News @ M-Media

Tag: Minority In Myanmar

  • တုိက္ပြဲမ်ား ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းထက္ေက်ာ္၍ က်ယ္ျပန္႔လာႏုိင္သည္ဟု AA သတိေပး

    တုိက္ပြဲမ်ား ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းထက္ေက်ာ္၍ က်ယ္ျပန္႔လာႏုိင္သည္ဟု AA သတိေပး

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၈၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    AA ဒုတိယအႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ညိဳထြန္းေအာင္ (Photo Credit – ဧရာ၀တီ)

    – ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ လက္ရွိျဖစ္ပြာေနတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြဟာ ပုိမုိက်ယ္ျပန္႔ကာ တစ္ျခားေနရာေတြအထိ ကူးစက္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ရခုိင္လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ AA ရဲ႕ ဒုတိယအႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ညိဳထြန္းေအာင္က ရခုိင္ျပည္သူေတြကုိ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းက စတင္ခဲ့တဲ့ AA နဲ႔ ျမန္မာအစုိးရတပ္တုိ႔ တုိက္ခုိက္မႈဟာ အခုႏွစ္မွာ ပုိမိုျပင္းထန္လာခဲ့ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းက ၿမိဳ႕နယ္ ၅ ခုနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ေဒသတုိ႔မွာ တုိက္ခုိက္မႈေတြ အဆက္မျပတ္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

    အစုိးရစစ္တပ္က ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ တပ္ဖြဲ႕ေတြ တုိးခ်လာသလုိ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစုိးရကလည္း စစ္တပ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကုိ ျပည္နယ္အတြင္း တစ္အိမ္တက္ဆင္း ရွာေဖြခြင့္ ျပဳထားပါတယ္။

    ဗုဒၶဟူးေန႔က ဆုိရွယ္မီဒီယာမွာလႊင့္တင္တဲ့ ဗီဒီယိုမိန္႔ခြန္းမွာ ညိဳထြန္းေအာင္က တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားရာေနရာေတြမွာ ေဆာင္ရ၊ ေရွာင္ရမယ့္ အခ်က္ေတြကုိ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ရခုိင္ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ မိသားစု၊ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြနဲ႔အတူ စုစုစည္းစည္းေနၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    တုိက္ခုိက္မႈမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က အက်အဆံုးမ်ားေနၿပီး ဇန္န၀ါရီနဲ႔ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္း စစ္တပ္ဖက္က ရာခ်ီေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ တပ္အတြင္း စိတ္ဓာတ္က်မွာ စုိးရိမ္တဲ့အတြက္ တရား၀င္ မထုတ္ျပန္တာျဖစ္ေၾကာင္း ညိဳထြန္းေအာင္က ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    တုိက္ပြဲမွာ ႐ံႈးနိမ့္မႈေတြ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အစုိးရစစ္တပ္ဟာ ရခုိင္ျပည္သူလူထုအေပၚ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ဆက္ဆံလာႏုိင္ၿပီး လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္တာ၊ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္တာ၊ တရားလက္လြတ္ဖမ္းဆီးတာေတြ လုပ္ေဆာင္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ သူက သတိေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္မယ္ဆုိရင္ မ်က္လံုးတစ္လံုးအတြက္ မ်က္လံုးတစ္လံုး ေပးဆပ္ရမွာျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

    သိပ္မၾကာခင္အနာဂတ္အတြင္း တုိက္ပြဲေတြ ပုိမိုျပင္းထန္လာႏုိင္ၿပီး ႏွစ္ဖက္ အထိအခုိက္အက်အဆံုး မ်ားႏုိင္တယ္လုိ႔ AA က သံုးသပ္ထားေၾကာင္း ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ကုိ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးကာလ၊ ၂၀၂၀ ကုိ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားကာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ AA ကလြဲၿပီး တစ္ျခားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕မရွိေရးဟာ ULA/AA ရဲ႕ အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း ညိဳထြန္းေအာင္က ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    “ဘယ္လုိအေျခအေနမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အႏၱိမရည္မွန္းခ်က္ကုိ ဘယ္ေတာ့မွ စြန္႔လႊတ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး”

    AA ဟာ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ေၾကျငာခ်က္ေတြ ပုိမိုထုတ္ျပန္သြားမွာျဖစ္သလုိ၊ ေက်းရြာေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ အေၾကာင္းၾကားတာ၊ သစၥာေဖာက္ေတြကုိ အသိေပးတာေတြ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစုိးရစစ္တပ္ကုိ ေထာက္ခံသူေတြက ေၾကျငာခ်က္အတုေတြ ထုတ္ျပန္တာေၾကာင့္ ေတြ႕ရသမွ်ကုိ မယံုၾကဖုိ႔လည္း ညိဳထြန္းေအာင္က တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    အစုိးရတပ္နဲ႔ AA တုိ႔အၾကား တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ လူေပါင္း ၆ ေထာင္ေက်ာ္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး၊ ပလက္၀ေဒသမွာ ၂၀၀ ေက်ာ္ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

    Ref: Irrawaddy

    (ဧရာ၀တီသတင္းဌာန အဂၤလိပ္ပုိင္းမွာသတင္းကုိ ေကာက္ႏႈတ္ ဘာသာျပန္ဆုိပါသည္)

  • တုိက္ပြဲေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္သုိ႔ထြက္ေျပးရသည့္ ရခုိင္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား အကူအညီလုိအပ္

    တုိက္ပြဲေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္သုိ႔ထြက္ေျပးရသည့္ ရခုိင္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား အကူအညီလုိအပ္

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၇၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    တုိက္ပြဲေၾကာင့္ထြက္ေျပးရသည့္ ျပည္သူမ်ား (Photo Credit – ဧရာ၀တီ) 

    – ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ AA တပ္ဖြဲ႕ေတြ တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရတဲ့ ရခုိင္နဲ႔ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံထဲ ၀င္ေရာက္ခုိလႈံေနရၿပီး အကူအညီေတြ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

    ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ဘန္ဒါဘန္ခ႐ုိင္ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္ ဦး၀င္းသိန္းက ရီမကၠရီ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းနဲ႔ ၁၁ ကီလိုမီတာအကြာ သူအီဆာရြာငယ္ေလးမွာ ျမန္မာဖက္က ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ပလက္၀ေဒသ အထက္ပုိင္း ခေမာင္း၀ေက်းရြာနဲ႔ ကင္းသလင္းရြာက ေနအိမ္ေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္က မီး႐ႈိ႕ခဲ့တယ္လုိ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ဦး၀င္းသိန္းကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဘန္ဒါဘန္ခ႐ုိင္က ႐ူမာၿမိဳ႕နယ္ကုိ တနဂၤေႏြေန႔က ခ်င္းလူမ်ိဳး ၁၂၄ ဦးေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး တနလၤာေန႔မွာ ရခုိင္လူမ်ိဳး ၁၂၆ ဦး ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။
    ဒုကၡသည္ေတြ ေနထုိင္ရတဲ့ေနရာဟာ သြားေရးလာေရးခက္ခဲၿပီး စားနပ္ရိကၡာ၊ တာေပၚလင္နဲ႔ ေစာင္ေတြ လံုေလာက္မႈ မရွိဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ဦး၀င္းသိန္းက ထြက္ေျပးလာရသူေတြထဲမွာ ေမြးကင္းစေတြအပါအ၀င္ ကေလးငယ္ ၆၀ ေလာက္ ရွိေနေၾကာင္း၊ ေႏြးေထြးတဲ့ အ၀တ္အစားေတြ မရွိတဲ့အတြက္ နမုိးနီးယားေရာဂါအႏၱရာယ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီး တနလၤာေန႔မွာ ကေလးငယ္ ၅ ဦး သတိလစ္ ေမ့ေျမာသြားခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “သူတုိ႔ေနထုိင္ေနတဲ့ေဒသဟာ ဖုန္းကြန္ယက္မရွိတဲ့ေဒသ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အခု အဲဒီမွာ ဘာေတြျဖစ္ေနလဲဆုိတာကုိ မသိရေသးပါဘူး”

    ႐ူမာၿမိဳ႕က တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ဦးေအးထြန္းက ရီမကၠရီေဒသမွာရွိတဲ့ ရခုိင္နဲ႔ ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြကို သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး တာေပၚလင္စေတြ ပုိ႔ေပးဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

    ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က မရမာလူမ်ိဳးေတြဟာ ဒုကၡသည္ေတြကုိ စားနပ္ရိကၡာေတြ ကူညီေပးေနၿပီး၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အာဏာပုိင္ေတြက ဗုဒၶဟူးေန႔အထိ ေထာက္ပံ့မႈမရွိေသးေၾကာင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ေတြက ဒုကၡသည္ေတြကို ေနထုိင္ခြင့္ေပးထားေၾကာင္း ဦးေအးထြန္းက ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    “ေတာထူတဲ့ဒီေဒသမွာ လူႀကီးေတြေတာင္ အေႏြးထည္မရွိရင္ မခံႏိုင္တာ ကေလးေတြ ေျမႀကီးေပၚမွာ ေစာင္မရွိ၊ ဘာမရွိနဲ႔ အိပ္ရတယ္ဆုိေတာ့ စဥ္းစားသာၾကည့္ေတာ့ဗ်ာ”

    ဘန္ဒါဘန္ခ႐ုိင္ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္ ဦးေအးသိန္းက မိသားစု ၄၀ ေလာက္ေနထုိင္တဲ့ ကင္းသလင္းရြာနဲ႔ မိသားစု ၆၀ ေလာက္ေနထုိင္တဲ့ ခေမာင္း၀ရြာက အိမ္ေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္က မီး႐ႈိ႕ခဲ့ေၾကာင္း ဒုကၡသည္ေတြက ဖြင့္ဟခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ပလက္၀ေဒသနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းကတည္းက ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ AA တုိ႔အၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူေတြဟာ အိုးအိမ္းစြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရပါတယ္။

    AA ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ခုိင္သုခက သူတုိ႔ရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ လူ ၁၂၀ ေလာက္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ေပးထားတယ္လုိ႔ ဧရာ၀တီသတင္းဌာနကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    လတ္တေလာကာလအတြင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အာဏာပုိင္ေတြက ျမန္မာသံအမတ္ကုိ ၂ ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ဆင့္ေခၚခဲ့ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ ထပ္ေရာက္လာမႈကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လုိ႔ ဦးေအးသိန္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ကုိ ဒုကၡေပးေနတယ္ဆုိၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္ကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘာဏာပုိင္ေတြက ေတာ္ေတာ္ေလး မေက်မခ်မ္းျဖစ္ေနပါတယ္”

    ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ထြက္ေျပးလာရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၈ သိန္းကို ခုိလႈံခြင့္ေပးထားရၿပီး သူတုိ႔ေတြေနရပ္ျပန္ႏုိင္ေရးကိစၥ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ သေဘာတူထားေပမယ့္ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏုိင္ေသးပါဘူး။

    Ref: Irrawaddy

    (ဧရာ၀တီသတင္းဌာန အဂၤလိပ္ပုိင္းမွသတင္းကုိ ေကာက္ႏႈတ္ျပန္ဆုိပါသည္)

  • တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႕ဆံုကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြး

    တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႕ဆံုကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြး

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၆၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ ေတြ႕ရသည့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး (Photo Credit – ဧရာ၀တီ)

    – ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ဟာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အဂၤါေန႔မွာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး စစ္ေရွာင္ျပည္သူေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျမစ္ဆံုဆည္ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

    စစ္တပ္ရဲ႕ ေျမာက္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္အေဆာက္အဦးမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အဲဒီေဆြးေႏြးမႈကုိ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္ (KBC) ကုိယ္စားလွယ္ေတြ၊ ကခ်င္ကက္သလစ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

    ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးက ကခ်င္စစ္ေရွာင္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးကိစၥ၊ ကခ်င္လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈကိစၥေတြကုိ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္နဲ႔ တုိးတက္မႈရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခ်င္ေၾကာင္း၊ ျမစ္ဆံုကိစၥဟာ ျပည္သူ႕ဆႏၵနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္အေပၚမွာ မူတည္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    KBC က ေရရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ရည္ရြယ္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ိဳးကုိ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႕၊ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းကာ ေနရပ္ျပန္စစ္ေရွာင္ျပည္သူေတြ လံုၿခံဳေရး ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

    “(ဒီကိစၥကုိ) ကၽြန္ေတာ္တုိ႔နဲ႔သာ မေဆြးေႏြးဘူးဆုိရင္ တစ္ခုခုမွားသြားတာနဲ႔ ျပည္သူလူထုက ေနာက္ဆက္တြဲဆုိးက်ိဳးကုိ ခံစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ KBC ဒုတိယဥကၠဌ Tu Mai က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    KBC ဟာ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာအဖြဲ႕ Kachin Humanitarian Concern Committee ကုိ ဖြဲ႕စည္းကာ စစ္ေရွာင္ျပည္သူေတြအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနပါတယ္။ Tu Mai က စစ္တပ္အေနနဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ KIO အပါအ၀င္ အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြေႏြးဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အစုိးရစစ္တပ္ဟာ ကခ်င္စစ္ေရွာင္ျပည္သူ ၁၀၀ ေက်ာ္ကုိ ၀ုိင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္က သူတုိ႔ရဲ႕ေနအိမ္ေတြမွာ မၾကာေသးခင္ကပဲ ေနရာ ခ်ထားေပးခဲ့ပါတယ္။

    ျမစ္ႀကီးနား ကက္သလစ္သာသနာ့နယ္ေျမရဲ႕ လူမွဴဖူလႈံေရးကိစၥကုိ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဖာသာ Noel Naw Lat က ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းဖယ္ရွားေရး၊ စစ္ေရွာင္စခန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္ေရး ကူညီေပးသြားမယ္လုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးက ကတိေပးခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ျမစ္ဆံုကိစၥကုိ ကခ်င္ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုးက ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ေရးသားထားတဲ့ ေပးစာတစ္ေစာင္ကုိ ကခ်င္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးထံ ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။

    ဖာသာ Noel Naw Lat က ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း အစည္းအေ၀းမွာ တင္ျပခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “သူ (ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး) က ျပည္သူ႕ဆႏၵကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳဖုိ႔ ခက္ခဲတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ဖက္က တတ္ႏုိင္သေလာက္ လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္လုိ႔လည္း ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ လႊတ္ေတာ္က လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ”

    ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမွာ တုိးတက္မႈကုိ ျမင္ခ်င္ၿပီး ကခ်င္လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လုိ႔ အစည္းအေ၀းမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးရဲ႕ ကခ်င္ျပည္နယ္ခရီးစဥ္ကုိ အဂၤါေန႔ညေနပုိင္းအထိ တပ္မေတာ္ဖက္က သတင္းမထုတ္ျပန္ပါဘူး။

    Ref: Irrawaddy

    (ဧရာ၀တီသတင္းဌာန အဂၤလိပ္ပုိင္းမွသတင္းကုိ ေကာက္ႏႈတ္ျပန္ဆုိပါသည္)

  • NGO မ်ား ေလ်ာ့သြားေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးက႑ အခက္ေတြ႕

    NGO မ်ား ေလ်ာ့သြားေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးက႑ အခက္ေတြ႕

    ဇန္န၀ါရီ ၃၀၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ Mae Tao ေဆးခန္း

    – ႏုိင္ငံတကာအလွဴရွင္ေတြ ဆက္လက္မေထာက္ပံ့ေတာ့တာေၾကာင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားတဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြက က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းမွာ အခက္အခဲေတြ ပုိမိုရင္ဆုိင္လာရတယ္လုိ႔ တုိင္းရင္းသား က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအဖြဲ႕ေတြက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ေပးေနတဲ့ ကရင္၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ကရင္နီနဲ႔ ဗမာလူမ်ိဳးစု က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ မၾကာေသးခင္က ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ၃ ရက္ၾကာအစည္းအေ၀းတစ္ခု လုပ္ခဲ့ၿပီး သူတုိ႔ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

    ေဆြးေႏြးပြဲအတြင္း အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးက ကုိယ္စားလွယ္ေတြပါ၀င္တဲ့ ‘တုိင္းရင္းသားေဒသ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္ ခုိင္မာေရးအဖြဲ႕’ (Ethnic Health System Strengthening Group) ကုိ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး တုိင္းရင္းသားလူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြက က်န္းမာေရး ေပၚလစီနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ကိစၥေတြကုိ ပုိမုိတုိင္းတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့အခက္အခဲေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အေျဖရွာဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္” လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆရာ၀န္မ်ားအသင္း အဖြဲ႕၀င္ ဦးစာေနထူးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံတကာအကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြကုိ ျပည္မမွာ ၀င္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အစုိးရက ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္က စစ္ေရွာင္ျပည္သူေတြကုိ က်န္းမာေရးကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈကလည္း သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားခဲ့ပါတယ္။

    နယ္စပ္က က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအဖြဲ႕ေတြက လက္ရွိမွာ ေဆး၀ါးရရွိမႈ နည္းလာၿပီး၊ ေဒသတြင္း ဆက္ရွိေနတဲ့ NGO ေတြထံကေန အကူအညီရဖုိ႔ ပုိၾကာလာတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ဦးေစာေနထူးက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရရွိဖုိ႔မလြယ္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြကုိ အရင္က ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြကေန ရရွိေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာ လြယ္လြယ္မရေတာ့ဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။

    တုိင္းရင္းသားက်န္းမာေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြ၊ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ က်န္းမာေရးလႊမ္းၿခံဳမႈ စီမံကိန္းမွာ ပါ၀င္ဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ရည္မွန္းခ်က္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ကိစၥေတြကိုလည္း ၃ ရက္တာအစည္းအေ၀းမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

    တုိက္တြန္း

    နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္မွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးေနတဲ့ အဖြဲ႕ေတြဟာ လက္ရွိမွာ ျမန္မာအစုိးရထံကေန ဘာအေထာက္အပံ့မွမရဘဲ၊ နည္းပါးလာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြအေပၚမွာသာ ဆက္လက္ မွီခုိေနရပါတယ္။

    အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္လာတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြက ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ က်န္းမာေရးက႑မွာ ထိထိေရာက္ျဖစ္ခ်င္ရင္ ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈကုိ ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဖယ္ဒရယ္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္ကုိ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏုိင္ဘူးဆုိရင္ အစိုးရအေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ စီမံကိန္းကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး’ လုိ႔ ဦးေစာေနထူးက ေျပာပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ အေျခအေနမွန္ကုိ နားလည္ဖုိ႔၊ လွဴဒါန္းတဲ့အခါမွာ ဘက္မလုိက္ဖုိ႔၊ ျမန္မာျပည္မနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ
    ဟန္ခ်က္ညီညီကူညီေပးဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြကုိ ဦးေစာေနထူးက တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး ျပည္မမွာသာ ကူညီေပးေနရင္ တုိင္းရင္းသားေဒသက က်န္းမာေရးစနစ္ ၿပိဳလဲသြားမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ethnic Health System Strengthening Group အဖြဲ႕ရဲ႕ ဒုတိယဥကၠဌျဖစ္ၿပီး ‘မြန္အမ်ိဳးသား က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေကာ္မတီ’ ရဲ႕ အဖြဲ႕၀င္လည္းျဖစ္တဲ့ ဦးႏုိင္ဗညားမြန္က ႏုိင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈအယူအဆေပၚအေျခခံကာ အလ်င္စလုိ ေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳး မလုပ္ဖုိ႔ NGO ေတြကို တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လုိ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ေတြအတြက္ အခုအခ်ိန္က ၾကားျဖတ္ကာလတစ္ခုပါ။ အဲဒီၾကားျဖတ္ကာလကေနတစ္ဆင့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကုိ သြားႏုိင္မွာပါ။ အသြင္ကူေျပာင္းေရးကေနတစ္ဆင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကုိ သြားႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ NGO ေတြက အခုအခ်ိန္ကုိ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလလုိ႔ ထင္ေနၾကပါတယ္”

    NGO အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြကုိ လစ္လ်ဴ႐ႈၿပီး ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ပူးေပါင္းကာ ျပည္မမွာပဲ လုပ္ေဆာင္ေပးေနတယ္လုိ႔ ခံစားရေၾကာင္း ဦးႏုိင္ဗညားမြန္က ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အတြက္ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ နယ္စပ္က
    ျပည္သူေတြကုိ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေပးရမယ္လုိ႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

    Ref: Irrawaddy

    (ဧရာ၀တီသတင္းဌာန အဂၤလိပ္ပုိင္းမွ သတင္းေဆာင္းပါးကုိ ေကာက္ႏႈတ္ ဘာသာျပန္ဆုိပါသည္)

  • သမီးလွေက်းရြာကုိ စစ္ေၾကာင္းတစ္ခု ၀င္စီးကာ ျပည္သူ႕ပစၥည္းမ်ား လုယက္ခဲ့ဟု ရခုိင္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားေျပာ

    သမီးလွေက်းရြာကုိ စစ္ေၾကာင္းတစ္ခု ၀င္စီးကာ ျပည္သူ႕ပစၥည္းမ်ား လုယက္ခဲ့ဟု ရခုိင္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားေျပာ

    ဇန္န၀ါရီ ၂၉၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    လက္နက္ႀကီးက်ည္ထိ၍ ဒဏ္ရာရသြားသည့္ သမီးလွေက်းရြာမွ အသက္ ၇ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္ (Photo Credit – ဧရာ၀တီ)

    – ရခုိင္ျပည္နယ္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က သမီးလွေက်းရြာကုိ စေနန႔က အစိုးရစစ္ေၾကာင္းတစ္ခုက ၀င္ေရာက္စီးနင္းခဲ့ၿပီး ရြာသားေတြကုိ စာသင္ေက်ာင္းမွာ ထိန္းသိမ္းကာ အိမ္ေတြထဲက ေရႊ၊ ေငြ၊ လက္၀တ္ရတနာ၊ ေငြသားနဲ႔ မုိဘုိင္းဖုန္းေတြ လုယက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ရခုိင္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္က ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အမတ္ ေဒၚခင္ေစာေ၀က ဒီအေၾကာင္းေတြကုိ ရြာသားတစ္ဦး သူ႕ကုိ ဖုန္းဆက္ေျပာတဲ့အခါ တုန္လႈပ္ခဲ့ရၿပီး ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးသန္းႏုိင္ကုိ စံုစမ္းခိုင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဦးသန္းႏုိင္က ဒီကိစၥျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း အတည္ျပဳႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

    “စစ္တပ္ကေန ဒီလုိမ်ိဳးလုပ္မယ္လုိ႔ ဘယ္တုန္းကမွ မေမွ်ာ္လင့္ထားတာေၾကာင့္ ဒီကိစၥကုိ ပထမဆံုး ၾကားၾကားခ်င္း မယုံၾကည္ရဲခဲ့ပါဘူး” လုိ႔ ေဒၚခင္ေစာေ၀က ေျပာပါတယ္။

    ဆုိရွယ္မီဒီယာမွာ တနဂၤေႏြေန႔က ဦးသန္းႏုိင္တင္ထားတဲ့ပုိ႔စ္မွာ သမီးလွေက်းရြာ အိမ္ေျခ ၈၄ အိမ္အတြင္း ၁၀ အိမ္မွာ က်ည္ခြံေတြ ျပန္႔က်ဲေနတာကုိ ေတြ႕ခဲ့ရၿပီး၊ တစ္ခ်ိဳ႕အိမ္ေတြဟာ လက္နက္ႀကီးေတြ မွန္ထားေၾကာင္း၊ လက္နက္ႀကီး ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ အသက္ ၇ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္တစ္ဦး ဒဏ္ရာရခဲ့ကာ စစ္ေတြေဆး႐ံုႀကီးကို တင္ပုိ႔ခဲ့ရေၾကာင္း၊ သမီးလွေက်းရြာက ေနာက္ထပ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးလည္း ဒဏ္ရာရခဲ့ေၾကာင္း ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာစစ္သားေတြဟာ ရြာသားအားလံုးကုိ စာသင္ေက်ာင္းမွာ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး တစ္အိမ္တက္ဆင္း လုိက္ရွာကာ ေရြ၊ ေငြ၊ ပစၥည္းေတြကို လုယက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိန္းသိမ္းထားသူေတြကိုလည္း မနက္ကေန ညေနအထိ အစာေရစာ မေကၽြးခဲ့ေၾကာင္း ရြာသားေတြရဲ႕ ေျပာၾကားမႈကုိ ကုိးကားၿပီး ဦးသန္းႏုိင္က ထည့္သြင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    ဒီသတင္းေတြကုိ ၾကားၾကားခ်င္းမွာပဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တုိ႔ကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမယ့္ ဆက္သြယ္လုိ႔မရခဲ့ဘူးလုိ႔ ဦးသန္းႏုိင္က ေျပာပါတယ္။

    ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ AA နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္တုိ႔အၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနေပမယ့္ ‘ေနအိမ္ ၆၄ အိမ္က စုေဆာင္းထားတာေတြကုိ ဒီလုိ ရက္ရက္စက္စက္ ခုိးယူတာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ဘူး’ လုိ႔လည္း ဦးသန္းႏုိင္က ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚခင္ေစာေ၀က ဒီကိစၥအတြက္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အပါအ၀င္ သက္ဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲေတြကုိ တုိင္ၾကားသြားမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ံုးက ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္က စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ျငင္းဆုိခဲ့ၿပီး ေျမျပင္မွာ ဘယ္လုိစီးနင္းမႈမ်ိဳးမွ မရွိခဲ့ဘူးလုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒီတုန္႔ျပန္မႈကုိ ဦးသန္းႏုိင္က ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး ဘူးကြယ္မႈဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ လုပ္႐ုိးလုပ္စဥ္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ဒီကိစၥေတြဟာ ေျမျပင္မွာ တကယ္ျဖစ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဓာတ္ပံုအခ်ိဳ႕ကုိလည္း ဆုိရွယ္မီဒီယာမွာ မိမိ လႊင့္တင္ထားေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

    အေ၀းထိန္းမုိင္းေတြနဲ႔ တုိက္ခုိက္ခံရၿပီးေနာက္ပုိင္း အစုိးရစစ္ေၾကာင္းက သမီးလွေက်းရြာကုိ ၀င္ေရာက္စီးနင္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဦးသန္းႏုိင္က မုိင္းခြဲတုိက္ခုိက္မႈမွာ အစိုးရစစ္သားေတြ ဒဏ္ရာရတာ ရွိႏုိင္ေပမယ့္ အတည္မျပဳႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ စေနေန႔ ရြာသားေတြရဲ႕ ဖုန္းအလံုး ၆၀ ကုိ သိမ္းဆည္းခဲ့ေပမယ့္ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ၁၆ လံုးသာ ျပန္လာေပးခဲ့တယ္လုိ႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။

    Ref : Irrawaddy

    (ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနက အဂၤလိပ္ပုိင္းတြင္ လႊင့္တင္ထားသည့္သတင္းအား ေကာက္ႏႈတ္ဘာသာျပန္ဆုိပါသည္)