ အလဲဗင္းမီဒီယာက မည္သို႔ေသာ သတင္းအေသးစိတ္ကိုမွ တင္ျပခဲ့ျခင္းမရွိပါ။ ထုိ႔ျပင္ မိတၳီလာ၊ ဥကၠံ၊ လားရွိဳးစသည့္ျမိဳ႕မ်ား၌ အၾကမ္းဖက္ခံခဲ့ရေသာ အျပစ္မဲ့ နိုင္ငံသားမြတ္စလင္မ်ားအေရးကိုလည္း အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ သတင္းထုတ္ျပန္ျခင္းမ်ိဳး မရွိခဲ့သလို ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေစမည့္ သတင္းေရးသားမွဳမ်ားကိုသာ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။

    အလဲဗင္းေဘာလံုးဂ်ာနယ္သည္ ယခင္ကတည္းက ျမန္မာေဘာလံုး အသင္း၏ စာရိတၱပိုင္းႏွင့္ စည္းကမ္းပိုင္းဆိုင္ရာ ခြ်တ္ယြင္းမွဳမ်ားကို အမွန္အတိုင္း မေထာက္ျပဘဲ ျမန္မာပရိသတ္ အမ်ားစု၏ သေဘာဆႏၵႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေစရန္ သတင္းကို ထိန္ခ်န္ဖံုးကြယ္၍ တင္ျပခဲ့ျခင္းမ်ိဳး ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။

    ၂၀၀၄ တိုက္ဂါးဖလားေဘာလံုးျပိဳင္ပြဲ၀င္ျမန္မာအသင္းမွာ အလြန္ဆိုး၀ါးသည့္ စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္ျခင္းမ်ိဳးရွိခဲ့ေသာ္လည္း အလဲဗင္းဂရုက မိမိတို႔ဂ်ာနယ္ ေရာင္းေကာင္းေရးကိုသာ ေရွးရွဳၿပီး ၀ါရင့္ကေလာင္ရွင္ ဦးခင္ေမာင္ေထြး (ပ်ဥ္းမနား) ကို အသံုးခ်ကာ အျခားအားကစားဂ်ာနယ္မ်ား၏ အမွန္ေထာက္ျပ ေရးသားခဲ့မွဳမ်ားကို အတိုက္အခံျပဳ ေရးသားျခင္းမ်ိဳး ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။

    ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားစု၏ စိတ္သေဘာထားကိုလုိက္၍ တင္ျပေလ့ရွိသည့္ အလဲဗင္းဂရုမွာ ယခုျမန္မာႏိုင္ငံသားမြတ္စလင္မ်ား အေရးတြင္လည္း “ဘူး” တလံုးေဆာင္ကာ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားကို မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္ ရွံဳ႕ခ်ခဲ့ျခင္း၏ အေျဖမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေပၚထြက္လာပါေတာ့သည္။

     

    ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ ကိုယ္ေတြ႔ဆက္ဆံရသည့္ အေျခအေနမွ ဦးသန္းထြတ္ေအာင္

    ရခုိင္အေရးမွ စတင္ကာ ျမန္မာျပည္တြင္း ႏိုင္ငံသားမြတ္စလင္မ်ားအား အမ်ားအျမင္တြင္ သို႔ေလာသို႔ေလာအေျခအေနသို႔ အဓိကတြန္းပို႔ခဲ့သည့္ အလဲဗင္းဥေသွ်ာင္ ဦးသန္းထြတ္ေအာင္ႏွင့္ ၄င္း၏မီဒီယာသည္ WAN-IFRA မွ ေရႊကေလာင္ဆု မရရွိေသးမီ ကာလမ်ားအထိ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားအား မည္သို႔ေသာသံုးသပ္ခ်က္တစံုတရာကိုမွ ပရိသတ္အား ခ်ျပခဲ့ျခင္းမ်ိဳးမရွိခဲ့ပါ။

    သို႔ေသာ္ WAN-IFRA မွ ဆုခ်ီးျမႇင့္ျခင္းမခံရမီ တစ္လခန္႔အလိုတြင္မူ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မြတ္စလင္မ်ားအား အံ့အားသင့္ေစမည့္ “ေခတ္သစ္ငရဲေခြးၾကီးလြတ္ေနသည္” ဆုိသည့္ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ိဳးကို စတင္ေရးသားခဲ့ပါသည္။ ထိုသို႔ ေရးသားမွဳမွာ ႏုိင္ငံတကာတြင္ လူေတာတိုးဖို႔ အရံသင့္ျပင္ဆင္သည့္ သေဘာမ်ိဳး သက္ေရာက္ေနပါသည္။

    ဘန္ေကာက္တြင္ က်င္းပသည့္ WAN-IFRA ၏ ဆုေပးပြဲတြင္မူ ဦးသန္းထြတ္ေအာင္က ၄င္းတို႔အေနျဖင့္ အခက္အခဲမ်ားအၾကား၌ မီဒီယာ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနရေၾကာင္းျဖင့္ “ဒီမိုကေရစီ” ဟူေသာ စကားလံုးကို သံုးကာ ႏုိင္ငံတကာဂ်ာနယ္လစ္မ်ား၊ အယ္ဒီတာမ်ားကို ရင္ဆိုင္သြားခဲ့ပါသည္။

    သို႔ေသာ္ မီဒီယာသမားအျဖစ္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းျပဳေနေသာ ဦးသန္းထြတ္ေအာင္မွာ WAN-IFRA ေရႊကေလာင္ဆုရရွိေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားျခင္းမခံရခင္ အထိ ျမန္မာနာမည္ၾကီး ဂါးဒီးယန္းဦးစိန္၀င္း ဆြတ္ခူးခဲ့ဖူးသည့္ WAN-IFRA ဆုအား မိမိ မသိရွိခဲ့ေၾကာင္းကိုမူ ႏုိင္ငံတကာပရိသတ္အား၀န္ခံခဲ့ရပါသည္။

    ေခတ္သစ္ငရဲေခြးၾကီးလြတ္ေနသည္ေဆာင္းပါးေၾကာင့္ ၄င္းတို႔မီဒီယာ၀က္ဘ္ဆိုက္ အတိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရသည္ဟူေသာ အလဲဗင္း၏ သတင္းတြင္မူ ယခင္ျမန္မာနိုင္ငံသား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားနွင့္ အျခားအစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အမ်ားဆံုးေနထုိင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ အစိုးရ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားအား မင္းမဲ့စရိုက္ဆန္စြာ တိုက္ခိုက္ခဲ့ဖူးသည့္ BHG ဟက္ကာ ဂရုအား ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ခဲ့ပါသည္။

    ထို ဘလင့္ဟက္ကာဂရု (BHG) မွာ သက္တမ္းရင့္ မင္းမဲ့စရိုက္ဆန္ေသာ ဟက္ကာအဖြဲ႔ အျဖစ္ ရပ္တည္ေနသည္မွာ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ဦးသန္းထြတ္ေအာင္၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္ကို အတိုက္ခိုက္ခံရမွ ျပည္သူအတြက္ သတင္းျဖစ္ခဲ့ရပါေတာ့သည္။
    ဘလင့္ဟက္ကာဂရု (BHG) က အလဲဗင္း အဂၤလိပ္ပိုင္းကို တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္ သတင္းတြင္ ဦးသန္းထြတ္ေအာင္က “ဘန္ေကာက္မွာ က်င္းပတဲ့ (၆၅)ႀကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့သတင္းစာမ်ား ညီလာခံမွာ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံက ပဋိပကၡ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြ အၾကားက အမုန္းတရားေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ေနာက္ကြယ္က ဖန္တီးလႈံ႕ေဆာ္ မႈေတြေၾကာင့္ဆိုတာ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ” ဟု ထည့္သြင္းေရးသားထားပါသည္။

    ဤသို႔ေသာ စကားလံုးမ်ားမွာ WAN-IFRA ေရႊကေလာင္ဆုအတြက္ နုိင္ငံတကာအား ရင္ဆိုင္ဖို႔ အေရာင္ေျပာင္းခဲ့ေသာ အလဲဗင္းမီဒီယာဂရု၏ ကေလာင္ အၾကမ္းဖက္မွဳ အရည္ျခံဳ စကားလံုးမ်ားအျဖစ္သာ သံုးသပ္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

    အပိုင္း(၂) ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။

  • အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒရဲ႕ အက်ည္းတန္စက္ကြင္း (ဘာသာျပန္ ေဆာင္းပါး)

    M-Media
    ျမန္မာျပန္ဆိုသူ – ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္

    မတ္လေႏွာင္းပိုင္းအထိ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းတစ္ေၾကာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးအၾကမ္းဖက္မႈလိႈင္းလံုးေတြ ရုိက္ခတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားဖက္က အေရးပါတဲ့စကားတစ္ရပ္ဆိုလာတယ္။ မတ္လ ၂၉ ရက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုမွာ “ ဆူပူေသာင္းက်န္းမႈေတြက ဗုဒၶဘာသာ၀င္နဲ႕မြတ္စ္လင္မ္ေတြအၾကား အျပန္အလွန္ ပဋိပကၡကို ကိုယ္စားမျပဳပါဘူး။ စံနစ္က်က်ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြက သြတ္သြင္းခဲ့ၾကတယ္ ဆိုတာ ထင္ရွားလြန္းပါတယ္ ” လို႕ မင္းကိုႏိုင္က ေျပာခဲ့တယ္။

    အလားတူ ခါးသည္းလွတဲ့ သင္ခန္းစာတစ္ရပ္ကို ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားကာလတုန္းက ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ေဘာ့စ္နီးယားမွာ ရရိွနားလည္ခဲ့ပါတယ္။ မ်ဳိးႏြယ္သန္႕စင္ေရး (တစ္နည္း) မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈဆိုတာ လွ်ပ္တစ္ျပက္ထေပါက္ကြဲတတ္တဲ့ လူရမ္းကားတစ္စု သို႕တည္းမဟုတ္ အခ်င္းခ်င္းမုန္းတီးေနတဲ့ အေျခခံလူတန္းစားေတြက ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္တတ္ၾကေပဘူး။ စံနစ္တက်ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္ေပးထားၿပီး လက္နက္ပစၥည္းေတြဆင္ယင္ေပးထားတဲ့ စစ္တပ္ဆန္ဆန္(ျပည္သူ႕စစ္)အုပ္စုမ်ားရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ဳိးသာ ျဖစ္ေလ့ရိွပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕လုပ္ငန္းစဥ္က ဘာလဲ။ သူတို႕နဲ႕ တိုက္ရိုက္ခ်ိတ္ဆက္ေနတဲ့ အင္အားစုေတြ၊ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ သူတို႕ရဲ႕တြဲဖက္ႏိုင္ငံေရး သမားေတြကို လွစ္ဟမျပဘဲ ေအာက္တန္းက်က်လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ဖို႕ဘဲ ျဖစ္တယ္။

    ျမန္မာျပည္ထဲျဖစ္ပ်က္ေနသမွ်ကို ယခင္ ယူဂိုဆလားဗီးယားမွာျဖစ္ခဲ့တာမ်ဳိးနဲ႕ အေျခခံက်က် ရွင္းျပႏိုင္ဖို႕မလြယ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံေဟာင္းထဲက စစ္ေရးဆန္ဆန္ အုပ္စု(စံနစ္တက်ေလ့က်င္ျပင္ဆင္ေပးထားတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ)ရဲ႕ အခန္းက႑ေတြ၊ သူတို႕နဲ႕စစ္တပ္ ကိုင္းကၽြန္းမွီ ကၽြန္းကိုင္းမွီျဖစ္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြ အားလံုး အဖို႕ တုန္လႈပ္စရာ သတိေပးခ်က္တစ္ခုပါဘဲ။ သူတို႕ဟာ အစိုးရထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ လႊတ္ေတာ္ထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ အတိုက္အခံထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ မီဒီယာထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းထဲကျဖစ္ျဖစ္ ဒီအေျခအေန အတိုင္းျဖစ္ေနတယ္။

    မ်ဳိးႏြယ္အုပ္စုသန္႕စင္ဖယ္ရွားေရးဆိုတာ အလြန္ရႈပ္ေထြးသြားေအာင္ တြက္ခ်က္ျပင္ဆင္စီစဥ္ထားတဲ့ စစ္ဆင္ေရးတစ္မ်ဳိးပါ။ အခ်ဳိ႕အခ်ဳိ႕ေသာႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ေတြကေန ဗ်ဴဟာနည္းက်က် ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ မရိွဘဲ ဒီလိုကိစၥ ျဖစ္ပြားလာစရာအေၾကာင္း မရိွပါဘူး။ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ ပညာရွင္ေတြ၊ ကိုယ့္ဖက္ကိုယ္ယက္အစြန္းေရာက္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္မီဒီယာေတြကလည္း ဒီအခန္းက႑မွာ အလိုတူအလိုပါေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ အာဏာရွင္ေခတ္လြန္ႏို္င္ငံတစ္ခုရဲ႕ ျမင္သာေသာ၊ မျမင္သာေသာ ၾသဇာႀကီးလက္ကိုင္တုတ္ေတြျဖစ္လို႕ အလြယ္တကူ ထိန္းခ်ဳပ္မရတတ္ၾကဘူး။

    ျမန္မာျပည္ကတုန္လႈပ္ဖြယ္ျဖစ္ရပ္မ်ားအတြက္ ဘယ္သူေတြမွာတာ၀န္ရိွသလဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ မသိဘူး။ ယခင္က ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံအျဖစ္ကိုအေျခခံၿပီး ႏိႈင္းယွဥ္ေထာက္ျပဖို႕ ကၽြန္ေတာ္ မစြမ္းသာဘူး။ သို႕ပင္သို႕ျငားလည္း ယူတတ္မယ္ဆိုယင္ တူညီတဲ့သင္ခန္းစာေတြ၊ သတိေပးခ်က္ေတြေတာ့ ရိွေနပါတယ္။

    အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီဆိုတာ အာဏာရွင္စံနစ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခံစစ္ေၾကာင္းတစ္ခု

    ဒီမိုကေရစီေလာကတစ္ခုလံုးရဲ႕ ပထမဆံုးပင္မေက်ာရိုးက လူ႕အုပ္စုအသီးသီးရဲ႕ ပတ္သက္ဆက္ဆံမႈေတြ ျဖစ္တယ္။ ႏို္င္ငံေရးပြင့္လင္းလာျခင္းနဲ႕အတူ အဖိႏွိပ္ခံ၊ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံခံရတဲ့ အုပ္စုမ်ားရဲ႕ ပရိေဒ၀ေတြ၊ ေတာင္းဆိုမႈေတြက လူ႕ျမင္ကြင္းမွာ ေပၚလြင္လာေလ့ရိွတယ္။ ပါတီစံုစံနစ္၊ မီဒီယာလြတ္လပ္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာအသင္းအဖြဲ႕ ထူေထာင္ႏိုင္ျခင္း တို႕ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာင္းဆိုခ်က္၊ နစ္နာခ်က္မ်ားစြာက ခံစားခ်က္ျပင္းတဲ့အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို မီးေမႊးေပးတယ္။ မီးေမႊးခံရတဲ့အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒက ဒီမိုကေရစီနည္းက် အသိတရားထြက္ေပၚလာေရးအတြက္ ဧရာမ ဖိအားႀကီးတစ္ရပ္ ျဖစ္သြားေစတယ္။

    miketae lar case3
    မိတၳီလာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ခ်ိန္ အမ်ိဳးသားေရး အမည္ခံ လံႈေဆာ္မႈမ်ား –
    Screen Shot Credit Lu Cifer FB

    ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းမႈအေပၚ အႏ ၱရာယ္ျဖစ္သြားေစမယ့္ ေနာက္ထပ္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒတစ္မ်ဳိး ရိွေနတယ္။ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာရိွတဲ့ အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒကိုၾကည့္လိုက္ယင္ တစ္ခ်ိန္ကအာဏာရွင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခံစစ္ေၾကာင္းျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရေလ့ရိွတယ္။ ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံေဟာင္းက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သက္ဆိုးရွည္ေအာင္ စလုိဘိုဒန္ မီလိုစီဗစ္က အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒနဲ႕ ဘယ္လိုဆြဲဆန္႕ခဲ့တယ္ – ျပည္သူေတြရဲ႕ဒဏ္ခတ္မႈ ဘာျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ ေျပာပါရေစ။

    ယူဂိုဆလားဗီးယားဟာ ဆိုဗီယက္လက္ေအာက္ ခံစစ္စစ္ မဟုတ္ေပမယ့္ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံတစ္ခုပါ။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္အတြင္း ဗဟိုဥေရာပနဲ႕အေရွ႕ဥေရာပမွာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒၿပိဳလဲျခင္းနဲ႕အတူ ယူဂိုဆလားဗီးယားထဲက မေလာက္မလား ကြန္ျမဴနစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈဟာလည္း ဆက္လက္ဆုပ္ကိုင္ထားလို႕ မျဖစ္ေတာ့တဲ့အေျခအေနေရာက္သြားပါတယ္။

    ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုေတြက ေယဘူယ်အားျဖင့္ အေၾကာင္းႏွစ္ရပ္ကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ဖို႕ အလြန္ေသြးေၾကာင္ေလ့ရိွတယ္။ ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့ ဒီလုိပါ။ မိမိတို႕ရဲ႕ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑ကို စြန္႕လႊတ္ျခင္း နဲ႕ မိမိကိုယ္ကို ဆိုရွယ္လစ္ (လူထုနဲ႕တစ္သားတည္းျဖစ္တဲ့)အုပ္စုအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းယူျခင္း ျဖစ္တယ္။ သူတို႕တစ္ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံမႈကို လက္ခံေကာင္းလက္ခံမယ္။ ပထမဆံုးေရြးေကာက္မႈေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ ရႈႈံးနိမ့္ႏိုင္ေခ်ကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေကာင္းရင္ဆိုင္ႏိုင္မယ္။ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈအေနနဲ႕ အဓမၼ၀ါဒီေဟာင္းေတြဟာ မိမိရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ရာထူးရာခံေတြကို ဖယ္ရွားလို႕ ၿပိဳင္ဖက္ဗ်ဴဟာရွင္ေတြအျဖစ္ ရပ္တည္ေကာင္းရပ္တည္လာပါမယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ပထမဆံုး လြတ္လပ္ၿပီးတရားမွ်တတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အုပ္စုသစ္ပါတီသစ္ေတြကို ဆႏၵမဲထည့္၀င္သူေတြအေပၚ မ်ားမၾကာမီ ၿငိဳးေတးစိတ္ကြက္လာၾကတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ ဆိုရွယ္လစ္ အသြင္ေျပာင္း (အာဏာရွင္)ကြန္ျမဴနစ္ေဟာင္းေတြက လက္ခြဲအရံအုပ္စုေတြဖန္တီးၿပီး ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲအလြန္ ဒုတိယ သို႕မဟုတ္ တတိယေရြးေကာက္ ပြဲေတြမွာ ျပန္လည္ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းတစ္ခုကို ေဖာ္ေဆာင္ၾကတယ္။

    ဥေရာပကြန္ျမဴနစ္တိုင္းျပည္မ်ားစြာမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ စပ္ကူးမတ္ကူးအေျပာင္းအလဲကာလကို ၾကည့္ရႈေလ့လာၾကည့္ယင္ ဒီပံုအတိုင္းျဖစ္ခဲ့တာခ်ည္းပါဘဲ။

    ေနာက္ထပ္အခ်က္တစ္ခုကေတာ့ ဒီလုိပါ။ (အာဏာရွင္)ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုေတြဟာ ရတဲ့နည္းလမ္းနဲ႕ အာဏာၾသဇာကို အာသာငမ္းငမ္းဖက္တြယ္ထားေလ့ရိွၾကတယ္။ စလိုဘိုဒန္ မီလိုစီဗစ္နဲ႕ သူ႕ရဲ႕ ဆာဗီးယားကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ဒီလမ္းေၾကာင္းကိုေလွ်ာက္ခဲ့ၾကတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒဆိုတာကေတာ့ အေငြ႕ပ်ံေပ်ာက္ကြယ္သြားေပမယ့္ စံနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းျပင္ဆင္ထားတဲ့ သူတို႕ရဲ႕ ယႏ ၱရားကေတာ့ တည္ရိွေနဆဲပါ။ စီးပြားေရး၊ မီဒီယာ၊ စစ္တပ္၊ ရဲ၊ ေထာက္လွမ္းေရး စတဲ့ က႑မ်ားအေပၚမွာလည္း ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၿမဲျဖစ္တယ္။

    အတိုက္အခံေတြအေပၚ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ခဲ့ၾကတဲ့ – စက္ရံုမွဴးေတြ၊ လယ္ယာနဲ႕စိုက္ပ်ဳိးေရးစီမံသူေတြ၊ ဘဏ္အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ၊ ကုန္သြယ္ေရး အႀကီးအကဲေတြ၊ ျပည္တြင္းေရဒီယိုနဲ႕ရုပ္ျမင္သံၾကားကို ကိုင္တြယ္ညြန္ၾကားသူေတြ၊ စစ္တပ္ကဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ ရဲမွဴးရဲခ်ဳပ္ေတြ၊ ေထာက္လွမ္းေရးေအးဂ်င့္ေတြက မိမိတို႕အေပၚျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြကို ေသလုမတတ္ေၾကာက္ရြံ႕ၾကတယ္။ မီလိုစီဗစ္ကလည္း သူတို႕တစ္ေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္ဖို႕၊ ၾသဇာအာဏာတည္ၿမဲေနဖို႕ သီးသန္႕လမ္းေၾကာင္းတစ္စ ေဖာ္ထားေပးခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီလူေတြအားလံုးကလည္း တစ္ႏြယ္ငင္ တစ္စင္ပါ ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္ခဲ့ၾကတယ္။

    တစ္ခ်ိန္က အခြင့္ထူးခံ အထက္တန္းနဲ႕အလယ္အလတ္တန္းရာထူးပိုင္ရွင္ေတြ၊ ဗ်ဴဟာရွင္ေတြရဲ႕ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားကာကြယ္မႈမ်ားက ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲမွာ လံုေလာက္တဲ့မဲမ်ားကို မရေစေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာက႑တိုင္းမွာ သူတို႕ရဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္မႈစံနစ္ကလည္ပတ္ေနဆဲျဖစ္ေသာ္လည္း ျပည္သူေတြကို မဲဆြယ္ႏိုင္ဖို႕ ပံုရိပ္ေကာင္းေတြ၊ အျမင္ေကာင္းေတြ တစ္စံုတစ္ရာမွ မရိွၾကေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ အလြယ္ကူဆံုး နဲ႕ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းသစ္ကေတာ့ အႀကံကုန္ဂဠဳန္ဆားခ်က္မယ့္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို အသံုးျပဳၾကပါေတာ့တယ္။

    rakhine case 2012
    ၂၀၁၂ ဇြန္လအတြင္း ရခိုင္ အၾကမ္းဖက္မႈ စတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုး ညြန္ၾကားေရးမႈး၏ FB စာမ်က္နွာမွ မဟုတ္မမွန္ လႈံေဆာ္ခဲ့မႈမ်ား
    မွတ္ခ်က္- အဆိုပါအခ်က္အလက္မ်ား အားလုံုး ျပန္ဖ်က္သြားျပီျဖစ္သည္။
    Screen Shot Credit -Maung Khin FB

    အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီပညာရွင္မ်ား နဲ႕ မ်ဳိးခ်စ္မီဒီယာ အခန္းက႑

    သမၼတနဲ႕အာဏာရပါတီေနာက္ကြယ္ကလူေတြကို စုစည္းႏိုင္ဖို႕အတြက္ အေၾကာက္တရားနဲ႕အာဃာတတရား၀န္းက်င္ တစ္ခုကို ဖန္တီးဖို႕လိုအပ္တယ္ေလ။ ပထမဆံုး လႈပ္ရွားမႈေျခလွမ္းကေတာ့ အမာခံ အရံ တပ္သားေတြပါဘဲ။ သူတို႕ဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ လက္သပ္ေမြးျခင္းခံထားရသလို ၊ မီဒီယာနဲ႕လူ႕၀န္းက်င္အတြင္း ထိန္းခ်ဳပ္ စိုးမိုးထားဆဲျဖစ္ၾကတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီပညာတတ္/ပညာရွင္ေတြ နဲ႕ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ၾကတယ္သူတို႕ကို ဇက္လႊတ္ေပးလိုက္ၾကတဲ့အခါ တစ္ခ်ိန္က ဖိႏွိပ္ၫွင္းဆဲခံထားရတဲ့ျပည္သူမ်ားက မထင္မွတ္ဘဲ အာရံုေျပာင္းသိမ္းသြင္းခံၾကရေတာ့တယ္။ သူတို႕ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရးနဲ႕ဘာသာေရးဆိုင္ရာယံုၾကည္ခ်က္ေတြဟာ ရုပ္ျမင္သံၾကားမွာ ရုတ္တရက္ေပၚေပါက္လာၾကတယ္။ လူထုတရားပြဲေတြ လုပ္ေစတယ္။ အျငင္းပြားစရာျဖစ္မယ့္ အေၾကာင္းေတြ၊ စာေတြကို ပံုႏွိပ္မီဒီယာကေနတစ္ဆင့္ ေရးသားေဖာ္ျပေစတယ္။ သူတို႕တစ္ေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ အတိတ္သမိုင္းေဟာင္းက မေၾကလည္မႈေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြ၊ “ ငါတို႕ခံရတဲ့မတရားမႈနဲ႕က်ဴးလြန္မႈမွန္သမွ်ဟာ တျခားသူ(လူမ်ဳိးျခား)ေတြေၾကာင့္ ”ဆိုတဲ့စကားမ်ဳိးေတြကိုသာ မရိုးအီႏိုင္ေအာင္ တသြင္သြင္ေျပာဆိုၾကတယ္။

    သူတို႕လိုခ်င္ေနတဲ့ ၀န္းက်င္တစ္ခုက လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ ေခါင္းေထာင္လာပါေတာ့တယ္။ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္၀ါဒဆိုတာ အျခားသူေတြအေပၚ မိမိတို႕ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ အမ်ဳိးသားေရးအျမင္ကို တစ္ဖက္သတ္ လက္ခံေအာင္ လုပ္ေနျခင္းသာျဖစ္တယ္။ အျခားသူမ်ားဆီမွာလည္း သမိုင္းေၾကာင္းေတြ၊ နာၾကည္းမႈေတြ၊ စာေပပညာရွင္ေတြ၊ ကိုယ္ပိုင္အမွတ္သညာ/ျဖစ္တည္မႈကိုထိန္းသိမ္းသူေတြ ကိုယ္စီကိုယ္ငွ ရိွေနတာခ်ည္းဘဲျဖစ္တယ္။ ထို႕နည္းတူ အာဏာရွင္ေခတ္လြန္ ဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ကိုယ္ပိုင္အေတြးအျမင္နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလည္း ရိွေနၾကတာပါဘဲ။

    အတိတ္သမိုင္းေဟာင္းက မေၾကလည္မႈေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြ၊ ဂုဏ္ထယ္မႈေတြ၊ “ ငါတို႕ခံခဲ့ရတဲ့ မတရားမႈနဲ႕က်ဴးလြန္မႈမွန္သမွ်ဟာ တျခားသူ(လူမ်ဳိးျခား)ေတြေၾကာင့္ ”ဆိုတဲ့စကားမ်ဳိးေတြဟာ လူထုၾကားထဲ အတိုင္းထက္အလြန္ ေအာင္ျမင္တြင္က်ယ္သြားၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ မီဒီယာကေန အသစ္အဆန္းပံုစံနဲ႕ အရွိန္အဟုန္ျပင္းျပင္း ပမာဏႀကီးႀကီး တင္ျပေဖာ္ေဆာင္လိုက္လို႕ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုလုပ္ႀကံတိုက္ခိုက္မႈေတြကို လူထုေတြအေနနဲ႕ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မထားႏိုင္ခဲ့ၾကဘူး။ သူတို႕ဟာ ေရွးရိုးစြဲမႈိင္းသြင္းမႈထဲမွာ အသားက်ေနရာကေန ေခတ္သစ္မီဒီယာမ်ဳိးစံုရဲ႕ဆြဲေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ တမဟုတ္ခ်င္း ႏိုင္ငံေရးဆင္လံုးျဖစ္တဲ့ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ေလွာင္အိမ္ထဲ ေရာက္မွန္းမသိ သက္ဆင္းေရာက္ရိွသြားပါေတာ့တယ္။

    အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီအုပ္စုမ်ားကို ပိုမိုအင္အားႀကီးလာေအာင္ လႊတ္ထားၾကတယ္။ သူတို႕ထဲက အခ်ဳိ႕ကို ေထာက္လွမ္းေရးေအးဂ်င့္ေဟာင္းေတြနဲ႕ ဦးေဆာင္ေစခဲ့တယ္။ သူတို႕ရဲ႕မႈိင္းသြင္းမႈကို မေျပာသာေတာ့တဲ့အဆင့္အထိ တိုးျမွင့္ႀကီးထြားေစတယ္။ ေခြးေပါက္ေလးေတြကို ေဟာင္လာေအာင္လုပ္ၿပီး အသံက်ယ္သထက္က်ယ္ေအာင္ လႊတ္ေပးထားတာက အာဏာရွင္စံနစ္ဖက္ျပန္လွည့္လိုတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါဘဲ။ ဒါမွ လူမ်ဳိးစုအမ်ဳိးမ်ဳိးၾကားမွာ မယံုၾကည္မႈေတြ၊ သံသယေတြ ဖြံ႕ထြားအျမစ္တြယ္လာမွာကိုးဗ်။

    miketae lar case
    မိတၳီလာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ခ်ိန္ လံႈေဆာ္ေရး သတင္းဆိုဒ္မ်ား လူထုကို ေသြးထိုးလံႈေဆာ္ခဲ့ပံု
    Screen Shot Credit Lu Cifer FB

    ညစ္စုတ္တဲ့ မုဒိမ္းမႈကို ေမာင္းခလုတ္အျဖစ္ အသံုးခ်မယ္

    ဒါေတြအားလံုးသံုးရံုနဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲမွာႏိုင္ဖို႕ မလံုေလာက္ေသးဘူး။ တျမည့္ျမည့္နဲ႕မေမ့ႏိုင္တဲ့ဒဏ္ရာ ေပးတဲ့နည္းကို ထပ္သံုးဖို႕လိုအပ္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ ညစ္စုတ္လြန္းတဲ့ အက်ည္းတန္လြန္းတဲ့ ရြံစရာေကာင္းတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို အသံုးခ်မွာေပါ့။ အဲ့ဒီလိုအရာေတြကို မီဒီယာကေနတစ္ဆင့္ အျပန္တလဲလဲ ထုတ္လႊင့္ေဖာ္ျပပါမွ ပိုဆိုးတဲ့ကိစၥေတြ ျဖစ္လာမယ္ မဟုတ္လား။ ဒီလိုနဲ႕ ပံုမွန္အသိရိွသူေတြ၊ ဆင္ျခင္ဥာဏ္ထားသူေတြ၊ သမမွ်တတဲ့လူေတြပင္လွ်င္ အမွန္တရားကို မ်က္ကြယ္ျပဳလာၿပီး ကာကြယ္ေရးဆိုၿပီး အုပ္စုဖြဲ႕လာၾကေတာ့တယ္။ အဲ့ဒီအခါမွာ ကိုယ္နဲ႕မတူ ကိုယ့္ရန္သူအျဖစ္သေဘာထားၿပီး တစ္ပါးသူေတြကို သတ္ျဖတ္ဖို႕၊ အိုးအိမ္ေတြကို မီးေလာင္တိုက္သြင္းဖို႕ ၀န္မေလးၾကေတာ့ဘူးေလ။

    ဆာဗီးယားရြာသား Djordje Martinovic ကို မုဒိမ္းက်င့္တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ မီလိုစီဗစ္ရဲ႕ေက်ာ္ၾကားမႈကို ပိုမိုအားျဖည့္ေပးလိုက္ယံုသာမက သူ႕ေနာက္ကြယ္ရိွ ဆာဗီးယားလူမ်ဳိး အားလံုးနီးပါးကိုလည္း စည္းရံုးၿပီးသား ျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ စြပ္စြဲသတင္း လႊင့္ခဲ့ပံုက ကိုဆိုဗို အယ္လ္ေဘးနီးယန္း အစြန္းေရာက္မ်ားက အဲ့ဒီဆာဗီးယားရြာသားကို ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားၿပီး ဘီယာပုလင္းတစ္လံုးနဲ႕ သူ႕ကို မဖြယ္မရာ မုဒိမ္းက်င့္ခဲ့တယ္ လို႕ဆိုတယ္။ ထုတ္ျပလုိက္တဲ့ဇာတ္လမ္းတစ္ခုလံုးမွာ ညစ္စုတ္ရြံရွာမႈမ်ားနဲ႕့ျပည့္ႏွက္ေနခဲ့ၿပီး အျဖစ္မွန္ကိုေတာ့ ယေန႕ထက္ထိ ဘယ္္သူမွွ မသိခဲ့ၾကဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဆာဗီးယားမ်ဳိးခ်စ္ေတြ၊ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြရဲ႕ မီဒီယာေတြမွာေတာ့ အယ္လ္ေဘးနီးယန္းလူမ်ဳိးေတြဟာ ဆာ့ဘ္ေတြကို အႏ ၱရာယ္ေပးေနတဲ့ အၾကြင္းမဲ့ဒုစရိုက္သားေတြ အျဖစ္ ရုပ္လံုးေဖာ္ခဲ့ၾကတယ္။

    ကိုဆိုဗိုက မီလုိစီဗစ္ရဲ႕ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံေရးမူ၀ါဒေတြကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေ၀ဖန္ခ်က္က ျပည္တြင္းေရာျပည္ပပါ အႏ ၱရာယ္၀ိုင္းရံေနပါေပါ့လား ဆိုၿပီး ဆာ့ဘ္အမ်ားစုရဲ႕ ရင္ထဲကိုစူး၀င္သြားခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲမွာ မီလိုစီဗစ္ရဲ႕ေပၚလစီကို ေ၀ဖန္ရဲတဲ့သူ မည္သူ႕ကိုမဆို အမ်ဳိးသားသစၥာေဖာက္/ႏိုင္ငံ့သစၥာေဖာက္ လုိ႕ တံဆိပ္တပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီမိုကေရစီယွဥ္ၿပိဳင္မႈ သို႕မဟုတ္ ဒီမိုကေရစီေဆြးေႏြး၀ိုင္းေတြဟာ ဒီအျမင္ေတြအၾကား ေခါင္းမျပဴ၀ံ့ေတာ့ဘူး။ “သူတို႕ ” နဲ႕ “ငါတို႕” ဆိုတာဘဲ က်န္ရစ္ေတာ့တယ္။ “ငါတို႕”ဆိုတာက အဲ့ဒီႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားေနာက္ကြယ္က မေ၀ဖန္မသံုးသပ္ၾကတဲ့ (အထက္ပါ အခ်က္ေတြကို မ်က္ေစ့မွိတ္ယံုလိုက္ၾကတဲ့) လူေတြအားလံုးကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္တယ္။

    စစ္တပ္နဲ႕ျပည္သူ႕စစ္ အခန္းက႑ မရိွမျဖစ္လိုတယ္လို႕ ထင္ျမင္ေစတယ္

    မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္ရွင္းလင္းေရးမွာ တရား၀င္စစ္တပ္ နဲ႕ တရားမ၀င္စစ္တပ္တို႕ရဲ႕ အျပန္အလွန္ဆက္ႏႊယ္ပတ္သက္မႈက အဓိကဇာတ္ေကာင္ပါဘဲ။ ၂၀ ရာစုေႏွာင္းပိုင္း ဥေရာပ ရာဇ၀င္ထဲက တုန္လႈပ္ဖြယ္ ဒီ အျဖစ္သနစ္ဟာ ထာ၀စဥ္ တိုက္ခိုက္ သတ္ျဖတ္ေနခဲ့ၾကတဲ့ ေရွးေဟာင္း ေဗာ္လကန္မ်ဳိးႏြယ္အုပ္စုအခ်င္းခ်င္းအၾကားက ရန္ၿငိဳးေၾကာင့္ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္တယ္လို႕  ႏိုင္ငံျခားသုေတသီမ်ားက အလြယ္တကူ ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ၾကတယ္။ သို႕ေသာ္ ခရိုေအးရွားမွာျဖစ္တဲ့ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္ေရးမွာေတာ့ ဒီအခ်က္နဲ႕ ေၾကာင္းက်ဳိးညီညြတ္မႈ မရိွတာေတြ႕ရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကိုဆိုဗို နဲ႕ ေဘာ့စ္နီးယားမွာ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္။ ဒီအေၾကာင္းရင္းနဲ႕ဆန္႕က်င္လုိ႕ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္ရွင္းလင္းေရးဆိုတာ အလြန္အင္မတန္ က်ဳိးေၾကာင္းက်နေအာင္ စီစဥ္ထားတဲ့- အကြက္ခ်စီမံထားတဲ့- ေသေသခ်ာခ်ာျပင္ဆင္ထားတဲ့ အားထုတ္ေဆာင္ရြက္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ထင္ရွားေပါက္ေရာက္လာတဲ့ အျခားအျခားေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၀င္ကို ပစ္မွတ္ထားၿပီး ေျဗာင္က်က် ရက္စက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ၾကမယ္၊ ပိုင္ဆိုင္မႈရယ္လို႕ မက်န္ရစ္ေအာင္ ေနအိမ္ေတြကို မီးေလာင္တိုက္သြင္းမယ္ ဒါမွမဟုတ္ ၿဖိဳလဲဖ်က္ဆီးၾကမယ္။ “သူတို႕”ရဲ႕ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ နဲ႕ သမိုင္း၀င္အေထာက္အထားေတြ တစ္စမက်န္ဖို႕ ေျမျမဳပ္ပစ္မယ္၊ အဲ့ဒီေျမေပၚမွာ “ငါတို႕”ရဲ႕ဟာေတြပဲ က်န္ရိွေနရမယ္၊ “ငါတို႕”ရဲ႕ ပိုင္နက္သာျဖစ္ရမယ္။ ဒါဟာ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္ျခင္းပါဘဲ။

    တရား၀င္စစ္တပ္က က်ားကန္ေပးထားတဲ့ တရားမ၀င္စစ္တပ္ေတြကို စံနစ္တက် လက္နက္တပ္ဆင္ေပးထားတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးအရာရိွေဟာင္းေတြ၊ ေၾကးစားစစ္သားေတြ၊ အက်ဥ္းေထာင္ကေနတမင္လႊတ္ေပးထားတဲ့ ဒုစရိုက္ေကာင္ေတြ၊ အေတြးတိမ္တဲ့လူငယ္ေတြနဲ႕ ေရာစပ္ဖြဲ႕စည္းေပးထားၾကတယ္။

    ဒီလိုစစ္တပ္မ်ဳိးကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္းမွာ မပါ၀င္ရလို႕ လမ္းေၾကာင္းခ်ေပးထားတယ္။ ဒါကလည္း အစပိုင္းမွာပါဘဲ။ လုံၿခံဳေရးနဲ႕ကာကြယ္ေရးအတြက္၊ တည္ၿငိမ္ေအာင္ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ဖြဲ႕စည္းေပးတာလို႕ ေျပာဆိုေလ့ရွိတတ္ၾကတယ္။ အမွန္တကယ္တမ္းက်ေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕အခန္းက႑ဟာ စစ္ေရးအရ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ေနရာေတြကိုထိန္းခ်ဳပ္ရတယ္၊ လမ္းေၾကာင္းေတြနဲ႕အျခားအေရးႀကီးအရင္းအျမစ္ေတြရဲ႕လံုၿခံဳေရးကို တာ၀န္ယူရတယ္။ က်ဴးေက်ာ္နယ္ခ်ဲ႕လာသူေတြကို တားဆီးပိတ္ဆို႕ရမယ္ စသျဖင့္ အကန္႕အသတ္ရိွေနတယ္။ တရားမ၀င္စစ္တပ္ေတြက်ေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႈပ္ရွားလို႕ရေနတယ္ေလ။ သူတို႕ဟာ သူတို႕ဦးတည္ထားတဲ့ လူနည္းစုေတြအေပၚ လက္နက္ကိုင္တြယ္ခြင့္၊ စုရံုးခြင့္ ပိတ္ပင္လို႕ရတယ္။ လူေပါင္းမ်ားစြာကို စီမံကိုင္တြယ္ခြင့္ရိွေနတယ္။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္အေနနဲ႕ ပိုင္နက္လံုၿခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕ “သူတို႕”ဆိုတာကို လက္စတုန္းရွင္းထုတ္တဲ့အထိ လုပ္ခြင့္ရၾကတယ္။

    အဲ့ဒီတရားမ၀င္စစ္တပ္အုပ္စုေတြက ေအာက္တန္းက်စြာလုပ္ေဆာင္ၾကေလတိုင္း စစ္တပ္၊ အစိုးရ နဲ႕ သမၼတ မီလုိစီဗစ္တို႕က မိမိတို႕မွာ တာ၀န္မရိွေၾကာင္း၊ မိမိတို႕အေနႏွင့္ အေျခအေနကိုထိန္းသိမ္းေပးရန္သာ တတ္စြမ္းႏိုင္ေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႕ျပည္တြင္း“ပရိသတ္”ကို အခါခပ္သိမ္း ေျပာဆိုေနေလ့သာရိွခဲ့တယ္။ သူတို႕အဆိုအရ ႏွိပ္စက္ခံရသူေတြက မိမိကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္တဲ့အတြက္ တိုက္ခိုက္မႈပိုမိုအရိွန္ျမွင့္တက္လာရတယ္တဲ့ေလ။

    အခ်ိန္တန္တဲ့အခါ မုဒိမ္းမႈ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႕ထြင္လံုးဆင္ထားတဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြ မလိုအပ္ေတာ့ဘူး။ သူတို႕လိုခ်င္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ အမွန္တကယ္အေကာင္အထည္ေပၚလာၿပီး ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရပြင့္အံလာတယ္။ “ငါတို႕”အင္အားစုက “သူတို႕”အေပၚ ေသြးပ်က္ဖြယ္က်ဴးလြန္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကတယ္။ “သူတို႕” နဲ႕“တျခားသူေတြ”ကလည္း ေရရွည္မွာ ငံု႕ခံလို႕ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ မိမိကိုယ္ကိုကာကြယ္ေရးအတြက္ “ငါတို႕”အေပၚ အလားတူ တန္ျပန္လုပ္ေဆာင္လာၾကေတာ့တယ္။ ျပည္တြင္းက မ်ဳိးခ်စ္၊ အမ်ဳိးသားေရးမီဒီယာေတြက “ငါတို႕အုပ္စု”ေတြရဲ႕ တစ္ဖက္သတ္အၾကမ္းဖက္မႈေတြအေၾကာင္း ဘယ္ေတာ့မွ မေဖာ္ျပခဲ့ၾကဘူး။ “တျခားသူေတြ”ရဲ႕ အျပစ္ေတြကိုေတာ့ မတုန္႕မဆိုင္းအလြန္ျမန္ဆန္စြာ တင္ျပေလ့သာရိွခဲ့ၾကတယ္။ ဒီအေျခအေနက စိုးရိမ္ေသာကနဲ႕အမ်က္ေဒါသကို ပိုမို ႀကီးထြားလာေစၿပီး၊  (“ငါတို႕” လို႕ မိႈင္းမိသြားတဲ့ ျပည္သူေတြကို)  “ကာကြယ္ျခင္း”ေခါင္းစဥ္နဲ႕ “တျခားသူေတြ”ကို ေမာင္းထုတ္ၾကေအာင္၊ ေသြးေခ်ာင္းစီးသတ္ျဖတ္ေစေအာင္ တြန္းပို႕လိုက္ျခင္းသာျဖစ္တယ္။

    ဒါဟာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအတြက္ ယခင္ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံတစ္၀ွန္း အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို လွိမ့္သြင္းခဲ့တဲ့နည္းလမ္းပါဘဲ။ အဲ့ဒီေခတ္မွာ မီလိုစီဗစ္နဲ႕အေပါင္းအပါတစ္စုဟာ ၁၉၉၀၊ ၁၉၉၂ နဲ႕ ၁၉၉၇ ေရြးေကာက္ပြဲ ေတြမွာ အတားအဆီးမရိွ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး သမၼတေနရာအတြက္ ျပႆနာမေပၚခဲ့ဘူး။ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ အာဏာဆုပ္ကိုင္မႈ အတြက္ ေပးဆပ္လိုက္ရတာကေတာ့ ႏိုင္ငံၿပိဳကြဲျခင္း နဲ႕ ရန္ၿငိဳးစစ္ပြဲႀကီး ၄ ခုဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႕အသက္ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ ဆံုးရႈံးခဲ့တယ္။ ေထာင္နဲ႕ခ်ီတဲ့ရြာေတြ ျပာပံုဘ၀ေရာက္ခဲ့တယ္။ ၿမိဳ႕ျပႀကီးေတြမွာ က်ည္ခြံေတြဖံုးလႊမ္းခဲ့တယ္။ သန္းနဲ႕ခ်ီတဲ့သူေတြ နယ္ေျမစြန္႕ရတယ္။ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့တယ္။ စီးပြားေရး အဖတ္ဆည္မရေအာင္ ပ်က္စီးသြားခဲ့တယ္။

    အဆံုးသတ္မွာေတာ့ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူခိုးႀကီးထပ္လုပ္ဖို႕ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ မီလိုစီဗစ္ကို ဆာဗီးယားလူငယ္တန္ျပန္လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕( Serbian youth movement Otpor ) နဲ႕ စုေပါင္းအတိုက္အခံအင္အားစုက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခဲ့တယ္။ လူမဆန္ေအာင္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္ေကာင္အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာခံုရံုးတင္ခဲ့ၾကတယ္။ စီရင္ခ်က္မခ်ခင္မွာဘဲ သူ႕အခန္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ သူ႕အကုသိုလ္နဲ႕သူ ႏွလံုးရပ္ၿပီး နိဂံုးခ်ဳပ္သြားခဲ့တယ္။

    ေဗာ္လကန္ရဲ႕သားသတ္သမားႀကီး မီလိုစီဗစ္ နဲ႕ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို ႏိႈင္းယွဥ္ခ်ိန္ထိုးတာမဟုတ္ေၾကာင္း နားလည္မႈ မလြဲမွားဖို႕ ကၽြန္ေတာ္ေျပာလိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေ၀မွ်ေပးခ်င္တဲ့ အခ်က္က လူမ်ဳိးစုရွင္းလင္းသန္႕စင္ေရးတို႕၊ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈတို႕ဆိုတာ အျပန္အလွန္အၾကမ္းဖက္မႈအဆက္မျပတ္ျဖစ္ပြားရာကေန ပြင့္ထြက္လာတတ္တဲ့ အရာမ်ဳိး မဟုတ္ေၾကာင္း သိေစခ်င္တာျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ မြတ္စ္လင္မ္အားလံုးအထိ ၿခံဳလႊမ္းဦးတည္လာေနတဲ့ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈဆိုတာမ်ဳိးဟာ “စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရး”အားျဖင့္ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ႀကိဳတင္ႀကံစည္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ ႏို္င္ငံေတာ္ရဲ႕ထိပ္သီးယႏ ၱရားတစ္ခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈမရိွဘဲနဲ႕ ဘယ္လိုမွျဖစ္ေပၚလာစရာအေၾကာင္းမရိွဘူး ဆိုတာပါဘဲ။

    အခ်ိန္မလြန္ခင္ အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒရဲ႕အက်ည္းတန္စက္ကြင္းကို ခ်ဳိးဖ်က္ဖို႕ဆိုတာ မင္းကိုႏိုင္နဲ႕၈၈မ်ဳိးဆက္ တို႕လို႕ သတၱိေကာင္းတဲ့၊ တာ၀န္ယူရဲတဲ့ လူထုေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႕တင္ မလံုေလာက္ပါဘူး။ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ေလးစားလက္ခံအပ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ သမွ်တအျမင္ရိွတဲ့ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့မီဒီယာေတြ၊ အတိုက္အခံေတြအားလံုး လက္တြဲညီညီနဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈကို တန္ျပန္ဆန္႕က်င္သြားရမွာျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္တားဆီးရမွာျဖစ္တယ္။ အဆံုးသတ္အားျဖင့္ မိမိႏို္င္ငံနယ္နမိတ္အတြင္း အလားတူအျဖစ္မ်ဳိး ထပ္မံမျဖစ္ပြားေတာ့ေအာင္ အစိုးရပိုင္းနဲ႕ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာပိုင္ေတြသာလွ်င္ အဓိကတာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လႈံ႕ေဆာ္ေနၾကတဲ့ တရား၀င္၊ တရားမ၀င္ အင္အားစုအားလံုးအေပၚ ထိေရာက္ျပတ္သားတဲ့ အေရးယူမႈကို အျမန္ဆံုးျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး အဆံုးသတ္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    ***  ေဆာင္းပါးရွင္ Igor Blazevic သည္ ေဘာ့စနီးယားႏို္င္ငံသားတစ္ဦး၊ ခ်က္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ တစ္ဦး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ျမန္မာ့လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ပညာေရးဦးေဆာင္မႈအဖြဲ႕ဒါရိုက္တာတစ္ဦးျဖစ္သည္။  ***

    ဧရာဝတီ အဂၤလိပ္ပိုင္းသတင္းဆိုဒ္တြင္ ေဆာင္းပါးရွင္Igor Blazevic ေဖာ္ျပခဲ့သည့္  The Vicious Cycle of Extreme Nationalism ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာျပန္ဆိုပါသည္။

  • ဘယ္ေရြးေကာက္ပဲြ ပုံစံကုိ ေရြးၾကမလဲ

    ဇြန္ ၅ ၊ ၂၀၁၃
    ေဆာင္းပါးရွင္-ေအာင္တင္

    vote
    PR (Proportional Representation) ေရြးေကာက္ပဲြစနစ္ဆုိတာ တစ္ႏုိင္ငံလုံးက မဲေပးပြဲေတြ အကုန္ျပီးလို႔ ပါတီအလုိက္ရတဲ့ မဲေတြစုစုေပါင္းကုိ မဲဆႏၵနယ္ေျမေတြ အားလုံးေပါင္းစည္း တြက္ခ်က္ျပီးမွ ပါတီတစ္ခုခ်င္းက ရထားတဲ့ စုစုေပါင္း မဲအခ်ိဳးအလုိက္ အမတ္ခဲြတမ္း ခ်ေပးတဲ့စနစ္ျဖစ္တယ္။ ပါတီေတြက မိမိရတဲ့ အမတ္ဦးေရအလုိက္ မိမိပါတီသေဘာက် အမတ္အမည္စာရင္းကုိ အျပီးသတ္ ေရြးခ်ယ္တဲ့စနစ္ရွိသလုိ၊ မိမိပါတီတြင္းက လူထုေထာက္ခံမဲ ပုိရသူေတြကုိသာ သက္ဆုိင္ရာ ပါတီရဲ့ ခဲြတမ္းေဘာင္အတြင္းက ေပးအပ္တာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ စနစ္ေဟာင္းလုိ မဲေပးျပီးတာနဲ႔ အႏုိင္ရသူ ဦးျဖဴ ဦးနီဆုိျပီး ခ်က္ခ်င္းမသိႏုိင္လုိ႔ အားရစရာ မေကာင္းဘူးလို႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။

    PR စနစ္သစ္ကို ျမန္မာျပည္သူေတြ အေတြ႔အၿကုံ မရွိေသးတဲ့အတြက္ ရႈပ္ေထြးတယ္လို႔ ေျပာၾကေပမဲ့ တစ္ကယ္ေတာ့ မဲေပးရတဲ့ ျပည္သူေတြအဖုိ႔က မဲေပးတဲ့အခါမွာ ရႈပ္ေထြးစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ စနစ္ေဟာင္းအတုိင္းဘဲ ကုိယ္ၿကုိက္တဲ့ ပါတီ (သုိ႔မဟုတ္) ကုိယ္ၿကုိက္တဲ့လူ (ပါတီအမည္နဲ႔ တဲြထားေပးတယ္)ကုိဘဲ မဲျခစ္လိုက္ရတာပါဘဲ။ ထူးျခားတာက စနစ္ေဟာင္းလုိ ဒီမဲရုံမွာ မဲႏုိင္တုိင္း အမတ္တန္းမျဖစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ႏုိင္ငံလုံးက မဲေတြေပါင္းျပီးမွ မဲရတဲ့ရာခုိင္ႏႈံးအရ အမတ္ခဲြတန္းရတာမုိ႔ မဲဆႏၵနယ္ေျမတစ္ခုမွာ ႏုိင္လုိက္တုိင္း အမတ္ ခ်က္ခ်င္းမျဖစ္ပါဘူး။ PR စနစ္ကုိ တုိင္းျပည္ေတြရဲ့ အေျခအေနအလိုက္ အနည္းငယ္ျခားနားျပီး က်င့္သုံးတာမ်ိဳးလည္း ရွိေပမဲ့ အေျခခံသေဘာက အတူတူျဖစ္ပါတယ္။

    လက္ရွိက်င့္သုံးေနတဲ့ BV (Bloc Voting or Winner Takes All) ေရြးေကာက္ပဲြစနစ္က မဲဆႏၵနယ္ေျမမွာ တစ္မဲအသာနဲ႔ဘဲ ႏုိင္ႏုိင္ ႏုိင္တဲ့လူကုိ ခ်က္ခ်င္းေရြးခ်ယ္လုိက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြစနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြ က်င့္သားရတဲ့ စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ ျပံဳး၊ ရႈံး မႈိင္၊ ေရာ့ ပတၱျမား၊ ေရာ့ နဂါးစနစ္ျဖစ္တယ္။

    ဘယ္စနစ္မဆုိ အားသာခ်က္ အားနဲခ်က္ရွိတတ္တာမုိ႔ အသစ္ပုံစံျဖစ္တဲ့ PR စနစ္သစ္ကုိ သုံးသုံး၊ လက္ရွိက်င့္သုံးေနတဲ့ BV စနစ္ေဟာင္းကုိ သုံးသုံး အက်ိဳး အျပစ္၊ အားသာခ်က္၊ အားနဲခ်က္က ႏွစ္မ်ိဳးလုံးမွာ ရွိပါတယ္။ အက်ိဳးခ်ည္းဘဲ ရွိတဲ့စနစ္၊ အျပစ္ခ်ည္းဘဲ ရွိတဲ့စနစ္ဆုိတာ ေလာကမွာ မရွိစေကာင္းပါဘူး။ ေရာဂါေပ်ာက္ေအာင္ ေသာက္တဲ့ေဆးမွာေတာင္ ေဘးထြက္ ဆုိးက်ိဳးဆုိတာ ရွိေနတတ္ပါတယ္။

    သုိ႔ေသာ္ ဘယ္စနစ္ကုိ ၿကုိက္သလဲဆုိတာက ဘယ္စနစ္ကုိ သုံးရင္ ကုိယ့္ပါတီက ပုိအက်ိဳးရွိမလဲဆုိတဲ့ ေပတံနဲ႔ တုိင္းျပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ၿကုိက္တယ္၊ မၿကုိက္ဘူးေျပာၾကတာကုိး။ ဒါေၾကာင့္ ပါတီအသီးသီးက မိမိအက်ိဳးစီးပြါးအလုိက္ ၿကုိက္သူရွိသလုိ မၿကုိက္သူရွိၾကမွာပါ။ တစ္ကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရး ျပသနာဆုိတာ အရင္းစစ္ရင္ အက်ိဳးစီးပြါး ျပသနာကုိ လူၾကားေကာင္းေအာင္ ႏုိင္ငံေရးဆုိတဲ့ နာမည္လွလွေလး ေပးထားတာဘဲ မဟုတ္ပါလား။ လူထုအက်ိဳးစီးပြါး ၾကည့္တဲ့ပါတီရဲ့ ျမင္ပုံနဲ႔ လူတစ္စုအက်ိဳးစီးပြါး ၾကည့္တဲ့ပါတီရဲ့ ျမင္ပုံ တူႏုိင္ပါ့မလား။

    ယေန႔ေျပာေနၾကတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္သစ္PR အေၾကာင္းကုိ နားလည္လြယ္ေအာင္ ဥပမာေပးၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ တစ္ကယ္လုိ႔ PR စနစ္သစ္ကုိသာ ၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပဲြမွာ က်င့္သုံးခဲ့မယ္ဆုိရင္ အင္အယ္လ္ဒီက အမတ္ေနရာ ၈၂%ကို ရခဲ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ သူ႔ေနာက္က လူထုေထာက္ခံမဲ အေရအတြက္ ကပ္လုိက္ေနတဲ့ တစညကလည္း လူထုေထာက္ခံမဲ ရသေလာက္ အမတ္ေနရာ ခဲြတမ္းရမွာမုိ႔ အင္အယ္လ္ဒီက အမတ္ ၄၅%သာ ရျပီး (၈၂% မရေတာ့ဘူူး။) ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္ေဟာင္းအရ မဲအျပတ္ရႈံးေနတဲ့ တစညက ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္သစ္မွာ အမတ္ ၃၅% ရသြားႏုိင္တဲ့အတြက္ အျပတ္ရႈံးမဲ့အစား အင္အယ္လ္ဒီကုိ ပုခုန္းခ်င္း ယွဥ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္းေျပာႏုိင္ပါတယ္။ စနစ္ေဟာင္းအရ အမတ္အင္အားခ်ိနဲ႔သြားခဲ့တဲ့ တစညဟာ စနစ္သစ္အရ သူ႔ကိုေထာက္ခံခဲ့တဲ့ ျပည္သူေတြရဲ့ ဆႏၵကုိ လႊတ္ေတာ္မွာ အင္နဲ႔အားနဲ႔ ဆက္လက္ကိုယ္စားျပဳ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရသြားမွာျဖစ္တယ္။

    တစ္ဖန္ ၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပဲြကုိ စနစ္သစ္အရ က်င္းပခဲ့ျပီး အင္အယ္လ္ဒီက အမတ္မ်ားဆဲမုိ႔ အစုိးရသာဖဲြ႔ခြင့္ ရခဲ့မယ္ဆုိရင္လည္း အမတ္ ၄၅%သာရေတာ့တဲ့ အင္အယ္လ္ဒီက သူ႔တစ္ပါတီတည္း အစုိးရမဖဲြ႔ႏုိင္တဲ့အတြက္ အစုိးရဖဲြ႔ဖုိ႔ ပါတီငယ္ေတြရဲ့ ေထာက္ခံမႈကုိ ယူရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပါတီငယ္ေတြရဲ့ ဆႏၵသေဘာထားကုိ အစုိးရဖဲြ႔မဲ့ ပါတီႀကီးက မလဲမေသြ ထဲ့စဥ္းစားေပးရမွာမုိ႔ PR စနစ္ကုိ အားေကာင္းတဲ့ ပါတီႀကီးေတြက ၿကိုက္တတ္တဲ့ သေဘာမရွိဘူးလို႔ ေျပာႏုိင္တယ္။ ဒီအတုိင္းဘဲ အားနည္းတဲ့ ပါတီငယ္ေတြက မိမိရဲ့ လူထုေထာက္ခံမႈ တစ္မဲကုိေတာင္ အလဟသမျဖစ္ေစတဲ့ စနစ္သစ္ကုိ ပုိၿကုိက္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္လို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။

    ေနာက္ဥပမာတစ္ခု ထပ္ေပးပါမယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔ပါတီေတြဟာ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ ႔အင္အားႀကီးပါတီ မဟုတ္ေသာ္လည္း သူတုိ႔ကုိ ေထာက္ခံတဲ့ျပည္သူေတြက ႏုိင္ငံအႏွံ႔ မဲဆႏၵနယ္ေျမ အမ်ားအျပားမွာ အထုိက္အေလ်ာက္ ရွိေနတယ္ဆုိပါစုိ႔။ အဲဒီလို ပါတီမ်ိဳးေတြဟာ စနစ္ေဟာင္းအတုိင္းသြားရင္ လာမဲ့ေရြးေကာက္ပဲြမွာ သူတုိ႔ေတြဟာ သူတုိ႔ယွဥ္ျပိဳင္မဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေျမေတြမွာ မဲ ၁၀%၊ ၂၀%၊ ၃၀%ကေန ၄၉%ေလာက္ဘဲရေနရင္ လူထုေထာက္ခံမႈ တစ္စုံတစ္ရာ ရွိပင္ရွိေနျငားေသာ္လည္း တစ္ကယ္တန္းက်ေတာ့ အမတ္တစ္ေယာက္မွ မရဘဲ မ်ိဳးျပဳတ္သြားမဲ့ အႏၱရာယ္ရွိေနပါတယ္။ PR ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္သစ္အရဆုိရင္ သူတုိ႔ရခဲ့သမွ်မဲ ၂၀%ျဖစ္ျဖစ္၊ ၅%ျဖစ္ျဖစ္၊ ၁%ဘဲျဖစ္ျဖစ္ ရသေလာက္မဲေတြကုိ ေနာက္ဆုံးမွာ စုေပါင္းလုိက္ျပီး ရတဲ့အခ်ိဳးအတုိင္း အမတ္ခဲြတမ္းရမွာဆုိေတာ့ မ်ိဳးမျပဳတ္ေတာ့ဘဲ အမတ္အနဲဆုံး တစ္ေယာက္ျဖစ္ျဖစ္ ရႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလန္းရွိေနႏုိင္တယ္။

    တစ္ကယ္လုိ႔ ဦးခင္ေမာင္ေဆြ၊ ဦးသုေဝ၊ ဦးသိန္းညြန္႔တုိ႔လုိ ပါတီေတြက သူတုိ႔ရဲ့အေနအထားက အဲဒီလုိ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ရွိေနတယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကရင္ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္ေသာ မဲဆႏၵနယ္ေျမေတြက လူထုေထာက္ခံမႈမဲ စုစုေပါင္းအေပၚမွာ မူတည္ျပီး အမတ္ခဲြတမ္းခ်ေပးတဲ့ စနစ္သစ္ကုိ သဘာဝက်စြာဘဲ ေထာက္ခံၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွလဲ စနစ္ေဟာင္းအတုိင္းသြားရင္ အမတ္တစ္ေယာက္မွ မရတဲ့အေနအထားကေန စနစ္သစ္အရ အမတ္အခ်ဳိ႕ကုိ ရလာႏုိင္ၾကမယ္။ ဒါမွလဲ သူတုိ႔ပါတီရဲ့ မူဝါဒကုိ ေထာက္ခံတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ့ အက်ိဳးကုိ လႊတ္ေတာ္မွာ ကုိယ္စားျပဳ ေျပာဆုိႏုိင္ခြင့္ ရလာမွာျဖစ္ပါတယ္။

    တစ္ခ်ိဳ႕ပါတီေတြက တစ္ႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီး အတုိင္းအတာနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ မဲဆႏၵနယ္ေျမေတြမွာ ဖ်မ္းမွ်ျခင္းအားျဖင့္ မဲေပးသူ အမ်ားစု (သုိ႔မဟုတ္) တစ္ဝက္ေက်ာ္က သူတုိ႔ကုိ ေထာက္ခံေနၾကတယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကရင္ တစ္မဲပုိရတာနဲ႔ အမတ္ျဖစ္သြားတဲ့ လက္ရွိစနစ္ကုိ ပုိၿကုိက္ၾကမွာျဖစ္တယ္။ ဒါမွလည္း သူတုိ႔ပါတီက အျခားပါတီငယ္ေတြကုိ မဲရတဲ့အေရအတြက္ အခ်ိဳးအရ အမတ္ခဲြတန္း ခဲြေဝေပးစရာမလုိဘဲ အမတ္အင္အားမ်ားမ်ား သပိတ္ဝင္ အိတ္ဝင္ ခ်က္ခ်င္းရလာၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ အင္အားေကာင္းေနတဲ့ အင္အယ္လ္ဒီ အပါအဝင္ ေဒသဆုိင္ရာမွာ လူထုေထာက္ခံမႈ အားေကာင္းတဲ့ ရွမ္း၊ ရခိုင္၊ ခ်င္း၊ မြန္စတဲ့ ပါတီေတြက လက္ရွိမဲေပးပုံစနစ္ကုိဘဲ ၿကိုက္ၾကမယ္ဆုိရင္ သဘာဝ က်ပါတယ္။ တစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ အင္အားေကာင္းေကာင္း အရွိန္အဟုန္နဲ႔ လုပ္ေနခ်င္တဲ့ အင္အယ္လ္ဒီအတြက္ကေတာ့ စနစ္ေဟာင္းက သူ႔အတြက္ ပုိလက္ေတြ႔က်ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ တေန႔က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း မယ္ဒလင္းေအာဘရုိက္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံပဲြမွာ ေရြးေကာက္ပဲြစနစ္သစ္PRကုိ လက္မခံႏုိင္ေၾကာင္း၊ စနစ္ေဟာင္းကုိဘဲ ၿကုိက္ေၾကာင္း အင္အယ္လ္ဒီအမတ္ ဦးဝင္းထိန္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    ဆုိေတာ့ လာမဲ့ေရြးေကာက္ပဲြက စနစ္ေဟာင္းအတုိင္း သြားမလား။ စနစ္သစ္ကုိ ေရြးမလားဆိုတာ တြက္ခ်က္ၾကည့္ရေအာင္။

    ဒီအခါမွာ ေရြးေကာက္ပဲြစနစ္ကုိ ဘယ္သူက ဆုံးျဖတ္ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ခြင့္ ရွိသလဲဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကို အရင္ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိလာပါျပီ။

    တိုတုိေျပာရရင္ လက္ရွိ အေနအထားအရ ၿကံ့ဖြံ႔က တရားဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ုပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရးဆုိတဲ့ အာဏာသုံးရပ္စလုံးကုိ ခ်ုပ္ကုိ္င္ထားတာျဖစ္ေလေတာ့ ဘယ္စနစ္ကုိ ေရြးမလဲဆုိတာ ၿက့ံဖြ႔ံေပၚမွာဘဲ လုံးလုံးလ်ားလ်ားတည္ေနတယ္ဆုိတာ ေဗဒင္ေမးစရာ မလုိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ၿက့ံဖြံ႔က သူ႔အတြက္ ဘယ္စနစ္ကအက်ိဳးရွိမလဲ၊ အက်ိဳးဆုတ္မလဲ ဆုိတာေပၚမွာ မူတည္ျပီး မဲေပးပုံစနစ္ကုိ လာမဲ့ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ေရြးခ်ယ္က်င့္သုံးမွာက ေသခ်ာေနပါတယ္။

    ၿက့ံဖြ႔ံ ဘယ္လုိတြက္မလဲဆုိတာကုိ ဆက္စဥ္းစားၾကရေအာင္။

    (၁) တစ္ကယ္လုိ႔ လာမဲ့၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အင္အယ္လ္ဒီက ၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပဲြတုန္းကလုိ၊ ၂၀၁၁ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြတုန္းကလုိ တစ္မဲအသာနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ မဲအျပတ္နဲ႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ သိမ္းၿကုံးအႏုိင္ယူႏုိင္တဲ့ အေနအထားရွိေနတယ္လုိ႔ ၿက့ံဖြ႔ံက ယုံၾကည္ရင္ ဘယ္ႏုိင္ငံေရးပါတီက ကုိယ့္ေသလမ္းကုိယ္ေရြးျပီး ကုိယ့္အမတ္ေတြ မ်ိဳးျပဳတ္ကုန္မဲ့ စနစ္ေဟာင္းကုိ ဆက္လက္ဖက္တြယ္ေနမွာလဲ။ Do or Die ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအႏၱရာယ္ကုိ ဟန္႔တားကာကြယ္ဖုိ႔က တစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ လူထုေထာက္ခံမႈ အင္အားအေတာ္အသင့္ရွိေနတဲ့ ၿက့ံဖြ႔ံအတြက္ ေရြးေကာက္ပုံစနစ္သစ္ (PR) ကုိ မလဲြမေသြ ေရြးခ်ယ္ ဆုံးျဖတ္ရမွာဘဲ။

    (၂) အကယ္၍ ၿက့ံဖြံ႔က အင္အယ္လ္ဒီကုိ တရားတဲ့နည္းအရျဖစ္ေစ၊ မတရားလုပ္လုိ႔ျဖစ္ေစ မဲဆႏၵနယ္ေျမေတြမွာ ယွဥ္ျပိဳင္ အႏုိင္ႀကဲႏုိင္တယ္လုိ႔ ယူဆေနေသးရင္ေတာ့ လက္ရွိမဲေပးပုံစနစ္ေဟာင္း(BV)ကုိဘဲ သူဆက္ေရြးမွာပါ။

    စာဖတ္သူ မိတ္ေဆြက ဘယ္လုိထင္ပါသလဲ။

    က်ေနာ့အျမင္မွာ အင္အယ္လ္ဒီဟာ ၁၉၉၀က ပုံစံမ်ိဳးလုိ အျပတ္အသတ္ အႏုိင္ရမႈမ်ိဳးကုိ စိတ္ကူးမယဥ္ႏုိင္ေသာ္လည္း လက္ရွိမဲေပးပုံ စနစ္ေဟာင္းအတုိင္းဆုိရင္ ျပည္မမဲဆႏၵနယ္ေျမေတြမွာ ၿက့ံဖြ႔ံကုိ အလဲထုိးႏုိင္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္တာမုိ႔ ၿကံ့ဖြံံအတြက္က စနစ္သစ္ျဖစ္တဲ့ PR ကုိ မလဲြမေသြ ေရြးခ်ယ္မယ္လုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။

    ေအာင္တင္
    ဇြန္လ ၅၊ ၂၀၁၃

    ** ေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္ပါသည္။

  • ဆရာဝန္တုိ႔ လုိက္နာအပ္သည့္ သမားက်င့္ဝတ္ (Medical Ethics)

    ဇြန္ ၆၊ ၂၀၁၃
    ေရးသူ – ေမာင္သမာဓိ

    medical-lawေမးခြန္းထုတ္စရာ RFA မွထုတ္လြင့္ေသာ အစီအစဥ္ တစ္ခု။

    မီဒီယာက်င့္ဝတ္ မသိေသာ RFA အသံလႊွင့္ဌာနမွ အစီအစဥ္တင္ဆက္သူ၊ ႏုိင္ငံေရး၊ အမ်ဴိးသားေရးႏွင့္ က်န္မာေရး ျပႆနာ မ်ားကုိ ေရာေထြး စဥ္းစားေသာ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္မိုးဝင္းႏွင့္ သမားက်င့္ဝတ္ (Medical Ethics) ကို ဂဃနဏ မသိေသာ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းတို႔ ၃ ဦးေပါင္းကာ ေသာတ႐ွင္ျပည္သူ အေပါင္းကုိ လမ္းမွားသုိ႔ေရာက္ေအာင္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္ ဇြန္လ၂ ရက္ေန႔ ည၇:၀၀အခ်ိန္တနဂၤေႏြ စကားဝုိင္း၌ RFA မွ တလြဲပညာေပးမႈ မ်ားထုတ္လြင့္သြားသည္ကို ဝမ္းနည္းဖြယ္ ၾကားေနရခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏို္င္ငံေဆးေလာကမွ ဆရာဝန္ သစ္လြင္ေလးမ်ားအတြက္ စိတ္ပူေနမိပါေတာ့သည္။

    လူနာထံမွာ Informed Consent မယူဘဲရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ သေႏၶ တားရန္ အတင္းအၾကပ္ ျပဳမူေနမႈ သည္ နာဇီဟစ္တလာ လက္ထက္က ဂ်ာမန္မဟုတ္သည့္ လူသားမ်ားႏွင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာရက္စက္သည့္ ေဆးဝါး စမ္းသပ္မႈမ်ားတြင္ ပါဝင္က်ဴးလြန္ခဲ့သူ နာဇီဆရာဝန္တုိ႔၏ က်င့္ဝတ္မဲ့ စိ္တ္ဓါတ္ႏွင့္ ခံယူခ်က္မ်ဳိးကို ေနာင္မ်ဳိးဆက္ ဆရာဝန္တုိ႔အား ႐ုိက္သြင္းေပးေနေလေရာ့ သလားဟု ေစ့ငုေနမိပါသည္။

    သားဆက္ျခားျခင္းကုိ မလုိက္နာသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အေရးယူ အျပစ္ေပးရန္ အထိ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက ရက္ရက္စက္စက္ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါသည္။ ဘာသာေရးကို အေျချပဳၿပီး ေမြးဖြားႏႈန္းကန္႕သတ္သည့္ ဥပေဒမ်ဳိးသည္ ကမာၻေပၚ၌ မည္သည့္ တိုင္းႏိုင္ငံမွာမွ မရိွပါ။ တရုတ္ျပည္၏ “ကေလး တစ္ဦးတည္းသာယူရမည္” ဆိုသည့္ တင္းၾကပ္ေသာ မူ၀ါဒသည္ပင္လွ်င္ လူနည္းစုမ်ား အတြက္ ျခြင္းခ်က္ေပး ထားခဲ့သည္။

    RFA ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း ဦးေဆာင္ထုတ္လႊင့္ေသာ ထုိအသံလႊင့္ခ်က္ကုိ အင္တာနက္မွတဆင့္ တုိက္႐ိုက္ နားဆင္ရင္း ယၡဳေဆာင္းပါးကုိ ဆက္လက္ဖတ္႐ႈ ႏုိင္ပါသည္။

    ေျခပခြင့္ရရန္ႏွင့္ Counter Balance ျဖစ္ေစရန္ အလႊာအသီးသီးမွ လူမ်ဳိးစုံပါဝင္ေသာစကားဝိုင္းမ်ဳိးျဖစ္သင့္

    ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္းေတာခရုိင္ေန ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔အေပၚ ရခုိ္င္ျပည္နယ္အစုိးရမွ တစ္အိမ္ေထာင္ ကေလး ႏွစ္ေယာက္သာယူရန္ ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ ဥပေဒ (Two Child Policy) ကုိ ျပဌာန္းခဲ့သည္ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူသိ႐ွင္ၾကားကမာၻသိ ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါသည္။

    ထုိကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ကုလသမဂၢ ကေလးငယ္မ်ား အခြင့္ အေရး ေကာ္မတီ၊ ျမန္မာနိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာေသာမတ္ ကင္တားနားႏွင့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရမွဴး ဘန္ကီမြန္ တုိ႔မွလည္း အလားတူကန္႔ကြက္ခဲ့ပါသည္။

    RFA မွ ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း  ဦးေဆာင္ေသာ စကားဝုိင္းသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ NLD ပါတီ၏ သေဘာထားကုိဆန္႔က်င္ေသာ စကားဝိုင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္၎၊ ေဆးပညာက်င့္ဝတ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ေနေသာေၾကာင့္၎၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာတုိ႔ကို ခြဲျခားဆက္ဆံေသာ ဥပေဒအေၾကာင္းအရာကို ေဆြးေႏြးသည့္ အတြက္၎၊ ထုိစကားဝိုိင္းတြင္ NLD ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစုိးရအဖြဲ႔မွ ေျပာေရးဆုိခြင့္႐ွိသူတစ္ဦးစီ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သမားက်င့္ဝတ္ ကၽြမ္းက်င္သူ Medical Ethics Adjunct Professor Dr. ျမင့္ဦး (GP, ကေလာင္အမည္ ေဒါက္တာေစတနာ)၊ ဥပေဒ ကၽြမ္းက်င္သူ ေ႐ွ႔ေနဦးေအာင္ထူးႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေ႐ႊေမာင္ စသည္ဂုဏ္သေရ႐ွိ လူႀကီးလူေကာင္းမ်ား ပါဝင္သင့္သည့္ အျပင္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ စကားဝိုင္းအစီအစဥ္ အသစ္တစ္ခုကုိ RFA မွ အျမန္ဆုံး စီစဥ္ထုတ္လႊင့္ သင့္ပါသည္။

    မဆုိင္သည့္အေပါက္ ဂလုိင္ႏွင့္ ေခါက္သည့္ ဦးေအာင္မုိးဝင္း။

    ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေဂၚဘာေခ်ာ့လက္ထက္ ၿပဳိကြဲရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွာ ျပည္ေထာင္စု အတြင္း႐ွိ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ အသီးသီးတြင္ ႐ု႐ွ အစုိးရအဆက္ဆက္ ဂ႐ုမျပဳမိေသာ မြတ္ဆလင္လူဦးေရ ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ဟု ဦးေအာင္မုိးဝင္းက အတိအလင္းဆုိ၏။

    ထုိ႔ေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔အေပၚ တစ္အိမ္ေထာင္ ကေလးႏွစ္ေယာက္သာ ယူရန္ ျပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒသည္ အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံျခဳံေရးအရ မွန္ကန္သည္ဟု ဆုိ၏၊

    ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္သည္ ႏုိင္ငံေရး သမား၊ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ျဖင့္ မသုံးသပ္ဘဲ၊ လူ႔အခြင့္အေရးသမား၊ လူ႔အခြင့္ အေရးအျမင္ ျဖင့္ ၾကည့္ေသာ ေၾကာင့္သာ ဤဥပေဒကုိကန္႔ကြက္ျခင္း ျဖစ္မည္ဟု ဦးေအာင္မုိးဝင္းက ဆုိ၏။ အမ်ဳိးသားေရးအတြက္ဆုိလွ်င္ လူ႔အခြင့္ အေရးကုိ ယွဥ္တြဲ မစဥ္းစားသင့္သည့္သေဘာ ေျပာသည္ဟု နားလည္လိုက္ပါသည္။

    အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံၿခဳံေရးႏွင့္ ဆုိင္လွ်င္ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ေဘးဖယ္စဥ္းစားေသာ ဦးေအာင္မုိးဝင္း သည္ လူသားတုိ႔၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ သမားက်င့္ဝတ္ႏွင့္ Patient Right တုိ႔ကုိ လုိက္နာဖို႔ ေယာင္လုိ႔ေတာင္ အိမ္မက္မည္ မဟုတ္ပါ။

            တနည္းအားျဖင့္ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္႐ွားမႈမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ လႈပ္႐ွားမႈတို႔ကုိ ဥပေဒအားလုံး၏ အထက္တြင္ ႐ွိေနေစခ်င္သည့္ ႏုိင္ငံအတြက္ အလြန္ အႏၱရာယ္ႀကီးေသာ ဦးေအာင္မုိးဝင္း၏ အေတြးအေခၚ အယူအဆျဖစ္သည္။

    နာဇီတုိ႔သည္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးမ်ားအေပၚ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္သကဲ့သို႔ ဆုိဗီယက္႐ု႐ွားတုိ႔သည္လည္း ၎တုိ႔ သိမ္းပုိက္ ခဲ့ေသာနယ္ေျမမ်ားတြင္ မူလကတည္းက ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည့္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္တုိ႔ကုိ လူဦးေရ ေလွ်ာ့နည္းေအာင္ ခြဲျခားဆက္ဆံ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့လွ်င္ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီး မၿပဳိကြဲႏုိင္ဟု လူသားမ်ဳိးႏြယ္တုိ႔ အေပၚ အလြန္ အႏၱရာယ္ႀကီးေသာ မွတ္ခ်က္ကုိ ဦးေအာင္မုိးဝင္း သြယ္ဝုိက္ကာ ေျပာခဲ့ေလၿပီ။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္သီခ်င္းႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနသည့္ မျဖဴစင္ေသာ၊ အလြန္မဲညစ္သည့္ဝါဒ ျဖစ္သည္။ ယဥ္ေက်း ေသာလူ႔ေဘာင္ကို ပ်က္စီးေစမည့္ Genocide ကုိ သိသိသာသာႀကီး အားေပးေနသူအျဖစ္ ေပၚလြင္ ေနပါသည္။

    တကယ္ေတာ့ အဇာဘုိင္ဂ်န္၊ တာဂ်ီကစၥတန္၊ ခ်က္ခ်င္းညွာစသည့္ေဒသတုိ႔မွ ေဒသခံတုိ႔မွာ ဒုတိယကမာၻစစ္ မျဖစ္မီကပင္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ေနၾကၿပီး ဆုိဗီယက္ကသိမ္းပုိက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ ျခင္းသာျဖစ္ သည္ဟု ကၽြႏု္ပ္ မွတ္သားဘူးပါသည္။

    ဒီေနရာမွာ RFA သတင္းဌာနမွ ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း ၊ ဦးေအာင္မုိးဝင္းႏွင့္ ေဒါက္တာခင္ေစာဝင္း တုိ႔ကုိ ေျပာခ်င္သည္မွာ အကယ္၍သာ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း လက္႐ွိ ခုိင္လုံေသာသက္ေသ ျပခ်က္မ်ား ကုိ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ အစုိးရ တရပ္ရပ္ သုိ႔မဟုတ္ လႊတ္ေတာ္တရပ္ရပ္္က လက္ခံ လုိက္ခ်ိန္တြင္ အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံၿခဳံေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံသူေတြဟာ သမုိင္းတရားခံမ်ား ျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ပါကစၥတန္ ေခါင္းေဆာင္ အလီဂ်င္းနား၊  ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံအျဖစ္ ေၾကျငာသူဦးႏု၊ ပထမဆုံးသမၼတစဝ္ေ႐ႊသုိက္၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဦးဗေဆြႏွင့္ ေမယုခ႐ုိင္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးတုိ႔က တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ လက္ခံေသာ သမုိင္းဝင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတုိ႔ကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းႏွင့္ လက္႐ွိ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရကမ်က္ေစ့စုံမွိတ္ ျငင္းေနျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ျပည္နယ္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အသီးသီးတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ တုိင္းရင္းသား မ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အျဖစ္ တက္ေရာက္ ေနၾကပါသည္။

    ဦးေအာင္မုိးဝင္း၏ ေျပာစကားမ်ားကုိနားေထာင္ၿပီးေနာက္ ဦးေအာင္မုိးဝင္းကို လူ႔အခြင့္အေရးမသိ၊ ဥပေဒ မသိ႐ုံမက ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ကုိ လစ္လွ်ဴ႐ႈေသာ ဥပေဒအထက္တြင္ ေနခ်င္သည့္ အမ်ဳိးသားေရးဝါဒီ၊ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ ဝါဒီအျဖစ္ ကၽြႏု္ပ္ကသတ္မွတ္မည္ဆုိလွ်င္ သင့္ေတာ္၏၊ မေတာ္၏ စာ႐ႈသူကုိယ္တိုင္ RFA ၏ထုတ္လႊင့္ခ်က္ကုိ အင္တာနက္မွတဆင့္ တုိက္႐ုိက္ နားေထာင္ျပီး ဆုံးျဖတ္ ၾကည့္ေစ ခ်င္ပါသည္။

    ဥပေဒမစုိးမုိးျခင္းႏွင့္ ဝါဒမျဖဴစင္ျခင္းသည္သာတုိင္းျပည္မ်ားကုိ ၿပဳိကြဲေစေသာတရားခံအစစ္ျဖစ္သည္။

    ဥပေဒမစုိးမုိးလွ်င္၊ သို႔မဟုတ္ ဥပေဒအထက္တြင္ လူတန္းစားတရပ္႐ွိေနမည္ဆုိလွ်င္ ျပည္သူ ျပည္ သားတုိ႔၏ အခြင့္ေရးသည္ တူညီစရာအေၾကာင္းမ႐ွိ၍ ထုိတုိင္းျပည္၏ ဝါဒသည္ ျဖဴစင္စရာ အေၾကာင္း မ႐ွိေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ားအၾကား ရင္ၾကားေစ့ရန္လည္း မျဖစ္ႏုိင္ပါသျဖင့္ တုိင္းျပည္ၿပဳိကြဲရန္ လမ္းစျဖစ္ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ကို ဖိတ္ေခၚေနပါလိမ့္မည္။ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ လွ်င္လည္းထုိႏုိင္ငံမ်ဳိးမ်ားတြင္ ၿငိမ္းသတ္ ရန္မလြယ္ပါ။ မၾကမီက ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ၿပဳိကြဲသြားေသာ ဆူဒန္ႏုိင္ငံကုိ နမူနာ ယူသင့္ပါသည္။

    ဂ်ာမဏီၿပဳိကြဲျခင္းသည္ လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒ၊ နာဇီဝါဒေၾကာင့္သာ ျဖစ္၏၊ ဆုိဗီယက္ ျပည္ေထာင္စု ၿပဳိကြဲျခင္းသည္ တစ္ပါတီ အာဏာ႐ွင္ ဗဟုိဦးစီးစနစ္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္၏။ ရခုိင္လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ပ႗ိပကၡျဖစ္၏။ ျမန္မာလူမ်ဳိးႀကီး ဝါဒေၾကာင့္ ႐ွိသမွ် က်န္တုိင္းရင္းသား အားလုံးႏွင့္ မတည့္၍ အႏွစ္ ၆၀ ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနသည့္အျပင္ ဘာသာေရးအထိက႐ုံးမ်ားလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚ ေန႐ုံမက လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္မႈမ်ား (Genocide & Ethnic Cleansing) အထိ  ျဖစ္ေပၚေနေလသည္။

    ဥပေဒစုိးမုိးမႈ (Rule of Law) မ႐ွိေသာ၊ လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒထြန္းကားေသာ၊ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနေသာ၊ ႀက့ံခုိင္ေရးတစ္ပါတီအာဏာ႐ွင္စနစ္ ႀကီးစုိးေသာ၊ လူမ်ဳိးေရးဘာသာေရး အထိက႐ုံး မ်ား တစ္ၿမဳိ႕ၿပီးတစ္ၿမဳိ႕ေျပာင္းျဖစ္ေနေသာ၊ စသည့္ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ မ်ားမၾကာမီ ၿပဳိကြဲရန္ အလားအလာ ႐ွိေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး မၿပဳိကြဲရန္အတြက္ဟု အေၾကာင္းျပ၍ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ဳိးသမီး မွန္သမွ် မျဖစ္မေန သားဆက္ျခားရန္ ဥပေဒ ျပဌာန္းျခင္းသည္ အလြန္ညံ့ဖ်င္းသည့္ အေတြးအေခၚျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္မုိးဝင္းကုိ သိေစအပ္ပါသည္။

    ထိုေဒသဆုိင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းလုိက္ျခင္းသည္ Genocide အသြင္ကုိ ပုိမုိေပၚလြင္ေစေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္မ်ား ကုလသမဂၢမွ မလႊတ္၊ လႊတ္ေအာင္ ဖိတ္ေခၚလုိက္သည္ႏွင့္ တူေနပါသည္။

    မြတ္ဆလင္မ်ားကုိ မုန္းခ်င္မုန္းပါ၊ သမားက်င့္ဝတ္၊ ေဆးေလာကႏွင့္ သမားစိတ္ဓါတ္တုိ႔ကုိ မဖ်က္ဆီးသင့္ပါ။

    ေရာဂါ အသည္းအသန္ ခံစားေနရသူ လူနာက ၎အား ေသေဆး ေပးရန္ ေတာင္းဆုိမႈကုိ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ လူနာေကာင္းက်ဴိးအတြက္ သမားက်င့္ဝတ္အရ လုိက္ေလွ်ာမႈ မျပဳရပါဟု ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက ေျပာပါသည္။ Ethics က Don’t harm the patient. ဟုဆုိေသာေၾကာင့္ မွန္ပါသည္။ လူနာအား ေသေစေသာ ေဆးဝါးကုိ မေပးရန္ ဆရာဝန္တုိင္း က်မ္းႀကိမ္ ကတိျပဳထားရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူနာကုိ ညွင္သာစြာ ေသေအာင္ (Euthanasia) လုပ္ေပးခြင့္ မ႐ွိပါ။

             (က) Consent ။              ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ ခြဲျခားျပဌာန္းေသာ Two Child Policy သည္ မိခင္ေရာ ကေလး အတြက္ပါ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ပညာေရးအတြက္ ေကာင္းက်ဳိး ရေစသည္သာ ျဖစ္၍ တရားမွ်တ ေသာေၾကာင့္ မျဖစ္မေနလုိက္နာရမည္ဟု ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက ဆုိလုိက္ျခင္းသည္ Ethics ႏွင့္ လုံးဝ လြဲသြား ပါေတာ့ သည္။

    မည္သို႔ေသာ ေဆးကုသမႈကုိ မဆုိ လူနာ၏ သေဘာတူညီမႈ (Consent) ႐ွိမွ ေပးခြင့္႐ွိသည္ကို ကထိက ေဒၚခင္ေစာဝင္း လက္ခံမည္ဟု ယုံၾကည္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာဝန္အသင္း မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရး (RH, reproductive health) စီမံခ်က္၊ IUD Project ႏွင့္ PSI တုိ႔မွ လုပ္ေဆာင္လွ်က္႐ွိေသာ သားဆက္ျခား (Contraception) ေပးျခင္းလုပ္ငန္း အားလုံး မလုပ္ေဆာင္မီအရင္ (Informed Consent) ယူၿပီး နည္းလမ္း အမ်ဳိးမ်ဳိး႐ွိသည့္အနက္ Client အႀကဳိက္ကုိသာ ေ႐ြးခ်ယ္ေစရ ပါသည္။

    လက္႐ွိျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အနာႀကီးေရာဂါ႐ွိသူမ်ားႏွင့္ HIV/AIDS ႐ွိသူ အိမ္ေထာင္သည္မ်ားကုိပင္ ၎တို႔ႏွင့္ အမ်ား အက်ဳိးအတြက္ဟု ဆုိကာ အတင္းအဓမၼ သားဆက္ျခားခြင့္၊ သားေၾကာျဖတ္ခြင့္မ႐ွိပါ။ ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္းက အမ်ားျပည္သူ စုေဝးရာတြင္ ေဆးလိပ္ မေသာက္ရ အမိန္႔ႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးသည္ ခေလးႏွစ္ေယာက္ထက္ ပုိမေမြးရ ဥပေဒသည္ အမ်ား ေကာင္းစားေရးျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ျခင္းမဟုတ္ဟု အေျခခံခ်င္း လုံးဝမတူညီသည့္ ကိစၥရပ္ႏွစ္ခုကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ျပ သြားပါသည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ မေကာင္းေသာ အမူအက်င့္ (Behavior) သာျဖစ္ၿပီး၊ ကုိယ္ဝန္ ေဆာင္ျခင္းသည္ မလြဲေ႐ွာင္ႏုိင္ေသာ လူ႔သဘာဝ (Nature) ျဖစ္၏။

    Patient has the right to refuse the treatment. ဟု Ethics ကဆုိ၏။ ဥပမာ လူနာက သူ၏ ႏွလုံးခုံျခင္း ရပ္သြားလွ်င္ ႏွလုံးကုိ စက္ျဖင့္ႏႈိးျခင္း (CPR) မျပဳလုပ္ရန္ ႀကဳိတင္ေျပာထားလွ်င္ မည္သုိ႔ပင္ ေကာင္းက်ဳိးကုိ ေဆာင္ေစကာမူ CPR လုပ္ေပးခြင့္မ႐ွိပါ။

    တဖန္ ေထာင္တြင္း ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပ၍ အားနည္း ေသြးေပါင္က် ေနသူ အက်ဥ္းသား တစ္ဦးကုိ အေၾကာတြင္း ေဆးရည္သြင္းကုသရန္ သုိ႔မဟုတ္ ႏွာေခါင္းပုိက္သြင္း၍ အစာထည့္ရန္ ေထာင္ပုိင္ႀကီးက ခုိင္းေစေသာ္လည္း လူနာက လက္မခံလွ်င္ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ လူနာေကာင္းက်ဳိးကုိ အေၾကာင္းျပ၍ အတင္းအၾကပ္ သြင္းခြင့္ မ႐ွိပါဟု Ethic Lecture တစ္ခုတြင္ ေဒါက္တာျမင့္ဦး (GP) ေျပာဘူးပါသည္။

    ထုိ႔အတူ ဆရာဝန္တစ္ဦးသည္ လူနာ၏ အတြင္းေရးကုိ လူနာ၏သေဘာတူညီခ်က္ (Consent) မ႐ွိဘဲ ထုတ္ေဖၚ ခြင့္မ႐ွိပါ။ တရာ႐ုံးတြင္ တရားသူႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္၎၊ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ရဲစခန္းႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရးမွ အလြတ္သေဘာ မဟုတ္ဘဲ တရားဝင္ ႐ုံးစာထုတ္ ေမးျမန္းမွသာ လူနာ၏ အတြင္းေရးကုိ ထုထ္ေဖၚခြင့္ ႐ွိသည့္အတြက္ ဆရာဝန္ တစ္ဦးအဖုိ႔ Ethics သည္ ဥပေဒ အထက္တြင္ ႐ွိသေယာင္ ထင္ရသည္ဟု ေဒါက္တာျမင့္ဦး (ဂ်ီပီ) က Lecture ပုိ႔ခ်ရာ တက္ေရာက္နားေထာင္သူမ်ား အမွတ္မမွားေစရန္ အတြက္ ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ေက်ာ္မွ Ethics အထက္တြင္ ဥပေဒ အျမဲ႐ွိေၾကာင္း ေထာက္ျပပါသည္။ Ethics အေၾကာင္းေျပာဆုိလွ်င္ ထုိကဲ႔သုိ႔ Check & Balance ရွိသင့္ပါသည္ဟု RFA ဦးခင္ေမာင္ညိမ္းကုိ ေျပာခ်င္ပါသည္။

             ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ေက်ာ္ႏွင့္ ေဒါက္တာ ျမင့္ဦး (GP) တုိ႔ေဆြးေႏြးသည္ကုိ နားေထာင္ၿပီးေနာက္ လူနာႏွင့္ ပတ္သက္လာ လွ်င္ ႏုတ္မိန္႔ အထက္တြင္ (Ethics) ႐ွိေၾကာင္း ႐ွင္းလင္းစြာ သိလုိက္ရပါသည္။

             (ခ) Equity ။         ။ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ အသားအေရာင္၊ လူမ်ဳိး၊ က်ားမ လူတန္းစား မခြဲျခား ဘဲ စမ္းသပ္ခကုိ လူနာတုိင္း အေပၚတြက္ အညီအမွ်ယူၿပီး ကုသမႈကုိလည္း အညီအမွ်ေပးရန္ သမားက်င့္ဝတ္က ျပဌာန္း ထားေသာေၾကာင့္ ျမန္မာတျပည္လုံးမွာမွ ရခုိင္ျပည္နယ္တစ္ခုတည္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ၄ ခ႐ုိင္ ႐ွိသည့္အနက္ ေမာင္ေတာခ႐ုိင္ တစ္ခုတည္း၊ ေမာင္ေတာ ခ႐ုိင္တြင္ ၿမဳိ၊ ခမြီ၊ ဒုိင္းနက္၊ သက္၊ မရမာႀကီး၊ ခ်င္းႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတုိ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေနထုိင္ၾကသည့္အနက္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတစ္စုတည္းသာ Two Child Policy ကို လုိက္နာရန္ ျပဌာန္းျခင္းသည္ Ethics အရ တရားမွ်တမႈ ႐ွိပါသလားဟု ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္းကုိ ေမးခ်င္ပါသည္။

            (ဂ) Medical Neutrality ။   ။ ရန္သူ ဃီလာနကုိပင္ ဆရာဝန္သည္ ေဆးကုသမႈေပးရမည္ဟု က်မ္းက်ိမ္ၾကရ ပါသည္။ ရခုိင္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ေပးရန္ ဆရာဝန္ အသင္းမွ အဖြဲ႔တစ္ခု သြားရာတြင္ ရခုိင္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွ ေဆးကုသမႈေပးၿပီး ျပန္လာခ်ိန္တြင္ ၿပဳံး႐ႊင္စြာ ႀကဳိဆုိခဲ့ေသာ စစ္ေတြ ေဆး႐ုံမွ ေဆးဝန္ထမ္းတုိ႔သည္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းမွ ေဆးကုသမႈေပးၿပီး ျပန္လာခ်ိန္တြင္ ေဆးဝန္ထမ္း က်င့္ဝတ္ ကင္းမဲ့စြာ မေၾကနပ္သည့္ ဟန္အမူအယာမ်ား ေတြ႔လုိက္ၾကရရာ ဆရာဝန္ကေလးမ်ား အ့ံၾသ ထိတ္လန္႔ ခဲ့ရသည္ဟုဆုိ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိအစီစဥ္ကုိ ဆရာဝန္ေလးမ်ား လုံၿခဳံေရးအတြက္ ေခတၱ ရပ္ဆုိင္း လုိက္ရသည္။

    ယၡဳရက္ပုိင္းအတြင္း အေျခအေန အတန္ငယ္ ေအးခ်မ္းလာေသာေၾကာင့္ ဆရာဝန္အသင္းမွ ရခုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသုိ႔ ဆရာဝန္မ်ားေစလႊတ္၍ ေဆးကုသမႈ ေပးေစရာတြင္လည္း ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ကုသမႈေပးသူ ဆရာဝန္ တည္းခုိသည့္အိမ္ကုိ ခဲေပါက္ခံရျခင္းႏွင့္ ဝုိင္းဝန္း ဆႏၵျပျခင္းမ်ား  ေတြ႔ႀကဳံရ ေၾကာင္းၾကားသိရပါသည္။

    လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနေသာေနရာတြင္ ေဆးဝန္ထမ္းတုိ႔၏ ေပးေသာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈသည္ ႏွစ္ဖက္စလုံးတြင္ ညီမွ်မႈ (Medical Neutrality) ႐ွိရမည္ ဆုိသည့္အခ်က္ကုိ ဆရာဝန္အသင္းမွ ဆရာဝန္မ်ားက လက္ေတြ႔က်က်လုိက္နာသည္ကုိ အဘယ္အ တြက္ေၾကာင့္ ေဒသခံတုိ႔က အျပစ္ျမင္ေန ၾကသနည္း။

            (ဃ) ဘက္လုိက္ျခင္း(Bias)။ ။စစ္ေတြေဆး႐ုံမွ ေဆးဝန္ထမ္းတုိ႔သည္ သမားက်င့္ဝတ္ႏွင့္ က်မ္းက်ိမ္ခဲ့ရသည္တုိ႔ကုိ ေမ့ေလွ်ာ့ သြားသည္ အထိ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔အေပၚ အမုန္းပြားၾကေလရာ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းသည္လည္း ႐ခုိင္လူမ်ဳိး ျဖစ္ေလေသာေၾကာင့္ Ethics ကတားျမစ္ေသာ ဘက္လုိက္မႈ (Bias) ျဖစ္သြားေလသလားဟု ေစ့ငုေနမိပါသည္။

    လက္႐ွိ မြတ္ဆလင္ကုိ အလြန္မုန္းေသာ အစုိးရပင္ ျပန္လည္ သုံးသပ္ပါဦးဟုဆုိကာ မဆုံးျဖတ္ရ ေသးေသာ Two Child Policy ျပႆနာကုိ ဦးခင္ေမာင္ညိမ္္းတုိ႔ တသုိက္ ေထာက္ခံခ်က္ ျမန္လြန္းသည္ဟု ထင္ပါသည္။ အလြန္႐ႈပ္ေထြးေသာ ျပႆနာ (Issue) ႀကီးတစ္ခုကုိ ခပ္လြယ္လြယ္ အေပၚယံ႐ွပ္ ေဆြးေႏြးျပီး အေျဖ မထုတ္သင့္ပါ။

           (င) Patient Centered ။   ။ လူနာႏွင့္ လူနာ၏ ဂုဏ္သိကၡာ (Dignity)၊ ဘာသာ၊ ႏုိင္ငံေရး ယုံၾကည္ခ်က္၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့စ႐ုိက္ စသည္တုိ႔ကို ဗဟုိျပဳ စဥ္းစားရန္ အေရးႀကီးပါသည္။

    ရခုိင္ျပည္မွ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဴိးသမီးမ်ားကုိ ခေလးႏွစ္ေယာက္ေမြးၿပီးေနာက္ သားေၾကာျဖတ္ခြင့္ ေပးျခင္း ကုိ အထူးအခြင့္ေရးေပးသည္ ဟုထင္၍ အျခားျပည္နယ္မ်ားမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားက သူတုိ႔ကုိလည္း ခေလး ႏွစ္ေယာက္ ေမြးၿပီးေနာက္ သားေၾကာျဖတ္ေပးရန္ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆုိလာလွ်င္ လုိက္ေလွ်ာႏိုင္ပါမည္လား။

    သေႏၱတားရန္ အသုံးျပဳသည့္ မည္သည့္ နည္းမဆုိ ၁၀၀% ကုိယ္ဝန္ မရရန္ အာမ မခံႏုိင္ပါ။ Failure rate ရွိပါသည္။ ပုိမုိေသ ခ်ာေအာင္ သားေၾကာျဖတ္လုိက္သည္ထားဦး၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားတြင္ ဥျပြန္မွားျဖတ္၍ ေသာ္၎၊ ေယာက်ာႍးမ်ားတြင္ သုတ္ျပြန္မွားျဖတ္ ၍ေသာ္၎၊ သားဆက္ျခားထား ေသာ္လည္း သားသမီး ရႏုိင္ ပါေသးသည္။ Technical Failure ေၾကာင့္ ထုိသုိ႔ ရ႐ွိလာေသာ ႏွစ္ဦး ထက္ပုိလာသည့္ ခေလးအတြက္ မိဘ မ်ားကုိ ေထာင္ခ်လွ်င္ တရားပါသလား။ ေမြးလာေသာ ထုိခေလးကုိ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ မေပးလွ်င္ တရား ပါသလား၊ ထုိကုိယ္ဝန္ (Unwanted or Illegal Pregnancy) ကုိ တရားဝင္ ဖ်က္ခ်ခြင့္ ေပးမွာလား။ ဒါဆုိရင္ အျခား ျပည္နယ္မ်ားက အမ်ဳိးသမီးမ်ား လြယ္ထားေသာ Unwanted Pregnancy မ်ားကိုေရာ တရားဝင္ ဖ်က္ခ်ေပးမွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ေသခ်ာသည္ထက္ ေသခ်ာေအာင္္ Ethics ကခြင့္မျပဳသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေယာက်ာၤးမ်ားကုိ ေဝွးေစ့ျဖတ္ သင္းကြပ္ျခင္း (Castration) လုပ္ဖုိ႔ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း တုိက္တြန္း အႀကံေပး မည္လား။ ထုိေမးခြန္းမ်ားကုိ အရင္ စဥ္းစားၿပီးမွသာ ဥပေဒတစ္ခု ျပဳသင့္ပါသည္။

            မွတ္ခ်က္။      ။ ၈ ေလးလုံး ေက်ာင္းသားေခါင္ေဆာင္ ကုိဂ်င္မီက မတရားမႈတုိ႔ကုိ ေမးခြန္းမ်ား ေမးျခင္းျဖင့္ အလြယ္တကူ  ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္သည္ ဆုိေသာေၾကာင့္ ေမးခြန္းမ်ား တရစပ္ ေမးေနရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

    (စ) Religion and Culture ။                ။ သမားက်င့္ဝတ္သည္ လူနာ၏ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ယုံၾကည္ခ်က္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အေလ့အထတုိ႔ကုိ အေလးထားရန္ ညႊန္ျပထားပါသည္။

    လူနာေကာင္းက်ဳိးအတြက္ဟုဆုိကာ ဟီဗ႐ူးႏွင့္ ေယေဟာဝါဘာသာဝင္တုိ႔ကုိ ေသြးသြင္း ကုသျခင္း ျပဳလုပ္ခြင့္မ႐ွိပါ။ Patient has the right to refuse treatment. ဟုဆုိ၏။

    ဥပမာေပးသည့္အေနျဖင့္ ကၽြႏု္ပ္၏ အေတြ႔အႀကံဳ တစ္ခုကုိ ေျပာျပခ်င္ပါသည္။ တေန႔တြင္ ကၽြႏု္ပ္၏ ေဆးခန္းသုိ႔ ကုလားထုိင္ေပၚမွလိမ့္က်၍ ေခါင္းေပါက္သြားေသာ ၁ ႏွစ္ခြဲ အ႐ြယ္ ဆံပင္ ႐ွည္႐ွည္ ဟိႏၵဴ ခေလးငယ္ တစ္ဦးလာ ျပရာ ကၽြႏု္ပ္က Dressing လုပ္ရန္အတြက္ ဆံပင္ကုိ ညွပ္ဖုိ႔ျပင္ဆင္ေနစဥ္ အတူပါသူ ခေလး၏ မိခင္က ဟိႏၵဴဘာသာတြင္ အသက္ ၂ ႏွစ္ျပည့္မွ ဆံပင္ ရိတ္ရပါသည္ဟု ေျပာလာေသာေၾကာင့္ ဆံပင္ကုိ မျဖတ္၊ မရိတ္ဘဲ ေဆးကုသမႈ ေပးခဲ့ရပါသည္။

    အေမရိကား႐ွိ ပဋိသေႏၱတားေပးေသာ မိသားစု စီမံကိန္း ေဆးခန္း (Family Planning Clinic) မ်ားကုိ ႐ုိမန္ ကက္သလစ္ ဘာသာဝင္တုိ႔ တုိက္ခုိက္ေလ့႐ွိသည္ကုိ ကေနဒါတြင္ ေနထုိင္ေသာ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း သိပါ လိမ့္မည္။ ရခုိင္ျပည္တြင္ ႐ွိေသာ ကက္သလစ္ ဘာသာဝင္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးကုိ သားဆက္ျခားရန္ အတြက္ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း က်န္းမာေရး ပညာေပးလွ်င္ လက္ခံမည္ဟု ထင္ပါသလား။ ဒါမွမဟုတ္ လူနာေကာင္းက်ဳိးအတြက္ ထုိကက္သလစ္ဘာသာဝင္ အမ်ဳိသမီးကုိ အတင္းအဓမၼ ဥပေဒျပဳ၍ သားဆက္ ျခားေပးမည္လား၊ သားေၾကာျဖတ္မည္လား။ ကက္သလစ္ဘာသာဝင္ အတြက္ Ethics ရွိျပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ Ethics မ႐ွိဟု ဆုိလွ်င္ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း တေယာက္ နာဇီလက္သစ္ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။

    ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္းအေနျဖင့္ မြတ္ဆလင္မ်ားကုိ မုန္းခ်င္လွ်င္ မုန္းႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေဆး ေလာကႀကီး ဂုဏ္သေရ တင့္ေစရန္ သမားက်င့္ဝတ္တုိ႔ကုိေတာ့ ခါးဝတ္ပုဆုိးကဲ့သုိ႔  ၿမဲေစခ်င္ပါသည္။

             ဘက္လုိက္ျပီး တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ေရးတတ္ေသာ ဥပေဒႏွင့္ လူကုိလူလုိ႐ႈ႕ျမင္ေသာ ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ တုိ႔သည္  တခါတရံ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္ေနေလ့႐ွိပါသည္။ ႏုိင္ငံတကာတြင္ လုပ္ရန္ လြယ္ကူ ေသာ Therapeutic Abortion ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လုပ္ေပးရန္ အလြန္ခဲယဥ္း လက္ဝင္ သည္ကုိ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း သိပါသည္။ သမားက်င့္ဝတ္ အထက္တြင္ ဥပေဒ႐ွိသည္ဟု ဆုိသည့္ စကားရပ္ အတြက္ အေကာင္းဆုံး ဥပမာ ျဖစ္ပါသည္။

    ေအာ္ႀကီးဟစ္က်ယ္ ျပန္လည္ေတာင္းပန္သင့္သည္။

    ၈ ေလးလုံး ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိဂ်င္မီက မတရားမႈမ်ားကုိ ေမးခြန္းေမးျခင္းျဖင့္ ဆန္႔က်င္ႏိုင္ သည္ဟု ေဟာေျပာပါသည္။

    အကယ္၍သာေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလက္ခံမည္ဆုိလွ်င္ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ ဦးခင္ေမာင္ၿငိမ္း၊ ဦးေအာင္မုိးဝင္း ႏွင့္ ေဒါက္တာ ခင္ေစာဝင္းတုိ႔ ၃ ဦးသည္ ေဒၚစုႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ အေၾကအလည္ေျပာဝန္႔ (Debate လုပ္ဝန္႔) ပါသလားဟု ေမးလုိက္ခ်င္ပါသည္။

    မည္သူ႔တြင္ တာဝန္႐ွိသည္ျဖစ္ေစ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမိုိင္းတြင္ နာဇီအျဖစ္ သတ္မွတ္မႈ မခံရေစရန္ RFA သတင္း ဌာန၊ ေဒါက္တာ ခင္ေစာဝင္းႏွင့္ ဦးေအာင္မုိးဝင္းတုိ႔ အလွ်င္အျမန္ႏွင့္ က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ ၃ ရက္ခန္႔ ဆက္တုိက္ ေတာင္း ပန္သင့္ပါသည္။

    အႀကံေပးရင္းေတာင္းဆိုခ်င္ပါသည္။

    (၁) ျမန္မာႏုိင္ငံ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္းတြင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသမား မ႐ွိပါဟု ဇြတ္ျငင္းခဲ့ေသာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကုိယ္တုိင္ ယၡင္ေခတ္ အဆက္ဆက္က (၎ကုိယ္တုိင္ပါေသာေခတ္က) ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ရာဇတ္မႈတုိ႔ကုိ ေရာေထြးကာ တရားစီရင္ခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္က်ခံေနရေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလုံးကုိ လႊတ္ပါေတာ့မည္ဟု ဇြန္လ ၄ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ ေၾကျငာခဲ့ပါသည္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ႐ွိပါဟု တစ္ခ်ိန္လုံးျငင္းဆုိေနရာမွ ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ေသာ ဖုိရမ္ တစ္ခုတြင္ ရခုိင္ လူမ်ဳိးသမုိင္း ဆရာ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက သမုိင္းဝင္ ေ႐ွးေဟာင္း ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဆုိသည္မွာ ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားကုိ ေခၚဆုိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဇြတ္ေရာ အဓမၼပါ ေၾကျငာပါေတာ့သည္။

    အထက္ပါ ဦးသိ္န္းစိန္ႏွင့္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းတုိ႔၏ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ အေျခခံစဥ္းစားေသာ္ မူလေဒသခံ ႐ုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ခုိးဝင္လာသူ ဘဂၤလာလီမ်ားကုိ ေရာေထြးျပႆနာ ႐ွာေနမႈမ်ားကုိ ရပ္တန္႔ၿပီး သမုိင္းဝင္ ေဒသခံ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔ကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳပါေတာ့မည္ဟု တေန႔ေန႔တြင္ ေၾကျငာရန္ အလားအလာ ႐ွိပါသည္ဟု ဒႆနိကေဗဒ (Logic) နည္းျဖင့္တြက္ၾကည့္လွ်င္ မမွားႏိုင္ေၾကာင္း သမုိင္းကို ႏွံ႕စပ္သူတုိင္း သိပါလိမ့္မည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ Two Child Policy ျပဌာန္း သူႏွင့္ ေထာက္ခံသူတုိ႔ ဒုကၡေတြ႔မည္ကုိ ျမင္ေယာင္ေနမိပါသည္။

    (၂) ယေန႔ေခတ္သည္ နာဇီဟစ္တလာေခတ္ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ လူသားတုိ႔ အတြက္သာမက တိရိစာၦန္တုိ႔ အတြက္ ကုသေရးႏွင့္ ေဆးသုေတသနဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားကုိ ျပဌာန္းသည့္အခါ ဥပေဒ ပညာ႐ွင္ တုိ႔သည္ သမားက်င့္ဝတ္ (ေဆးပညာက်င့္ဝတ္) ပညာ႐ွင္မ်ားႏွင့္ ညိွႏႈိင္းေရးဆြဲ ျပဌာန္းၾကရပါသည္။

    (၃) M.B.,B.Sေအာင္႐ုံ၊ MRCP ရ႐ုံမွ်ႏွင့္ သမားက်င့္ဝတ္မ်ားတတ္သိနားလည္ၿပီဟု မမွတ္ယူသင့္ပါ။ ေဆးသုေတသနႏွင့္ ကုသေရး အပုိင္းတြင္သာမက ကုိယ္ခႏၱာ အစိတ္အပုိင္းမ်ား အစားထုိး ကုသျခင္းဆုိင္ရာ က်ယ္ဝန္းသည့္ ေဆးပညာက်င့္ဝတ္ (Medical Ethics) မ်ားကုိသီးသန္႔ အထူးျပဳေလ့လာထားမွသာက်င့္ဝတ္ ခ်ဳိးေဖါက္မႈမ်ားကုိ ခ်က္ (ဂ်က္) က်က် ေထာက္ျပႏိုင္ပါမည္။

    ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆရာဝန္တုိင္း သိသင့္သည့္ Medical Governance and Humanity workshop ကုိ ဇြန္ ၁၇၊ ၁၈၊ ၁၉ သုံးရက္တိတိ ျမန္မာႏိုင္ငံဆရာဝန္ အသင္းတုိက္တြင္ အေထြေထြေရာဂါကု အသင္း ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ ေကာ္မတီမွ ဦးစီးက်င္းပရန္ ႐ွိပါသျဖင့္ ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္း တက္လုိပါက [email protected] ကုိဆက္သြယ္ကာ စာရင္းေပးသြင္းႏိုင္သည့္အေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးအပ္ပါသည္။

    (၄) RFA မွ ဦးခင္ေမာင္ၿငိမ္းကုိ အႀကံေပးခ်င္ပါသည္။ ေဆးပညာ႐ွင္ သမားက်င့္ဝတ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ လွ်င္ Ethics ပညာ႐ွင္မ်ားျဖစ္ေသာ မာမီႀကီးေဒါက္တာေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္၊ ေဒါက္တာဦးရဲေသြး၊ မႈခင္းဆရာဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဦးသိန္းေဇာ္၊ ေဒါက္တာေဒးဗစ္ေက်ာ္ႏွင့္ လူငယ္လက္တက္ ေဒါက္တာ ျမင့္ဦး (ဂ်ီပီ) စသည္တုိ႔ႏွင့္ ဒုတိယ ေဆြးေႏြးျခင္း (Second Consultation) မလုပ္ဘဲ မထုတ္လႊင့္သင့္ေၾကာင္း RFA အသံလႊင့္ဌာနကို အႀကံ ေကာင္းတစ္ခု ေပးခ်င္ပါသည္ ခင္ဗ်ား။

    ** M-Media သို႔ အီးေမးလ္မွ တဆင့္ေပးပို႔လာေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။

    ေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္ပါသည္။