News @ M-Media

Category: ေဆာင္းပါး

  • ” ျမန္မာအစိုးရ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနသည့္ တည္ဆဲဥပေဒထဲက ပုဒ္မတစ္ခု ”

    ဧျပီ ၂၇ ၂၀၁၃
    M-Media
    ေရးသူ- အလိမၼာရဲ့ခ်ိန္ဘာ

    no jutice no peace

    ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ားအေပၚ ၉၆၉ အမည္ခံ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ အၾကမ္းဖက္မ်ားကက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႉ႕ေတြအထဲမွာ လူသတ္မီး႐ိႈ႕မႉ႕ေတြအပါဝင္ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကို ဖ်က္ဆီး ခဲ့မႉ႕ေတြလဲပါ ခဲ့ပါတယ္။

    ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြ အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ပ်က္ဆီး ခဲ့တယ္ဆိုတာကိုလဲ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ၉၆၉ အမည္ခံ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ အၾကမ္းဖက္မ်ားက အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား၏ ဗလီဝတ္ ေက်ာင္းေတာ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာလဲ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားလဲ အနီးအနားမွာ ရွိေနၾကတယ္ ဆိုတာ ထြက္ရွိလာတဲ့ ဗီဒီယိုမွတ္တမ္းမ်ားအရ ထင္ထင္ရွား ရွား သိရွိႏိုင္ၾကပါတယ္ ။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူ ေတြပါဝင္ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ျပည္သူ႕ရဲလို အမည္ခံထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား က တာဝန္အရ မွတ္တမ္းလုပ္ထားရမွာ ပါ။ အဲဒီလိုမွ မွတ္တမ္းလုပ္ထားမႈ႕ မရွိရင္ ျပည္သူ႕ရဲလို႔ အမည္ခံထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား အေပၚ ေမးခြန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေမးခြန္းထုတ္ရပါလိမ္႕မယ္ ။

    သူတို႕ကိုယ္တိုင္ ပါဝင္ပတ္သတ္ျပီး အားေပးအားေျမွာက္ ျပဳခဲ့ၾကတာလား? ဒါမွမဟုတ္ တဖြဲ႔ တည္း ေပလား? အၾကမ္းဖက္ေတြ စိတ္တိုင္းၾကျပဳမူ ဖို႕ရန္ အၾကမ္းဖက္ေတြ အတြက္ လုံျခဳံ ေရးယူေပးၾကတာလား? စသည္ျဖင့္ေပါ့ဗ်ာ ။ မွတ္တမ္းလုပ္ထားထား မလုပ္ထားထား အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား အေပၚ ၉၆၉ အမည္ခံ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ အၾကမ္းဖက္မ်ားက က်ဴးလြန္ခဲ့တ ဲ့ျပစ္မႉ႕ေတြ အတြက္ ၉၆၉ အမည္ခံ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ အၾကမ္းဖက္ေတြအေပၚ တရားဥပေဒအရ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးရမွာ ျမန္မာအစိုးရရဲ့ တာဝန္ဆိုတာ ျငင္းလို႕မရပါဘူး ။ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား၏ ဗလီဝတ္ ေက်ာင္းေတာ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးခဲ့တာနဲ႕ပတ္သတ္ျပီး ၉၆၉ အမည္ခံ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အၾကမ္းဖက္ေတြအေပၚ တရားဥပေဒအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္ ဖို႕ ဥပေဒမရွိပါဘူးဆိုျပီးလဲ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႕ ျငင္း လို႕မရပါဘူး ။ လုံးလုံးကို မသိခ်င ္ေယာင္ေဆာင္ေန တာဘဲ ျဖစ္ပါ တယ္။

    ျပစ္မႉ႕ဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၂၉၅ မွာ လူတစား ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာ သာသနာ ေစာ္ကားရန္ အၾကံျဖင့္ ျဖစ္ေစ ၊ကိုးကြယ္ ဝတ္ျပဳေသာ ေနရာကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊အထြဋ္ အျမတ္ထားေသာ အရာဝတၳဳကို ေသာ္လည္းေကာင္း ဖ်က္ဆီးျခင္းသည္ ၊သို႕တည္းမဟုတ္ ပ်က္စီး နစ္နာေစျခင္းသည္ ၊ သို႕တည္း မဟုတ္ယုတ္ညံ႕ေစျခင္းသည္ ထိုဘာသာသာသနာကို ေစာ္ကားသည္ဟု လူတစားကယူဆ တန္ရာသည္ကို သိလွ်က္ႏွင့္ျဖစ္ေစ ၊မည္သူမဆို ထိုလူတစား၏ ဘာသာ သာသနာေရးဆိုင္ရာ ကိုးကြယ္ ဝတ္ျပဳေသာ ေနရာကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊အထြဋ္အျမတ္ထားေသာ အရာဝတၳဳကို ေသာ္လည္းေကာင္း ဖ်က္ဆီးလွ်င္ ၊သို႕တည္းမဟုတ္ ပ်က္စီး နစ္နာေစလွ်င္ ၊ သို႕တည္းမဟုတ္ ယုတ္ညံ႕ေစလွ်င္ ထိုသူကို ႏွစ္ ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ တမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ ဒဏ္ ႏွစ္ရပ္လုံးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္ဟုျပဌာန္းထားပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ဒီပုဒ္မကို ဖုတ္ေလတဲ့ ငပိ ရွိတယ္လို႕ေတာင္မမွတ္ပါဘူး ဗ်ာ။

    ၉၆၉ အမည္ခံ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ အၾကမ္းဖက္မ်ားက အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား ၏ ဘာသာ သာသနာေရးဆိုင္ရာ ဗလီဝတ္ေက်ာင္း ေတာ္ ေတြ အေပၚ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈ႕ေတြကို ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႕ အထက္ပါပုဒ္မနဲ႕ အေရးယူဖို႕ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနတာ ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ ဥပေဒေတြ အကုန္လုံး တေျဖးေျဖးနဲ႕ အေဟာသိကံ ျဖစ္ ဖို႕ရည္ရြယ္ေနတယ္ လို႕ က်ေနာ္ယူဆမိပါတယ္ဗ်ာ ။

  • အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားကို အၿငိဳးထား မုန္းတီးေနေသာ ဘုန္းႀကီးမ်ား (BY FRANCIS WADE)

    ဧျပီ-၂၂-၂၀၁၃
    မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္- FRANCIS WADE

    375993_480213775383255_183662739_n

    ျမန္မာျပည္တြင္ လတ္တစ္ေလာျဖစ္ပ်က္ေနေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ား၏ အဓိက လံွဳေဆာ္ေပးသူမ်ားမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဘုန္းႀကီးမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။

    မဟာၿမိဳင္ေက်ာင္းအတြင္းမွ ေသးငယ္ေသာ ရံုးခန္းအတြင္းသို႕ အေျပး၀င္လာေသာ ကိုေက်ာ္လြင္ ဆိုသူ၏ လက္ထဲတြင္ ၉၆၉ စတစ္ကာမ်ား ထည့္ထားသည့္ အိပ္တစ္လံုးကို ကိုင္ေဆာင္ထားသည္။ ၉၆၉ ဆိုသည္မွာ မြတ္စ္လင္မ္မုန္းတီးေရး အမွတ္တံဆိပ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၆လ ခန္႕က၊ မဟာၿမိဳင္ေက်ာင္း၏ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ဦး၀ိမလ မွ ေက်ာင္းအနီးတြင္ရိွေသာ ပံုႏိွပ္တိုက္တြင္ ၉၆၉ တံဆိပ္ျဖင့္ စတစ္ကာမ်ားကို ပထမဆံုးပံုႏိွပ္မွာယူခဲ့သည္။ အခုအခါတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ Taxi ကားမ်ား၊ Bus ကားမ်ား ႏွင့္ ဆိုင္မ်ား၏ မ်က္ႏွာစာတို႕တြင္ခ်ိတ္ဆြဲထားၿပီး အျခားအခ်က္အခ်ာက်သည့္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္လည္း ပ်ံႏွံ႕လ်က္ရိွသည္။ ၉၆၉ သည္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားက တိုင္းျပည္ကို ျခိမ္းေျခာက္ျခင္းႏွင့္ စိုးမိုးျခင္းမွ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ အစြန္းေရာက္သမားမ်ား၏ အသံုးျပဳသေကၤတပင္ျဖစ္သည္။

    ထိုအစြန္းေရာက္၀ါဒမွ စတင္ကာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားကို ဂယက္ထေစခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ လြန္ခဲ့ေသာ လအနည္းငယ္က ထို၀ါဒေၾကာင့္ လူဦးေရ ၄၀ ေက်ာ္ခန္႕ေသဆံုးခဲ့ကာ၊ ၁၃,၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႕ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ ခဲ့ၾကရသည္။ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမွဳ ကို ျမန္မာျပည္၏ေတာင္ဘက္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ရိွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတစ္ခု၌္ စတင္ခဲ့ၿပီး၊ ၉၆၉ စတစ္ကာမ်ားမွ စတင္ကာ ျမန္မာျပည္အေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို အဓိကရုဏ္းျဖစ္ပြားေစခဲ့သည္။ ၉၆၉ တံဆိပ္ဆိုသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ဗုဒၶ၏ သင္ၾကားမွဳမ်ားႏွင့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ေပါင္းစုကာဖြဲ႕ထားေသာ အထြ႗္ျမတ္ထားေသာ အရာဟု ဆိုသည္။

    ဦး၀ိမလ မိန္႕ၾကားသည္မွာ..“ ကြ်ႏ္ုပ္တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကို ကယ္တင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ” ။ ထို႕အတူ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္က ရခိုင္ေဒသတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္အၾကမ္းဖက္မွဳက ျမန္မာျပည္တြင္ ရိွေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ရပ္ျဖစ္သည္ဟုပါ ထည့္သြင္းေဟာၾကားခဲ့သည္။ “ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဘဂၤါလားေဒ့ရွ္၊ ပါကစၥတန္ ႏွင့္ မေလးရွားတြင္ ယခင္က ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အမ်ားအျပားရိွခဲ့ရာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ား ေရာက္ရိွေမာင္းထုတ္ခဲ့သည့္အတြက္ အခုလက္ရိွတြင္ မြတ္စလင္မ္ ႏိုင္ငံမ်ားအျဖစ္တည္ရိွေနျခင္းျဖစ္သည္၊ သမိုင္းေပၚမူတည္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ထိုကဲ့သို႕ေသာအျဖစ္ဆိုး မက်ေရာက္ေစရန္ ကာကြယ္ျခင္းျဖစ္သည္ ”။

    ျမန္မာျပည္ရိွ လူဦးေရ၏ ေလးရာခိုင္ႏွဳန္းသည္ အစၥလာမ္ဘာသာကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သို႕ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ျခင္းမွ ျပသနာမ်ား စတင္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ ဟု ဦး၀ိမလ က ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕၏ ရႈပ္ေထြးျပည့္က်ပ္ေနေသာ ေစ်းရံုထဲတြင္ မြတ္စ္လင္မ္ ေစ်းသည္မ်ားသည္ ၄င္းတို႕အနီးရိွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ေစ်းဆိုင္မ်ားတြင္ကပ္ထားေသာ ၉၆၉ တံဆိပ္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈကာ ေအးခ်မ္းစြာ ေရာင္း၀ယ္ျခင္းကို လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ taxi ေမာင္းသမားမ်ား ႏွင့္ အေရာင္းဆိုင္မ်ားမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအား ၀န္ေဆာင္မွဳေပးရန္ သူတို႕တြင္ ျပႆနာ မရိွဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    လူတိုင္းတြင္ တူညီေသာအေတြး မရိွသည္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ကံဆိုးေစသည့္အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာတစ္လခန္႕က မုန္းတီးမႈမ်ား ေပါက္ကြဲထြက္ခဲ့ျပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားသည္ မိတၳီလာၿမိဳ႕ေပၚရိွ ေရႊဆိုင္တြင္ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားရာမွ ႏွစ္ရက္တိုင္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး၊ အထူးသျဖင့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား၏ အိမ္ရာ ၈၀၀ ေက်ာ္နီးပါး ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။ မ်က္ျမင္မ်ား၏ေျပာျပခ်က္အရ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားသည္ အေသအခ်ာအစီစဥ္တက် လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျပီး၊ ရဲမ်ားသည္ မ်က္စိေအာက္တြင္ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ သတ္ျဖတ္မႈမ်ားအား လ်စ္လ်ဴရႈကာၾကည့္ေန ခဲ့ၾကသည္။ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားအရ အစိုးရ တာ၀န္ရိွသူမ်ား အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲမႈမ်ားျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ သံသယမ်ားမွတစ္ဆင့္ ျပည္တြင္းမၿငိမ္မသက္မႈမ်ားမွာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေၾကာင့္ ၿငိမ္သက္ခဲ့ရေသာ စစ္အစိုးရအား  ျပန္လည္အသက္သြင္းရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းဟု ယူဆရပါသည္။ ယေန႕ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ လူ့အခြင့္ေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳ အဖြဲ႕အစည္း၏ အစီရင္ခံစာ “ political and religious leaders in Arakan state ” တြင္ ၿပီးခဲ့ေသာ ေအာက္တိုဘာလတြင္ျဖစ္ခဲ့သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္အျခား မြတ္စလင္မ္မ်ားအား တိုက္ခိုက္မွဳတြင္ပါ၀င္ေသာ စီစဥ္မႈမ်ား၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ လွဳံေဆာ္မႈမ်ား အဓိကထား၍ ေျပာၾကားထားသည္။ (ေျပာၾကားခ်က္တြင္ ျပီးခဲ့ေသာႏွစ္က ရခိုင္ေဒသ၌ ေသြးထြက္သံယိုျဖစ္ခဲ့ျခင္း ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရေသာ ၁၂,၅၀၀၀ နီးပါး ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ္မ်ား ရိွခဲ့သည္။)

    ရခိုင္ေဒသ ႏွင့္ မိတၳီလာတြင္ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ား၏ အဓိကမီးေမႊးသူမွာ စစ္အစိုးရ ဆိုေသာ္ျငားလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ရင္တြင္း၌ ထည့္သြင္းခံထားရသည့္ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး ၀ါဒမ်ားက ေလာင္စာသဖြယ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မွစတင္ခဲ့ေသာ ဘဂၤါလီ မြတ္စလင္မ္မ်ားအား သတ္ျဖတ္မွဳ၊ ရခိုင္ေဒသတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအားသတ္ျဖတ္မွဳ စသည္တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ကိုေပါင္းစည္းသည့္၀ါဒမွ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    ၀ါဒလႈံ႕ေဆာ္မွဳသည္ ယမန္္ႏွစ္ကျဖစ္ေပၚေသာ ရခိုင္ေဒသတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈမွစတင္ကာ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး၀ါဒအျဖစ္ ပ်ံ႕ႏွံခဲ့သည္။ မိတၳီလာ အေရးခင္းတြင္ ေတြ႕ရိွသူမ်ား၏ေျပာျပခ်က္မ်ားအရ လူမ်ိဳးတုံး စစ္ဆင္ေရးဟု ယူဆရေၾကာင္း ဆိုသည္။ ၿမိဳ႕ထဲတြင္ရိွေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို  ယာယီစခန္းမ်ားသို႕ပို႕ေဆာင္ကာ သတင္းေထာက္မ်ားအား ၀င္ခြင့္ပိတ္ပင္ထားေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႕အတူ စစ္ေတြႏွင့္ ရခိုင္ေဒသတြင္ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ အေရးခင္းမ်ားႏွင့္ တူညီေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။

    P6020001

    အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာေျပာျပခ်က္မ်ားအရ  ၉၆၉ ၏လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ မြတ္စ္လင္မ္မုန္းတီးေရးမွ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ရိွေသာ မြတ္စလင္မ္မ်ားအားရွင္းလင္းရန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား မရိွေသာ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ဖန္တီးရန္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ အၾကမ္းဖက္မႈကို ဆန္႕က်င္သူမ်ားသည္ ၉၆၉ သေကၤတအား ဆန္႕က်င္ခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ မတူညီစြာ ယူဆသူမ်ား၊ ၉၆၉ သေကၤတအား ျဖန္႕ျဖဴးေနသူမ်ားႏွင့္ ကိုင္ေဆာင္သူမ်ားေၾကာင့္ အျမစ္မျပတ္ ေသးေၾကာင္းေတြ႕ရိွရသည္။ အခ်ိဳ႕သူမ်ားက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ လက္၀ါးကပ္တိုင္ကဲ့သို႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ စည္းရံုးမွဳကို ျပသေသာ သေကၤတ အလားသ႑ာန္ျဖစ္သည္ဟု ယူဆၾကသလို၊ အျခားသူမ်ားကလည္း မြတ္စ္လင္မ္မ်ား၏ ေစ်းဆိုင္မ်ားတြင္ရိွေသာ ၇၈၆ သေကၤတႏွင့္ အလားတူေစရန္ ေဖာ္ေဆာင္ထားသည္ ဟု ဆုိလုိုသည္။ “ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ၉၆၉ ကို အသက္သြင္းရန္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ မ်ားစြာ၀မ္းနည္းမိေၾကာင္း ” ၂၀၀၇ တြင္ အက်ဥ္းက်ခဲ့ေသာ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ပါခဲ့သည့္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဦးဂမၻီရက ဆိုသည္ “ သူတို႕ မုန္းတီးေသာအရာကို သူတို႕က ပံုတူ ကူးခ်ေနျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ” ကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အစြန္းေရာက္သမားမ်ားသည္ ၉၆၉ အားလက္ခံယံုၾကည္ေစရန္ ၄င္းတြင္ပါ၀င္ေသာ နာမ္၀ိဥာဥ္ သန္႕စင္မႈအယူဆကို ရွင္းလင္းျပသခဲ့သည္မွာ – ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး ၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ ၆ ပါး ၊ သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး ကိုေပါင္းစည္းကာ ျမန္မာျပည္တြင္ရိွေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အဖြဲ႕အစည္းမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ ဟူ၍ ရွင္းလင္းေျပာဆိုမွဳမ်ားေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ေထာက္ခံမွဳကို ခ်က္ျခင္း ရရိွခဲ့ရာ၊ ဦးေဆာင္သူမ်ားမွ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး၀ါဒကို ျဖန္႕ခ်ီရန္ ႏွင့္ မုန္းတီးသူေရာ မမုန္းတီးသူပါ ပါ၀င္ပတ္သက္မွဳကို ရရွိခဲ့သည္။

    အဓိက ဦးေဆာင္သူမွာ ဦး၀ီရသူ ျဖစ္ျပီး မႏၱေလး မစိုးရိမ္ ေက်ာင္းတိုက္၏ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ ျဖစ္သည္။ ယခင္က မစိုးရိမ္ေက်ာင္းမွာ အာဏာရွင္ ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားတြင္ပါ၀င္ခဲ့ျပီး၊ ယခုအခါ ဦး၀ီရသူ၏ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး၀ါဒ ျဖန္႕ခ်ိမႈမ်ားေၾကာင့္ ဂုဏ္သတင္း ညိွဳးႏြမ္းခဲ့သည္။ ယခင္က စစ္အစိုးရကို ဆန္႕က်င္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ယခု အၾကမ္းဖက္မွဳတြင္ စစ္တပ္၏ပါ၀င္ပတ္သက္မွဳမွာ ရႈပ္ေထြးမွဳမ်ား ရိွသည္ဟု ဦးဝီရသူက ေျပာခဲ့သည္၊ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ အႏၱရာယ္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား ဟု သူက ယံုၾကည္ခဲ့သည္။ ၀ီရသူ၏ အင္တာဗ်ဴးကို ကိုယ္ပိုင္ဓာတ္ပံုမ်ားႏွင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ သူ၏အခန္းထဲတြင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျပီး ၄င္းရိွေနာက္ခံျမင္ကြင္းသည္ သူ႕အား ႏိွမ့္ခ်ေနထိုင္ေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးအစား ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္သူ အျဖစ္ ပို၍ျမင္ေစသည္။ “ ကြ်ႏု္ပ္၏ ေလ့လာေတြ႕ရိွခ်က္အရ ျမန္မာျပည္တြင္ရိွေသာ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းရိွ မုဒိန္းအမႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္သူမ်ားမွာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားျဖစ္ျပီး၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား မဟုတ္ၾကပါဘူး ” ဟုဆို၍ “ ဗုဒၶဘာသာ မိန္းကေလးငယ္မ်ားအား အတင္းအဓမၼ လက္ထပ္ယူၾကျပီး၊ မိန္းမမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာအား ဆက္လက္ကိုးကြယ္ပါက ေန႕တိုင္းညွင္းပန္း ႏိွပ္စက္ၾကတယ္ ” ဟု ၄င္းမွ ဆက္ေျပာၾကားသည္။

    555195_442207505850449_244281815_n
    Photo- U U Mhaw Sayar FB

    ၀ီရသူသည္ မမွန္ကန္မႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေနသူျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ရိွေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး ပ႗ိပကၡမ်ားကို တားဆီးရန္ မေကာင္းေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအား ရွင္းထုတ္ရန္ ဟူေသာစကားတို႕ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သို႕တေစ ထိုအရာသည္ ပ႗ိပကၡမ်ား၏ အဓိကအခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း သူ၀န္ခံခဲ့ျခင္း မရိွေပ။ “ ျမန္မာျပည္တြင္ ရိွေသာသူမ်ားသည္ ကြ်ႏု္ပ္ကဲ့သုိ႕ဆိုပါက ျမန္မာျပည္ၾကီးျငိမ္းခ်မ္းေနလိမ့္မည္ ” ဟုေဟာၾကားခဲ့သည္။ ေဟာေျပာမႈအျပီးတြင္ ျခေသၤ့တစ္ေကာင္က ကေလးတစ္ဦးအား စားရန္ဟန္ျပင္ေနေသာမ်က္နွာဖံုးပံုပါ၀င္သည့္ စာအုပ္အားေပးကမ္းျပီး ကေလးသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ျပီး ျခေသၤ့သည္ မြတ္စ္လင္မ္ျဖစ္သည္ဟု သူက ရွင္းျပခဲ့သည္။

    ဦး၀ီရသူ ကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က မြတ္စ္လင္မ္မုန္းတီးေရးျဖင့္ မျငိမ္သက္မႈလုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရသည္။ (ယခုလက္ရိွ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ ပ႗ိပကၡမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ သူက ျငင္းဆိုခဲ့သည္။) သို႕ေသာ္ ယခုတစ္ေခါက္တြင္ တိက်ေသာအေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို အစိုးရက မလုပ္ေဆာင္ခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာျပည္၏မတည္ျငိမ္မႈမ်ားတြင္ အစိုးရ၏အက်ိဳးရရိွရန္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားရိွေနသေလာဟု သံသယျဖစ္ဖြယ္ရိွသည္။

    အၾကမ္းဖက္မႈအစီစဥ္မ်ားသည္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား အေနထိုင္မ်ားေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့ေသာလ၌ ရွမ္းျပည္နယ္၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕တြင္ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး poster မ်ားကို ဓာတ္မီးတိုင္မ်ားေပၚကပ္ထားေၾကာင္းႏွင့္ ထိုေဒသတြင္ေနထိုင္ေသာ လူဦးေရ ၁၀၀,၀၀ တြင္ မြတ္စ္လင္မ္အေရအတြက္မွာ ရာဂဏန္းမွ်သာရိွသည္ ဟုသိရသည္။ ေဒသခံမ်ားေျပာျပခ်က္အရ တရုတ္ျပည္ဖက္သို႕ တိတ္တဆိတ္ ပို႕ေဆာင္ေနေသာ ဆီ ႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမ်ားသည္ အနီးနားတြင္ရိွျပီး၊ အတူတကြေအးေဆးစြာ ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ဘာသာေရးလံႈ႕ေဆာ္မွဳမ်ား  ရုတ္တရက္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမွာ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမ်ားကိစၥဆန္႕က်င္ဆႏၵျပမွဳမ်ားမွ ဦးလွည့္ေစရန္ဟု ယူဆရသည္ဟု ဆိုသည္။

    ေလ့လာခ်က္အရ ဘာသာေရး ပ႗ိပကၡမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ရိွ အဓိက အင္အားၾကီးေသာ – အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္ေသာလူစုမ်ား၊ အစိုးရႏွင့္ စစ္တပ္တြင္ အဓိကက်သူမ်ားကို အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစၿပီး၊၄င္းတို႕ ျပန္လည္ အားေကာင္းလာပါက ျမန္မာျပည္တြင္  ဒီမိုကေရစီ စံနစ္ရရိွရန္ ေ၀းကြာသြားမည္ ျဖစ္ေပသည္။

    ေဆာင္းပါးရွင္ FRANCIS WADE မွ http://www.foreignpolicy.com တြင္ The Monks Who Hate Muslims အမည္ျဖင့္ ေရးသားသည့္ ေဆာင္းပါးကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။

  • ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး

    ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး

    ဧျပီ-၁၉-၂၀၁၃
    ေဆာင္းပါးရွင္- ေဇာ္မင္းေထြး

    ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းကာလ ျမန္မာျပည္၏ အေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ မူလက လြန္စြါမွပင္ ျငင္သာသည္ဟုထင္ရျငား လတ္တေလာ ႏုိင္ငံေရး ထြက္ေပါက္ရွာမႈမ်ား ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္းတုိ႔က ျမန္မာျပည္သည္ စစ္မွန္သည့္ အေျပာင္းအလဲကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ပါ့မလား ဆုိသည္မွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္႐ွိလာသည္။ အေျပာင္းအလဲဆိုသည္မွာ အတိတ္ႏွင့္လက္ရွိ အခ်ိန္တို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာအေနအထားႏွင့္ စနစ္တို႔ကို လက္မခံႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ပိုေကာင္းသည့္ အေနအထား တစ္ရပ္ကို ဖန္တီးျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ယံုၾကည္သည္။ သို႔လင့္ကစား လက္ရွိကြ်န္ေတာ္တို႔ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း၏ ပရမ္းပတာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ တလြဲအသံုးခ်လိုသည့္ ကိုယ္က်ိဳး႐ွာစိတ္ဓာတ္မ်ားအၾကား ေပါက္ဖြားလာခါစ အေျပာင္းအလဲမွာ မည္သို႔ ဆိုးရြားစြာ ပံုသြင္းခံရမည္ကို မေတြးဝံစရာပင္ ျဖစ္သည္။ မွန္ပါသည္။ စနစ္ေဟာင္းအၾကား အက်ဥ္းခ် ခံထားရသည့္ ဦးေႏွာက္မ်ားႏွင့္ ၾကီးျပင္းလာၾကေသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သေဘာထား မၾကီးႏုိင္ၾကေသးသည္မွာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ လက္ခံႏုိင္စရာသည္။ သို႔ေပျငား ယခုလက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေနအထားတို႔ကို သံုးသပ္ခ်က္မ်ားအရ ျမန္မာျပည္သူမ်ားသည္ စစ္မွန္သည့္အေျပာင္းအလဲကို အကယ္စင္စစ္လိုလားရဲ႕လား ဟူသည့္ အခ်က္မွာေမးခြန္းထုတ္စရာပင္ျဖစ္သည္။

    တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးတြင္ အမ်ိဳးသားစည္းလံုး ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါေသာ “Social Capital” ဟူသည့္ လူမႈအရင္းကို အသံုးခ်ေရးအတြက္ လူတုိင္းပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးတို႔မွာ ႏုိင္ငံ စည္ပင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာမ်ား သဖြယ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေပျငား အမ်ိဳးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳလုိေသာ မ်ိဳးခ်စ္အမည္ခံ အဖ်က္သမားမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈကို အသက္သြင္းေနၾကေသာ ေနာက္ျပန္ဆြဲ ဝါဒီတို႔အၾကား ျမန္မာျပည္ဖြ႔ံျဖိဳး တိုးတက္ေရးမွာ ဝိုးတဝါးႏွင့္ အခ်ိန္မေရြးေပ်ာက္ပ်က္သြားႏုိင္ေသာ အေနအထားတြင္ရွိေနသည္။

    ယခုလတ္တေလာ အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ လူမႈေရးဝက္ဘ္ဆိုဒ္မ်ားတြင္ ေတြ႔ေနရေသာ ပို႔စ္အမ်ားစု၊ ကြန္းမန္႔မ်ားႏွင့္ လုပ္ၾကံဓာတ္ပံုအခ်ိဳ႕တို႔သည္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမွဳကို အရွိန္အဟုန္ျပင္းျပင္းျဖင့္ ဖန္တီးေနၾကလ်က္ရွိျပီး ကနဦးတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာဆန္႔က်င္ေရးအသြင္ျဖင့္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လုပ္ေဆာင္လာၾကကာ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ လူနည္းစုမြတ္စလင္မ္မ်ားအား တိုက္ဖ်က္ေရး ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္သို႔ အသြင္ေျပာင္းသြားၾကသည္။

    ထိုအခ်က္ကထူးျပီး မဆန္းလွ။ အသိဥာဏ္အေမွာင္တိုက္ထဲ ပိတ္မိေနေသာ လူတစ္စု၏ လုပ္ရုိးလုပ္စဥ္မွ်သာ ျဖစ္ျပီး၊ ယခင္ကလည္းရွိခဲ့သည္၊ ယခုလည္းလုပ္ေနသည္၊ေနာင္လည္းဆက္လက္ ရွိသြားမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ထူးဆန္းေနသည္ကား ႏုိင္ငံကိုခ်စ္လွပါသည္ ဆိုေသာ ႏိုင္ငံေရးသမား ၾကီးမ်ားက ေရငံုႏွဳတ္ပိတ္ ေနၾကသည္။ ေနာက္ကိုျပန္မလွည့္ပါဆိုေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက မ်က္ကြယ္ ျပဳထားၾကသည္။ ပြင့္လင္းလာပါသည္ဆိုေသာ မီဒီယာက သတင္းထိန္ခ်န္ထားၾကသည္။ ထို႔ထက္ပိုၿပီး ဆိုးသည္က တိုင္းျပည္ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးတြင္ ယက္မသဖြယ္ ပဲ့ကိုင္ထိန္းသိမ္းေပးရန္တာ၀န္ရွိေသာ လူမႈဖြံ႔ျဖိဳးေရးအဖြဲ႔အစည္း(NGO) မ်ားႏွင့္ အဆိုပါ NGO တို႔၏ တာဝန္ရွိသည့္သူမ်ားကပါ ဝိုင္းဝန္းေျမာက္ထိုးပင့္ေကာ္ လုပ္ၾကေလျပန္သည္။ အဆိုးရြားဆံုးအေနျဖင့္မူကား အတုိက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းတစ္ခ်ိဳ႕ႏွင့္ ပါတီ၀င္ အမ်ားစုကပါ မြတ္စလင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ေပၚေပၚတင္တင္ ေထာက္ခံအားေပးျပီး ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ပါ၀င္ပတ္သတ္ ၾကေလေသာအခါ … တုိင္းျပည္၏ အနာဂတ္အတြက္ ကြ်န္ေတာ္လြန္စြာမွပင္ တုန္လႈပ္ ေျခာက္ျခားမိပါသည္။

    ထိုမွ်သာမကေသးအတန္ငယ္ သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းသူမ်ားက အၾကမ္းဖက္မွဳ ကို လက္မခံေပျငား ၎တုိ႔၏ ႏႈတ္ထြက္ စကားတို႔တြင္ ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္မ်ားသည္ ဧည့္သည္မ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အိမ္ရွင္ျဖစ္သူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ သင့္ျမတ္ေအာင္ ေနထိုင္ရမည္ဟူေသာ ၾသ၀ါဒမ်ားေျခြလာၾကေသာ အခါ လြန္စြာမွပင္ ခံျပင္းမိသည္။ ထိုစကားလံုးသည္ အေပၚယံအားျဖင့္ လူတစ္ခ်ိဳ႕အတြက္ နားေထာင္ေကာင္းေပျငား လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လ်စ္လ်ဴရွဳ ခ်ဳိးေဖါက္ျခင္း(တနည္း) အႏုနည္းျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ယခု ဆယ္စုႏွစ္တြင္း ခုိး၀င္လာပါသည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရေသာ သူမ်ားအား ထားရွိေသာ ျမန္မာျပည္သူတို႔၏ သေဘာထားအေပၚကြ်န္ေတာ္မွတ္ခ်က္မေပးလုိပါ။ သုိ႔ေပျငား ယခင့္ယခင္က ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမ်ား အရေရာ ယခုလက္ရွိ 2008 ခုႏွစ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရပါ၊ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျပီးသူ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားအေပၚ ဧည့္သည္ဟူ၍ သတ္မွတ္ဆက္ဆံ ေနျခင္းအား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ပါသည္။ ယခုေဆာင္းပါးတြင္ ကြ်န္ေတာ္သည္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မွဳအား သတ္မွတ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားဟူသည့္ အနက္အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးႏွင့္ ဆက္ဆိုင္ေသာ ျမန္မာျပည္၏ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္မ်ားအား ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ပါသည္။

    ေရွးဦးစြာေဆြးေႏြးလုိသည္မွာ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံအသီးသီးတုိ႔က သေဘာတူညီသတ္မွတ္မွဳျပဳျပီးေသာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဆုိင္ရာ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို တင္ျပေဆြးေႏြးလုိပါသည္။ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျပီးေသာ ျပည္သူတုိ႔အေပၚ မည္သည့္အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရကမွ် ဧည့္သည္ဟူ၍ သတ္မွတ္လုိ႔မရပါ။ ေရွးဦးစြာ အေျခခ်မႈႏွင့္ ကာလရွည္ၾကာအတည္တက် ေနထိုင္မႈတို႔အေပၚ မူတည္၍ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ကြဲျပားႏုိင္ေသာ္လည္း ဥပေဒ၏ေရွ့ေမွာက္တြင္ မည္သည့္ ႏုိင္ငံသားမဆို ရပိုင္ခြင့္မွာ ထပ္တူက်သည္သာျဖစ္၏။

    သုိ႔ျဖစ္ေပရာ ေအာက္တြင္ေဖၚျပမည္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈအေပၚတြင္ ကြဲျပားေသာသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္သည္။

    Ethnicity (လူမ်ိဳးစု ျဖစ္ျခင္း)

    လူမ်ိဳးစုျဖစ္ျခင္းသည္ အစုအဖြဲ႔အေပၚအေျခခံသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တူညီေသာ မ်ိဳးဗီဇႏွင့္ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ား (ဥပမာ – ဘာသာစကားတူျခင္း၊ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ တူညီျခင္း၊ ယဥ္ေက်းမွဳတူညီျခင္း) စသည္တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ားအားျဖင့္လူမ်ိဳးစု ျဖစ္ျခင္းသည္ ပထ၀ီအေနအထားအရ ေနရာေဒသ တစ္ခုတည္းတြင္ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ျခင္း၊တူညီေသာ စားေသာက္ေနထိုင္မႈ ပံုစံရွိျခင္း၊ ကိုးကြယ္ရာ အယူအဆတူညီျခင္းတုိ႔သည္ လူမ်ိဳးစုဟုေခၚတြင္ သတ္မွတ္ရာ၌ အေရးပါလွသည္။

    Race (လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္)

    လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္ဟူသည္ Ethnicity (လူမ်ိဳးစု) ႏွင့္ ဆင္တူေပျငား လူပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ အသြင္သ႑ာန္၊ အသားအေရာင္၊စသည္တုိ႔ႏွင့္ ပိုမိုပတ္သက္ ဆက္စပ္သည္။ လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္ဟူသည္ ဇီ၀သေဘာတရားအရ သတ္မွတ္ထားမႈျဖစ္ျပီး ဆင္းသက္ရာ မ်ိဳးဗီဇတူညီျခင္း (ဥပမာ – ဆံပင္အေရာင္၊ မ်က္လံုးအေရာင္၊ အရိုးအဆစ္ တည္ေဆာက္မႈ၊ေမး႐ိုး အသြင္သ႑ာန္) အစရွိသည့္ တူညီမႈမ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံ၍ သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။

    Nationality (အမ်ိဳးသား/ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳ)

    (အမ်ဳိးသား/ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ) သတ္မွတ္ရာတြင္ အဓိကအားျဖင့္ လူပုဂၢိဳလ္၏ ေမြးဖြားရာ ႏုိင္ငံေပၚ အေျခခံျခင္း (သို႔) Citizen ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္ခ်က္ ႏွင့္ ေဘာင္၀င္မႈတို႔အေပၚ မူတည္သည္။ သို႔ေသာ္ ရံဖန္ရံခါတြင္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈကို ထုိပုဂၢိဳလ္၏ လက္ရွိ အေျခတက် ေနထိုင္ရာေဒသ (သို႔) အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာမ်ား ထပ္တူက်ျခင္း စသည္အားျဖင့္လည္း သတ္မွတ္ေလ့ရွိသည္။ ဥပမာ လူတစ္ဦးသည္ ႏုိင္ငံ A တြင္ေမြးဖြားခဲ့ျငား ႏိုင္ငံ B သို႔ ထာ၀ရ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္မည္ဆိုပါက ယင္းပုဂိၢဳလ္အားႏိုင္ငံ B အေနျဖင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီပါက ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳကို ခြင့္ျပဳေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳ သတ္မွတ္ရာတြင္ အေရးပါေသာ အျခားအခ်က္တစ္ခ်က္မွာ အခ်ိဳ႕မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ျပည္နယ္ အတည္တက် သတ္မွတ္ ထားေပးမႈ မရွိျငား (သို႔) ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳမႈ နည္းပါးျငား ယင္းမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈတြင္ ရပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရွိသည္ ဟူ၍ သတ္မွတ္ထားသည္။ (ဥပမာ – ပါလက္စတုိင္းမ်ား၊ ကာ့ဒ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ တမီလ္လူမ်ိဳးမ်ား)

    Citizen(ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း)

    ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျခင္းသည္ သတ္မွတ္ ႏိုင္ငံတစ္ခုတြင္ ေမြးဖြားျခင္း (သို႔) အျခားႏုိင္ငံတစ္ခုသို႔ ေရာက္ရွိစဥ္ေမြးဖြါးမွဳျပဳျခင္း (သို႔) အျခားႏိုင္ငံသား/သူ တစ္ဦးႏွင့္ လက္ထက္မွဳ ျပဳျခင္း (သို႔)စရိုက္လကၡဏာႏွင့္ ၀ိေသသ တူညီျခင္းတုိ႔ အေပၚမွဳတည္၍ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း စသည္အားျဖင့္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္သတ္မွတ္ လက္ခံထားၾကသည္။ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျခင္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီပါက အဆိုပါပုဂိဳလ္သည္ တင္းျပည့္ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္၍ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ရရွိရမည္ျဖစ္သည္။ (ဥပမာ မဲေပးခြင့္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္)

    သို႔ျဖစ္ေပရာမည္သည့္ လူမ်ဳိးစု၊ မ်ဳိးႏြယ္ဆက္၊ တုိင္းရင္းသားတုိ႔မွ ဆင္းသက္လာသည္ျဖစ္ေစ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ကာလရွည္ၾကာေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္မွဳ မွႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ႏွင့္ ကိုက္ညီမွဳရွိေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္လာသည္ျဖစ္ေစ မည္သည့္ႏုိင္ငံသားမဆို အဆိုပါတိုင္းျပည္အေပၚ သစၥာေစာင့္သိမွဳ ျပဳရမည္ ျဖစ္ျပီး အျပန္အလွန္အားျဖင့္လည္း ႏုိင္ငံေတာ္မွ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ ေပးရန္လိုအပ္သည္။

    ဆက္လက္၍ ျမန္မာျပည္၏ ယခင့္ယခင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားအရေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတုိ႔၏ အခြင့္အေရးသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးသြားပါမည္။ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဟူသည္ကို –

    – Personborn of parents both of whom are nationals of the Republic of the Union of Myanmar
    (က)  ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏ တုိင္းရင္းသား မိဘႏွစ္ပါးမွေမြးဖြားသူ

    – Personwho is already a citizen according to law on the day this Constitution comesinto operation.(ခ) ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳျပဌာန္းသည့္ ေန႔တြင္ ဥပေဒအရ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ျပီးသူ

    –  Sect: 345, 2008 constitution
    အဆိုပါအတိုင္းဖြင့္ဆိုထားသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊ လူတစ္ဦးအေနျဖင့္ ၄င္းကိုယ္တိုင္ေကာ၊ ၄င္း၏မိဘႏွစ္ပါးကပါ ျမန္မာျပည္တြင္ ေမြးဖြါးသည္ဆိုပါက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကို အလိုအေလ်ာက္ရရွိျပီး ျဖစ္သည္။ ၄င္းအျပင္ အေျခခံဥပေဒၾကီးက ႏုိင္ငံသားတုိ႔၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ျပဆိုရာတြင္

    – Equalrights before the law  and  legal protection
    ႏိုင္ငံေတာ္သည္မည္သူ႔ကိုမဆို ဥပေဒအရာတြင္တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး ရရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ကိုလည္း တန္းတူညီမွ်စြာရယူပိုင္ခြင့္ေပးရမည္။

    –  Non-discrimination based on race,birth, religion, official position, status, culture, sex andwealth
    ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏ မည္သည့္ႏိုင္ငံသားကိုမွ် လူမ်ဳိး၊ ဇာတိ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ၊ရာထူးဌာနႏၱရ၊ အဆင့္အတန္း၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာတုိ႔ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ခြဲျခားမွဳ မရွိေစရ။ ယင္းအျပင္ တန္းတူအခြင့္အေရး အေနျဖင့္ –

    –  Equalopportunity
    (a) Publicemployment
    (b) Occupation
    (c) Trade
    (d) Business
    (e) Technical know-how and vocation
    (f) Exploration of art, science and technology.

    sect:347, sect:348, Sect:349
    ေဖၚျပပါမူရင္းအတိုင္း တရားဥပေဒေရွ့ေမွာက္တြင္ လူတိုင္းအခြင့္အေရး တန္းတူရွိရမည္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ မ်ိဳးႏြယ္၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မွဳ၊ရာထူးရာခံ၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ဥစၥာဓန၊ လိင္သဘာဝ စသည္အားတို႔ျဖင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမွဳမျပဳရ ဟူ၍လည္းေကာင္း ေဖၚျပပါရွိျပီးျဖစ္သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ၏ မည္သည့္ေနရာတြင္မွ် မည္သည့္ႏုိင္ငံသားတုိ႔ကအိမ္ရွင္ျဖစ္၍ မည္သို႔ေသာ ႏုိင္ငံသားတို႔က ဧည့္သည္ ျဖစ္သည္ဟူ၍ ဖြင့္ဆိုထားျခင္းအလ်ဥ္းမရွိျငား၊ လူပုဂဳိလ္ အခ်ဳိ႕တုိ႔၏ အိမ္ရွင္၊ဧည့္သည္ဟူသည့္ အယူအဆကိုတြင္တြင္ေျပာဆိုေနျခင္းမွာ လြန္စြာမွပင္ ရယ္ဖြယ္ေကာင္းလွသည္။

    အထက္ေဖၚျပပါအခ်က္မ်ားကို ေထာက္႐ႈျခင္းအားျဖင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးကိုအမွန္တကယ္ လိုလားသည္ ဆိုပါက လူတစ္ဦးျခင္းစီ၏ ျဖစ္တည္မႈ၊ ႏိုင္ငံသားတုိ႔၏ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ၄င္းတုိ႔၏ တန္ဖိုးတို႔ကို လက္ခံေလးစားေပးမွဳ ျပဳရမည္ျဖစ္ျပီး ၄င္းတို႔၏ အသက္ရွင္သန္ ရပ္တည္မႈႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈ တို႔ကိုအသက္ႏွင့္လဲ၍ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးမႈ ျပဳရမည္ျဖစ္သည္။

    ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ ေနာက္ဆက္တြဲအခြင့္အေရးမ်ား အျဖစ္အေျခခံဥပေဒမွ ျပဌာန္းထားေသးသည္တုိ႔မွာ –

    –  TheRight to life, dignity and personal freedom  (sect:44,353, 354, 355)
    –  Freedomof opinion and expression
    –  Peacefulassembly
    –  Freedomof association and organization
    –  Theright to language, culture ,  literature, education and health ( sect:22,28,366)
    –  Forcelabor, enslaving and anti-trafficking in person are prohibited. (sect:358, 359)
    –  Religiousfreedom ( sect:34)

    စသည္ျဖင့္အသက္ရွင္ခြင့္၊ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္ခြင့္၊ လြပ္လပ္စြြာေနထိုင္ခြင့္၊ လြပ္လပ္စြာေဖၚျပ ေျပာဆိုခြင့္၊ ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေ၀းခြင့္၊ အက်ဳိးျပဳ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ စာေပ၊ ပညာေရး က်န္းမာေရးတို႔တြင္ တန္းတူညီမွ်ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေစာင့္ထိန္းခြင့္၊ အတင္းအက်ပ္ အလုပ္ေစခိုင္းျခင္း ႏွိပ္စက္ကလူျပဳျခင္းတို႔မွ အကာအကြယ္ရရွိခြင့္၊ လြပ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ တုိ႔ကိုသတ္မွတ္ ျပဌာန္းေပးထားျပီး ျဖစ္ေပရာ၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ေပါက္ဖြါးေသာ မိဘကေမြးဖြါးသည့္၊ျမန္မာျပည္သား ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ အားလံုး၏ ရပိုင္ခြင့္တုိ႔ႏွင့္ အက်ံဳးဝင္ေနသည္မွာ အထင္အရွားပင္ျဖစ္သည္။

    ယင္းအျပင္အေရးအၾကီးဆံုး အခ်က္အေနျဖင့္ အပိုဒ္ ၃၆၄ တြင္ ျပဌာန္းထားသည္မွာ “ႏုိင္ငံေရးကိစၥအလု႔ိငွာ ဘာသာသာသနာကို အလြဲသံုးစားမျပဳရ။ ထို႔ျပင္ လူမ်ဳိးေရးေၾကာင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္၊ တစ္ဂိုဏ္းႏွင့္တစ္ဂိုဏ္း မုန္းတီးျခင္း၊ ရန္မူျခင္း၊ စိတ္၀မ္းကြဲျခင္း တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးေပၚေပါက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္ေသာ သို႔မဟုတ္ ေပၚေပါက္လာေစရန္ အေၾကာင္းရွိေသာ အျပဳအမူသည္ “ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည္။ ထိုအျပဳအမူမ်ိဳး အတြက္ျပစ္ဒဏ္ေပးႏုိင္ရန္ ဥပေဒ ျပဌာန္းႏုိင္သည္။” ဟူ၍ အတိအလင္း ေဖၚျပထားသည္။

    ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီးမႈကို အသက္သြင္းသူမ်ား၊ ဘာသာေရး အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းသူမ်ား၊ ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပ အမုန္းတရား သြတ္သြင္းသူမ်ားသည္မည္သည့္လူမ်ိဳး၊ မည္သည့္ဘာသာ၀င္၊ မည္သို႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေနသည္ ျဖစ္ေစ၊ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖါက္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ လူ႕အခြင့္အေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳ ခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းအျပင္ ထုိကဲ့သုိ႔ အျပဳအမူမ်ိဳးကို ျမင္ေတြ႕ၾကားသိရပါလ်က္ မ်က္ကြယ္ျပဳေနသူမ်ား၊ ႏႈတ္ဆိတ္ေနၾကသူမ်ား၊ အားေပးအားေျမာက္ျပဳေနၾကသူမ်ားသည္လည္း တုိင္းျပည္အား အဖ်က္အေမွာင့္လမ္းေၾကာင္းသုိ႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေနေသာတရားခံမ်ား ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ေနၾကသည္ကို သတိျပဳသင့္သည္။

    အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုရေသာ္ ယေန႔လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရသူမ်ားမွာ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ တစ္မ်ိဳးတည္းသာမဟုတ္။ က်န္တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား အပါအ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားသည္လည္း ဆိုးဆိုးရြားရြားလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ခံေနရသည္သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေပျငား လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ရာတြင္ မိမိလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္း အခြင့္အေရးရျပီးေရာ၊ တစ္ျခားလူမ်ိဳးမ်ားက ဆက္လက္ျပီး အခြင့္အေရးမ်ား မရပါေစႏွင့္ ဟူသည့္ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးက လူပီသေသာ စိတ္ထားမ်ိဳးမဟုတ္ေခ်။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာမြတ္ဆလင္မ္ မ်ားအေနႏွင့္လည္း မိမိတို႔အေရးကိုသာလွ်င္ ကြက္ကြက္ေလး မေတြးပဲႏုိင္ငံသားပီသေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ တုိင္းျပည္၏ အေရးကိစၥ အားလံုးတို႔တြင္ အနစ္နာခံ အပင္ပန္းခံေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာျပည္သားအားလံုး၏ ေကာင္းက်ိဳးကို ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ တာ၀န္ယူစိတ္မ်ားျပသရန္လိုအပ္သည္။ က်န္တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ားအားလံုးအေနျဖင့္ လည္း မိမိတို႔အေရးကိုသာေရွ့တန္းတင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳပဲ တစ္တုိင္းျပည္လံုးအေရးကို ျပည္ေထာင္စုသား စစ္စစ္စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးျဖင့္ ဖန္တီးပံုေဖၚသြားရမည္ျဖစ္သည္။ ျပိဳင္တူတြန္းမွ ေရြ႔ႏိုင္မည့္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္အေျပာင္းအလဲ မ်ားကိုျမင္ေတြ႔လုိပါက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ သေဘာထားၾကီးရန္၊ စည္းလံုးညီညြတ္ရန္လိုအပ္သည္။သို႔မဟုတ္ပါက မည္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳမ်ိဳးကို ေဖၚေဆာင္သည္ျဖစ္ပါေစ သမင္ေမြးရင္းက်ားစားရင္း အျဖစ္မ်ိဳးျဖင့္ အေဟာသိကံ ျဖစ္ေနဦးမည္မွာ မုခ်မလြဲပင္ျဖစ္သည္။

    ========================

  • နာဇီလက္သစ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား လြတ္လပ္ခြင့္ရေန (Analysis By ေမာင္ဇာနည္ )

    ဧျပီ-၉-၂၀၁၃
    ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး
    ေဆာင္းပါးရွင္-ေမာင္ဇာနည္

    Wirathu-7

    မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ လူနည္းစုမြတ္စလင္မ်ားအား လူမဆန္စြာ ပစ္မွတ္ထားတုိက္ခုိက္မႈတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အစြန္းေရာက္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈသည္ အဓိကအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ထုိအၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လူ ၄၀ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး ၁၂၀၀၀ ခန္႔ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစုိးရႏွင့္ ႏုိင္ငံတစ္၀ွန္းရိွ ႀကီးမားသည့္လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားသူမ်ားအၾကားက ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားဦးေဆာင္သည့္ အဆုိပါအဖြဲ႔ကုိ အျပင္ပန္းမွ အေပၚယံအားျဖင့္နားလည္ႏုိင္ရန္ ခက္ခဲလွသည္။ ၄င္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကုိ စူးစမ္းေလ့လာမႈ မျပဳဘဲႏွင့္ နားလည္ေအာင္ရွင္းျပ၍ မရႏုိင္ေပ။

    (၁) ဗုဒၶဘာသာနာဇီလက္သစ္ အုပ္စုကုိ အေရးမယူဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္မွ မ်က္ႏွာသာ ေပးထားျခင္း။
    (၂) လူနည္းစုမြတ္စလင္မ်ားအား မ်ိဳးျဖဳတ္သုတ္သင္ရန္ လကၡဏာမ်ား ျမင္ေတြ႕ေနရေသာ္လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္မွာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရွိျခင္း။
    (၃) ျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚေနစဥ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္သည့္ အတုိက္အခံမ်ား(အမ်ားစု)က လစ္လ်ဴ႐ႈထားျခင္း တုိ႔ျ့ဖစ္သည္။

    ထုိကဲ့သုိ႔ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားက ႏုိင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၏ အနာဂတ္အလားအလာ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားႏွင့္ပက္သက္ၿပီး အေရးပါေသာ ေမးခြန္းေျမာက္မ်ားစြာကုိ ေပၚထြက္လာေစသည္။

    **  ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈသည္ မည္မွ်အတိုင္းအတာအထိ လူႀကိဳက္မ်ား၍ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၿပီနည္း ?  ႏုိင္ငံတစ္၀ွန္းလံုး ျပန္႕ႏွ႔ံသြားဖုိ႔ အလားအလာ မည္မွ် ရွိေနပါသနည္း ?

    အမ်ိဳး၊ ဘာသာ သန္႔ရွင္းေရး ဟူသည့္ ေႂကြးေၾကာ္သံႏွင့္ သစ္လြင္ေသာ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈ၊ အေတြးမွားအျမင္မွားမ်ား စိမ့္၀င္ေနသည့္ ွွွဗုဒၶဘာသာ၀င္လူစု၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္စီးပြားေရးကုိ အေျချပဳထားသည့္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ စသည္တုိ႔မွာ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္က ဂ်ာမဏီ၌ ေခါင္းေထာင္လာခဲ့သည့္ နာဇီ၀ါဒႏွင့္ ကြဲျပားမႈမရွိ ထပ္တူထပ္မွ်ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။  ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈမွာ ေအာက္ပါအခ်က္သံုးခ်က္ေၾကာင့္ လူႀကိဳက္မ်ားလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ရေပသည္။

    ပထမအခ်က္ – ႏုိင္ငံတစ္၀ွန္း အခ်ိတ္အဆက္ေကာင္းသည့္ ဗုဒၶဘာသာေကာလိပ္မ်ားမွ (၉၆၉ ေခါင္းေဆာင္ ဦး၀ီရသူကဲ့သုိ႔ ) အစြန္းေရာက္ဘုန္းႀကီးမ်ားက ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း၊ ယဥ္ေက်းမႈယုိယြင္းပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ပက္သက္၍  “ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားမွာ မြတ္စလင္တုိ႔၏ စီးပြားေရးအရ ဂုတ္ေသြးစုတ္ အျမတ္ထုတ္ျခင္းကုိခံေနရေသာ သားေကာင္မ်ား ” အျဖစ္ပံုေဖာ္ကာ ႏုိင္ငံတြင္းရွိ မြတ္စလင္မ်ားအား တရားခံအျဖစ္ စြပ္စြဲေျပာဆုိေနျခင္း။

    ဒုတိယအခ်က္ – ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူမ်ားစုအတြင္း ေခတ္ကာလၾကာရွည္စြာရွိေနေသာ (လူၿပိန္းႀကိဳက္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး) လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈ၀ါဒကုိ ဆြဲယူအသံုးခ်ျခင္း။

    တတိယအခ်က္ –  ရဲတပ္ဖြဲ႕၊ ေထာက္လွမ္းေရး၊ စစ္တပ္၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံအတြင္း နယ္ပယ္စံုမွ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရအဖြဲ႕လက္ေအာက္ရွိ အသင္းအဖြဲ႕အားလံုးနီးပါးက အဆုိပါ  နာဇီလက္သစ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႕၏ အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈကုိ အေရးမယူသည္သာမက သြယ္၀ုိက္စြာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနျခင္း တုိ႔ျဖစ္သည္။

    **  အစြန္းေရာက္လႈပ္ရွားမႈကုိ ျပည့္ျပည့္၀၀ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ေနျပည္ေတာ္အစုိးရအေနျဖင့္ မည္ကဲ့သုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေနသနည္း ?

    ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ျမန္မာျပည္အေနာက္ပုိင္း ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ပတ္မွတ္ထားေသာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဦးသိန္းစိန္မွ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္သြင္းသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈမ်ား ျပန္႔ပြားေနမႈအတြက္ ဘုန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားကုိ ျပစ္တင္ေျပာဆုိထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မွ ႐ုိဟင္ဂ်ာတို႕အားဦးတည္သည့္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈမ်ား သုိ႔မဟုတ္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးမ်ားကုိ ေပၚေပၚထင္ထင္ လူသိရွင္ၾကား လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့ေသာ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကုိမွ အေရးယူခဲ့ျခင္းဟူ၍ မရွိေခ်။ ထုိမွ်မက ႏုိင္ငံအတြင္း မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ရပ္မ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္လ်က္၊ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္  ႏုိင္ငံေရးရာအတြင္း ၎တုိ႔၏ပါ၀င္ပက္သက္ေနမႈမ်ားကုိ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ ဖယ္ထုတ္ရွင္းလင္းရန္ ေဆာ္ေၾသာလႈံ႔ေဆာ္ေနၾကသည့္  ဘုန္းႀကီး တစ္ဦးတစ္ေလေသာ္မွ ထိန္းသိမ္း ဟန္႔တားႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။

    “ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအခ်ိဳ႕ႏွင့္ အျခား တသီးပုဂၢလ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈမ်ားကုိ ျမင့္မားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္။ ႏုိင္ငံ အတြင္း ႏွင့္ ႏုိင္ငံျပင္ပရွိ (ရခုိင္) လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ခ်ဥ္းကပ္ ၍လည္း လႈံ႕ေဆာ္ေနၾကသည္ ” ဟု ယမန္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လက လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္သြင္းသည့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။ လူအုပ္စုႀကီး၏အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္ေနမႈကုိ ရဲ၀န္ထမ္းမ်ားက မည္သုိ႔မွ် အေရးမယူဘဲ ရပ္ၾကည့္ေနမႈအား သိျမင္ရၿပီးေနာက္  အေနာက္ႏုိင္ငံရွိ မီဒီယာမ်ားက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ေဖာ္ျပခဲ့ၾကေသာ ဦးသိန္းစိန္၏ သည္းခံျခင္းတရားထားရွိ၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ရန္ အားေပးေသာစကား (ႏွင့္) အေနာက္မီဒီယာမ်ားကပင္ တင္ျပရန္ပ်က္ကြက္ခဲ့ေသာ အစုိးရ၏ မထိန္းသိမ္းခဲ့မႈ တုိ႔ၾကားတြင္ ဆက္စပ္၍မရသည့္ ကြာဟမႈတစ္ခုရွိေနသည္။

    မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ဒီဗီဒီမ်ား၊ စီဒီေခြမ်ားႏွင့္ အျခား ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိသည့္အရာမ်ားအားလံုးကုိ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးတြင္ အလြယ္တကူ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သည္။ ပုိ၍ပြင့္လင္းလာသည့္တုိင္းျပည္ရွိ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အခ်က္အလက္မ်ား၊ အမုန္းတရားမ်ားကုိ ျဖစ္ပြားေစႏုိင္သည့္ ႐ႈေထာင့္မ်ားမွေျပာဆုိမႈတို႕မွာ တရား၀င္ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ေနသည္။  သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန၏ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈႏွင့္ပက္သက္၍ သတင္းေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ကုိ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ the Voice Weekly ဂ်ာနယ္ကုိ အစုိးရမွ တရားစြဲခဲ့ေသာ္လည္း တုိင္းျပည္အတြင္းရွိ မြတ္စလင္မ်ားအား အသေရဖ်က္မႈမ်ား၊ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္သည့္ ေကာလဟလမ်ား၊ တလြဲတေခ်ာ္အခ်က္အလက္မ်ားအား ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ႐ုိက္ႏွိပ္ျဖန္႔ေ၀ေနမႈမ်ားကုိမူ မည္သုိ႔မွ် ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိေသးေပ။ သုိ႔ျဖစ္၍ တုိင္းျပည္ကုိ “ မြတ္စလင္မ်ား၏သခ်ႋဳင္း ” အသြင္သုိ႔ ေျပာင္းလဲရန္ မီဒီယာအမ်ိဳးမ်ိဳးမွလႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားကုိ ရပ္တန္႔ေစျခင္းအစား – ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏ စာရိတၱပ်က္ျပားမႈအား မွန္မွန္ကန္ကန္ေဖာ္ထုတ္မႈႏွင့္ ပက္သက္ေသာကိစၥ၌ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရမွ ပုိမုိ စုိးရိမ္ေနသည္ကုိသာ ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕ႏုိင္သည္။

    ဦးသိန္းစိန္အစုိးရသည္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားကိ ုဦးတည္ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္ပြားေအာင္ စီစဥ္ေနသူမ်ား၊ အမုန္းတရား ျဖန္႔ေ၀ေနသူမ်ားအား စံနစ္တက် ဟန္႔တားမႈ မရွိလွ်င္၊ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္အတူ အျခား တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားအေပၚ  ကာလၾကာရွည္စြာ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ေနသူမ်ားအား  လစ္လ်ဴ႐ႈထားမႈကုိ အဆံုးမသတ္ႏုိင္ပါလွ်င္ –  ၉၆၉ ျပန္႔ပြားမႈ အႏၱရာယ္မွသည္ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈမ်ားထံသုိ႔ ေရာက္ရွိသြားေပလိမ့္မည္။ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆီသုိ႔ ဟန္ေရးျပ ေလွ်ာက္လွမ္းေနေသာ္လည္း အာဏာရွင္ေဟာင္း အမ်ားစုပါ၀င္သည့္ စစ္တပ္က က်ားကန္ေပးထားေသာ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရမွာ အတုိက္အခံအဖြဲ႔မ်ားကုိ ႏွိမ္ႏွင္းရာတြင္ စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းထားသည့္  ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္ အေတြ႕ႀကံဳေကာင္းရွိခဲ့ၾကသည္။ လူထုၾကားထဲတြင္ ၎တုိ႔မွ မပ်ံ႕ႏွံ႔ေစခ်င္ေသာ သတင္းမ်ား၊ လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားကုိ စစ္တပ္မွ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေထာက္လွမ္း ဟန္႔တားႏုိင္ခဲ့ၾကေပသည္။

    ေဟာင္ေကာင္တကၠသုိလ္မွ ဆရာတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး၊ ယခုတြင္မူ ဦးသိန္းစိန္၏ ထိပ္တန္းအႀကံေပးတစ္ေယာက္ျဖစ္ကာ အစုိးရက ဖြဲ႔စည္းေပးထားေသာ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ Myanmar Peace Center (MPC) တြင္ ပါ၀င္ညႊန္ၾကားေနသူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ေသာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္သည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ Fletcher Forum of World Affairs ထုတ္  “ Challenging the Authoritarian State: Buddhist Monks and Peaceful Protests in Burma Issues and Policy ” ေဆာင္းပါးတြင္ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းမ်ား၌ စစ္တပ္၏  အဓိကအခန္း က႑ကုိ ေအာက္ပါကဲ့သို႕ ေရးသားေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။

    “ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က မႏၱေလးရွိ ထင္ရွားေသာ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ တစ္ဆူအား ေဒသတြင္းရွိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ သံသယျဖစ္ဖြယ္ျပင္ဆင္မႈကုိ  သံဃာေတာ္မ်ားမွ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမည့္ အစီအစဥ္အား စစ္အစုိးရမွ သတိျပဳမိခဲ့သည္။ သံဃာေတာ္မ်ား ဆႏၵမျပႏုိင္မီ မြတ္စလင ္စီးပြားေရးသမားတစ္ဦးက ဗုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးကုိ မုဒိန္းက်င့္သည္ ဟု ေကာလဟလတစ္ခု ထြက္ေပၚလာသည္။  သံဃာေတာ္မ်ားမွ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားအေပၚရည္ရြယ္ထားမႈအား အစုိးရက မြတ္စလင္ဘက္သုိ႔ ေျပာင္းေပးလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းတစ္ခု ျဖစ္လာေစခဲ့သည္။ သံဃာေတာ္မ်ား၏ အစုိးဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားအား တားဆီးရန္အလုိ႔ငွာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္မ်ားကုိ ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားက ရံဖန္ရံခါ ေသြးထုိးလႈံ႕ေဆာ္ေပးေလ့ရိွသည္ ဟု ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕က ယူဆၾကသည္။”  (စာမ်က္ႏွာ ၁၃၇-၁၃၈)

    ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၃၀ရက္ေန႔တြင္ “ The Disorder in Order: the Army-State in Burma since 1962 ”, စာအုပ္ကုိ ေရးသားသူ ပေရာ္ဖက္ဆာ Donald Seekin က မတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔ထုတ္ နယူးေယာက္တုိင္မ္းသတင္းစာတြင္ ပါလာသည့္ ‘ Kristallnacht in Myanmar ’ ေဆာင္းပါးကုိ ေထာက္ခံ၍ ဤကဲ့သုိ႔ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။

    “ မြတ္စလင္မုန္းတီးမႈဟာ ျမန္မာလူထုထဲမွာ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္းကုိ အျမစ္တြယ္ေနပါၿပီ။ ၿပီးေတာ့ ဒီမုန္းတီးမႈကုိ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း ဦးေန၀င္းနဲ႔ စစ္အစုိးရလက္ထက္ တစ္ေလွ်ာက္လံုး အားေပးအားေျမႇာက္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔အႀကိဳက္ဆံုး လႈံ႕ေဆာ္မႈနည္းလမ္းကေတာ့ မြတ္စလင္က ဗုဒၶဘာသာ ဗမာအမ်ိဳးသမီးကုိ မုဒိမ္းက်င့္တယ္ ဆိုၿပီး ေကာလဟလသတင္း ျဖန္႔မယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလံုးကုိ မြတ္စလင္ေတြ ဘက္ ျမွားဦးလွည့္သြားေအာင္ အကြက္ဆင္တာပါပဲ။ အရင္အစုိးရက သံုးခဲ့တဲ့ ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာ တစ္ခါတုန္းက ၿဗိတိသွ်အစုိးရရဲ႕ေပၚလစီျဖစ္ၿပီး လူအဖြဲ႕အစည္းအမ်ားအျပားထဲမွာ စည္းလံုးမႈအနည္းဆံုး ျဖစ္သြားေစတဲ့ပံုစံပါ ”။

    ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္မ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ ႏုိင္ငံေရးအက်ိဳးအျမတ္ ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာအတြက္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုရွိေသာ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႔အစည္းတြင္ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရးကုိ အသံုးခ်၍ အျမတ္ထုတ္ခဲ့သည့္ သမုိင္းေၾကာင္းမ်ား ထင္ထင္ရွားရွားရွိခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံေရးတြင္ စစ္တပ္ ႏွင့္ ထိပ္တန္းဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၏ အာဏာရွင္စံနစ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈမ်ိဳး မရွိေတာ့ပါက ျပည္သူလူထုထံ၌ လံုၿခံဳမႈ မရွိႏိုင္ ဟူသည့္ အယူအဆအပါအ၀င္၊ ထုိကဲ့သုိ႔ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အမုန္းတရားမ်ား ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ပ်ံႏွံ႔ေစမႈကုိ  ဦးသိန္းစိန္အစုိးရအေနျဖင့္ ၎တုိ႔၏ ႏုိင္ငံေရးအက်ိဳးအျမတ္အတြက္ လုိခ်င္ေကာင္းလုိခ်င္လိမ့္မည္ဟု ရွင္းျပရန္ပင္ မလုိအပ္ေပ။

    တုိင္းျပည္အတြင္း ဘာသာေရးအရ သဟဇာတျဖစ္ေရး ႏွင့္ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရး စကားတစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ေပ်ာ့ေျပာင္းစြာထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားေသာ္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္မွာ နာဇီလက္သစ္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကုိ ထိန္းသိမ္းရန္ ယခုအခ်ိန္အထိ မည္သည္ကုိမွ် ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိေသးေပ။ တိတိက်က် ဆုိရလွ်င္ ေနျပည္ေတာ္အစုိးရ၏ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ တြက္ခ်က္လုပ္ေဆာင္မႈအတြင္း၌ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရးတြင္ ၿပိဳင္ဘက္မရွိ ထိန္းခ်ဳပ္မႈႏွင့္လႊမ္းမုိးမႈမ်ား ရရွိလာရန္အတြက္ အစဥ္အျမဲအသံုးျပဳေလ့ရွိခဲ့ေသာ ေသြးခဲြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနည္းလမ္းအပါအ၀င္ -ေၾကာက္ရြံမႈ၊ မေသခ်ာမႈမ်ား ကိန္းေအာင္းေနေသာအေျခအေနကုိ ဖန္တီးရန္  ထုိအၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈတို႕အား အေရးမယူဘဲ ပုိမုိလစ္လ်ဴ႐ႈထားမည့္ ပံုသ႑ာန္ ရွိေနေလသည္။

    **  ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၏ ျပယုဂ္ျဖစ္ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမကုိေထာက္ခံသူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအၾကားရိွ အၾကမ္းဖက္လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈအရွိန္ကုိ ရပ္တန္႔ေစရန္ မည္ကဲ့သုိ႔ေဆာင္ရြက္ေနသနည္း ?

    မြတ္စလင္မ်ားကုိ အဆက္မျပတ္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ မြတ္စလင္ႏွင့္ဗုဒၶဘာသာ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ရပ္အၾကား ေသေၾကပ်က္စီးမႈမ်ားအတြက္ သူမ၏ ႏႈတ္္ဆိတ္ေနမႈက အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါႏွင့္ အမုန္းတရားမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနမႈတြင္ သူမကုိပါ ႀကံရာပါျဖစ္ေစသလားဟု နားမလည္ႏုိင္ေအာင္ျဖစ္ရသည္။ မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစကာမူ
    ၁။ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ အမုန္းတရားျဖန္႔ေ၀မႈမ်ားက မြတ္စလင္မ်ားကုိသာလွ်င္ တုိက္႐ုိက္ ပစ္မွတ္ထားေနျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ထုိလုပ္ရပ္မ်ားကုိ အခင္းျဖစ္ပြားရာၿမိဳ႕တြင္းရွိ လူမ်ား ႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပင္ရွိလူမ်ားက အစီအစဥ္ရိွရိွပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကျခင္း။
    ၂။ မြတ္စလင္မ်ား(အပါအ၀င္ ကခ်င္ ကဲ့သုိ႔ အျခားလူနည္းစုမ်ား) က အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ေသေၾကမႈမ်ား၊ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးမႈမ်ားကုိ ခါးစည္းခံေနရျခင္း။
    ၃။ စစ္တပ္ႏွင့္လုံျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔တို႕အေနႏွင့္ လူအုပ္စုမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းရာ၌ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အေတြ႕အႀကံဳရွိျခင္း
    စသည္တုိ႔ အပါအ၀င္ ရွင္းလင္း ထင္ရွားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ သူမက လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့သည္။

    စင္စစ္၌မူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ မြတ္စလင္မ်ားအား အၾကမ္းဖက္မႈအေပၚ လံုး၀ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့သည္ေတာ့ မဟုတ္။ မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ သံုးရက္တာ ၾကာျမင့္သည့္ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ၿပီးဆံုးသြားၿပီးေနာက္၊ အၾကမ္းဖက္လူအုပ္စုႀကီးမွ ထင္တိုင္းႀကဲ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား၊ မီး႐ႈိ႕မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနစဥ္တြင္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွာ ထိန္းသိမ္း အေရးမယူဘဲ ရပ္ၾကည့္ေနသည့္ ခုိင္လံုေသာ အေထာက္အထား အမ်ားအျပား ရွိေသာ္လည္း၊   လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၏ အၾကမ္းဖက္မႈ အေျခအေနကုိင္တြယ္ ထိန္းသိမ္းပံုမ်ားအေပၚ သူမက ကာကြယ္ေျပာဆုိသြားခဲ့သည္။ သံုးရက္အတြင္း လက္နက္မ်ား ကုိင္ေဆာင္ထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အုပ္စုက ဗလီမ်ား၊ မြတ္စလင္မ်ား၏အိမ္မ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အပါအ၀င္ အေဆာက္အဦးေပါင္း ၁၀၀၀ နီးပါး ဖ်က္ဆီးခဲ့ျခင္းကို လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက လႊတ္ေပးထားခဲ့သည္။ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္ ေဒၚစုၾကည္က လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ တမင္သက္သက္ အေရးမယူျခင္းကုိ “ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားမွာ တုိင္းျပည္၏ ဒီမုိကေရစီ အေျပာင္းအလဲတြင္ အဓိက႐ုဏ္မ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းေသာ အေတြ႕အႀကံဳ မရွိေသး ” ဟု ဆင္ေျခေပး၍ ကာကြယ္ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါသည္။

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ ျမန္မာစစ္တပ္တုိ႔ ပူေပါင္း၍ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပုိင္းရွိ သတၳဳတြင္းတစ္ခုတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ဆႏၵျပမႈမ်ား၊ ဆႏၵျပသူတို႕ကို အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ စံုးစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္၏ ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္ေသာ သူမ၏ အဆုိပါ မွတ္ခ်က္က လယ္ယာေျမ ဆံုး႐ံႈးသူမ်ား ႏွင့္ ၄င္းတို႕ကို အားေပးေထာက္ခံၾကေသာ သံဃာေတာ္မ်ားအား လူစုခြဲရန္ ေဖာ့စ္ေဖာ့ရပ္စ္ ထည့္ထားေသာ မီးေလာင္ဗံုးမ်ားကုိ အသံုးျပဳခဲ့ၾကသည့္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၏လုပ္ရပ္အား လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနေလသည္။ ၄င္းအျပင္ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မိတၳီလာအၾကမ္းဖက္မႈ၌ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကေသာ မြတ္စလင္မ်ား(ႏွင့္အျခားဒုကၡသည္မ်ား)ထံ သြားေရာက္အားေပးရမည့္ အစား ေဒၚစုၾကည္မွာ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔က က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္ေန႔အခမ္းအနားသုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ တရင္းတႏွီး ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။

    ** မၾကာေသးမီက ျဖစ္ေပၚသြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ႏွင့္ ေကာလဟလမ်ားက  မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး၌ ပါ၀င္ေစဖုိ႔ လူအမ်ားကုိ ဆြဲေဆာင္ေတာ့မည္ေလာ ?  ၄င္းျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေတြ႕ရသည့္ အစၥလာမ္သာသနာႏွင့္ ပက္သက္၍ ခ်ဲ႕ကားေျပာဆုိထားေသာ ေကာလဟလမ်ားက မည္သည့္ေနရာမွ အစျပဳခဲ့ပါသနည္း ?

    လြတ္လပ္ေသာ၊ ပ႐ုိဆန္ေသာ သတင္းထုတ္ျပန္မႈမ်ား ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား မရွိဘဲႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားမွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာကုိ ရယူခဲ့စဥ္ကတည္းက ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေလာကတုိ႔တြင္  ေကာလဟလမ်ားက ရာစုႏွစ္၀က္ၾကာေအာင္ အသက္ေသြးေၾကာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ စစ္တပ္မွ ၀ါဒျဖန္႔ေသာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈဇာတ္လမ္းမ်ား၊ အသေရဖ်က္မႈမ်ားႏွင့္ ေကာလဟလမ်ားၾကားတြင္ ျမန္မာလူထုမွာ နစ္ျမဳပ္ေနခဲ့သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေခတ္တြင္ပင္ လြတ္လပ္ေသာ မီဒီယာမ်ားက အစြန္းေရာက္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္မ်ားျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရးဆုိင္ရာေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ား၊ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးမ်ားအတြက္ လႈံ႔ေဆာ္ရာတြင္ အဓိကအခန္းက႑မွ  ရံဖန္ရံခါ ပါ၀င္ေနေပသည္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ၏ ေလးရာခုိင္ႏႈန္းမွ်သာရွိေသာ မြတ္စလင္မ်ားမွာ ေၾကာက္ရြံ႕ ထိတ္လန္႔လ်က္ရွိေနၾကေပသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ေဇာ္ေဌး(မွဴးေဇာ္)ကိုယ္တိုင္ကပင္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဇြန္လက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈ ပထမလႈိင္း စတင္ကတည္းက မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေကာလဟလမ်ား၊ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံမႈမ်ား၏ အရင္းအျမစ္ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ သူ၏ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမွ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရးႏွင့္ အမုန္တရားမ်ားကုိ မီးထုိးေပးသည့္ တဖက္သတ္အျမင္မ်ားစြာကုိ လႊင့္တင္ခဲ့သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ “ လက္နက္ကုိင္မြတ္စလင္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတစ္စု ျမန္မာ – ဘဂၤလားနယ္စပ္ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္လာေနတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သတင္းရပါတယ္။ ဆက္လက္ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနပါရန္ ” ဟူသည့္ သတင္းကုိ လႊင့္တင္ခဲ့ေလသည္။

    ထိုစဥ္က ႏုိင္ငံပုိင္မီဒီယာမ်ားကလည္း ‘ ကုလား ’ ဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္းကုိ အသံုးျပဳ၍ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး ႐ႈေထာင့္မွ ေဆာင္းပါးေျမာက္ မ်ားစြာကုိ ေရးထား ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ထုိ ‘ ကုလား ’ ဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္းမွာ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ အိႏၵိယတုိက္သားမ်ားကုိ ရည္ညႊန္းသည့္ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္ၿပီး၊ အဂၤလိပ္စကားလံုး  niger (ငမဲေကာင္) ႏွင့္ အဓိပၸါယ္အားျဖင့္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ား ႏွင့္ ၀ါဒျဖန္႔ေအဂ်င္စီမ်ား၊ ႐ုိးရာဓေလ့ ထံုးတမ္းအရ ၾသဇာရွိသူမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ၾသဇာရွိသူမ်ားက မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိ ခ်ိန္သားကုိက ္မီးထုိးေပးခဲ့ၾကၿပီး၊ လူထု၏ ထင္ျမင္ခ်က္မွာလည္း ၎တုိ႔ေနာက္သုိ႔ လုိက္သြားၾကသည္။ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈအရ သံဃာေတာ္မ်ားမွာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၊ အတုိက္အခံမ်ားထက္ ဗမာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္း ပုိ၍ၾသဇာေညာင္းသည္။ ႏုိင္ငံေရးသေဘာတရားအရၾကည့္လွ်င္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတတ္ေလ့ရိွေသာ လူထုမွာ အစုိးရဘက္မွလာေသာ အျခား အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ပက္သက္ေသာ သတင္းမ်ားကုိ သံသယျဖစ္ၾကသည့္တိုင္ အစုိးရ၏ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေကာလဟလသတင္းမ်ား၊ လုပ္ႀကံဇာတ္လမ္းမ်ားကုိမူ ယံုၾကည္ဟန္ရွိသည္။

    အစုိးရ၏ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ီမႈမ်ား ႏွင့္ ထုိလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ပင္တိုင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာ ၾသဇာေညာင္းသည့္ သံဃာမ်ားအၾကားမွ ပတ္သက္ဆက္ဆံေရးကုိ ဆန္းစစ္ရန္ အလြန္ပင္ ခက္ခဲလွသည္။ မိတၳီလာတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေသေၾကပ်က္စီးမႈမ်ားအပါအ၀င္ ေဖ့စ္ဘုတ္ စာမ်က္ႏွာေပၚ၌ လႊင့္တင္ထားေသာ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာက ‘ like ’ လုပ္ထားၿပီး၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား၏ အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳသံမ်ား၊ နာဇီလက္သစ္အျမင္မ်ားကုိ ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။

    with Khin Nyunt
    ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည့္ ဆရာေတာ္၀ီရသူႏွင့္ မၾကားေသးခင္က ျပဳလုပ္သည့္ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္ သူက မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကုိ တားျမစ္ခဲ့သည္ ဟု အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ႐ႈတ္ခ်သေယာင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    **  ဦး၀ီရသူ၏ အေျပာတစ္မ်ုဳိးအလုပ္တစ္မ်ဳိး ႏႈတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ စည္းမေစာင့္ထိန္းမႈမ်ားက  ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းရွိ မြတ္စလင္တို႕အား ရွင္းလင္းရန္အတြက္္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဆက္လက္ျဖစ္ပြားေစရန္ လႈံ႕ေဆာ္ေနဦးမည္ေလာ ?

    ျမန္မာဘာသာျဖင့္လႊင့္တင္ထားေသာ သူ၏ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာတြင္ အခဲမေၾကႏုိင္ေသာ ဇာတ္လမ္းမ်ားစြာကိုေရးသားထားသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ နံနက္ပုိင္းတြင္ ေမတၱာတရား၊ ဘာသာေရးအရ သည္းခံႏုိင္မႈႏွင့္ပက္သက္သည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားကုိေရးသားထားၿပီး၊ ထုိေန႔ ညေနပုိင္းတြင္မူ မြတ္စလင္မိသားစုမွ ဗမာအမ်ိဳးသမီးကုိ လက္ထပ္၍ အတင္းအၾကပ္ဘာသာေျပာင္းခုိင္းျခင္း၊ ဗမာအမည္မွ မြတ္စလင္ အမည္ သုိ႔မဟုတ္ အိႏၵိယအမည္သုိ႔ ေျပာင္းခုိင္းျခင္းကုိ သတိေပးျခင္း အပါအ၀င္ အႏၱရာယ္ရွိသည့္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေဆာင္းပါးမ်ားကုိ ေရးသားေဖာ္ျပထားျပန္သည္။

    ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႕တြင္ မြတ္စလင္မိသားစုအား ေနအိမ္ထဲ မီးေလာက္တုိက္သြင္း သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာအၾကမ္းဖက္မႈကုိ လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခဲ့ရသူ  ဦး၀ီရသူကဲ့သုိ႔ ဘုန္းႀကီးအေနႏွင့္  ဤကဲ့သုိ႔ေသာလုပ္ရပ္မ်ားကိုေထာက္၍ သူ၏အၾကမ္းဖက္မႈ လႈံ႔ေဆာ္တရားမ်ားအတြက္ ေနာင္တရခ့ဲသည့္ အသြင္သ႑ာန္မ်ိဳး မရိွေပ။ မၾကာေသးခင္ကျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးအၾကမ္းဖက္မႈတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ သူ၏အခန္းက႑ႏွင့္ပက္သက္၍ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ေနာင္တရသည့္လကၡဏာကိုလည္း မျပသေသးေခ်။

    wiratu and aung toung
    လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔က ၀ီရသူမွာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးအျမင္မ်ားကုိ ဟုိတစ္စ ဒီတစ္စ ျဖန္႔ေ၀သူျဖစ္ၿပီး လူသိနည္းသည္။ ယခုတြင္မူ ႏုိင္ငံေတာ္မွ ပစားေပးထားေသာ နာဇီလက္သစ္လႈပ္ရွားမႈ ထြက္ေပၚလာျခင္းႏွင့္အတူ ဘာသာေရးအေျချပဳ အမုန္းတရားမ်ားကုိ ျဖန္႔ျဖဴးသူျဖစ္လာခဲ့ၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားမွ ေတြ႕ဆံုရမည့္ လူတစ္ေယာက္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ နာဇီလက္သစ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးအား လူႀကိဳက္မ်ားလာမႈမွာ တုိင္းျပည္၏ အနာဂတ္ ဒီမုိကေရစီ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အတိတ္နိမိတ္ မေကာင္းေတာ့သလို  မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကဲ့သို႕ အျခားလူနည္းစုမ်ား အတြက္ လည္း ေကာင္းမြန္ေသာ အနာဂတ္ မျဖစ္ႏုိင္ေခ်။

    ဦး၀ီရသူသည္ စစ္ေထာက္လွမ္းအေရး အႀကီးကဲေဟာင္း ဦးခင္ညြန္႔၊ စစ္တပ္ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ထားသည့္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ အတိုင္ပင္ခံ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေအာင္ေသာင္း အပါအ၀င္ ယခင္အာဏာရွင္ လက္ထက္က အစုိးရအရာရွိမ်ား အခ်ိဳ႕ႏွင့္ အနီးကပ္ ဆက္ဆံေရး ရွိေနသည္ဟု ျပည္တြင္းရွိ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္သူမ်ားမွ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာကပင္ သံသယ၀င္ေနခဲ့ၾကသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနမႈ အေနအထားမ်ားေၾကာင့္ – “  ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ လူနည္းစုမြတ္စလင္မ်ားအား တုိက္ခုိက္ေနသည္ကုိ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရမွ အဘယ့္ေၾကာင့္ အေရးမယူဘဲ ရိွေနသနည္း ” ဆုိသည့္ေမးခြန္းအတြက္ အလြန္ပင္ရွည္လ်ားစြာ ေျဖၾကားရွင္းျပရေပဦးေတာ့မည္။

    ေမာင္ဇာနည္ေရးသားေသာ Myanmar’s neo-Nazi Buddhists get free rein ေဆာင္းပါးကို ဇင္ေဝ မွ  ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။

     

  • ရဟန္းတို႔ လမ္းေပ်ာက္ေလေသာ္ …

    ႏွစ္ေဟာင္းမွအညစ္အေၾကးမ်ား၊ အျပစ္မ်ားသာမက ကံဆိုးျခင္းမ်ား ပေပ်ာက္ကင္းစင္ေစ ရန္ ေဆးေၾကာသည့္ အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္ သူျပည္သားမ်ား သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဗုဒၶဟူးေန႔ကအထိ သႀကၤန္ႏွစ္ကူးပြဲေတာ္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကေလသည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ားစုရွိသည့္ ႏိုင္ငံတြင္ မြတ္စလင္မ္တို႔အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ရွိခဲ့သျဖင့္ လြန္ေလၿပီးေသာ ႏွစ္ေဟာင္းသည္ကား ျမန္မာျပည္အတြက္ အေမွာင္လႊမ္းခဲ့သည့္ကာလပင္။  သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ ၏ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစတင္ၿပီး ႏွစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ လူမ်ိဳးေရး အမုန္းတရားမ်ား ပဋိပကၡမ်ာႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္တြင္း အေျခဆိုက္ စာေရး သူ ႏွစ္ဦးတို႕က သတိေပး ေရးသားထားပါသည္။

    မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္  -ေဆြဝင္း

    www.straitstimes.com

     

    fnmonks19e

     

    ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလက္ေအာက္တြင္ ရွိေနစဥ္ လြန္ခဲ့သည့္ ငါးႏွစ္က အေနာက္တိုင္းသားႏွင့္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး မိတ္ေဆြအခ်ိဳ႕က ကၽြန္ေတာ့္အား အၾကမ္းမဖက္ သိမ္ေမြ႕မႈကို သြန္သင္သည့္ ဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားရာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ား ရွိေနရပါ သနည္းဟု ေမး ခဲ့ၾကပါသည္။

    ထိုစဥ္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္က တိုင္းျပည္တြင္းမွ ကိုယ့္သေဘာႏွင့္ကိုယ္ စြန္႔ခြာခဲ့ကာ ေဟာင္ေကာင္ တကၠသိုလ္တြင္ စာနယ္ဇင္းပညာ သင္ယူေန စဥ္ျဖစ္ၿပီး ျပန္ေျဖေလ့ရွိသည္က တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေနသူ  စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အက်င့္စာရိတၱ ပ်က္ျပားေနၾကၿပီး ဗုဒၶသာသနာကလည္း အမည္ခံမွ် သာ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ဟူ၍ပင္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္မီ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဘုရင္မ်ားကလည္း အမည္ခံဗုဒၶ ဘာသာဝင္မ်ားသာျဖစ္ၾကၿပီး သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ကလည္း ရာဇဝတ္မႈႀကီးမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကဖူးသည္ ဆိုသည္ကို လည္း ေထာက္ျပေဝဖန္ေလ့ ရွိခဲ့ပါသည္။

    ဆိုလိုသည္က ဘာသာတရားသည္ တစ္စံုတစ္ရာ လြဲမွားေနျခင္းမဟုတ္ဘဲ ဘာသာတရား၏ သြန္သင္ခ်က္မ်ားကို ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္႔က်င္ ခဲ့ၾက သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား၏ ျပႆနာသာ ျဖစ္ေၾကာင္းပင္။

    ယခုအခါတြင္ေတာ့ ထိုအေျဖမ်ိဳးေပးရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့။ ယခင္က ဘာသာေရးအရ အၾကမ္းဖက္မႈ ပဋိပကၡ တစ္စံုတစ္ရာ ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးျခင္း သမိုင္းတြင္ မရွိခဲ့သည့္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းရွိ မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားက မြတ္စလင္မ္တို႔အား ေသသည္အထိ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မၾကာေသးမီ က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ပင္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကိုယ္တိုင္ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္စီးမႈ စတင္ခဲ့ၾကျခင္း၊ ႐ိုက္ပုတ္သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကျခင္း သတင္းသက္ေသမ်ား အရ ဤသည္တို႔၏ေနာက္ကြယ္တြင္ က်င့္ဝတ္မေစာင့္သည့္ အစိုးရအမႈထမ္းမ်ား သက္သက္ထက္ မ်ားစြာပိုမိုနက္႐ႈိင္းသည့္ ျပႆနာတစ္ရပ္ကေတာ့ ရွိေနေခ်ၿပီ။

    (လူဦးေရ၏ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိေသာ)ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူမ်ား၊ (၆၅ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ရွိေသာ) တိုင္းရင္းသား ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား အမ်ား စုျဖစ္ၾက သည့္ ျမန္မာလူထုကေတာ့ ဤသို႔ ရက္ရက္စက္စက္ မတရားျပဳမူရာတြင္ ပါဝင္ၾကသူ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး စစ္စစ္မဟုတ္ၾကဟု ယံုၾကည္လိုၾကသည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ ဗုဒၶသာသနာ၏ အေလးအျမတ္ထားရာ ရတနာတစ္ပါးျဖစ္သည့္ သံဃာတို႔ကိုယ္တိုင္ ပ်က္စီးျခစားေနၾကေၾကာင္း ခါးသီးေသာအရွိတရားကို လက္ခံျခင္းထက္ သက္သာရာ ရႏိုင္သည္ကိုး။

    လူငယ္လူရြယ္ အမ်ိဳးသားပ်ိဳ အမ်ိဳးသမီးပ်ဳိမ်ားကိုယ္တိုင္ သဒၶါတရားထက္သန္စြာျဖင့္ တရားရယူႏိုင္ရန္အလို႔ငွာ သာသနာ့ေဘာင္ဝင္ခဲ့ၾကသည့္ေခတ္ ႐ွိခဲ့ဖူးပါ၏။ သို႕ရာတြင္ စစ္အာဏာေအာက္တြင္ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ခန္႔ၾကံဳေတြ႕ေနခဲ့ရစဥ္တြင္မူကား နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ စစ္ျဖစ္ေနျခင္းႏွင့္ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈတို႔ေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ ကိုရင္မ်ား တိုးလာခဲ့သည္။

    အမ်ားစုမွာ အျခားေရြးခ်ယ္စရာလမ္း မရွိသည့္ မိဘမဲ့မ်ား ႏွင့္ မိဘမ်ားကိုယ္တိုင္ ခိုကိုးရာမဲ့ေနေသာေၾကာင့္ သားသမီး ေနေရး စားေရး ပညာေရးစိတ္ ခ်ရေစရန္အတြက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားထံ အပ္ႏွံခဲ့ၾကရသူမ်ား ျဖစ္လာသည္။

    လူသစ္တိုးပြားလာရျခင္း နည္းလမ္းအားျဖင့္မူ သံဃာမ်ားသည္လည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ စစ္သည္သစ္ စုေဆာင္းၾကပံုႏွင့္မျခားေတာ့။ အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ား တြင္ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္မ်ားသည္ပင္ စစ္အရာရွိတို႔ကဲ့သို႔နည္းတူ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။

    ကၽြန္ေတာ္က ၁၉၉၀ျပည္လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာမိသားစုတစ္စုမွ ႀကီးျပင္းခဲ့သူျဖစ္သည္။ ငါးတန္းႏွစ္မွစတင္ကာ ႏွစ္စဥ္ ေႏြရာသီတိုင္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေလ့လာသင္ယူခဲ့သည္။ ဘုန္းႀကီးမ်ားသည္ တရားဓမၼ က်င့္ၾကံအားထုတ္ၾကရမည့္အစား အလွဴေငြမ်ားမ်ားရွာႏိုင္ေစ ရန္ ေဗဒင္ပညာ သင္ယူျခင္း၊ ဝတၳဳပစၥည္းမ်ား လွဴဒါန္းလာသည္ကို စုေဆာင္းလက္ခံျခင္းတို႔ျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ၾကေလ့ရွိသည္။

    ယေန႔ေခတ္တြင္ ျမန္မာဘုန္းႀကီးအမ်ားစုတြင္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ တယ္လီဖုန္းမ်ား၊ ဇိမ္ခံ အေကာင္းစားကားမ်ား၊ LCD တီဗီမ်ား ပိုင္ဆိုင္ေနၾကသည္။ အခ်ိဳ႕က ေလာင္းကစားေတာင္ လုပ္ၾကေသး၏။ “ အသက္ႀကီးလာေတာ့မွသာ တရားက်င့္ၾကံ အားထုတ္ၾကတာ။ မဟုတ္လို႔ကေတာ့ ဘုန္းႀကီး အမ်ားစုက သာမာန္လူေတြလို ေနေနၾကတာပါပဲ” ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္က ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးက ကၽြန္ေတာ့္ကို ေျပာခဲ့ပါသည္။

    ပိုဆိုးသည္ကေတာ့ ထိုေႏြရာသီကာလမ်ားအတြင္း ကၽြန္ေတာ္ ၾကဳံေတြ႕ခဲ့သည့္ ဘုန္းႀကီးမ်ားက ဗုဒၶ၏ တရားစစ္မွန္တုိ႔အား လ်စ္လ်ဴ႐ႈကာ အျခား ယံုၾကည္ရာ သာသနာတို႔အား မထီေလးစားျပဳမူလ်က္  သံဃာတို႔အား သီးသန္႔ ဂိုဏ္းဂဏတစ္ရပ္အသြင္ ယူဆခဲ့ၾကျခင္းပင္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရးအရ မတည္ၿငိမ္သမွ်ကာလပတ္လံုး သံဃာဟူသည္ ဒုကၡသည္ျပည္သူတို႔၏ အားကိုးအားထားရာသာမက အခ်ိဳ႕အေျခအေနမ်ားတြင္ ဂိုဏ္ဂဏအသြင္ေဆာင္စရာ အေၾကာင္းခံ ျဖစ္ေနေပသည္။

    ၂၀၀၁မွစကာ ေတာင္ငူ၊ ပ်ဥ္းမနား၊ ေက်ာက္ဆည္ႏွင့္ အျခား ျမန္မာျပည္အလည္ပိုင္း ၿမိဳ႕ရြာအခ်ိဳ႔တြင္ မြတ္စလင္မ္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျဖစ္ပြား ခဲ့ၿပီး ဦးေဆာင္ပါဝင္သူ ဘုန္းႀကီးအခ်ိဳ႕ ေထာင္က်ခဲ့ၾက သည္။ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ကၽြန္ေတာ္သည္ ထို ေထာင္က် ဘုန္းႀကီးအခ်ိဳ႕ႏွင့္ မႏၱေလးၿမိဳ႕အနီးရွိ ျမင္းျခံေထာင္တြင္ ဆံုခဲ့သည္။

    သူတို႔ထဲမွ တစ္ပါးက မြတ္စလင္မ္တို႔၏ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားအား ကိုယ္တိုင္မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးကာ ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္ခဲ့ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္အား ဂုဏ္ယူစြာ ေျပာျပသည္။ ဝီရသူအမည္ျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားသူ ေနာက္တစ္ပါးကေတာ့ ထိုစဥ္ကအျခားေထာင္တြင္ အဆိုပါျပစ္မႈမ်ိဳးအတြက္ ပင္ ေထာင္ဒဏ္ က်ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္ၿပီး ယခုအခါ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကို  ဦးေဆာင္ကာ မြတ္စလင္မ္မုန္းတီးေရးတရားမ်ား ေဟာေျပာေနေလသည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ႏိုင္ငံမဲ့မြတ္စလင္မ္လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပဋိမကၡ ျဖစ္အၿပီးတြင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ ဘုန္းႀကီးအခ်ိဳ႕က လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အေနာက္တိုင္း၏ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားအား ထိုသူတို႔အတြက္ က်င့္သံုးရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္က ဘာေၾကာင့္ မက်င့္သံုးေပးရႏိုင္ပါမည္လဲေမးကာ ထို ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္လည္း လူသားမ်ားျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ဗုဒၶ၏ သြန္သင္ခ်က္မ်ားအတိုင္း သာ ျပဳမူဆက္ဆံသင့္ေၾကာင္း ေျပာမိေတာ့ သူတို႔က ေခါင္းတစ္ခါခါျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ ဗမာမဟုတ္ေတာ့ဟု ဆိုခဲ့ၾကေလ၏။

    သူတို႔က ကၽြန္ေတာ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္ေတာ့ဟု မေျပာခဲ့ၾကျခင္းအတြက္ ကၽြန္ေတာ္ ဂုဏ္ယူရပါဦးမည္။

    စာေရးသူသည္ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။