News @ M-Media

Category: ေဆာင္းပါး

  • မိတၳီလာအား ျပန္လည္ ကုစားျခင္း

    မိတၳီလာအား ျပန္လည္ ကုစားျခင္း

    အသြင္မတူေသာ လူအုပ္စုႏွစ္စု၏ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖင့္ တစ္စစီေၾကမြခဲ့ရၿပီးေနာက္ သံုးႏွစ္အၾကာတြင္ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ ဘာသာေပါင္းစံုအေပၚ နားလည္ရန္ အားေပးျမွင့္တင္ေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားေၾကာင့္ တစ္ျဖည္းျဖည္းျခင္း ျပန္လည္ နလန္ထူလာလ်က္ရွိသည္။

    Frontier Myanmar 1
    မိတၳီလာၿမိဳ႕ ဗဟိုေစ်း အနီးရွိ မြတ္ဆလင္တစ္ဦးပိုင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ တစ္ဆိုင္တြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္သံုးဦး ဝင္ေရာက္ ထိုင္လိုက္ၾကၿပီးေနာက္ တိတ္ဆက္ၿငိမ္သက္စြာ စကားေျပာဆိုလ်က္ရွိသည္။ ထိုျမင္ကြင္းမွာ ဖုန္ထူေသာ ကုန္သြယ္ေရးၿမိဳ႕တြင္ ဘာသာမတူသူ လူအုပ္စုႏွစ္စုအၾကားရွိ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားေစခဲ့ရသည့္ လြန္ခဲ့ေသာသံုးႏွစ္ အခ်ိန္ခန္႔ကမူ ေတြးၾကည္၍ပင္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ ျမင္ကြင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။
    .
    အႏွီလက္ဖက္ရည္ဆိုင္အတြင္းရွိ ယခုကဲ့သို႔ေသာျမင္ကြင္းမွာ ေသြးထြက္ သံယိုမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည့္ မိတၳီလာ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း၏ စိတ္ဒဏ္ရာမ်ားအား တစ္ျဖည္းျဖည္းျခင္း ကုစားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ညႊန္းဆိုခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္ေပသည္။
    .
    မိတၳီလာ၌ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ မြတ္ဆလင္တစ္ဦးပိုင္ ေရႊဆိုင္ တစ္ဆိုင္အတြင္း အခ်င္းမ်ားမႈမွတစ္ဆင့္ ပဋိပကၡတစ္ခုအျဖစ္သို႔ ကူးေျပာင္းသြားခဲ့ရၿပီးေနာက္ သံဃာေတာ္တစ္ပါး သတ္ျဖတ္ခံရၿပီးေနာက္တြင္မႈ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိသြားခဲ့ရသည္။ သံုးရက္ၾကာျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေသြးထြက္ သံယိုမႈတြင္ မီး႐ိႈ႕မႈမ်ားႏွင့္ ဝင္ေရာက္လုယက္ျခင္းမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၄၃ ဦး ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ အမ်ားစုမွာ မြတ္ဆလင္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အိမ္မ်ားစြာမွာလည္း ျပာက်သြားခဲ့ကာ လူေပါင္း ၁၂,၀၀၀ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
    .Frontier Myanmar 2
    မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းရွိ လူ ၁၀၀,၀၀၀ ခန္႔ေနထိုင္ေသာ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ မြတ္ဆလင္ အမ်ားအျပား ေနထိုင္ရာ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး၊ ျမင္းၿခံ၊ ေက်ာက္ပေတာင္းႏွင့္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တို႔၏ လမ္းေလးဂြဆံုၿမိဳ႕ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းတြင္ အေရးပါေသာ ကုန္သြယ္ေရးေဒသတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။
    .
    “ပဋိပကၡျဖစ္ပြားၿပီး တစ္လေလာက္ပဲၾကာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘာသာေပါင္းစံု လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္” ဟု မြတ္ဆလင္လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း၏ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးဆန္းဝင္းရွိန္က လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တစ္ဆိုင္တြင္ Frontier က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
    .
    ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ မြတ္ဆလင္အမ်ဳိးသားမ်ား ပါဝင္သည့္ အဖဲြ႕သည္ ေနအိမ္မီး႐ိႉ႕ခံခဲ့ရသည့္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုစလံုးမွ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားေနထိုင္ရာ စခန္းသို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၾကသည္ဟုလည္း ၎ကဆိုသည္။
    .Frontier Myanmar 3
    “ကၽြန္ေတာ္တို႔က အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ေတြနဲ႔ စကားေျပာခဲ့တယ္။ လိုအပ္တာေတြကို လွဴဒါန္းခဲ့တယ္။ လူေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို [အတူတကြ] ေတြ႔ျမင္ရတဲ့ အေပၚမွာ အံ့ၾသခဲ့ၾကတယ္” ဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
    .
    ဦးဆန္းဝင္းရွိန္၏ အဆိုအရ လူအုပ္စုႏွစ္စုအၾကားတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ႏွစ္လ၊ သံုးလၾကာသည္အထိ တင္းမာမႈမ်ား ျမင့္မားခဲ့သည္။
    .
    “ေျခာက္လေလာက္ ၾကာတဲ့ခါမွာေတာ့ လူအနည္းငယ္ကလဲြၿပီး ပံုမွန္အတိုင္း ျပန္ျဖစ္ခဲ့တယ္” ဟုလည္း ၎ကဆိုသည္။
    ဦးဆန္းဝင္းရွိန္မွာ မိတၳီလာတြင္ အေျခစိုက္သည့္ ဘာသာေပါင္းစံု လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျမွင့္တင္ေရးအဖဲြ႕တစ္ဖဲြ႕၏ ဒုဥကၠ႒ျဖစ္ၿပီး အစိုးရက ဖဲြ႕စည္းထားသည့္ ခ႐ိုင္အဆင့္ ဘာသာေပါင္းစံုအဖြဲ႔၏ ဒုတိယအတြင္းေရးမွဴးလည္း ျဖစ္သည္။
    .
    “လူအုပ္စုႏွစ္စုအၾကားမွာ ေၾကာက္လန္႔မႈေတြနဲ႔ မလံုၿခံဳမႈေတြ တစ္ဝဲလည္လည္ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္” ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။ “ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ အသက္ ၈၀ အရြယ္မိခင္ျဖစ္သူကလည္း မိတၳီလာ ဇာတိဖြားတစ္ဦးပါ။ သူ႔ဘဝမွာ အခုလို အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိးကို တစ္ခါမွ် မႀကံဳခဲ့ဖူးပါဘူး” ဟု ၎၏ အရင္းႏွီးဆံုးသူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ၏ သားျဖစ္သူ အထက္တန္းေက်ာင္းသားတစ္ဦးလည္း ေသဆံုးခဲ့ရသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈအတြင္း အသက္ဆံုး႐ံႈးသြားခဲ့ရသူမ်ား အတြက္ ေၾကကဲြဝမ္းနည္းလ်က္ရွိသူ ဦးဆန္းဝင္းရွိန္က ေျပာၾကားသည္။
    .
    အဆိုပါအၾကမ္းဖက္မႈသည္ မိတၳီလာၿမိဳ႕၏ စီးပြားေရးကို အေႏွာက္အယွက္ေပးခဲ့ၿပီး ဗဟိုေစ်းရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာလည္း သံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔ က်ဆင္းသြားခဲ့ရသည္ဟု စိတ္ဒဏ္ရာ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ သင္တန္းတစ္ခုကို တက္ေရာက္ေနသည့္ ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုေအာင္မ်ဳိးထြဋ္က ဆိုသည္။
    .Frontier Myanmar 4
    အၾကမ္းဖက္မႈ၏ ႐ိုုက္ခိုက္မႈအား ခံစားရဟန္ မရွိေသာ္လည္း စိတ္ဒဏ္ရာမ်ား ခံစားေနရသူမ်ားစြာ ရွိေနေသးဟု ၎ကဆိုသည္။
    .
    “ေသလုေမ်ာပါး ဒဏ္ရာရရခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အသိ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးက လူၾကားထဲမွာဆိုရင္ သူအဆင္ေျပပါတယ္လို႔ ေျပာဆိုေလ့ရွိေပမယ့္ သူ႔ကို သီးသန္႔ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ သူေတြ႔ႀကံဳခဲ့ရတာနဲ ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ စိတ္လႈပ္ရွားၿပီး ေျပာေလ့ရွိပါတယ္” ဟု ကိုေအာင္မ်ဳိးထြဋ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
    .
    မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္းရွိ တင္းမာမႈ ေလ်ာ့က်ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္မွ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုထိန္လင္းခိုင္က ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္ဆလင္ အသိုင္းအဝိုင္းၾကား ဆက္ဆံေရးမ်ား တိုးတက္လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။
    .
    ဥပမာအားျဖင့္ ပဋိပကၡအတြင္း ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားခဲ့သည့္ သံဃာေတာ္အား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တိုက္ခိုက္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသူတစ္ဦးမွာ အေထြေထြ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျဖင့္ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ၿပီး မိတၳီလာသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည့္ အခ်ိန္မွ စတင္ကာ ေစာ္ကားေျပာဆိုခံရမႈမ်ား သို႔မဟုတ္ ဖိႏွိပ္ခံရမႈမ်ား ႀကံဳေတြ႕ရျခင္း မရွိခဲ့ဟု ၎က ေထာက္ျပခဲ့သည္။
    .
    “ကၽြန္ေတာ့္အျမင္အရ ပဋိပကၡရဲ႕ အေၾကာင္းအရင္းက ဘာလဲဆိုတာကို ႏွစ္ဖက္စလံုးက နားလည္ခဲ့ၿပီျဖစ္လို႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ျပန္ျဖစ္ေနပါၿပီ” ဟု မြတ္ဆလင္တစ္ဦး ငွားရမ္းထားသည့္ ေနအိမ္တစ္အိမ္တြင္ အလွျပင္ဆိုင္ ဖြင့္ထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မိသားစုတစ္စုမွ ကိုထင္လင္းခိုင္က ဆိုသည္။
    .
    သို႔ေသာ္ လတ္တေလာ တိုးတက္မႈတြင္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္းရွိ သဟဇာတျဖစ္မႈကို ထိန္းသိမ္းရန္အတြက္ သြယ္ဝိုက္ေသာ ညႊန္းဆိုမႈမ်ားလည္း ရွိေနဖြယ္ရွိသည္။
    .
    The Voice သတင္းဌာန၏ မိတၳီလာအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္စိုးမိုး၏ အဆိုအရ မဘသ၏ အဖဲြ႔ခြဲတစ္ဖဲြ႕ျဖစ္သည္ဟု က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ယံုၾကည္ျခင္းခံထားရသည့္ အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရးေကာ္မတီဟု ၎တို႔ကို၎ ေခၚဆိုေနေသာအဖဲြ႕အား လြန္ခဲ့ေသာတစ္လခန္႔က ဖဲြ႕စည္းခဲ့သည္။ မဘသဆိုသည္မွာ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ဟုဆိုသည့္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုု ျဖစ္သည္။
    .
    ဝါဒမိႈင္းတိုက္ေသာ စကားမ်ားျဖန္႔ျဖဴးေနသည့္ အခမ္းအနားမ်ားအား မိတၳီလာၿမိဳ႕၌ တစ္လလ်င္ တစ္ႀကိမ္ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႔ က်င္းပခဲ့သည္ဟုလည္းမိတၳီလာေဒသခံမ်ားကဆိုသည္။
    .
    ထိုအခမ္းအနားမ်ားမွာ ဘာသာမတူသူ လူအုပ္စုအၾကားတြင္ အမုန္းတရားမ်ား ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္ဟု ဦးဆန္းဝင္းရွိန္က ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္ လည္း ကိုထိန္လင္းခိုင္၏ အဆိုအရ ထိုအခမ္းအနားမ်ားကို စိတ္ဝင္စားသူ အေရအတြက္မွာ ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
    .
    မိတၳီလာမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ပဲြ၌ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္က ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီကုိ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ရသည့္ ရွားရွားပါးပါး မဲဆႏၵနယ္တစ္နယ္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လက ျဖစ္ရပ္မွာ ထိုရလဒ္ကို ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရင္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
    .
    ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ တစ္ေနရာကို အႏိုင္ရရွိခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္၏ ထင္ရွားေသာ အဖဲြ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းထိန္ကမူ မိမိအႏိုင္ရရွိၿပီးေနာက္ တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ ျဖစ္ပြားခဲသည့္ ေသြးထြက္သံယိုမႈက ၎အား “မိတၳီလာၿမိဳ႕ခံတစ္ဦး ျဖစ္ရျခင္းအတြက္ အရွက္ရေစခဲ့ရၿပီး” ႏိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ပဲြ တြင္ ထပ္မံယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း မျပဳခဲ့ဟု ေျပာၾကားသည္။
    .Frontier Myanmar 5
    မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ႐ံႈးနိိမ့္ခဲ့ရသည့္ အျခားသူတစ္ဦးမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီဝင္ ေဒၚခင္ဝိုင္းၾကည္ပင္ ျဖစ္သည္။ ၎မွာ ယခင္က ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၁) အား ကိုယ္စားျပဳခဲ့ၿပီး ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒအား လႊတ္ေတာ္တြင္ အဆိုျပဳခဲ့သူျဖစ္သည္။
    .
    မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ရျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းရင္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ေပၚထြက္ခဲ့သည္။
    .
    ကိုေက်ာ္စိုးမိုးကမူ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္သည္ မိတၳီလာရွိ မဲ႐ံုမ်ားတြင္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေက်းရြာမ်ားတြင္ မဲအျပတ္အသတ္ျဖင့္ ႐ံႈးနိမ့္သြားခဲ့ရသည္ဟု ဆိုုသည္။
    .
    အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ပါက တိုင္းျပည္အား မြတ္ဆလင္မ်ား လႊမ္းမိုးသြားလိမ့္မည္ဆိုေသာ အန္(န္)အယ္လ္ဒီ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ၏ လႊမ္းမိုးမႈကို ေက်းလက္ေဒသမ်ားရွိ မဲဆႏၵရွင္မ်ား ခံခဲ့ရသည္ဟု ၎က ယံုၾကည္ထားသည္။
    .
    ကိုထိန္လင္းခိုင္ကမူ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္၏ ေအာင္ႏိုင္ေရး လႈပ္ရွားမႈမွာ ထိေရာက္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
    .
    ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အင္တာဗ်ဴးအား ေျဖၾကားခဲ့သူမ်ားအားလံုးက ထိုအၾကမ္းဖက္မႈအား ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ စီစဥ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။
    .
    “ဒီပဋိပကၡေနာက္ကြယ္ကေန ႀကိဳးကိုင္ျခယ္လွယ္ေနတဲ့ ပဥၥလက္ လက္တစ္ေခ်ာင္းရွိပါတယ္” ဟု အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားေနစဥ္ မိမိ၏ ေက်ာင္းပရဝုဏ္အတြင္း၌ မြတ္ဆလင္ ၈၀၀ ခန္႔အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ ခုိလံႈႏိုုင္ရန္ ေနရာထိုင္ခင္းမ်ား စီစဥ္ေပးခဲ့သည့္အတြက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ခ်ီးမႊမ္းခံခဲ့ရသည့္ ဆရာေတာ္ ဦးဝိသုဒၶက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
    .
    အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမျဖစ္ပြားမီအခ်ိန္က မိတၳီလာရွိ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္ဆလင္အသိုင္းအဝိုင္းအၾကား မိသားစုဝင္မ်ားကဲ့သို႔ အတူကြေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားသည္။
    .
    “သူတို႔က [မြတ္ဆလင္မ်ား] ဒီေနရာမွာ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတာပါ” ဟုလည္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
    .
    “ပံုမွန္အေျခအေန တစ္ရပ္မွာဆိုရင္ ပဋိပကၡျဖစ္လာစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကလည္း ရည္ရြက္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ခဲ့လို႔ပါ” ဟု ဆရာေတာ္က မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။
    .
    ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ မိမိေက်ာင္းဝင္းထဲတြင္ ေနရာထိုင္ခင္းစီစဥ္ေပးၿပီးေနာက္ နာရီပိုင္းမွ်အၾကာတြင္ အတူတကြ စကားေျပာဆိုျခင္းမ်ားႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာမ်ား ေဝမွ် စားေသာက္ခဲ့ရသည္ဟုလည္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
    .
    ပညာေရးမွာ နားလည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ ပဋိပကၡေရွာင္ရွားျခင္းအတြက္ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆရာေတာ္က မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္မွာ မိတၳီလာၿမိဳ႕ရွိ ဗုဒၶဘာသာ၊ မြတ္ဆလင္၊ ခရစ္ယာန္ႏွင့္ ဟိႏိၵဴအသိုင္းအဝိုင္းမွ ကေလး ၁၅ ဦးစီအား အတူတကြ ပညာသင္ေပးျခင္းကိုလည္း အျခားဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
    .
    တင္းမာမႈမ်ား ေလ်ာ့က်သြားၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္အတြင္း လူမ်ားစြာႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည့္ စိတ္ဒဏ္ရာမ်ားမွ ျပသေနသည္မွာ ၎တို႔အေနျဖင့္ ပံုမွန္ဘဝမ်ားသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိႏိုင္ဖြယ္ နည္းပါးသည္ဟူ၍ပင္ ျဖစ္သည္။
    .
    လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္း အျပန္အလွန္ နားလည္မႈကို အားေပးျမွင့္တင္ရန္ျပဳလုပ္သည့္ ဘာသာေပါင္းစံု လႈပ္ရွားမႈ အေၾကာင္းအား လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တြင္ ဦးဆန္းဝင္းရွိန္က Frontier ကို ေျပာၾကားေနသည့္ စကားဝိုင္းသို႔ အျခားမိတၳီလာ ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုမင္းေအာင္လည္း ဝင္ေရာက္လာသည္။
    .
    “တစ္ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္အၾကားမွာ ရန္ၿငိဳးအခ်ဳိ႕ ရွိေနတုန္းပါပဲ” ဟု မၿငိမ္မသက္မႈအတြင္း တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရသည့္အတြက္ ဦးေခါင္းတြင္ ဒဏ္ရာရရွိကာ ေဆး႐ံုတြင္ ကုသမႈ ခံခဲ့ရသည့္ ကိုမင္းေအာင္က ဆိုသည္။ ေဆး႐ံုတြင္ ၎ရွိေနျခင္း၏ အက်ဳိးဆက္မ်ားကို ဝန္ထမ္းမ်ားက ေၾကာက္လန္႔ေနသည့္အတြက္ ကုသမႈခံယူၿပီးေနာက္တြင္ ေဆး႐ံုမွ ထြက္သြားေပးရန္ ေျပာၾကားျခင္း ခံခဲ့ရသည္ဟုလည္း ၎ကျဖည့္စြက္္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
    .
    ၿမိဳ႕ေနလူထုသည္ မၿငိမ္မသက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ေစမည့္ အျခားမေတာ္တဆျဖစ္ရပ္တစ္ခု ေပၚေပါက္လာႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည့္အေပၚတြင္လည္း စိုးရိမ္ပူပန္လ်က္ရွိသည္ဟု ကိုမင္းေအာင္က ဆိုသည္။
    .
    “တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈနဲ႔ တရားမွ်တမႈမရွိဘူးဆိုရင္ ပဋိပကၡေတြထပ္ျဖစ္ၿပီး တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားမယ့္အေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္စိုးရိမ္ပါတယ္” ဟုလည္း ၎ကေျပာသည္။
    .
    ေက်ာ္ဖုန္းေက်ာ္ ေရးသားသည္။
    ေအာင္မင္း ဘာသာျပန္သည္။
    ဓာတ္ပံုမ်ား – ယုယုျမင့္သန္း / အသြင္ကူးေျပာင္းမႈအား ပံုေဖာ္ၾကည့္ျခင္း
    .
    Frontier Myanmar မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
    .
    http://frontiermyanmar.net/mm/news/1620
    ——————————
    စာေရးသူ ေက်ာ္ဖုန္းေက်ာ္သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ငါးႏွစ္က သတင္းသမားဘဝကို ယူနတီ သတင္းဂ်ာနယ္မွ စတင္ခဲ့သည္။ ေရဒီယုိအစီအစဥ္ ထုတ္လုပ္တင္ဆက္သူ၊ အလြတ္တန္း သတင္းသမားအျဖစ္လည္း လုပ္ခဲ့ေသးသလို ႐ုပ္သံသတင္းေထာက္လည္း လုပ္ဖူးသည္။ မဇၩိမတြင္ တာဝန္ခံစာတည္းအျဖစ္ လုပ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာတုိင္းမ္သို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ခဲ့သည္။ ယခု Frontier သတင္းမဂၢဇင္း၌ အႀကီးတန္းသတင္းေထာက္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသည္။

  • ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆြဲတင္ႏိုင္မလား

    ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆြဲတင္ႏိုင္မလား

    ဧၿပီ ၁၉၊ ၂၀၁၆

    M-Media
    ap
    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ရိွ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ရန္ ထရပ္ကားေပၚ လုိက္ပါသြားေနေသာ လုပ္သားမ်ားကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု – YE AUNG THU/AFP/Getty Images, စက္တင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၅)

    – ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ လြန္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုး အရပ္သားဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရတစ္ရပ္၏ ေကာက္ေၾကာင္း ထင္ရွားလာၿပီျဖစ္သည္။ ရက္သတၱပတ္အနည္းငယ္အတြင္း မႀကံဳစဖူး ေၾကျငာခ်က္မ်ား တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ဆက္တိုက္ ထြက္လာသည္မွာ လူအမ်ားအျပားက စိုးရိမ္မိသည္အထိပင္။ သမၼတသစ္မွာ ဦးထင္ေက်ာ္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏စည္းမ်ဥ္းခံ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ စစ္တပ္ေရးဆြဲထားသည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သမၼတရာထူးကို ျငင္းပယ္ခံရေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံဟူသည့္ ဥေသွ်ာင္ေနရာအား ဖန္တီးလိုက္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ သူမသည္ အစိုးရသစ္အား ဦးေဆာင္ကိုင္တြယ္သြားေတာ့မည့္အျဖစ္မွာ အျငင္း၀င္ဖြယ္ မရိွေတာ့ေခ်။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ထိပ္တန္းဦးစားေပးေဆာင္ရြက္မည့္အခ်က္မွာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ႏိုင္ငံကို ပ်က္စီးေရးလမ္းေၾကာင္းသို႔တြန္းပို႔ခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းပဋိပကၡမ်ားအား အဆံုးသတ္ေစရန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ျပန္လည္ထူေထာင္အသက္သြင္းျခင္းျဖစ္သည္ဟု သူမ၏အဆိုအရ သိရသည္။ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းစဥ္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးအခိုင္မာဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္ ေခါင္းေမာ့ရင္ေကာ့ႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခါ အာရွတိုက္၏ ဒုတိယေျမာက္အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံ ျဖစ္လ်က္ေနေပၿပီ။ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ခ်မွတ္လိုက္ေသာ သူ၏ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရးအစီအမံေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရသည့္ ဤအရိပ္မည္းႀကီးကို ျပန္လွန္ပစ္ရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ယမန္ႏွစ္က ႏိုင္ငံစီးပြားေရးပ်မ္းမွ်တိုးတက္မႈ ၆.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရေစသည့္ သူ၏အားထုတ္မႈမွာ အထင္ႀကီးစရာအသြင္ရွိေသာ္လည္း အနိမ့္ဆံုးအဆင့္ႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ထားျခင္းသာ ျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ GDP မွာ ေဒၚလာ ၁၂၀၀ ျဖစ္သျဖင့္ ေဒၚလာ ၆၀၀၀ ခန္႔ရိွေသာ အိမ္နီးခ်င္းထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ႏိႈင္းစာပါက အႀကီးအက်ယ္ ကြာဟလြန္းလွ၏။ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ ေလးပံုတစ္ပံုခန္႔မွာ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနဆဲ၊ တစ္ႏို္င္ငံလံုး၏ေလးပံုတစ္ပံုမွ်သာ လွ်ပ္စစ္မီးရရိွေနသည္။ ၎အျပင္ ကားလမ္း၊ ရထားလမ္းႏွင့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးကြန္ရက္မ်ားကလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ၌ အဆိုး၀ါးဆံုးအေျခအေန ေရာက္ရိွေနသည္။

    ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ဆင္းရဲႏြမ္းပါးကာ လံုေလာက္ေသာ၀င္ေငြ မရိွၾက။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔ကို ဦးစားေပးရမည္ဟု စီမံကိန္းႏွင့္ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးသစ္ ဦးေက်ာ္၀င္းက ဆိုသည္။ ဤသည္မွာ ယခင္အစိုးရေဟာင္းတို႔၏ ေက်းလက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းကို သံေယာင္လိုက္ေနသေယာင္ ထင္ရ၏။ သို႔ေသာ္ ဦးေက်ာ္၀င္းက မိမိ၏စီးပြားေရးမူ၀ါဒသည္ ၀င္ေငြအခ်ဳိးမညီမႈႏွင့္ အခြန္တိုးျမွင့္ေကာက္ခံျခင္း၌လည္း အေလးထားသြားမည္၊ သို႔မွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး လိုအပ္ေနေသာ စာသင္ေက်ာင္း၊ လမ္းသစ္မ်ားအတြက္ အစိုးရမွ သံုးစြဲသြားႏုိင္မည္ဟု ေျပာၾကားသည္။ လက္ရိွ၌ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ စီး၀င္ေနေသာ ေငြေၾကး အမ်ားအျပား ရိွေနၾကသည္။ အထူးစီးပြားေရးဇုန္သစ္မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေနေသာ ဂ်ပန္ထံမွလည္း ရရိွေနသည္၊ ဆက္လက္၍လည္း ရရိွေနဦးမည္။ GDP ၏ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာရိွေနေသာ အခြန္အခမ်ားကို တိုးျမွင့္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္းမရိွလွ်င္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္အခြင့္အလမ္း အလြန္နည္းပါးေၾကာင္း အစိုးရကိုယ္တိုင္ကလည္း သိရိွထားေပသည္။

    လႊတ္ေတာ္ရိွ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအစုအဖြဲ႕သစ္သည္လည္း အခိုင္အမာယံုၾကည္စိတ္ခ်၍မရေၾကာင္း ေသခ်ာၿပီးျဖစ္သည္။ ဦးေက်ာ္၀င္းအား ၀န္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ေၾကာင္း ေၾကျငာၿပီး မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ သူ၏ေဒါက္တာဘြဲ႕မွာ အတုအေယာင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တကၠသိုလ္အမည္ခံၿပီး ဒီပလိုမာလက္မွတ္တုမ်ား ေပးေနသည့္ ပါကစၥတန္အေျခစိုက္အုပ္စုတစ္ခု၏ ၀က္ဆိုဒ္မွ ရရိွထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္သြားခဲ့သည္။ မိမိသည္ ယင္းကိစၥကို အလ်ဥ္း မသိရိွခဲ့ေၾကာင္း ဦးေက်ာ္၀င္းက သတင္းေထာက္မ်ားကို ၀န္ခံေျပာၾကားသည္။ ေသခ်ာသည္မွာ ဦးေက်ာ္၀င္းအား ေရြးခ်ယ္ျခင္းသည္ သူ၏ကၽြမ္းက်င္ေၾကာင့္ မဟုတ္၊ NLD စီးပြားေရးရာေကာ္မတီ၌ ႏွစ္ရွည္လမ်ား အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ပါတီအေပၚ သစၥာရိွျခင္းေၾကာင့္ဟု ဆိုႏိုင္ေပမည္။

    တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးအျဖစ္ လ်ာထားခံခဲ့ရသည့္ ဦးသန္းျမင့္သည္လည္း New York Times ၏အဆိုအရ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳထားျခင္းမရိွေသာေက်ာင္းတစ္ခုမွ ဘြဲ႕ရယူခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရိွခဲ့ၾကသည္။ NLD သည္ ကာလရွည္ျမန္မာ့အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ ၾသစေတးလ်ပညာရွင္ Sean Turnell ကဲ့သို႔ ျပင္ပကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏အႀကံဥာဏ္ကို လက္ခံရယူေနေၾကာင္း ယံုမွားသံသယမရိွ။ သို႔ေသာ္ စီးပြားေရးရာအစုအဖြဲ႕သည္ လႊတ္ေတာ္အဆင့္ အရည္အေသြးျပည့္မွီရန္ ေဆာင္ရြက္စရာ အမ်ားအျပားရိွေနေသးသည္။

    ထပ္မံေရွဆက္ရပါလွ်င္ အစိုးရသစ္၏ စီးပြားေရးရာဦးစားေပးမႈမ်ားမွာ ကနဦးပိုင္းတြင္ စစ္တပ္ႏွင့္ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဖြယ္ရိွၿပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ အရပ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕သစ္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ဘက္ေတာ္သားအုပ္စုေဟာင္းအၾကား အားၿပိဳင္မႈလည္း ျဖစ္သည္။ စီမံကိန္းႏွင့္ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီး႒ာနႏွင့္ပတ္သက္၍ သယံဇာတႏွင့္ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၀န္ႀကီး႒ာနႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီး႒ာနအျဖစ္ ၀န္ႀကီး႒ာနသစ္ႏွစ္ခု ထပ္မံခြဲျခမ္းလိုက္ျခင္းကလည္း ပဋိပကၡျဖစ္လာႏိုင္စရာရိွေနသည္။ ဤနယ္ပယ္ႏွစ္ရပ္စလံုးတြင္ စစ္တပ္ႏွင့္ ၎တို႔၏ခရိုနီလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက အခိုင္အမာႀကီးစိုးထားသည္ျဖစ္၍ အစိုးရ၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုလံုး ေရရွည္တိုးတက္လာေအာင္ NLD သည္ မည္မွ်အထိ ထိုးေဖာက္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိႏိုင္ေပသည္။ အလားတူစြာပင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ ေလးပံုတစ္ပံုအထိ အပိုင္စီးထားေသာ စစ္တပ္က ႏိုင္ငံ့အက်ဳိးအျမတ္အမ်ားဆံုးရရိွသည့္ ကုမၸဏီႀကီးႏွစ္ခုကိုလည္း ထိန္းသိမ္းထားဆဲျဖစ္ေနသည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံလူဦးေရ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ေနထိုင္လ်က္ရိွၾကၿပီး၊ ၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္း၀န္းက်င္မွာ အမ်ားအားျဖင့္ ျပည္တြင္းတစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္ဟု ၀န္ႀကီးသစ္က ဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္ ဤက႑မွာ GDP ၏ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာ ရိွသျဖင့္ အေျခအေနမေကာင္း။ အဓိကထုတ္ကုန္ျဖစ္ေသာ ဆန္စပါးသည္လည္း ေလာက္ေလာက္လားလား ဖူလံုမႈမရိွယံုသာမက အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္( ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္း)ႏွင့္ ဗီယက္နမ္(၁၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္း)ထက္ပင္ နိမ့္က်ေနေပသည္။

    ထိုသို႔ျဖစ္ရေသာအေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာအနက္တစ္ခုမွာ လယ္သမားမ်ားသည္ မိမိတို႔၏လယ္ယာေျမပိုင္ဆိုင္မႈ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ျခင္းမရိွေသာေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံႏိုင္ျခင္း မရိွၾက။ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းလည္း စစ္တပ္အရာရိွမ်ား၏ ထင္တိုင္းႀကဲ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈ၊ ပိတ္ပင္မႈမ်ားေၾကာင့္ စိုက္ပ်ဳိးေျမ လက္မဲ့ျဖစ္ေနရသည္။ ခန္းမွန္းသံုးသပ္ခ်က္တစ္ခုအရ စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္သည့္ေျမယာမ်ားမွာ ေလးပံုတစ္ပံုခန္႔မွ်သာ က်န္ေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈအခြင့္အေရးကိစၥကို ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္သြားရမည္ဟု ဦးေက်ာ္၀င္းက ဆိုသည္။ အစိုးရေဟာင္းသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈအေထာက္အထားမ်ား ျပဳလုပ္ခြင့္ေပးေသာ္လည္း အားနည္းေပ်ာ့ညံ့သည္သာမက အဓမၼေျမသိမ္းမႈတို႔ကို ေျဖရွင္းေရး၌ အသံုးခ်ရန္သာျဖစ္ခဲ့သည္။ ေျမယာဥပေဒမ်ား အခိုင္အမာရိွပါေသာ္လည္း ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူပင္လွ်င္ လက္၀ယ္ပိုင္ပိုင္မရရိွႏိုင္ၾက၊ ေျမသိမ္းဆည္းခံရသူတို႔ကလည္း နစ္နာေၾကးမ်ား ေတာင္းဆိုၾကေပဦးမည္။ ပိုင္ဆိုင္မႈအာမခံခ်က္မရိွေသးပါက လယ္သမားတို႔သည္ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ မည္သည့္ေနရာမွမွ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းေအာင္ ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္ၾကမည္မဟုတ္ေခ်။ ျမန္မာႏိုင္ငံေက်းလက္ေရးရာကၽြမ္းက်င္သူ Debbie Aung Taylor က ဤသို႔ ဆိုထားပါသည္။

    “ဒီကလယ္သမားေတြဟာ စြန္႔ဦးတီထြင္စိတ္ ရိွၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအတြက္ ဘာအခြင့္အေရးမွ အေပးမခံၾကရဘူး”။

    သဘာ၀သယံဇာတ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရးအပိုင္းက႑သည္လည္း ပို၍ပင္ ထိရွလြယ္လြန္းေန၏။ စစ္အစိုးရအုပ္စုေဟာင္းမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးအက်ဳိးအျမတ္အမ်ားစုကို ဒလေဟာရယူထားျခင္းကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံ့သယံဇာတမ်ားအား လုယက္သိမ္းပိုက္ျခင္းျဖင့္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာထဲသို႔ မဆိုစေလာက္မွ်သာ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္သူမ်ား၊ ေျမယာသိမ္းပိုက္ခံရသူမ်ားအား ျပန္လည္ေပးဆပ္ပင္လွ်င္ မရိွသေလာက္ နည္းပါးလွေပသည္။ ႏိုင္ငံတကာျခစားမႈမ်ားကို အထူးျပဳေလ့လာေသာ Global Witness အဖြဲ႕က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၌ ေက်ာက္စိမ္းတစ္မ်ဳိးတည္းမွာပင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၁ ဘီလီယံအထိ စာရင္းေပ်ာက္ေရာင္းခ်မႈ ရိွခဲ့သည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ထား၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရား၀င္ ျပည္ပပို႔ကုန္စုစုေပါင္းတန္ဖိုးကား ေဒၚလာ ၁၁ ဘီလီယံမွ်သာ ရိွေနသည္ကို ေတြ႕ရေလသည္။

    ဤသို႔ေသာ အခ်ဳိးမညီမွ်မႈမ်ားေၾကာင္း အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ ေရွ႕ဆက္လုပ္ကိုင္ရန္ ေငြအင္အား လိုအပ္ေပေတာ့မည္။ သတၳဳတူးေဖာ္ေရးကုမၸဏီမ်ားအတြင္း အေျခခံက်က် ေျပာင္းလဲျပဳျပင္ဖို႔လည္း လိုအပ္လာေပမည္။ ထိုအခါ အစိုးရသစ္သည္ စစ္တပ္၏ခရိုနီမ်ား၊ ၎တို႔၏အက်ဳိးတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သူမ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ရေတာ့မည္ျဖစ္၏။

    ၎တို႔အနက္ အခ်ဳိ႕က ေျပာင္းလဲရန္ဆႏၵရိွေၾကာင္း၊ NLD ႏွင့္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္လိုေၾကာင္း လကၡဏာကို ျပသၾကသည္။ အျမင္က်ယ္ျခင္းႏွင့္ ၿပိဳင္ဆိုင္ျခင္းသေဘာတရားကို လက္ခံႏိုင္ေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔မဟုတ္ၾကသူက မ်ားသည္။ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္မီဒီယာကဲ့သို႔ေသာ က႑အနည္းအက်ဥ္းေလာက္သာ ပြင့္လင္းသည့္ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈဖက္သို႔ တိုး၀င္လာၾကေသာ္လည္း အမ်ားစုမွာ ကန္႔သတ္ခံထားရဆဲျဖစ္၏။ ေဒၚစုၾကည္သည္ စစ္တပ္၏အက်ဳိးစီးပြားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မည္သည့္အတိုင္းအတာႏွင့္ မည္သို႔ရင္ဆိုင္မည္ကို ရွင္းလင္းစြာ မသိရေသး။ မည္သို႔ဆိုေစ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ကေမာက္ကမျဖစ္ေနမႈမွ နာလန္ျပန္ထူႏိုင္ျခင္းရိွမရိွဟူသည္ သူမ၏ အေျဖရွာမႈ၌ မူတည္ေနမည္ျဖစ္ေပသည္။

    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ရိွ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ရန္ ထရပ္ကားေပၚ လုိက္ပါသြားေနေသာ လုပ္သားမ်ားကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု – YE AUNG THU/AFP/Getty Images, စက္တင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၅)

    (Foreign Policy မွ Richard Cockett ေရးသားေသာ “Can Aung San Suu Kyi Save Burma’s Economy?” ေဆာင္းပါးကိုမွီး၍ ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။)

  • မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကို ပစ္မထားၾကပါႏွင့္

    မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကို ပစ္မထားၾကပါႏွင့္

    Mandalay University

    ဆူးငွက္

    တကယ္ေတာ့ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ဟာ ျမန္မာလူမ်ဳိး မ်ားရဲ႕ ဝံသာႏုစိတ္နဲ႔ ဇာတိမာန္သက္သက္ကတစ္ဆင့္ အေျမာ္အျမင္ႀကီးစြာ ေပၚေပါက္ ခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာေတြ မ်ဳိးေစ့ခ်၊ ပ်ဳိးေထာင္၊ ေပါင္းသင္၊ ရွင္သန္၊ ႀကီးထြား၊ ပြင့္လန္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသားတကၠသိုလ္ႀကီး ျဖစ္ပါ တယ္။ အဂၤလိပ္ အစိုးရရဲ႕ တကၠသိုလ္အက္ဥပေဒကို မေက်နပ္လို႔ ရန္ကုန္တကၠ သိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ စတင္ ခဲ့တဲ့ သပိတ္တိုက္ပြဲရဲ႕ အသီးအပြင့္ လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသီးအပြင့္ေၾကာင့္ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္မွာ မႏၲေလး ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ား အားထုတ္မႈနဲ႔ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ ဖြင့္လွစ္ခြင့္ရခဲ့တယ္။

    ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ ပထမေက်ာင္းသားသပိတ္ႀကီး စတင္ ေပၚေပါက္ လာခဲ့ၿပီးေနာက္ အမ်ဳိးသားေက်ာင္း၊ အမ်ဳိး သားေကာလိပ္နဲ႔ အမ်ဳိးသားပညာေရး ေတာင္းဆိုမႈေတြနဲ႔ အတူ အထက္ဗမာျပည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာလည္း ဥပစာ ေကာလိပ္တစ္ခုဖြင့္လွစ္ေပးဖို႔ မႏၲေလးမွာရွိၾကတဲ့ ဗဟို စည္ဦးဘဦး၊ ေက်ာက္စာဝန္ေတာ္စိန္ခိုႏွင့္ ရေသ့ႀကီး ဦးခႏၲီတို႔ ဦးေဆာင္ၿပီး မႏၲေလးၿမိဳ႕လူထုက ေတာင္းဆိုၾက ပါတယ္။ အကယ္၍ အဂၤလိပ္အစိုးရက မလိုက္ေလ်ာရင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ လူထုအေနနဲ႔ ကိုယ့္အလွဴေငြနဲ႔ကို၊ ကိုယ့္ၿမိဳ႕မွာ ကိုယ့္ေကာလိပ္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ဖြင့္ၾက မယ္လို႔တင္ျပလာၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာ မွာလည္း ဂ်ီစီဘီေအ ဦးခ်စ္လႈိင္က ဦးေဆာင္ၿပီး ေတာင္းဆိုၾက တယ္။ တစ္ဆက္တည္း ဝံသာႏုေခါင္းေဆာင္ ဦးဘေဘ က ဥပေဒျပဳေကာင္စီမွာ ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ တကၠသိုလ္ အက္ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ဥပေဒအၾကမ္း တင္ခဲ့တယ္။ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ အစိုးရက ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ အတည္ျပဳေပးခဲ့ရတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ျပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒအရ အထက္ဗမာျပည္မွာ ဥပစာေကာလိပ္ကို စတင္ ဖြင့္လွစ္ဖို႔ ေကာ္မတီဖြဲ႕စည္း ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္ဗမာျပည္ အတြက္ ဥပစာ ေကာလိပ္ကို မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာင္ျပင္ ေဗာဓိကုန္းရပ္ကြက္ မွာရွိတဲ့ သိပၸံေက်ာင္းဝင္းထဲက တစ္ထပ္အုတ္တိုက္နီ ကေလးမွာ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၄ ရက္မွာ စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။

    အခုမႏၲေလးတကၠသိုလ္ဝင္းထဲ အဝင္မုခ္ဦး အေက်ာ္လမ္းအေရွ႕ဘက္က အုတ္တိုက္နီေလးပါ။ တကၠသိုလ္သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္လုံး အင္ဂ်င္နီယာ ႐ုံး အျဖစ္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ေနရာေလးပါပဲ။ အခုလက္ရွိျမင္ေနရ တဲ့ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ ပင္မအေဆာက္အအံုႀကီးကေတာ့ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္မွာ အုတ္ျမစ္ခ်ၿပီး ၁၉၂၄ ခုႏွစ္မွာ စိုက္ပ်ဳိး ေရး သိပၸံ႐ုံးအျဖစ္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တာပါ။

    မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ စၿပီးဖြင့္လွစ္ေတာ့ ေကာလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မွာ ကပၸတိန္ေက်ာ္ၫြန္႔က သဘာပတိအျဖစ္ေဆာင္ရြက္တယ္။ မစၥတာ ထင္ဝီ (M.A)က ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးနဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာကထိက၊ ဦးဖိုးသာ (M.Sc)က ႐ူပေဗဒနဲ႔ ဓာတုေဗဒကထိက၊ ဦးလွေပၚဦး (M.A) က သခ်ၤာကထိက၊ ဦးဘက်ား(B.A)က ပါဠိျမန္မာစာ၊ မစၥတာအက္စ္ဒါမိုဒါရမ္က သိပၸံ ပညာ နည္းျပတို႔ ျဖစ္ၾကတယ္။ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ စဖြင့္ေတာ့ ေက်ာင္း သူႏွစ္ေယာက္အပါအဝင္ ေက်ာင္းသား ၃၁ ေယာက္ရွိတယ္။ ဖြင့္လို႔ တစ္ႏွစ္အၾကာ ၁၉၂၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လေရာက္ေတာ့ ဥပေဒျပဳေကာင္ စီမွာ ေရႊေတာင္ ၾကားပါတီက မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္က ေက်ာင္းသား နည္းလို႔ ပိတ္ပါဆိုၿပီး အဆိုတင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူး။ မႏၲေလးဥပစာ ပိတ္ပင္ေရးအစီအစဥ္ ကေတာ့ ေဒသစြဲ၊ ပုဂၢိဳလ္စြဲအေနနဲ႔ ေနာက္မဆုတ္ဘူး။ ၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္ေရာက္ေတာ့ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ပိတ္ ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မႏၲေလးၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ ကလည္း ကန္႔ကြက္ၾကတယ္။ အိမ္ေတာ္ရာ ၁၄ ခန္း ဇရပ္မွာလည္း ေက်ာင္းသားေတြက ရဟန္းပ်ဳိသမဂၢ၊ ေစ်းခ်ဳိေတာ္၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕ခံေတြနဲ႔အတူ ကန္႔ကြက္သပိတ္ ေမွာက္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ ပိတ္ေရးကိစၥဟာ ေအာင္ျမင္မသြားခဲ့ပါဘူး။ အဂၤလိပ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ အက်ပ္အတည္း က်ေရာက္ေနတာေၾကာင့္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔စစ္ႀကီးျဖစ္ပြားေတာ့ ဖြင့္လွစ္ဆဲမႏၲေလး ဥပစာေကာလိပ္ကို ဥပစာေကာလိပ္ရဲ႕ ေက်ာင္းသား ေဟာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိဥပစာေကာလိပ္ ဓာတုေဗဒဆရာျဖစ္သူ ဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္)က ေစာင့္ေရွာက္ရတယ္။ မႏၲေလးကိုလည္း စစ္ေရာက္ေရာ ဥပစာေကာလိပ္လည္း ပိတ္လိုက္ရတယ္။

    စစ္ႀကီးၿပီးေတာ့ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ျပန္ဖြင့္လွစ္ ႏိုင္ေရးကို ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္နဲ႔ ဆရာဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္)တို႔ပဲ ျပန္လည္ ဦးေဆာင္ ေဆာင္ရြက္ၾက တယ္။ အဂၤလိပ္အစိုးရအေနနဲ႔ကေတာ့ မသိလိုက္မသိ ဘာသာပါပဲ။ စစ္ႀကီးအၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္တဲ့ ဖဆပလအစိုးရ ဖြဲ႕ေတာ့ ဦးရာဇတ္ ဝန္ႀကီးတာဝန္အယူ ရန္ကုန္ေရာက္စဥ္ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရးကို ဆရာဦးကိုေလးနဲ႔ ထပ္မံႀကိဳးစား ၾကျပန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေမ ၂၉ ရက္မွာပဲ ဆရာဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္)ကို ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအျဖစ္ခန္႔အပ္ၿပီး မႏၲေလး ဥပစာေကာလိပ္ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ဖို႔ တာဝန္ေပး လိုက္ပါတယ္။

    စစ္ႀကီးေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ပရိေဘာဂေတြ၊ ေက်ာင္းေဆာင္ေတြ ျပန္ လည္ ရရွိဖို႔ အခက္အခဲအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ဆရာဦးကိုေလး(ေဇယ်ာေမာင္)ဟာ ႀကိဳးစားေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လေရာက္မွ မႏၲေလးယူနီဗာ စီတီေကာလိပ္ အျဖစ္ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ စိုက္ပ်ဳိးေရးသိပၸံ႐ုံး အျဖစ္ အသုံးျပဳဆဲျဖစ္တဲ့ ပင္မအေဆာင္ႀကီးကိုလည္း မႏၲေလးယူနီဗာ စီတီေကာလိပ္ ပင္မစာသင္ေဆာင္ႀကီး အျဖစ္ ခမ္းနားစြာ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။ မႏၲေလးယူနီဗာ စီတီေကာလိပ္ဖြင့္ပြဲကို မႏၲေလးၿမိဳ႕ လူထုကလည္း ဝမ္းပန္းတသာ ပါဝင္ဆင္ႏႊဲၾကတယ္။

    မႏၲေလးယူနီဗာစီတီေကာလိပ္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရးကို အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ကေတာ့ ဖြင့္ပြဲမတိုင္ခင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္ကပဲ မသမာသူတို႔ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရွာၿပီေပါ့။

    ဒီဥပစာေကာလိပ္ကလည္း အတိုက္အခံ အခက္ အခဲအမ်ဳိးမ်ဳိးၾကားက ႐ုန္းကန္ၿပီး ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္နဲ႔ ဆရာဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္) တို႔ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ မႏၲေလးယူနီဗာစီတီေကာလိပ္ အျဖစ္ အဆင့္ျမႇင့္တင္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ ဆက္လက္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကလို႔လည္း ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၁ ရက္မွာ မႏၲေလး တကၠသိုလ္အျဖစ္ သီးျခား ရပ္တည္ခဲ့တယ္။ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ပညာေရး စနစ္ ေတြေၾကာင့္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ မႏၲေလးဝိဇၨာႏွင့္ သိပၸံ တကၠသိုလ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့ရတယ္။ ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္မွာ ေတာ့ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ဆိုတဲ့ မူလအမည္နဲ႔ တည္ရွိခဲ့ တာပါ။

    မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္မွသည္ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ ဆိုတဲ့ ျဖတ္သန္းမႈ သမိုင္းရွည္ႀကီးအတြင္း ဒီတကၠသိုလ္ ႀကီးက ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာဆရာႀကီးေတြ၊ အရပ္ ဘက္၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အမႈထမ္းေတြ၊ ဌာနဆိုင္ ရာ ပညာရွင္ႀကီးေတြ၊ ပါေမာကၡႀကီးေတြ ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ ႐ုံမက အႏုပညာရွင္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ အားကစားသမား ေပါင္းမ်ားစြာလည္း ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

    အခု… ေခတ္ေျပာင္း စနစ္ေျပာင္းခ်ိန္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ႀကီးရဲ႕ ျပန္ လည္ေမြးဖြားျခင္း အတိတ္ေကာင္း နိမိတ္ေကာင္းေတြနဲ႔အတူ သမိုင္းအစဥ္အလာႀကီးမားတဲ့ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ႀကီးကလည္း ဒီအခ်ိန္အခါေကာင္းမွာ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ျပန္လည္ႏိုးထ ရွင္သန္ဖို႔ ေကာင္းပါ တယ္။

    တကယ္ေတာ့ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္မွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ မႏၲေလး ဥပစာေကာလိပ္ဟာ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္မွာ ၉၁ ႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္ပါၿပီ။ ဒါဟာ မႏၲေလးအတြက္ သာမက တစ္မ်ဳိးသား လုံးအတြက္ ေကာင္းေမြပါပဲ။

    ပညာေရးကို အထူးဦးစားေပးၿပီး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲၾကမယ့္ ေခတ္ေျပာင္း စနစ္ေျပာင္းမွာ သက္ေတာ္ရွည္ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ကိုလည္း ပစ္မထား ၾကပါႏွင့္…။ ။

    ၁၉၊၄၊ ၂၀၁၆ ေၾကးမံု သတင္းစာမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

  • ၁၉၇၃ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ႀကီး မြမ္းမံျပင္ဆင္ခဲ့စဥ္က (ပါဝင္ျပဳျပင္ခဲ့သည့္ မြတ္လင္မ္ ဘူမိ အင္ဂ်င္နီယာ ကိုယ္တိုင္ေရး ေဆာင္းပါး)

    ၁၉၇၃ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ႀကီး မြမ္းမံျပင္ဆင္ခဲ့စဥ္က (ပါဝင္ျပဳျပင္ခဲ့သည့္ မြတ္လင္မ္ ဘူမိ အင္ဂ်င္နီယာ ကိုယ္တိုင္ေရး ေဆာင္းပါး)

    shwe bo tu taw sin kyee 4 par 1

    လွၾကည္

    ဗုဒၶံ ပူေဇမိ
    ဓမၼံ ပူေဇမိ
    သံဃံ ပူေဇမိ
    .
    ၁၉၇၃ မွာ ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ေ႐ႊတိဂုံဘုရားႀကီးရဲ႕အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုကုိ လွၾကည္တုိ႔တက္ၿပီး ျပဳျပင္မြမ္းမံတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေ႐ႊတိဂုံဘုရားႀကီးကုိ အ႐ုိအေသျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ႐ြတ္ဆုိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
    .
    လွၾကည္ဆုိတဲ့ေကာင္မလြယ္ဘူး။ သူနဲ႔မဆုိင္တာေတြ ေလွ်ာက္ေလွ်ာက္႐ြတ္ေနတယ္လုိ႔ အေၾကာင္းသိေတြက ေျပာၾကဦးမယ္။ တကယ္ေတာ့ ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္ႀကီး ကုိယ္လုံးေတာ္မွာ ပ်က္စီးခ်ဳိ႕ယြင္းေနတာေတြကုိ ေစတီေတာ္ေပၚတက္ၿပီး ဘူမိေဗဒအင္ဂ်င္နီယာပညာနဲ႔ (Grouting)ေတြလုပ္၊ ျပဳျပင္မြမ္းခံခြင့္ရခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ လွၾကည္ ေတာ္ေတာ္ပဲ ကုသုိလ္ရခဲ့ပါတယ္။ေ႐ႊတိဂုံဘုရားႀကီး တန္ခုိးႀကီးလွပါေပတယ္။၁၉၇၃-ႏွစ္ဦးပိုင္းေလာက္မွာ ေလးဆူဓါတ္ပုံေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္ႀကီးကုိ ထုံးစံအတိုင္း ႏွစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေ႐ႊသကၤန္းကပ္ႏိုင္ဖုိ႔ သန္႔႐ွင္းေရးလုပ္ျခင္း၊ ေရညွိမ်ားခြာျခင္းကိစၥေတြကုိ ပန္းရန္ဆရာႀကီးမ်ားအဖြဲ႕က လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ပန္းရန္သမားတစ္ေယာက္က ေစတီေတာ္ႀကီးရဲ႕ ႐ွစ္ေျမွာင့္တစ္ေနရာမွာ အဲဒီလုိေရညွိခြာရင္း သန္လ်က္နဲ႔ေခါက္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အတြင္းက လႈိဏ္သံၾကားလိုက္ရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပုိၿပီးေသခ်ာေအာင္ ထပ္ၿပီးျပင္းျပင္းေလးေခါက္ လုိက္ေတာ့ အဲဒီေနရာကအုတ္ေတြက ေဆြးျမည့္ေနလုိ႔ သံလ်က္က အတြင္းကုိ ကၽြံ၀င္ေနၿပီး အေပါက္ႀကီးျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီအုတ္ေတြကုိ ကိုင္ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ ေပါင္ဒါလုိအမႈန္႔ျဖစ္သြားတယ္။ဒါနဲ႔ ပန္းရန္သမားေလးလည္း သူ႔ဆရာကုိေခၚၿပီး ေစတီေတာ္ႀကီးရဲ႕ ေဂါပကအဖြဲ႕၀င္မ်ားကုိ အက်ဳိးအေၾကာင္းသြားၿပီး ေျပာျပၾကတယ္။ အဲဒီအေပါက္ႀကီးက လူႀကီးတစ္ေယာက္ ေကာင္းေကာင္း၀င္လုိ႔ရေအာင္က်ယ္ေနတယ္။ အဲဒီအေပါက္ႀကီးကေန အားေကာင္းတဲ့ လက္ႏွိပ္ဓါတ္မီးနဲ႔ထုိးၾကည့္တဲ့အခါ ေအာက္အနက္ ဘယ္ေလာက္႐ွိတယ္ဆုိတာ မျမင္ႏိုင္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ဒါနဲ႔ ျငမ္းလုပ္ဖုိ႔ထားတဲ့ ၁၂-ေပခန္႔႐ွည္တဲ့ ၀ါးလုံးႏွစ္လုံးကုိဆက္ၿပီး ေထာက္ၾကည့္ၾကတယ္။ ဒါလည္းပဲ ေအာက္ကုိ လုံး၀ မထိမိဘူး။ ေစတီေတာ္ႀကီးအတြင္းက လႈိဏ္ေခါင္းက ေတာ္ေတာ္နက္ၿပီးက်ယ္ေနတာကုိ သြားေတြ႕ရတယ္။ေစတီေတာ္ႀကီးကုိ မုိးမက်မီမွာ ေ႐ႊသကၤန္းအၿပီးကပ္ရမွာမုိ႔ ေဂါပကအဖြဲ႕နဲ႔ ပန္းရန္ဆရာမ်ားအဖြဲ႕က ႀကိဳးစားၿပီးျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ လုပ္ၾကရမွာျဖစ္တယ္။ ပန္းရန္ဆရာမ်ားအဖြဲ႕က ဒီလႈိဏ္ေခါင္းႀကီးကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဘယ္လုိမွ မလုပ္တတ္ေၾကာင္းကုိ ေဂါပကအဖြဲ႕ကုိေျပာတယ္။ ေဂါပကအဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ဦးလွျမင့္(BelAir)၊ ဦးေသာ္ဇင္(Handicap9)၊ ဦးထြန္းလြင္၊ ဦးေအာင္သိန္းတုိ႔က အဲဒီတုန္းက ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးကုိတင္ျပေတာ့ အင္ဂ်င္နီယာအေက်ာ္အေမာ္ေတြေခၚၿပီး တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ဘယ္သူမွ မလုပ္တတ္ၾကဘူး။ မလုပ္ရဲၾကဘူး။ အစိုးရအဖြဲ႕အႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းသိသြားေတာ့ “ဒီတန္ခုိးႀကီးဘုရားႀကီးကုိ ဂ႐ုစိုက္ၿပီးျပဳျပင္ၾကပါ။ ေ႐ွးေဟာင္းဘုရားႀကီးလည္းျဖစ္တယ္။ ဒီလုိဘုရားႀကီမ်ဳိး တုိ႔လည္းမတည္ႏိုင္ဘူး။ ေငြကုန္ခ်င္သေလာက္ကုန္ပါေစ၊ ေကာင္းေအာင္လုပ္ၾကပါ”ဆုိၿပီး အမွာပါးလိုက္ပါတယ္။
    .
    ေဂါပကအဖြဲ႕က ဒီအင္ဂ်င္နီယာအေက်ာ္အေမာ္ေတြ မလုပ္တတ္ဘူးဆုိရင္ အင္ဂ်င္နီယာေတြ ေမြးထုတ္ေပးေနတဲ့ စက္မႈတကၠသုိလ္က ဆရာႀကီး ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေအာင္ႀကီးကုိ ေမးမွပဲဆုိၿပီး သူ႔ကုိေခၚၿပီးျပပါတယ္။
    .
    ေဒါက္တာေအာင္ႀကီးဟာ ကမာၻေက်ာ္ မက္ဆာခ်ဴးဆက္ စက္မႈတကၠသုိလ္က ေဒါက္တာဘြဲ႕(Ph.D) ရထားသူျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာႀကီးလည္း ဒီဧရာမလႈိဏ္ေခါင္းႀကီးကုိၾကည့္ၿပီး ဘာမွမေျပာႏိုင္ပါ။
    .
    ေဒါက္တာေအာင္ႀကီးက “ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားကေတာ့ မတတ္ကၽြမ္းပါဘူး။ တစ္ခုေတာ့႐ွိပါတယ္။ Engineering Geologist မ်ားကေတာ့ တတ္ကၽြမ္းပါတယ္။ ဒီနည္းကေတာ့ ဘိလပ္ေျမမႈတ္သြင္းျခင္းပညာျဖစ္ပါတယ္။ သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန ဘူမိေဗဒႏွင့္ ဓါတ္သတၳဳ႐ွာေဖြေရးဦးစီးဌာနက Engineering Geologist မ်ားဟာ ဆည္ေျမာင္းဌာနမွ ဆည္မ်ား(Dams)မ်ား အက္ကြဲတဲ့အခါ၊ ေရမ်ားယုိစိမ့္ထြက္တဲ့အခါမ်ားမွာ သြားေရာက္ၿပီး Grouting လုပ္ေပးၾကပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔သာလွ်င္ လုပ္လုိ႔ရပါမယ္”လုိ႔ အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။
    .
    ေစတီေတာ္ႀကီးရဲ႕ ေဂါပကအဖြဲ႕၀င္ေတြဟာ အေတာ္ႀကီးေပါက္ေရာက္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကုိ သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနက ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဗုိလ္မွဴးႀကီး သူရေအာင္ေဖကုိ ေျပာျပလိုက္တယ္။ ခ်က္ခ်င္းပါပဲ။ ဘူမိေဗဒႏွင့္ ဓါတ္သတၳဳ႐ွာေဖြေရးဦးစီးဌာနက ညႊန္ခ်ဳပ္ေဒါက္တာတင္ေအးကုိ တာ၀န္ေပးလိုက္ပါတယ္။  ေဒါက္တာတင္ေအးကလည္း Engeering Geology Section Head ဦးသိန္းလြင္ကုိ ခ်က္ခ်င္းအလုပ္စဖုိ႔ အမိန္႔ခ်လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ အဲဒီဌာနမွာက ဦးသိန္းလြင္နဲ႔ ဦးလွၾကည္ ႏွစ္ဦးပဲ႐ွိေနတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဌာနက တစ္ျခား၀န္ထမ္းေတြျဖစ္တဲ့ ကုိမ်ဳိးျမတ္၊ ကုိဥာဏ္စုိး၊ ကုိေအာင္ျမင့္စုိး၊ ကုိေယာ႐ႈတုိ႔က အသက၊ အသက၊ နယ္အသီးသီးတာ၀န္က်ရာေဒသေတြကုိသြားၿပီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကရတယ္။ ဒီကိစၥကုိ ၀န္ႀကီး႐ုံးက အေရးႀကီးလုပ္ငန္းအမွတ္စဥ္(၁)၊ ဦးစားေပးအဆင့္(၁) ခ်က္ခ်င္းေဆာင္႐ြက္ရန္လုိ႔ သတ္မွတ္လိုက္တယ္။
    .
    ညႊန္ခ်ဳပ္က ဦးသိန္းလြင္ကုိေခၚၿပီး ‘ဘာလုိလဲ၊ လုိတာေျပာပါ’လုိ႔ေျပာတယ္။ ဦးသိန္းလြင္က မုံရြာ ေၾကးနီစီမံကိန္းမွာ႐ွိတဲ့ Grouting Machine ကုိ ရန္ကုန္သုိ႔ အျမန္သယ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔၊ အရည္အခ်င္း႐ွိတဲ့ လြန္တူးသမား(Driller) ႏွစ္ေယာက္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိ လိုက္ပါတယ္။ (Driller မပါပဲ ဒီကိစၥ လုံး၀လုပ္လုိ႔ မရပါ။ ယခင့္ ယခင္တုန္းကမ်ား ဒီလုိေတာင္းဆုိလိုက္ရင္ ၃-၄ လနဲ႔ ေရာက္မလာဘူး။ ခုေတာ့လည္း ျမန္လိုက္တာ။ ဒါေတာင္ ႏွစ္လေတာ့ ၾကာေသးတယ္။
    .01
    Driller ေတြ ေရာက္လာ႐ုံတင္မကဘူး Drilling Section Head ဦးေစာထြန္း(Drilling CE)ေတာင္ ပါလိုက္ေသးတယ္။ ဦးေစာထြန္းက အလြန္၀ၿပီး ေပါင္ ၂၂၀ ေက်ာ္ပါတယ္။ အလြန္ အသားမည္းေပမယ့္ သူ႔လုပ္ငန္းကုိ သူအလြန္ကၽြမ္းက်င္ၿပီး လူနဲ႔မလိုက္ေအာင္ လြန္စြာသြက္လက္ေပါ့ပါးတယ္။ Grouting Machine ကုိ Servicing လုပ္၊ သန္႔စင္ေဆးေၾကာၿပီး လုပ္ငန္းစလုိ႔အခ်ိန္ေရာက္ေတာ့ လုပ္ငန္းညွိႏႈိင္းအစည္းအေ၀းလုပ္ပါတယ္။
    .
    ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္ေဂါပကအဖြဲ႕႐ုံးမွာျပဳလုပ္တဲ့ အဲဒီအစည္းအေ၀းမွာ ၁။ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္ေဂါပကအဖြဲ႕၊ ၂။ ဆိပ္ကမ္းေကာ္ပုိေရး႐ွင္းမွ ဦးဥာဏ ေခါင္းေဆာင္ေသာအဖြဲ႕၊ ၃။ ဘဓရမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာတင္ေအးေခါင္းေဆာင္တဲ့ Engineering Geologist အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕၊ Drilling အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕တုိ႔ ပါ၀င္ပါတယ္။
    .
    အဓိကဦးေဆာင္ၿပီးလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္မွာက ဘဓရ Engineering Geologist အဖြဲ႕နဲ႔ Drilling အဖြဲ႕ပါပဲ။ ဆိပ္ကမ္းေကာ္ပုိေရး႐ွင္းကေတာ့ လုိအပ္တာေတြကုိ ကူညီပ့ံပုိးဖုိ႔ပါပဲ။ ေဂါပကအဖဲြ႕က “ကုိသိန္းလြင္တုိ႔ ကုိလွၾကည္တုိ႔ ေကာင္းေအာင္ႀကိဳးစားၿပီးလုပ္ၾကပါ။ ေငြကုိေတာ့ အကန္႔အသတ္မ႐ွိ ႀကိဳက္သေလာက္သုံးပါ”လုိ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာပါတယ္။
    .
    ေဂါပကအဖြဲ႕ကုိ ဦးသိန္းလြင္က တုိးတုိးတိတ္တိတ္တင္ျပတာ တစ္ခု႐ွိပါတယ္။
    .
        “ကုိလွၾကည္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အားလုံး သိၿပီးသားပါ။ သူက ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္ဘူး။ အဓိက ဒီလုပ္ငန္းကုိ သူပဲ အခ်ိန္ျပည့္တာ၀န္ယူၿပီးလုပ္ရမွာ။ သူက မြတ္ဆလင္မုိ႔ ကန္႔ကြက္ခ်င္ရင္ ခုကတည္းကေျပာပါ။”
    .
        ေဂါပကအဖြဲ႕က “မကန္႔ကြက္ပါဘူး၊ လုပ္စရာ႐ွိတာ လုပ္သာလုပ္ပါ”တဲ့။
    .
        ဒါေၾကာင့္ ေမာင္လွၾကည္ မြတ္ဆလင္၊ ဘုရားေပၚ ေရာက္လာတာပါ။
    .
    ခုနတုန္းက ပန္းရံဆရာေတြ ေတြ႕႐ွိခဲ့တဲ့ ဧရာမလႈိဏ္ေခါင္းႀကီးဆုိတာကုိ ႐ွစ္ေျမွာင့္ပစၥယာ စေနေထာင့္မွာ ေတြ႕ရတာပါ။ စေနေထာင့္ဆုိတာ အၾကမ္းနားလည္ေအာင္ေျပာရရင္ ဦး၀ိစာရေက်ာက္တုိင္ဘက္ နည္းနည္းက်ပါတယ္။ ဒီလုိ အက္ေၾကာင္းႀကီးက စေနေထာင့္မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေ႔႐ွ၊ အေနာက္၊ ေတာင္၊ ေျမာက္ စတဲ့ဘက္ေတြမွာလည္းမျဖစ္ဘူး။ တနဂၤေႏြ၊ တနလၤာ၊ အဂၤါ၊ ဗုဒၶဟူး၊ ၾကာသပေတး၊ ေသာၾကာ ေထာင့္ေတြမွာလည္းမျဖစ္ဘူး။ ဘာလုိ႔ စေနေထာင့္တစ္ခုတည္းမွာပဲျဖစ္ရသလဲဆုိေတာ့ စေနေထာင့္ဟာ မုတ္သုံရာသီ (Moonsoon Weather)ကုိ တိုက္႐ိုက္တည့္တည့္ခံရတဲ့ ေနရာျဖစ္တယ္။ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ေထာင္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ရာသီဥတုဒဏ္၊ ေရဒဏ္၊ မုိးဒဏ္နဲ႔ ေရတိုက္စားမႈဒဏ္ခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေရေတြထဲမွာလည္း ငွက္မ်ဳိးစုံရဲ႕ အညစ္အေၾကးေတြ ပါလာၿပီး အက္ဆစ္ေပ်ာ္ရည္အေပ်ာ့စားျဖစ္ၿပီး စားသြားတာလည္းပါမွာေပါ့။ ဒီရာသီဥတုရဲ႕ဒဏ္ကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ လႈိဏ္ေခါင္းဟာ ျဖည္းျဖည္းခ်င္းျဖစ္လာတာပါ။
    .
    ဒီ ေ႐ႊတိဂုံဘုရားႀကီးကုိ ေ႐ႊခ်တယ္၊ ေ႐ႊသကၤန္းကပ္တယ္ဆုိတာ တကယ့္ေ႐ႊအစစ္ကုိ ကပ္ရတာ။ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေ႐ႊခ်ခံရလုိ႔ အခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ ေ႐ႊအထူႀကီးျဖစ္ေနတယ္။ တခ်ဳိ႕ အတုံးလိုက္၊ အခဲေလးေတြ၊ အဖတ္ဖတ္ကေလးေတြကုိ ဒီအတုိင္း ႐ွစ္ေျမွာင့္ပစၥယာနဲ႔ အျခားပစၥယာေပၚမွာ က်ေနတာေတြ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ဒီပစၥယာအတြင္းပိုင္းကုိ လူတုိင္းမ၀င္ရဘူးေလ။ လူတကာ၀င္ရင္ ဒီေ႐ႊအတုံးေလးေတြ ဘယ္ေတြ႕ရေတာ့မတုံး။ အထူးယုံၾကည္ရတဲ့လူ တာ၀န္႐ွိသူနဲ႔ ေဂါပကအဖြဲ႕ေတြသာ ၀င္ရတာကုိး။ မုိးေရတိုက္စားၿပီးပါလာတဲ့ ဒီေ႐ႊေတြကုိ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း စနစ္တက်စစ္ၿပီး ေ႐ႊေခ်ာင္းျပန္လုပ္ထားတာ ေဂါပကအဖြဲ႕မွာ ေတြ႕ရတယ္။
    .
    Groating လုပ္တယ္ဆုိတာ Grout ကုိ စက္နဲ႔ ကုိယ္လုိခ်င္တဲ့ေနရာကုိ မႈတ္သြင္းတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Grout ဆုိတာ ရႊံ႕၊ သဲ၊ ဘိလပ္ေျမႏွင့္ တျခားအမႈန္႔ စတာေတြကုိ လုိသလုိ အခ်ဳိးအစားအမ်ဳိးမ်ဳိး ေရနဲ႔ေရာစပ္ၿပီး စက္ရဲ႕မႈတ္အား၊ ဖိအား Pressure နဲ႔ ကုိယ္ေရာက္ေစခ်င္တဲ့ေနရာကုိ ပိုက္တပ္မႈတ္သြင္းတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ Pressure အတက္အက်ကုိ Pressure Gauge နဲ႔ ထိန္းထားရပါတယ္။ ဘယ္လုိေနရာ၊ ဘယ္လုိအေျခအေနမွာ Pressure ဘယ္ေလာက္ပဲ ႐ွိေနရမယ္ဆုိတာကုိ Geologist အၿမဲေျပာျပရမယ္။ ဒါ သူ႔တာ၀န္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Pressure မ်ားသြားရင္ DAM ကြဲထြက္သြားႏိုင္တယ္။ ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္။
    .
    ၁၁-၁-၁၉၇၃ မွာ ႐ွစ္ေျမွာင့္ပစၥယာ စေနေထာင့္ကစၿပီး Grouting လုပ္ပါတယ္။ လွၾကည္ဆုိတ့ဲေကာင္ကေတာ့ နံနက္အေစာႀကီး ၅-နာရီေလာက္ကတည္းက ဘုရားေပၚတက္၊ လူ႐ွင္းတဲ့ ဇရပ္တစ္ခုကေနၿပီး ဦးသုံးႀကိမ္ခ်ကာ ဘုရား႐ွိခုိးေတာ့တာပဲ။ ဒီေကာင္က ၿမိဳ႕မေက်ာင္းသားဆုိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ဘုရား႐ွိခုိးနည္း ေကာင္းေကာင္းနားလည္တယ္။ သူေျပာတာက “ဘာသာေရးေဘးဖယ္ထားၿပီး သူ႔အရပ္၊ သူ႔ေဒသ၊ သူ႔အရိပ္ အာ၀ါသကုိ မွီခုိရေတာ့မယ္ဆုိရင္ သူ႔ကုိ အ႐ုိအေသေပးရမယ္။ သူ႔စည္းကမ္းအတိုင္း သူ႔ကုိ ႐ုိေသေလးစားစြာ ႐ွိခုိးဦးခ်ရမယ္”တဲ့။ သူ ေန႔တုိင္းေန႔တုိင္း ဒီလုိလုပ္ၿပီးမွ စိတ္ေအးလက္ေအးနဲ႔ ဘုရားေပၚတက္ အလုပ္လုပ္တယ္။
    .
    ဒီမွာေတာ့ Grout ကုိ ဘိလပ္ေျမပဲသုံးၿပီး ေရ ၂၂-ဂါလန္ကုိ ဘိလပ္ေျမ ၄-အိပ္ အခ်ဳိးနဲ႔ ေရာစပ္ပါတယ္။ Pressure ကုိ Zero P.S.I သုည၊ တစ္ခါတစ္ရံ One P.S.I ေလာက္ပဲ သုံးတယ္။ တစ္ေန႔တာ အလုပ္ကုိ မနက္က စလိုက္တာ ည ၉-နာရီ ၁၀-နာရီေလာက္မွာမွ လက္စသတ္ပါတယ္။ Grouting စလုပ္တဲ့ ပထမေန႔ေတြမွာေတာ့ ေဒါက္တာေအာင္ႀကီးတုိ႔ ေဒါက္တာတင္ေအးတုိ႔ လာၾကတာေပါ့။ ေနာက္ ရက္ေတြၾကာလာေတာ့လည္း ထပ္ၿပီးမလာၾကေတာ့ပါဘူး။ ဆရာဦးသိန္းလြင္ကေတာ့ သူ႔တာ၀န္မျပတ္ေသးတဲ့ တျခားအရပ္ေဒသေတြ သြားလိုက္၊ ၿပီးေတာ့ ျပန္လာလိုက္ပါပဲ။ လွၾကည္ဆုိတဲ့ေကာင္ကေတာ့ ေန႔တုိင္း႐ွိပါတယ္။
    .
    လုပ္ရကိုင္ရတာ အစပိုင္းမွာေတာ့ ရင္တုန္ရတယ္။ ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္။ လုပ္ရတဲ့လုပ္ငန္းက စြန္႔စားရတဲ့လုပ္ငန္းတစ္ခုပါပဲ။ ေစာေစာကေျပာသလုိ လုိအပ္တဲ့ Pressure ကုိ မထိန္းႏိုင္ရင္၊ ထိန္းေနတဲ့ၾကားထဲက တစ္ခုခုခၽြတ္ေခ်ာ္သြားခဲ့ရင္၊ လုပ္ရင္းကိုင္ရင္း Pressure အလုိလုိ တက္သြားရင္ ကိစၥေခ်ာၿပီ။ ၿပီးၿပီ။ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္ႀကီး ၿပိဳက်သြားမွာေပါ့။ ေစတီေတာ္ႀကီးၿပိဳက်သြားရင္ ‘ငလွၾကည္ နင္လည္းေသလိုက္ေတာ့’။ ဒီဘုရားႀကီးဟာ ျမန္မာျပည္သာမဟုတ္၊ ဗုဒၶဘာသာတစ္ခုတည္းသာမဟုတ္၊ တစ္ကမာၻလုံးမွာ႐ွိတဲ့ လူသားေတြရဲ႕ ေမတၱာစုေ၀းရာျဖစ္တယ္။ တစ္စုံတစ္ခုသာ လြဲမွားသြားလုိ႔ကေတာ့ အဲဒီ ေမတၱာစူးတာနဲ႔ ေသသြားႏိုင္တယ္။ ဘုရားႀကီးရဲ႕သက္တမ္းကလည္းၾကည့္ဦး ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ၿပီ။
    .
    အဲဒီလုိ စြန္႔စားလုပ္ကိုင္ရတာကလြဲရင္ က်န္တာ လုပ္ရကိုင္ရတာ စိတ္ခ်မ္းသာစရာေကာင္းပါတယ္။ Driller ေတြကလည္း ဦးေ႐ႊ၊ ဦးေဇာ္၀င္းအျပင္ Drilling CE ဦးေစာထြန္းႀကီးကိုယ္တုိင္ ပါ၀င္ေလေတာ့ အစစအရာရာ အဆင္ေျပပါတယ္။ ေဂါပကအဖြဲ႕က နံနက္စာ၊ ေန႔လည္စာ၊ ညစာ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ေကၽြးတဲ့အျပင္ ျပန္ရင္လည္း ဒံေပါက္တစ္ထုတ္စီ ေပးလိုက္ေသးတယ္။ ေကာင္းေလစြ၊ ေကာင္းေလစြ။
    .
    လွၾကည္ဆုိတ့ဲေကာင္က ဦးသိန္းလြင္ရဲ႕ေနာက္လိုက္သာျဖစ္ေပမယ့္ ဒီကိစၥကုိ သိပ္ေက်နပ္ၿပီး ဂုဏ္ယူလုိ႔မဆုံးျဖစ္ေနတယ္။ Grouting စလုပ္တဲ့ေန႔ ေနာက္တစ္ရက္နံနက္ ေၾကးမုံသတင္းစာထဲမွာ ေ႐ႊတိဂုံဘုရားေပၚမွာ လွၾကည္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ပုံႀကီး မ်က္ႏွာစာမွာ ပါလာပါေလေရာ။ တယ္လီဖုန္းလာၿပီ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီ ဥကၠဌႀကီး မုိဟာမက္ ဂါဇီဟာ႐ွင္ထံမွ “ေမာင္လွၾကည္ အလြန္ေကာင္းတဲ့ကိစၥကုိ ေဆာင္႐ြက္တဲ့အတြက္ တုိ႔က ဂုဏ္ယူပါတယ္။ ေအး တုိ႔ဗလီေတြပ်က္တဲ့အခါလည္း လာလုပ္ေပးပါဦး”တဲ့။
    .
    ေဟာက္ကဲ့ – ေဟာက္ကဲ့ – ေဟာက္ကဲ့ (ဆလမၼာေလကြန္း)
    .
    (၁၉၇၃၊ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္ႀကီး Grouting ျပဳလုပ္ ျပင္ဆင္မြမ္းမံျခင္း အစီရင္ခံစာ၊ ရနံ႔သစ္မဂၢဇင္းပါ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္ျပဳျပင္ျခင္း ေဆာင္းပါး ကုိ တည္းျဖတ္ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
    .=======================================
    ကို ညီလင္းဆက္ Scan ဖတ္ေပးျပီး FB တြင္  မွ်ေဝထားသည္ကို Type ၇ိုက္ျပီးျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

    မူရင္းထဲကအတုိင္း စာလုံးေပါင္း မျပင္ထားပါ။

    ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂ ရက္ေန႔ M-Media တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါးကို ျပန္လည္ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။

  • က်ည္ဆံႏွင့္ ဗံုးဆံမ်ားအၾကား ဆီးရီးယားျပည္သူမ်ား၏ ေသာကကုိ ေျဖသိမ့္ေပးၾကသူမ်ား

    က်ည္ဆံႏွင့္ ဗံုးဆံမ်ားအၾကား ဆီးရီးယားျပည္သူမ်ား၏ ေသာကကုိ ေျဖသိမ့္ေပးၾကသူမ်ား

    ဧၿပီ ၁၆၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    syria 2

    – ပဋိပကၡအတြင္း ေျခလက္ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသူမ်ား လမ္းျပန္ေလွ်ာက္ႏုိင္ေရး၊ ကေလးသဘာ၀ ကစားခုန္စားႏုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ ဆီးရီးယားရွိ လူငယ္ေက်ာင္းသားႏွစ္ဦးက ေရြ႕လ်ားေဆးခန္းငယ္ေလးျဖင့္ တစ္ၿမိဳ႕၀င္တစ္ၿမိဳ႕ထြက္ ကူညီေပးေနသည္။

    လြန္ခဲ့သည့္ ၄ ႏွစ္အတြင္း အဆုိပါ လူငယ္ႏွစ္ဦးမွာ ေျခလက္အဂၤါ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနေသာ လူေပါင္း ၂၅၀၀၀ ခန္႔ကုိ ေျခလက္တု ၅၀၀၀ ခန္႔ တပ္ဆင္ေပးခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ သာမန္ထရပ္ကားအျဖဴျဖင့္ ၎တုိ႔၏ ေရြ႕လ်ားေဆးခန္းေလးကုိ စတင္ခဲ့သည္မွာ ၆ လပင္ မျပည့္တတ္ေသး။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈလမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။

    သမၼတ ဘာရွာ အလ္-အာဆတ္ အစုိးရတပ္မ်ားႏွင့္ သူပုန္မ်ားအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ၅ ႏွစ္ၾကာစစ္ပြဲအတြင္း ဆီးရီးယားျပည္သူ အနည္းဆံုး ၂ သိန္းခြဲခန္႔ အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ ဒဏ္ရရသူမ်ားကေတာ့ ေရတြက္၍ပင္မရ။

    ဒဏ္ရာရသူမ်ားစုမွာ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ၾကား ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း အဆုိပါ လူငယ္ႏွစ္ဦး၏ ေရြ႕လ်ားေဆးခန္းက ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားကုိပင္ ေျခတုလက္တုမ်ား အစားထုိးေပးေနေလသည္။

    “လူနာတစ္ဦး အထူးသျဖင့္ ကေလးငယ္ေလးေတြကုိ ေျခတုလက္တု တပ္ေပးတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္လာတဲ့ခံစားမႈက ေဖာ္ျပလုိ႔ကုိ မရပါဘူး။ သူတုိ႔က လမ္းေလွ်ာက္ခ်င္တယ္။ ကစားခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ေလးေတြ လမ္းျပန္ေလွ်ာက္လုိ႔ရေအာင္ ကူညီေပးႏုိင္တာဟာ တစ္မူထူးျခားတဲ့ ခံစားမႈပါပဲ” ဟု အမ္ဂ်ဒ္ ဟဂ်္ ခါမစ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ခါမစ္မွာ ဟုမ္စ္တကၠသုိလ္တြင္ ျပင္သစ္စာေပကုိ သင္ၾကားေနသူျဖစ္ၿပီး ၎၏ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ျဖစ္သူ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ အဘ္ဒဲလ္ရာဟင္ ခြလ္ဖ္မွာ ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္ရန္ သင္တန္းတက္ေနသူျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေက်ာင္းတက္ၿပီး ၄ လအၾကာတြင္ပင္ ၿမိဳ႕တြင္း အေျခအေန ဆုိးလာေသာေၾကာင့္ ၎တုိ႔၏ အိပ္မက္အား စြန္႔လႊတ္ခဲ့ရေသလည္။

    ထုိ႔ေနာက္ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးစလံုးမွာ ေဆး႐ံုတစ္႐ံုတြင္ အလုပ္၀င္ခဲ့ၿပီး ေျခတုလက္တုမ်ား ျပဳလုပ္တပ္ဆင္နည္းကုိ သင္ၾကားခဲ့ရသည္။ ထုိ႔ျပင္ တူရကီနယ္စပ္ၿမိဳ႕ ရီဟာနီယာ၊ ပါကစၥတန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ဂ်ာမနီတုိ႔အထိပင္ သြားေရာက္သင္ယူခဲ့ရသည္။

    ၎တုိ႔ကုသေပးေသာ လူနာမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံအေနာက္ေျမာက္ပုိင္းရွိ အတုိက္အခံတပ္မ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ထားရာ အ စ္ဒလစ္ဘ္ျပည္နယ္၊ ဒမတ္စကတ္ရွိ ဒူးမားရပ္ကြက္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း အဲလစ္ပုိၿမိဳ႕မွ လာၾကသူမ်ားပင္ ပါ၀င္သည္။ အဲလစ္ပုိမွာ ပဋိပကၡမျဖစ္ပြားခင္ ဆီးရီးယား၌ အႀကီးဆံုးၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ခဲ့သည္။

    ေျခလက္အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့သူမ်ား၏ အေရအတြက္က ၎တုိ႔၏ ေရြ႕လ်ားေဆးကုခန္းမွ ကူညီေပးႏုိင္သည့္ ပမာဏထက္ ပုိမ်ားေလသည္။ ေရြ႕လ်ားေဆးခန္း ေရာက္ရွိရာေနရာတုိင္းတြင္ လူနာမ်ားအား ဗံုးဒဏ္မခံရေအာင္ ကာကြယ္ေပးရျခင္းမွာ အၿမဲတမ္းလုိလုိ ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ျပႆနာျဖစ္သည္ဟု ခါမစ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ကုလကေတာ့ ဆီးရီးယားတြင္ အကူအညီမရသည့္ ျပည္သူအေရအတြက္မွာ ၄.၆ သန္းရွိသည္ဟု ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ထားသည္။

    ခါမစ္တုိ႔၏ ေရြ႕လ်ားေဆးကုခန္းမွ အက်ိဳးခံစားရသူမ်ားထဲတြင္ အဘုိး၏ေနအိမ္သုိ႔အသြား ေျမျမႇဳပ္မုိင္း နင္းမိေသာေၾကာင့္ ေျခတစ္ဖက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသည့္ အသက္ ၉ႏွစ္အရြယ္ သမီးငယ္ေလး ဆလ္မာလည္း ပါ၀င္ေလသည္။

    “ေဆး႐ံုမွာ သတိရလာေတာ့ သမီးရဲ႕ ေျခေထာက္တစ္ဖက္ မရွိေတာ့ပါဘူး။ အစကေတာ့ သမီး အားငယ္သြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေဖက ေျခေတာက္အတုရမယ္ဆုိၿပီး ေျပာလုိက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ္သြားပါတယ္” ဟု ဆလ္မာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ လူငယ္ေလး ကူေဆးမွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီတြင္ ၎၏ အႁမႊာညီအကုိ အဒီႏွင့္အတူ သုိးေက်ာင္းသြားစဥ္ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းနင္းမိမႈေၾကာင့္ ေျခေထာက္တက္ဖက္ႏွင့္ ညာဘက္လက္တစ္ဖက္ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသည္။ မုိင္းကုိ တုိက္႐ုိက္နင္းမိခဲ့သည့္ အဒီက ေနရာတြင္ ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆံုးခဲ့သည္။ ကူေဆးက အေျမႇာက္ဆံမ်ားမွာ ယခုထိ ၎၏ ဦးေႏွာက္အနီး ရွိေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အစ္ဒလစ္ဘ္ျပည္နယ္ အဘူမာလစ္ၿမိဳ႕မွ ကူေဆးတစ္ေယာက္ ေျခတုလက္တုိ႔ေၾကာင့္ ၎၏ နဂုိမူလ လြတ္လပ္ေသာ သဘာ၀အနည္းငယ္ကုိ ျပန္လည္ရရွိခဲ့ေလသည္။

    “ကၽြန္ေတာ္က အၿမဲတမ္း ထြက္ကစားတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ သုိးေက်ာင္းပါတယ္။ အိမ္မွာထုိင္ေနရတာကုိ ကၽြန္ေတာ္ မႀကိဳက္ဘူးဗ်” ဟု ကူေဆးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref: Reuters