ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ၊ ၂၀၁၂
M-Media
Al Jazeera မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္ေန႔က တင္ဆက္ခဲ့သည့္ ကန္႔လန္႔ကာအကြယ္မွ မ်ိဳးျဖဳတ္သတ္ျဖတ္မွဳၾကီး ဗီြဒီယိုမွတ္တမ္းကို M-Media စာဖတ္ပရိတ္သတ္အတြက္ ျမန္မာစာတန္းထိုးျပီး တင္ဆက္လိုက္ပါသည္။
The Hidden Genocide with Myanmar Subtitle Download Link
အင္တာနက္ေကာ္နက္ရွင္မေကာင္း၍ Download လုပ္ၾကည့္ရႈ႕လိုသူ M-Media စာဖတ္ပရိတ္သတ္မ်ား ေအာက္ပါ လင္ခ္မ်ားတြင္ Download လုပ္ႏိုင္ပါျပီ။
High Quality (660MB)
https://docs.google.com/
Standard Quality (200MB)
https://docs.google.com/
ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ၊ ၂၀၁၂
M-Media
Hidden Genocide ဖံုးကြယ္ထားတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွဳလို႕ အမည္ေပးထားတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပ႗ိပကၡဆိုင္ရာသတင္း မွတ္တမ္းကားကို ဒီကေန႕ကစလို႕ အယ္လ္ဂ်ာဇီယာ ရုပ္ျမင္သံၾကားက ေနထုတ္လြင့္ျပသေနပါျပီ။
အယ္လ္ဂ်ာဇီယာ ရုပ္ျမင္သံၾကားဌာနရဲ႕ အဆိုအရ ရခိုင္ေဒသမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ ဘဂၤလီ မြတ္ဆလင္ေတြကို လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မွဳေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီသတင္း မွတ္တမ္းကားနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ျပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းကပဲ ျမန္မာအစိုးက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ကန္႕ကြက္ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဒီ သတင္းမွတ္တမ္းတင္ကားကို ရုိက္ကူးခဲ့သူ Phil Rees ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ရာမွာ ….
Phil Rees ။ ။ ဂ်ီႏိုဆိုက္ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း ကို သံုးရတာကေတာ့ လူမ်ိဳးတစ္ခုပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း အေသခ်ာစီစဥ္ျပီး ေဆာင္ရြက္တဲ့ ကိစၥဆိုလို႕ရွိရင္ ဒီသေဘာ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္တယ္ဆိုျပီးေတာ့ ဂ်ီနိုဆိုက္ကြန္ဗင္းရွင္း သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြမွာ ပါသလို ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္ေတြနဲ႕လည္းပဲ တိုင္ပင္ျပီးေတာ့မွ ဒီလိုသံုးရတာျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြကို အစုလိုက္အျပံဳလိုက္သတ္တဲ့ ကိစၥမ်ိဳး ဥပမာ ဂ်ာမဏီမွာ ဂ်ဴးေတြကိုသတ္တဲ့ ကိစၥမ်ိဳးက်မွ ဂ်ီနိုဆိုက္လို႕ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရခိုင္ျပည္ရဲ႕ ျပသနာကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႕ လူဦးေရမတိုးေအာင္လို႕၊ လူသားအျဖစ္ရည္တည္မွဳ မရေအာင္လို႕ ၊ခရီးသြားလာခြင့္ ကန္႕ကြက္တာေတြ၊ ပညာေရးအရ ဖိနွိပ္တာေတြ ဒါေတြဟာသူတို႕ရဲ႕ ရွင္သန္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္တားျမစ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ေရွ႕ေနေတြကလည္းပဲဂ်ီနိုဆိုက္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္နဲ႕ ကိုက္ညီတယ္ ဒီအခု က်ြန္ေတာ္တို႕တင္ျပတဲ႕ documentary ထဲမွာလည္း ကြ်န္ေတာ္ေမးတဲ့ ေရွ႕ေနကရွင္းျပထားပါတယ္။
BBC ။ ။ ဒါေပမယ့္ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာအစိုးရဖက္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျငင္းဆိုထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီကားရုိက္ကူးစဥ္တုန္းကေရာဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာအစိုးရဖက္ကို ေမးျမန္းတာေတြ လုပ္ခဲ့ေသးလားရွင့္ ။
Phil Rees ။ ။ ကြ်န္ေတာ့အေနနဲ႕ ၇ခိုင္အစိုးရဖက္က အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ စကားေျပာျဖစ္ပါတယ္။ အခုတကယ္ျဖစ္ေနတာက ၁၉၈၂ ခုနွစ္နုိင္ငံသားဥေပေဒအရ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို နုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳတဲ့ကိစၥက ေန စတယ္လို႕ေျပာနုိင္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္မွာလက္ရွိအာဏာရေနတဲ့ ပါတီေတြကလဲပဲ အမ်ိဳးသားေရးပါတီေတြျဖစ္သလို သူတို႕ကလဲ ဒီကိစၥေတြၾကီးထြားလာေအာင္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းကေန ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အစိုးရကလဲပဲ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို သတ္ျဖတ္မွဳေတြကို အကာအကြယ္မေပးပါဘူး။ အခုရိုဟင္ဂ်ာေတြထြက္ေျပးတဲ့အတြက္ ပင္လယ္ထဲမွာ ေသဆံုးတာေတြအမ်ားအျပားရွိတယ္ ။ဘယ္ေလာက္ေသတယ္ဆိုတာ အတိအက်မေျပာနုိင္သလို အစိုးရရဲ႕ ကိန္းဂဏန္းေတြကိုလဲပဲ အတည္ယူလို႕မရပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ နုိင္ငံမွာကိုပဲ ဒီဒုကၡသည္ေပါင္း ေလးေသာင္းေလာက္ေရာက္ေနတဲ့အတြက္ ဒီေနရာမွာ ျပသနာမရွိပဲသူတို႕ဘယ္လိုမွ ထြက္ေျပးမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ့အေနနဲ႕ ဘဂၤလားေဒရွ႕္နိုင္ငံကို ထြက္ေျပးေရာက္ရွိလာတဲ့ မ်က္ျမင္သက္ေသဆယ့္နွစ္ေယာက္ကို ေမးျမန္းျပီးေတာ့ ဒီဇာတ္လမ္းတြဲထဲမွာ သူတို႕ရဲ႕ ျဖစ္စဥ္ေတြကို ေဖာ္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။
BBC ။ ။ ရခိုင္ေဒသကို ကုလသမဂၢ၊ အိုအိုင္စီ စတဲ့ နုိင္ငံတကာအဖြဲ႕ေတြကိုလဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ၀င္ခြင့္ျပဳခဲ့တာမ်ိဳးေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ သူတို႕ကေရာ ရခိုင္ေဒသမွာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မွဳေတြ ရွိေနတယ္ဆိုျပီးေတာ့ ဘာေၾကာင့္စြပ္စြဲေျပာဆိုတာမ်ိဳးမေတြ႕ရတာပါလဲရွင့္။
ကြ်န္ေတာ္ ယူအန္ ကတာ၀န္ရွိတဲ့ အၾကီးအကဲ တစ္ေယာက္နဲ႕ စကားေျပာၾကည့္ပါတယ္။ သူကေတာ့ ဘယ္သူဆိုတာ အမည္ေဖာ္လိုတဲ့ သေဘာမရွိပါဘူး။ သူ႕အေနနဲ႕ ဒီမ်ိဳးႏြယ္စုေတြကို ဖယ္ရွားေစလိုတဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္မွဳသေဘာလို႕သူျမင္တယ္တဲ့။ ေနာက္တခါ အန္ဂ်ီအိုလို႕ေခၚတဲ့ ရခုိင္ေဒသမွာသြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ တာ၀န္ရွိသူအခ်ိဳ႕ကို ေမးျမန္းတဲ့အခါမွာလဲ ကြ်န္ေတာ္ေျပာသလို ဂ်ီနိုဆိုက္လို႕ေတာ့ သူတို႕ကမသံုးခ်င္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခုျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို ကမၻာကေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္။ အဲ့ဒီအေျပာင္းအလဲေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီးမွာကိုလဲ မလိုလားဘူး။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာဆိုလို႕ရွိရင္ ဒီအာရွ ပစိဖိတ္ေဒသထဲမွာ သူတို႕ကြန္ယက္ကိုခဲ်႕ထြင္ေနတဲ အခ်ိန္မွာ ျမန္မာကလဲ အေရးၾကီးတဲ့ မဟာမိတ္ အျဖစ္သူတို႕ ရွဳျမင္က်တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဂ်ီနိုဆိုက္ဆိုျပီး ေ၀ဖန္စြပ္စြဲမွဳေတြ မလုပ္ဖူးလို႕ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္။
အဲ့ဒါကေတာ့ Hidden Genosce သတင္းမွတ္တမ္းကား ရုပ္ရွင္ရုိက္ကူးခဲ့သူ Phil Rees ကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာပါ။
BBC ။ ။ တခါ ရခိုင္ေဒသမွာရွိတဲ့ ဘဂၤလီမြတ္စလင္ေတြဟာ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္ထဲမွာ မပါေၾကာင္း သမိုင္း အေထာက္အထားေတြနဲ႕အတူ အဲ့ဒီသတင္း မွတ္တမ္းကားထဲမွာ ေထာက္ျပေျပာဆိုခဲ့သူ ဂ်ပန္နိုင္ငံ ခန္းဒ တကၠသိုလ္က သမိုင္းပညာရွင္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းကေတာ့ ဒီမွတ္တမ္းကားနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ အခုလို ေ၀ဖန္ေထာက္ျပထားပါတယ္။
ေဒါက္တာေအးခ်မ္း။ ။ သူတို႕ရိုက္ျပတဲ့ အခ်က္ေပါ့ေလ။ ကြ်န္ေတာ္ အားနည္းခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီးေတြ႕ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေက်ာက္နီေမာ္မွာ မသီတာေထြး မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့ ကိစၥ၊ ေတာင္ကုတ္မွာ မြတ္စလင္ ေတြအသတ္ခံရတဲ့ ကိစၥ ေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ ဒါေတြက တကယ္တမ္း ဟုိဟာျဖစ္မယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ ရာဇ၀တ္မွဳေတြပါပဲ။ ေမာင္းေတာမွာ စျပီးေတာ့ ျဖစ္တဲကိစၥကို သူတို႕ကအေပၚယံရွပ္ျပီးေတာ့ ေျပာသြားတယ္ေလ။ ေမာင္းေတာမွာက တကယ္ေတာ့ အဲ့ဒီမွာ ဗလီဆင္းတဲ့ အခ်ိန္နဲ႕ ျမို႕ထဲမွာ တစ္ခါထဲ အကုန္လံုး လူေတြစုျပီးေတာ့ ေပါက္ကြဲျပီးေတာ့ ရခိုင္အိမ္ေတြကို တိုက္ခိုက္၊ ဒီရပ္ကြက္ေတြကို တိုက္ခိုက္၊ ရခိုင္ေတြကို သတ္ အဲ့ဒလို လုပ္တာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အဲ့မွာ ေျပာသြားတဲ့ အခ်က္က ဒီရခိုင္ေတြကပဲ ေမာင္းေတာေဆးရံုကို တုိက္ခိုက္သလိုလို အဲ့လိုေျပာသြားတယ္ေလ။ အဲ့ဒါလံုး၀မွားတယ္။ အဲ့ဒီေမာင္းေတာ ေဆးရံုကို ၀င္ျပီးေတာ့ တိုက္ခိုက္တာဟာ ဘဂၤလီေတြက ၀င္ျပီးေတာ့ တိုက္ခိုက္တာ။ အဲ့ဒီမွာ ဘဂၤလီ အမ်ိဳးသမီးက သူေဆးရံုတက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ရခိုင္ေတြက ၀င္တိုက္တယ္လို႕ေျပာတယ္ဆိုတာ မဟုတ္ဖူးေလ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ၾကားရသေလာက္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဘာလဲဆိုရင္ သူရုိက္ျပေနတဲ့ဟာက မိသားစု တစ္ခုထဲကိုပဲ ရိုက္ျပေနတာ ျဖစ္ေနတယ္ေလ။ ျဖစ္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီမိသားစုက ဘယ္မွာေနတာလဲ။ ေမာင္းေတာမွာ ေနတာလား၊ စစ္ေတြမွာ ေနတာလား၊ ေနာက္တစ္ခု အဲ့ဒီ ဘဂၤလီ စင္တာ ပရိုဂရမ္လို ျဖစ္ေနတာ ။ ဒီဘဂၤလီေတြကိုပဲ ဗဟုိျပဳျပီးေတာ့ ရိုက္ျပတဲ့အစီစဥ္လိုျဖစ္ေနတယ္။
BBC ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ရွင့္။ အဲ့ေတာ့ သူ႔ရဲ႕ အဓိကေခါင္းစဥ္ကိုက ဒီဘဂၤလီ မြတ္စလင္ေတြကို လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ခံေနရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို မွတ္တမ္းတင္ ရုိက္ျပသြားပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ အဲ့သလို သူတို႕ စြတ္စြဲေျပာဆိုထားသလိုေပါ့ေလ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေရာ ေတြ႕ရပါသလား။ အဲ့ဒါကေရာ ဘယ္ေလာက္ အျဖစ္မွန္နဲ႕ နီးစပ္တယ္လို႕ ေတြ႕ရပါလဲရွင့္။
ေဒါက္တာေအးခ်မ္း။ ။ ကြ်န္ေတာ္ေတာက္ေလွ်ာက္ၾကည့္လာတာ ဒီရဲအဖြဲ႕ကပဲ ထိန္းသိမ္းသြားတာကို သိရတယ္ေပါ့ေလ။ ေတာက္ေလ်ာက္ . ပထမအၾကိမ္ျဖစ္တဲ့ အခါမွာေရာ ။ ဒီ န.စ.က က ေနာက္ကမွ ရံျပီးေတာ့ ဒီလူကို ရဲအဖြဲ႕ကမနိုင္မွ ၀င္တဲ့ အေနထားရွိတယ္ေပါ့ေလ။ သူတို႕က ဒီ န.စ.က ကပဲ ၀င္ျပီးေတာ့ ဘဂၤလီေတြကို သတ္ျဖတ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး အဲ့လိုရိုက္ျပတယ္ဆိုတဲ့ဟာ တကယ္တမ္း one sided version တဖက္သတ္စကား၊ တဖက္သတ္စြတ္စြဲခ်က္လိုပဲ ျဖစ္ေနတယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ယူဆပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီအေပၚမွာေျပာေနတာကလဲ အကုန္လံုးက ဘဂၤလီေတြကပဲ ေျပာေနတယ္။ တျခားရခိုင္ အရပ္သားေတြ၊ ခံစားေနရတဲ့ ရခိုင္ ဒုကၡသည္ေတြကိုက်ေတာ့ သူက ဘာျဖစ္လို႕ မေမးနိုင္ရတာလဲ။ အဲ့ဒီဟာက သိပ္ျပီးေတာ့ ရိုးသားမွဳမရွိဘူးလို႕ ကြ်န္ေတာ္ထင္တယ္။
ဂ်ပန္နုိင္ငံ ခန္းဒ တကၠသိုလ္က သမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းကို ဆက္သြယ္ေမးခဲ့တာပါ။
ဒီဇင္ဘာ ၇ ၊ ၂၀၁၂
M-Media
ကာတာႏုိင္ငံအေျခစုိက္နာမည္ႀကီး အယ္လ္ဂ်ဇီးရားသတင္းဌာနက ဒီဇင္ဘာလ (၈) ရက္ေန႔ကစၿပီး (၁၃) ရက္ေန႔ထိ The Hidden Genocide လုိ႔ေခါင္းစဥ္တပ္ထားတဲ့ မွတ္တမ္းဗီဒီယုိ တစ္ခု ျပသမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔မွာ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ ဗီဒီယို မွတ္တမ္းမွာ
စသည္တို႔ ပါဝင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို အယ္လ္ဂ်ဇီးရား သတင္းဌာနရဲ႕ ေၾကာ္ျငာမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အဆိုပါ ဗီဒီယို မွတ္တမ္းျပမည့္ အစီအစဥ္မွာ အယ္လ္ဂ်ဇီးရားသတင္းဌာန မွ လုပ္ၾကံပံုၾကီးခ်ဲ႕ျပီး မဟုတ္မမွန္ လုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဌာနမွ တဆင့္ ျမန္မာအစိုးရမွ ျပင္းထန္စြာ ကန္႔ကြက္လိုက္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္တေစာင္ကို ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ေၾကျငာခ်က္ အျပည္အစံုမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡကို မဟုတ္မမွန္လုပ္ျကံ ပံုျကီးခ်ဲ့ကာ သတင္းမွတ္တမ္းအျဖစ္ ထုတ္လွြင့္ျပသရန္ အယ္လ္ဂ်ာဇီးရား သတင္းဌာန၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ျမန္မာနိုင္ငံ အစိုးရအေနျဖင့္ ျပင္းထန္စြာ ကန့္ကြက္
ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာနိုင္ငံေတာ္
နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးဌာန
သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္
၁။ ကာတာနိုင္ငံအေျခစိုက္ အယ္လ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာနက ျမန္မာနိုင္ငံရွိ ၄င္းတို့အေခၚ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားနွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းအစဉ္တစ္ခုကို ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၈ ရက္ေန့မွ ၁၂ ရက္ေန့အထိ အာရပ္ ဘာသာျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဒီဇင္ဘာလ(၉)ရက္ေန့မွ (၁၃)ရက္ေန့အထိ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ထုတ္လွြင့္ ျပသသြားမည္ ျဖစ္ေျကာင္း သိရွိရသည္။ အဆိုပါအစီအစဥ္တြင္ ၄င္းတို့အေခၚ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား လူမ်ိုး တံုးေအာင္ သတ္ျဖတ္လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပသြားမည္ဟုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ့ရွိ ရပါသည္။
၂။၂၀၁၂ ခုနွစ္ ေမလနွင့္ ဇြန္လတြင္လည္းေကာင္း၊ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္လည္းေကာင္း ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဘဂၤါလီလူမ်ိုးစုမ်ားနွင့္ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအျကား အျကမ္းဖက္ မႈမ်ားနွင့္ စပ္လ်ဉ္း၍ ျမန္မာနိုင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ အဆိုပါကိစၥ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အခ်ိန္မွစ၍ ပြင့္လင္း ျမင္သာ မႈရွိစြာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။
၃။ အဆိုပါ လူမႈအုပ္စု နွစ္ခုအျကား ျဖစ္ပြားသည့္ အျကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားရာေနရာမ်ားသို့ ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္ခံ အဖြဲ့အစည္းမ်ား၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ့အစည္းမ်ား၊ သံတမန္မ်ား၊ Muslim Aidအဖြဲ့တို့အား ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ ျကည့္ရႈခြင့္ေပးခဲ့သည္။ ထိုအျပင္ တူရကီ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား စသည့္နိုင္ငံမ်ားနွင့္ အစၥလာမ္မစ္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ့(OIC )မွ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီး၊ အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုလည္း သြားေရာက္ခြင့္ျပုခဲ့သည္။
၄။ထို့ျပင္ ပဋိပကၡေျကာင့္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ေနသူမ်ား ဒုကၡသည္မ်ားအား ေနရာခ်ထားေပးေရး၊ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး၊ စားနပ္ရိကၡာ၊ က်န္းမာေရးနွင့္ အျခားလူမႈေရးလိုအပ္ခ်က္မ်ား ပံ့ပိုးေပးေရး စသည့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ားကိုလည္း ခြဲျခားမႈမရွိဘဲ ထိခိုက္နစ္နာသူ အုပ္စုနွစ္ခုလံုး အတြက္ မွ်တစြာ ေထာက္ပံ့ကူညီေပးအပ္ခဲ့သည္။
၅။နိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနျဖင့္ အျကမ္းဖက္မႈမ်ား ခ်ုပ္ျငိမ္းေရးနွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး အတြက္ ဥပေဒနွင့ အညီထိန္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး ဤကိစၥနွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အေသးစိတ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈျပုလုပ္နိုင္ရန္ လြတ္လပ္ သည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ကိုလည္း ဖြဲ့စည္းေပးခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။
၆။ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျဖစ္စဉ္မ်ားအေပၚတြင္ သတင္းဌာနအခ်ို့နွင့္ အဖြဲ့အစည္းအခ်ို့က စြပ္စြဲသကဲ့သို့ အစိုးရလံုျခံုေရးတပ္ဖြဲ့ဝင္မ်ားနွင့္ အာဏာပိုင္တို့က ပူးေပါင္းပါဝင္ပတ္သက္ျခင္း၊ လူမ်ိုးေရး၊ ဘာသာေရး ခြဲျခားဖိနွိပ္ျခင္းမ်ား လံုးဝမရွိေျကာင္းကို ထပ္ေလာင္းအတည္ျပုေဖာ္ျပပါသည္။ ဤသို့ ပတ္သက္မႈ မရွိေျကာင္းကို နိုင္ငံေတာ္အျကီးအကဲနွင့္တာဝန္ရွိသူမ်ားက ကုလသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံ တြင္း လည္းေကာင္း၊ အာဆီယံထိပ္သီးအစည္းအေဝးနွင့္ ဘက္မလိုက္လႈပ္ရွားမႈ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးတြင္ လည္းေကာင္း ကမၻာသို့ အတိအလင္းထုတ္ေဖာ္အသိေပးေျပာျကားခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။
၇။သို့ျဖစ္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡကို မဟုတ္မမွန္ လုပ္ျကံ၍ ပံုၾကီးခ်ဲ့ကာ သတင္းမွတ္တမ္းအျဖစ္ ထုတ္လွြင့္ ျပသရန္ အယ္လ္ဂ်ာဇီးရား သတင္းဌာန၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ျပင္းထန္စြာ ဆန့္က်င္ကန့္ကြက္လိုက္သည္။
နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးဌာန
ေနျပည္ေတာ္။
၂ဝ၁၂ခုနွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၆ရက္။
ကိုးကား- http://www.ministryofinformation.gov.mm/index.php/announcement/1591-2012-12-07-01-22-26.html
http://aljazeerapressoffice.tumblr.com/post/37105815318/expert-warns-of-rohingya-genocide
http://burmese.rohingyablogger.com/2012/12/blog-post_3.html
ေအာက္တိုဘာ၊ ၂၅ ၊ ၂၀၁၂
သို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးရာဌာန –
ကြ်န္ုပ္သည္ အေမရိကန္ႏို္င္ငံသား ဆရာ၀န္တစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၀၆ တြင္ MSF အဖြဲ႔နွင့္အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။ ထိုလုပ္အားေပးတြင္ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းခဲ့ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေရွ႕ေနအျဖစ္လည္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ေပါင္း ၄ ရက္အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အလယ္ပိုင္း၌ ရခုိင္ရဟန္းမ်ားနွင့္ အရပ္ဘက္ျပည္သူမ်ားပါ၀င္သည့္ ဆိုးသြမ္းလူအုပ္စုၾကီးသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမိသားစုေပါင္း ၁ ေထာင္ေက်ာ္ကို အင္အားသံုးေမာင္းထုတ္ျပစ္ခဲ့ပါသည္။ ေတြ႔ရာေနရာမ်ား၌ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို သတ္ပစ္ခဲ့သျဖင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအရ ရိုဟင္ဂ်ာေပါင္း ၂၀၀ မွ ၅၀၀ အထိ ေသဆံုးခဲ့ရပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ရြာ ၄ ရြာကို မီးရွိဳ႕ပစ္ခဲ့ပါသည္။ ထိုသို႔ေသာ အေျခအေနမ်ားျဖစ္ပြားေနစဥ္တြင္ ရဲမ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ားပါ ရွိေနခဲ့ၾကေသာ္လည္း တစံုတရာ တားဆီးဟန္႔တားျခင္းမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါ။ အခ်က္အလက္မ်ားအရ မီးသတ္ရဲေဘာ္အခ်ိဳ႕က မီးကုိၿငိမ္းသတ္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ျခင္းမ်ိဳး ရွိပါသည္။
လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ ေသာင္းက်န္းခိုက္ရန္ပြားမွဳမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသို႔ လ်င္ျမန္စြာ ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားၿပီး ယင္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဆက္သြယ္ျခင္း၊ စားေရရိကၡာေထာက္ပံ့ျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ႏိုင္ဖို႔ တားဆီးေနၾကၿပီး အကယ္၍ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါကလည္း ယင္းသူကို သစၥာေဖာက္အျဖစ္ ကင္ပြန္းတပ္ၾကပါေတာ့သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွ ေအပီသတင္းတြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ယေန႔ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။ ထိုသတင္းတြင္ ျဖစ္ပ်က္လ်က္ရွိေသာ ဆူပူေသာင္းက်န္းမွဳမ်ားသည္ ႏွစ္ဘက္ေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ားအၾကား ရန္လိုမွဳမ်ားနွင့္ အိုးအိမ္ပစၥည္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္ျခင္းမ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။ ထိုသတင္းကို ျမန္မာအစိုးရဘက္မွ ရခိုင္အေရး ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ မ်ိဳးသန္႔ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုယ္စားလွယ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္လွသိန္းတို႔က အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါသည္။. ထိုပုဂၢိဳလ္နွစ္ဦးမွာ လက္ရွိအာဏာရအစိုးရဘက္မွျဖစ္ၾကပါသည္။ ဇြန္ႏွင့္ ဇူလိုင္လမ်ားအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္မ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မွဳအဖြဲ႔အစည္းမွ မွတ္တမ္းတင္ထားၿပီး အစိုးရအေနျဖင့္ ထိုဆူပူမွဳမ်ားကို တားဆီးႏိုင္သင့္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
မၾကာေသးမီက သမၼတသိန္းစိန္၏ သေဘာထားၾကီးစြာျဖင့္ မြတ္စလင္မ္မ်ားအား ဖိတ္ေခၚကမ္းလွမ္းခဲ့သည္မွာ သင့္ျမတ္ေသာ္လည္း တဖက္တြင္ ဆူပူေသာင္းက်န္းေနသူ မ်ားကို တားဆီးပိတ္ပင္ႏိုင္သည္အထိ ထိေရာက္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမွဳမရွိပါ။ ဆူပူေသာင္းက်န္းမွဳမ်ားကိုလည္း တိုက္ရိုက္အက်ိဳးမသက္ေရာက္ေစခဲ့သလို ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ေနမွဳမ်ားကိုလည္း မဟန္႔တားႏိုင္ခဲ့ပါ။
အေမရိကန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဤသို႔ေသာ ဆူပူေသာငး္က်န္းမွဳၾကီးကို “ဂ်ီႏိုဆိုက္ဒ္” သို႔မဟုတ္ “မ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ပြဲၾကီး” အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္လည္းေကာင္း၊ ထိုဆူပူေသာင္းက်န္းမွဳၾကီးကို ဟန္႔တားဖို႔ ခ်ဥ္းနင္း၀င္ေရာက္ၾကရန္လည္းေကာင္း လိုအပ္လ်က္ရွိပါသည္။
ထိုဆူပူေသာင္းက်န္းမွဳၾကီးမွာ ျမင့္မားေသာအေျခအေနနွင့္အတူ လြယ္ကူစြာပ်ံ႕ႏွံ႕ေနၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဏ္ဌာနမ်ားမွ (မိမိတို႔ထံေရာက္ရွိလာေသာ ေငြမ်ားကို) ထုတ္ယူဖို႔ အိမ္အျပင္သို႔ျပင္ ထြက္မလာႏိုင္ၾကပါ။ ရခုိင္ျပည္နယ္အျပင္ဘက္သို႔ ထြက္ေျပးဖို႔လည္း ဆက္သြယ္ေရးတစ္စံုတစ္ရာမွ် မရွိပါ။ သူတို႔အတြက္ ထြက္ေပါက္မွာ တဘက္တြင္ ပိတ္ကာထားသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သာရွိပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ရခိုင္တြင္ ေထာက္ေခ်ာက္ထဲသို႔ ေရာက္ရွိေနသူမ်ားအသြင္ ရွိေနၾကရပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ၄င္းတို႔ေနထိုင္ရာေနရာ၊ ၄င္းတို႔ဘုိးဘြားမ်ားေနထိုင္ခဲ့ရာေနရာတြင္ ဆက္လက္ေနထိုင္ဖို႔ အခြင့္အေရးရွိေၾကာင္းကို ကြ်ႏ္ုပ္အေနျဖင့္ မ်ားျပားစြာ သေဘာတူပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ၊ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ရွိ အဖိႏွိပ္အျခိမ္းေျခာက္ခံရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေနျဖင့္ ၄င္းတို႔ကိုယ္ပိုင္ ထြက္သြားလိုသည္ သို႔မဟုတ္ ဆက္လက္ေနထိုင္လိုသည္ကို လြတ္လပ္စြာဆံုးျဖတ္ဖို႔ အခြင့္အေရးရွိသင့္ပါသည္။ ၄င္းတို႔အေနျဖင့္ ဆက္လက္အသက္ရွင္ေနထိုင္ဖို႔ႏွင့္ အရွဳ႕ံခ်ခံႏွင့္ အဖိႏွိပ္ခံမ်ား ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ၾကဖို႔ကသာ ဦးစားေပးအေျခအေနျဖစ္ေၾကာင္း ကြ်ႏ္ုပ္ယံုၾကည္မိပါသည္။ ၄င္းတို႔မွာကား အစိုးရလုံုျခံဳေရးမ်ား၏ ပါ၀င္ဟန္႔တားျခင္းမ်ိဳးမရွိဘဲ လက္ပိုက္၍သာ ၾကည့္ေနၾကသည့္ရခုိင္ဆူပူေသာင္းက်န္းမွဳၾကီးထဲတြင္ ငုတ္တုတ္ထိုင္ေနၾကရပါသည္။
ကြ်န္ုပ္အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ခြာဖို႔အလိုရွိသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို အေမရိကန္ဦးေဆာင္ၿပီး အေထာက္အပံ့ျဖင့္ထြက္ခြာသြားႏို္င္ဖို႔ ညႇိႏွိဳင္းေဆာင္ရြက္ေပးရန္ အၾကံျပဳ တင္ျပအပ္ပါသည္။ အိုအိုင္စီကမူ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ ေဒၚလာမီလီယံ ၂၀၀ (ထုတ္ေပးဖို႔)တင္ျပထားပါသည္။ ထိုေငြေၾကးမ်ားက ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ခြာျခင္းမရွိ ဘဲ ဆက္လက္ေနထိုင္ရန္ ေရြးခ်ယ္ၾကမည့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ လူမွဳကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ဤသည္ လုပ္ေဆာင္၍ မရေသာ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္မဟုတ္ပါ။ မြတ္စလင္မ္ကမၻာက အေမရိကန္မပါ၀င္ေသာ ဤသည့္အေျခအေနကို တုန္လွဳပ္ေနၿပီး အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ အာရံုစူးစိုက္မွဳသည္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကိုယ္စား မာမာတင္းတင္း ေစ့စပ္ညႇိႏွိဳင္းေပးဖို႔ သို႔မဟုတ္ ၾကား၀င္ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ (လိုအပ္ပါသည္။) အျခားေသာ အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္သည့္ ေဒါသူပုန္ထမွဳေရာ အသိအမွတ္မျပဳႏိုင္သည့္ ေဒါသူပုန္ထမွဳမ်ားကိုပါ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အတိဒုကၡမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ေစာဒကတက္ၾကရပါလိမ့္မည္။
ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ ဤသည္ကို အျခားေသာ ေဘာ့စနီးယားမ်ိဳးျဖစ္မလာဖို႔ ၊ အျခားေသာ နာဇီဂ်ာမနီျဖစ္မလာဖို႔၊ အျခားေသာ ရ၀မ္ဒါျဖစ္မလာဖို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကရပါမည္။ ထိုေနရာမ်ားတြင္မူကား ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ အေလာင္းေကာင္မ်ားကို ျမႇဳပ္ႏွံဖို႔အခ်ိန္ေရာက္မွသာ ခ်ဥ္းနင္း၀င္ေရာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါသည္။
ေက်းဇူးတင္ပါသည္။
Nora E. Rowley MD MPH
https://www.facebook.com/nora.rowley.5
ဝါးလုံးရွည္ အတီး
ဒီဓာတ္ပုံေလးထဲက ကေလးငယ္တဦး ကေတာ့ ၁၉၉၄ခုႏွစ္ အာဖရိကတိုက္ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံက လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ပြဲၾကီးအျပီး အသက္မေသပဲ လြတ္ေျမာက္ရွင္သန္ရစ္သူမ်ားအနက္မွတစ္ဦးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။အေရွ႕အာဖရိက ေဒသတခုျဖစ္တဲ့ ရဝမ္ဒါ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႉလို႕ဆိုရင္ လူတိုင္းၾကားဖူးၾကမွာျဖစ္ေပမယ္႕အေသးစိတ္ကိုေတာ့ သိသူနည္းပါးလာလိမ္႕မယ္။ ဆက္လက္ျပီးေတာ့ ဒီအေၾကာင္းနဲ႕ပတ္သက္ျပီး အတီး ေလ့လာထားသမွ်ေလးေတြကို တင္ျပပါရေစ။
ရက္ေပါင္း (၁ဝဝ) ေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့တဲ့ သတ္ျဖတ္မႈႀကီးအတြင္းမွာ ဟူတူလူမ်ဳိးစုေတြရဲ့ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ တြတ္စီလူမ်ဳိး ရွစ္သိန္းေက်ာ္ (သို႔) တစ္သန္းေက်ာ္နဲ႕ တြတ္စီေတြကို သနားျပီးဝွက္ေပးခဲ့တဲ့၊ အားနည္းသူေတြဘက္က ရပ္တည္ေပးခဲ့တဲ့ ဟူတူလူမ်ိဳး တစ္သိန္းေက်ာ္ပါ အသတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအေရအတြက္ဟာ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ရဝမ္ဒါလူဦးေရရဲ့ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈံးရွိေနပါတယ္။ ဤမွ်ေလာက္ အေရအတြက္ ျမင့္မားေအာင္ သတ္ျဖတ္မႉၾကီးအျပီးမွာေတာ့ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံဟာ ယေန႕ထက္တိုင္ေအာင္ပဲ ျပႆနာေပါင္း မ်ားစြာ ရင္ဆိုင္ရကာ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ့ အက်ိဳးဆက္ကို ခံစားေနရပါေသးတယ္။
ေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္း
တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံရဲ့သမိုင္းမွာ ဒီအေရးအခင္းၾကီးဟာ ပထမဆုံးအၾကိမ္ေတာ့လဲ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၅၉ခုႏွစ္မွာ ဟူတူလူမ်ိဳး ႏိုင္ငံေရးသမားတဦးကို တြတ္စီလူမ်ိဳးစုေတြက လုပ္ၾကံတယ္ဆိုတဲ့ ေကာလဟာလကို အေျချပဳျပီး စတင္ျဖစ္ပြါးခဲ့တဲ့ အဓိကရုန္းအတြင္းမွာလည္း ဘယ္ဂ်ီယမ္ ကြန္မန္ဒိုေပ်ာက္္က်ားတပ္ေတြ ေရာက္ရွိလာျပီး အေျခအေနေတြကို မထိန္းသိမ္းမွီအထိ တြတ္စီလူမ်ိဳး ႏွစ္ေသာင္းမွတစ္သိန္းခန္႕ သုတ္သင္ခံခဲ့ရျပီးေနာက္ ဒုကၡသည္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ အိုးပစ္အိမ္ပစ္နဲ႕ အနီးအပါးအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို ေျပးဝင္သြားခဲ့ရပါေသးတယ္။ ၁၉၆၀ခုႏွစ္မွာ ဘယ္ဂ်ီယမ္ အစိုးရရဲ့အကူအညီနဲ႕ က်င္းပခဲ့တဲ့ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအတြင္းမွာေတာ့ ဟူတူလူမ်ိဳးေတြဟာ တြတ္စီလူမ်ိဳးေတြအေပၚ အႏိုင္ယူျပီး ႏိုင္ငံေရးအရ အသာစီးရသြားပါေတာ့တယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲဟာ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံမွာ အုပ္စိုးခဲ့တဲ့ တြတ္စီလူမ်ိဳးဘုရင္စနစ္ကို အဆုံးသတ္သြားေစပါေတာ့တယ္။ တဖန္ ၁၉၆၂ခုႏွစ္မွာ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံကတြတ္စီလူမ်ိဳး စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ တြတ္စီဂြါရီလာ အမည္ရလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုဟာ ဂလဲ့စားေခ်ထိုးစစ္ ဆင္ႏႊဲရာမွ အာဏာရ ဟူတူအစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြါးျပီး ေနာက္ထပ္ လူဦးေရ ခုနစ္ ေသာင္းေလာက္ ထပ္မံ ဆုံး႐ွံဳးရျပန္ပါေတာ့တယ္။ ဒီလို အမုန္းပြါးမႉေတြရဲ့ စတင္ျမစ္ဖ်ားခံလာရာ အရင္းအျမစ္ကေတာ့ ကိုလိုနီ အေမြအႏွစ္ဆိုးေတြကပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၁၁ခုႏွစ္မွာပဲ ဂ်ာမဏီကိုလိုနီ တပိုင္းျဖစ္ေနတဲ့ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံမွာ ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ တြတ္စီေတြရဲ့ ဩဇာကို မခံလိုၾကတဲ့ဟူတူလူမ်ိဳးေတြကို တြတ္စီေတြက ရွင္းလင္းႏိုင္ရန္အတြက္ ဂ်ာမန္အစိုးရက ေျခထိုးခဲ့ပါေသးတယ္။ ပထမကမာၻစစ္ အျပီးမွာေတာ့ဗာဆိုင္း စာခ်ဳပ္အရ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံဟာ ဘယ္ဂ်ီယမ္ႏိုင္ငံရဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ကို က်ေရာက္ခဲ့ပါေတာ့သည္။ ဘယ္ဂ်ီယမ္ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာပဲ ဒီျပႆနာေတြရဲ့ ျမစ္ဖ်ားခံရာ ျဖစ္တဲ့ ဟူတူနဲ႕ တြတ္စီေတြကို သီးျခား မွတ္ပုံတင္ထုတ္္ေပးျခင္း။ ပညာေရးစနစ္တြင္လည္း ခြဲျခားဆက္ဆံေရးစနစ္ေတြကို စတင္ က်င့္သုံးပါေလေတာ့တယ္။ ကိုလိုနီစနစ္ မတိုင္မွီေရာ၊ ကိုလိုနီကာလ အတြင္းမွာပါ တြတ္စီလူမ်ိဳးစုေတြဟာ လူနည္းစုေတြ ျဖစ္ေနေပမဲ့ ပညာတတ္ဦးေရ မ်ားျပားျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာ ဝင္ဆန္႕ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီကြာျခားမႈေတြဟာ အျပင္ပန္းအားျဖင့္ေတာ့ မထူးျခားလွေပမဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာလာတဲ့ အခါမွာေတာ့ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ေအာက္ေျခက ဟူတူလူမ်ိဳးေတြ အတြက္ေတာ့ ၁၉၉၄ခုႏွစ္မွာျဖစ္ေပၚလာမဲ့ အစုလိုက္ အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈႀကီးရဲ့ စတင္ ျမစ္ဖ်ားခံရာ အေၾကာင္းအရင္းအမွန္ပဲျဖစ္လာပါတယ္။
ဝါဒျဖန္႕စစ္ပြဲ
၁၉၉၀ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းမွာပဲ ရဝမ္ဒါဘာသာ စကားနဲ႕”ႏိုးထၾကေလာ့”ဟု အဓိပၸာယ္ရျပီး “ကန္ဂူရ(Kangura)” ဆိုတဲ့ ဂ်ာနယ္တေစာင္ကို ဟဆန္ဂီဇီ (၂၀၀၃ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာ တရားရုံးမွ တသက္တကြၽန္းအမိန္႕က်ျပီး ယခု မာလီႏိုင္ငံ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ အျပစ္ဒဏ္ကို ခံစားလွ်က္ရွိသူ) ဆိုတဲ့ အစြန္းေရာက္ ဟူတူအမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ အေရးအခင္းကာလ အတြင္းမွာလဲ ကန္ဂူရဂ်ာနယ္ဟာ ဟူတူေတြအေပၚ လြန္ကဲတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္လာေအာင္ တိုက္တြန္းျပီး တြတ္စီေတြအေပၚမွာ သနားၾကင္နာဖို႕မလိုေၾကာင္းကို မွန္မွန္တင္ဆက္ေပးေနပါေတာ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ ရဝမ္ဒါအစိုးရပိုင္ ေရဒီယိုႏွစ္ခုဟာ အေရးအခင္းကာလအတြင္း အသံလႊင့္တဲ့ေနရာမွာ တြက္စီလူမ်ဳိးေတြဟာ ရဝမ္ဒါႏုိင္ငံမွာ၊ ပိုးဟပ္မ်ားလို အသံုးမဝင္ဘဲ ဆိုးက်ဳိးကိုသာ ေပးတာမို႔သတ္ျဖတ္ပစ္ဖို႔လိုေၾကာင္း ဝါဒျဖန္႔ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသလို ေရဒီယိုကေန လံႈ႕ေဆာ္အၿပီး နာရီပုိင္းအတြင္းမွာ တြတ္စီလူမ်ဳိးမ်ား စတင္အသတ္ခံရပါေတာ့တယ္။ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ရလဒ္ကေတာ့ သိပ္ျပီးမေကာင္းလွပါဘူး။ ယခုလက္ရွိကာလမွာ ေရဒီယိုအစီအစဥ္ႏွစ္ခုက တာဝန္ရွိသူေတြဟာ တသက္တကြၽန္းျပစ္ဒဏ္ကို ကန္ဂူရဂ်ာနယ္တိုက္ပိုင္ရွင္နဲ႕ အတူခံစားေနရပါတယ္။
သတ္ျဖတ္မႉအတြက္ ၾကိဳတင္ၾကံစည္ၾကျခင္း
ဟူတူအစြန္းေရာက္ေတြကို ဟူတူအစိုးရက ျပည္သူ႕စစ္မ်ား အျဖစ္ေလ့က်င့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ တူစီလူမ်ဳိးစုကို ဖိႏိွပ္သတ္ျဖတ္ရာ မွာ အစိုးရစစ္တပ္က တုိက္႐ိုက္သတ္တယ္လို႔ အျဖစ္မခံလိုတဲ့အတြက္ လူမ်ဳိးစုအရပ္သားျခင္းအၾကားမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ သာမန္ပဋိပကၡအသြင္မ်ဳိး ဖန္တီးလိုတာကလည္းတေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဟူတူသမၼတျဖစ္သူက သူ႔အေပၚမွာ အျပစ္တင္မခံရေလေအာင္ ကစားခဲ့တာဆိုရင္လည္း မမွားပါဘူး။ အေရးအခင္းကာလ မတိုင္မီေလးမွာပဲ အစိုးရနဲ႕နီးစပ္တဲ့ ဟူတူစီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ေယာက္ဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံကေနျပီးေတာ့ ဓားအလက္ ၅၈၁၀၀၀ ကို တင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဓားေတြဟာ ေသနတ္ေတြနဲ႕စာရင္ အဖိုးႏႈန္းခ်ိဳသာျပီး ထိေရာက္စြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္လို႕ပါပဲ။
အေရးအခင္းကာလအတြင္း
ဇန္နဝါရီလ ၁၂ရက္ေန႕ ၁၉၉၄ခုႏွစ္မွာ ဟူတူလူမ်ိဳး လက္ရွိအာဏာရသမၼတနဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဘူရန္ဒီႏိုင္ငံက သမၼတျဖစ္သူတို႕ စီးနင္းလိုက္ပါလာတဲ့ ေလယာဥ္ဟာ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ကီဂါလီၿမိဳ႕ကို ဆင္းသက္ဖို႕ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာပစ္ခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ လုပ္ၾကံမႈအတြင္းမွာ သမၼတ ႏွစ္ဦးလုံး ေသဆုံးခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ဒီလုပ္ၾကံမႈဟာ တြတ္စီလူမ်ိဳး သူပုန္ေတြရဲ့လက္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႕ ေရဒီယိုကစြပ္စြဲအျပီး နာရီပိုင္းအတြင္းမွာေတာ့ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံ တစ္ဝွမ္းမွာ သတ္ျဖတ္ပြဲၾကီး စတင္ပါေတာ့တယ္။ ဟူတူအစြန္းေရာက္ ျပည္သူ႕စစ္ေတြဟာ တြတ္စီလူမ်ိဳးေတြ အေပၚမွာ ရရာေရႊေငြေတြကိုလုယူ၊ တရုတ္ႏိုင္ငံက တင္သြင္းလာခဲ့တဲ့ဓားေတြနဲ႕ေယာက်ာ္းေတြကိုအရင္သတ္၊ မိန္းမေတြကို မုဒိန္းက်င့္ျပီး ရက္ရက္စက္စက္ကို သတ္ျဖတ္ပါေတာ့တယ္။ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ဟူတူအစြန္းေရာက္ေတြဟာ တြတ္စီေတြအေပၚ သနားျပီးဝွက္ေပးကာ အားနည္းတဲ့ဘက္က ရပ္တည္ေပးခဲ့တဲ့ ဟူတူတစ္သိန္းေက်ာ္ကိုပါ အခ်င္းခ်င္း လက္စတုန္းလုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုလသမၼဂၢ ျငိမ္းခ်မ္းေရးထိန္းသိမ္းေရး တပ္သား ၁၀ေယာက္ပါ အဆစ္ပါသြားပါေတာ့တယ္။ အဆိုပါအေျခအေနကို ကုလသမၼဂၢၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ရိုမီရိုဒလဲ က သက္ဆုိင္ရာ အထက္ အဆင့္ဆင့္ကို အျမန္တင္ျပခဲ့ေပမဲ့ ဘယ္သူကမွ စိတ္ဝင္စားဟန္ မျပခဲ့ပါဘူး။
ဘယ္အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြကမွ သူတို႔စစ္တပ္ေတြကို ရဝမ္ဒါကိုလႊတ္ဖို႔ စိတ္မဝင္စားခဲ့ပါဘူး။ လက္ေရွာင္တဲ့အပုိင္းလည္း ရိွေနတယ္လို႔ အစြပ္စြဲခံခဲ့ရပါေသးတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔တံုး ဆိုေတာ့ ရဝမ္ဒါ ျပႆနာမတုိင္ခင္ ေလးလေလာက္တုန္းက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဆိုမာလီယာက အ႐ွဳပ္အရွင္းေၾကာင့္ လက္ေရွာင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔လဲ ဆိုပါတယ္။ ဆိုမာလီယာမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာက ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့၊ ကုလသမၼဂၢၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ပါကစၥတန္စစ္သားမ်ားနဲ႔ အေမရိကန္စစ္သားမ်ားဟာ ဆိုမာလီယာ သူပုန္မ်ားနဲ႔ တုိက္ပြဲျဖစ္ရာက ေသဆံုးခဲ့ၾကရပါတယ္။ အဲသလို ပူပူေႏြးေႏြး ျဖစ္ထားခဲ့တာေၾကာင့္ အဲသလို အျဖစ္မ်ဳိးကို ႏုိင္ငံႀကီးေတြက ရဝမ္ဒါမွာ ထပ္ၿပီးၾကံဳေတြ႕လိုတဲ့ ဆႏၵမရိွတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အဲသလို အေျခအေနမ်ဳိးေအာက္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဒလဲက ကုလသမၼဂၢဌာနခ်ဳပ္ကို သူတို႔အေနနဲ႔ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ဖို႔လိုေၾကာင္း အစီရင္ခံပါတယ္။ အဲသလို မစြက္ဖက္ဖူးဆိုရင္ ေနာက္ထပ္လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသေၾကႏုိင္တယ္လို႔လည္း တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၃၆နာရီအတြင္း ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ဖို႔တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ထိုတင္ျပခ်က္ကို အဲသည္အခ်ိန္က ကုလအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ကိုဖီအာနန္က ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္တာဟာ ကုလရဲ့ လုပ္ပုိင္ခြင့္ကို ေက်ာ္လြန္ေနတယ္လို႔လည္း အေၾကာင္းျပခဲ့ပါတယ္။ အဲသည့္အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ သမၼတျဖစ္တဲ့ ကလင္တန္က အေမရိကန္အစိုးရ အေနနဲ႔ အကူအညီမေပးတဲ့အျပင္ ကုလသမၼဂၢၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ကို ရဝမ္ဒါကေန ျပန္ေခၚဖို႔ ကိုဖီအာနန္ကို ဖိအားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုလတပ္ကို ရဝမ္ဒါကေန ျပန္ၿပီး ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ ပါတယ္။
အမွန္မွာေတာ့ ၁၉၄၈ Genocide ဥပေဒအရ အဲသလိုသတ္ျဖတ္ေနျခင္းကို ကာကြယ္တားဆီးႏုိင္ခြင့္ ကုလသမဂၢမွာ တရားဝင္ အခြင့္အေရးရိွပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ကုလသမဂၢအေနနဲ႔လည္း ဘယ္လိုနည္းကိုမွအသံုးျပဳၿပီး တားဆီးခဲ့တာ မရိွခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား စတင္ခဲ့တဲ့ ပထမႏွစ္ပတ္ သံုးပတ္အတြင္းမွာတင္ လူေပါင္းသိန္းခ်ီၿပီး အသတ္ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ အုိင္အာစီ အဖြဲ႕ရဲ့ တြက္ခ်က္မႈမ်ားအရသိရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ကလင္တန္ အစိုးရဟာလည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး ထိန္းသိမ္းေရးတပ္ေတြကို ျပန္ေခၚဖို႕ကိုသာ ကုလသမဂၢကို တြင္တြင္ဖိအားေပးေနခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကလင္တန္ဟာ အဆိုပါလုပ္ရပ္အတြက္ ရဝမ္ဒါ ျပည္သူေတြကို တရားဝင္ ေတာင္းပန္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ တြတ္စီလူမ်ိဳး ကာဂါမီ ဦးေဆာင္တဲ့ ရဝမ္ဒါ မ်ိဳးခ်စ္တပ္ဦးဟာ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီ ရယူျပီး ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံရဲ့ အာဏာကို ျပန္လည္ရယူလိုက္တဲ့ ဂ်ဴလိုင္လ ေႏွာင္းပိုင္းမွာမွ အဆုံးသတ္သြားပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမဲ့လဲ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ညီညြတ္ေရးအေနျဖင့္ တြတ္စီေတြဘက္က ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ဟူတူလူမ်ိဳး ဘီဇီမန္ဂူ ကိုသာ သမၼတ ရာထူးခန္႕အပ္ျပီး ကာဂါမီ ကိုယ္တိုင္ကေတာ့ ဒုသမၼတ ရာထူးကို သာ ရယူခဲ့ပါတယ္။
အေရးအခင္းကာလ အျပီး ဆိုးက်ိဳးရလဒ္မ်ား
၁၉၉၄ခုႏွစ္ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈ အျပီးမွာေတာ့ သတ္ျဖတ္မႈတြက္ အဓိကတာဝန္ရွိသူေတြကို ႏိုင္ငံတကာတရား႐ုံးမွ တရားစြဲဆိုခဲ့ရာမွာ လက္ရွိ တရားရင္ဆိုင္ဆဲ ၁မႈ၊ အယူခံဝင္ဆဲ ၁၇မႈ၊ ဆိုင္းငံ့ႏွင့္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ၁၀မႈ၊ အမိန္႕ခ်မွတ္ျပီး ၃၃မႈနဲ႕ ရဝမ္ဒါျပည္တြင္း တရားရုံးကို လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ခဲ့တာကေတာ့ ၁၀မႈပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ မီဒီယာ သမားသုံးေယာက္လဲ ပါဝင္ပါတယ္။ ျပစ္ဒဏ္က်ခံျပီး သူမ်ားထဲမွ ၁၁ေယာက္ကေတာ့ ရက္ေစ့လို႕ လြတ္ေျမာက္သြားျပီျဖစ္ျပီး ၃ေယာက္ကေတာ့ ေထာင္တြင္းမွာပဲ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါသည္။
စီးပြါးေရး
ဒီလူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈၾကီး အျပီးမွာေတာ့ ေကာ္ဖီနဲ႕လက္ဖက္ေျခာက္သာ အဓိကတင္ပို႕ေနရျပီး ကြန္ဂိုနဲ႕တန္ဇီးနီးယားတို႕လို ႏိုင္ငံၾကီးေတြၾကားမွာ ညပ္ေနတဲ့ အာဖရိက ကုန္းတြင္းပိတ္ ႏိုင္ငံငယ္ေလးဟာ ဒီေန႕အထိ ဘယ္လိုမွနာလန္မထူႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနရပါတယ္။ ၇၀ရာခိုင္ႏႈႈန္းေသာရဝမ္ဒါႏိုင္ငံက အိမ္ေထာင္စုေတြဟာ မိန္းမေတြက ဦးေဆာင္ေနရျပီး အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ သူတို႕ရဲ့ ေယာက်ာ္းေတြဟာ သတ္ျဖတ္မႈအတြင္းမွာ ေသဆုံးသြားခဲ့လို႕ပါပဲ။
လူမႉေရး
ဒီအေရးအခင္းၾကီး အျပီးမွာေတာ့ ရဝမ္ဒါလူထုဟာရုပ္ပိုင္းအျပင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာလူမႈဒုကၡေတြကို ယေန႕တိုင္ခံစားေနရဆဲပါ။ အေရးအခင္းကာလအတြင္းမွာ မုဒိန္းက်င့္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အပါအဝင္ ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံဟာ အာဖရိကမွာ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါပိုး အမ်ားဆုံးေတြ႕ရွိရတဲ့ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္ေနပါတယ္။ အသက္မေသပဲ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ကေလးငယ္တေယာက္ဆိုရင္ အစာကိုလိုသည္ထက္လြန္ကဲစြာ စားသုံးတတ္တဲ့စိတ္ေရာဂါ စြဲကပ္ေနပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ သူမိဘေတြရွိစဥ္က အစာေကြၽးတာကို ျငင္းပယ္ျပီး နာရီပိုင္းအတြင္းမွာပဲ မိဘႏွစ္ပါးလုံးဟာသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရျပီးေတာ့ ကေလးငယ္ဟာ ကံေကာင္းစြာနဲ႕လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ျပီး ဒီစိတ္ေရာဂါဟာ တသက္လုံးစြဲကပ္ခံေနရပါေတာ့တယ္။
Genocide ဆိုတာ
ဂ်ီႏိုဆိုက္ဒ္သည္ လူမ်ိဳးတုန္းရာဇဝတ္မႈမ်ား၏ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ၿပီး စစ္ကာလအတြက္သာမက စစ္မျဖစ္သည့္ကာလအတြက္လည္း အက်ဳံးဝင္သည္။ က်ဴးလြန္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လူ႔အသက္ကို တန္ဖိုးမထားသည့္ သေဘာထား ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၿပီး အာဏာရွင္ဘက္ေတာ္သားတို႔က က်န္ႏိုင္ငံသားတို႔အား ဘာသာကြဲဒိ႒ိမ်ား၊ အ႐ိုင္းအစိုင္းမ်ား၊ ဥပေဒေဘာင္ ျပင္ပကလူမ်ား၊ ေအာက္တန္းစားလူမ်ဳိးမ်ား၊ ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ား၊ ေသာင္းက်န္းသူအဖ်က္သမားမ်ား၊ မင္းမဲ့ဝါဒီမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၊ နယ္ခ်ဲ႕လက္ပါးေစမ်ား၊ ပုဆိန္႐ိုးမ်ား၊ လူတန္းစားရန္သူမ်ား၊ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား စသည္ျဖင့္ တံဆိပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးကပ္ၿပီး ဂ်ီႏိုဆိုက္ဒ္ကို အမ်ားနဲ႕မတူသည့္ေနရာသို႕ေရာက္ေအာင္။ ကြဲျပားေစရန္ၾကိဳတင္လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိၾကသည္။ ကိုယ့္အတြက္ကိုမူ ျမင့္ျမတ္ေသာတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသူမ်ား၊ ျမင့္ျမတ္ေသာလူမ်ဳိးမ်ား၊ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာသန္႔ရွင္းတည္တံ့ေရးကို ေစာင့္ထိန္းသူမ်ား၊ တိုင္းျပည္ကို အဓိကေစာင့္ေရွာက္ေနရသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံအတြက္ အဓိကအနစ္နာခံေနသူမ်ား၊ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား၊ စစ္မွန္သည့္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား စသည္ျဖင့္ မိမိတို႔ကိုယ္မိမိ သတ္မွတ္ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္၊ အမ်ဳိးသား၊ မ်ဳိးခ်စ္၊ ဝံသာႏု၊ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးဟူေသာ စကားလံုးမ်ားကို အသုံးျပဳကာ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ကို ပိုမိုျပင္းထန္ေအာင္ျပဳလုပ္ကာ မီဒီယာမ်ားမွတဆင့္တြန္းပို႕ေလ့ရွိၾကသည္။ ကုလသမဂၢက ၁၉၄၈ ခုတြင္ ဂ်ီႏိုဆိုက္ဒ္ ကြန္ဗင္းရွင္း စာခ်ဳပ္ကို အေသအခ်ာ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းခဲ့ရာ ၁၉၅၁ ခုမွာ စတင္အသက္ဝင္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ျမန္မာအပါအဝင္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ ၁၃ဝ ေက်ာ္က လက္ခံအတည္ျပဳထားသည္။ ဤသေဘာတူစာခ်ဳပ္ ပုဒ္မ ၂ တြင္ ဂ်ီႏိုဆိုက္ဒ္ကို ယခုလို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ထားသည္။
“ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ လူအုပ္စု သို႔မဟုတ္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးဆုိင္ရာ လူအုပ္စု သို႔မဟုတ္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ လူအုပ္စုတခုကို တခုလံုးေသာ္လည္းေကာင္း၊ တစိတ္တပိုင္းေသာ္လည္းေကာင္း ဖ်က္ဆီးပစ္ရန္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ ေအာက္ပါလုပ္ရပ္မ်ားကို က်ဴးလြန္ျခင္း။
(က) ယင္းလူအုပ္စု အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊
(ခ) ယင္းလူအုပ္စု အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို ႐ုပ္ခႏၶာပိုင္းအရ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စိတ္ပိုင္းအရ ေသာ္လည္းေကာင္း ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက္နစ္နာေစျခင္း၊
(ဂ) တစ္ခုလံုးအရ သို႔မဟုတ္ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းအရ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ပ်က္စီးမႈျဖစ္ေစရန္ အေသအခ်ာ စီစဥ္ ထားသည့္ ဘဝအေျခအေနမ်ားကို ယင္းလူအုပ္စုအေပၚ၌ သက္ေရာက္ေစျခင္း၊
(ဃ) ယင္းလူအုပ္စုအတြင္း ကေလးေမြးဖြားမႈမ်ားကို တားျမစ္ရန္ ရည္ရြယ္သည့္ အစီအမံမ်ား ခ်မွတ္ျခင္း၊
(င) ယင္းလူ အုပ္စုမွ ကေလးသူငယ္မ်ားကို အျခားလူစုသို႔ အတင္းအဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းပစ္ျခင္း။”
၁၉၉၄ ခု ရဝမ္ဒါႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ခံု႐ံုးက ဂ်ီႏိုဆိုက္ဒ္ကို ယခုလို ထပ္မံခ်ဲ႕ထြင္၍ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခဲ့သည္။
“လူအုပ္စုတခုကို မေသ႐ံုတမယ္ မဝေရစာ ေကြၽးထားျခင္း၊ ေနအိမ္မ်ားမွ စနစ္တက် ေမာင္းထုတ္ျခင္း၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈကို အနိမ့္ဆံုးလိုအပ္ခ်က္ထက္ ႏွိမ့္ခ်ပစ္ျခင္း၊ ယင္းလူအုပ္စုကို တခုလံုးအရ သို႔မဟုတ္ တစိတ္တပိုင္းအရ ဖ်က္ဆီးပစ္ရန္ အထူးရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ မုဒိမ္းမႈ၊ လိင္ကိစၥ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္း။”
ဟူ၍ျဖစ္ေလသည္။
ဂ်ီႏိုဆိုက္ က်ဴးလြန္သည့္ အဆိုးဆံုးအာဏာရွင္တို႔ကို ျပင္ပမွအင္အားသံုးသည့္နည္းျဖင့္သာ နိဂံုးခ်ဳပ္ေစႏိုင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ကေမၻာဒီးယား၊ ရဝမ္ဒါ၊ အေရွ႕တိေမာ၊ ေဘာ့စ္နီးယား- ဟာဇီဂိုဗီးနား၊ ကိုဆိုဗို၊ လိုင္ေဘးရီးယား၊ ဆီယာရာလီယြန္း၊ ေဟတီ၊ ပနားမား၊ အီရတ္၊ အာဖဂန္နစၥတန္ စသည့္ ဥပမာမ်ား အထင္အရွားရွိေနသည္။ မည္သူမွ် ျငင္းမရႏိုင္သည့္ သက္ေသ သာဓကမ်ားျဖစ္သည္။သတိခ်ပ္စရာပင္ျဖစ္သည္။
ကဲ ဒီေန႕ေတာ့ သုံးသပ္တင္ျပမႈကို ဒီေလာက္နဲ႕ပဲရပ္နားပါရေစ။ ရဝမ္ဒါျဖစ္စဥ္မ်ားကို အေသးစိတ္ဆက္လက္ေလ့လာခ်င္သူမ်ားကေတာ့ “ဟိုတယ္ရဝမ္ဒါ” ဆိုတဲ့ တကယ္႕အျဖစ္အပ်က္ကို အေျခခံျပီး႐ိုက္ကူးထားတဲ့ ရုပ္ရွင္ကို ယူက်ဴ႕ေပၚမွာ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႉဖို႕တိုက္တြန္းလိုက္ပါရေစ။
Rwanda Genocide documentary Part I
Rwanda Genocide documentary Part II
Rwanda Genocide documentary Part III
Rwanda Genocide documentary Part IV
Rwanda Genocide documentary Part V
Rwanda Genocide documentary Part VI
Rwanda Genocide documentary Part VII
Rwanda Genocide documentary Part VIII
Hotel Rwanda
ဝါးလုံးရွည္ အတီး ရဲ့ Facebook စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
ဝါးလုံးရွည္အတီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ စာလုံးေပါင္းသတ္ပံုအပါအဝင္ အနည္းငယ္ ျပင္ဆင္မႈရွိပါသည္။