ေဖေဖာ္၀ါရီ ၅၊ ၂၀၁၈
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ စစ္သားေဟာင္းျဖစ္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးတဲ့ေနာက္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ျဖစ္လာတဲ့ နဇ္မူလ္ အစၥလာမ္ – ႐ုိဟင္ဂ်ာအရပ္သားေတြ အဓမၼျပဳက်င့္ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ တူလာတူလီရြာက သူ႕အိမ္ကုိ စစ္တပ္က တုိက္ခုိက္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတာကုိ နဇ္မူလ္ အစၥလာမ္တစ္ေယာက္ ထုိင္ၾကည့္ေနခဲ့ရပါတယ္။
အေလာင္းေတြကုိ မီး႐ႈိ႕လက္စေဖ်ာက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ စစ္သားေတြက ၾကက္သားဟင္းခ်က္ဖုိ႔ အမိန္႔ေပးပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း တူလာတူလီရြာမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြကုိ အဓမၼျပဳက်င့္ကာ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္လုိ႔ နဇ္မူလ္က ေျပာတဲ့ စစ္သားေတြအတြက္ ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက အစားအေသာက္ေတြ ျပင္ဆင္ေပးေနတာကိုလည္း နဇ္မူလ္က ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။
ေနေစာင္းသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ရြာက တိတ္ဆိတ္သြားၿပီး မီးေလာင္ေညႇာ္နံ႔ေတြကေတာ့ တစ္ေထာင္းေထာင္းပါပဲ။ အရာရွိတစ္ေယာက္က “လူ ၁၀၀ စာ ထမင္းနဲ႔ ၾကက္သားဟင္းလုိတယ္။ ငါတုိ႔ဆီယူလာခဲ့” လုိ႔ ေအာ္ေျပာလုိက္ပါတယ္။
စစ္သားေတြရဲ႕ ေမာက္မာခက္ထန္မႈဟာ စက္ဆုပ္စရာေကာင္းေပမယ့္ အသက္ ၆၀ အရြယ္ ေက်းရြာ လက္ေထာက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး နဇ္မူလ္အတြက္ အထူးအဆန္း မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ တစ္ခ်ိန္တုန္းက သူဟာလည္း စစ္သားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ စစ္သားေဟာင္းျဖစ္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးတဲ့ေနာက္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ျဖစ္လာတဲ့ နဇ္မူလ္ဟာ လူ တစ္သန္းနီးပါးရွိၿပီး ျပန္႔က်ဲေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ျမင္ေနက်မဟုတ္ဘဲ တစ္မူထူးသူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။
မိန္းမ၊ ကေလး ၅ ေယာက္ဟာ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္ေျပးခဲ့ေပမယ့္ သူ႕ကုိ ရခုိင္က ရြာတစ္ခုမွာ စစ္သားေတြက ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ဗုဒၶဘာသာျပန္ေျပာင္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္လုိ႔ နဇ္မူလ္က ေျပာပါတယ္။ ဖမ္းဆီးခံရၿပီးေနာက္ပုိင္း (ဂါးဒီးယန္းသတင္းဌာနက စက္တင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့) တူလာတူလီ အစုလိုက္အၿပံဳလုိက္သတ္ျဖတ္မႈကုိ နဇ္မူလ္တစ္ေယာက္ မ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႕ ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။
“အင္း….. ကၽြန္ေတာ္ အားလံုးကုိ ျမင္ခဲ့တယ္ဗ်။ ၾကည့္ေန႐ံုကလြဲၿပီး ဘာမွမလုပ္ႏုိင္ဘူး” လုိ႔ နဇ္မူလ္က ေျပာပါတယ္။
တူလာတူလီက ႐ုိဟင္ဂ်ာရြာသား ဒါဇင္၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႔ သီးျခားအင္တာဗ်ဴးမွာ ၾကားခဲ့ရတဲ့ ကိစၥေတြကုိ နဇ္မူလ္ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြက ေထာက္ခံအတည္ျပဳေနပါတယ္။ ဒါဟာ ကုလနဲ႔ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက လူမ်ိဳးစုလိုက္ သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈလုပ္ရပ္လုိ႔ သမုတ္ေနၾကတဲ့ ကမၻာ့ အဆုိး၀ါးဆံုး ကိစၥေတြထဲက တစ္ခုကုိ ထပ္မံ မီးေမာင္းထုိးျပလုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကာလရွည္ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ခံခဲ့ရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြထဲက ၆ သိန္း ၅ ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ဟာ ၾသဂုတ္လကတည္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းအတြင္း ျမန္မာစစ္သားေတြ၊ ရဲေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ျပည္သူ႕စစ္ေတြဟာ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္တာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေတြကုိ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼက်င့္တာ ရြာေတြကုိ ျပာက်တဲ့အထိ မီးတင္႐ႈိ႕တာေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ေျပာပါတယ္။
နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးအတြင္း အနည္းဆံုး ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၆၇၀၀ ေလာက္ အသတ္ခံရတယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ေနပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ေျပာစကားအရဆုိရင္ တူလာတူလီမွာ ၁၁၇၉ ဦးေလာက္ အသတ္ခံရပါတယ္။
ဂူဒါျပင္ရြာမွာ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ေနရာ အနည္းဆံုး ၅ ခု ေတြ႕ခဲ့တယ္လုိ႔ AP သတင္းဌာနက ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ေနရာကို စံုစမ္းစစ္ဆးေနတဲ့ ႐ုိက္တာသတင္းေထာက္ဦးကုိ အစုိးရက ႏုိင္ငံေတာ္လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ဥပေဒနဲ႔ ဖမ္းဆီး တရားစြဲဆုိထားပါတယ္။
တူလာတူလီရြာကုိ ၿဂိဳဟ္တုမွ ျမင္ရပံု ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္တုိ႔ကေတာ့ ဒီလုိ စြပ္စြဲခ်က္ေတြဟာ “လုပ္ႀကံဖန္တီးမႈေတြ” သာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာထားပါတယ္။ ဒါပမယ့္ ေနာက္ရြာတစ္ရြာ(အင္းဒင္)မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၁၀ ဦးကုိ သတ္ျဖတ္ၿပီး တစ္ေနရာတည္းမွာ စုၿပံဳျမႇဳပ္ႏွံထားမႈအတြက္ စစ္တပ္က ၀တ္ေက်တန္းေက် ၀န္ခံထားပါတယ္။ အခုဇာတ္လမ္းအတြက္ တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးဆုိတဲ့ အဖြဲ႕ကုိ ေမးလုိ႔ မရေသးပါဘူး။
႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လာေရး ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တုိ႔ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထုိးထားေပမယ့္ ျပန္လာခ်င္တဲ့လူ သိပ္မရွိဘဲ ျပန္လာရင္ ထပ္ၿပီး အညႇင္းခံရမယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ေျပာပါတယ္။
ဒီလုိစုိးရိမ္မႈတြကုိ ၁၀ စုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္ေလာက္ စစ္သားျဖစ္ခဲ့ၿပီး ရခုိင္မွာပဲ တာ၀န္က်တာမ်ားတဲ့ နဇ္မူလ္တစ္ေယာက္ နားလည္ပါတယ္။
“(စစ္တပ္က) မြတ္စလင္ေတြကို အၿပီးရွင္းခ်င္ေနတယ္လုိ႔ သူတုိ႔စိတ္ထဲမွာ ထင္ေနတာ” လုိ႔ နဇ္မူလ္က ေျပာပါတယ္။
၁၉၈၃ ခုႏွစ္ စစ္တပ္ကထြက္ၿပီးေနာက္ သူဟာ ရခုိင္မွာ အေျခခ်ၿပီး ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေျမာက္ပုိင္း ပူရ္မာျမစ္ကမ္းနဖူးေပၚမွာရွိကာ မင္းႀကီးရြာလုိ႔လည္းေခၚတဲ့ တူလာတူလီက ဗုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာေတြက ျမစ္ကမ္းနားမွေနၿပီး၊ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ကုန္းျမင့္ေတြမွာ အမ်ားအားျဖင့္ နၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ေတြဟာ အလုပ္အတူလုပ္၊ လယ္အတူစုိက္၊ ငါးအတူဖမ္းခဲ့ၾကသူေတြပါ။
နဇ္မူလ္ဟာ သူ႕အိမ္မွာ အိမ္အကူအျဖစ္ အလုပ္လုပ္တဲ့ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္အရြယ္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီး မာဘီယာ ခါတြန္န႔ဲ စကားလက္ဆံုၾကခဲ့ပါတယ္။
မာဘီယာဟာ သြက္လက္ၿပီး အာ၀ဇၨန္းရႊင္သူတစ္ေယာက္ပါ။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔လူမ်ိဳးေတြ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈကုိ နဇ္မူလ္က သတိျပဳမိခဲ့ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ လက္ထပ္ဖုိ႔၊ ခရီးသြားဖုိ႔အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူရတယ္။ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္းေတြကုိ သိမ္းသြားၿပီး ပုိက္ဆံနဲ႔ ျပန္ေရြးခုိင္းတာမ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။ အသက္ကြာလြန္းေပမယ့္ နဇ္မူလ္နဲ႔ မာဘီယာတုိ႔ဟာ နီးစပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
“အခ်စ္ဆုိတာကုိ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ရရင္ သနားဂ႐ုဏာဟာလည္း အခ်စ္တစ္မ်ိဳးပဲလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ခ်င္ပါတယ္” လုိ႔ နဇ္မူလ္က ေျပာပါတယ္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ နဇ္မူလ္ဟာ အရင္အိမ္ေထာင္ကုိ ကြာရွင္းၿပီး မာဘီယာနဲ႔ လက္ထပ္ကာ အစၥလာမ္ဘာသာကုိ ေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိဘာသာေျပာင္းမႈဟာ မာဘီယာအတြက္ တစ္ခုတည္းေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူးလုိ႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ ရြာက ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ားစုေနထုိင္တဲ့ဖက္ကို ေျပာင္းသြားၿပီး သား ၄ ေယာက္နဲ႔ သမီးတစ္ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္။ ပညာတတ္၊ မြန္ရည္တဲ့ နဇ္မူလ္ကုိ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြက ေလးစားၿပီး ျမန္မာလုိ ေဖာင္ေတြျဖည့္တာလုိ ကိစၥမ်ိဳးမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိယ္စား သူက ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္။ မိတ္ေဆြေတြ၊ အိမ္နီးခ်င္းေတြက သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ လူ႕အဖြဲ႕စည္းႏွစ္ခုအၾကား ဆက္သြယ္ေပးမယ့္ ေပါင္းကူးတံတားလုိ႔ေတာင္ သမုတ္ထားၾကပါတယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ေသနတ္ေတြ၊ တုတ္ေတြ၊ ဓားေတြ ကုိင္ေဆာင္ထားၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူအုပ္ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းက ရဲကင္းစခန္းေတြကုိ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ပါတယ္။ ျပည္နယ္တစ္၀ွမ္းမွာ စစ္တပ္က ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္းတုန္႔ျပန္ႏုိင္မယ့္ အေၾကင္းျပခ်က္တစ္ခုကုိ ARSA အဖြဲ႕က ဒီသူပုန္ေတြ ဖန္တီးေပးလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တုိက္ခုိက္မႈအၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ရခုိင္ရြာသားေတြက နဇ္မူလ္ကုိ သူတုိ႔ေနရာဖက္ လာေရာက္ေခၚေဆာင္သြားတယ္လုိ႔ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြက ေျပာပါတယ္။
ရြာသူႀကီးက သူတုိ႔ အႏၱရာယ္ကင္းေရး အာမခံခဲ့ၿပီး စစ္သားေတြလာရင္ ျမစ္ကမ္းနဖူးမွာ လူစုထားဖုိ႔ ျပာခဲ့တယ္လုိ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြက ဆုိပါတယ္။
“႐ုိဟင္ဂ်ာရြာသားေတြနဲ႔ သူတုိ႔ ကစားပြဲတစ္ခု လုပ္လုိက္တာပါ” လုိ႔ နဇ္မူလ္က ေျပာပါတယ္။ ရြာသူႀကီးကုိေတာ့ မွတ္ခ်က္ေတာင္းလုိ႔ မရေသးပါဘူး။
ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မနက္မွာ စစ္သားေတြဟာ တူလာတူလီရြာထဲကုိ ၀င္လာပါတယ္။ နဇ္မူလ္နဲ႔ အျခား ႐ုိဟင္ဂ်ာရြာသားေတြက ဒီစစ္သားေတြဟာ ႏုိင္ငံအေနာက္ေျမာက္ပုိင္းမွာ တပ္စြဲထားတဲ့ တပ္မကျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ARSA ကုိတုိက္ဖုိ႔ သူတုိ႔ကုိ လႊတ္လုိက္တာပါ။
“ဒီအေၾကာင္း ျပန္ေျပာတုိင္း ကၽြန္မ နာက်င္ရပါတယ္” လုိ႔ ေခါင္းကုိ လက္နဲ႔႐ုိက္ရင္း မာဘီယာက ေျပာပါတယ္။
သူမနဲ႔ ကေလးေတြဟာ ျမစ္ကုိေက်ာ္ၿပီး အိမ္နီးခ်င္းရြာကုိ လြတ္ေအာင္ ထြက္ေျပးႏုိင္ေပမယ့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ားစုကေတာ့ ျမစ္ကမ္းနဖူးမွာ စစ္သားေတြ၊ ဓားကုိင္ထားတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ၀ုိင္းရံခံရၿပီး ပိတ္မိခဲ့ၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕တြက ေရထဲကုိ အျမန္ခုန္ဆင္းၾကတယ္။ အခ်ိဳ႕သူေတြက ထြက္ေျပးလုိ႔ ပစ္သတ္ခံရပါတယ္။ စစ္သားေတြဟာ က်န္ေနတဲ့သူေတြကုိ အမ်ိဳးသားတစ္အုပ္စု၊ အမ်ိဳးသမီးတစ္အုပ္စု ခြဲလုိက္ပါတယ္။
လြတ္ေျမာက္လာသူေတြကုိ ဂါးဒီးယန္းသတင္းဌာနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမႈအရ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ ေရတိမ္ပုိင္းမွာ ရပ္ခုိင္းထားၿပီး သူတုိ႔ ေယာက်္ားေတြ၊ သားေတြနဲ႔ ဖခင္ေတြကုိ ပစ္သတ္တဲ့ျမင္ကြင္းကုိ ၾကည့္ခုိင္းတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက ေသခ်င္ေယာင္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ ေယာက်္ားေလးအမ်ိဳးအေဆြေတြကုိ ဖြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေသာက္ေရေတာင္းသူေတြ၊ ငိုတဲ့ကေလးေတြဟာ ဓားနဲ႔ ခုတ္သတ္ခံရပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ အုပ္စုငယ္ေတြခြဲၿပီး အိမ္ေတြထဲေခၚသြားကာ အဓမၼက်င့္ ႐ုိက္ႏွက္တာေတြလုပ္ၿပီး အိမ္ေတြကုိ မီး႐ႈိခဲ့ၾကပါတယ္။
‘အားလံုးကုိသတ္ဖုိ႔ အမိန္႔ရထားတယ္’
ကုန္ျမင့္တစ္ခုေပၚက စစ္စခန္းမွာ အဖမ္းခံထားရတဲ့ နဇ္မူလ္က ဘာေတြျဖစ္ေနလဲဆုိတာကုိ သူ ျမင္ေတြ႕ခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ေစာေစာပုိင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ ဘာမွမျမင္ေပမယ့္ ေသနတ္သံေတြ၊ ငုိသံေတြကုိ ၾကားရၿပီး၊ မီးေတာက္ေတြ၊ မီးခုိးေတြကုိလည္း ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ပါတယ္”
အဲဒီအခ်ိန္မွာ စစ္တပ္က အရာရွိေတြကုိတင္ေဆာင္လာတဲ့ ရဟတ္ယာဥ္တစ္စင္း ဆင္းလာပါတယ္။
“သူတုိ႔က ေသနတ္ေတြ၊ က်ည္ဆံေတြေပးတယ္။ အေလာင္းေတြကုိ ေရထဲမပစ္ဘဲ ေျမျမႇဳပ္တာ၊ မီး႐ႈိ႕တာမ်ိဳးလုပ္ဖုိ႔ အမိန္႔ေပးခဲ့ပါတယ္”
ဒီအလုပ္ေတြအတြက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကုိ တာ၀န္ေပးတယ္လုိ႔လည္း နဇ္မူလ္က ေျပာပါတယ္။
“မလုပ္တဲ့လူကုိ သူတုိ႔ ပစ္သတ္မွာဗ်။ တပ္ၾကပ္တစ္ေယာက္က ‘အားလံုးကုိသတ္ဖုိ႔ အမိန္႔ပါတယ္ေနာ္။ မလုိက္နာတဲ့သူ အားလံုးကုိ သတ္ပစ္မွာ’လုိ႔ ေျပာတဲ့အသံကုိ ကၽြန္ေတာ္ ၾကားပါတယ္”
စစ္သားေတြနဲ႔ ရခုိင္ရြာသားေတြဟာ အိမ္ေတြထဲကုိ ၀င္ေမႊၿပီး ဆန္ေတြ၊ ဆုိင္ကယ္ေတြနဲ႔ ကၽြဲႏြား တိရစၱာန္ေတြကုိ လုယက္ယူငင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဒသခံေတြက ‘ဘဂၤါလီေတြ’ ေသကုန္တဲ့အေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓမၼက်င့္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာတာမ်ိဳး ၾကားတယ္လုိ႔လည္း နဇ္မူလ္က ေျပာပါတယ္။
“မီးေလာင္တဲ့ အေလာင္းေတြက ေညႇာ္နံ႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရြာထဲမွာ ေနလုိ႔မရေတာ့ဘူးဗ်”
စစ္သားေတြက နဇ္မူလ္ကုိ ႐ုိက္ႏွက္ကန္ေက်ာက္ၿပီး အစၥလာမ္ကုိစြန္႔လႊတ္ဖုိ႔ ဖိအားေပးပါတယ္။
“မင္းက ငါတုိ႔ညီအစ္ကုိပဲ။ ဒါဟာ ငါတုိ႔တုိင္းျပည္။ ကုလားေတြ ဒီေနရာမွာ ေနလုိ႔မရေတာ့ဘူး” လုိ႔ သူတုိ႔က ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ေျပာပါတယ္။
တစ္ည ကင္းက်တဲ့သူေတြ မူးေနတဲ့အခ်ိန္ ထြက္ေျပးဖုိ႔အခြင့္အလမ္းတစ္ခုကုိ နဇ္မူတစ္ေယာက္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဇနီးနဲ႔ သားသမီးေတြေစာင့္ေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကုိ သူ ထြက္ေျပးလာပါတယ္။
“သူ႕ကုိ ျမင္ျမင္ခ်င္း ကၽြန္မ ေမ့လဲသြားပါတယ္။ သူ ေသၿပီလုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔ထင္တာပါ” လုိ႔ အၿပံဳးတစ္ပုိင္းနဲ႔ မာဘီယာက ေျပပါတယ္။
တူလာတူလီမွာတုန္းက မာဘီယာနဲ႔ နဇ္မူလ္တုိ႔ဟာ စုိစုိေျပေျပပါ။ အိမ္ေလးတစ္လံုးရွိၿပီး ကၽြဲ၊ ႏြား၊ ၾကက္ေတြကုိ ေမြးထားပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ သူတုိ႔ဟာ ညစ္ပတ္ေနတဲ့ ကူတူပါေလာင္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထိုင္ေနရၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕တဲတစ္၀ုိက္မွာလည္း ယင္ေကာင္ေတြက တစ္၀ီ၀ီ ပ်ံ၀ဲေနပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာတြ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ျပန္သြားဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တုိ႔က သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခု ရရွိထားပမယ့္ နဇ္မူလ္ကေတာ့ အယံုမၾကည္မရွိပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြေနရပ္ျပန္ေရးကိစၥကုိ ေရႊ႕ဆုိင္းထားၿပီး ျပန္ခ်င္တဲ့သူ စာရင္းေကာက္လုိ႔မရတာအပါအ၀င္ အျခားအေၾကာင္းအရင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ ျပန္ေခၚမယ္လုိ႔ သူတုိ႔ကေျပာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ အိမ္မရွိေတာ့ဘူး မီး႐ႈိ႕ခံလုိက္ရၿပီ။ အိမ္ေဆာက္ဖုိ႔နဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ဆီက လုသြားတဲ့ ပစၥည္းေတြအတြက္ ဘယ္သူက ပုိက္ဆံေပးမွာလဲ။ ဘယ္တရား႐ံုးက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အတြက္ တရားမွ်တေအာင္ လုပ္ေပးမွာလဲ” လုိ႔ နဇ္မူလ္က ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေဟာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ရဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အေထာက္ထားေတြ နဇ္မူလ္မွာ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘ၀ေဟာင္းကုိ သူက ေမ့ပစ္ၿပီး မိသားစုနဲ႔အတူ ႏုိင္ငံမဲ့ဘ၀နဲ႔ ေနထုိင္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေနာင္တမရဘူးလုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကၽြန္ေတာ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခဲ့ပါတယ္။ အခုလည္း ျပန္ၿပီး ႀကိဳက္တဲ့ေနရာကုိ သြားႏုိင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ဇနီးနဲ႔ ကေလးေတြ ဒီမွာရွိတဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ မသြားခ်င္ပါဘူး။ သူတုိ႔ငုိေနၾကမယ္။ မိသားစုနဲ႔အတူသာ ထားေတာ္မူပါလုိ႔ ဘုရားသခင္ဆီမွာ ဆုေတာင္းပါတယ္”
Ref:The Guardian
(The Guardian ၀ဘ္စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Witness to a massacre: the former Myanmar soldier who saw his village burn သတင္းေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)
