News @ M-Media

Tag: featured

  • ရခိုင္ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ အစီရင္ခံစာ

    Rakhine Commission Report

    ရခိုင္ပဋိပကၡစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္မွ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတထံသို႔ တင္သြင္းခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာ အျပည့္အစံုကို ေအာက္ပါလင့္ခ္မ်ားတြင္ Download လုပ္ဖတ္ရႈ႕ႏိုင္ပါသည္။

    Google Doc
    https://docs.google.com/file/d/0B1Nc1yYXgtogbHJJdGpvTXNFdk0/edit?usp=sharing

    DropBox
    https://www.dropbox.com/s/vu3h47k2c8uy0bu/Rakhine%20Commission%20Report%20%28Myanmar%20Version%29.pdf

    Rakhine Commission Report (Myanmar Version)

  • ေရႊဆုိင္ပဋိပကၡ ပါ၀င္သူ ၃ ဦးကုိ ေထာင္ ၁၄ ႏွစ္ ခ်မွတ္မႈ ေရွ႕ေနဦးကုိနီရဲ႕ သုံးသပ္ တင္ျပခ်က္

    ဒီဗြီဘီ
    ၂၈- ဧၿပီ-၂၀၁၃

    U Ko Niၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လအတြင္း ပဋိပကၡစတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ မိတၳီလာၿမိဳ႕ နယူး၀ိန္႔စိန္ ေရႊဆိုင္က ၃ ဦးကို မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုးက ဧၿပီ ၁၁ ရက္ေန႔က ျပစ္ဒဏ္အသီးသီး ခ်မွတ္လိုက္တာဟာ မျဖစ္သင့္ဘူးလို႔ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးကိုနီက ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။

    ဧၿပီ ၁၂ ရက္ေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာေတြမွာ ဒီအမႈကို မိတၳီလာၿမိဳ႕ အမွတ္ ၂ ရဲစခန္းမွာ အမႈဖြင့္ျပီး ဧၿပီ ၅ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ျမိဳ႕နယ္တရားရံုးမွာ ျပစ္မႈၾကီးအမွတ္ ၁၁၇၈/ ၂၀၁၃ ျဖင့္ ၾကားနာစစ္ေဆးၿပီး အသိသက္ေသ ၁၃ ဦးနဲ႔ စစ္ေဆးခဲ့တယ္လုိ႔ ပါရွိပါတယ္။

    တရားခံေတြကေတာ့ ဦးထြန္းထြန္းဦး (ခ) အာရွစ္နဲ႔ အလုပ္သမား ညီညီ (ခ) မင္းေအာင္တုိ႔ကုိ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၈၂၊ ၃၂၅ နဲ႔ ၃၂၄ အရ အလုပ္နဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၁၄ ႏွစ္၊ ေရႊဆိုင္ပိုင္ရွင္ ေဒၚျမင့္ျမင့္ေအးကုိ ပုဒ္မ ၃၈၂၊ ၃၂၅/ ၁၁၄ နဲ႔ ၃၂၄/၁၁၄ အရ အလုပ္နဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ စုစုေပါင္း ၁၄ ႏွစ္စီ က်ခံေစဖုိ႔ တရားရံုးက ခ်မွတ္ စီရင္လိုက္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
    ဒီ ၃ ဦးကို ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးကိုနီက မွ်တတဲ့စီရင္ခ်က္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ရွင္းလင္း သုံးသပ္ျပပါတယ္။ အသံဖုိင္မွာ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။

  • အမုန္းတရား ကင္းစင္ေသာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း တစ္ခု တည္ေထာင္ျခင္း

    M-Media
    ေဆာင္းပါးရွင္-ေဇာ္မင္းေထြး

    အမုန္းတရား ကင္းစင္ေသာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း တစ္ခု တည္ေထာင္ျခင္း (သို႔) ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ ရင္းႏွီးမွဳ တည္ေဆာက္ျခင္း နည္းလမ္းမ်ား

    coexist
    လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ယဥ္ပါးလာခဲ့ေသာ ျမန္မာျပည္သည္ ႏိုင္ငံေရး ကစားလိုသူမ်ားႏွင့္ ကိုယ္က်ိဳးရွာ အတၱ၀ါဒီ တုိ႔အတြက္ လိုအပ္သလို အျမတ္ထုတ္ရန္ လြယ္ကူလွေသာ္ျငား ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားသည္ႏွင့္အမွ် တုိင္းျပည္မွာ လြန္စြာထိခိုက္နစ္နာ ရေၾကာင္းကို သမိုင္းက အၾကိမ္ၾကိမ္ သင္ခန္းစာမ်ား ေပးခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စံနစ္ဆိုးအတြင္း နစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏြံနစ္ခဲ့ရေသာ ပညာေရး၊ လူမွဳေရး၊ စီးပြါးေရး တုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္သူ အမ်ားစုသည္ ႏုံနဲ႔ေသာ အေတြးအေခၚမ်ားျဖင့္ ရွင္သန္ေနထိုင္ခဲ့ရကား ႏုိင္ငံေရး ထြက္ေပါက္ ရွာသူမ်ားအဖို႔ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းမ်ားသည္ လုိအပ္တုိင္း ေအာင္ျမင္စြာ အသံုးခ်ႏုိင္ေသာ ၀ွက္ဖဲတစ္ခ်ပ္ ကဲ့သို႔ ဖန္တီးလိုက္တုိင္း ေအာင္ျမင္ေလ့ ရွိေနသည္မွာ လက္ရွိအျဖစ္အပ်က္မ်ားက သက္ေသခံလ်က္ရွိသည္။

    ကိုလိုနီ သူ႔ကြ်န္ဘ၀ က်ေရာက္ခဲ့စဥ္က တိုင္းတပါး အရင္းရွင္အစိုးရ၏ ဂုတ္ေသြးစုပ္ အျမတ္ထုတ္မွဳေအာက္ ျပည္သူမ်ား လြန္စြာ နစ္နာျပီး အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္ကာလမ်ားကလည္း ျပည္သူတုိ႔၏ ေတာ္လွန္လိုေသာ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး ၾကိဳးပမ္းမွဳမ်ားကို ေသးသိမ္ ပေပ်ာက္ေစေရး အတြက္ လူမ်ိဳးေရးအဓိက႐ုဏ္းမ်ား ဖန္တီးေပးျခင္းအားျဖင့္ လမ္းလႊဲ၍ ကိုလိုနီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအား သက္ဆိုးရွည္ေစခဲ့သည္။ အသက္ ေသြးေခၽြးေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ စေတးခဲ့ရေသာ ကာလရွည္လြတ္လပ္ေရး ၾကိဳးပမ္းမႈၾကီးေၾကာင့္ သူ႔ကြ်န္ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ေပျငား ၀ိ၀ါဒ ကြဲျပားမွဳမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးႏြယ္စု အခ်င္းခ်င္း မယံုၾကည္ မွဳမ်ားေအာက္တြင္ ျပည္တြင္းစစ္မီး ေတာက္ေလာင္ခဲ့ရျပီး တုိင္းျပည္ၾကီးမွာ မိေအး အၾကိမ္ၾကိမ္နာ အျဖစ္မ်ိဳးျဖင့္ အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့ ရျပန္သည္။ ျပည္သူ ျပည္သား အခ်င္းခ်င္း မညီညြတ္မွဳႏွင့္ စိတ္၀မ္းကြဲျပားမႈသည္ စစ္၀ါဒီမ်ား အၾကိဳက္ျဖစ္၍ အာဏာရွင္ စနစ္ကို စည္ပင္ ဖြံြ႔ျဖိဳးေစရန္ အဓိကက်ေသာ ေမာင္းႏွင္အားျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တုိင္းျပည္ၾကီးသည္ သူ႔ကြ်န္ဘ၀ထက္ သာပို ဆုိးရြားေသာ ကိုယ့္ ကြ်န္ဘ၀၌ ဆယ္ဆုႏွစ္ငါးစုတိုတုိင္ ႏြံနစ္ျခင္းျဖင့္ ကမာၻ႔ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳ ေနာက္အက်ဆံုးေတာ ေက်ာမြဲဖြတ္ျပာ တိုင္းျပည္ မ်ားစာရင္းတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ရသည္။ ထိုမွတဖန္ အတန္ငယ္ လြတ္လပ္လာေသာ ယခုဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္း ကာလတြင္ေနာက္ျပန္ လွည့္လိုသူမ်ား အမ်ိဳးသားေရး အစြန္းေရာက္မ်ား ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ စံႏွဳန္းကို မလုိလား မ႐ႈစိမ့္သူမ်ား၏ ေသြးထိုးလွဳံေဆာ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ယေန႔ ျမန္မာျပည္ၾကီးသည္ ပဋိပကၡမီးလွ်ံမ်ားေအာက္ ေလာင္ျမိဳက္ျပာက် သြားႏုိင္ေပရာ ျပည္သူအမ်ားစု လိုလားေသာ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာမ်ား တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ ရရွိႏုိင္ေရး ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား ႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားမွာ သဲထဲေရသြန္ ျဖစ္လာႏုိင္စရာ အေၾကာင္းမ်ားရွိလာသည္။

    ျငိမ္းခ်မ္းေရး (Peace) ႏွင့္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ (Stability) ကင္းမဲ့ေနေသာ တုိင္းျပည္တြင္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မွဳ (Development) ဟူသည္ ျဖစ္လာႏုိင္စရာ အေၾကာင္းမရွိသည္ကို လတ္တေလာ လူမ်ိဳးေရးတိုက္ပြဲမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္မ်ား ဆင္ႏြဲေနၾကေသာ အာဖရိကန္ တုိင္းျပည္ အမ်ားစု၏ ဥပမာကို ေလ့လာျခင္းအားျဖင့္ သိရွိနားလည္ သေဘာေပါက္ႏုိင္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ေပရာ ဖြံ႕ျဖိဳး တုိးတက္ေရးႏွင့္ တိုင္းျပည္ေအးခ်မ္းသာယာေရးကို အမွန္တကယ္ လိုလားသည္ဆိုပါလွ်င္ အမုန္းတရားကင္းစင္ေသာ လူ႔ေဘာင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာေစေရး အတြက္ ျပည္သူမ်ားအားလံုး ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးပမ္း ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ အမုန္းတရား ကင္းစင္ေသာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းၾကီး ေပၚထြန္းလာေစရန္တြက္မႈ အမုန္းတရားကို ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစေသာ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈ နည္းပါးျခင္းႏွင့္ မ်ိဳးႏြယ္မတူ ဘာသာကြဲမ်ားအၾကား သံသယျဖင့္ ေနထိုင္တတ္မွဳ တုိ႔ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏုိင္ရန္ လြန္စြာအေရးၾကီးလွသည္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္ၾကီးသည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလြန္အမင္း လုိအပ္လ်က္ရွိရာ အထက္ေဖၚျပပါ ျပည္သူမ်ားအၾကား ယံုၾကည္မွဳ တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ အျပန္အလွန္ ခ်စ္ခင္ေလးစားမွဳမ်ား ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေရး ၾကိဳးပမ္းရာတြင္ အစိုးရတစ္ရပ္တည္း၊ လူပုဂိၢဳလ္ တစ္ဦးတည္း၊ ပါတီတစ္ခုတည္းက အေကာင္အထည္  ေဆာင္ရြက္၍ မရႏုိင္သည္မွာ မုခ်ပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ တုိင္းျပည္၏ အနာဂတ္အား ထုဆစ္ပံုေဖၚရာတြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျပည္သူလူထု၏ အခန္းက႑မွာ အလြန္အမင္း အေရးပါလွသည္။

    မည္သို႔အေျဖရွာၾကမလဲ ?

    ဘာသာေပါင္းစံု၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ယဥ္ေက်းမွဳေပါင္းစံု ေရာယွက္ေနေသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တုိင္းျပည္ၾကီးက ဘာလုိ႔ မျငိမ္းခ်မ္းႏုိင္လဲ။ ယထာဘူတက်တဲ့ အေျဖကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးတြင္ ျပႆနာမ်ား ရွိေန၍ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ျပႆနာတို႔၏ လက္သည္တရားခံမ်ားမွာ တရားမွ်တျခင္းမရွိမႈ၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ၊ ရန္လိုမုန္းတီးမႈ အာဏာ တစ္လြဲအသံုးခ်မႈမ်ား ကိုယ္က်ဳိးရွာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈမ်ား အပါအ၀င္ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းမႈ အစရွိသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရးအား လိုလားသည္ ဆိုပါလွ်င္ အဆိုပါျပသနာမ်ားကို ေျဖရွင္းျပီး ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းၾကရမည္ျဖစ္သည္။ ဆုိပါစို႔။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔တြင္ ေရြးခ်ယ္စရာ လမ္းႏွစ္သြယ္ ရွိလာသည္။ Peaceful Coexistence ဆိုသည့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာအတူ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးကို ေရြးခ်ယ္ မလား။ သို႔တည္းမဟုတ္ No Existence ဆိုသည့္ တုိင္းျပည္ျပိဳကြဲျခင္းဟူသည့္ လမ္းေၾကာင္းသို႔ သြားမည္လား။ Peaceful Coexistence ကိုသြားမည္ဆိုပါလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ကိုယ္စီကိုယ္ငွ အလုပ္လုပ္ရပါမည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ သေဘာတရားမ်ား ဒီမိုကေရစီ စံႏွဳန္းမ်ားကို ျပည္သူမ်ားအတြင္းစိမ့္၀င္ ျပန္႔ႏွံသြားေအာင္ ႀကိဳးပမ္းရပါမည္။ ယင္းအတြက္ သေဘာတရားေရးရာ သင္တန္းမ်ားေပးျခင္း၊ Campaign လုပ္ျခင္းမ်ားတုိ႔ႏွင့္သာ မလံုေလာက္ပဲ ျငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတရားမ်ားကို ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် က်င့္သံုး၍ မိမိမိသားစု အပါအ၀င္ မိမိ၏ အသိုင္းအ၀ုိင္းအတြင္း ျဖန္႔ေ၀ေပးရန္မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တာ၀န္ျဖစ္သည္။

    ဘာေၾကာင့္ ဘာသာေပါင္းစံု လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရးတည္ေဆာက္ဖို႔ လုိအပ္တာလဲ?

    သမိုင္းတေလွ်ာက္တြင္ လူသားအေတာ္မ်ားမ်ားသည္  ၎တို႔၏ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာတရားမ်ားကို အေၾကာင္းျပဳကာ ႏွိပ္စက္ ညဥ္းဆဲျပဳမွဳ၊ ႏိုင္လို မင္းထက္ျပဳျခင္းတို႔ကို ခံစားခဲ့ၾကရသည္။  ဥပမာ – ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေျခာက္သန္းကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ နာဇီပါတီ၏ ဟိုလိုကက္စ္ျဖစ္ရပ္၊ အိုင္ယာလန္၏ ဘာသာေရး မ်ိဳးျဖဳတ္သတ္ျဖတ္ပြဲ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသရွိ ဘာသာေရးေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ လူမ်ိဳးေရးရာ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္စစ္ပြဲမ်ား၊ နယ္ေျမလုယက္မွဳမ်ား စသည္တို႔က သက္ေသ အထင္အရွားပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား၏ ႏုိင္ငံေရး ကစားကြက္ အတြက္ ဘာသာတရားတုိ႔အား လွည့္ျဖား အသံုးခ်ကာ အက်ိဳးအျမတ္အတြက္ ရည္ရြယ္ေသာ စစ္ပြဲမ်ဳိး ေတြကိုလည္း မ်က္ေမွာက္ ကမၻာတြင္ေတြ႔ရွိ ေနရျပန္သည္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း ရခုိင္အေရးအခင္း၊ မိထၳီလာမွ အစျပဳေသာ ပဋိပကၡတုိ႔သည္ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္း အသြင္ေဆာင္လာျပီး အျပစ္မဲ့ ျပည္သူတုိ႔၏ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္မ်ား ၀မ္းနည္းစဖြယ္ ပ်က္သုဥ္း ဆံုးရွဳံးခဲ့ရသည္။ ဒီေနရာတြင္ သတိျပဳရန္လုိအပ္သည့္အခ်က္မွာ၊ ပဋိပကၡ ဖန္တီးသူမ်ား၊ လႈံ႕ေဆာ္သူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္သူမ်ားသည္ အကယ္စင္စစ္ ဘာသာတရားအား ကိုယ္စားျပဳေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား မဟုတ္ဟူေသာ အခ်က္ႏွင့္  ဘာသာ တရားမ်ားက ျပသနာမ်ား ျဖစ္ပြါးရျခင္းတို႔၏ အေၾကာင္းရင္းခံ မဟုတ္ေၾကာင္းျဖစ္သည္။ ျပႆနာတုိ႔ ၏ လက္သည္သည္ အဆိုပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ဘာသာတရားကို အသံုးခ်၍ ၀ါဒမွဳိင္းတုိက္ျခင္း ေၾကာင့္သာျဖစ္သည္။

    အကယ္စင္စစ္ ဘာသာတရားတုိ႔သည္ လူသားတုိ႔၏ အရည္အခ်င္းႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမွင့္တင္ေပးႏုိင္ျခင္းတုိ႔အတြက္ အဓိကက်ေသာ ေမာင္းႏွင္အား တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ အဆံုးအမမ်ားႏွင့္ မူရင္းလာ တရားေတာ္မ်ား၌ ျငိမ္းခ်မ္းမွဳဆုိင္ရာ သေဘာတရားမ်ားႏွင့္ ေအးခ်မ္း တည္ျငိမ္မွဳတုိ႔၏ ေရေသာက္ျမစ္မ်ားကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိႏိုင္ျပီး ၎တရားေတာ္တုိ႔ကို အစစ္အမွန္ ေလးစား လိုက္နာျခင္းတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မွဳအတြက္ လံုေလာက္ေသာ အေျဖရွိသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ၌ ဘာသာ တရားတုိ႔သည္ ပဋိပကၡမ်ားအတြက္ ေလာင္စာျဖစ္သြားတတ္ၾက ေသာ္လည္း ထိုသို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ လူသားျဖစ္ေသာ ဘာသာ၀င္တုိ႔၏ လြဲမွားစြာက်င့္သံုးျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္သာလွ်င္ျဖစ္သည္။

    သို႔ျဖစ္ေပရာ ဘာသာ၀င္တုိ႔ အေနျဖင့္ ဘာသာတရားတုိ႔အေပၚ အျပန္အလွန္နားလည္မႈရွိလွ်င္၊ ေလးစားသမႈ ရွိေနလ်င္၊ ျပည္သူမ်ားအၾကား ပိုမိုတုိးတက္ ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးတစ္ရပ္ တည္ေဆာက္ႏုိင္ပါလွ်င္ အဆိုပါ နာလိုခံခက္ကိစၥရပ္မ်ားမွ ေရွာင္ရွားႏုိင္ျပီးလွ်င္၊ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူရွင္တြဲ ေနထိုင္မႈတည္းဟူေသာ တစ္ခုတည္းေသာ ေျဖရွင္းခ်က္ကို ဦးတည္ႏိုင္ေရးအတြက္ အျခားဘာသာတရားမ်ားအား ေလ့လာေရးႏွင့္  အရွိတရားတုိ႔အေပၚ နားလည္လက္ခံေပးေရးတုိ႔မွာ အလြန္ အေရးၾကီးေသာ ကိစၥရပ္တစ္ခု ျဖစ္လာသည္။ ထို႔ထက္ပိုအေရးၾကီးသည့္အရာမွာ မိမိယံုၾကည္လက္ခံထားသည့္ သာသနာအား အကယ္ပင္ သိရွိသေဘာ ေပါက္နားလည္ျခင္းႏွင့္ အမွန္တကယ္ လိုက္နာက်င့္သံုးေရးပင္ျဖစ္သည္။

    ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ တည္ေဆာက္ေရး (Interfaith) နည္းလမ္းမ်ား

    Interfaith လမ္းေၾကာင္းကို ေဖၚေဆာင္သမႈျပဳရာတြင္ Dialogue တည္းဟူေသာ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးဖလွယ္မႈက ပဓာနက်ေသာ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္သည္။ Dialogue မ်ား ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ Ideology ဟူေသာသေဘာတရား၊ အေတြးအေခၚႏွင့္   ေလာကအျမင္တို႔အေပၚ အေျချပဳသည့္ အေျခခံက်က် ခ်ဥ္းကပ္ေဆြးေႏြးျခင္း (ဥပမာ – ဘာသာတရားတုိ႔၏ အေျခခံ သေဘာတရားမ်ား၊ က်င့္၀တ္ႏွင့္နည္းနာမ်ား၊ ယံုၾကည္မွဳမ်ားႏွင့္ က်င့္သံုးေနထိုင္မွဳပံုစံ၊ အစရွိသျဖင့္) ႏွင့္ Issue မ်ားအေပၚ အေျချပဳသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားအေပၚအေျဖရွာျခင္း (ဥပမာ- က်ားမတန္းတူညီမွ်ေရး၊ ပညာေရးျမွင့္တင္ေရး၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၊  ဆင္းရဲမြဲေတမွဳေလ်ာ့ခ်ေရး) အစရွိသည့္ နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳးအား အသံုးျပဳႏုိင္သည္။

    မည္သည့္နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳသည္ျဖစ္ေစ Interfaith ေဖာ္ေဆာင္မည့္သူသည္ ေအာက္ပါအေၾကာင္းအခ်က္မ်ား အတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ ထားမွဳရွိရန္လိုအပ္သည္။

    Knowledge (ဘာသာတရားမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မွန္ကန္သည့္ ဗဟုသုတရွိျခင္း)

    Interfaith ကို ေဖၚေဆာင္မည့္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ဘာသာတရားတုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေျခခံဗဟုသုတ ရွိထားရန္ လိုအပ္ျပီးလွ်င္၊ သိမွဳအဆင့္၌ သမမွ်တေသာ အေတြးအျမင္ရွိမွဳကို ဦးစားေပးရမည္။ ထိုကဲ့သို႔ ဘာသာတရားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလ့လာမွဳ ျပဳရာတြင္လည္း စစ္မွန္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာသင္ယူမွဳက လြန္စြာအေရးၾကီးျပီးလွ်င္ အမွန္တကယ္ က်င့္သံုးမွဳျပဳေနေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားထံမွ ေလ့လာစည္းပူး ရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ေလ့လာသင္ယူရာတြင္လည္း Open Minded (ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ အေတြးအေခၚ) အေပၚအေျခခံေသာ သင္ယူေလ့လာမႈ ျဖစ္ရန္လည္း လြန္စြာမွပင္ အေရးၾကီးလွသည္။

    Reason (ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္ေသာ ေတြးေခၚေျမွာ္ျမင္မွဳရွိျခင္း)

    Interfaith ေဖၚေဆာင္မည့္ ပုဂၢိဳလ္သည္ မိမိက ဘာအတြက္ ေဖာ္ေဆာင္မည္လဲ၊ မည္သည့္ ရလဒ္ကို ရရွိလိုသလဲ၊ မည္သည္က အဓိကက်သည့္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ား ျဖစ္သလဲ အစရွိသည့္ ခိုင္လံု၍ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္ေသာ ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္မႈရွိရန္ လုိအပ္သည္။ ထိုသို႔အားျဖင့္ ယုတၱိက်က် ခ်ဥ္းကပ္မႈျပဳမွာသာ မိမိဦးတည္လိုေသာ ရလာဒ္မ်ားကို ရရွိေစႏုိင္လိမ့္မည္ျဖစ္သည္။  ထို႔ျပင္မက Interfaith ေဖၚေဆာင္မႈျပဳလိုသူမ်ားအေနျဖင့္ ရိုးသားမႈအေပၚ အေျခခံျပီးလွ်င္ မိမိဘာသာကသာ သာ၍ျမင့္ျမတ္သည္ ဟူေသာ အေတြးအေခၚကို လက္ကိုင္မထားပဲ Misionary သမား၏ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးျဖင့္ တစ္ဖက္သားအား စြဲေဆာင္ စည္းရုံးျခင္းမ်ိဳးမျဖစ္ရန္လည္း အလြန္စြာမွပင္ အေရးၾကီးလွသည္။

    Wisdom (ဥာဏ္ပညာကို အေျချပဳ၍ ရလာဒ္ေကာင္းမ်ားေဖၚေဆာင္ျခင္း)

    Knowledge ဟူသည္ “To Know Something” ျဖစ္၍ Wisdom ဟူသည္ “To do Something according to Knowing” ျဖစ္သည္။
    သိမွဳကို ျပန္လည္အသံုးခ်ျခင္းမွာသာလွ်င္ ပညာဥာဏ္ အေမွ်ာ္အျမင္ တည္ရွိသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ Interfaith ေဖၚေဆာင္မည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အေနျဖင့္ စားပြဲ၀ိုင္းထိုင္ ေဆြးေႏြးေန႐ုံ မွ် မဟုတ္ပဲ၊ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ အမွန္တစ္ကယ္ အက်ိဳးျပဳႏုိင္မည့္ ရလဒ္ ေကာင္းမ်ား ရရွိရန္ ေဖၚေဆာင္ေပးႏုိင္ရမည္။

    ဆိုခဲ့ပါ အခ်က္မ်ားအား လိုက္နာျဖည့္စည္း ႏုိင္ျပီ ဆိုပါလွ်င္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ား အား ဦးတည္၍ Dialogue ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား စတင္ ႏုိင္ပါသည္။

    Common Ground အားရွာေဖြျခင္း

    Dialogue အမွန္တကယ္ျဖစ္ထြန္းလာေစေရး အတြက္ ဘံုတူညီခ်က္မ်ား ရွာေဖြ၍ ေဆြးေႏြးမႈလြယ္ကူေစေသာ အေနအထား တစ္ရပ္ကို ဖန္တီး လမ္းဖြင့္ေပးႏဳိင္ရမည္။ ထို႔အတြက္ Similarity ဟူေသာ ဘာသာတရားအသီးသီးရွိ ဘံုတူညီေသာ အခ်က္မ်ားကို သိရွိထားရန္ႏွင့္ ရွာေဖြရန္မွာ အေရးၾကီးသည္။ Similarity ကိုစုစည္း ထားမွသာလွ်င္ ေဆြးေႏြးရန္ လြယ္ကူေသာ အေနအထား ကိုေရာက္ရွိေစႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ ဘာသာအသီးသီးရွိ Differences (ကြဲျပားျခားနားေနေသာ အခ်က္မ်ား) ကိုလည္း သိရွိထားရန္ အေရးပါလွသည္။ Differences မ်ားကိုေလ့လာသိရွိထားျခင္းအားျဖင့္ Communication ဟူေသာ ဆက္သြယ္ ေျပာဆိုမႈ  ပိုမိုေကာင္းမြန္လာေစျပီးလွ်င္ တစ္ဖက္သားအား မထိခိုက္ မနစ္နာေစေသာ လမ္းေၾကာင္းမွန္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးသြားႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ထိုႏွစ္ခ်က္အား ပိုင္ႏိုင္စြာ သိလာျပီဆိုပါက အဓိက ရည္ရြယ္ရင္းျဖစ္ေသာ Cooperation ဟုေခၚသည့္ အတူတကြ လက္တြဲပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးႏွင့္၊ Positive Interaction ဟုေခၚသည့္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ အျပန္အလွန္ အက်ိဳးသယ္ပိုးေပးမႈဟူသည့္ ပန္းတိုင္မ်ားကို ရရွိေစမည္မွာ မေသြမုခ်ပင္ျဖစ္သည္။

    နိဂံုးခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔သည္ မတူညီေသာ အယူ၀ါဒမ်ားကို လက္ခံက်င့္သံုးေနၾကသူမ်ား (သို႔) မည္သည့္အယူ၀ါဒ ကိုမွ သက္၀င္ယံုၾကည္ျခင္း မရွိသူမ်ားအျဖစ္ ၾကိဳက္သည္ ျဖစ္ေစ မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ အတူတကြ စုစည္းေနထိုင္ၾကရသည္ ျဖစ္သည္။ လူသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္အေလွ်ာက္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အတြင္း ဘံုတူညီမွဳမ်ား ေျမာက္မ်ားစြာ ရွိၾကျပီးလွ်င္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ရာ ျခားနားျခင္းေၾကာင့္ မတူကြဲျပားမႈမ်ား ရွိေနတတ္သည္မွာ ျငင္းပယ္ေရွာင္လႊဲ၍ မရသည့္ အမွန္တရားပင္ ျဖစ္သည္။ မည္သည့္အယူ၀ါဒကို ယံုၾကည္သက္၀င္သည္ျဖစ္ေစ (သို႔) မည္သည့္အယူ၀ါဒကိုမွ သက္၀င္ျခင္းမရွိပဲ ေကာင္းျမတ္ေသာ လူ႔စံႏွဳန္းမ်ားကိုသာ က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္သူ ျဖစ္သည္ျဖစ္ေစ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔သည္ ဘာသာတရားမ်ား၏ ေကာု္းျမတ္ေသာ သင္ၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္ လူ႔စံႏွဳန္းက်င့္၀တ္မ်ားအား ေလးစားလိုက္နာ က်င့္သံုးျခင္းေၾကာင့္ လူပီသမွဳကို ျဖစ္ထြန္းေစေသာ အေျခခံ ဥပေဒသမ်ားကို  လိုက္နာက်င့္သံုးရ၌ (ဥပမာ- ငါးပါးသီလေစာင့္ထိန္းျခင္း၊ တစ္ပါးသူအား ကူညီသမွဳျပဳျခင္း၊ လူအခ်င္းခ်င္း ေမတၱာထားျခင္း၊ မေကာင္းမွဳမ်ား ေရွာင္က်ဥ္ျခင္းႏွင့္ ေကာင္းမွဳမ်ား က်င့္ေဆာင္ျခင္း)တုိ႔၌ ကြဲျပား ျခားနားမွဳ အလ်ဥ္းမရွိေျခ။ တစ္ဖက္တြင္လည္း ယဥ္ေက်းမွဳေနာက္ခံ မတူညီေသာ၊ အေျခခံအယူအဆမ်ားကြဲျပားေသာ အယူ၀ါဒမ်ားကို လက္ခံ ယံုၾကည္ၾသသူမ်ား ျဖစ္ေပရာ လူ႔က်င့္၀တ္မ်ားကို မေဖာက္ဖ်က္ေသာ၊ လူသားပီသမွဳကို မထိခိုက္ေသာ၊ ကိစၥရပ္အခ်ိဳ႔တြင္ ကြဲလြဲမွဳမ်ား ရွိႏုိင္ေပသည္။ (ဥပမာ- ၀တ္စားဆင္ယင္ျခင္း၊ အစားအေသာက္၊ ေနထိုင္မႈပံုစံ ႏွင့္ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္မွဳ) သို႔ျဖစ္ေပရာ  တူညီမွဳမ်ားအေပၚ တန္ဘိုးထားျခင္းျဖင့္ အျပန္အလွန္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈႈႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမွဳမ်ား တည္ေဆာက္ႏိုင္ျပီးလွ်င္ မတူညီမွဳမ်ားအား ေလးစားေပးျခင္းျဖင့္ အျပန္အလွန္နားလည္ေပးမွဳ (Mutual Understanding) ႏွင့္ သေဘာထားၾကီးမွဳ (Tolerance) မ်ားအား ျပသျခင္းျဖင့္ အမုန္းတရားကင္းစင္ေသာ လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္း တစ္ရပ္ တည္ေဆာက္ႏုိင္မည္မွာ မေသြမုခ်ပင္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

    ေဇာ္မင္းေထြး

  • ဘားအံၿမိဳ႕တြင္ ဘုန္းႀကီးမွ သပိတ္ျဖင့္ ႐ိုက္၍ မြတ္စလင္မ္ အမ်ဳိးသမီးႀကီး ေခါင္းကြဲ

    ဘားအံၿမိဳ႕တြင္ ဘုန္းႀကီးမွ သပိတ္ျဖင့္ ႐ိုက္၍ မြတ္စလင္မ္ အမ်ဳိးသမီးႀကီး ေခါင္းကြဲ

    ဧၿပီ ၂၈၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    ဇာဏီ

    ဘားအံ ။ ။ ဘားအံၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဆြမ္းခံထြက္လာေသာ ဘုန္းႀကီးမ်ားမွ မြတ္စလင္မ္ အမ်ဳိးသမီးႀကီး တစ္ဦးအား သပိတ္ျဖင့္ ႐ိုက္ႏွက္မႈတစ္ခု ရာဘာၿခံ ၁-လမ္းထိပ္တြင္ ယေန႔မနက္ ၈-နာရီ ၁၅-မိနစ္ခန္႔က ျဖစ္ပြားခ့ဲေၾကာင္း သတင္းရ႐ွိသည္။

    ျဖစ္ပြားပုံမွာ ယေန႔မနက္ပိုင္း ဘုန္းႀကီးမ်ား ဆြမ္းခံထြက္လာခ်ိန္ ဘားအံၿမိဳ႕ ရာဘာၿခံ ၁-လမ္းထိပ္အေရာက္တြင္ရာဘာၿခံ ၃-လမ္းေန အသက္(၅၀)ေက်ာ္ အ႐ြယ္႐ွိ ေဒၚမခင္(ခ)ေဒၚရွကီရာဆုိသည့္ မြတ္စလင္မ္ အမ်ဳိးသမီးႀကီးတစ္ဦးက  ဘုန္းႀကီးမ်ား ၾကြလာသည္ကုိျမင္၍ ေဘးနားတြင္ ္မတ္တပ္ရပ္ေနခဲ့သည္။  ထိုသို႔ မတ္တပ္ ရပ္ေနသည့္ကို  ဘုန္းႀကီးမွ ဆြမ္းခံၾကြလာတာကုိ လမ္းျဖတ္ကူးသည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆုိၿပီး ေခါင္းကုိ သပိတ္ျဖင့္ ႐ိုက္ႏွက္ခဲ့သည္။ ယင္း႐ိုက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ ေဒၚမခင္ မွာ ေခါင္းကြဲျပိး  ေသြးမ်ားက်ကာ လဲက်သြားသည္။  လဲက်သြားသည္ကုိ အနီးအနားမွ ျမင္ၾကေသာ္လည္း ဘုန္းႀကီးမွ ႐ိုက္ႏွက္မႈျဖစ္သည့္အတြက္ မည္သူမွ်လာေရာက္၍ ကူညီမႈ မေပးရဲသည့္ အတြက္ ဒီအတုိင္းၾကည့္ေနၾကသည္။ ခဏၾကာမွ ေဒၚမခင္ ၏ သမီးေရာက္႐ွိလာၿပီး ေဒၚမခင္ အား ေဆး႐ုံသုိ႔ ေခၚေဆာင္သြား ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ သက္ဆုိင္ရာမွလည္း လာေရာက္ၾကည့္႐ႈခဲ့ေသာ္လည္း ႐ိုက္ႏွက္သည့္ ဘုန္းႀကီးအား မည္သည့္ အေရးယူမႈမ်ဳိးမွ မ႐ွိခဲ့ေၾကာင္းလည္းသိရသည္။

    ယခု မြတ္စလင္မ္ အမ်ိဳးသမီးၾကီး ေဒၚမခင္ကို ရိုက္ႏွက္သည့္ ဘုန္းၾကီးမွာ သစၥာမ႑ိဳင္ေက်ာင္းတြင္ သီးတင္းေနထိုင္သည့္ ဘုန္းၾကီးျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ ေဒၚမခင္မွာ ယခု အခါ ရိုက္ႏွက္ခံရသည့္ ေခါင္းတြင္ ထိခိုက္ဒဏ္ရေၾကာင့္ ေဆးရံုတြင္ ကုသမႈခံယူေနရေၾကာင္းသ တင္းရရိွပါသည္။

    ဘားအံၿမိဳ႕တြင္  ဘုန္းႀကီးမ်ားမွာ ဆြမ္းခံထြက္သည့္ လမ္းျဖတ္ကူးသည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္  ဘားအံျမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္သည့္ မြတ္စလင္မ္မ်ားကို ရိုက္ႏွက္ေလ့ရိွေၾကာင္း ၂၀၁၂-ခုအတြင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ရိုက္ႏွက္မႈ ျဖစ္စဥ္တခုတြင္ ္   အဖုိးအုိတစ္ဦး ရိုက္ႏွက္ခံရသည့္ ဒဏ္ရမ်ားျဖင့္ ေသဆုံးသြားခဲ့ရသည္။ ၄င္းျဖစ္စဥ္  ေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း ယင္းကဲ့သုိ႔ ႐ိုက္ႏွက္မႈမ်ား႐ွိခဲ့သည္မွာ ၁၀-ေယာက္ထက္မနည္း႐ွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းကဲ့သုိ႔ေသာ အျပဳအမူမ်ားအတြက္လည္း မည္ကဲ့သုိ႔မွ အေရးယူမႈ မ႐ွိသည့္အတြက္ ဘားအံၿမိဳ႕ခံ မြတ္စလင္မ္မ်ားမွလည္း စုိးရိမ္ထိတ္လန္႔မႈမ်ား႐ွိေနေၾကာင္း သိရသည္။

    လြန္ခဲ့သည့္ အပတ္ ဧၿပီလ ၂၀-ရက္ေန႔မွ ၂၂-ရက္ေန႔အထိ ၃ ညတိုင္တိုင္ ဘားအံၿမိဳ႕ေပၚ႐ွိ မဲေဘာင္ေက်ာင္းတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ၉၆၉ တရားပြဲတြင္ ဦးဝီရသူမွ အစၥလာမ္မုန္းတီးေရး တရားမ်ား ေဟာေျပာျပိးေနာက္ ယခုကဲ့သို႔ ရိုက္ႏွက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

  • အေဝးသင္

    ဧျပီ ၂၈-၂၀၁၃
    M-Media
    ေဆာင္းပါးရွင္- ေက်ာ္မိုးေအာင္

      distanceကၽြန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ႏွစ္ခုတြင္ အေဝးသင္ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ေက်ာင္းတက္ကာ ပညာသင္ယူဖူးပါသည္။

    ထိုတကၠသိုလ္မ်ားအေၾကာင္းမေျပာမီ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပညာသင္ယူခဲ့ရသည့္ ပညာသင္ႏွစ္၏ ထူးျခားမႈျဖင့္စတင္လ်င္ ပိုျပည့္စံုမည္ျဖစ္သျဖင့္ ထိုအေၾကာင္းအရာမွ စပါရေစ။

    ကၽြန္ေတာ္ သူငယ္တန္းစတက္ေတာ့ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္။ ထိုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲတစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ၈.၈.၈၈ သပိတ္ႀကီးေၾကာင့္ တစ္ျပည္လံုး႐ွိေက်ာင္းမ်ား ပိတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေနာက္ႏွစ္တြင္လည္း သူငယ္တန္း ျပန္တက္ရသည္။ ထိုအခ်ိန္မွ ၅ႏွစ္ျပည့္ေသာ ေက်ာင္းသားသစ္မ်ားလည္း သူငယ္တန္းတက္ရာ ထိုပညာသင္ႏွစ္သည္ အျခားအျခားေသာ ႏွစ္မ်ားထက္ ေက်ာင္းသားဦးေရ စံခ်ိန္တင္ ႏွစ္ဆမ်ားေသာ ထူးျခားသည့္ႏွစ္ျဖစ္သည္။ တစ္ႏွစ္တစ္တန္း ပံုမွန္ေအာင္လာၾကသူတို႔ ၁၉၉၉-၂၀၀၀ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ ဆယ္တန္းေျဖဆိုၾကရာ ၁၀တန္းေျဖသူ အမ်ားဆံုးႏွစ္ ျဖစ္ခဲ့ျပန္သည္။ ထို႔ေနာက္ တကၠသိုလ္ တက္ၾကစဥ္လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္း။ ေက်ာင္းသား အလြန္မ်ားသည့္ႏွစ္။

    ကၽြန္ေတာ္ ၁၀တန္းေအာင္ေတာ့ အမွတ္က မေကာင္းတေကာင္းဟု ဆိုရေပမည္။ ေဆးႏွင့္ဆိုင္ေသာတကၠသိုလ္ တက္ႏိုင္ေလာက္ေသာ အမွတ္မမီေသာ္လည္း ကြန္ျပဴတာတကၠသိုလ္၊ နည္းပညာတကၠသိုလ္တို႔  တက္ႏိုင္သည့္ အေနအထား။ သို႔ေသာ္ ထိုစဥ္က စဥ္းစားသည္က ကြန္ျပဴတာသည္လည္း ျပင္ပတြင္ ေလ့လာႏိုင္သလို ႏိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳ အင္ဂ်င္နီယာသင္တန္းမ်ားလည္း ျပည္တြင္းတြင္ ဖြင့္ေနၿပီျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ တစ္ေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕ႏွင့္ အေတာ္အတန္ ေဝးကြာေသာေနရာတြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ထိုတကၠသိုလ္မ်ားတက္ပါက တစ္ရက္လ်င္ တစ္နာရီခြဲခန္႔ ဖယ္ရီကားေပၚတြင္ အခ်ိန္ကုန္ရမည္ကို မလိုလားေသာေၾကာင့္တစ္ေၾကာင္း အေဝးသင္တကၠသိုလ္သာ တက္ေရာက္ကာ အျပင္မွသာ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားႏွင့္ က်န္ဘာသာရပ္မ်ား ေလ့လာဖို႔ရန္ပင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

    ထို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အရင္ ၁၉၉၈-၁၉၉၉ ပညာသင္ႏွစ္ အေဝးသင္တကၠသိုလ္ ဘာသာရပ္အလိုက္ အနိမ့္ဆံုးဝင္ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ကိုၾကည့္ကာ စိတ္ဝင္စားမည့္ဘာသာရပ္ ေရြးခ်ယ္ရန္ ဆံုးျဖတ္လ်က္ ေလ့လာၾကည့္ေတာ့ အဂၤလိပ္စာ၊ သခ်ၤာႏွင့္ ဥပေဒတို႔က ထိပ္ဆံုးသံုးခု။ အမွတ္ေပါင္း ၂၉၀ေက်ာ္ အနည္းဆံုးရသူတို႔ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည့္ဘာသာရပ္မ်ား။ (မွတ္ခ်က္ … ထိုစဥ္က ဆယ္တန္းတြင္ ဘာသာရပ္၅ခု ေျဖရသည့္အခ်ိန္ျဖစ္ရာ တစ္ဘာသာလ်င္ ပ်မ္းမွ် အမွတ္၆၀ခန္႔ အနိမ့္ဆံုးရသူမ်ား တက္ၾကသည့္ ဘာသာရပ္မ်ားျဖစ္သည္။) ထိုအထဲကမွ ဥပေဒပညာ သင္ယူရန္ ေရြးခ်ယ္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။

    လအနည္းငယ္ၾကာေတာ့ ေက်ာင္းမွ ဝင္ခြင့္ျပဳေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားစာေရာက္လာေတာ့ ေက်ာင္းသြားအပ္သည္။ ေက်ာင္းသြားအပ္သည့္အခ်ိန္တြင္ ပထမဆံုး စတင္ၾကံဳရသည္က ေက်ာင္းသားေရးရာတြင္ ေက်ာင္းအပ္ရန္ ေရာက္ေနေသာ ေသာင္းဂဏန္းရွိသည့္ လူအုပ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္အတူ ဥပေဒအထူးျပဳသင္ယူၾကမည့္ ေက်ာင္းသားအေရအတြက္က ၃၀၀၀ နီးပါး။

    ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္အတြက္ အနိမ့္ဆံုးဝင္ခြင့္အမွတ္ မည္မွ်သတ္မွတ္သည္ကို သိခ်င္ေသာေၾကာင့္ ေၾကာ္ညာသင္ပုန္းသြားၾကည့္မိေတာ့ အေတာ္စိတ္ပ်က္သြားမိသည္။ အနိမ့္ဆံုအမွတ္ သတ္မွတ္ခ်က္က အမွတ္ ၂၀၀။ ဒီအတိုင္းဆိုေတာ့ မေအာင္မခ်င္းေမာ္ဒေရးရွင္းျဖင့္ ေအာင္လာသူလည္း အတူတူ တက္ခြင့္ရသည္ေပါ့။ တစ္ဘာသာ အမွတ္၄၀ျဖင့္ ေအာင္သည္ဆိုရံုမွ်ဆိုႏိုင္ရံု ေအာင္လာလည္း တန္းတူပဲေပါ့ ဆိုသည့္အေတြး ေရာက္လာသည္။ အမွန္ေတာ့ ကိုယ္ႏွင့္တိုက္႐ိုက္မဆိုင္ဟု ဆိုလိုကလည္း ဆိုႏိုင္သည့္ ကိစၥျဖစ္ေသာ္လည္း ကိုယ့္ရမွတ္ကိုယ္ ဘဝင္ေလဟပ္၊ ဂုဏ္ယူေၾကနပ္သူတစ္ဦးအေနျဖင့္ေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာ။

    ဒီလိုႏွင့္ ပထမႏွစ္ စတက္ျဖစ္သည္။ ေငြစာရင္းသြင္းၿပီးေတာ့ ခ်လံေလးတစ္ေစာင္ရသည္။ သင္ခန္းစာ စာအုပ္မ်ား၊ ကက္ဆက္ေခြမ်ား ကေတာ့ ေနာက္လေလာက္မွ တစ္ေခါက္ျပန္လာဖို႔ … ေက်ာင္းသား မ်ားလြန္းေသာေၾကာင့္ အားလံုးမရႏိုင္ေသး၊ ေရွ႕ဆံုးလာအပ္သူ အခ်ိဳ႕သာ ေပးလိုက္ႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။ ေနာက္တစ္လ ေက်ာင္းသြားေတာ့ ေနာက္ထပ္ တစ္လေလာက္ၾကာမွ ျပန္လာရန္ ေျပာျပန္သည္။ ေနာက္လလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္း၊ ေနာက္တစ္လ (ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္မွစလ်င္ ၃လအၾကာ)မွသာလ်င္ လက္ထဲသို႕ စာအုပ္မ်ား အစံုအလင္ရသည္။

    ထိုႏွစ္အတြက္ Assignment စာစဥ္မ်ား ေျဖဆိုရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္တြင္ စာအုပ္မ်ားမရွိ။ သို႔ေသာ္ ျပႆနာမရွိ … အသင့္ေျဖဆိုၿပီးသား စာစဥ္မ်ား ေရာင္းသည္ေလ။ ျပန္ကူးေရး႐ံုသာ … ဘာခက္တာမွတ္လို႔။ ျမန္မာစာႏွင့္ အဂၤလိပ္စာမွလြဲလ်င္ က်န္သည္တို႔ကို ကၽြန္ေတာ္ နားမလည္ …. ဒီတိုင္းပဲ ျပန္ကူးေပးလိုက္သည္။ ေညာင္းလိုက္သည့္လက္ … ပ်င္းစရာ။

    စာေမးပြဲမေျဖခင္ ၁၀ရက္အလိုေရာက္ေတာ့ အနီးကပ္သင္တန္း တကၠသိုလ္တြင္ သြားတက္ရသည္။ ဆရာေတြက စာေမးပြဲတြင္ေမးမည့္ ေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ အေျဖမ်ား သင္ေပးသည္။ တစ္ဘာသာလ်င္ ၁၀ပုဒ္ … ထိုအထဲက ၆ပုဒ္ေမးကာ ၄ပုဒ္ေျဖရမည္။ ၃ပုဒ္ေျဖႏိုင္လ်င္ စာေမးပြဲေအာင္မည္။

    စာေမးပြဲေျဖရေတာ့ တကၠသိုလ္ထဲမွာမဟုတ္ … အစိုးရ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွာ။ စာေမးပြဲေျဖခါနီးတြင္ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္မွ ဦးေဆာင္ကာ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးလ်င္ ၃၀၀က်ပ္ လိုက္ေကာက္သည္။ အခန္းေစာင့္မည့္ဆရာမတို႔အား ကန္ေတာ့ရန္တဲ့။ စိတ္မဝင္စားေသာ္လည္း အားလံုးႏွင့္ဆန္႔က်င္ကာ ကန္႔လန္႔မလုပ္လိုေသာေၾကာင့္  ေပးလိုက္သည္။ ထူးထူးျခားျခားပါပင္ …. ေက်ာင္းသားအားလံုးနီးပါး စာအုပ္ဖြင့္ကာ ေပၚေပၚတင္တင္ ကူးေရးၾကသည္။ ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ စာရြက္အတိုအစ ေသးေသးမႊားမႊားတို႔ျဖင့္မဟုတ္။ (ၾကြားျခင္းမဟုတ္ပါ … ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ့္စာကိုယ္က်က္ကာ မကူးဘဲ ေျဖခဲ့ပါသည္။ သူငယ္ခ်င္းကေတာ့ မင္းက သူရဲေကာင္းလုပ္တာလား … ႐ူးတာလား တစ္ခုခုပဲတဲ့။)

    ခဏေနေတာ့ အတန္းေစာင့္ဆရာမက စစ္ေဆးေရးလာလ်င္ ကူးေရးေနသည္ကို ေခတၱရပ္ထားရန္ႏွင့္ အျခား စာေမးပြဲခန္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသား တစ္ဦးလ်င္ ၅၀၀ႏႈန္းကန္ေတာ့ၾကေၾကာင္းဆိုလာေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား တစ္ဦးလ်င္ ၂၀၀စီ ထပ္ေပးၾကရသည္။

    သည္လိုႏွင့္ ပထမႏွစ္ၿပီးဆံုးကာ ဒုတိယႏွစ္ ေရာက္ခဲ့သည္။ သည္ႏွစ္ေတာ့ နပ္သြားၿပီ … လက္အေညာင္းခံကာ စာစဥ္ေတြ ကူးမေရးေတာ့။ ေက်ာင္းသြား အပ္စဥ္က မုန္႔ဖိုးေပးကာ အကူအညီေတာင္းခဲ့ဖူးသည့္ ေက်ာင္းသားေရးရာ စာေရးက စုစုေပါင္း တစ္ေသာင္းက်ပ္ျဖင့္ စာစဥ္ေရးေပးေၾကာင္း ေျပာလာေတာ့ သူ႔လက္ အပ္လိုက္သည္။ သက္သာသြားသည္ေပါ့ … ထံုးစံအတိုင္း စာေမးပြဲ ေျဖရျပန္သည္။ ဒီတစ္ႏွစ္လည္း ႐ိုး႐ိုးသားသာ ခိုးမစားသူေလးကၽြန္ေတာ္ေပါ့။ ပိုက္ဆံကေတာ့ (သူတို႔အေခၚ ခန္းဝင္ေၾကးတဲ့) တစ္ရက္၅၀၀ ကန္ေတာ့ရတုန္း။

    တတိယႏွစ္ေယာက္လာေတာ့လည္း ထုိနည္းႏွင္ႏွင္။ ဒီတစ္ႀကိမ္ေတာ့ ပထမႏွစ္ေလာက္ မ႐ိုးသားေတာ့ … က်က္ရမွတ္ရ လြယ္သည့္ဘာသာရပ္မ်ား က်က္မွတ္ကာ တစ္ခ်ိဳ႕တစ္ဝက္ ကူးေရးခဲ့သည္။

    သည္လိုႏွင့္ပဲ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ေရာက္ခဲ့သည္။ ဒီႏွစ္ကေတာ့ ထူးျခားသည္။ တကၠသိုလ္ထဲတြင္ စာေမးပြဲေျဖရသည္။ အခန္းေစာင့္ဆရာမ်ားကလည္း တကၠသိုလ္ဆရာမ်ား။ ယခင္ကလို လႊတ္မေပးရန္ အထက္က ညႊန္ၾကားထားသည္တဲ့။ BBC ၊ VOA ၊ RFA တို႔တြင္ သတင္း ပါခဲ့သည္ကိုး။ သူငယ္တန္းဖတ္စာပါ “သူစာကူး၏ … ပထမဆုရသည္” ဆိုသည္ကို ေျပာင္ေလွာင္သည့္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေၾကာင့္ “သူပညာထူး၏ … ပထမဆုရသည္”ဟု ေျပာင္းလဲ လိုက္သည့္ႏွစ္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခိုးခ်သမွ်အား စာ႐ြက္သိမ္းသည္။ သံုးႀကိမ္ေျမာက္အထိ ခိုးခ်ရန္အားထုတ္သူကို စာေမးပြဲေျဖခြင့္ ပယ္ဖ်က္သည္။

    သံုးႏွစ္သာလ်င္ တက္ခဲ့ၾကရသူ အျခား ဘာသာရပ္မ်ားကို အထူးျပဳေလ့လာသူတို႔အတြက္ကေတာ့ ဘြဲ႔သာရသြားသည္ … ဤသို႔ေသာစာေမးပြဲမ်ိဳး တကၠသိုလ္တြင္ မၾကံဳလိုက္ရ။ ႏွစ္စဥ္ ခန္းဝင္ေၾကးေပးကာ စာကူးလ်က္ ေက်ာင္းၿပီးသြားၾကရေလသည္။

    ထိုႏွစ္ကစာေမးပြဲကို ကၽြန္ေတာ္ ေပ်ာ္ပါသည္ … တကယ္တမ္းေတာ့ ဘာမွလည္းမခက္လွ။ ဒါေမးဒါေျဖ ၅ပုဒ္ေလာက္ အလြတ္က်က္ လိုက္လ်င္ ေအာင္ၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုႏွစ္က မနည္းလွေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား စာေမးပြဲ က်ၾကသည္. က်မည္ေပါ့ … ယခင္သံုးႏွစ္လံုးလံုး စာမွ မက်က္ခဲ့ၾကရေလသည္ပဲေလ။ မဟုတ္တာလူမိမွာ အလြန္ေၾကာက္တတ္ေသာကၽြန္ေတာ္၊ သိကၡာက်မွာ အလြန္ေၾကာက္တတ္ေသာကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ စာက်က္လိုက္သည္ေပါ့ … ဒီနည္းက စာေမးပြဲခန္းထဲမွာ ေခၽြးျပန္ ေသာကေရာက္ေနစရာမလိုေသာ၊ အသက္သာဆံုးေသာနည္း။

    တကၠသိုလ္မွေပးေသာ ျပဌာန္းစာအုပ္မ်ား၊ ပို႔ခ်ခ်က္ ကက္ဆက္ေခြမ်ား လံုးဝမရလိုက္သည့္ႏွစ္လည္း ရွိခဲ့သည္။ ကက္ဆက္ေခြတို႔တြင္ အေပၚမွ ပတ္ထားေသာ တိပ္ ကိုပင္ မခြာျဖစ္ခဲ့သည္တို႔လည္း အမ်ားအျပား။ မွတ္မွတ္ရရ သံုးေခြသာ နားေထာင္ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါသည္။

    ထိုစဥ္က ျမန္မာ့႐ုပ္သံမွတစ္ဆင့္လည္း ပို႔ခ်ခ်က္ သင္ခန္းစာမ်ား ထုတ္လႊင့္ခဲ့ဖူးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ႀကိဳးစားပမ္းစား အပတ္စဥ္ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ဖူးပါသည္။ မွန္ရာ ေျပာရလ်င္ အေတာ္ပင္ ပ်င္းရိဖြယ္ေကာင္းေနကာ အသက္မဝင္သည္ကေတာ့ အမွန္ပါ။ ဆရာဆရာမမ်ားက အေတာင့္လိုက္ႀကီးႏွင့္ စာဖတ္ျပေနသည္မွာ ၾကာေတာ့ ပ်င္းလာသည့္အတြက္ ဆက္နားမေထာင္ျဖစ္ေတာ့။

    ဒီလိုႏွင့္ပင္ ေလးႏွစ္တိတိ ပညာသင္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ ကၽြန္ေတာ္ ဘြဲ႔တစ္ခုရခဲ့သည္။ ထိုဘြဲ႔ယူရန္ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ ကၽြန္ေတာ္ မတက္ခဲ့ပါ။ ရွက္သည္ေလ။ ခုခ်ိန္ထိလည္း ကၽြန္ေတာ္ ဘာဘြဲ႔ရသလဲ ေမးလာလ်င္ ေျဖရသည္မွာ လိပ္ျပာမလံု …. ေနာက္ထပ္တက္ခဲ့ေသာ၊ ကိုယ္တိုင္လည္း စိတ္ဝင္စားေသာ၊ အျပင္ကေနလည္း တတ္ကၽြမ္ေအာင္ ေလ့လာသင္ယူခဲ့ေသာ၊ တကယ္လည္း ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာ ဒီပလိုမာကိုလည္းေကာင္း၊ အျပင္သင္တန္းတက္၊ စာေမးပြဲေျဖကာ ရရွိခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံျခားမွခ်ီးျမွင့္ေသာ အင္ဂ်င္နီယာ ဒီပလိုမာတို႔ကိုလည္းေကာင္းသာ ေဖာ္ထုတ္ေျပာတတ္သည္။ ဥပေဒဘြဲ႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းလ်င္မူ  အာ႐ံုမေရာက္ေစရန္ ေဖာ့ေျပာတတ္သည့္အက်င့္ ရခဲ့သည္။ ဘာမွလည္း မတတ္ခဲ့ဘဲေလ။ ဥပဒႏွင့္ပတ္သက္လ်င္ ၄၂၀၊ ၃၇၆ ေလာက္သာ သိသူျဖစ္သည္။

    ထုိေခတ္က အေဝးသင္တကၠသိုလ္တက္ကာ ဘြဲ႕တစ္ခုရခဲ့သူ လူတိုင္းကုိမဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း မနည္းလွသည့္ လူမ်ားကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္နည္းတူ …. သို႔မဟုတ္ ကၽြန္ေတာ့္ထက္ ပိုမိုဆိုးရြားစြာ ေက်ာင္းၿပီးကာ ဘြဲ႕ဓာတ္ပံုအိမ္မွာ အလွခ်ိတ္ႏိုင္သည့္အဆင့္ ပညာေရး ရခဲ့ၾကပါလိမ့္မည္။ ထိုသူတို႔က ေက်ာင္းဆက္ တက္ၾကကာ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ဆရာျဖစ္ေနၾကသူေတြလည္း ရွိေနေလာက္ၿပီ။ သို႔မဟုတ္လည္း လုပ္ငန္းခြင္ အသီးသီးတြင္လည္းေကာင္း၊ မိသားစုတြင္လည္းေကာင္း ဦးစီးဦးေဆာင္ ျပဳေနသူမ်ား ျဖစ္ေနရေလာက္ပါၿပီ။

    ကြယ္လြန္သြားရွာၿပီျဖစ္ေသာ စာေရးဆရာ၊ ကာတြန္းဆရာ၊ ပန္းခ်ီဆရာ ဦးကံခၽြန္၏ ေဟာေျပာမႈမွ ဟာသတစ္ခုကို သတိရမိသည္။ သူငယ္တန္းေက်ာင္းသား သားငယ္အား သူ႔ဖခင္က “ေဖေဖ” ကို မည္သို႔စာလံုးေပါင္းရေၾကာင္းေမးေတာ့ ကေလးက မေပါင္းတတ္ေၾကာင္းေျပာသည္။ ထိုအခါ ဖခင္က “ဒါေလးေတာင္ မေပါင္းတတ္ဘူးလား … ေသခ်ာမွတ္ထား …. ေဖ့ေရးခ်ေဖ ေဖ့ေရးခ် ေဖ .. ေဖေဖ” ဟုေပါင္းျပသည္တဲ့။ ထိုအခါ မိခင္က ျပန္ေျပာပံုက“ ေတာ္က လူႀကီးကို … ေပါင္းတတ္မွာေပါ့” တဲ့။ ဤသည္က ဟာသေျမာက္ေအာင္ အလြန္အက်ဴးေျပာထားေသာ လက္ေတြ႕မဟုတ္သည့္အရာဆိုေသာ္လည္း ဆင္တူ႐ိုးမွားတို႔ ေတြ႕ေနရသည္ကေတာ့ အမွန္ပါပင္။

    ထိုကာလမ်ားက ဘြဲ႔ရကာ ဘာမွမတတ္ၾကသူေတြ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာလည္း ေတြ႕ေနရသည္။ အဂၤလိပ္စာအထူးျပဳျဖင့္ MA မဟာဝိဇၹာဘြဲ႕၊ MRes မဟာသုေတသနဘြဲ႕ရထားသူေတြ၊ PhD ပါရဂူဘြဲ႔အတြက္ ေလ့လာျပင္ဆင္ေနသူေတြက အဂၤလိပ္ဘာသာစကားအား ထမင္းစားေရေသာက္အဆင့္ သာသာေတာင္ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ မေျပာႏိုင္ၾကသည္ကို အင္တာဗ်ဴးမ်ားတြင္ လက္ေတြ႕ၾကံဳ ရဖူးသည္။ေနာက္ထပ္ ျမင္သာသည့္ ဥပမာ ေပးရလ်င္ တီဗီအစီအစဥ္တြင္ ၅တန္းႏွင့္ၿပိဳင္တာေတာင္ မႏိုင္သူ ဘြဲ႕ရမ်ားလည္း ဒုႏွင့္ေဒး မဟုတ္ပါေလာ။
    ေျပာရလ်င္ ကိုယ္ေတြ႔ အေတြ႕အၾကံဳအရ  ထို႔ေနာက္ပိုင္း အေဝးသင္ပညာေရးကို အထင္မႀကီးမိေတာ့။ ယခင္က စာေပးစာယူ ေခတ္ကေတာ့ မသိ။ အေဝးသင္ကိုေတာ့ ပညာေရးႏွင့္ အေဝးေရာက္ေအာင္ပင္ သင္ေပးလိုက္သည့္ စနစ္လားဟုပင္ သံသယ ျဖစ္ခဲ့မိသည္။

    အေဝးသင္ပညာေရးကို ေၾကာက္သြားသူ ကၽြန္ေတာ္ ၂၀၁၂မွ စတင္ကာ အေဝးသင္ပညာေရးႏွင့္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထိေတြ႕ခြင့္ ရခဲ့ရျပန္ပါသည္။

    ဒီတစ္ခါေတာ့ ျပည္တြင္းတကၠသိုလ္ မဟုတ္ေတာ့။ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္တစ္ခုမွ ဖြင့္သည့္ မဟာဘြဲ႔သင္တန္းျဖစ္သည္။ အေဝးသင္ဟုဆိုႏိုင္သည့္ စနစ္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္သည့္ online e-learning course ျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း အင္တာနက္ဆက္သြယ္မႈျမန္ႏႈန္းျဖင့္ အေတာ္ပင္ စြန္႕စြန္႕စားစား ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ကာ တက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္ဘက္ကလည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံ အင္တာနက္အေနအထားကို သိရွိလက္ခံထားေသာေၾကာင့္ ျပႆနာ ႀကီးႀကီးမားမားေတာ့ မရွိလွ။ စာေမးပြဲ ေျဖေနစဥ္ အင္တာနက္ ေခတၱ ျပတ္ေတာက္သြားေသာေၾကာင့္ စိတ္ကသိကေအာက္ အနည္းငယ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္ကလြဲလ်င္ အဆင္ေျပသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

    ယခင္က ကၽြန္ေတာ္ ၾကံဳခဲ့ဖူးသည့္ အေဝးသင္ႏွင့္မူ အေတာ္ ကြာျခားလွပါသည္။ ကုန္က်စရိတ္ သင္တန္းေၾကးအားျဖင့္လည္း အဆမ်ားစြာ ကြာသည္ကိုး။ သင္႐ိုးပံုစံက (3-0-6) credit စနစ္ျဖစ္သည္။ ဘာသာရပ္တစ္ခုအတြက္ သီတင္းပတ္တစ္ပတ္လ်င္ ၃နာရီစာ သင္ခန္းစာမ်ားကို video file မ်ား download လုပ္ကာ ၾကည့္႐ႈေလ့လာရသည္။ 0 ဆိုသည္က lab တစ္ခုတြင္ လက္ေတြ႕လုပ္ရေသာအခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ယူသည့္ဘာသာရပ္က သိပၸံအထူးျပဳမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္ရန္မလို။ ထို႔ေနာက္ တစ္ပတ္လ်င္ စုစုေပါင္း ၆နာရီစာမွ်ရွိေသာ reference readingမ်ားဖတ္ျခင္း၊  assignment မ်ားေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ project မ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊  webinar ေခၚ web-seminar ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားတြင္ ပါဝင္ျခင္းမ်ား လုပ္ရသည္။ ယခင္ကလို အဆင္သင့္ ready-made ကူးေရးစရာ မရွိ။ သူမ်ားေရးထားေသာ စာအုပ္စာတမ္းအား ကိုးကားေဖာ္ျပခ်က္ “quotation”  အေနျဖင့္မွလြဲလ်င္ ဝါက်တစ္ေၾကာင္းစာမွ်ပင္ တိုက္႐ိုက္ကူးယူပါက သူတစ္ပါးထံမွခိုးခ်သည္ plagiarism ဟုသတ္မွတ္ကာ အပယ္ခံရမည္။ ကိုယ့္အားကိုယ္သာ အျပည့္အဝ ကိုးရသည္။ မရွင္းလင္းသည္ရွိကလည္း သင္ၾကားသည့္ဆရာထံ email ပို႔ကာေမးျမန္းျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ႀကိဳတင္ခ်ိန္းဆိုကာ  video conference လုပ္ၾကလ်က္လည္းေကာင္း၊ forum မ်ားတြင္ အျခားေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ အျပန္အလွန္ ေမးၾကေျဖၾကဖလွယ္ၾကျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း ေမးျမန္းေဆြးေႏြးႏိုင္သည္။ အေဝးမွသင္ယူေနေသာေၾကာင့္ အေဝးသင္ဟု ဆိုရေသာ္လည္း လက္ေတြ႕စာသင္ခန္းတြင္းတြင္ သင္ယူေနရသည္ႏွင့္ မ်ားစြာ မကြာလွ။ အိုးမကြာအိမ္မကြာ လုပ္ငန္းခြင္အားလပ္ခ်ိန္တြင္ ေလ့လာႏိုင္သည္က အားသာခ်က္ျဖစ္သည္။ ျပင္ပ တြန္းအားမရွိေသာ္လည္း ကိုယ့္ကိုကိုယ္ တာဝန္ယူကာ အခ်ိန္တစ္ခု သတ္သတ္မွတ္မွတ္ျဖင့္ ေလ့လာသင္ယူတတ္ရန္သာ အေရးႀကီးပါသည္။

    ထိုသင္တန္း စတက္စဥ္မွစကာ ျမန္မာျပည္၏ အေဝးသင္စနစ္ႏွင့္ အျပဳသေဘာ ႏႈိင္းယွဥ္သံုးသပ္ေနမိသည္။ မိမိတို႔ ႏိုင္ငံ၏ အေဝးသင္ပညာေရး စနစ္ကို ယခုလိုျဖစ္လာေအာင္ ဘာေတြ လုပ္ၾကရန္ လိုအပ္ေနသည္လဲ။ ဘာေတြက အတားအဆီး ရွိေနသည္လဲ။ ဆရာႏွင့္ေက်ာင္းသားအခ်ိဳး မမွ်တေသာေၾကာင့္လား … ႀကိဳးနီစနစ္ ႀကီးစိုးေနျခင္းေၾကာင့္လား … ေပးႏိုင္သည္ႏွင့္ ယူလိုသည္ supply and demand မမွ်တေသာေၾကာင့္လား …. ေက်ာင္းသားျဖစ္သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အပါအဝင္ အဆင့္ဆင့္က ၿပီးစလြယ္ပင္ လက္မွတ္ရ႐ံုသက္သက္သာလ်င္ လုပ္ေနၾက၊လုပ္ခဲ့ၾကျခင္းေၾကာင္းလား … စသည့္ ေမးခြန္းေပါင္းမ်ားစြာကို အေျဖထုတ္ေနမိသည္။ တကၠသိုလ္တြင္ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် on-campus လက္ေတြ႕သြားေရာက္ သင္ယူျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္မွန္ေသာ္လည္း အေဝးသင္စနစ္သည္လည္း မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ပါက မဆိုးပါ။ အသံုးတည့္လွပါသည္။ ယခု ျပည္တြင္းအေနအထားကေတာ့ မည္သို႔ေသာ ပံုစံျဖင့္ သင္သင္၊ တတ္သင့္သေလာက္ မတတ္သည္ကေတာ့ အရွိတရားပင္။

    တိုင္းျပည္အနာဂတ္ေကာင္းတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ပညာေရးသည္ အသက္ေသြးေၾကာ ျဖစ္ပါသည္။ အနာဂတ္ေက်ာင္းသားမ်ိဳးဆက္သစ္မ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႔ၾကံဳခဲ့ရေသာ ဘာမွမတတ္သည့္ပညာေရးမ်ိဳး မၾကံဳရေလေအာင္ ဘာေတြလုပ္ၾကရမည္နည္း။ လက္ရွိ  အဆိုပါ ပညာေရးျဖင့္ ေက်ာင္းၿပီးထားၾကသူတို႔အတြက္ေရာ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္း ကုစားႏိုင္မည့္နည္းလမ္းမ်ား မည္သို႔ ရွာၾကမည္နည္း။ သူတို႔ကို ျပန္လည္ မျဖည့္စည္းေပးႏိုင္ပါကလည္း တိုင္းျပည္၏ ပစၥဳပၸန္က သူတို႔လက္ထဲမွာ ေရာက္ေနရာ အနာဂတ္က ရင္ေလးစရာ။ အစိုးရကိုသာ ရွိသမွ်တာဝန္ ပံုခ်အျပစ္တင္မည့္အစား တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီျဖစ္ေစ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိကပညာေရး အခန္းက႑တို႔မွျဖစ္ေစ မည္သို႕ေဆာင္ရြက္ၾကမည္နည္း။ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ကေတာ့ ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ဖူးသည္ကို ျပန္လည္ ေဝမွ်လ်က္ အေျဖရွာေနေသးသူ တစ္ဦး သက္သက္သာ ျဖစ္ပါသည္။ စာ႐ႈသူ မိတ္ေဆြကလည္း မိမိတို႔ အေတြ႔အၾကံဳ၊ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား မွ်ေဝေပးၾကေစလိုပါသည္။

    ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ေစေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ား ရယူျခင္းသည္လည္း အေရးပါသည့္ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ အေရးႀကီးသည္က ထိုသို႔ေသာစနစ္ကို ၾကံဳခဲ့ဖူးသူတို႔ ကိုယ္တိုင္က လိုလိုလားလားျဖင့္ ထိုအေျခအေနမွ ထိုးေဖာက္ထြက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကရန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သူမဆို မိမိကိုယ္ကို မိမိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွသာ စစ္မွန္ေသာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈရရွိႏိုင္ပါမည္။

    မွတ္သားဖူးသည့္ ဆို႐ိုးစကားအား ကိုးကားလ်က္ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါမည္။

    “The difference between who you are and what you want to be is what you do.”

    “သင္ လက္ရွိ ဘာျဖစ္ေနသည္” ႏွင့္ “သင္ ဘာျဖစ္လိုသည္” ဆိုသည့္ႏွစ္ခုအၾကား ကြာျခားခ်က္ကေတာ့ “သင္ လက္ေတြ႕ ဘာလုပ္မည္” ဆိုသည္ပါပင္။