ေမ ၃၁၊ ၂၀၁၈
အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသည့္ ကခ်င္ျပည္သူမ်ား – တုိင္းျပည္က ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္အမ်ားစုကုိ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဖက္ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းပတမ္းစစ္ဆင္ေရး ၿပီးၿပီးခ်င္းမွာပဲ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ကပ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္က တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ကုိ တုိက္ခုိက္ေရးရဟတ္ယာဥ္ေတြ၊ တုိက္ေလယာဥ္ေတြ၊ လက္နက္ႀကီးေတြအသံုးျပဳၿပီး ထုိးစစ္အသစ္ စတင္လာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ ေတာင္တန္းေဒသေတြမွာေနထုိင္ၿပီး ခရစ္ယာန္အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြအေပၚ ဒီလုိ တုိက္ခုိက္မႈဟာ ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ ျငင္းဆန္တဲ့ ေခါင္းမာတဲ့လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ကုိ ထိုးႏွက္ေရး အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမႈကုိ ထင္ဟပ္ေန
ကခ်င္နဲ႔ တစ္ျခားတုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြက ေက်ာက္စိမ္းနဲ႔ ပယင္းတြင္းေတြကုိ ရန္ပံုေငြရရွိေရးအတြက္ အသံုးျပဳေနတာကုိ တားဆီးဖုိ႔ ျမန္မာစစ္တပ္က ႀကိဳးစားေနတယ္ဆုိတာ ေျမာက္ပုိင္းက ဒီပဋိပကၡက ညႊန္းဆုိေနၿပီး တုိက္ခုိက္မႈေတြ ခ်က္ျခင္းရပ္စဲဖို႔အတြက္ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္တုိ႔က တုိက္တြန္းခဲ့ၾကပါတယ္။
ဗဟုိအစုိးရထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ကေန လြတ္ေျမာက္ၿပီး ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ရရးအတြက္ လုိလားၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ေတြကို မီးကုန္ယမ္းကုန္ တုိက္ခုိက္တာထက္ စစ္တပ္က ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈကုိ ပုိလုိလားခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္နီးပါးကာလ ကုန္ဆံုးသြားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ကခ်င္နဲ႔ အျခား မဟာမိတ္တုိင္းရင္းသားလ
အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသည့္ ကခ်င္ျပည္သူမ်ား ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းေနမႈ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ခ်ထားတဲ့ တပ္ေတြထဲက တစ္ခ်ိဳ႕ဟာ ႏုိင္ငံအေနာက္ပုိင္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္လုိ႔ လူ႕အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက စြပ္စြဲခဲ့ၾကတဲ့အမွတ္ (၃၃) ေျချမန္တပ္မနဲ႔ အျခားတပ္ဖြဲ႕ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကခ်င္ေတြဟာ မီးက်ိဳးေမာင္းပ်က္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအဖြဲ႕လုိ မဟုတ္ဘဲ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ ေျပာက္က်ားစစ္ ဆင္ႏႊဲထားတဲ့ အင္အား ၁၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ရွိ တုိက္ရည္ခုိက္ရည္ျပည့္ တပ္ဖြဲ႕တစ္ခုပါ။ သူတုိ႔ဟာ ျမန္မာစစ္တပ္က ခက္ခက္ခဲခဲရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အခ်ိဳ႕ထဲက တစ္ခုလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္က တုိက္ခုိက္မႈျဖစ္ပြားတဲ့ ေဒသေတြမွာ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္ကုိ စစ္တပ္က ကန္႔သတ္ထားတာေၾကာင့္ အခုေနာက္ဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြရဲ႕ အခ်က္အလက္အျပည့္အစံု ရရွိဖုိ႔အတြက္ ခက္ခဲေနပါတယ္။ ထိခုိက္ေသဆံုးမႈစာရင္း အတိအက် မေကာက္ယူႏုိင္ေပမယ့္ ျပည္နယ္ရဲ႕ အျခားေဒသေတြကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ရသူေတြ၊ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ေဒသခံႏုိင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ ေျပာၾကားမႈအရ တုိက္ခုိက္မႈဟာ ေတာ္ေတာ္ျပင္းထန္ၿပီး လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အေျခအေနကလည္း ပုိမိုဆုိးရြားလာတယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
အရပ္သားေတြဟာ တုိက္ပြဲအတြင္းမွာ ပိတ္မိေနၿပီး ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့သူေတြက ေတာေတြေတာင္ေတြထဲ ထြက္ေျပးပုန္းေရွာင္ရသလုိ၊ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ နယ္စပ္ကုိျဖတ္ကာ တ႐ုတ္ဖက္ ေျပးၾကပါတယ္။ အရပ္သားေတြကုိ အစားအေသာက္ေတြ၊ အျခားလုိအပ္တဲ့ပစၥည္းေတြ ေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႕က ဧၿပီလ အေစာပုိင္းကစလုိ႔ ကခ်င္ျပည္သူ ၇၅၀၀ ေလာက္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္မွာ ေျမာက္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္တုိင္းမွဴး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေတဇေက်ာ္က တုိက္ခုိက္မႈေတြကို သူပုန္ေတြက အရင္စတင္လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ မီဒီယာကို ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး စစ္တပ္က ရြာေတြကုိ တုိက္႐ုိက္ပစ္ခတ္တာမ်ိဳး ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြကုိလည္း ျငင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။
အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသည့္ ကခ်င္ျပည္သူမ်ား တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့သူေတြကုိ စခန္းဖြင့္ကာ အကူအညီေပးေနတဲ့ ကခ်င္အမ်ိဳးသား Ntap Tu Mai က ဧၿပီလေႏွာင္းပုိင္း တုိက္ပြဲျဖစ္ကတည္းက ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ျပည္သူ ၁၃၀၀ ေလာက္ဟာ က်န္းမာေရးဆုိးရြားတာ၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာေရာဂါ ခံစားရတာေတြ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဧၿပီလေႏွာင္းပုိင္းမွာ သူေနထုိင္ရာပတ္၀န္းက်င္ကုိ စစ္တပ္က ေလေၾကာင္းက တုိက္ခုိက္မႈေတြ မၾကာခဏ ျပဳလုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ရြာသားေတြဟာ လယ္ယာေတြစြန္႔ကာ ထြက္ေျပးရတယ္လုိ႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။
ကခ်င္လက္နက္ကုိင္ေတြက သူတုိ႔ဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ အထူးတပ္ဖြဲ႕က တပ္မွဴးေတြကို သုတ္သင္ႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ Facebook မွာ ေျပာၾကားခဲ့ေပမယ့္ ေနရာအတည္တက် စခန္းခ်လုိ႔မရဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ေျပာၾကားမႈကုိေတာ့ အတည္ျပဳလုိ႔ မရပါဘူး။
“လက္နက္ႀကီးေတြ၊ ေလေၾကာင္းက တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ တုန္႔ျပန္ႏုိင္စြမ္းမရွိတာေၾကာင့္ တစ္ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ နယ္ေျမေတြ ဆံုး႐ံႈးလာတယ္” လုိ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (KIO) က ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ Daung Kar ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ KIO ရဲ႕ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ဟာ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။
အခုတုိက္ပြဲဟာ ကခ်င္လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕၊ ရွမ္းျပည္နယ္က ပေလာင္လူမ်ိဳးေတြကုိ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ တေအာင္းလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းက တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြပါ၀င္တဲ့ ေျမာက္ပုိင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႕က အဓိကအဖြဲ႕ေတြကုိ စစ္တပ္က ပစ္မွတ္ထားကာ ထုိးစစ္ဆင္မႈ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္း
“စစ္တပ္ဟာ ပုိၿပီေတာ့ ရန္လုိလာပါတယ္” လုိ႔ Human Rights Watch အဖြဲ႕က ပညာရွင္ ရစ္ခ်က္၀ီယာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ကုလက လူမ်ိဳးစုလုိက္ သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈအျဖစ္ သမုတ္ထားတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ စစ္တပ္ရဲ႕က်ဴးလြန္မႈေတြကုိ အျပစ္ေပးတဲ့အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ိုင္းက ေနာက္ဆက္တြဲ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ မလုပ္တာဟာ စစ္တပ္က ေနာက္ထပ္လူမ်ိဳးစုေတြကုိ က်ဴးလြန္ဖုိ႔ အားေပးသလုိ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ျပည္တြင္းစစ္ပြဲေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ားစု ဗမာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ဘာသာအယူမတူၾကတဲ့ နယ္စပ္ေဒသက တုိင္းရင္းသားေတြဟာ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ဒါမွမဟုတ္ လံုး၀လြတ္လပ္ေရးကုိ လုိခ်င္ၾကတာပါ။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြကုိ အစုိးရက ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ တုိက္ခုိက္လာမႈမွာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြ ရွိတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြ၊ အေနာက္ႏုိင္ငံအစုိးရေတြက ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္သမုိင္း၀င္ရြးေကာက္ပြဲမွာ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ ပါတီကုိ အႏုိင္ရၿပီး အရပ္သားအစုိးရေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီးတ့ဲေနာက္ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖုိ႔ဟာ သူ ဦးစားအေပးဆံုးကိစၥျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပခင္ေလးမွာပဲ အစုိးရဟာ အင္အားႀကီးတဲ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ အပစ္ရပ္ေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့ေပမယ့္ အဲဒီအထဲမွာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ (KIA) မပါ၀င္ပါဘူး။
တုိင္းျပည္ကုိ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီး အခုအခ်ိန္အထိ အရပ္သားအစုိးရရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိမေနတဲ့ စစ္တပ္နဲ႔ ေဒၚေအာင္စုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရတုိ႔ဟာ လက္မွတ္မထုိးထားတဲ့ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ေတြကုိ မဆြယ္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။
တစ္ခ်ိဳ႕ ေလ့လာဆန္းစစ္သူေတြက စစ္တပ္ရဲ႕ ထုိးစစ္ေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ေႏွာက္ယွက္ဖုိ႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူမရဲ႕ပါတီ NLD အရွက္ရေစဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ၾကပါတယ္။ NLD က ဒီ႐ႈျမင္ခ်က္ကုိ လက္မခံပါဘူး။ ဒီအျမင္အတြက္ စစ္တပ္ရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူကုိ ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမယ့္ ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္း မရွိပါဘူး။
“NLD ရဲ႕ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳေရးမူ၀ါဒ လံုး၀ မေအာင္ျမင္ဘူးဆုိတာ ျမင့္တက္လာတဲ့ စစ္ပြဲက သက္ေသျပေနပါတယ္။ လာမယ့္ ၂ ႏွစ္အတြင္း ေရြးေကာက္ပြဲလာေတာ့မယ္။ NLD အတြက္ ဘာျပစရာရွိလဲ” လုိ႔ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ေလ့လာဆန္းစစ္သူ အန္သုိနီ ဒါးဗစ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အစုိးရေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ပြဲဟာ စစ္သား ၂၆ ဦးေသဆံုးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလအေစာပုိင္း ကခ်င္လက္နက္ကုိင္ေတြရဲ႕ ၿခံဳခုိတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ‘စစ္တပ္က အေျခအေနကုိ ေကာင္းမြန္စြာ ကုိင္တြယ္ေနတယ္’ လုိ႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။ ကခ်င္တပ္ဖြဲ႕ကေတာ့ စစ္တပ္က စစ္ေရးအရ က်ဴးေက်ာ္မႈလုပ္လာတာေၾကာင့္ တုိက္ခုိက္မႈျဖစ္ခဲ့တာလုိ႔ ေျပာဆုိပါတယ္။
အခုႏွစ္အတြင္း က်င္းပဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံကုိ ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ေနာက္ဆုတ္ခဲ့ရၿပီး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ခန္႔မွန္းသံုးသပ္ၾကပါတယ္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္က လံုး၀ ရပ္ဆုိင္းသြားၿပီဗ်” လုိ႔ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက အႀကီးတန္းတာ၀န္ရွိသူ အမရာသီဟက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ စင္တာဟာ စစ္တပ္နဲ႔ လက္နက္ကုိင္ေတြအၾကား ညႇိႏႈိင္းမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ေပးေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
မုိးတြင္းမွာ ေက်းလက္ေဒသကလမ္းေတြ သြားလုိ႔လာလုိ႔ မလြယ္တာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းက စစ္ပြဲဟာ ဇြန္လအလယ္ပုိင္းမွာ ေလ်ာ့ပါးဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က ေလေၾကာင္းအင္အားကုိ သိသိသာသာ ပုိမုိအသံုးျပဳလာပါတယ္။ မစၥတာ ဒါးဗစ္နဲ႔ အျခား ေလ့လာဆန္းစစ္သူေတြက စစ္တပ္ဟာ မုိးရြာရြာေနပူပူ ကခ်င္ေတြရဲ႕ေနရာေတြကုိ ဆက္လက္ၿပီး ဗံုးႀကဲသြားလိမ့္မယ္လုိ႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
Ref: Wall Street
(Wall Street Journal တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Myanmar Military Targets Other Ethnic Groups After Driving Rohingya Out ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)
