ဒီဇင်ဘာ ၃၁၊ ၂၀၂၃
M-Media
-အစ္စရေးလက်ချက်ကြောင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်တစ်ခုလုံးမှာ ပြိုကျပျက်ဆီးသွားတဲ့ အဆောက်အဦးတွေအောက် ပိတ်မိနေသူအရေအတွက်ဟာ ၇၀၀၀ ကျော်ရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပိတ်မိနေသူ အားလုံးနီးပါးဟာ အသက်ရှင်လျက် ပြန်လည်တွေ့ရှိဖို့ အလားအလာ မရှိတော့ပါဘူး။ ၇ ထောင်ကျော်ထဲက ၄၉၀၀ ဟာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ ကလေးငယ်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။
အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့ ဂါဇာမှာ အစ္စရေးက စတင်ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်လူသတ်ပွဲဟာ သမိုင်းတစ်လျှောက် အဆိုး၀ါးဆုံး တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်မှုဖြစ်တယ်လို့ ပညာရှင်တွေက သုံးသပ်ပါတယ်။
ဂါဇာကမ်းမြှောင်က အဆောက်အဦးတွေရဲ့ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အစ္စရေးက ၂ လကျော်အတွင်း ဖျက်ဆီးထားပြီး ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ဂျာမနီကို မဟာမိတ်တပ်တွေ တိုက်ခိုက်တဲ့အချိန် ဖျက်ဆီးမှုပမာဏထက် ပိုမို များပါတယ်။
ဂါဇာ ပြည်သူ့ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့ Civil Defence က ပိတ်မိနေသူတွေကို ကယ်ထုတ်ဖို့ ကြိုးစားပေမယ့် အသုံးပြုရမယ့် ပစ္စည်းကိရိယာတွေမရှိမှု၊ လောင်စာဆီ မရမှုတွေကြောင့် ထိထိရောက်ရောက် မဆောင်ရွက်နိုင်ပါဘူး။
“ကျွန်တော်တို့မှာရှိတဲ့ပစ္စည်းတွေက အရမ်းဒိတ်အောက်နေပြီ။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်ကစလို့ Civil Defence ဟာ ကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်းအသစ်တွေ မရတော့ပါဘူး။ ရနိုင်သလောက် ကိရိယာတွေနဲ့ပဲ ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်နေရတာပါ” လို့ ဂါဇာ ပြည်သူ့ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့ မီးသတ်ဌာန အကြီးအကဲ ကပ္ပတိန် ရာအဒ် ဆာကာရ်က ပြောပါတယ်။
Civil Defence အဖွဲ့ဟာ ပေါက်တူး၊ ပေါက်ပြား၊ တူတွေနဲ့သာ ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ စက်ပစ္စည်းတစ်ချို့ ရှိပေမယ့် အစ္စရေးက ဓာတ်ဆီတင်သွင်းခွင့် ပိတ်ထားတဲ့အတွက် အသုံးပြုလို့ မရပါဘူး။
“ဓာတ်ဆီသာရှိရင် ကွန်ကရစ်ဖြိုက်စက်တွေ၊ ဖြတ်ဆက်တွေကို သုံးဖြစ်မှာပါ။ အလုပ် ပိုပြီး တွင်ကျယ်နိုင်တာပေါ့ဗျာ။ ဆီမရှိတော့ ဒီစက်တွေကို ပစ်ထားရတယ်”
အီဂျစ်နဲ့ကပ်နေတဲ့ ရာဖာနယ်ခြားကနေတစ်ဆင့် ကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်းတွေ တောင်းဆိုထားပေမယ့်လည်း ရောက်မလာပါဘူး။
“ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လုပ်နိုင်စွမ်းက နည်းတယ်။ အဆောက်အဦး အပျက်အဆီးတွေကို ဖယ်ရှားရှင်းလင်းဖို့အတွက် ကရိန်းတွေ၊ မြေတူးစက်တွေ လိုအပ်ပါတယ်”
အစ္စရေးဟာ ဂါဇာမှာ ကယ်ဆယ်ရေးအတွက် အသုံးပြုနိုင်တဲ့ ကားတွေ၊ လက်နက်ကိရိယာ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကိုလည်း ဖျက်ဆီးထားပါတယ်။
တိုက်ခိုက်မှုတွေ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေတာကြောင့် ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ဖို့ အလွန်ခက်ခဲလာပါတယ်။
“အပျက်အဆီးတွေကြားထဲ ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်နေတဲ့ ကျွန်တော်တို့လူတွေကို အစ္စရေးက သတ်ဖြတ်တာတွေရှိတယ်။ တစ်ခါတစ်လေကျရင် သတိပေးဒုံးကျည်တွေပစ်ပြီး ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်နေတဲ့သူတွေကို မောင်းထုတ်ပါတယ်”
“ဂါဇာစီးတီးနဲ့ ရာဖာမြို့မှာ ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့ တိုက်ခိုက်ခံရတယ်။ လူနာတင်ကား ဒုံးကျည်နဲ့အပစ်ခံရပြီး ပျက်ဆီးသွားပါတယ်။ ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်နေတဲ့အချိန် တိုက်ခိုက်ခံရမလားဆိုတာ အမြဲတမ်း စိုးရိမ်နေရပါတယ်” လို့ ရာအဒ် ဆာကာရ်က ပြောပါတယ်။
လိုအပ်တဲ့ စက်ကိရိယာတွေ မရှိတာကြောင့် ကယ်ဆယ်ရေး ဆက်မလုပ်နိုင်တော့အတွက် ပိတ်မိနေသူတွေကို ဒီအတိုင်းထားခဲ့ရတဲ့ အခိုက်အတန့်တွေအကြောင်းကိုလည်း ဆာကာရ်က ပြောပါတယ်။
”တစ်ခြားတစ်နေရာမှာ တိုက်ခိုက်မှုထပ်ဖြစ်ပြီး ကယ်ဆယ်ရေး မြန်မြန်ဆန်ဆန် လုပ်နိုင်မယ့် အခြေအနေမျိုးကြောင့် ၁၀ နာရီလောက်ကြာမယ့် ကယ်ဆယ်ရေးကို ထားခဲ့လိုက်ရတာမျိုးတွေလည်း ရှိပါတယ်”
အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့က စတင်တဲ့ အစ္စရေးရဲ့ အကြမ်းဖက်လူသတ်ပွဲကြောင့် ဂါဇာမှာ သေဆုံးသူအရေအတွက် ၂၁၀၀၀ ကျော်လာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ အသတ်ခံရသူအများစုဟာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ ကလေးငယ်တွေပါ။
လူနေအိမ်ယာပေါင်း ၃၁၃၀၀၀၊ ပညာရေးအဆောက်အဦး ၃၅၂ ခု၊ ဆေးရုံ ၂၆ ရုံ၊ လူနာတင်ယာဥ် ၁၀၂ စီး၊ ဘာသာရေးအဆောက်အဦး ၂၀၃ ခုကို အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးထားပါတယ်။
Ref: Aljazeera
