News @ M-Media

Category: ေဆာင္းပါး

  • ပုိးသတ္ေဆး၊ ကင္ဆာရထားႏွင့္ အိႏၵိယျပည္သူမ်ား

    ပုိးသတ္ေဆး၊ ကင္ဆာရထားႏွင့္ အိႏၵိယျပည္သူမ်ား

    ဇန္နဝါရီ ၂၂ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    Cancer train_4C--621x414
    – ဒစ္ဂ်စ္တယ္နာရီမွ ည ၉ နာရီတိတိကုိ ေဖာ္ျပလုိက္သည့္အခ်ိန္တြင္ ပလက္ေဖာင္းေပၚ၌ တုိးေ၀ွ႕ေနၾကသည့္၊ `ကင္ဆာရထားႀကီး´ ေပၚတြင္ ထုိင္ခံုရရန္ စုၿပံဳ တက္ေနၾကသည့္ ခ်ည့္နဲ႔ေနေသာ လူနာမ်ားျဖင့္ မီးေရာင္မွိန္ျပျပႏွင့္ မသတီစရာေကာင္းသည့္ ဘာသင္ဒါ ဘူတာ႐ံုမွာ သက္၀င္လႈပ္ရွားလာသည္။

    အသက္ကို မနည္း႐ႈေနရၿပီး ေခ်ာင္းမ်ားလည္း အဆက္မျပတ္ဆုိးေနသည့္ အသက္ ၅၀ အရြယ္ ရမ္ကစ္ရွန္တစ္ေယာက္ လူအုပ္ႀကီး ၿငိမ္သြားသည့္တုိင္ေအာင္ ပလက္ေဖာင္းေပၚတြင္ ထုိင္ေန၏။ ထုိ႔ေနာက္တြင္မွ ယိုင္နဲ႔နဲ႔ေျခလွမ္းမ်ားျဖင့္ အထူးတြဲရွိ ျပတင္းေပါက္ေဘး ထုိင္ခံု၌ ၀င္ထုိင္လုိက္သည္။

    `ကၽြန္ေတာ္ ဘီကာနာ ေဆး႐ံုကုိ သြားမလုိ႔ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ ကင္ဆာေရာဂါကုိ ခံစားေနရတယ္လုိ႔ ဆရာ၀န္ေတြက ေျပာတယ္။ ဒီခရီးဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးျဖစ္မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္သိေနတယ္ဗ်ာ´ ဟု ရမ္ကစ္ရွန္က အသက္မဲ့စြာ ေျပာေလ၏။

    အိႏၵိယႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္တြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ႐ုတ္တရတ္ျမင့္မားလာၿပီး ေရာဂါသည္ အမ်ားစု ေဆး႐ံုသြားရန္ အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ အားထားစရာ အစီးအနင္း ျဖစ္လာေသာေၾကာင့္ ၁၂ တြဲပါသည့္ အဆုိပါ ရထားမွာ `ကင္ဆာရထား´ ဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္။ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ မ်ားလာျခင္းမွာ ေလထုညစ္ညမ္းမႈႏွင့္ ပုိးသတ္ေဆးအသံုးျပဳျခင္း မ်ားျပားလာသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ျပည္သူမ်ားက ေစာဒကတက္ၾကသည္။ သုိ႔ရာတြင္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကေတာ့ မည္သည္ကုိမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းမရွိခဲ့။

    ပန္ဂ်ပ္နယ္တစ္၀ုိက္မွ ဆင္းရဲခ်ိဳ႕တဲ့သည့္ လူနာမ်ားက ကႏၱရာၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ဘီကာနာၿမိဳ႕တြင္ သြားေရာက္ေဆးကုသရန္အတြက္ ည ၉ နာရီခြဲရထားကုိ မွီေအာင္လုိက္ၾကရသည္။ ၇ နာရီၾကာေသာ ခရီးစဥ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေနာက္ေန႔မနက္ေစာေစာ ေဆး႐ံုသုိ႔ ေရာက္ရွိႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ထုိအခါမ်ိဳးတြင္ ခရီးသည္ ၇၂ ဦး လုိက္ပါစီးနင္းႏုိင္သည့္ ရထား၏ အထူးတြဲမွ ထုိင္ခံု ၃၀ မွာ ကင္ဆာေရာဂါသည္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနသည္။

    `အရင္ကေတာ့ ဒီရထားကုိ (တီဘီေရာဂါသည္မ်ား ေဆးကုသရန္သြားသည့္အခါ အသံုးျပဳေသာေၾကာင့္)`တီဘီရထား´ လုိ႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ေလာက္ကစၿပီး `ကင္ဆာရထား´ လုိ႔ ေျပာင္းေခၚလာၾကတယ္´ ဟု ထုိရထားတြင္ ၂၅ ႏွစ္ၾကာ တြဲေစာင့္လုပ္လာခဲ့သည့္ ဒီပီ ကက္ထရီယာက ဆုိသည္။

    အမည္မေဖၚလုိသည့္ လက္မွတ္စစ္တစ္ဦးကလည္း ကက္ထရီယာ၏ စကားကုိ ေထာက္ခံသည္။

    `ဒီရထားဟာ ကင္ဆာေရာဂါသည္ေတြအတြက္ လုိပါပဲ။ ရထားရဲ႕ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ ထုိင္ခံုေတြက ဘီကာနာနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ လူနာေတြနဲ႔ပဲ ျပည့္ေနပါတယ္။ အျခား ေရာဂါသည္ေတြကေတာ့ အထူးတြဲအတြက္ မတတ္ႏုိင္တာေၾကာင့္ ႐ုိး႐ုိးတြဲမွာပဲ ႁပြတ္သိပ္ က်ပ္ညပ္ေနပါတယ္´ ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့ေလသည္။

    ထုိရထားတြဲတြင္ လုိက္ပါလာသည့္ အသက္ ၅၀ အရြယ္ ေက်ာင္းဆရာ ဆီမာရ္ပဲလ္ ကူးရ္က ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ျမင့္တက္ လာျခင္းမွာ မသန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရႏွင့္ အသီးအႏွံမ်ားတြင္ အသံုးျပဳေသာ ပိုးသတ္ေဆး မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။

    ကင္ဆာေရာဂါ ျမင့္တက္လာျခင္း
    —————————————–
    ထုိျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းရန္ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္အစုိးရက `ကင္ဆာရြာ´ ဟု အမည္တြင္သည့္ ဘူသီ၀ါလာကဲ့သုိ႔ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားေသာ ရြာငယ္မ်ားတြင္ ေရသန္႔စက္မ်ားကုိ တပ္ဆင္ေပးသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ထုိစက္မ်ားက ေရမ်ားကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ မသန္႔စင္ႏုိင္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိၾကသည္။

    `ပန္ဂ်ပ္မွာ ကင္ဆာေရာဂါ ျပန္႔ႏွံ႔မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည့္စံုတဲ့ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈေတြ မရွိပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အခ်က္အလက္ တိတိက်က်လည္း မရွိပါဘူး´ ဟု  က်န္းမာေရး အဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္သည့္ Baba Farid Centre for Special Children မွ ေဒါက္တာ ပရစ္ပါလ္ ဆင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    `ပုတ္ခတ္ေျပာဆုိခံရမွာ ေၾကာက္တာေၾကာင့္ အိမ္မွာ တစ္ေယာက္ေယာက္က ကင္ဆာျဖစ္ေနရင္ အိမ္သားေတြက ဖြင့္မေျပာၾကပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ အမ်ားစုက ေနာက္ဆံုးအဆင့္ေလာက္ေရာက္မွ ေရာက္ေရာက္လာၾကပါတယ္´ဟု

    ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
    201514125311737734_20
    လြန္ခဲ့သည့္ ၈ လခန္႔က ဘူသီ၀ါလာရြာေလးတြင္ ကင္ဆာေရာဂါသည္ ၂၀ ဦးခန္႔ရွိသည္ဟု Baba Farid Centre က စစ္တမ္းေကာက္ယူထားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း မိမိတုိ႔က ၎တုိ႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ သြားေရာက္ရာတြင္ေတာ့ ထုိအထဲမွ ၁၈ ေယာက္က ဘ၀တစ္ပါးသုိ႔ ကူးေျပာင္းခဲ့ၿပီ ျဖစ္၏။

    ယူေကရွိ Exeter တကၠသုိလ္မွ သိပၸံပညာရွင္မ်ား သုေတသနျပဳလုပ္ကာ ထုတ္ျပန္ေသာ Greenpeace အစီရင္ခံစာတြင္ နမူနာစစ္ေဆးခဲ့သည့္ ေရတြင္း ၂၀ ရွိ ေရမ်ားတြင္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီး WHO က သတ္မွတ္ထားေသာ ေသာက္သံုးေရ၌ ႏုိက္ထရိတ္ပါ၀င္မႈ သတ္မွတ္ခ်က္ ၁ လီတာ ၅၀ မီလီဂရမ္ထက္ ေက်ာ္လြန္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ေသာက္သံုးေရမ်ားတြင္ ႏုိက္ထရိတ္ပါ၀င္မႈ ျမင့္မားျခင္းက က်န္းမာေရးကို ဆုိးရြားစြာ ထိခုိက္ႏုိင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ကေလးငယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္သည္။

    ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ Baba Farid Centre မွာ ဂ်ာမနီမွ Micro Trace Minerals Laboratory အဖြဲ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ေလ့လာမႈတစ္ခု လုပ္ခဲ့ရာ ပန္ဂ်ပ္ေဒသတြင္ရွိသည့္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္မွ ၁၈ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ကေလးမ်ားတြင္ ေဘရီယမ္၊ ကာဒီယမ္၊ မန္းဂနီးစ္၊ ခဲ၊ ယူေရနီယံ စသည့္ သတၱဳဓာတ္မ်ား လြန္စြာမ်ားျပားေနသည္ကုိ အံ့ၾသဖြယ္ ေတြ႕ရွိခဲ့ရေလသည္။

    ထုိေတြ႕ရွိမႈက ဆုိးရြားသည့္ ကိစၥျဖစ္ၿပီး အေရးတယူေဆာင္ရြက္ရန္ အာဏာပုိင္မ်ားအား သတိေပးေနျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း တာ၀န္ရွိသူမ်ား၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားက အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ အနည္းငယ္သာ ရွိခဲ့သည္ဟု ေဒါက္တာဆင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ ေမြးရာပါ ခႏၶာကုိယ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနေသာ ကေလးမ်ား၊ စိတ္ေ၀ဒနာႏွင့္ ဥာဏ္ရည္မျပည့္၀သည့္ေရာဂါ စသည့္ ေရာဂါမ်ားသစ္မ်ားကုိ ခံစားေနရသည့္ ကေလးငယ္မ်ားမွာ ၃၀ ခန္႔ ရွိလာသည္ကုိလည္း ေတြ႕ရသည္ဟု ၎က ဆုိသည္။

    `ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ ပန္ဂ်ပ္အစုိးရက ေရသန္႔စက္ေတြကုိ တပ္ဆင္ေပးခဲ့ပါတယ္။  ဒါေပမယ့္ အစိတ္အပုိင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အလုပ္မလုပ္တာေၾကာင့္ ဒီပစၥည္းေတြကလည္း အလုပ္မျဖစ္ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ စက္မႈဇုန္ေတြက မဆင္မျခင္ စြန္႔ထုတ္လုိက္တဲ့ ေရဆုိးေတြပါေနတဲ့ ေခ်ာင္းေတြ၊ ေျမာင္းေတြက ေရေတြကိုယူကာ ျဖန္႔ျဖဴးေနတဲ့ ဒီပုိက္ေရကုိ ေသာက္႐ံု၊ သံုး႐ံုမွတစ္ပါး ျပည္သူေတြမွာ ေရြးစရာမရွိပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး စုိက္ပ်ိဳးေရးမွာ ပုိးသတ္ေဆးေတြကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးေနတာ၊ ေရသြင္းစုိက္ပ်ိဳးမႈ အတြက္ ေျမေအာက္ေရေတြကုိ အလြန္အကၽြံသံုးစြဲတာေတြက ေျမေအာက္ေရ ညစ္ညမ္းမႈကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါဟာ ပန္ဂ်ပ္က ေျမဆီ၊ ေရနဲ႔ အစားအေသာက္ညစ္ညမ္းမႈေတြ ဆုိးရြားစြာ ျဖစ္ေနမႈပါပဲ´

    1591697774

    အစိမ္းေရာင္ေတာ္လွန္ေရး
    —————————
    ေျမဆီ၊ ေရႏွင့္ ေလထုတုိ႔ ျပန္လည္သန္႔စင္၍ မရေအာင္ ပ်က္ဆီးျခင္းအတြက္ `အစိမ္းေရာင္ ေတာ္လွန္ေရး´ ကုိ ဆင္းက ျပစ္တင္ေျပာဆုိခဲ့သည္။ လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရးက႑ လ်င္ျမန္စြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္ ၁၅၆၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားက ထုိေတာ္လွန္ေရးကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ားကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အသံုးျပဳသည့္ စုိက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား မ်ားျပားျခင္းေၾကာင့္ ပန္ဂ်ပ္က `အိႏၵိယ၏ ေပါင္မုန္႔ျခင္း´ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။

    `ပန္ဂ်ပ္က အေျခအေနဆုိးဟာ အစိမ္းေရာင္ေတာ္လွန္ေရးကုိ အင္အားျဖစ္ေစဖုိ႔အတြက္ ပုိးသတ္ေဆးေတြကို မဆင္မျခင္ သံုးစြဲခဲ့ျခင္းမွာ တာ၀န္ရွိေနပါတယ္´ ဟု ဆင္းက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့၏။

    သုိ႔ေသာ္လည္း စာေရးဆရာႏွင့္ လူမႈေရးဆုိင္ရာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္သူ အဗာတာ ဂြန္ဒါရီက အိႏၵိယ၏ သန္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ေသာ လူဦးေရအား လံုေလာက္ေအာင္ ေကၽြးေမြးရန္ လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးမႈက႑ ေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲေရးမွာ လုိအပ္သည္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။

    `အစိမ္းေရာင္ေတာ္လွန္ေရးဟာ ပန္ဂ်ပ္ကျပည္သူေတြရဲ႕ လူေနမႈဘ၀ကို ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့တယ္ဆုိတာ ဘယ္သူမွ မျငင္းႏုိင္ပါဘူး။ ပန္ဂ်ပ္ရဲ႕ ဘယ္ေနရာကုိပဲ သြားၾကည့္သြားၾကည့္ တဲပုတ္ေတြကုိ ေတြ႕ရမွာမဟုတ္ပါဘူ။ ဒီေဒသမွာ လယ္သမားေတြေတာင္မွ တုိက္နဲ႔တာနဲ႔ ေနႏုိင္တယ္။ ကားစီးႏုိင္တယ္။ အမွန္အကန္ အ၀တ္အစားေတြ ၀တ္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ အစိမ္းေရာင္ေတာ္လွန္ေရးက အခ်ိန္တုိင္းလုိအပ္ေနတဲ့ အရာတစ္ခုပါပဲ။ ဒါမ်ိဳးမရွိခဲ့ဘူးဆုိရင္ေတာ့ တုိးတက္လာေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕လူဦးေရကုိ ေကၽြးေမြးႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး´

    တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွာ ထုိညစ္ညမ္းမႈျပႆနာကုိ လစ္လ်ဴ႐ႈထားဆဲဟု ေ၀ဖန္သူမ်ားက ဆုိ၏။ အန္ဒိုဆာလ္ဖန္ႏွင့္ DDT ကဲ့သုိ႔ေသာ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကုိ ကမၻာတစ္၀ွမ္းတြင္ တားျမစ္ ပိတ္ပင္ထားေသာ္လည္း အိႏၵိယတြင္ေတာ့ အဆုိပါ ပုိးသတ္ေဆးမ်ားက လြယ္လြယ္ကူကူ ၀ယ္လုိ႔ရေနသည္။

    ပန္ဂ်ပ္အစုိးရမွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ကင္ဆာေရာဂါ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈတြင္ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္၌ လူ ၁ သိန္းတြင္ ကင္ဆာေရာဂါသည္ ၁၃၀ ရွိေနသည္ကုိ ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။

    ထုိစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈတြင္ အသံုးျပဳခဲ့ေသာနည္းလမ္းကုိ ဆင္းက ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး ကင္ဆာ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈတြင္ ပ်က္ရယ္ျပဳစရာေကာင္းေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    စိုးရိမ္မႈမ်ား ႀကီးထြားလာ
    ————————–
    ပန္ဂ်ပ္ က်န္းမာေရးဒါ႐ုိက္တာ ေဒါက္တာ ကန္ဂ်စ္ဆင္းက ျပည္နယ္အတြင္း ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈကို အေထာက္အကူျပဳေသာ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာ ရွိေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    `အသည္းေရာင္အသား၀ါ B ပုိးလုိ ဗုိင္းရပ္စ္ကူးစက္မႈလုိ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းလုိ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ ပုိးသတ္ေဆး အဆိပ္သင့္ျခင္း တစ္ခုတည္းက ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းလုိ႔ ေျပာရင္ေတာ့ မွားပါလိ့မ္မယ္´ ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အိႏၵိယ ဗဟုိအစုိးရကေတာ့ ပုိးသတ္ေဆး အဆိပ္သင့္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဓာတ္ေျမၾသဇာႏွင့္ ပုိးသတ္ေဆး သံုးစြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္ရန္လည္း စီစဥ္ေနသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ထုိသုိ႔ျပဳလုပ္ပါက ထုႏွင့္္ထည္ႏွင့္ ရွိေနေသာ ဓာတ္ေျမၾသဇာႏွင့္ ပုိးသတ္ေဆး ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူမ်ား၏ ဆန္႔က်င္ျခင္းကုိေတာ့ ခံရႏုိင္ဖြယ္ရွိေနသည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း အစုိးရကေတာ့ ထိုေလာ္ဘီအုပ္စုမ်ား၏ ဖိအားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျငင္းဆုိသည္။

    `တကယ္လုိ႔ ေလာ္ဘီေတြရွိမယ္ဆုိရင္ အဲဒီေလာ္ဘီေတြက လယ္သမားေတြအတြက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္´ ဟု လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရး၀န္ႀကီး ဆန္ဂ်ီးဗ္ ကူးမာရ္ ဘာလီယန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အန္ဒိုဆာလ္ဖန္ ပုိးသတ္ေဆးသံုးစြဲမႈႏွင့္ ရက္လြန္ ပုိးသတ္ေဆး သံုးစြဲမႈ လံုး၀ရပ္တန္႔ေရးကုိ  ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ေနာက္ဆံုး ထား၍ ေဆာင္ရြက္ရန္ အိႏၵိယ အစုိးရက သေဘာတူထားသည္။

    ပုိးသတ္ေဆးမ်ားသံုးစြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ လံုး၀ဥႆံု ပိတ္ပင္လုိက္ေရး အစုိးရက မေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဟု ဘာလီယန္က ၀န္ခံခဲ့ၿပီး ေအာ္ဂဲနစ္ စုိက္ပ်ိဳးေရးကဲ့သုိ႔ ေရြးခ်ယ္စရာ တစ္ခုခုကုိ ရွာေဖြေနသည္ဟုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    `ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြကို ပုိးေကာင္ေတြရဲ႕ အႏၱရာယ္ကေန ကာကြယ္ဖုိ႔ ပုိးသတ္ေဆးေတြက အဓိက အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီပုိးသတ္ေဆးမွာ အဆိပ္ဓာတ္ေတြလည္း ရွိေနတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔ကုိ လွည့္သံုးဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ေအာဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးဖုိ႔အတြက္ တတ္ႏုိင္တာအားလံုးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္´

    Aljazeera တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ Sanjay Pandey ၏ On the ‘Cancer Train’ of India’s pesticides ေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္ (M-Media) မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။

  • ကေလးစကား

    ကေလးစကား

    ဇန္နဝါရီ ၁၉ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    .ႏွင္းဆီခင္ ေရးသည္။
    child_voice_speech
    လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ဆက္သြယ္ဖို႔အတြက္ စကားဆိုတာကို မေျပာမျဖစ္ ေျပာၾကရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ့္ရင္ထဲက ခံစားခ်က္ေတြ၊ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵေတြကို သူမ်ားတကာသိေအာင္ေျပာျပမွ ျဖစ္တာကိုး။ တခ်ိဳ႕ေတြက စကားေျပာကၽြမ္းက်င္တယ္၊ စကားေျပာေကာင္းတယ္လို႔ အသိအမွတ္ျပဳခံရတယ္။ ဘာေၾကာင့္မ်ားလဲ။ တစ္ဖက္သား စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ လိုရင္းကို ထိထိမိမိေျပာတတ္သူေၾကာင့္ ပဲေပါ့။ ကိုယ့္စကား နားေထာင္မယ့္သူကို ေဝဖန္ ေထာက္ျပတာမ်ိဳဳးပဲျဖစ္ျဖစ္ မ႐ုိင္းေအာင္၊ နားဝင္ခံသာေအာင္ေျပာႏုိင္တဲ့ အရည္အေသြးမ်ိဳးကို စကားေျပာေကာင္းသူေတြ ပိုင္ဆိုင္ေလ့႐ွိၾကတယ္။ စကားပရိယာယ္လည္း ၾကြယ္သလို ဥပမာ ဥပေမယ်ေလးေတြနဲ႔ ႐ွင္းလင္းျပႏုိင္စြမ္းလည္း႐ွိတယ္။ စကားမ်ားျခင္းနဲ႔ စကားေျပာေကာင္းျခင္းတုိ႔ရဲ႕ ျခားနားခ်က္ကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး နားလည္ သေဘာေပါက္ထားတာျဖစ္လို႔ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုခုကို ေျပာမယ္ၾကံရင္ လိုရင္းတို႐ွင္းပဲေျပာတယ္။ ေဝ့ဝိုက္ၿပီး စကားေၾကာ႐ွည္ေနရင္ နားေထာင္ရတဲ့သူ စိတ္မ႐ွည္ျဖစ္တတ္တာကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး သေဘာေပါက္ထားတယ္။

    တခ်ိဳ႕က်ျပန္ေတာ့ ရင္ထဲမွာ ဘာမွမထားတတ္ဘူး။ ေျပာစရာ႐ွိရင္ ဘြင္းဘြင္းပဲ ေျပာခ်လိုက္ရမွ ရင္ထဲေပါ့သြားတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ မွန္တယ္၊ အဲဒီလို ပြင့္လင္းတဲ့ ဘြင္းဘြင္းသမားေတြအတြက္ ရင္ထဲေပါ့သြားေပမယ့္ အေျပာခံရသူေတြ အတြက္ေတာ့ ပိႆာေလးေဘးပစ္မို႔ ရင္ထဲေအာင့္သြားမွာေတာ့အမွန္ပဲ။ ျပီးေတာ့ အေျပာခံရေလျခင္းရယ္လို႔ တႏုံ႔ႏုံ႔ ခံစားသြားရျပီသာမွတ္။ ဒီေတာ့ အသိဥာဏ္ၾကြယ္တဲ့ သူေတြအတြက္ စကားေျပာတဲ့အခါ ေ႔႐ွေနာက္ဆင္ျခင္ျပီး ထိန္းေျပာတတ္တာ အက်င့္တစ္ခုလိုပါပဲ။ ေကာက္ပင္ရိတ္လွီး အစခ်ီတဲ့စကားၾကီးဆယ္မ်ိဳးကို မကၽြမ္းမက်င္ဘူးပဲထား ေျပာသင့္တဲ့စကားကို အေျခအေနနဲ႔ အခ်ိန္အခါကိုၾကည့္ျပီး ေျပာဆိုတတ္ဖို႔ေတာ့လိုမယ္။ ရင္ထဲကခံစားခ်က္မွန္သမွ်ကို စကားလံုးအျဖစ္ ဖြင့္မထုတ္ဘဲ ေျပာသင့္သမွ်သာေျပာ၊ မ်ိဳခ်သင့္သေလာက္မ်ိဳခ်ႏွင့္ စကားလွေအာင္ ေျပာတတ္တာကို လူၾကီးစကားလို႔ သတ္မွတ္မယ္ဆိုရင္ေပါ့။ ဘာစကားလံုးေ႐ြးခ်ယ္မႈမွ မ႐ွိဘဲ ရင္ထဲ႐ွိသမွ် အမွန္အတုိင္း ဖြင့္ေျပာပစ္တတ္တာကို ကေလးစကားလို႔႔ပဲဆိုပါရေစ။

    ကေလးသဘာဝ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ၾကီး ေဆာ့ကစားလို႔ ေနခ်င္တယ္။ အခ်ိန္တန္အိပ္မယ္၊ စားမယ္ ဘာဆိုဘာမွ အပူအပင္မ႐ွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းထားရမယ့္အခ်ိန္ ေရာက္လာတဲ့အခါ (မ်ားေသာအားျဖင့္ စိတ္မပါၾကဘူး) ေက်ာင္းတက္ၾကရသည္ပဲေပါ့။ စိတ္လြတ္ကုိယ္လြတ္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ စည္းကမ္းေဘာင္တစ္ခုထဲမွာ ေနၾကရတဲ့အခါ သူတို႔ေလးေတြရင္ထဲက ခံစားခ်က္ေတြကို အ႐ွိအတိုင္း ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ရမယ္ဆိုရင္ …

    ႏိုင္ငံတကာကေလးေတြ တက္ေရာက္သင္ၾကားေနတဲ့ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွာ အတန္းစံုက ကေလးေတြကို ေက်ာင္းႏွင့္ပတ္သက္ျပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးခြင့္ေပးတဲ့အခါ သိခြင့္ရတဲ့ ကေလးစကားတစ္ခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ သူတို႔လက္ေရးေလးေတြႏွင့္ေရးျပီး နံရံကသင္ပုန္းေပၚမွာ ကပ္ထားတာေတြကေတာ့….

    “ေက်ာင္းဆိုတာဆူညံျပီး ႐ႈပ္ယွက္ခတ္ေနတဲ့ေနရာၾကီးပဲ၊ ေနခ်င္တိုင္းေနလို႔မရ၊ သြားခ်င္တိုင္းသြားလို႔မရဘူး။ တစ္ခ်ိန္လံုးလိုလို တန္းစီျပီးသြားလာေနရတယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီးေျပာတဲ့ စည္းကမ္းေတြ၊ ဆံုးမစကားေတြခ်ည္း မနက္တိုင္းၾကားေနရတယ္။ စာၾကည့္တိုက္ဆိုလို႔သြားပါတယ္။ သားေရေဟာင္းအနံ႔နဲ႔ စာအုပ္ေတြခ်ည္းပဲ၊ အဲဒါကၽြန္ေတာ္တက္ေနရတဲ့ေက်ာင္းေပါ့။”

    ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့……..
    “တစ္ခ်ိန္လံုးျငိမ္ျငိမ္ေလးေနရတာ ကၽြန္ေတာ္စိတ္ညစ္မေနတတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ေလ စက္ဘီးစီးျပီးသြားေနရတဲ့အခါ လြတ္လပ္လိုက္တာဗ်ာ။ ေလေတြကတိုက္လို႔ ပန္းကေလးေတြကို ၾကည့္လိုက္ ဌက္ကေလးေတြကုိၾကည့္လိုက္နဲ႔ တအားေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတာ။ ေက်ာင္းမွာက်ေတာ့ ထိုင္ဆိုထိုင္ ထဆိုထ၊ ကိုယ့္စိတ္နဲ႔ကိုယ္ ဘာမွလုပ္ခြင့္မ႐ွိဘူး။ တစ္ခုေတာ့႐ွိတာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္စိတ္ဝင္စားတဲ့ ပထဝီဝင္ဘာသာရပ္ကို သင္ရရင္ေပါ့။ ေတာေတာင္ေတြနဲ႔ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံအေၾကာင္းေတြေလ။”

    ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံကေနေရာက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးရဲ႕ အဆိုကေတာ့ “ကၽြန္ေတာ့္ဇာတိက တီေမာႏုိင္ငံပါ။ စစ္ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းကၽြန္ေတာ္တို႔မိသားစုက ဒီၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံကို ေျပာင္းလာခဲ့ၾကတာပါ။ အစတုန္းကဆို ကၽြန္ေတာ္ဒီမွာဘယ္လုိမွ မေပ်ာ္ဘူး မေနတတ္ဘူး။ တီေမာကိုပဲျပန္ခ်င္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမွာေနမွျဖစ္မယ္သားလို႔ အေမကေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေမးတယ္။ အေမ … ဒါဆိုရင္ေကာင္းျပီ၊ ကၽြန္ေတာ္ေက်ာင္းကို မနက္ျဖန္တက္လို႔ရမလား” ဆိုေတာ့ အေမက – ရတယ္သား၊ အေမလိုက္ပို႔ေပးမယ္တဲ့။မုိးလင္းတာနဲ႔ အေမက ကၽြန္ေတာ့္ပစၥည္းေတြ အဆင္သင့္စီစဥ္ေပးတယ္။ မနက္စာ စားျပီးျပီးခ်င္းမွာပဲ ေက်ာပိုးအိတ္လြယ္ျပီး ေက်ာင္းကိုသြားရတယ္။ ေက်ာင္းေရာက္ေတာ့ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမႀကီးက ကၽြန္ေတာ့္ကိုေခၚၿပီး တစ္ေက်ာင္းလံုးကို လွည့္ပတ္ပတ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တက္ရမယ့္အတန္းမွာ  ဆရာကကၽြန္ေတာ့ကို အတန္းေဖာ္ေတြအားလံုးနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးတယ္။ သူတို႔အားလံုးက ကၽြန္ေတာ့္အေပၚ ၾကင္ၾကင္နာနာ ဆက္ဆံၾကတယ္။ စစ္ျဖစ္တဲ့ႏုိင္ငံက လာတာဆိုၿပီး ဂ႐ုလည္းစိုက္ၾကတယ္။ အခုဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ေက်ာင္းတက္
    ရတာေပ်ာ္ေနၿပီ။ ၾသစေတးလ်ကုိလည္းခ်စ္သြားၿပီ။”

    ေက်ာင္းသူေလးတစ္ေယာက္ေရးထားပံုက – “ကၽြန္မက ေက်ာင္းစာအားလံုး ဝါသနာပါတယ္။ ဂဏန္းသခ်ၤာကလြဲလို႔ေပါ့။ ဘယ္မေကာင္းဆိုးဝါးကမ်ား ဒီဂဏန္းသခ်ၤာဆိုတာၾကီးကို တီထြင္ထားပါလိမ့္။ ဦးေႏွာက္ပူေအာင္စဥ္းစားရတဲ့ ဒီဘာသာရပ္ၾကီးကို ကၽြန္မအမုန္းဆံုးပဲ”

    အၾကားအား႐ုံခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ကေရးထားတယ္။

    “ဒီကမာၻၾကီးမွာ နားၾကားသူေတြေရာ မၾကားႏုိင္သူေတြပါ ႐ွိေနၾကတာကို ကၽြန္ေတာ္လက္ခံပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္နာမည္ ေရာဘတ္လင္းမ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ နားမၾကားရသူတစ္ဦး ျဖစ္ေပမယ့္ ၾကားႏုိင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူ ကစားေလ့႐ွိပါတယ္။ သူတို႔ကကၽြန္ေတာ့္ကို ခင္ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေရာေပါ့။ နားၾကပ္ (နားၾကားကိရိယာ) တပ္ထားရတာကို ကၽြန္ေတာ္မႀကိဳက္ဘူး။ နားၾကပ္နဲ႔ သီခ်င္းနားေထာင္ရတာကိုပဲ ၾကိဳက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အတန္းပိုင္ဆရာက သိပ္သေဘာေကာင္းတယ္။ ကၽြန္ေတာ္သေဘာက်တယ္။ ဆရာက တစ္ခါတစ္ေလမွ ေဒါသတႀကီး ျဖစ္တတ္တာပါ။ ေက်ာင္းဆိုတာ အိမ္နဲ႔မတူတဲ့ ေပ်ာ္စရာေနရာေလးတစ္ခုပါဗ်ာ”

    ႏြမ္းပါးလို႔ ခက္ခက္ခဲခဲေက်ာင္းတက္ေနရတဲ့ ေက်ာင္းသားေလး တစ္ေယာက္ကေတာ့
    “ကၽြန္ေတာ့္ကမာၻမွာ သူငယ္ခ်င္းေတြေရာ ရန္သူေတြပါ႐ွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ဆင္းရဲတာကို ခ်မ္းသာတဲ့ ေက်ာင္းသားတခ်ိဳ႕က ႏွိမ္တယ္၊ ဝိုင္းစၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေလ သူတို႔ကို ျပန္ၿပီးႏွိမ္လို႔ရတဲ့သူ ျဖစ္ခ်င္လိုက္တာဗ်ာ။ ဒါမွ သူတို႔ဘယ္လိုခံစားရမလဲဆိုတာသိခ်င္လို႕။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္ကိုခင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကေတာ့ အားေပးပါတယ္ဗ်ာ။ သူတို႔ေၾကာင့္ပဲ ေက်ာင္းေပ်ာ္ေနရတာပါ”

    အသက္ ၁၂ ႏွစ္အ႐ြယ္ ေက်ာင္းသူေလးတစ္ေယာက္က ေရးထားတယ္ “ကၽြန္မက လူမႈေရးသိပၸံဘာသာကို အရမ္းၾကိဳက္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒီဘာသာရပ္ကိုသင္တဲ့ ဆရာဘ႐ုိင္ယင္က သေဘာေကာင္းတယ္၊ စိတ္႐ွည္တယ္၊ ေက်ာင္းသားေတြ နားလည္ေအာင္႐ွင္းျပတတ္တယ္။ မ်က္ႏွာကျပံဳးျပံဳး႐ႊင္႐ႊင္႐ွိေတာ့ အားလံုးက ခ်စ္ၾကတာေပါ့။ က်န္တဲ့ဘာသာရပ္ ဆရာေတြ ဆရာမေတြက အျပစ္႐ွာျပီး ၾကိမ္းေမာင္းေနၾကတာပဲ။ သူတို႔အားလံုး ဆရာဘ႐ုိယင္လိုျဖစ္ရင္သိပ္ေကာင္းမွာပဲေနာ္။ အခုေတာ့ေလ ဟုိဟာမလုပ္နဲ႔။ ဒါလုပ္ပါလားေတြခ်ည္းၾကားေနရတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြက ေျပာတယ္ တစ္ေက်ာင္းလံုးမွာ ဆရာဘ႐ုိင္ယင္ေတြခ်ည္း႐ွိရင္ ေက်ာင္းတက္ရတာ သိပ္ကိုေပ်ာ္မွာပဲတဲ့”…..

    ကေလးအေတြးႏွင့္ ကေလးစကားေတြပါပဲ။ စာဖတ္သူေရာျပန္ေတြးမိမလား မသိဘူး။ ေက်ာင္းတက္ရခါစ ငယ္ဘဝကိုေပါ့။

    ႏွင္းဆီခင္

  • တရုတ္၏ ၾသဇာလက္တံ ႏွင့္ ျမန္မာ့လူထု၏ ပဲ့တင္သံ

    တရုတ္၏ ၾသဇာလက္တံ ႏွင့္ ျမန္မာ့လူထု၏ ပဲ့တင္သံ

    ဇန္နဝါရီ ၁၈ ၊ ၂၀၁၅
    M-Media
    Myanmarprotestsnormal
    ျမန္မာ့အခင္းအက်င္းသစ္ကို အလိုေတာ္သြင္းႏိုင္ရန္ ေဘဂ်င္းက ေရကုန္ေရခမ္း ႀကိဳးစားေနဆဲ ………။

    လြန္ခဲ့ေသာလအနည္းငယ္အတြင္း  ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ တရုတ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ အေျခခံအေဆာက္အဦ ပေရာဂ်က္မ်ားကို ျပည္တြင္း ဆန္႔က်င္မႈျမင့္တက္လာျခင္းက ေဘဂ်င္း၏ၾသဇာ သက္ေရာက္ခ်က္အေပၚ ထပ္မံ၍ အႏုစိပ္ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္လာေစသည္။

    တရုတ္စစ္တပ္ ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံပိုင္ ကုမၸဏီ ႏွင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ လက္ထပ္ကတည္းက သေဘာတူခ်ဴပ္ဆိုထားသည့္ ဖက္စပ္ လုပ္ငန္းတစ္ခု ျဖစ္ေသာ ျမန္မာ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရိွ လက္ပံေတာင္းေၾကးနီ သတၳဳတြင္းစီမံကိန္း၌ ၿပီးခဲ့သည့္လက ျပႆနာ တဖန္ ျဖစ္လာျပန္၏။ စီမံကိန္း နယ္ေျမတြင္ ၿခံစည္းရိုး ခတ္ျခင္းကို ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ရြာသူ ရြာသားမ်ားမွ ပိတ္ဆို႔တားဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ သတၳဳတြင္းအနီး ဆႏၵျပကန္႔ကြက္ေနသူမ်ားကို ျမန္မာရဲတပ္ဖြဲ႕က ေသနတ္ျဖင့္ပစ္ခတ္ရာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး ေသဆံုး၍ အျခားေက်းလက္ေန ကိုးဦး ဒဏ္ရာရရိွခဲ့သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ ယင္းျဖစ္ရပ္အေပၚ ၀မ္းနည္းစကားဆုိလိုက္သလို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ တရုတ္သံရံုးျပင္ပ အပါအ၀င္ အခင္းျဖစ္ရာေဒသႏွင့္ ျပည္တြင္းအျခားေဒသမ်ား၌ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈမ်ား ေရွ႕ဆက္ေနသည္။

    ဆႏၵထုတ္ေဖာ္သူ ေက်းလက္ေနမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရဟန္းေတာ္မ်ားအား ျမန္မာ ရဲတပ္ဖြဲ႕က မီးစုန္းဓာတ္ပါ မီးခိုးဗံုးသံုး၍ ၿဖိဳခြဲၿပီး လူအေျမာက္အမ်ား ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရခဲ့သျဖင့္ လက္ပံေတာင္းစီမံကိန္းမွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာအတြက္ သတိထားစရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ေဒသခံမ်ား၊ လႈပ္ရွားတက္ၾကြသူမ်ားတို႔သည္ ေလထုညစ္ညမ္းမႈ၊ ေဒသခံလုပ္သားခႏွိမ္မႈ၊ အဓမၼေနရာေရႊ႕ေျပာင္းမႈ၊ တရားမ၀င္ ေျမသိမ္းမႈမ်ားေပၚ အေရးဆိုကာ စီမံကိန္းရပ္တန္႔ေရးအတြက္ ဆက္လက္ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္။

    “ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ေျမာက္ပိုင္း တရုတ္ပိုင္ေၾကးနီသတၳဳတြင္းမွာ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈအတြင္း အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးေသဆံုးမႈက သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားဟာ လူမႈတာ၀န္ခံမႈအစီအမံကို လံုေလာက္စြာ မေဆာင္ရြက္ထားေၾကာင္း ထင္ရွားေနပါတယ္။ ဒီအခ်က္က ျမန္ျပည္တစ္ခြင္ တရုတ္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအေပၚ လူထုမေၾကနပ္မႈကို မီးေမႊးတြန္းပို႔ေနျခင္းသာျဖစ္တယ္” ဟု အႏၱရာယ္ေရးရာသံုးသပ္မႈ အဂၤလိပ္-အေမရိကန္ အဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္သည့္ Verisk-Maplecroft က လတ္တေလာ သတိေပးလိုက္သည္။

    လက္ပံေတာင္းသည္ တရုတ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံစီမံကိန္းမ်ား အထိနာသြားသည့္ စံနမူ တစ္ခုသာ ျဖစ္ေသး၏။ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာျပည္၏ အဓိကအက်ဆံုးလက္တြဲေဖာ္ျဖစ္ၿပီး ေဘဂ်င္းသည္ ၎၏အိမ္နီးခ်င္းမွ သဘာ၀သယံဇာတမ်ားကို ေခါင္းပံုျဖတ္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ စြမ္းအင္စီမံကိန္းေႏွာင္ႀကိဳးျဖင့္ အေခ်ာင္ႏိႈက္ထုတ္ရန္သာ စိတ္၀င္စားသည္ ဟူေသာ စြဲခ်က္မ်ားက စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈကို ရႈပ္ေထြးသြားေစသည္။

    အစိုးရအဖြဲ႕သည္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ်မရိွဖူးသည့္ အဓိကစီမံကိန္းႀကီးတစ္ခုအား လူထု လိုအပ္ခ်က္အားျဖည့္ဆည္းရန္ ေဖာ္ေဆာင္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဤတစ္ႀကိမ္မွာ ေဒၚလာ ၂၀ ဘီလီယံ လ်ာထားခ်က္ျဖင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ သြယ္တန္းေဖာက္လုပ္မည့္ ရထားလမ္းျဖစ္ေၾကာင္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ ျမန္မာ့မီးရထား ၀န္ႀကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးျမင့္ေ၀က ဆိုသည္။

    လူထုကန္႔ကြက္ျခင္းကို မ်က္ကြယ္ျပဳလ်က္ ျမန္မာအစိုးရသည္ စီမံကိန္းမ်ားအေပၚ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ေသြးေအးေနခဲ့သည္။ ကုန္သြယ္ေရးရာမ်ား၊ အလားတူ ေရရွည္စီမံကိန္းမ်ားတြင္ ဘ႑ာေငြ ေလ်ာ့က်သြားမည္စုိး၍ျဖစ္သည္။ ေနျပည္ေတာ္အစိုးရသည္ မိမိ၏ႀကီးထြားလာေသာၾသဇာ အရိွန္အ၀ါေၾကာင့္ မိမိအတြက္ အက်ဳိးမရိွလွ်င္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအား ပယ္ခ်ႏိုင္သည္ဟု မွတ္ယူေနပံုရေၾကာင္း  အေနာက္တိုင္းႏွင့္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ား၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ အခ်ဳိ႕ကဆိုသည္။

    “အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ေသခ်ာတဲ့ အမ်ဳိးသားေရးအက်ဳိးအျမတ္မရိွရင္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ လက္ခံဖို႔ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ဆႏၵရိွမေနၾကပါဘူး။ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ဖယ္ၾကဥ္ခံရျခင္း၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္ မဖြံ႕ၿဖိဳးျခင္း ေက်ာ္လြန္ၿပီးေနာက္ အသစ္ရရွိလာတဲ့ အေနာက္တိုင္းနဲ႔ အျခားေသာႏိုင္ငံျခားအရင္းအႏွီးေတြဟာ တရုတ္ရဲ႕ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈကို ဆြဲေဆာင္မႈေလ်ာ့ပါးသြားေစတယ္” ဟု ၀ါရွင္တန္ဒီစီရိွ Stimson Center အဖြဲ႕၀င္ Yun Sun က Asia Times Online တြင္ ထိုစဥ္က ေရးသားခဲ့သည္။

    စီးပြားေရးၿပိဳင္ဆိုင္မႈၾကမ္းတမ္းလာျခင္းေၾကာင့္ တရုတ္တို႔၏ တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ  အလံုးအရင္း ေလွ်ာ့ခ် လိုက္ေသာ္ျငား ေဘဂ်င္းသည္ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ အေရးပါဆံုး လက္တြဲေဖာ္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္တြင္း အႀကီးမားဆံုး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား အနက္ အပါအ၀င္ျဖစ္ေနဆဲပင္။ ႏို၀င္ဘာလက တရုတ္အႀကီးအကဲ Li Keqiang မွ ျမန္မာျပည္သို႔ အလည္အပတ္ေရာက္စဥ္ စြမ္းအင္၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ ဘ႑ာေရးႏွင့္ အေျခခံအေဆာက္အဦဆိုင္ရာ က႑မ်ား အတြက္ ေဒၚလာ ၇.၈ ဘီလီယံ တန္ဖိုးရိွ စာခ်ဳပ္မ်ားကို ႏွစ္ဖက္စလံုး သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။

    အက်ဳိးဆက္မွာ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သူ၏ အႀကံေပးတို႔သည္ အစိုးရ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို တန္းညိွ လိုက္ျခင္းတည္း။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ထြက္ရိွ စြမ္းအင္ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို တရုတ္ျပည္သို႔ ပို႔ေပးမည့္ ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံတန္ဖိုးရိွ တရုတ္ဦးေဆာင္ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းထားျခင္းႏွင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ရထားလမ္း စီမံကိန္းတို႔မွာ တရုတ္တို႔၏ စိတ္ကြက္မႈ ရိွလင့္ကစား ျမန္မာအစိုးရသည္ အေျခခံ အေဆာက္အဦမ်ားဆိုင္ရာ အဓိက စီမံကိန္းတို႔ကို ေရွ႕မဆက္ဖို႔ တေရြ႕ေရြ႕ စဥ္းစားလာေသာ ဥပမာမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

    သို႔ပင္သို႔ျငား ျပည္တြင္းဆန္႔က်င္မႈကို မ်က္ကြယ္ျပဳ၍ တြန္းလုပ္သြားရမည့္ အဓိက စီမံကိန္းမ်ား၏ဥပမာမ်ားလည္း ရိွေနျပန္သည္။ ယခုလအတြင္း စတင္ ပို႔ေဆာင္ၿပီျဖစ္ေသာ ေနာက္ထပ္ေသာ့ခ်က္ စီမံကိန္း ေက်ာက္ျဖဴ-ကူမင္း ေရနံ/ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းကိစၥတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘ႑ာေ၀စုခံစားေရး အတြက္ လႈပ္ရွားတက္ၾကြ သူတို႔၏ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား အေပၚ အႀကိမ္ႀကိမ္ ပယ္လွန္၍ ေဒသတြင္း တံငါသည္တုိ႔၏ သက္ေမြးမႈမ်ားအေပၚ က်ေရာက္ႏိုင္သည့္ ဆီယိုစိမ့္မႈအေရးအရာမ်ား ကိုင္တြယ္စီမံေပးရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။ ထိုေရနံအမ်ားစုကို တရုတ္ျပည္သို႔ ပို႔ေဆာင္မည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ဆယ္ပံုတစ္ပံုသာ အသံုးျပဳမည္ျဖစ္သည္။

    လက္ပံေတာင္း စီမံကိန္းအား ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားဆဲျဖစ္သည့္တိုင္ ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ားက ဆႏၵထုတ္ေဖာ္သူ အမ်ားအျပားကို တရားမ၀င္ ဆႏၵျပမႈျဖင့္ ထိန္းသိမ္းလိုက္သည္။ ၎ျပင္ ဇႏၷ၀ါရီလ ၆ ရက္တြင္ ျပည္သူ႔ဆႏၵႏွင့္ဆန္႔က်င္လ်က္ ခါးသည္းစဖြယ္ေၾကျငာခ်က္ တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ၿပီး စီမံကိန္းအား ထပ္မံ အတားအဆီး မျပဳရန္ သတိေပးထားသည္။

    “ေၾကးနီသတၳဳထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ျဖစ္ႏိုင္သမွ်အျမန္ဆံုးစတင္ၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းရရိွဖို႔ စီမံကိန္းနယ္ေျမက ေဒသခံ အမ်ားစု ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကခ်ိန္မွာ ဖ်က္ဆီးေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚက လက္တစ္ဆုပ္စာလူစုဟာ စီမံကိန္းကို အရႈပ္အေထြး ျဖစ္ေစ ခဲ့တယ္။ ေသြးထိုးသူမ်ားက စီမံကိန္းေႏွာင့္ေႏွးေအာင္ အကြက္ခ်ဖန္တီးခဲ့ၾကတယ္” ဟူ၍ ဆိုထား၏။

    မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ ျဖစ္တည္မႈ အသစ္မ်ားအား အလ်င္အျမန္ အလုိေတာ္သြင္းႏိုင္ေအာင္ တရုတ္ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အခ်က္ျပေရးသားေဖာ္ျပျခင္းလား ဟူသည္ကို အကဲခတ္သူအခ်ဳိ႕ ရိွေနပါဦးမည္။

    “ကစားပြဲရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းေတြ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားၿပီ။ တရုတ္ေတြဟာ ပုဂၢလိကနဲ႔ NGO အဖြဲ႕အစည္းေတြ အစား ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ စီးပြားေရး သမားေတြကို ပိုၿပီး အသံုးခ်သြားဖို႔ ရိွေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ေဒသခံေတြရဲ႕ သေဘာထားနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ အမွန္ေတြကို ေလ့လာဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္” ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္က The Global Times တြင္ ယူနန္တကၠသိုလ္၊ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရး ပါေမာကၡ Bi Shihong မွ ေရးသားခဲ့သည္။

    ဤအေျပာင္းအလဲရပ္၀န္းအတြက္ ထူးျခားသည့္ ထိန္းညိွခ်က္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ တရုတ္ျပည္ဖက္မွ ဖန္တီးထားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အစပိုင္းတြင္ တရုတ္ကုမၸဏီႀကီးတို႔သည္ လူမႈဖူလံုေရး CSR ႀကိဳးပမ္းခ်က္ႏွင့္ ေဒသခံမ်ားအၾကား ေအာက္ေျခအဆင့္အထိ လူထုဆက္ဆံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို စတင္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ေျခလွမ္းလွမ္းလာသည္။ ၎တို႔အား က်ားကန္ေပးထားသည္မွာ တရုတ္အစုိးရျဖစ္၏။ တရုတ္အစိုးရက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တရုတ္သံအမတ္ကို အစားထိုး၍ ၎၏အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အတြက္ CSR လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

    သို႔ပါေသာ္လည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၏ရုပ္လံုးေဖာ္ခ်က္အရေတာ့ ေဘဂ်င္း၏ၾသဇာ လက္တံအား မသတီျခင္းႀကီးထြားမႈ အေပၚ တန္ျပန္ရာ၌ ဤအားထုတ္မႈတို႔ႏွင့္ မလံုေလာက္ မကာမိေသးသည္ကို ျပသေနပါေတာ့သည္။

    xxxxxxxxxxxxxx
    Ref : The Diplomat
    မူရင္း – Prashanth Parameswaran ေရးသားေသာ China’s Influence in Myanmar Facing Growing Scrutiny ေဆာင္းပါး
    ျမန္မာျပန္ – ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္

  • နာရီေတြကို မုန္းတယ္

    နာရီေတြကို မုန္းတယ္

    ဇန္နဝါရီ ၉ ၊ ၂၀၁၅
    M-Media
    .ႏွင္းဆီခင္ေရးသည္။

    4413755617_smashing_alarm_clock_300x200_answer_2_xlarge

    “နာရီေတြကုိ မုန္းတယ္” လို႔ ကၽြန္မရဲ႕စာေရးေဖာ္ တစ္ေယာက္ကေျပာဖူးတယ္။ မုန္းဆို သူ႔အေၾကာင္းႏွင့္သူကိုး။ သူျပန္ေျပာျပ သေလာက္ အရဆို…..

    “ငါ့အိမ္မွာနာရီေတြထားရတာ မ်ားေျပာပါတယ္။ အိမ္ေ႔႐ွ ဧည့္ခန္း နံရံမွာ တစ္လံုး၊ အိမ္ေ႔႐ွခန္းနဲ႔ အိမ္ထဲအကူးမွာ တစ္လံုး၊ ကုတင္ေဘးကစားပြဲမွာ ႏုိးစက္ နာရီ တစ္လံုး၊ ေနာက္ဆံုးဟယ္ မီးဖိုခန္းနံရံမွာ တစ္လံုး၊ ဒါေတာင္ ငါတို႔ မိသားစုေလးေယာက္ ပတ္တဲ့ နာရီေတြ မပါေသးဘူး။ ငါ့မွာအခ်ိန္ကို အဲဒီေလာက္ကိုးကြယ္ရတာေလ”

    “မိုးမလင္းေသးဘူး ႏႈိးစက္နာရီကထျမည္ျပီ။ အိပ္ရာထဲ ဇိမ္နဲ႔ႏွပ္ဖို႔ေတာ့ လံုးလံုးစိတ္မကူးေလနဲ႔။ အိပ္ရာကေနဝုန္းကခနဲထရတာ။ အင္း… အိပ္ယာထတဲ့အခ်ိန္ကိုလည္းၾကည့္ဦး၊ မိုးမလင္းေသးဘူေလ။ က်ီးၿမီးဆြဲထရတာလို႔ အေမေျပာသလိုေျပာလိုက္မယ္။ မ်က္ႏွာသစ္၊ သြားကပ်ာကယာတိုက္၊ ဘုရားကိုပုဆိန္ေပါက္႐ွစ္ခုိး၊ အဲ..ၿပီးေတာ့နဲ႔မီးဖိုခန္းကို တန္းဝင္ေပေတာ့ပဲ။ ပထမႏွစ္ေက်ာင္းသား အႀကီးေကာင္ အတြက္ ထမင္းဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ငါ့ရဲ႕အိမ္ဦးနတ္ႀကီး အတြက္ ထမင္းခ်ိဳင့္၊ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ငါ့အတြက္ ထမင္းခ်ိဳင့္၊ တန္းစီၿပီး ခ်က္ရတယ္။ အသားမစားတဲ့သူ၊ ငါးမႀကိဳက္တဲ့သူ၊ အို…ဇီဇာေၾကာင္ၾကတဲ့ တို႔မိသားစုေလးေယာက္ အတြက္ သယဇာတျဖစ္မဲ့ ဟင္းေတြကုိ အျမန္ႏႈန္းျဖင့္ ခ်က္ရတာ။ ဟင္းအစီအစဥ္ကိုေတာ့ ငါ့႐ုံးမွာ စာရင္းဇယားဆြဲသလို တစ္ပတ္ေရးမွတ္ထားရတယ္ဆိုရင္ နင္အံ့ၾသမလား”

    “လူကသာမီးဖိုနားမွာခ်က္ျပဳတ္ေနတာ မ်က္လံုးေတြ ကေတာ့ နံရံေပၚက နာရီေတြဆီေရာက္ေနရတာ။ အိမ္ကထြက္ခ်ိန္ေတြ မတူၾကေပမယ့္ အားလံုးအတြက္ မနက္စာကေတာ့ တစ္ခ်ိန္တည္းစီစဥ္ရတာဆိုေတာ့ ပဲျပဳတ္ထမင္းေၾကာ္ကို ႏွစ္အေတာ္ၾကာေအာင္ မ႐ုိးမအီဘဲစားၾကရတာ။ ပဲျပဳတ္ကလည္း တစ္ရက္ႀကိဳဝယ္ၿပီး ေရခဲေသတၱာထဲ ထည့္ထားရတာ၊ ဒါကလည္း အခ်ိန္နဲ႔ ဝယ္ရတာေနာ္။ ေနနည္းနည္းျမင့္သြားလို႔ကေတာ့ လမ္းထိပ္ကပဲျပဳတ္သည္ ျခင္းေတာင္းသိမ္းလို႔ အိမ္ျပန္ျပီ။ သားႏွစ္ေယာက္ေရာ သူ႔အေဖပါ အိမ္အလုပ္ေတ ြဝိုင္းကူၾကပါတယ္။ ခ်က္ေရးျပဳတ္ေရးကေတာ့ ငါပဲအဓိက တာဝန္ယူရတာေပါ့။ ငါတို႔လည္းမနက္ ၈ နာရီမခြဲခင္ နာရီတၾကည့္ၾကည့္နဲ႔အလုပ္ေတြ လက္စသတ္ၾကရတာ။ ျပီးရင္ေရမိုးခ်ိဳးျပီး ႐ုံးသြားဖို႔ျပင္ဆင္ရေရာ။ ဒီေတာ့ေလ မွန္ေ႔႐ွမွာဘီးေလးကို ကုိင္ကာရယ္ ဆိုတဲ့ငါတို႔င္ငယ္ကသီခ်င္းေလးတစ္ပုဒ္လို အခ်ိန္ယူျပီးအလွျပင္ေနမအားဘူးဟယ္၊ သနပ္ခါးကဗ်ာကယာလိမ္း၊ လမ္းေလွ်ာက္နဲ့အခါ ေလတိုးခံႏုိင္မဲ့ အာမခံဆံထံုးကို ခိုင္ခိုင္ထံုး ႐ုံးယူနီေဖာင္းဝတ္ျပီး တက္သုတ္ရုိက္ေနက်”

    “နာရီကိုေမာ့ေမာ့ၾကည့္ရလြန္းလို႔ ငါ့လည္ပင္း႐ွည္ ထြက္လာေၾကးဆိုရင္ေတာ့ ဌက္ၾကီး ဝန္ပိုျဖစ္ေလာက္ျပီ။ ၈ နာရီခြဲတိတိဆိုရင္ အိမ္တံခါး ေသာ့ခတ္ျပီးသားျဖစ္ရတယ္ေလ။ ဒါမွ သားအဖသံုးေယာက္က အိမ္ကကားနဲ႔ ထြက္သြားၾက၊ ငါကေတာ့အိမ္နဲ႔႐ုံးက နီးေတာ့ ေျခလ်င္ေပါ့။ အင္း… ငါ့စိတ္ထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျဖစ္တယ္လို႔ပဲ မွတ္လိုက္တယ္။”

    “ညေနခင္းမွာမိသားစု ဆံုခ်ိန္က်ေတာ့လည္း မထူးပါဘူး။ နာရီ တၾကည့္ၾကည့္နဲ႔ပါပဲ။ ေနာက္တစ္ေန႔အတြက္ ဟင္း႐ြက္သင္ရင္း၊ ၾကက္သြန္ခြာရင္းကေန အငယ္ေကာင္ကိုစာ႐ွင္းျပရသလို အၾကီးေကာင္ကလည္း မၾကာမၾကာဆိုသလို နားမလည္ႏုိင္ တာေတြေမးျပန္ေရာ။ အဲ.. အလုပ္ျပီးေတာ့ နားေတာ့မယ္ဆိုျပီး တီဗီေ႔႐ွေရာက္ေတာ့ မိနစ္ပိုင္းေတာင ္မၾကာပါဘူး။ မ်က္လံုးေတြစင္းျပီး အိပ္ေပ်ာ္သြားေရာ။ ဒါေပမယ့္ ည ၁၀ နာရီေက်ာ္ျပီဆိုရင္ေတာ့ အိပ္ရာဝင္ခ်ိန္ဆိုတာ ပံုေသျဖစ္ေနတယ္။ ကဲ.. ငါ့ဘဝမွာေနထြက္ ကေန ေနဝင္အထိ အခ်ိန္နာရီေတြႏွင့္ ႏွစ္ပါးသြားေနရတာ နင္သိျပီမဟုတ္လား။ ခတ္တာက အဲဒီနာရီေတြကိုပစ္လို႔လည္း မရျပန္ဘူး။ အင္းေလ… တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ နာရီေတြကိုၾကည့္ေနရမွာမလိုတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အားလပ္ခ်ိန္ေတြကိုရလာဦးမွာပါ။ အလုပ္ကနားတဲ့ အျငိမ္းစားယူခ်ိန္ေပါ့။ အဲဒီအခါက်ရင္ေတာ့ ငါထင္ပါတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘာကုိအျပီးလုပ္မွျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ဖိစီး တင္းက်ပ္ေနတာေတြ မ႐ွိသေလာက္ေတာ့ပါဘူးေနာ္။ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ေလ ငယ္သူငယ္ခ်င္းျဖစ္တဲ့ နင့္ကိုေျပာလိုက္မယ္။ နာရီေတြကိုမုန္းတယ္လို႔ ”

    “ေျပာရဦးမယ္။ နင္စာေရးသူတစ္ေယာက္ဆိုေတာ့ ငါေျပာသမွ် ဒိုင္ခံ နားေထာင္ေပးမယ္လို႔ ငါယံုၾကည္တယ္။ ေနာက္ျပီးေကာင္းေကာင္း အၾကံညဏ္ကေလးေတြ ႐ွိရင္လည္းေပးပါဦးဟာ။ အထူးသျဖင့္ အိပ္ရာႏိုးခ်ိန္မွာ စိတ္တင္းက်ပ္ေနတာကိုေပါ့” လို႔သူငယ္ခ်င္းက ရင္ဖြင့္ေျပာလာတာမို႔၊ မွတ္ဖတ္ ဖူးသမွ်ထဲက ေကာင္းႏုိးရာရာေလးေတြကို ေဝမွ်ေပးလိုက္ပါတယ္။

    တစ္ေန႔လံုးလႈပ္႐ွားသြားေနရတဲ့ လူတိုင္းဟာလံုေလာက္တဲ့ အိပ္ခ်ိန္အျပည့္အဝ႐ွိဖို႕လိုတယ္။ တစ္ခ်ိန္လံုးလံုး ခပ္သံုးထားတဲ့ ေရတြင္းမ်ားလုိ ညအခ်ိန္မွာ အနားေပးထားရင္၊ မိုးလင္းတာႏွင့္ ေရေတြျပန္ျပီးျပည့္လာသလိုပါပဲ။ လူတစ္ေယာက္ အတြက္လည္း အိပ္ေရးဝဝအိပ္ျပီး ႏုိးလာတဲ့အခါေနာက္တစ္ေန႔မွာ လႈပ္႐ွား႐ုန္းကန္ဖို႔ခြန္အားေတြျပည့္ဝလာပါတယ္။ အိပ္ေမာက်ေနတုန္းမွာ ၾကားလိုက္ရတဲ့ နာရီႏႈိးစက္သံဟာ တကယ့္ကို ငွက္ဆိုးထိုးသံအတိုင္းပဲလို႔ေျပာၾကတယ္။ အဲဒီအခါၾကြက္သားေတြေတာင့္တင္း သြားျပီး အားအင္ကုန္ခန္းသလို စိတ္႐ႈပ္ေထြးျပီး အိပ္ရာကေနႏုိးလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏႈိးစက္နာရီကို မသံုးမျဖစ္ သံုးရမယ္ဆိုရင္လည္း ႏုိးရမယ့္ အခ်ိန္ထက္ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ျဖစ္ျဖစ္ၾကိဳထပါ။  ဒါဆိုရင္ ႏႈိးစက္သံၾကားၾကားခ်င္း အိပ္ရာကေန အလူးအလဲထစရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ခဏေလးမွိန္းေနလို႔ရျပီး မ်က္လံုးတစ္ဝိုက္၊ နားထင္ႏွင့္ နဖူးတစ္ေလွ်ာက္ ျဖည္းျဖည္း သာသာေလးႏွိပ္ေပးပါဆိုတဲ့ ေ႐ွးပညာ႐ွင္တစ္ဦးရဲ႕ အၾကံျပဳတာကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။

    လက္ဝါးႏွစ္ဖက္ကို ပြတ္လိုက္ျပီး ပူေႏြးလာတဲ့အခါ မ်က္စိမွိတ္ထားတဲ့ မ်က္ခြံေတြေပၚမွာ အသာအယာဖိကပ္ထားျခင္းဟာလည္း မ်က္လံုးတစ္ဝိုက္ေသြးလွည့္ပတ္သြားလာျခင္းကို ေကာင္းမြန္ေစတယ္။ မ်က္လံုးေတြကို မဖြင့္ခင္အသက္ျပင္းျပင္း ႐ႈသြင္းလိုက္ပါ။ ျပီးမွ ခပ္ျဖည္းျဖည္းေလး ႐ႈထုတ္တာကို အက်င့္တစ္ခုလိုလုပ္ေပးရင္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ ႏွလံုးအတြက္ အက်ိဳး႐ွိလွပါတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ အိပ္ရာကမထခင္ ကိုယ္လက္ လႈပ္႐ွားတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေလးေတြကို တစ္ခဏေလာက္လုပ္ေပးတာဟာ လူေရစိတ္ပါ အပန္းေျဖေစႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေကာင္းပါပဲလို႔ ပညာ႐ွင္ကအဆိုျပဳထားပါတယ္။  ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ႏႈိးစက္မကူရေအာင္ အိပ္ရာကေစာေစာ ဝင္ျပီး ခပ္ေစာေစာေလး အိပ္ယာကထႏုိင္ရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတာေပါ့ေလ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အိပ္ရာကေနေငါက္ခနဲ ထထိုင္လိုက္တာမ်ိဳး မဟုတ္ရင္ေတာ့ စိတ္သက္သက္သာသာ႐ွိမွာ အမွန္ပါပဲ။

    စာၾကြင္း — နာရီေတြကိုမုန္းတယ္ဆိုတဲ့ ငယ္ငယ္တုန္းက သူငယ္ခ်င္း “မမူ” ဖတ္မိပါေစလို႔။

    ႏွင္းဆီခင္

  • ကိုယ္လက္ လႈပ္႐ွားမႈသည္ ေဆးေကာင္း တစ္လက္

    ကိုယ္လက္ လႈပ္႐ွားမႈသည္ ေဆးေကာင္း တစ္လက္

    ဇန္နဝါရီ ၅ ၊ ၂၀၁၅
    M-Media
    .ႏွင္းဆီခင္ ေရးသည္။
    Family-exercise1
    ေဆးပညာ႐ွင္ေတြရဲ႕ ေဆးပညာေပး ေဆာင္းပါးေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ေရာဂါဘယ မ်ိဳးစံုအတြက္ လမ္းညႊန္တစ္ခု အေနႏွင့္ ကိုယ္လက္ လႈပ္႐ွားမႈဟာ မပါမျဖစ္ ပါဝင္ေလ့႐ွိတယ္။ ေျပာစရာေတာ့ ႐ွိတာေပါ့။ ဒီကေန႔ေခတ္ လူငယ္လူ႐ြယ္ေတြဟာ မိုးလင္းက မိုးခ်ဳပ္သြားလာ လႈပ္႐ွားေနၾကတာခ်ည္းမို႔ အထူး သီးသန္႔အေနႏွင့္ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားဖို႔ လိုေသးရဲ႕လားလို႔။

    မွန္တယ္။ ပညာသင္ယူေနသူ၊ လုပ္ငန္းခြင ္ဝင္ေနသူ လူငယ္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ သြားလာ လႈပ္႐ွားေနၾကတာပဲကိုး။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါက တစ္စံုတစ္ခုေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ အတိုင္းေဇာႏွင့္ သြားလာေနၾကတာေလ။ ဆိုပါစို႕ ေက်ာင္းခ်ိန္မွီဖို႔၊ အလုပ္ခြင္ကို အခ်ိန္မီေရာက္ဖို႔ဆိုတဲ့ စိတ္ကၾကီးစိုးေနတာမို႔ စိတ္ေအးလက္ေအးေတာ့ မ႐ွိဘူးေပါ့။ ကိုယ္ပိုင္ ကားေမာင္းလို႔ (စီးလို႔) သြားလာႏုိင္သူေတြက လြဲျပီး က်န္တဲ့သူေတြဟာ ရထား၊ ကားစီးဖို႔ တက္သုတ္႐ုိက္ၾကတာရခ်ည္းပါပဲ။ ကိုယ္ခႏၶာ အစိတ္အပိုင္းေတြက လႈပ္႐ွားေနသလုိ စိတ္အာ႐ုံကလည္း တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ မ႐ွိတာေတာ့အမွန္ပဲ။ ယာဥ္ေၾကာပိတ္လုိ႔ ႐ုံး၊ ေက်ာင္း ေနာက္က်ရခ်ည္ရဲ႕ဆိုတဲ့ ေသာကစိတ္ ကလည္းႏွိပ္စက္ျပန္ေရာ။

    ဒီေတာ့လည္း အသက္ငယ္ငယ္ႏွင့္ပင္ပဲ ႐ုပ္ရည္က အိုစာသြားတာ မဆန္းဘူးေပါ့။ ႐ွိေသးတယ္။ သြားလာေနရင္းကပဲ ကိုယ့္စိတ္ႏွင့္ မေတြ႔တဲ့အျဖစ္အပ်က္ အေၾကာင္းအရာေတြအတြက္ ေဒါသက ငယ္ထိပ္တက္တဲ့ အထိျဖစ္ရျပန္တယ္။ လူငယ္ သဘာဝမို႔ ထစ္ကနဲဆို လူေ႔ရွကေဒါသက အရင္ဦးေန တတ္တာကိုး။

    ျဖစ္သင့္တာကေတာ့ အလုပ္ခြင္ကျပန္လာတဲ့ အခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေက်ာင္းတို႔ သင္တန္းတို႔က ျပန္လာျပီးတဲ့အခါမွာ ကုိယ္ပိုင္ အခ်ိန္ေလးနည္းနည္း ယူျပီးေတာ့ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈ လုပ္ခြင့္ရႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ေနကုန္မွာ စိတ္ပင္ပန္း လူပင္ပန္းျဖစ္လာခဲ့ သမွ်ေလ်ာ့ပါး သက္သာသြားသလို လက္ေတြ႔ခံစားရမွာပါ။ အသက္ကို ခပ္ျပင္းျပင္း႐ူသြင္းျပီး ခပ္ျဖည္းျဖည္း ရႈ ထုတ္တာဟာ သာမန္ပဲလုိ႔ ထင္ရေပမယ့္ ထိေရာက္တဲ့ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈ တစ္ခုျဖစ္္တာမို႔ အျမဲမျပတ္လုပ္သင့္တယ္။ လူေရာ စိတ္ပါအပန္းေျဖ သလို ျဖစ္သြားတဲ့အျပင္ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ၊ တင္းက်ပ္မႈေတြ သိသိသာသာၾကီးေလ်ာ့ပါး သြားေစပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈ လုပ္တယ္ဆိုတာ ဝန္ပိေစတဲ့ေဆာင္႐ြက္မႈ မဟုတ္ပါဘူ။ လူငယ္၊ လူလတ္ႏွင့္ လူၾကီး စသူေတြ အားလံုးအတြက္ မ႐ွိမျဖစ္တဲ့ အရာတစ္ခုပါ။ လူငယ္လူလတ္ေတြ အတြက္ကေတာ့ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားဖို႔ အခ်ိန္တကူးတက ယူစရာမလိုပါဘူး။ တစ္ေန႔တစ္ေန႔ ႐ုန္းကန္ သြားလာေနရတာေတြႏွင့္ လိုတာထက္ ပိုေနပါျပီလို႔ တခ်ိဳ႕ကဆိုၾကတယ္။

    ဒါေပမယ့္ လူငယ္လူလတ္ေတြကို အလုပ္သြား၊ ေက်ာင္းသြားစရာလည္းမလိုသလို မည္မည္ရရ တာဝန္မ႐ွိေတာ့တဲ့ သက္ၾကီးပိုင္းေတြမွာေတာ့ အခ်ိန္ပိုေတြ ႐ွိေနတတ္တာေတာ့အမွန္ပဲ။ ဒီေတာ့ အဲဒီသက္ၾကီးပိုင္း အမ်ားစုဟာ ေျမးထိန္းရင္း အခ်ိန္ကုန္ၾကသလို သစ္ပင္စိုက္၊ ပန္းပင္ေရေလာင္း၊ သတင္းစာဖတ္၊ ဂ်ာနယ္ဖတ္ရင္း အခ်ိန္ေတြကိုကုန္ဆံုးၾကရတယ္။ သက္ၾကီးပိုင္း အမ်ိဳးသားတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႐ြယ္တူမိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းေတြႏွင့္ လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ထိုင္ၾကတာေပါ့။ တခ်ိဳ႕က်ျပန္ေတာ့ ေနရမဲ့ အခ်ိန္တိုတိုေလးမွာ ၾကံ့ခိုင္ က်န္းမာဖို႔အတြက္ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈေတြ လုပ္ဖို႔ အေလးထားၾကတယ္။ အနည္းဆံုးေျပာရရင္ လမ္းေလွ်ာက္ျဖစ္တယ္။ စုေပါင္းကိုယ္လက္ လႈပ္႐ွားမႈေတြမွာ ပါဝင္သူေတြလည္း အေရအတြက္ မေသးလွဘူး။ က်န္းမာေပ်ာ္႐ႊင္တဲ့ ဘဝေနထိုင္မႈပံုစံကို တည္ေဆာက္ႏုိင္တယ္လို႔ဆိုရမယ္။

    တခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေတြမွာ႐ွိၾကတဲ့ သမားေတာ္ၾကီးေတြက သူတို႔လက္ေအာက္က ဆရာဝန္ေတြကို ေလ့က်င့္ သင္တန္းေပးၾကတာကေတာ့ လူနာေတြကို သင့္ေလ်ာ္မွန္ကန္တဲ့ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈေတြ လုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းခိုင္းတယ္။ ေနာက္ျပီး ေဆးပညာဘြဲ႔ၾကိဳ သင္တန္းေတြမွာလည္း အားကစားႏွင့္ ကိုယ္ကာယလႈပ္႐ွားမႈေတြရဲ႕တန္ဖိုးကို နားလည္ သိ႐ွိေအာင္ သင္႐ုိးညႊန္းတန္း တစ္ခုအျဖစ္ ျပဌာန္းထားတယ္။ ဒါမွလည္း ဘြဲ႔ရ ဆရာဝန္ေတြဟာ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ကို အက်ိဳးုျပဳမဲ့ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ လႈပ္႐ွားေဆာင္႐ြက္မႈေတြကို ႐ွင္းလင္းျပႏုိင္ျပီး ေလ့က်င့္ဖုိ႔ တိုက္တြန္းႏိုင္ၾကမွာပါ။

    တကယ္ေတာ့ က်န္းမာေပ်ာ္႐ႊင္တဲ့ ဘဝေနထိုင္မႈပံုစံဆိုတာ က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီညြတ္ျပီး အာဟာရမွ်တတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ စားသံုးဖို႔ တစ္ခုတည္းႏွင့္ မလံုေလာက္ပါဘူး။ သင့္တင့္တဲ့ ကိုယ္ခႏၶာ လႈပ္႐ွားမႈေတြကိုပါ တြဲဖက္ျပီးေဆာင္႐ြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ အသိစိတ္ဓာတ္က အေျခခံလူတန္းစားႏွင့္ အလႊာစံုကသိျပီး လိုက္နာက်င့္ၾကံဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဘဝအတြက္ လမ္းညႊန္ေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေကာင္းေတြကို ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္ စတာေတြကို အားထားႏုိင္ပါတယ္။

    ကမာၻတစ္ဝွန္းက ကၽြမ္းက်င္ ပညာ႐ွင္ေတြက အဆိုျပဳၾကတယ္။ ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈဟာ ေဆးတစ္မ်ိဳးပါပဲတဲ့။ အမွန္ေတာ့ လူတစ္ေယာက္ဟာၾကံ့ခိုင္ သန္စြမ္းဖို႔ အေလးထားရင္ သက္႐ွည္ က်န္းမာျပီးေနေပ်ာ္တဲ့ ဘဝကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရႏုိင္တယ္။ ေဆးပညာ႐ွင္ေတြရဲ႕လမ္းညႊန္မႈအရ အမ်ားျပည္သူေတြဟာ က်န္းမာေစမယ့္ နည္းလမ္းေကာင္းေတြကို နားလည္ သိ႐ွိႏုိင္သလို လက္ေတြ႔က်င့္ၾကံေဆာင္႐ြက္ဖို႔လည္း အေရးၾကီးျပန္တယ္။ ဒါဟာေရာဂါဘယေတြ အတြက္ ကာကြယ္ျပီးသားျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အသိ စိတ္ဓာတ္႐ွိဖို႔လည္းလိုတယ္။

    က်န္းမာၾကံ့ခိုင္ဖို႔ရည္႐ြယ္ျပီး ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး (တစ္မ်ိဳးထက္ပိုျပီး) ပံုမွန္ေဆာင္႐ြက္ျခင္းဟာ စိတ္လက္ေပါ့ပါးၾကည္လင္တယ္၊ သြက္လက္ဖ်က္လတ္တယ္၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈ႐ွိေစတယ္။ ဒါဟာလူၾကီး၊ လူငယ္မေ႐ြး ခံစားႏုိင္တဲ့အက်ိဳးေက်းဇူးေတြပဲေပါ့။ ေနာက္ျပီး ေရာဂါဘယေတြအတြက္ ၾကိဳတင္ ကာကြယ္ထားသလိုျဖစ္ေနတာမို႔ ေဆးဝါးပံုမွန္ သံုးစြဲရတာေတြ (အရင္ကထက္) ေလ်ာ့ပါးသြားပါလိမ့္မယ္။

    ကိုယ္လက္လႈပ္႐ွားမႈတစ္ေနရာကို လုပ္မယ္လို႔ ရည္႐ြယ္ရင္ေပါ့။ အခ်ိန္မ်ားမ်ား စားစားေပးဖို႔ မလိုပါဘူး။ တစ္ရက္မွာ႐ွိတဲ့ မိနစ္ေပါင္း ၁၄၄၀ မွာမိနစ္ ၃၀ ေလာက္ကေလးေပးရင္ လံုေလာက္ပါျပီ။ ျပင္းထန္တဲ့ေလ့က်င့္ခန္းေတြ မလုပ္ျဖစ္ရင္ေတာင္မွ လမ္းေလွ်ာက္တာ၊ အသက္႐ူေလ့က်င့္ခန္း လုပ္တာေလာက္ကပဲ က်န္းမာ သန္စြမ္းဖို႔ အေထာက္အကူျပဳေနတယ္ေလ။

    အသက္အ႐ြယ္မေ႐ြး၊ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း သဘာဝအလွတရားေတြကို ခံစားခြင့္ရႏုိင္တာ ၾကီးမားတဲ့ ဆုလာဘ္တစ္ခုလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ရင္ထဲက ဖိစီး တင္းက်ပ္မႈေတြ ၾကက္ေပ်ာက္ ဌက္ေပ်ာက္ျဖစ္သြားမွာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။ ဒီေတာ့ သီတင္းတစ္ပတ္မွာ တစ္ရက္ကို မိနစ္၃၀ ေလာက္ကေလး လႈပ္႐ွားေလ့က်င့္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆံုးေဆးဝါး တစ္ခုပါလို႔ ပညာ႐ွင္ေတြက တညီတစ္ညြတ္တည္း အဆိုျပဳထားၾကပါတယ္။

    တစ္စံုတစ္ေယာက္ဟာအေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕ယြင္းလာတဲ့အခါ ဟိုးတုန္းက က်န္းမာေပ်ာ္႐ႊင္ခဲ့တဲ့ ဘဝေလးကို တမ္းတမ္းတတျဖစ္မိတတ ္စျမဲပါ။ ဒီေတာ့ လက္႐ွိ အသက္အ႐ြယ္ႏွင့္ အေျခအေနမွာ အေကာင္းဆံုး ေလ့က်င့္ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ကို အေလးထား ဆင္ျခင္ရင္းေပ်ာ္႐ႊင္ၾကည္ႏူးစရာေကာင္းတဲ့ ေန႔ရက္ေတြကို ပိုင္ဆိုင္ၾကရေအာင္ပါ။

    ႏွင္းဆီခင္